Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

R. K. i B. O. zostali oskarżeni o to, że:

I.  w nocy z 27 na 28 sierpnia 2013 roku w K. działając wspólnie i w porozumieniu po uprzednim wyłamaniu kraty w oknie domu letniskowego dostali się do jego wnętrza skąd zabrali w celu przywłaszczenia telewizor S. (...) cale o wartości 450 zł, dwa pierścionki koloru żółtego o nieustalonej wartości, dwa koniaki o wartości 100 zł, aparat fotograficzny o wartości 370 zł powodując straty o łącznej wartości 870 zł na szkodę J. S. przy czym R. K. dopuścił się tego czynu w warunkach recydywy z art. 64 § 1 k.k. tj. o przestępstwo z art. 279 § 1 k.k., zaś R. K. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.;

II.  w okresie pomiędzy 26 a 27 sierpnia 2013 roku w P. działając wspólnie i w porozumieniu po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń zabrali w celu przywłaszczenia samochód osobowy F. (...) nr rej. (...) o wartości 1500 zł wraz ze znajdującym się tam mieniem w postaci obudowy kierownicy o wartości 30 zł, metalowej gałki drążka kierowniczego o wartości 30 zł, uszczelniacza simering firmy (...) wartości 70 zł, radia o wartości 50 zł, linki holowniczej o wartości 12 zł, a także karty (...) o łącznej wartości 1692 zł szkodę K. I., przy czym R. K. dopuścił się tego czynu w warunkach recydywy z art. 64 § 1 k.k. tj. o przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. i art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., zaś R. K. z art. 279 § 1 k.k. i art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Wyrokiem z dnia 14 grudnia 2015 roku, w sprawie sygn. akt II K 593/14 Sąd Rejonowy w Pabianicach uznał oskarżonych za winnych popełnienia zarzucanych im przestępstw uzupełniając ich kwalifikację prawną o art. 4 § 1 k.k. i za oba czyny wymierzył R. K. kary po 1 rok i 2 miesiące pozbawienia wolności zaś B. O. kary po 1 rok pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. Sąd Rejonowy wymierzył oskarżonym kary łączne: R. K. 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności zaś B. O. 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązał oskarżonych solidarnie do naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz J. S. kwoty 100 zł oraz zwolnił oskarżonych od kosztów sądowych.

Wyrok Sądu Rejonowego został zaskarżony apelacjami przez obrońców oskarżonych oraz prokuratora.

Obrońca oskarżonego B. O. zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego w całości zarzucając zaskarżonemu orzeczeniu:

1.  obrazę przepisów postępowania karnego mającą wpływ na treść wyroku tj. art. 413 § 1 pkt 4 i 6 k.p.k. oraz obrazę prawa przepisu materialnego tj. art. 12 k.k. poprzez nieprawidłowe przytoczenie kwalifikacji prawnej i nieprzyjęcie, że oskarżony działał w warunkach czynu ciągłego z art. 12 k.k.;

2.  obrazę przepisu art. 5 § 2 k.k. w zakresie w jakim Sąd nie przyjął w ślad za opinią biegłego, iż brak jest możliwości ustalenia wartości skradzionych J. S. pierścionków;

3.  rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności bez należytego uwzględnienia faktu przyznania się oskarżonego, ujawnienia przez niego innych przestępstw oraz brak należytego zróżnicowania kary wymierzonej R. K. działającemu w warunkach recydywy z art. 64 § 1 k.k. z karą wymierzoną B. O..

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca B. O. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, że oskarżony dopuścił się jednego czynu zabronionego popełnionego w warunkach czynu ciągłego z art. 12 k.k. oraz obniżenie kary poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia poprzez zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary oraz nieorzekanie o obowiązku naprawienia szkody.

Obrońca oskarżonego R. K. zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego w zakresie dotyczącym rozstrzygnięcia o karze zarzucając zaskarżonemu orzeczeniu rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności przy uznaniu za okoliczności obciążające znamion czynu oraz orzeczenie środka kompensacyjnego w postaci naprawienia szkody w kwocie 100 zł, w sytuacji gdy pokrzywdzona odzyskała większość skradzionych przedmiotów, zaś co do pozostałych biegli nie byli w stanie określić ich wartości.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca R. K. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności względnie orzeczenie jej w łagodniejszym wymiarze.

Prokurator zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego w zakresie punktu II w całości na korzyść oskarżonych zarzucając zaskarżonemu orzeczeniu obrazę prawa materialnego tj. art. 278 § 5 k.k., a w konsekwencji także art. 11 § 2 k.k. poprzez błędne przyjęcie, że zabranie podczas kradzieży z włamaniem także karty bankomatowej wypełnia również dyspozycję art. 278 § 5 k.k., podczas gdy zachowanie takie powinno być kwalifikowane jedynie z przepisu art. 279 § 1 k.k. W uzasadnieniu apelacji prokuratora wskazano także na omyłkę rachunkową Sądu Rejonowego, który prawidłowo ustalając wartość poszczególnych przedmiotów skradzionych J. S. błędnie obliczył ich sumę na kwotę 870 zł zamiast na kwotę 920 zł.

Podnosząc powyższy zarzut prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wyeliminowanie z kwalifikacji prawnej czynu z punktu II art. 278 § 5 k.k. i art. 11 § 2 k.k., zaś z podstawy wymiaru kary art. 11 § 3 k.k.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Zasadna była apelacja wniesiona przez prokuratora oraz częściowo zasadna apelacja wniesiona przez obrońcę oskarżonego B. O..

Odnosząc się w pierwszej kolejności do apelacji wniesionej przez prokuratora należy stwierdzić, że Sąd Okręgowy podziela zaprezentowaną w niej tezę, iż znamię „kradnie” zawarte w dyspozycji przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. obejmuje wszelkie postacie kradzieży wymienione w art. 278 § 1 – 5 k.k.

Wskazywanie w kalifikacji prawnej kradzieży z włamaniem, podczas której oprócz innych przedmiotów skradziono także kartę bankomatową byłoby zatem swoistym supefluum.

Zasadne w związku z tym stało się wyeliminowanie tego przepisu z kalifikacji prawnej przypisanego oskarżonym zachowania, a w konsekwencji także art. 11 § 2 k.k. zaś z podstawy wymiaru kary art. 11 § 3 k.k.

Trafny był także zarzut zawarty w apelacji obrońcy oskarżonego B. O. dotyczący błędnego niepotraktowania zachowań oskarżonego jako jednego czynu ciągłego.

Zgodnie z treścią przepisu art. 12 k.k. dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, uważa się za jeden czyn zabroniony; jeżeli przedmiotem zamachu jest dobro osobiste, warunkiem uznania wielości zachowań za jeden czyn zabroniony jest tożsamość pokrzywdzonego.

Nie ulega wątpliwości, że obie przypisane oskarżonemu kradzieże z włamaniem zostały popełnione w krótkich odstępach czasu, z dnia na dzień.

Ich przedmiotem było mienie, a zatem nie dobro osobiste, co wymagałoby tożsamości pokrzywdzonego.

Dla przyjęcia konstrukcji prawnej czynu ciągłego z art. 12 k.k. należało zatem ustalić, czy czyny te zostały popełnione w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, to jest takiego, który istniał już w momencie przystępowania do popełniania pierwszego z nich.

Sąd Rejonowy nie dokonywał analizy zamiaru towarzyszącego działaniu obu oskarżonych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku pod kątem ewentualnego przyjęcia konstrukcji czynu ciągłego z art. 12 k.k.

Dokonując takiej analizy należy odwołać się do wyjaśnień oskarżonego B. O. z k.- 144, podczas których stwierdził on, że z R. K. postanowili, że będą dokonywać włamań aby mieć pieniądze na imprezy i dyskoteki. Nadto w wyjaśnieniach na k.- 157 B. O. rozwinął ten wątek podając, że pożyczył R. K. samochód, zaś R. K. go rozbił. Nie mając pieniędzy na naprawę zaproponował B. O., że będą razem dokonywać przestępstw.

Wskazane wyżej informacje pozwalają na przyjęcie, iż przynajmniej w odniesieniu do zdarzeń objętych zaskarżonym wyrokiem, dokonanych dzień po dniu, obaj oskarżeni działali ze z góry powziętym zamiarem w rozumieniu art. 12 k.k.

Okoliczność ta przemawiała za zmianą zaskarżonego wyroku w odniesieniu do obu oskarżonych poprzez przyjęcie ich zachowań jako jednego czynu ciągłego.

Sąd Rejonowy błędnie także przyjął łączną wartość mienia skradzionego na szkodę J. S. ustalając ją na 870 zł. Suma wartości telewizora S. B. tj. 450 zł, dwóch koniaków o wartości 100 zł oraz aparatu fotograficznego o wartości 370 zł daje kwotę 920 zł.

Nie były natomiast zasadne zarzuty apelacji obu obrońców dotyczące orzeczonego obowiązku naprawienia szkody w kontekście braku możliwości ustalenia wartości pierścionków skradzionych J. S..

Wbrew twierdzeniom apelacji Sąd Rejonowy nie ustalał wartości pierścionków i nie zobowiązywał oskarżonych do zwrotu tej wartości na rzecz pokrzywdzonej. Zarzut stawiany i przypisany oskarżonym dotyczył pierścionków o nieustalonej wartości. Czynności dowodowe podejmowane przez Sąd I Instancji mające na celu ustalenie wartości pierścionków poprzez opinię biegłego do spraw wyceny biżuterii okazały się nieskuteczne.

Niemniej jednak uwadze obrońców oskarżonych umknął fakt opinii biegłego do spraw wyceny ruchomości, który na kwotę 100 zł wycenił skradzione na szkodę J. S. dwa koniaki (k.-334). Opinia ta nie została w żaden sposób podważona w toku postępowania przed Sądem Rejonowym, stąd zarówno przyjęcie wartości szkody z tego tytułu w kwocie 100 zł jak i nałożony na oskarżonych obowiązek jej naprawienia były prawidłowe.

Nie były zasadne zarzuty apelacji obrońców oskarżonych odnoszące się do wymierzonych oskarżonym kar.

Mimo zmiany zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, że zachowania oskarżonych wypełniały dyspozycję jednego czynu ciągłego z art. 12 k.k. Sąd Okręgowy wymierzył oskarżonym takie kary jakie zostały orzeczone jako kary łączne przez Sąd Rejonowy.

Mając na względzie dyrektywy sędziowskiego wymiaru kary zawarte w art. 53 § 1 i 2 k.k. oraz granice ustawowego zagrożenia za przestępstwo kradzieży z włamaniem, tj. od 1 roku do 10 lat pozbawienia wolności, kary wymierzone oskarżonym są prawidłowe i adekwatne do stopnia winy i społecznej szkodliwości przypisanych zachowań.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnieść wówczas, gdy kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy - innymi słowy, gdy są one w społecznym odczuciu niesprawiedliwe (tak w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 27 grudnia 2012 roku, II A Ka 380/12, LEX nr 1254539).

Z rażącą niewspółmiernością w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. mamy do czynienia wtedy, gdy przy orzekaniu kary nienależycie uwzględniono zawarte w kodeksie karnym dyrektywy ich wymiaru, w tym w szczególności stopień winy i społecznej szkodliwości czynu oraz wymogi prewencji indywidualnej i generalnej (art. 53 § 1 k.k., art. 56 k.k.). Nie chodzi w tej sytuacji o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do ich wymiaru, ale o różnicę zasadniczą, która powodowałaby, iż karę czy środek karny wymierzone dotychczas należałoby traktować jako rażąco niewspółmierne, z uwagi na ich łagodność lub surowość (tak w wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 4 grudnia 2012 r., II AKa 374/12, LEX nr 1292670).

Przy wymiarze kar uwzględniono fakt przyznania się oskarżonych i złożenia obszernych wyjaśnień, w tym także odnoszących się do innych przestępstw. Uwzględniono również młody wiek B. O. i dobrą opinię z miejsca zamieszkania. Z drugiej strony należy wskazać, że oprócz przestępstwa objętego niniejszym postępowaniem oskarżeni dopuścili się szeregu innych przestępstw przeciwko mieniu, zaś R. K. odpowiadał w warunkach recydywy z art. 64 § 1 k.k. Jako okoliczności obciążające należało także uwzględnić działanie wspólnie i w porozumieniu. Mimo tego, iż Sąd Rejonowy błędnie przyjął jako okoliczności obciążające działanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz działanie z zamiarem bezpośrednim, gdyż okoliczności te należą do znamion przestępstwa kradzieży z włamaniem, to w realiach przedmiotowej sprawy nie można stwierdzić, aby wymierzone oskarżonym kary, orzeczone w wysokości zbliżonej do minimalnego ustawowego zagrożenia, mogły podlegać dalszemu złagodzeniu.

Słusznie uznano, że w związku z zakresem i rozmiarem przestępczej działalności oskarżonych brak jest możliwości warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonych wobec nich kar. Jednie kary pozbawienia wolności odbywane w systemie izolacji będą mogły spełnić cele kary wobec oskarżonych ukazując im naganności ich postępowania, a także powodując, że z obawy przed konsekwencjami będą oni w przyszłości powstrzymywać się od naruszania porządku prawnego.

Ponieważ apelacje obrońców w zakresie głównego wniosku o złagodzenie wymierzonych oskarżonym kar nie zostały uwzględnione zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania odwoławczego powinni oni zostać obciążeni kosztami postępowania przed Sądem II instancji.

Mając jednak na uwadze sytuację majątkową oskarżonych oraz fakt, iż będą oni odbywać karę pozbawienia wolności gdzie ich możliwości zarobkowe będą znacznie ograniczone Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonych od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.