Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z 20.12.2024 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi po rozpoznaniu sprawy X P 218/23 z powództwa M. B. przeciwko M. S. (1) – prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...) Zakład Budowlano- (...) z siedzibą w Ł. o odszkodowanie za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę, wynagrodzenie za pracę, ekwiwalent za urlop, sprostowanie świadectwa pracy, korektę dokumentów

I.  zasądził od M. S. (1) – prowadzącego działalność gospodarczą
pod firmą (...) Zakład Budowlano- (...)
z siedzibą w Ł. na rzecz M. B. kwoty:

A.  23.620,00 zł tytułem wynagrodzenia za pracę z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 22 marca 2023 roku do dnia zapłaty;

B.  2.876,41 zł netto tytułem wynagrodzenia chorobowego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 22 marca 2023 roku do dnia zapłaty;

C.  5000,63 zł tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 22 marca 2023 roku
do dnia zapłaty;

II. oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

III. zniósł wzajemnie koszty zastępstwa procesowego;

IV. przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi na rzecz radcy prawnego K. M. kwotę 3.837,60 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej powiększonej o stawkę podatku VAT;

V. nakazał pobrać od M. S. (1) – prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) Zakład Budowlano- (...) z siedzibą w Ł. rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi kwotę 1.431,00 zł tytułem kosztów sądowych;

VI. nadał wyrokowi w punkcie (...). rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 2.800,00 zł.

Przedmiotowe rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych oraz rozważaniach prawnych:

Powód M. B. został zatrudniony w Zakładzie Budowlano- (...) w Ł. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od 11 grudnia 2017 roku w pełnym wymiarze czasu pracy. Jako rodzaj umówionej pracy wskazano roboty elewacyjne i wewnętrzne. Wynagrodzenie zostało określone na kwotę 2000 zł brutto.

Powód był pracownikiem budowlanym. Zajmował się dostarczaniem materiałów, jeździł samochodem. Pracował na pełen etat. W związku ze zmianą obowiązków nie zmieniała się treść umowy o pracę powoda.

Pozwany nie podpisywał z pracownikami aneksów do umowy o pracę.

Pracownicy, w tym powód, pracowali w godzinach 8:00-16:00.

W latach 2017-2018 powód codziennie przychodził do pracy. Kończył pracę tak jak pozostali pracownicy.

Zdarzało się, że pracownicy pozwanego przejeżdżali z jednej budowy na drugą. Powód kontaktował się telefonicznie z pozwanym i ustalał gdzie i z czym ma się stawić. Gdy padał deszcz, pracownicy nie wykonywali elewacji, tylko na polecenie pozwanego zostawali w domu. Jeżeli było coś do wykonania na magazynie, pracownicy wykonywali pracę w magazynie. Okresy zostawania w domu były zależne od sytuacji.

Powód nie podpisywał listy płac, nie widział takiego dokumentu. Zarówno powód, jak i inni pracownicy nie podpisywali listy obecności.

Powód wysyłał za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres stadbud1@poczta.onet.pl zdjęcia wykonanych prac, kosztorysy. Wiadomości zostały przesłane:



9 maja 2019 roku o 15:44,



11 lipca 2019 roku o 10:03,



11 sierpnia 2019 roku o 17:11 i 17:14,



19 grudnia 2019 roku o 14:06,



7 stycznia 2020 roku o 21:11 i 21:12,



4 sierpnia 2021 roku o 8:47,



21 października 2021 roku o 9:04.

Adres stadbud1@poczta.onet.pl to adres poczty elektronicznej pozwanego.

Powód był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia u pozwanego w okresie od 11 grudnia 2017 roku do 18 listopada 2021 roku. Występowały u niego przerwy w opłacaniu składek za okres:



od 28 listopada 2018 roku do 6 grudnia 2018 roku z tytułu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba zawodowa, finansowane ze środków pracodawcy,



od 1 stycznia 2019 roku do 13 stycznia 2019 roku z tytułu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy,



od 1 lutego 2019 roku do 13 lutego 2019 roku z tytułu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy,



od 19 marca 2019 roku do 31 marca 2019 roku z tytułu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy,



od 15 kwietnia 2019 roku do 12 maja 2019 roku z tytułu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy,



od 17 czerwca 2019 roku do 21 lipca 2019 roku z tytułu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy,



od 1 sierpnia 2019 roku do 15 sierpnia 2019 roku z tytułu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy,



od 24 września 2019 roku do 29 września 2019 roku z tytułu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba zawodowa, finansowane ze środków pracodawcy,



od 28 października 2019 roku do 31 października 2019 roku z tytułu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba zawodowa, finansowane ze środków pracodawcy,



od 22 października 2019 roku do 23 października 2019 roku z tytułu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba zawodowa, finansowane ze środków pracodawcy,



od 1 listopada 2019 roku do 4 listopada 2019 roku z tytułu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba zawodowa, finansowane ze środków pracodawcy,



od 1 grudnia 2019 roku do 22 marca 2020 roku z tytułu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy,



od 1 do 19 kwietnia 2020 roku z tytułu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy,



od 1 do 24 maja 2020 roku z tytułu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy,



od 1 do 21 czerwca 2020 roku z tytułu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy,



od 11 lipca 2020 roku do 16 sierpnia 2020 roku z tytułu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy,



od 24 sierpnia 2020 roku do 25 września 2020 roku z tytułu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba zawodowa, finansowane ze środków pracodawcy,



od 26 września 2020 roku do 28 lutego 2021 roku z tytułu zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego,



od 1 marca 2021 roku do 22 maja 2021 roku z tytułu świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia chorobowego,



od 23 maja 2021 roku do 27 czerwca 2021 roku z tytułu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy,



od 28 czerwca 2021 roku do 11 lipca 2021 roku z tytułu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba zawodowa, finansowane ze środków pracodawcy,



od 17 lipca 2021 roku do 18 listopada 2021 roku z tytułu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Powód był niezdolny do pracy i otrzymał zwolnienie lekarskie w okresach:



od 24 sierpnia 2020 roku do 28 lutego 2021 roku,



od 28 czerwca 2021 roku do 11 lipca 2021 roku.

Powód uczęszczał wówczas na wizyty do psychologa i psychiatry.

Powód nie wnioskował o urlop bezpłatny. Zdarzały się jego pojedyncze nieobecności, które zgłaszał telefonicznie pozwanemu. Nieobecności zdarzały się przy okazji kłótni o pieniądze. Powód dowiedział się o urlopie bezpłatnym przy okazji wizyty w ZUS.

Powód i inni pracownicy nie składali wniosków o urlop.

Powód nie występował i nie korzystał z urlopu wypoczynkowego, nie było go stać na wyjazd na urlop. Latem cały czas była praca.

Otrzymywane wynagrodzenie było takie jak wskazane w umowie o pracę i wynosiło 2000 zł. Wynagrodzenie powoda nie wzrastało wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Cały czas były problemy z wypłatą wynagrodzenia. Wynagrodzenie było wypłacane w gotówce w ratach w różnej wysokości. Wypłaty były dokonywane na budowie. Powód czasami podpisywał dokument po otrzymaniu gotówki od pozwanego. Na dokumencie czasem były wskazane nazwiska innych pracowników, w zależności od tego, kto pracował. Powód podpisywał luźną kartkę albo w zeszycie.

Były kłótnie o wypłatę. Pozwany wypłacał wynagrodzenie w niepełnej wysokości. Powód otrzymywał zaliczki, musiał się prosić o pieniądze. Zdarzało się, że powód dłuższy czas czekał na wypłatę.

Powód pracował wcześniej u pozwanego w 2012 roku. Zawsze wynagrodzenie było wypłacane w gotówce.

Za sporny okres pracodawca sporządził listy płac. W miejscu przeznaczonym na podpis pracownika potwierdzający otrzymanie wynagrodzenia za miesiące od czerwca 2020 roku do sierpnia 2020 roku, został złożony podpis w formie parafy. Na listach płac obejmujących miesiące od września 2020 roku do listopada 2021 roku brak jest jakiegokolwiek podpisu powoda. Zostały zamieszczone adnotacje chory albo urlop bezpłatny, a wiersz dotyczący wysokości wynagrodzenia, składek został przekreślony.

Powód nie podpisywał list płac.

Podpisy w formie paraf naniesione w rubryce właściwej M. B. na listach płac za miesiące czerwiec, lipiec i sierpień 2020 roku nie są autentycznymi podpisami powoda.

Pozwany wypełniał listy płac. Nie korzystał z niczyjej pomocy, nie zatrudniał księgowego.

Pozwany wypłacił powodowi za pośrednictwem przelewu bankowego kwoty po 1000 zł w dniach: 9 stycznia 2020 roku, 10 lutego 2020 roku, 10 marca 2020 roku, 6 kwietnia 2020 roku (zgodnie z tytułem przelewu wypłata obejmowała zaliczki dla powoda i jego ojca), 11 maja 2020 roku, 12 czerwca 2020 roku, 10 lipca 2020 roku, 10 sierpnia 2020 roku, 9 października 2020 roku, 10 listopada 2020 roku, 10 grudnia 2020 roku, 12 lipca 2021 roku, 9 sierpnia 2021 roku.

Powód nie otrzymywał pisemnych upomnień od pozwanego. Pozwany nie zwracał mu uwagi.

Pismem z 18 sierpnia 2021 roku pracodawca rozwiązał z powodem umowę o pracę za wypowiedzeniem od 17 sierpnia 201 roku z dniem 18 listopada 2021 roku.

W oświadczeniu pracodawca nie wskazał przyczyny wypowiedzenia. W piśmie zostało zawarte pouczenie o przysługującym powodowi prawie wniesienia odwołania do sądu w terminie 7 dni od daty doręczenia pisma.

Powód nie zna powodu wypowiedzenia. Otrzymał oświadczenie pracodawcy, nie wiedział czy jest to dobrze czy źle.

W dniu 18 listopada 2021 roku powodowi zostało wystawione świadectwo pracy, w którym wskazano, że był zatrudniony w Zakładzie Budowlano- (...) w Ł. w okresie od 11 grudnia 2017 roku do 17 listopada 2021 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku monter izolacji termicznych, a stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 k.p. – wypowiedzenie umowy o pracę. Wskazano, że powód wykorzystał urlop wypoczynkowy w wymiarze 12 dni, korzystał z urlopu bezpłatnego w okresie od 17 października 2021 roku do 17 listopada 2021 roku i był niezdolny do pracy przez okres 266 dni od 24 sierpnia 2020 roku do 30 kwietnia 2021 roku.

W świadectwie pracy zostało zawarte pouczenie o przysługującym powodowi prawie wystąpienia do pracodawcy z wnioskiem o sprostowanie świadectwa w ciągu 7 dni od dnia otrzymania świadectwa pracy. Wskazano, że w razie nieuwzględnienia wniosku powodowi przysługuje, w ciągu 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem sprostowania świadectwa pracy do sądu.

Powód nie zwracał się do pozwanego o sprostowanie świadectwa pracy.

Po zakończeniu stosunku pracy, powód pobierał zasiłek dla bezrobotnych. Ujawniły się wówczas nieprawidłowości. Powód podjął działania w tym zakresie – złożył pismo do Państwowej Inspekcji Pracy i ZUS w przedmiocie urlopów.

Ojciec powoda pracuje u pozwanego od początku działalności.

Wynagrodzenie powoda w okresie zatrudnienia u pozwanego powinno wynosić: 2100 zł w 2018 roku, 2250 zł w 2019 roku, 2600 zł w 2020 roku i 2800 zł w 2021 roku.

W spornym okresie powód powinien był otrzymać wynagrodzenie w wysokości:



2600 zł za czerwiec 2020 roku,



2600 zł za lipiec 2020 roku,



2471,98 zł za sierpień 2020 roku – w tym 1993,34 zł wynagrodzenia zasadniczego i 478,64 zł netto wynagrodzenia chorobowego,



1495,75 zł netto za wrzesień 2020 roku – wynagrodzenie chorobowe,



840 zł za maj 2021 roku – wynagrodzenie zasadnicze,



2713,29 zł za czerwiec 2021 roku – w tym 2520 zł wynagrodzenia zasadniczego i 193,29 zł netto wynagrodzenia chorobowego,



2575,39 zł za lipiec 2021 roku – w tym 1866,66 zł wynagrodzenia zasadniczego i 708,73 zł netto wynagrodzenia chorobowego,



po 2800 zł za sierpień, wrzesień, październik i listopad 2021 roku – wynagrodzenie zasadnicze.

Łącznie powód powinien był otrzymać 23 620 zł tytułem wynagrodzenia zasadniczego i 2876,41 zł netto tytułem wynagrodzenia chorobowego.

Tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy powodowi powinna zostać wypłacona kwota 5200 zł.

Powód zgłosił do Państwowej Inspekcji Pracy problemy z wynagrodzeniem.

W dniu 10 czerwca 2022 roku do (...) w Ł. wpłynęła skarga powoda, w związku z którą została przeprowadzona kontrola w stosunku do M. S. (2) prowadzącego działalność pod firmą (...) Zakład Budowlano- (...).

W wyniku przeprowadzonej kontroli ustalono m.in., że:



określona w umowie kwota wynagrodzenia nie odpowiada wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującej w latach 2018-2021;



powoda obowiązywał trzymiesięczny okres wypowiedzenia, który powinien upłynąć z dniem 30 listopada 2021 roku, w aktach osobowych powoda brak jest jakiegokolwiek dokumentu potwierdzającego skorzystanie przez strony z możliwości skrócenia okresu wypowiedzenia, a nadto pracodawca nie wskazał przyczyny wypowiedzenia w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę i błędnie wskazał termin 7 dni, w ciągu którego powodowi przysługuje prawo wytoczenia ewentualnego powództwa w przypadku zakwestionowania wypowiedzenia;



nie było możliwe przeprowadzenie kontroli czasu pracy powoda oraz weryfikacji naliczonych i wypłaconych powodowi wynagrodzeń za pracę w okresie zatrudnienia wobec zaniechania przez pracodawcę prowadzenia ewidencji czasu pracy dotyczącej okresu zatrudnienia powoda;



pracodawca nie okazał list płac z naliczonymi powodowi wynagrodzeniami za pracę za cały okres zatrudnienia, a jedynie za okres od 1 czerwca 2020 roku do rozwiązania stosunku pracy, na listach płac za wrzesień 2020 roku, czerwiec 2021 roku, lipiec 2021 roku brak jest podpisów powoda.

Powód został poinformowany o wynikach kontroli pismem z 1 sierpnia 2022 roku. Nadto pouczono go o przysługującym prawie wniesienia odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę do sądu pracy, wystąpienia z wnioskiem o sprostowanie świadectwa pracy do pracodawcy oraz do sądu. Inspektor pracy wskazał nadto, że dopuszczenie się przez byłego pracodawcę powoda licznych zaniechań i uchybień uniemożliwiło obiektywne ustalenie stanu faktycznego, który pozwoliłby przesądzić o zgłoszonych przez powoda w skardze roszczeniach. Wskazano, że doprowadziło to do sytuacji, w której podniesione przez powoda zarzuty mają charakter sporny, o których zasadności może przesądzić wyłącznie właściwy sąd pracy.

Inspektor pracy wskazał, że powód może wytoczyć przeciwko pracodawcy przed sądem pracy pozew m.in. o:



zapłatę zaległego wynagrodzenia za pracę wraz z odsetkami za opóźnienie,



zapłatę ekwiwalentu pieniężnego z tytułu niewykorzystanych w naturze dni urlopu wypoczynkowego wraz z odsetkami za opóźnienie,



przywrócenie do pracy bądź odszkodowanie z tytułu naruszenia przez pracodawcę przepisów o wypowiadaniu umów o pracę,



sprostowanie świadectwa pracy ze względu na błędnie wskazane w nim informacje.

Powód został pouczony, że w przypadku wystąpienia z dwoma ostatnimi powództwami konieczne jest złożenie wniosku o przywrócenie terminu do wytoczenia pozwu. Powód został nadto szczegółowo pouczony o treści przepisów.

W dniu 19 sierpnia 2022 roku powód złożył wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. W uzasadnieniu wskazał, że były pracodawca nie wypłacił mu wynagrodzenia za pracę i urlop wypoczynkowy. Po odpowiedzi z Państwowej Inspekcji Pracy niezbędne będzie wniesienie pozwu.

Postanowieniem z 26 września 2022 roku Sąd ustanowił dla powoda pełnomocnika z urzędu do sporządzenia pozwu z Okręgowej Izby Radców Prawnych w Ł..

Pismem z 3 listopada 2022 roku inspektor pracy w odpowiedzi na pismo powoda poinformował go, że w czasie kontroli stwierdzono, iż pracodawca nie wykonał wniosku dotyczącego ustalenia oraz naliczenia i wypłacenia powodowi ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

W dniu 17 listopada 2022 roku pełnomocnik ustanowiony dla powoda z urzędu wniósł pozew, skierowany przeciwko M. S. (1) prowadzącemu działalność pod firmą (...) Zakład Budowlano- (...), wnosząc o zasądzenie kwoty 58 116,32 zł z ustawowymi odsetkami od wniesienia pozwu do dnia zapłaty, należnych odpowiednio za:

1.  niewypłacone wynagrodzenie za 2018 rok w wysokości 1200 zł brutto, 2019 rok w wysokości 3000 zł brutto, 2020 rok w wysokości 16 958,39 zł brutto i 2021 rok w wysokości 19 398,65 zł brutto – łącznie 40 557,04 zł brutto;

2.  ekwiwalent za niewykorzystany urlop w wymiarze: 20 dni za 2018 rok w wysokości 2007,65 zł brutto, 20 dni za 2019 rok w wysokości 2151 zł brutto, 20 dni za 2020 rok w wysokości 2466,79 zł brutto, 19 dni za 2021 rok w wysokości 2533,84 zł brutto – łącznie 9159,28 zł brutto;

3.  odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia (3 miesiące) – w kwocie 8400 zł brutto;

przywrócenie terminu do żądania sprostowania świadectwa pracy oraz zobowiązanie pozwanego do sprostowania świadectwa pracy poprzez wskazanie w nim, że powód był zatrudniony u pozwanego w okresie od 11 grudnia 2017 roku do 30 listopada 2021 roku, nie wykorzystał urlopu wypoczynkowego i nie korzystał z urlopu bezpłatnego. Nadto wnosił o korektę dokumentów ubezpieczeniowych i deklaracji dotyczących okresu zatrudnienia powoda u pozwanego i faktycznego pozostawania w zatrudnieniu, okresów korzystania z urlopu i urlopu bezpłatnego oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Sprawa została zarejestrowana w tutejszym Sądzie pod sygn. akt X P 684/22.

Zarządzeniem z 2 grudnia 2022 roku oraz z 9 marca 2023 roku Przewodnicząca zwróciła pozew. Zarządzenie o zwrocie pozwu z 9 marca 2023 roku jest prawomocne od 31 marca 2023 roku.

W dniu 16 października 2023 roku zostało wszczęte dochodzenie o czyn z art. 270 § 1 k.k. w związku ze złożonym przez powoda zawiadomieniem dot. usiłowania oszustwa przez pozwanego.

Decyzją z 18 grudnia 2023 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. umorzył wszczęte 16 października 2023 roku postępowanie administracyjne w części dotyczącej ustalonych dla powoda za miesiące od grudnia 2017 roku do grudnia 2018 roku i od stycznia 2020 roku do grudnia 2020 roku podstaw wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia jako pracownik u płatnika składek (...) M. S. (1) oraz ustalił, że miesięczna podstawa wymiaru składek ze stosunku pracy wynosi:



za miesiące od stycznia 2019 roku do marca 2019 roku – 1350 zł na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz 1164,92 zł na ubezpieczenie zdrowotne;



za kwiecień 2019 roku – 1050 zł na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz 906,05 zł na ubezpieczenie zdrowotne;



za maj 2019 roku – 1425 zł na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz 1229,63 zł na ubezpieczenie zdrowotne;



za czerwiec i sierpień 2019 roku – 1200 zł na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz 1035,48 zł na ubezpieczenie zdrowotne;



za lipiec 2019 roku – 750 zł na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz 647,18 zł na ubezpieczenie zdrowotne;



za wrzesień i październik 2019 roku – 1800 zł na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz 1863,86 zł na ubezpieczenie zdrowotne;



za listopad 2019 roku – 1875 zł na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz 1617,94 zł na ubezpieczenie zdrowotne;



za lipiec 2021 roku – 470 zł na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz 1119,35 zł na ubezpieczenie zdrowotne;



za grudzień 2019 roku i miesiące od stycznia 2021 roku do maja 2021 roku i od sierpnia 2021 roku do listopada 2021 roku 0 zł na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz na ubezpieczenie zdrowotne;



za czerwiec 2021 roku – 0 zł na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz 243,34 zł na ubezpieczenie zdrowotne.

Miesięczne wynagrodzenie powoda w 2021 roku powinno wynosić 2800 zł.

Sąd Rejonowy ustalił stan faktyczny na podstawie powołanych dokumentów, a także uzupełniająco zeznań powoda i świadka. Sąd a quo nie dał wiary zeznaniom powoda w zakresie w jakim twierdził, że przysługiwało mu dodatkowo wynagrodzenie w kwocie 1000 zł w związku ze zwiększeniem zakresu obowiązków, wskazując, że okoliczność ta nie została w żaden sposób wykazana. Powód zeznawał, że wynagrodzenie było zgodne z kwotą wskazaną w umowie o pracę i nie przedstawił żadnych dowodów, chociażby w postaci zeznań świadków, na potwierdzenie przyznania mu dodatkowego świadczenia. Sąd jedynie w niewielkim zakresie, zbieżnym z zeznaniami powoda, świadka i zgormadzonymi dokumentami, dał wiarę zeznaniom pozwanego. W szczególności Sąd (...) instancji nie dał wiary twierdzeniom o prowadzeniu przez pozwanego zeszytów czy kalendarzy, w których odnotowane były wypłaty wynagrodzenia, a które miały być następnie ukradzione przez powoda. Okoliczność ta nie została w żaden sposób udowodniona wg sądu a quo i nie jawi się jako mająca miejsce w rzeczywistości. O braku wiarygodności pozwanego świadczy również w ocenie sądu meriti fakt, że na złożonych przez niego listach płac mających potwierdzać kwoty wynagrodzenia wypłaconego powodowi, podpisy naniesione w miejscach przeznaczonych na podpis powoda pnie są jego autentycznymi podpisami. Sąd Rejonowy podkreślił, że pozwany nie wyjaśnił kto złożył te podpisy, uznając, że złożone listy płac nie są wobec tego wiarygodnym potwierdzeniem zapłaty wynagrodzenia powodowi.

Celem ustalenia wysokości należnego powodowi wynagrodzenia za pracę, wynagrodzenia chorobowego oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, Sąd (...) instancji dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości. Biegły przeanalizował charakter i czas pracy powoda w oparciu o informacje wynikające ze złożonych zwolnień lekarskich wystawionych powodowi, kwot otrzymanych przez powoda przelewem bankowym oraz zeznań powoda. Przy obliczaniu wysokości wskazanych świadczeń, biegły nie wziął natomiast pod uwagę okresów wskazanych jako urlopy bezpłatne i złożonych przez pozwanego list płac, wobec niespornego ustalenia biegłego z zakresu grafologii, że znajdujące się na nich podpisy nie zostały złożone przez powoda. Biegły szczegółowo wyliczył wysokość świadczeń należnych powodowi z uwzględnieniem wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, przedstawił okresy nieobecności chorobowej powoda potwierdzonej zwolnieniami lekarskimi. Wynagrodzenie i ekwiwalent za urlop zostały opracowane w dwóch wariantach – przy przyjęciu danych o nieobecnościach i urlopach bezpłatnych powoda wskazywanych przez pozwanego i dokonanych wypłatach oraz bez uwzględnienia tych informacji. Opinia była rzeczowa, spójna, logiczna, merytorycznie prawidłowa i odpowiadała postawionej tezie dowodowej, a ponadto zawierała czytelne wnioski. Biegły jednoznacznie i w sposób niebudzący wątpliwości wyliczył wynagrodzenie oraz ekwiwalent za urlop należne powodowi. Biegły uzupełnił opinię przyjmując, że okres zatrudnienia powoda zakończył się 30 listopada 2021 roku i wyliczył wynagrodzenie za pracę i ekwiwalent za urlop przyjąwszy takie założenie. Strony nie kwestionowały opinii uzupełniającej biegłego i nie wnosiły o jej dalsze uzupełnienie. Pełnomocnik powoda wnosił wprawdzie o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłego w celu obliczenia wynagrodzenia powoda przy przyjęciu, że stosunek pracy rozwiązał się 30 listopada 2021 roku. Opinia uzupełniająca biegłego została jednak sporządzona w oparciu o tak przyjęte założenie. W ocenie Sądu Rejonowego nie zachodziły również żadne okoliczności mogące rzutować na wartość dowodową opinii biegłego i wymagające jej uzupełniania.

Sąd (...) instancji wskazał, że pełnomocnik strony pozwanej wnosił o uzupełnienie opinii przez biegłego w zakresie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy oraz o dopuszczenie dowodu z dodatkowej opinii biegłego z zakresu rachunkowości na fakt wyliczenia hipotetycznej wysokości wynagrodzenia za pracę powoda w spornym okresie poprzez wskazanie wysokości hipotetycznego wynagrodzenia wypłaconego powodowi w formie zaliczek wypłacanych raz w tygodniu w wysokości 500 zł w spornym okresie, wskazując, że opinia jest niepełna. Biegły szczegółowo wyliczył wysokość należnego powodowi ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy przyjmując, że powód nie korzystał z urlopu wypoczynkowego. Wyliczenie zostało sporządzone zgodnie z regułami i w sposób nie budzący wątpliwości Sądu Rejonowego. Obliczanie przez biegłego wysokości wynagrodzenia powoda z uwzględnieniem tygodniowych zaliczek w wysokości 500 zł byłoby bezprzedmiotowe. Sąd (...) instancji stwierdził, że brak jest jakichkolwiek dowodów jednoznacznie potwierdzających, że pozwany wypłacał pracownikom, w tym powodowi, zaliczki w takiej wysokości. Wynagrodzenie było wypłacane nieregularnie, z opóźnieniem w bliżej nieustalonych kwotach. Za wiarygodne źródło informacji odnośnie do wysokości wypłaconego wynagrodzenia nie można również zdaniem sądu a quo uznać list płac, wobec niezłożenia na nich podpisu przez powoda. Tym samym Sąd Rejonowy stwierdził, że wnioski te podlegały pominięciu jako zmierzające jedynie do przedłużenia postępowania – na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c.

W ocenie Sądu Rejonowego powództwo zasługiwało na uwzględnienie w zakresie roszczenia o zapłatę wynagrodzenia za pracę i ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, zgodnie z wyliczeniem biegłego w wariancie B.

Wg Sądu (...) instancji w zakresie roszczenia o zasądzenie odszkodowania i sprostowanie świadectwa pracy podlegało oddaleniu jako spóźnione, a w zakresie sprostowania świadectwa pracy dodatkowo jako bezzasadne.

Sąd a quo wyjaśnił, że w myśl art. 264 § 1 k.p. odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się w ciągu 21 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę. Jest to termin, którego bieg rozpoczyna określone zdarzenie faktyczne (doręczenie pisma adresatowi), nie zaś który uzależniony byłby od uzyskania przez adresata określonej wiedzy.

Sąd meriti argumentował, że wskazany termin ma charakter terminu prawa materialnego, a zatem nie mają do niego zastosowania przepisy k.p.c. dotyczące uchybienia i przywracania terminu. Sąd pracy oddala powództwo, jeżeli pozew został wniesiony po upływie tych terminów. Ocena, czy pozew o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne (przywrócenie do pracy) został złożony w terminie z art. 264 §1 k.p. dotyczy więc sfery stosowania prawa materialnego i sąd pracy jest obowiązany jej dokonać w każdym stadium sprawy (iura novit curia), niezależnie od tego, czy strona pozwana podnosi jakikolwiek zarzut w tym zakresie (zob. postanowienie SN z dnia 11 maja 2012 roku w sprawie (...) PK 15/12, LEX 1675299).

Terminy złożenia odwołania od wypowiedzenia oraz wystąpienia z żądaniem przywrócenia do pracy lub odszkodowania biegną od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę, tj. od dnia, w którym oświadczenie pracodawcy doszło do pracownika w sposób pozwalający mu zapoznać się z jego treścią, choćby pracownik odmówił zapoznania się z nim.

Sąd Rejonowy wyjaśnił, że zgodnie jednak z przepisem art. 265 § 1 k.p. jeżeli pracownik nie dokonał – bez swojej winy – w terminie czynności, o których mowa w art. 264 k.p., sąd pracy na jego wniosek postanowi przywrócenie uchybionego terminu. Zgodnie z § 2 przytoczonego przepisu wniosek o przywrócenie terminu wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu.

Sąd meriti zaznaczył, że obok złożenia wniosku przez pracownika dla zastosowania instytucji przywrócenia terminu konieczne jest spełnienie dodatkowej przesłanki, jaką jest brak winy po stronie wnioskodawcy. Ustawodawca przy tym nie precyzuje o jaki rodzaj winy chodzi. Przyjmuje się zatem, iż wchodzi tutaj w rachubę zarówno wina umyślna jak i nieumyślna. W konsekwencji odmowę przywrócenia powodowi terminu do dokonania czynności sąd może oprzeć na opieszałości strony lub lekkim niedbalstwie. Zgodnie z art. 265 § 2 k.p. to powód powinien uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu. Brak winy pracownika należy ustalać uwzględniając zarówno obiektywny miernik staranności, jaki może być wymagany od osoby, która należycie dba o swoje interesy, jak i uwzględniając elementy subiektywnej oceny stanu rzeczy dokonywanej przez pracownika, mając na uwadze jego wykształcenie, cechy osobiste i doświadczenie życiowe (por. wyr. SN z 10.1.2002 r., (...) PKN 798/00, L.; wyr. SN z 13.5.1994 r., (...) PRN 21/94, OSNAPiUS 1994, Nr 5, poz. 85). W orzecznictwie uznaje się za okoliczności wyłączające winę w uchybieniu terminu następujące sytuacje: brak pouczenia o terminie odwołania się do sądu, np. od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, chorobę pracownika (wyr. SN z 25.8.1998 r., (...) PKN 270/98, OSNAPiUS 1999, Nr 18, poz. 576), podjęcie przez pracownika próby ugodowego załatwienia sprawy (wyr. SN z 13.5.1994 r., (...) PRN 21/94, OSNAPiUS 1994, Nr 5, poz. 85). Nie usprawiedliwiają braku winy pracownika w zakresie uchybienia terminu m.in. następujące okoliczności: zbyt długi termin uchybienia (np. 6 miesięcy), nawet pomimo braku pouczenia o terminie odwołania się do sądu (por. wyr. SN z 5.9.1997 r., (...) PKN 285/97, OSNAPiUS 1998, Nr 11, poz. 332), odmowa przyjęcia oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę (por. wyr. SN z 4.12.1998 r., (...) PKN 491/98, OSNAPiUS 2000, Nr 2, poz. 47; podobnie wyr. SN z 14.5.1999 r., (...) PKN 55/99, OSNAPiUS 2000, Nr 15, poz. 575).

Sąd Rejonowy stwierdził, że w niniejszej sprawie, oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zostało sporządzone 18 sierpnia 2021 roku, brak jest informacji o dacie doręczenia go powodowi, z pewnością jednak zdaniem sądu meriti przyjąć można, że termin do wniesienia odwołania upływał w 2021 roku, powód pierwsze czynności zmierzające do uzyskania odszkodowania podjął zaś w czerwcu 2022 roku, składając skargę do Państwowej Inspekcji Pracy. W dniu 1 sierpnia 2022 roku powód otrzymał odpowiedź z Państwowej Inspekcji Pracy, w której został pouczony o szeregu przepisów i przysługujących mu możliwości dochodzenia swoich praw w zakresie zaległego wynagrodzenia za pracę, niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę i sprostowania świadectwa pracy. Powód 19 sierpnia 2022 roku złożył wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu do sporządzenia pozwu przeciwko pozwanemu w niniejszej sprawie. Postanowieniem z 26 września 2022 roku Sąd ustanowił dla powoda pełnomocnika z urzędu, który wniósł pozew m.in. o zasądzenie odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę i sprostowanie świadectwa pracy. Sprawa została zarejestrowana w tutejszym sądzie pod sygn. akt X P 684/22. Pozew został zwrócony zarządzeniem z 2 grudnia 2022 roku, a następnie z 9 marca 2023 roku. Stosownie do treści art. 130 § 2 zd. 2 k.p.c. pismo zwrócone nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu. Ponowny pozew zawierający roszczenie o zasądzenie odszkodowania został wniesiony 22 marca 2023 roku, a zatem ponad 1,5 po sporządzeniu oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę z powodem. Sąd (...) instancji stwierdził, że wobec zwrócenia pozwu wniesionego w sprawie X P 684/22 i tym samym uznania go za niebyły, brak wniosku profesjonalnego pełnomocnika wnoszącego pozew o przywrócenie terminu do odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę i wniesienie pozwu w tym przedmiocie znacznie po terminie, powództwo w tym zakresie podlegało oddaleniu.

Następnie sąd a quo wskazał, że pozwem wniesionym w niniejszej sprawie powód dochodził również sprostowania świadectwa pracy, wnosząc jednocześnie o przywrócenie terminu do wystąpienia z roszczeniem w tym przedmiocie.

Sąd (...) instancji wyjaśnił, że w myśl art. 97 § 2 ¹ k.p. pracownik może w ciągu 14 dni od otrzymania świadectwa pracy wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa pracy. W razie nieuwzględnienia wniosku pracownikowi przysługuje, w ciągu 14 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy. W przypadku niezawiadomienia przez pracodawcę o odmowie sprostowania świadectwa pracy, żądanie sprostowania świadectwa pracy wnosi się do sądu pracy.

Wg Sądu Rejonowego postępowanie wykazało, że powód nie wyczerpał przedsądowego trybu sprostowania świadectwa pracy. Sąd (...) instancji argumentował, że z normy art. 97 § 2 ¹ k.p. wynika, że pierwszą czynnością w tym zakresie winno być skierowanie w terminie 14 dni wniosku do pracodawcy. Tymczasem powód, choć został pouczony o trybie sprostowania świadectwa pracy (choć należy zaznaczyć, że pouczenie zawarte w świadectwie pracy jest nieaktualne i wskazuje na termin 7-dniowy a nie 14-dniowy termin, która to zmiana przepisu nastąpiła w dniu 7 września 2019 roku), a więc wiedział, że w pierwszej kolejności powinien wystąpić z takim żądaniem do pracodawcy, zaniechał tego, kierując żądanie bezpośrednio do sądu. Nawet jeżeli przyjąć, że powód nie był tego świadomy aż do otrzymania pisma z Państwowej Inspekcji Pracy, w dniu 26 września 2022 roku został na jego rzecz ustanowiony pełnomocnik z urzędu, który nie dochował przepisanego trybu występując od razu do sądu. Niezachowanie trybu z art. 97 § 2 ¹ k.p., który przewiduje terminy prawa materialnego, prowadzi do oddalenia powództwa o sprostowanie świadectwa pracy (tak: m.in.: M. Włodarczyk [w:] Kodeks pracy. Komentarz. Tom (...). Art. 1-113, wyd. V, red. K. W. Baran, Warszawa 2020, art. 97; wyrok SN z 15.12.2009 r., II PK 156/09, LEX nr 577459; uzasadnienie projektu ustawy z dnia 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 1653, www.sejm.gov.pl).

Sąd Rejonowy zaznaczył, że aktualne są w tym miejscu rozważania w zakresie dokonania czynności po terminie i wnoszenia o przywrócenie terminu do dokonania czynności, poczynione powyżej. Sąd (...) instancji argumentował, że pełnomocnik powoda wystąpił z pozwem o sprostowanie świadectwa pracy pozwem z 17 listopada 2022 roku, który został zwrócony. Kolejny pozew został zaś wniesiony 22 marca 2023 roku. W ocenie sądu a quo o ile niewiedza powoda mogła być usprawiedliwiona i mógł on powziąć wiedzę o prawie i sposobie wystąpienia o sprostowanie świadectwa pracy, o tyle profesjonalny pełnomocnik powinien dołożyć większej staranności w tym zakresie, dysponuje on bowiem stosowną wiedzą prawniczą.

Z tych względów Sąd (...) instancji uznał, że powództwo w zakresie roszczenia o zasądzenie odszkodowania i sprostowanie świadectwa pracy podlegało oddaleniu.

Dalej Sąd Rejonowy wskazał, że w niniejszej sprawie powód wnosił nadto o zasądzenie na jego rzecz kwoty 36 357,04 zł brutto tytułem wynagrodzenia za pracę za 2020 i 2021 rok wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kwoty 5000,63 zł tytułem ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Sąd (...) instancji wyjaśnił, że zgodnie z art. 22 § 1 k.p. poprzez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Wypłacenie pracownikowi wynagrodzenia to elementarny obowiązek pracodawcy, a prawo do jego otrzymania podlega szczególnej ochronie prawnej. Umowa o pracę nie jest umową rezultatu, ale starannego działania. Co więcej, prawo do wynagrodzenia podlega szczególnej ochronie, a jego nabycie uzależnione jest nie tylko od faktu świadczenia pracy. W niektórych sytuacjach przysługuje bowiem niezależnie od niego (np. w razie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, w przypadku przestoju).

Sąd a quo argumentował, że w rozdziale II działu trzeciego kodeksu pracy, ustawodawca przewidział normy prawne mające na celu stworzenie gwarancji otrzymywania przez pracownika regularnego wynagrodzenia, które będzie wypłacane we właściwym terminie, formie a także w należnej wysokości. Przyczyną ustanowienia takiej regulacji jest alimentacyjna funkcja wynagrodzenia za pracę, stanowiącego podstawowe źródło utrzymania pracownika i jego rodziny. Z uwagi na tę okoliczność art. 84 k.p. ustanawia zakaz zrzeczenia się przez pracownika prawa do wynagrodzenia i zakaz przenoszenia tego prawa na inną osobę. Terminowe i prawidłowe wypłacanie wynagrodzenia jest jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy (art. 94 pkt 4 k.p.).

Sąd (...) instancji wyjaśnił, że na podstawie art. 80 k.p. wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Pracodawca nie może być zwolniony z obowiązku wypłacenia wynagrodzenia za pracę z tego powodu, że stanowi to dla niego nadmierne obciążenie finansowe (por. wyroku Sądu Najwyższego z 11.01.2006 r., II PK 113/05, OSNP 2006/23–24, poz. 348). Termin wypłaty wynagrodzenia reguluje art. 85 k.p., zgodnie z którym wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego.

Sąd Rejonowy wskazał, że stosownie zaś do treści art. 92 § 1 pkt 1 k.p. za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną - trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia - trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego - pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu. Zgodnie z § 2 przywołanego artykułu wynagrodzenie, o którym mowa w § 1, oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy.

Sąd (...) instancji przypomniał, że powód podnosił, że permanentnie były problemy z zapłatą wynagrodzenia za pracę, otrzymywał niepełne kwoty, musiał się prosić o zapłatę. W toku postępowania pozwany nie wykazał kiedy i w jakiej wysokości wypłacał powodowi wynagrodzenie za pracę. W odpowiedzi na pozew powoływał się na korzystanie przez powoda z urlopu bezpłatnego, co nie znalazło potwierdzenia w toku postępowania. Jedyne wykazane w sposób bezsporny i niebudzący wątpliwości okresy nieobecności powoda wynikają z choroby, co zostało potwierdzone wydrukami zaświadczeń lekarskich, a także uzupełniająco zeznaniami powoda. Wg sądu meriti przyjąć należało zatem, że w pozostałe dni powód świadczył pracę, brak jest bowiem podstaw do przyjęcia innego założenia. Pozwany nie prowadził ewidencji czasu pracy pracowników, list obecności, sam przyznał, że pracownicy nie występowali o urlop wypoczynkowy. Kwot wypłaconych przez pozwanego na rachunek bakowy początkowo partnerki powoda, a następnie powoda nie można jednoznacznie uznać za wynagrodzenie i przypisać ich do konkretnego okresu. Pozwany nie prowadził i nie przedłożył list płac, za wyjątkiem tych, co do których biegły grafolog stwierdził, że nie zawierają autentycznych podpisów powoda. Pozwany nie korzystał z usług księgowej, sposób prowadzenia przez niego rozliczeń i wypłacane pracownikom kwoty były niemożliwe do ustalenia.

Wobec tego Sąd (...) instancji stwierdził, że wysokość wynagrodzenia należnego powodowi w spornym okresie musiała zostać ustalona przez biegłego z zakresu rachunkowości, który szczegółowo i jednoznacznie określił wysokość świadczeń należną powodowi. Sąd Rejonowy podkreślił, że biegły przeanalizował zgromadzoną dokumentację i uwzględnił okresy udokumentowanej nieobecności powoda. W oparciu o poczynione ustalenia dokonał następnie szczegółowego wyliczenia wysokości wynagrodzenia, jakie winien był otrzymać powód za każdy sporny miesiąc, a także wynagrodzenia chorobowego za okresy niezdolności powoda do pracy z tego tytułu.

Sąd meriti wskazał, że powód dochodził również zasądzenia ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany w 2020 i 2021 roku urlop wypoczynkowy. Jak zostało ustalone w toku postępowania, powód nie występował do pozwanego z wnioskiem o udzielenie urlopu wypoczynkowego.

Sąd (...) instancji wyjaśnił, że zgodnie z art. 171 § 1 k.p. w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny za okres niewykorzystanego urlopu. W § 3 określone jest, że pracodawca nie ma obowiązku wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego, o którym mowa w § 1, w przypadku gdy strony postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.

Sąd Rejonowy wskazał, że na podstawie art. 172 k.p. za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu; w przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy.

Sąd (...) instancji stwierdził, że pracodawca wypowiedział powodowi umowę o pracę, nie udzielając mu urlopu wypoczynkowego, który nie został również w żadnej części wykorzystany przez powoda we wcześniejszym okresie. Tym samym wg sądu a quo pracodawca winien zapłacić na jego rzecz ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy niewykorzystany tak w 2020 roku, jak i 2021 roku. Sąd Rejonowy przyjął, że wysokość świadczenia została w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości ustalona przez biegłego z zakresu rachunkowości, który wziął pod uwagę 20 dni urlopu przysługującego powodowi w 2020 roku i 19 dni urlopu należnego powodowi w 2021 roku.

Reasumując Sąd a quo stwierdził, że zasadne było zasądzenie na rzecz M. B. od M. S. (1) tytułem wynagrodzenia za pracę, wynagrodzenia chorobowego i ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy kwot wynikających z wyliczenia biegłego z zakresu rachunkowości oznaczonego jako wariant B, tj. w wysokości 23 620 zł tytułem wynagrodzenia za pracę oraz 2876,41 zł netto tytułem wynagrodzenia chorobowego. W zakresie różnicy pomiędzy kwotą dochodzoną pozwem, a kwotą wynikającą z wyliczenia biegłego z zakresu rachunkowości wg sądu a quo powództwo podlegało oddaleniu. Nadto tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy zasądzono na rzecz powoda kwotę 5000,63 zł. Sąd (...) instancji wskazał, że biegły wyliczył wprawdzie wysokość świadczenia w tym zakresie na kwotę 5200 zł, powód domagał się jednak zasądzenia kwoty 5000,63 zł. Sąd Rejonowy podkreślił, że nie może wykraczać poza żądanie pozwu, wobec czego zasądzono kwotę zgodną z żądaniem pozwu, mieszczącą się w granicach wyliczenia biegłego.

O odsetkach sąd meriti orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 300 k.p. – zgodnie z żądaniem pozwu od dnia wniesienia pozwu, zaznaczając, że daty wymagalności roszczeń nie były przedmiotem sporu.

O kosztach zastępstwa procesowego stron Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., który stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd a quo stwierdził, że powództwo uwzględniono i oddalono w porównywalnych częściach, wobec czego zasadne było wzajemne zniesienie kosztów zastępstwa procesowego.

O kosztach pomocy prawnej udzielonej powodowi przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu sąd meriti orzekł zgodnie z treścią art. 22 ³ ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 499) obciążając nimi Skarb Państwa. Ich wysokość stanowiła opłata powiększona o wartość podatku od towarów i usług, ustalona na podstawie § 8 pkt. 5 w zw. z § 15 ust. 1 pkt. 2 (75% stawki) i pkt. 1. i 3 (roszczenia niemajątkowe) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 764).

O kosztach sądowych Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2024 r., poz. 959).

Na podstawie art. 477 ² § 1 k.p.c. Sąd (...) instancji nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 2800 złotych tj. do wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda.

Apelację od ww. wyroku złożył pozwany, zaskarżając go w części, tj. w zakresie punktów (...), III, V i VI. Zaskarżonemu wyrokowi apelant zarzucił naruszenie:

1.  art. 233 §1 k.p.c. poprzez przekroczenie granicy swobodnej oceny i odmowę wiarygodności i mocy dowodowej z przesłuchania pozwanego, chociaż zeznania są logiczne i nie stoją w sprzeczności z istotną częścią materiału dowodowego zebranego w sprawie, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego ustalenia, że powód w okresie spornym nie otrzymał wynagrodzenia za pracę w formie gotówkowej,

2.  art. 233 §1 k.p.c. poprzez dokonania oceny z pominięciem istotnej części materiału dowodowego, tj. z zeznań świadka K. W. (1) oraz z dokumentu prywatnego w postaci oświadczenia A. B. z dnia 21 lipca 2021 r., a w konsekwencji błędnego ustalenia, iż powód nie otrzymał w okresie spornym co tygodniowo kwoty w wysokości 500 zł na poczet wynagrodzenia,

3.  art. 233 §1 k.p.c. poprzez przeprowadzenie dowolnej, niezgodnej z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i przyjęcie, że powód w okresie czerwca 2021 r. do listopada 2021 r. nie otrzymał od pozwanego wynagrodzenia ani w całości, ani w części pomimo, że zgromadzony materiał dowodowy nie pozwala na takie przyjęcie,

4.  art. 233 §1 k.p.c. poprzez sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oceny zebranego wyprowadzenie faktu, że powód w okresie od czerwca 2021 r. do listopada 2021 r. nie otrzymał w formie przelewów od pozwanego wynagrodzenia za pracę w łącznej wysokości 8000,00 zł,

5.  art. 229 k.p.c. poprzez nieuznanie za przyznaną przez powoda łączną wysokość otrzymanego w okresie od czerwca 2021 r. do listopada 2021 r. wynagrodzenia za pracę,

6.  art. 229 k.p.c. poprzez nieuznanie za przyznaną przez powoda otrzymanie w formie przelewów kwoty 8000,00 zł w okresie od czerwca 2021 r. do listopada 2021 r. tytułem wynagrodzenia za pracę,

7.  art. 235 [2] §1 pkt 5 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. poprzez pominięcie dowodu z uzupełniającej i dodatkowej opinii biegłego ze względu na to, że zmierzały one jedynie do przedłużenia postępowania, podczas gdy miały na celu ustalenie faktów związanych z wyliczeniem hipotetycznej wysokości wynagrodzenia za pracę powoda w świetle całokształtu stanu faktycznego sprawy, w ramach którego zostało zgłoszone roszczenie i miały one istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sporu, co skutkowało błędnym uznaniem, że powództwo jest w części uzasadnione.

W konkluzji do tak sformułowanych zarzutów apelacyjnych strona skarżąca wniosła o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych za obie instancje, ewentualnie zaś pozwany wniósł o uchylenie wyroku sądu (...) instancji i przekazanie temu sądowi sprawy do ponownego rozpoznania wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania, w tym kosztach zastępstwa procesowego, dotychczasowego postępowania.

Na rozprawie apelacyjnej z dnia 4 czerwca 2025 r. pełnomocnik pozwanego poparł apelację, natomiast pełnomocnik powoda wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego przed sądem II instancji, oświadczając że koszty te nie zostały uiszczone ani w całości, ani w części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna i jako taka podlega oddaleniu w całości.

Sąd Okręgowy podziela w całości ustalenia faktyczne Sądu (...) instancji, uznając je za własne, co oznacza, że z mocy art. 387 § 2 ¹ pkt 1 k.p.c. zbędne jest ich ponowne przywoływanie w uzasadnieniu wyroku Sądu odwoławczego (zob. np. wyrok Sądu Najwyższego z 24.02.2021 r., (...) P 33/21, L.).

Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił zebrany w sprawie materiał i na tej podstawie wyciągnął trafne wnioski. Na aprobatę zasługuje także dokonana przez Sąd pierwszej instancji ocena prawna stanu faktycznego niniejszej sprawy.

Apelacja pozwanego zawiera wyłącznie zarzuty dotyczące naruszeń przepisów prawa procesowego przez sąd (...) instancji, jednakże żaden z tych zarzutów nie zasługuje na akceptację.

Co do zarzutów pozwanego dotyczących naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 233 §1 k.p.c. Sąd II instancji zważył, że w przepisie tym postanowiono, że sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Sąd dokonuje oceny wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów, mających znaczenie dla ich mocy i wiarygodności (tak SN np. w uzasadnieniu orzeczenia z 11.07.2002 r., IV CKN 1218/00, LEX nr 80266).

Ramy swobodnej oceny dowodów są zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnym poziomem świadomości prawnej, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (tak SN w licznych orzeczeniach, np. z 19.06.2001r., II UKN 423/00, OSNP 2003/5/137).

Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez Sąd art. 233 §1 k.p.c. wymaga zatem wykazania, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Natomiast zarzut dowolnego i fragmentarycznego rozważenia materiału dowodowego wymaga dla swej skuteczności konkretyzacji, i to nie tylko przez wskazanie przepisów procesowych z naruszeniem, których apelujący łączy taki skutek, lecz również przez określenie, jakich dowodów lub jakiej części materiału zarzut dotyczy, a ponadto podania przesłanek dyskwalifikacji postępowania sądu pierwszej instancji w zakresie oceny poszczególnych dowodów na tle znaczenia całokształtu materiału dowodowego oraz w zakresie przyjętej podstawy orzeczenia.

Sąd Okręgowy zważył, że - wbrew przeciwnym twierdzeniom apelacji - sąd (...) instancji nie naruszył w żadnym zakresie przepisu art. 233 k.p.c. Sąd Rejonowy dokonał bowiem bezbłędnej oceny materiału dowodowego. Przedstawiona w apelacji argumentacja na poparcie zarzutów dotyczących naruszenia art. 233 k.p.c., choć na pozór rozbudowana, w istocie stanowi wyłącznie polemikę z prawidłowym stanowiskiem sądu meriti, który wnikliwie, starannie i wyczerpująco w pisemnych motywach wyjaśnił, dlaczego nie dał wiary zeznaniom pozwanego, nie oparł się w postulowanym przez pozwanego zakresie na zeznaniach świadka K. W. (1) oraz nie uwzględnił oświadczenia A. B. z dnia 21 lipca 2021 r. Pozwany na etapie apelacji stara się bowiem nadal bezskutecznie przekonać sąd, tym razem w II instancji, że powód otrzymał od pozwanego sporne wynagrodzenie w formie gotówkowej oraz przelewy na łączną na kwotę 8000,00 zł, jednakże forsowana przez apelanta wersja nie wytrzymuje konfrontacji z całokształtem zebranego w sprawie materiału dowodowego. Zdaniem Sądu Okręgowego prezentowana w apelacji na sprawę optyka strony pozwanej ma wybitnie wybiórczy charakter – pozwany w sposób fragmentaryczny stara się bowiem podkreślić wagę niektórych środków dowodowych, z których jego zdaniem wynikają dla niego korzystne ustalenia, jednocześnie całkowicie ignorując inne środki, które są dla niego niewygodne lub nie odpowiadają jego wersji wydarzeń. Pozwany całą apelację opiera na przedstawieniu własnego poglądu na sprawę, ignorując niewygodne dla niego fakty, które trafnie wypunktował sąd meriti w swoim uzasadnieniu. Należy podkreślić, że sąd a quo dokonał pogłębionej i całościowej analizy wszystkich dostępnych dowodów, a zaprezentowana przez ten sąd w pisemnym uzasadnieniu ocena wartości dowodów, w której sąd wyjaśnia dlaczego jednym dowodom dał wiarę, a innym odmówił przyznania waloru wiarygodności – nie nasuwa ze strony Sądu II instancji jakichkolwiek zastrzeżeń co do jej poprawności i zgodności z regułami wynikającymi z art. 233 k.p.c. Tylko bowiem całościowa ocena wszystkich dostępnych dowodów daje obraz pełnego spektrum wydarzeń i sąd (...) instancji taką ocenę przeprowadził.

Nie sposób w szczególności nie wspomnieć, że Sąd Rejonowy w sposób przekonujący i logiczny wyjaśnił, że nie dał wiary twierdzeniom o prowadzeniu przez pozwanego zeszytów czy kalendarzy, w których odnotowane były wypłaty wynagrodzenia, a które miały być następnie ukradzione przez powoda, skoro okoliczność ta nie została w żaden sposób udowodniona i pozostała całkowicie gołosłowna.

Sąd Okręgowy zgadza się także z sądem meriti, że o braku wiarygodności pozwanego świadczy fakt, że na złożonych przez niego listach płac mających potwierdzać kwoty wynagrodzenia wypłaconego powodowi, podpisy naniesione w miejscach przeznaczonych na podpis powoda nie są jego autentycznymi podpisami. Słusznie w tym kontekście sąd a quo dostrzegł, że pozwany nie wyjaśnił kto złożył te podpisy. W efekcie Sąd II instancji podzielił ocenę sądu meriti, że złożone listy płac nie są wiarygodnym potwierdzeniem zapłaty wynagrodzenia powodowi.

Nadto złożone przez pozwanego dowody przelewów nie potwierdzają, że była to wypłata spornego wynagrodzenia. Nie zasługuje bowiem na aprobatę stanowisko pozwanego, że zostało wykazane przez niego, iż wypłacał powodowi tygodniowe zaliczki w wysokości 500 zł, albowiem w sprawie brak jest jakichkolwiek dowodów, które w sposób jednoznaczny potwierdzałyby, że pozwany wypłacał pracownikom, a w tym także powodowi, zaliczki w takiej wysokości. Pogląd ten Sąd II instancji traktuje jako własne stanowisko w sprawie.

Słusznie przy tym sąd (...) instancji celem ustalenia wysokości należnego powodowi wynagrodzenia za pracę, wynagrodzenia chorobowego oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop - dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, który to biegły przeanalizował charakter i czas pracy powoda w oparciu o informacje wynikające ze złożonych zwolnień lekarskich wystawionych powodowi, kwot otrzymanych przez powoda przelewem bankowym oraz zeznań powoda. Opinia ww. biegłego także w ocenie Sądu II instancji stanowi pełnowartościowy środek dowodowy w zakresie w jakim sąd meriti oparł na niej swoje ustalenia i uczynił podstawą skarżonego rozstrzygnięcia. W szczególności należy wskazać, że Sąd II instancji podziela ocenę sądu meriti, iż prawidłowo biegły obliczając wysokość wskazanych świadczeń nie uwzględnił okresów wskazanych jako urlopy bezpłatne i złożonych przez pozwanego list płac, skoro wobec niespornego ustalenia biegłego z zakresu grafologii, znajdujące się na nich podpisy nie zostały złożone przez powoda.

Wbrew twierdzeniom apelacji powód nigdy nie przyznał, że otrzymał od pozwanego łączną wysokość wynagrodzenia za pracę za okres od czerwca 2021 r. do listopada 2021 r., ani też nie przyznał, że otrzymywał od pozwanego w łącznej wysokości drogą przelewów kwotę 8000 zł w okresie od czerwca 2021 r. do listopada 2021 r. tytułem wynagrodzenia za pracę, zaś podnoszone w apelacji zarzuty w tym zakresie dotyczące naruszenia art. 229 k.p.c. są całkowicie bezzasadne. Podkreślić należy, że to zadaniem pozwanego było wykazanie w badanej sprawie, że wypłacił powodowi całe należne wynagrodzenie – a tymczasem przed sądem (...) instancji zostało udowodnione, że listy płac złożone przez pozwanego nie zostały podpisane przez powoda, a nadto nie ma w aktach sprawy wiarygodnych dowodów na to, że pozwany rzeczywiści co tygodniowo wypłacał powodowi zaliczkę 500 zł w spornym okresie, którą następnie odliczał od wynagrodzenia powoda. Nie są, jak twierdzi apelant dowodem na faktyczną wypłatę powodowi tygodniowo zaliczki 500 zł, zeznania świadka K. W. (2) ani oświadczenie A. B. z 21 lipca 2021 r. Sąd Rejonowy słusznie uznał, że z dostępnych dowodów wynika, że pozwany wypłacał powodowi permanentnie w spornym okresie wynagrodzenie nieregularnie, z opóźnieniem, w niepełnej wysokości i w bliżej nieustalonych kwotach. W toku postępowania przed sądem (...) instancji pozwany nie wykazał kiedy i w jakiej wysokości wypłacał powodowi wynagrodzenie za pracę. Jak trafnie wskazał Sąd Rejonowy - kwot wypłaconych przez pozwanego na rachunek bakowy początkowo partnerki powoda, a następnie powoda, nie można jednoznacznie uznać za wynagrodzenie i przypisać ich do konkretnego okresu, skoro pozwany nie prowadził i nie przedłożył list płac, za wyjątkiem tych, co do których biegły grafolog stwierdził, że nie zawierają autentycznych podpisów powoda. Prawidłowo również Sąd (...) instancji dostrzegł, że wobec tego, iż pozwany nie korzystał z usług księgowej, nie jest obecnie możliwy do ustalenia sposób prowadzenia przez pozwanego rozliczeń i wypłacanych pracownikom kwot.

Zdaniem Sądu II instancji w badanej sprawie sąd meriti nie naruszył także w żaden sposób art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c. Przypomnieć należy, że pełnomocnik strony pozwanej wnosił o uzupełnienie opinii przez biegłego w zakresie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy oraz o dopuszczenie dowodu z dodatkowej opinii biegłego z zakresu rachunkowości na fakt wyliczenia hipotetycznej wysokości wynagrodzenia za pracę powoda w spornym okresie poprzez wskazanie wysokości hipotetycznego wynagrodzenia wypłaconego powodowi w formie zaliczek wypłacanych raz w tygodniu w wysokości 500 zł w spornym okresie, wskazując, że opinia jest niepełna. Sąd Okręgowy w całości popiera stanowisko sądu a quo, że biegły szczegółowo wyliczył wysokość należnego powodowi ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy przyjmując, że powód nie korzystał z urlopu wypoczynkowego. Trafnie przy tym sąd meriti stwierdził, że wyliczenie biegłego nie budzi zastrzeżeń co do jego poprawności, która nie nasuwa także jakichkolwiek zastrzeżeń ze strony Sądu II instancji. Prawidłowo przy tym sąd (...) instancji uznał, że obliczanie przez biegłego wysokości wynagrodzenia powoda z uwzględnieniem tygodniowych zaliczek w wysokości 500 zł byłoby bezprzedmiotowe, skoro – jak to już wyżej zostało wskazane - w sprawie nie ma dowodów jednoznacznie potwierdzających, ażeby pozwany wypłacał pracownikom, a w tym także powodowi, zaliczki w takiej wysokości. Z pewnością nie można traktować za wiarygodne źródło informacji odnośnie wysokości wypłaconego wynagrodzenia - list płac, skoro nie ma nich złożonych podpisów przez powoda. W takim stanie rzeczy Sąd Rejonowy bezbłędnie stwierdził, że przedmiotowe wnioski dowodowe strony pozwanej podlegały pominięciu jako zmierzające jedynie do przedłużenia postępowania, zaś apelacja również w tym zakresie okazała się jedynie polemiką z prawidłowym stanowiskiem sądu a quo i jako taka nie zasługuje na akceptację.

Mając na uwadze powyższe Sąd II instancji, na mocy art. 385 k.p.c., oddalił apelację, uznając, że nie zawiera uzasadnionych podstaw, o czym orzeczono jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

Z uwagi na wynik postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy zasądził zgodnie z art. 98 § § 1, 1[1], 3 k.p.c. od M. S. (1) na rzecz M. B. kwotę 1660,50 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie przed Sądem II instancji wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty. Wysokość tych kosztów, powiększona o wartość podatku od towarów i usług, została ustalona przez Sąd Okręgowy na podstawie § 8 pkt. 5 w zw. z § 15 ust. 1 pkt. 2 w zw. z § 16 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 764).