Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

A. K. został oskarżony o to, że w dniu 16 stycznia 2017 roku w K., woj. (...), działając czynem ciągłym w krótkich odstępach czasu z góry powziętym zamiarem dokonał zaboru w celu przywłaszczenia telefonu komórkowego marki H. (...) o wartości 300 złotych, a następnie przy użyciu uprzednio powierzonej karty bankomatowej i kodu (...) dokonał wypłaty i kradzieży pieniędzy w kwocie 1.000zł z konta bankowego pokrzywdzonej powodując straty w łącznej wysokości 1.300 złotych na szkodę K. W., tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Wyrokiem z dnia 9 marca 2018 roku Sąd Rejonowy w Kutnie uznał oskarżonego A. K. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, przy czym ustalił, że kwota skradzionych pieniędzy to co najmniej 821,75 zł, zaś łączna szkoda to co najmniej 1121,75 zł i za to na podstawie art. 278 § 1 k.k. skazał go na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności, zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. H. R. kwotę 723,24 zł tytułem kosztów obrony udzielonej z urzędu oraz zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w całości, przejmując je na Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego, zaskarżając wyrok w całości i zapadłemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego wyrażonych w art. 278 § 3 k.k. poprzez niezastosowanie tego przepisu do oceny materialnoprawnej czynu przypisanego oskarżonemu i nieuznanie tego czynu za przypadek mniejszej wagi, mimo że takie elementy przedmiotowo-podmiotowe czynu, jak zgoda pokrzywdzonej na dysponowanie przez oskarżonego jej kartą bankomatową w celu przeznaczenia pozyskanych tą drogą środków pieniężnych na dalszy zakup alkoholu, występujące u oskarżonego cechy organicznego uszkodzenia w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, pozostające wprawdzie zdaniem biegłych psychiatrów bez wpływu na jego poczytalność, lecz jednak powodujące zaburzenia w zakresie pamięci wzrokowej bezpośredniej, koordynacji wzrokowo-ruchowej i sprawności grafomotorycznej, a tym samym brak wystarczającej kontroli nad własnym postępowaniem niezależnie od pozostawania pod wpływem spożywanego wspólnie z pokrzywdzoną alkoholu, nieznaczna wysokość kwoty objętej łączną wysokością szkody, niezwłoczne naprawienie szkody przez oskarżonego w wysokości przekraczającej jej wartość, przeproszenie pokrzywdzonej, uzasadniają ocenę odmienną, przy czym uchybienie to miało wpływ na treść wyroku.

Obrońca oskarżonego wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku przez uznanie, że przypisany oskarżonemu czyn stanowi przypadek mniejszej wagi określony w art. 278 § 3 k.k. i wymierzenie oskarżonemu kary o charakterze nieizolacyjnym;

2.  zasądzenie od skarbu Państwa wynagrodzenia z tytułu obrony oskarżonego z urzędu wobec tego, że koszty te nie zostały opłacone w całości, ani w części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniesiona apelacja okazała się bezzasadna i jako taka nie mogła skutkować wzruszeniem zaskarżonego wyroku.

Sąd I instancji w sposób kompletny zebrał materiał dowodowy, wnikliwie go rozważył, a stanowisko swoje wyczerpująco uzasadnił, zgodnie z wymogami określonymi w art. 424 k.p.k. Sprawstwo i charakter działania oskarżonego wykazano za pomocą ujawnienia na rozprawie głównej całości okoliczności mogących mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia, zaś ocenę przeprowadzonych dowodów poczyniono w sposób wszechstronny i obiektywny, z uwzględnieniem zasad wiedzy i doświadczenia życiowego. Wątpliwości Sądu odwoławczego nie budzi przyjęta kwalifikacja prawna czynu oraz wymiar orzeczonej kary, który przystaje do wagi popełnionego przestępstwa.

Analiza treści wywiedzionego zarzutu wskazuje, że wbrew osnowie apelacji, obrońca zamierzał zaskarżyć wyłącznie przyjętą kwalifikację prawną czynu i wynikający z niej wymiar sankcji karnej, nie podważając przy tym przeprowadzonej oceny dowodów i poczynionych na jej podstawie ustaleń faktycznych. Z powyższego względu Sąd odwoławczy odniesie się wyłącznie do podniesionego zarzutu uznając, że sprawstwo i wina oskarżonego nie są przedmiotem krytyki skarżącego.

Nie można przyznać racji obrońcy oskarżonego, iż Sąd meriti dopuścił się obrazy przepisu prawa materialnego poprzez niezakwalifikowanie przypisanego oskarżonemu czynu jako wypadku mniejszej wagi z art. 278 § 3 k.k. Sąd meriti ustalił wartość skradzionego mienia na kwotę 821,75 złotych, a łącznej wyrządzonej szkody na kwotę 1.121,75 złotych, co wcale nie jest wartością na tyle nieznaczną, aby mogła przemawiać za uznaniem tego czynu za typ uprzywilejowany. Należy podkreślić, iż Sąd Rejonowy, kierując się zasadą z art. 5 § 2 k.p.k., wyeliminował z zarzutu wszystkie zakupy dokonane przez oskarżonego w sklepach spożywczych a pozostawił tylko wypłaty z bankomatu oraz zakupy z apteki (do których pokrzywdzona nie upoważniła oskarżonego) i wartość skradzionego telefonu. O większej niż niewielka wadze popełnionego czynu świadczą okoliczności takie jak znaczny stopień społecznej szkodliwości, wynikający ze szczególnie zuchwałego działania oskarżonego, dokonującego kradzieży telefonu swojej sąsiadce podczas spotkania towarzyskiego, w którym oboje uczestniczyli. A. K. zawiódł przy tym okazane mu zaufanie, w sposób nieuprawniony dokonując wypłat gotówki z bankomatu oraz płatności za własne zakupy kartą płatniczą przekazaną mu dobrowolnie przez pokrzywdzoną. Dodatkowo poziom karygodności zwiększa fakt, że oskarżony dopuścił się przestępstwa pod wpływem alkoholu. Powyższe okoliczności nie zostały wskazane przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zapadłego orzeczenia, nie mniej jednak nie mogą zostać przeoczone, gdyż dowodzą, że popełnione przestępstwo kradzieży nie cechowało się warunkami zezwalającymi na przyjęcie kwalifikacji prawnej z art. 278 § 3 k.k. Warto ponadto zauważyć, że dla uznania czynu za wypadek mniejszej wagi wymagane jest zaistnienie okoliczności umniejszających karygodność przypisanego czynu, których w niniejszej sprawie nie można się dopatrzyć. Z poglądów doktryny prawa karnego wynika, że „ (…) w orzecznictwie SN przyjęto, że o wypadku mniejszej wagi decydują podmiotowe i przedmiotowe okoliczności czynu sprawcy (…). Do elementów przedmiotowych zaliczyć można z pewnością: sposób działania sprawcy, rodzaj dóbr w które godzi sprawca, charakter i rozmiar szkody wyrządzonej czynem, czas i miejsce jego popełnienia. Do okoliczności podmiotowych zaliczyć można motywy i cel działania sprawcy, stopień winy. Wartość przedmiotu przestępstwa, choć jest jedną z istotnych okoliczności, która może być brana pod uwagę przy ocenie, czy zachodzi tu wypadek mniejszej wagi, nie może być jednak jedyną okolicznością braną pod uwagę przy zakwalifikowaniu danego czynu jako uprzywilejowanego typu przestępstwa przeciwko mieniu (…) o zakwalifikowaniu danego przestępstwa przeciwko mieniu jako wypadku mniejszej wagi, decydują obiektywne i subiektywne okoliczności czynu. W doktrynie podnosi się przy tym, że skoro jest tu mowa o wypadku mniejszej wagi, a nie o czynie mniejszej wagi, to konieczne jest także uwzględnienie tu okoliczności dotyczących osoby sprawcy (jego poprzedniej karalności, trybu życia, opinii o sprawcy), co w sumie w ramach tzw. koncepcji całościowej zbliża wykładnię tych typów przestępstw do okoliczności branych pod uwagę przy wymiarze kary (…)”, Komentarz do art. 278 k.k., tezy 32 i 33, red. S. 2018, wyd. 21/T. O., (...). Analizując powyższe trzeba uznać, że nic nie przemawia za mniejszą wagą popełnionego czynu, w tym nawet wartość skradzionego mienia i łącznej wyrządzonej szkody, które są znacznie wyższe od dolnej granicy oddzielającej przestępstwo kradzieży od wykroczenia z art. 119 § 1 k.w. Dodatkowo oskarżony był wcześniej wielokrotnie krany, co w świetle powyższego stanowi okoliczność istotną z punktu widzenia charakteru popełnionego przestępstwa.

W odniesieniu do organicznego uszkodzenia w obrębie ośrodkowego układu nerwowego A. K. trzeba zwrócić uwagę, że ustalenie, iż okoliczność ta pozostawała bez wpływu na poczytalność oskarżonego w chwili czynu oznacza, że miał on pełną kontrolę nad własnym postępowaniem, a co za tym idzie, podniesiony zarzut w tej części również jest nietrafny. W kontekście naprawienia szkody przez oskarżonego i przeproszenia pokrzywdzonej Sąd Okręgowy zważył, że nie są to okoliczności dotyczące samego czynu, które mogłyby mieć wpływ na ocenę jego społecznej szkodliwości. Z tego powodu przywołane okoliczności mogą jedynie zostać wzięte pod uwagę przy procesie wymiaru kary, który jest etapem następczym wobec procesu subsumpcji. W tym miejscu wymaga podkreślenia, że obrońca oskarżonego nie podnosił zarzutu rażącej niewspółmierności wymierzonej kary, nie mniej jednak w ocenie Sądu odwoławczego wymierzona kara 4 miesięcy pozbawienia wolności w żadnym razie nie mogłaby zostać uznana za niewspółmiernie surową, nawet przy uwzględnieniu naprawienia szkody i przeproszenia pokrzywdzonej.

Mając na uwadze powyższe, postawiony zarzut okazał się nieskuteczny, nie mogąc wpłynąć na ocenę zapadłego orzeczenia i spowodować jego zmiany.

Ponieważ oskarżony w toku postępowania odwoławczego korzystał z pomocy obrońcy wyznaczonego z urzędu, Sąd stosownie do treści art. 636 § 1 k.p.k. w zw. § 4 i § 17 ust. 2 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z dnia 18 października 2016 r.) zasądził na rzecz adw. H. R. kwotę 516,60 złotych.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., zwalniając oskarżonego od ich ponoszenia wobec uznania, że z uwagi na konieczność wykonania bezwzględnej kary pozbawienia wolności, ich zapłata stanowiłaby dla niego nadmierną uciążliwość.