Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

We wniosku z dnia 6 maja 2022 roku B. M. (1) wniósł o założenie księgi wieczystej dla działki o nr (...) położonej w Ł. przy ul. (...) o powierzchni 0.1109 ha i wpisanie w nowozałożonej księdze wieczystej jako współwłaścicieli: B. M. (1) (udział 1/6), D. M. (udział 1/24), M. B. (udział 1/24), K. M. (1) (udział 1/24), M. S. (udział 1/24), B. L. (udział 2/8), Gminę M. Ł. (udział 2/8) oraz L. M. (udział 1/6).

Jako podstawę wpisu załączono: wypis z aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza J. Ł. w dniu 23 października 1930 roku, postanowienia o stwierdzeniu nabyciu spadku po: A. M., B. M. (2), K. M. (2), T. S., K. M. (3), K. M. (2), E. M., J. S., W. S., L. S. i B. S., a także wypis z rejestru gruntów i wyrys z mapy ewidencyjnej.

W dniu 3 października 2022 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi oddalił wniosek W uzasadnieniu orzeczenia wskazano, że w akcie notarialnym z dnia 23 października 1930 roku, z którego wnioskodawca i uczestnicy wywodzą swoje prawo własności F. K. sprzedał południową połowę Placu (...), a północną – małżonkom A. i B. M. (2). Wnioskodawca
i uczestnicy są zatem spadkobiercami udziału w prawie własności Placu nr 1 należącego do małżonków A. i B. M. (2). Do wniosku nie załączono postanowienia o zniesieniu współwłasności czy o zasiedzeniu nieruchomości, co stanowi przeszkodę w pozytywnym rozpoznaniu wniosku. Ponadto, załączone wypisy z rejestru gruntów i wyrys
z mapy ewidencyjnej odnoszą się do działki o nr (...) o powierzchni 0,01109 ha i w żaden sposób nie odnoszą się do Placu nr 1 i nie wskazują, że działka nr (...) jest jego częścią.

Skargę na powyższe orzeczenie Referendarza sądowego wniósł B. M. (1) zaskarżając je w całości i wnosząc o dokonanie wpisu zgodnie z wnioskiem. Skarżący zarzucił błędną ocenę materiału dowodowego tj. aktu notarialnego z dnia 23 października 1930 roku poprzez przyjęcie, że Plac nr 1 został sprzedany dwóm różnym osobom w częściach ułamkowych po 1/2, podczas gdy z treści aktu notarialnego wynika, że ów plac został podzielony na dwie części, z których część północną nabyli A. i B. M. (2) oraz wypisu z rejestru gruntówi mapy ewidencyjnej dla działki nr (...) poprzez błędne ustalenie, że nie dotyczą działki nabytej przez A. i B. M. (2) na podstawie aktu notarialnego z dnia 23 października 1930 roku pomimo że działka ta odpowiada położeniem i obszarem części północnej Placu nr 1. Do skargi załączono także protokół ustalenia granic nr 153/60, mapę sytuacyjną dla celów wywłaszczeniowych z dnia 5 kwietnia 1971 roku oraz licencję nr (...). (...). (...). (...).2022.

Postanowieniem z dnia 14 listopada 2022r . Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi oddalił wniosek.

Powyższe rozstrzygnięcie oparte zostało na następujących ustaleniach stanu faktycznego:

Zbiór dokumentów nr ZD 16179 prowadzony jest dla nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) (obecnie ul. (...)). Na karcie 9 rzeczonego zbioru dokumentów znajduje się postanowienie o załączeniu informacji o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego w stosunku do nieruchomości położonej w Ł. przy ul. ul. (...) w zakresie powierzchni 89 m2.

W dniu 23 października 1930 roku w Ł. przed notariuszem J. Ł. F. K. oświadczył, iż na podstawie mocy aktów sporządzonych w roku 1906 Nr (...) i w roku 1908 Nr (...) przed Notariuszem M. w Ł. został właścicielem osady włościańskiej, przestrzeni dziesięć mórg 192 pręty grunty położonej we wsi R. S. gminie B., starostwie (...) zapisanej do tabeli likwidacyjnej pod nr 53, a część tejże osady F. K. podzielił zgodnie z planem mierniczego S. z roku 1930 na dwieście dwa place oznaczone numerami od nr 1 do nr 22 i że na mocy aktu z dnia 9 września 1930 nr (...) F. K. południową połowę placu oznaczonego na planie nr 1 sprzedał M. M.. F. K. oświadczył, iż pozostałą w jego posiadaniu północną połowę powyższego placu oznaczonego na planie nr 1 zawierającego ogólnej przestrzeni 1732 metry kwadratowe sprzedaje niepodzielnie w równych częściach A. i B. małżonkom M..

W wypisie z rejestru gruntów z dnia 17 maja 2021 roku wskazano, że działka ewidencyjna nr (...) położona w Ł. przy ul. (...) posiada powierzchnię 0,1109 ha.

Przy takich ustaleniach stanu faktycznego Sąd I instancji wywiódł, że wniosek nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż załączone do wniosku dokumenty nie mogą stanowić podstawy zadanego wpisu.

Apelację od powyższego postanowienia wywiódł wnioskodawca.

Skarżący zarzucił rozstrzygnięciu naruszenie:

1.przepisu prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędną ocenę materiału dowodowego, tj. wypisu z rejestru gruntów i mapy ewidencyjnej dla działki nr (...) w obrębie P-33, położonej w Ł. przy ul. (...) i w konsekwencji nieprawidłowe ustalenie , że wypis ten nie dotyczy działki nabytej przez A. i B. małż. M. na podstawie aktu notarialnego , sporządzonego dnia 23 października 1930r. przez notariusza J. Ł. , pomimo że działka ta odpowiada położeniem i obszarem części północnej Placu nr , wskazanego w tym akcie notarialnym, a obecne oznaczenie zostało nadane przy utworzeniu ewidencji gruntów , które powstało ponad 30 lat po sporządzeniu aktu notarialnego;

2.przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 35 w zw. z art. 1 ust.1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece ( t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1728) poprzez oddalenie wniosku o założenie księgi wieczystej w sytuacji, gdy w przypadku braku księgi wieczystej właściciela nieruchomości obciąża prawny obowiązek złożenia wniosku o jej założenie i ujawnienie w niej przysługującego mu prawa.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i uwzględnienie wniosku w całości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Wbrew zarzutom skarżącego podniesionym w apelacji, Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń stanu faktycznego, znajdujących pełne oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym i trafnie określił konsekwencje prawne z nich wynikające. Zarówno ustalenia stanu faktycznego poczynione przez Sąd I instancji, jak też rozważania prawne Sądu I instancji, Sąd Okręgowy przyjmuje za własne bez konieczności ponownego ich przytaczania.

W szczególności, całkowicie chybiony jest podniesiony przez skarżącego zarzut naruszenia art. 233 k.p.c.

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawca wnosił o założenia księgi wieczystej dla działki o nr (...) położonej w Ł. przy ul. (...) o powierzchni 0.1109 ha. Jako podstawę wpisu załączono min. wypis z aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza J. Ł. w dniu 23 października 1930 roku, wypis z rejestru gruntów i wyrys z mapy ewidencyjnej.
Zgodzić należy się w pełni z Sądem I instancji, że przedstawione przez wnioskodawcę dokumenty nie mogą stanowić podstawy dokonania żądanego wpisu.

W treści aktu notarialnego z dnia 23 października 1930 roku wyraźnie wskazano, że F. K. przeniósł na poprzedników prawnych uczestników nieruchomość o powierzchni 1.732 m2. Jak wynika natomiast z wypisu z rejestru gruntów działka nr (...) ma powierzchnię 0,1109 ha. Z kolei w załączonej do skargi mapy sytuacyjnej wskazano, że nieruchomość należąca na B. i A. M. składa się z działek o nr (...) o powierzchni 89 m2 i 18/2 o powierzchni 918 m2, łączna powierzchni nieruchomości wynosi zatem 1007 m2. W zbiorze dokumentów znajduje się również informacja, że co do części nieruchomości o powierzchni 89 m2 wszczęto postępowanie wywłaszczeniowe.

Rację ma Sąd I instancji, że zaoferowane przez wnioskodawcę dokumenty zawierają sprzeczne dane i gołosłowne twierdzenie, że działka nr (...) odpowiada położeniem i obszarem nieruchomości objętej aktem notarialnym z dnia 23 października 1930r.

Nie zasadny jest także podniesiony przez skarżącego zarzut naruszenia prawa materialnego, a mianowicie art. 35 w zw. z art. 1 ust.1 ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o księgach wieczystych i hipotece ( t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 146).

Wbrew poglądowi skarżącego zaprezentowanemu w apelacji, obowiązek wynikającej z art. 35 powołanej ustawy o księgach wieczystych i hipotece w żadnym razie nie wyłącza zakresu kognicji sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym , opisanym dyspozycją art. 626 ⁸ § 2 k.p.c., jak również nie uchyla w żadnym razie regulacji zawartej w art. 626 ⁹ k.p.c., zgodnie z którym sąd oddala wniosek o wpis , jeżeli brak jest podstaw albo istnieją przeszkody do jego dokonania.

W sytuacji, gdy wnioskodawca nie załączył do wniosku o założenie księgi wieczystej i wpis prawa własności dokumentów, mogących stanowić podstawę dokonania żądanego wpisu, nie sposób przyjąć, że przepis art. 35 powołanej ustawy o księgach wieczystych i hipotece obliguje sąd do dokonania wpisu zgodnego z wnioskiem.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy oddalił apelację jako bezzasadną na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.