Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

R. G. został oskarżony o to, że w dniu 27 lutego 2015 r. w Ł. dokonał zaboru w celu przywłaszczenia kurtki A. o wartości 1.299,95 zł na szkodę spółki komandytowej (...), tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k.

Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 10 grudnia 2015 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze akt V K 684/15, oskarżonego R. G. uznano za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu wypełniającego dyspozycję art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wymierzono mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd na podstawie art. 46 § 1 k.k. w związku z art. 4 § 1 k.k. zobowiązał oskarżonego do naprawienia w całości szkody poprzez zapłatę na rzecz (...) spółki komandytowej we W. kwoty 1.299,95 zł, a także zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy oskarżonego z urzędu adw. M. O. kwotę 1.092,24 zł wraz z podatkiem VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu oraz zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w całości.

Apelację od powyższego wyroku wniosła obrońca oskarżonego i na podstawie art. 444 k.p.k. oraz art. 425 § 1 i 2 k.p.k. zaskarżyła zapadły wyrok w całości. Na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 2, 3 i 4 k.p.k. skarżąca zarzuciła:

1.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, a mianowicie:

a)  art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k. i art. 424 k.p.k. - poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego – w szczególności zeznań świadka M. P. (1), który w złożonych przez siebie depozycjach wskazywał, iż cena kurtki A. wynosiła 1.299,95 zł w sytuacji gdy na wskazaną wyżej wartość składa się oprócz ceny nabycia kurtki przez pokrzywdzonego także marża sprzedawcy (pokrzywdzonego) oraz należności publicznoprawne i w związku z powyższym nie stanowi rzeczywistej wartości kurtki – co miało istotne znaczenie dla przypisanej oskarżonemu kwalifikacji prawnej czynu tj. czy w istocie zachodzi znamię określone w art. 278 § 1 k.k.;

b) art. 170 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 193 k.p.k. – poprzez bezpodstawne oddalenie wniosku dowodowego obrońcy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego ds. wyceny ruchomości i nie wskazanie przez Sąd podstawy prawnej tego rozstrzygnięcia a także pominięcie przez Sąd dyspozycji § 2 art. 170 k.p.k. stanowiącego, iż nie można oddalić wniosku dowodowego li tylko na tej podstawie, że przeprowadzone dotychczas dowody wykazały przeciwieństwo tego co wnioskodawca chciał udowodnić – w sytuacji gdy cena podawana przez sprzedawcę nie stanowi rzeczywistej wartości rzeczy a zawiera w sobie marże sprzedawcy oraz należności publicznoprawne – a także, co należy podkreślić, przedmiotowa kurtka została nieznacznie uszkodzona, co miało relewantne znaczenie dla oceny prawnokarnej zachowania oskarżonego;

c) art. 167 k.p.k. i art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. – poprzez zaniechanie inicjatywy dowodowej i nie wyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy, w tym:

- brak przesłuchania w charakterze świadka M. M., kierownika sklepu (...) – na okoliczność czy szkoda wyrządzona czynem oskarżonego została naprawiona, a w szczególności czy pokrzywdzony był w tym zakresie ubezpieczony, jeżeli tak to czy zostało wypłacone odszkodowanie z tego tytułu i w jakiej wysokości, a ponadto jaka była cena zakupu przez pokrzywdzonego przedmiotowej kurtki od producenta,

- brak zwrócenia się do pokrzywdzonego o udzielenie informacji, jaka była cena zakupu kurtki przez pokrzywdzonego od producenta, jak była cena sprzedaży detalicznej w sklepie i co się na nią składało – w szczególności ile wynosiła marża sprzedawcy i jak była wysokość należności publicznoprawnych składających się na cenę sprzedaży kurtki w sklepie oraz czy pokrzywdzony jest płatnikiem podatku od towarów i usług a także co się stało dalej ze zniszczoną kurtką – czy została odsprzedana, zutylizowana, itd.;

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia i mający wpływ na jego treść, a polegający na przyjęciu, że wartość szkody poniesionej przez pokrzywdzonego wynosi 1.299,95 zł w sytuacji gdy wskazana wyżej kwota zawiera w sobie marżę sprzedawcy oraz należności publicznoprawne;

a także niezależnie od w/w zarzutów – rażącą niewspółmierność (surowość) orzeczonej wobec oskarżonego R. G. kary, przekraczającą swoją dolegliwością stopień winy i społecznej szkodliwości czynu, a wyrażającą się w nadmiernym wyeksponowaniu po stronie oskarżonego okoliczności obciążających w postaci jego uprzedniej karalności – mając na uwadze, iż pierwotnie kara zaproponowanej oskarżonemu przez Rzecznika Oskarżenia na etapie postępowania przygotowawczego była karą w zawieszeniu.

Obrońca oskarżonego na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, ewentualnie o wymierzenie kary grzywny na podstawie art. 37a k.k., ewentualnie o zmianę zaskarżonego rozstrzygnięcia poprzez orzeczenie kary pozbawienia wolności w dolnej granicy jej ustawowego zagrożenia i zastosowanie środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kary.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja skarżącej okazała się zasadna jedynie w części dotyczącej orzeczonego obowiązku naprawienia szkody, natomiast rozstrzygnięcie o winie i rozmiar orzeczonej sankcji karnej są poprawne.

Sąd I instancji zasadniczo w sposób kompletny zebrał materiał dowodowy, wnikliwie go rozważył, a stanowisko swoje wyczerpująco uzasadnił, zgodnie z wymogami określonymi w art. 424 k.p.k. Sprawstwo i charakter działania oskarżonego wykazano za pomocą ujawnienia na rozprawie głównej całości okoliczności mogących mieć wpływ na treść tego rozstrzygnięcia, zaś ocenę przeprowadzonych dowodów poczyniono w sposób wszechstronny i obiektywny, z uwzględnieniem zasad wiedzy i doświadczenia życiowego. Podobnie wymiar kary orzeczonej wobec oskarżonego nie budzi wątpliwości Sądu i odpowiada zasadom jej wymiaru zawartym w art. 53 k.k.

Pierwszy z postawionych zarzutów okazał się niezasadny w części, w której skarżący wytknął naruszenie przepisów art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k. i art. 424 k.p.k. Ocena dowodów została przeprowadzona w sposób obiektywny i swobodny, a w trakcie postępowania nie ujawniły się żadne wątpliwości o nieusuwalnym charakterze, które wymagałyby poczytania ich na korzyść oskarżonego. Podstawę ustaleń faktycznych dotyczących sprawstwa i winy stanowił całokształt okoliczności ujawnionych na rozprawie, w szczególności obiektywny dowód w postaci nagrania monitoringu oraz zasadnie uznane za wiarygodne zeznania M. P.. Sąd odwoławczy nie widzi podstaw, dla których zeznania tego świadka powinny były zostać zdyskredytowane, w szczególności - dlaczego M. P. miałby mijać się z prawdą wskazując wartość skradzionej przez oskarżonego kurtki. Uzasadnienie orzeczenia nie zawiera żądnych uchybień, które uniemożliwiłyby poznanie motywów rozstrzygnięcia. Nie doszło też do obrazy art. 170 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 193 k.p.k., gdyż, jak słusznie wskazał Sąd meriti w uzasadnieniu postanowienia o nieuwzględnieniu wniosku dowodowego, wartość skradzionego mienia jest znana ponad wszelką wątpliwość i wynika ona wprost z jego ceny. Ma rację skarżący podnosząc, że na cenę składa się marża sprzedawcy i należności publicznoprawne, aczkolwiek okoliczności te pozostają bez związku z wysokością szkody poniesionej przez pokrzywdzonego, bowiem w przypadku normalnej sprzedaży w/w towaru uzyskałby on pełną kwotę, zawierającą wskazane składniki ceny. Należy też przypomnieć, że na pojęcie szkody składają się zarówno rzeczywisty uszczerbek majątkowy (damnum emergens) jak i utrata spodziewanych korzyści (lucrum cessans).

Częściowo na uwzględnienie zasługiwał jedynie zarzut obrazy art. 167 k.p.k. i art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. Rację miał skarżący dostrzegając, że Sąd I instancji nie podjął czynności dowodowych niezbędnych dla ustalenia, czy skradziony przez R. G. i następnie odzyskany przez pokrzywdzonego w stanie uszkodzonym towar został zbyty, a jeśli tak, to za jaką kwotę lub czy uzyskano za niego odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia. Zaniechanie w/w ustaleń stanowiło błąd mający wpływ na treść wyroku - skutkujący zasądzeniem od oskarżonego zbyt wysokiej kwoty tytułem obowiązku naprawienia szkody. Przeprowadzenie na w/w okoliczności dowodu przez Sąd odwoławczy skutkowało ustaleniem, że pokrzywdzony nie uzyskał odszkodowania za przedmiotową kurtkę, ale dokonał jej sprzedaży w stanie uszkodzonym (w jakim została odebrana oskarżonemu), za kwotę 499,95 złotych. Powyższe ustalenie spowodowało konieczność zmiany wyroku w zakresie wysokości orzeczonego obowiązku naprawienia szkody i ograniczenie zasądzonej kwoty do 800 zł, stanowiącej różnicę pomiędzy ceną początkową towaru znajdującą się na metce w chwili kradzieży, a kwotą uzyskaną ze sprzedaży.

W odniesieniu do postawionego na koniec apelacji zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczonej kary, Sąd odwoławczy zważył, że orzeczona wobec oskarżonego kara 6 miesięcy pozbawienia wolności nie może zostać uznana za rażąco niewspółmierną. Ocena taka jest w pełni zgodna ze stanowiskiem wyrażonym przez Sąd Apelacyjny w Łodzi, który w wyroku z dnia 28 stycznia 2014 r. wydanym w sprawie II AKa 264/13 stwierdził, że „ na gruncie art. 438 pkt 4 k.p.k. nie chodzi o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - "rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować”, LEX nr 1425460. Bez wątpienia orzeczona kara w powszechnym odczuciu nie może jawić się jako kara nadmiernie surowa, przy czym z uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego wynika, że Sąd ten w należytym stopniu uwzględnił wszelkie okoliczności wpływające na wymiar kary, w tym stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu, stopień winy oskarżonego, dotychczasową wielokrotną karalność za przestępstwa podobne, popełnienie przestępstwa w okresie próby, a drugiej strony – wartość skradzionego mienia, która choć niemała, nie była też szczególnie wysoka. Decyzja Sądu Rejonowego jest wynikiem starannej i wyważonej oceny okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i niekorzyść oskarżonego. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że początkowo oskarżyciel publiczny proponował dla oskarżonego inną karę, ponieważ w głosach końcowych prokurator wnosił właśnie o bezwzględną karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, a nadto to Sąd decyduje o adekwatnym wymiarze sankcji karnej, nie będąc związany wnioskami stron procesu.

Podsumowując, należy stwierdzić, iż Sąd Rejonowy należycie ocenił poprawnie zebrany materiał dowodowy i poczynił na jego podstawie generalnie prawidłowe ustalenia faktyczne, a jedyny błąd dotyczył ustaleń w przedmiocie rzeczywistej wartości szkody. Zaskarżone rozstrzygnięcie uznać należało za poprawne, zarówno pod względem rekonstrukcji zdarzenia, weryfikacji i ugruntowania jego podstawy faktycznej, oceny prawnej czynu, a także reakcji karnej za przypisane oskarżonemu przestępstwo, natomiast orzeczenie w przedmiocie środka karnego została zmienione w wyniku kontroli instancyjnej.

Ponieważ oskarżony korzystał w toku postępowania przed Sądem odwoławczym z pomocy obrońcy ustanowionego z urzędu, Sąd na podstawie § 4, § 17 ust. 2 pkt. 4 i § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r.) zasądził na rzecz adw. M. O. kwotę 619,92 złotych.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. uznając, że ze względu na sytuację majątkową oskarżonego, przemawiają za tym względy słuszności.