Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

POSTANOWIENIE

Dnia 16 czerwca 2023 roku

Sąd Okręgowy w Łodzi V Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

przewodniczący: sędzia Damian Krakowiak

protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Walczak – Rutkowska

przy udziale prokuratora Ewy Małolepszej-Kiryczuk

po rozpoznaniu w sprawie J. L.

oskarżonej o czyn z art. 56 § 2 k.k.s. i in.

na skutek zażalenia Prokuratora

na postanowienie Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi z 28
marca 2023 r.

na podstawie art. 437 § 2 k.p.k.

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Rejonowemu dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi do rozpoznania.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 28 marca 2023 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi na podstawie art. 17 § 1 pkt 4 k.p.k. w zw. art. 113 § 1 k.k.s. umorzył postepowanie w sprawie.

Zażalenie na postanowienie wywiódł Prokurator, zarzucając:

- obrazę prawa materialnego, tj. art. 16a k.k.s. w brzmieniu obowiązującym w czasie czynu, poprzez jego błędne zastosowanie i przyjęcie, że zachodzi negatywna przesłanka procesowa z art. 17 § 1 pkt 4 k.p.k., gdy prawidłowa wykładnia przepisu prowadzi do wniosku, że nie jest dopuszczalne skorzystanie z instytucji czynnego żalu wobec sprawcy, któremu zarzucono przestępstwo karno-skarbowe kwalifikowane kumulatywnie według treści art. 56 § 2 k.k.s. i art. 62 § 2a k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s., polegające przede wszystkim na użyciu wystawionych w nierzetelny sposób faktur VAT,

- błąd w ustaleniach faktycznych w postaci błędu braku, polegający na pominięciu kwestii wypełnienia przez oskarżoną wszystkich przesłanek z art. 16a k.k.s.,

i wnosząc o uchylenie postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Zażalenie Prokuratora jest zasadne, a podniesiony zarzut obrazy prawa materialnego jest słuszny.

Kapitalne znaczenie dla sprawy ma ustalenie, czy z dobrodziejstwa niepodlegania karze może skorzystać sprawca, który popełnił czyn kwalifikowany kumulatywnie (art. 7 § 1 k.k.s.). Gdy zachowanie sprawcy wypełniało również znamiona deliktu skarbowego, którego znamiona nie pozwalały na złożenie prawnie skutecznej korekty deklaracji.

Udzielnie odpowiedzi na to pytanie wymaga przywołania charakteru konstrukcji tzw. zbiegu przepisów ustawy, która oznacza zbieg kwalifikacji prawnych.

Istota kumulatywnego zbiegu przepisów wyraża się w „utworzeniu z elementów określonych w ustawie karnej nowego typu czynu zabronionego, konstruowanego przez organ stosujący prawo na potrzeby oceny jednostkowego przypadku, zawierającego wszystkie te elementy znamion, które są niezbędne dla oddania całej zawartości ocenianego czynu” ( P. Kardas, Zbieg przepisów ustawy w prawie karnym, Warszawa 2011, s. 103).

Skoro w wyniku zastosowania kumulatywnej kwalifikacji „powstaje” nowy typ czynu, obejmujący znamiona kilku typów czynów, zaś nowa kwalifikacja jest „zsumowaniem” jednostkowych kwalifikacji prawnych, to do tak utworzonego nowego przestępstwa nie może mieć zastosowania instytucja dotycząca innego typu czynu.

Taki wynik wykładni zyskał akceptację doktryny i judykatury ( I. Zgoliński, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Warszawa 2021, s. 142, postanowienie SN z dnia 20 czerwca 2012 r., I KZP 3/12).

Przywołanie przeciwnego poglądu wyrażonego w piśmiennictwie (G. Łabuda) i jego rozwinięcie przez Sąd a quo, nie może zmienić natury kumulatywnego zbiegu przepisów. Prymat wykładni językowej – nadany przez Sąd a quo – nie uwzględnia rozpowszechnionej obecnie derywacyjnej wykładni prawa. Ta ostatnia odrzuca bowiem automatyczne (bezrefleksyjne) posłużenie się regułami języka prawnego
( P. Jabłoński, P. Kaczmarek, O grze interpretatora z tekstem prawnym i czynnikami pozatekstowymi w derywacyjnej koncepcji wykładni prawa, AFP 2020, nr 2, s. 49-65).

Reasumując, oskarżona winna ponieść odpowiedzialność – w przypadku obalenia domniemania niewinności – za zarzucony jej czyn, będący w istocie nowym typem czynu, składającym się z ustawowych opisów i kwalifikacji pojedynczych typów czynów.

Uznając, że rozpoznanie zażalenia w zakresie dotyczącym obrazy prawa materialnego było wystarczające do wydania orzeczenia, a rozpoznanie zarzutu błędnych ustaleń było bezprzedmiotowe, ograniczono rozpoznanie zażalenia (art. 436 k.p.k.).