VIII Pa 180/17 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2017-12-27

Sygn. akt VIII Pa 180/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 10 maja 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi– Śródmieścia w Łodzi X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda K. W. kwotę 4541,62 zł. tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę , oddalając powództwo w pozostałej części. Sąd zniósł wzajemnie miedzy stronami koszty zastępstwa procesowego i nadał wyrokowi w punkcie pierwszym rygor natychmiastowej wykonalności.

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne:

powód K. W. był zatrudniony w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. na podstawie umowy o pracę z dnia 2 listopada 2015 roku na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku konsultanta. Jako miejsce wykonywania działalności wskazano S. U. Ł.. Powód miał otrzymywać za prace, wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 1.750 zł brutto, a ponadto przyznano mu uprawnienie do premii zadaniowej. Wynagrodzenie miesięczne powoda liczone jak ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wynosiło 4.541,62 zł. Premia zadaniowa przyznawana była powodowi za realizację, wyznaczonych , zgodnie z procedurami i standardami, obowiązującymi u pracodawcy. W celu ustalenia obrotów własnych, należało wynik sprzedaży, a więc wartość w wpłat gotówkowych, uiszczonych przez klientów na poczet kursów językowych pomniejszyć o odstąpienia z poprzedniego miesiąca i n i rezygnacje z poprzednich miesięczny oraz powiększyć o wpływy nierozliczone z zeszłych okresów. Cele były określone w zależności od danego miesiąca oraz regionu.

Pozwany miał w Ł. dwie placówki szkoły języka angielskiego S. U.: przy ul. (...) oraz przy Placu (...).

Powód wykonywał swoją pracę w placówce przy ul. (...), niekiedy bywał oddelegowany do pełnienia czynności również w drugiej placówce przy Placu (...). W szkole mieszczącej się przy ulicy (...) razem z powodem było zatrudnionych dwóch pracowników: M. W. (1) oraz A. C.. W szkole przy Placu (...) na tym samym stanowisku pracowały dwie osoby. Do obowiązków powoda na zajmowanym stanowisku należało pozyskiwanie klientów, przedstawianie i sprzedaż produktów, obsługa po i przed sprzedażowa, administracyjne związane z procesowaniem i wykonywaniem umów oraz działania marketingowe. Wszystkie osoby, zatrudnione na stanowisku konsultanta, miały ten sam zakres obowiązków. Raz na jaki czas powód musiał również skontaktować się z klientem, aby porozmawiać z nim na temat nauczania oferowanego przez szkołę, jego motywacji do nauki, a ponadto rozmowa prowadzona była w celu pozyskania rekomendacji oraz rozwierania, ewentualnych problemów. Konsultant odpowiadał również na pytania uczniów, gdy się do niego zgłosili. Powód obsługiwał również programy dwóch banków, gdyż klienci, którzy chcieli wykupić kurs języka angielskiego, musieli podpisać umowę kredytową. Konsultanci pracowali w systemie informatycznym F. up. Do systemu F. up mieli dostęp wszyscy. Po zajęciach organizacyjnych konsultant miał obowiązek wykonać telefon do osoby, którą zapisał na zajęcia i zapytać czy wszystko jest jasne czy wszystko otrzymał. Następny kontakt z klientem był przed odnowieniem umowy. U pozwanego funkcjonowało również M. student, czyli w momencie kiedy student nie pojawiał się w szkole, był wykonywany do niego telefon, natomiast telefon ten był wykonywany przez recepcje bądź lektora. Konsultantów obejmował również C. services. C. services było prowizją za wpłatę klienta raty za kurs. W każdym miesiącu była określona kwota od danego klienta, przypisywana księgowo do konta handlowca. Konsultant dostawał tę prowizję automatyczne, aby w okresach, kiedy nie było sprzedaży móc zarobić.

Powód osiągał wysokie wyniki sprzedażowe w : listopadzie 2015 roku 252,23%, grudniu 2015 roku – 333,54%, styczniu 2016 roku – 197,84%, luty 2016 roku -124,54%, marzec 2016 roku – 206,70%, kwiecień 2016 roku – 241,70%, maj 2016 roku – 108,69%, czerwiec 2016 roku – 88,69%, lipiec 2016 roku .

Powód zajmował wysokie pozycje w rankingach najwyższych realizacji obrotów powyżej 110 % progu, skuteczności (...), obrotów brutto z kanałów. Powód, jako konsultant, otrzymywał wysokie wynagrodzenie, ze względu na bardzo dobrą realizację celów sprzedażowych. Jednakże po kilku miesiącach jego praca generowała problemy, gdyż klienci rezygnowali z usługi, byli niezadowoleni i składali reklamacje. Klienci nie chcieli ponawiać umów z pozwaną, nie byli zadowoleni. Klienci liczyli, w kursach pozwanej, jedynie dlatego, iż wiązała ich umowa oraz kredyt. Pozwany odczuwał finansowo skutki działania konsultantów. Z tego względu ,w lipcu 2016 roku, przeprowadził projekt zmian modelu sprzedaży, projekt ten był również przewidziany dla Szkoły w Ł.. Projekt zakładał zmianę modelu sprzedaży jednorazowej krótkoterminowej na sprzedaż długofalową, utrzymującą relację z klientem. Głównym motywem projektu było utrzymanie klienta i skłonienie go do tego, aby powracał. Projekt składał się z wielu elementów. Kluczowym elementem byli pracownicy, nowy pracownik, który obsługiwał klienta, miał posiadać zupełnie nowy profil – był opiekunem klienta. Różnica pomiędzy stanowiskiem konsultanta, a opiekuna klienta polegała na tym, iż firma oczekiwała od osoby zajmującej dane stanowisko osiągnięcia innego celu. Pozwany na stanowisko opiekuna klienta zatrudnił osoby, które są w stanie podczas współpracy nawiązać z klientem długą relację opartą na zaufaniu. Celem tej zmiany było, aby klient chciał powracać do współpracy z pozwanym. Opiekun klienta musiał posiadać duże zdolności interpersonalne, których nie wymagano na stanowisku konsultanta. Znacznie wzmocniono obsługę klienta. Stanowisko opiekuna klienta nie było stanowiskiem indywidualnym, jak w przypadku stanowiska konsultanta. Opiekun klienta miał współpracować z resztą zespołu, dzielić się z nim informacjami o kliencie. Wcześniejsza struktura organizacyjna, która przewidywała stanowisko konsultanta była skupiona na sprzedaży, w tym głównie sprzedaży kredytowej. Konsultant wywierał ogromny nacisk na klienta, który podczas rozmowy miał podjąć decyzję o zawarciu umowy, opiekun klienta nie wywiera takiej presji na kliencie. Opiekun klienta miał być obecny w szkole, miał aktywnie pozyskiwać klientów. Natomiast konsultant pracował w głównej mierze przez telefon, dzwonił do klienta i dopiero, gdy klient przyszedł do szkoły dochodziło do spotkania i podpisania umowy. Do stanowiska opiekuna klienta, wprowadzono również obsługę posprzedażową. Opiekun klienta kontaktował się z klientem i dopytywał czy wszystko dobrze przebiega, wspierał go w procesie nauki. Konsultant nie uczestniczył w procesie nauki klienta, w zakresie posprzedażowej zajmował się reklamacjami, sytuacjami negatywnymi. Powyższe zmiany miały za zadanie, aby klient czuł się dobrze w szkole oraz aby zechciał wrócić. Zmiana objęła również system premiowania opiekun klienta nie otrzymywał premii jak konsultant za ilość podpisanych umów, ale otrzymywał stałą premię w wysokości 40% wynagrodzenia podstawowego.

Do dnia 31 lipca 2016 roku u pozwanego w Szkole (...) obowiązywała struktura organizacyjna na podstawie, której u pozwanego zatrudnieni byli: Dyrektor szkoły, zajmujący się zarządzaniem sprzedaży w szkole. Kierownik D. Nauczania odpowiedzialny za metodologie nauczania, trzech Konsultantów, zajmujących się aktywną sprzedażą kursów językowych w oparciu o kredyty , Starszy Specjalista ds. Administracyjnych zajmujący się zadaniami administracyjnymi. Od dnia 1 sierpnia 2016 roku obowiązywała nowa struktura organizacyjna na podstawie, której u pozwanego zatrudnieni byli: Dyrektor Szkoły zajmujący się zarządzaniem jednostką, sprzedażą oraz obsługą ofert, dwóch Opiekunów Klienta zajmujących się obsługą klienta i prezentowaniem oferty, pozyskiwaniem klientów, lokalnym działaniem marketingowym, dwóch Specjalistów ds. (...) Klienta , zajmujących się obsługą klienta oraz zadaniami administracyjnymi oraz Kierownik D. Nauczania odpowiedzialny za metodologie nauczania. Natomiast w Szkole (...), do dnia 31 lipca 2016 roku, struktura organizacyjna, przewidywała zatrudnienia Dyrektora Szkoły, Kierownika D. Nauczania, trzech Konsultantów, dwóch Specjalistów ds. (...) Klienta oraz Starszego Specjalisty ds. Administracyjnych. Od dnia 1 sierpnia 2016 roku, na podstawie nowej struktury organizacyjnej ,przewidziano stanowiska: Dyrektora Szkoły, 2,5 etatu Opiekuna Klienta, 3 etaty Specjalisty ds. (...) Klienta oraz Kierownika D. Nauczania. K. dni przed wręczeniem powodowi oświadczenia woli o wypowiedzeniu mu umowy o pracę, Dyrektor Szkoły poinformował powoda , że zmieni się struktura firmy. Zmiana nie została wyjaśniona powodowi, powód nie dostał informacji o likwidacji jego stanowiska pracy.

Praca powoda, w starym systemie, na stanowisku konsultanta, była oceniana jako dobra.

Dyrektor zaopiniował powoda jako osobę nie posiadającą cech, pozwalających na pełnienie stanowiska opiekuna klienta. Powód nie jest osobą, która, przez okres swojego zatrudnienia, budowała zaufanie klienta. Przy podejmowaniu decyzji , dyrektor oparł się na konkluzji , że powód miał bardzo agresywną sprzedaż, natomiast M. W. oraz A. C., nie wywierały dużej presji na klientach. Swoją opinię na temat powoda, Dyrektor oparła o wynik audytu, który przeprowadziła w szkole.

Oświadczeniem woli z dnia 29 lipca 2016 roku pozwany rozwiązał z powodem umowę o pracę z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął w dniu 31 sierpnia 2016 roku. Pracodawca wskazał, iż wypowiedzenie umowy o pracę nastąpiło z przyczyn niedotyczących pracownika, spowodowane koniecznością dostosowania wielkości i struktury zatrudnienia do aktualnych potrzeb Spółki. W związku z czym, nastąpiła likwidacja stanowiska, na którym zatrudniony był powód. Powód , z tytułu rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, otrzymała odprawę w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia za pracę.

W dniu 1 sierpnia 2016 roku w szkołach w Ł. wprowadzono stanowisko - Opiekuna klienta oraz nastąpiła zmiana premiowania. Z trzech konsultantów, pracujących w szkole przy ul. (...), tylko z powodem została rozwiązana umowa o pracę. M. W. (1) oraz A. C. otrzymały wypowiedzenia zmieniające. Następnie w dniu 1 wrzenia 2016 roku M. W. i A. C. podpisały aneksy do umowy o pracę, w którym zmieniono wysokość wynagrodzenia. M. W. (1) oraz A. C. zostały uznane przez Dyrektora, jako osoby, które miały predyspozycje, aby zająć się sprzedażą oraz klientem. Pozwana Spółka zamieściła na portalu internetowym oferty pracy na stanowisko Specjalisty ds. Sprzedaży. W ofercie wskazano jako zakres obowiązków: bezpośrednia sprzedaż kursów językowych, właściwie identyfikowanie oczekiwań , pozyskiwanie klientów w oparciu o otrzymana bazę danych, obsługa przed i posprzedażową klientów. Pozwany zamieścił również na portalu internetowym oferty pracy na stanowisko opiekuna klienta wskazując, iż zakres obowiązków obejmuje: bezpośredni kontakt z klientem, doradztwo w zakresie oferowanych usług, sprzedaż kursów językowych oraz obsługa przed i posprzedażową klientów oraz nastąpiła zmiana premiowania. Do zakresu obowiązków, osoby pracującej na stanowisku opiekuna klienta, należało aktywne pozyskiwanie klientów poprzez udział w lokalnych akcjach marketingowych i sprzedażowych, - obsługa słuchaczy i klientów zgodnie ze standardami (...), prowadzenie działalności informacyjno – konsultacyjnej na rzecz potencjalnych klientów, w tym sprzedaż kursów, stanowiących ofertę firmy, podejmowanie działań, służących odnowieniu relacji z klientem, przedłużaniu umów i finalizacji sprzedaży, dbałość o, wprowadzane dane do bazy klientów (...), prowadzenie dokumentacji słuchaczy zgodnie z zasadami obowiązującymi w firmie, współpraca z innymi pracownikami szkoły w zakresie potrzeb dydaktycznych, współpraca z innymi pracownikami szkoły w zakresie potrzeb dydaktycznych - prowadzenie spraw reklamacyjnych i obsługa rezygnacji.

Na stanowisku opiekuna klienta została zatrudniona inna osoba.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny i oceniony materiał dowodowy Sąd Rejonowy, przytaczając treść art. 45 § 1 k.p. i art. 30 § 4 k.p. stwierdził, iż w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę , zawartej na czas nieokreślony, jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu , o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. W rozpoznawanej sprawie, powód wniósł o uznanie, wypowiedzenia umowy o pracę z dnia 29 lipca 2016 roku za bezskuteczne, natomiast na rozprawie w dniu 19 grudnia 2016 roku , pełnomocnik powoda, wniósł o przywrócenie do pracy powoda, zarzucając, że wskazana w wypowiedzeniu przyczyna jest pozorna.

Indywidualne wypowiedzenie umowy o pracę, dokonane z przyczyn, niedotyczących pracownika, podlega ocenie ,w zakresie zasadności wypowiedzenia (art. 45 § 1 k p ), ale także spełnienia wymogów formalnych przewidzianych w art. 30 § 3-5 k.p.

Zgodnie za z art. 30 § 4 k.p. w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony powinna być także wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie. Orzeczenia Sądu Najwyższego prowadzą do konkluzji, że dopuszczalna jest swoboda uznania pracodawcy, odnośnie do formułowania przyczyny, w tym stopnia szczegółowości albo używanego słownictwa, nie zawsze fachowego. Niezbędne jest jednak, aby używane słownictwo, było zrozumiałe dla adresata. Naruszenie art. 30 § 4 k.p. ma więc miejsce wówczas, gdy wskazana przez pracodawcę przyczyna wypowiedzenia jest niedostatecznie konkretna, a przez to niezrozumiała dla pracownika . Naruszeniem art. 30 § 4 k.p. jest także brak wskazania przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę, ujęcie jej w sposób zbyt ogólnikowy, a także podanie innej przyczyny niż uzasadniająca rozwiązanie umowy o pracę, a więc wskazanie przyczyny „nierzeczywistej” .

W przedmiotowej sprawie pracodawca wskazał, iż przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę nie dotyczy pracownika i jest nią likwidacja zajmowanego przez powoda stanowiska z powodu koniecznością dostosowania wielkości i struktury zatrudnienia do aktualnych potrzeb Spółki. Likwidacja stanowiska pracy generalnie oznacza, iż dane stanowisko, po rozwiązaniu stosunku pracy z osobą, która je zajmuje przestanie istnieć w strukturze pracodawcy. Zadania , wykonywane przez tego pracownika, zostaną przekazane innym osobom. Sąd Pracy nie ma kompetencji do dokonania oceny zasadności, celowości i słuszności zmian organizacyjnych w strukturach zakładu pracy.

Pozwany wprowadził zmiany w strukturze organizacyjnej, w konsekwencji czego uległo likwidacji stanowisko konsultanta, zajmowane przez powoda. Pozwany stworzył nowe stanowisko pracy, odpowiadające kompetencjom do, wprowadzonego w życie, procesu zmiany koncepcji działalności firmy. Wprawdzie brak jest zakresu obowiązków powoda na stanowisku konsultanta, zatem Sąd ustalił jego obowiązki, na podstawie jego zeznań oraz zeznań świadków, powołanych w sprawie. Sąd przyznaje, iż bez głębszej analizy zakresu obowiązków konsultanta i opiekuna klienta, stanowiska te wyglądają na tożsame. Jednakże badając sprawę i dysponując tak bogatym materiałem dowodowym, Sąd bez żadnych wątpliwości, stwierdził, iż faktycznie w zakładzie pracy pozwanego doszło do likwidacji stanowiska pracy Konsultanta i powstania zupełnie odmiennego stanowiska opiekuna klienta, które realizowało odmienną koncepcję pracy. Do zakresu obowiązków opiekuna klienta należało aktywne pozyskiwanie klientów poprzez udział w lokalnych akcjach marketingowych i sprzedażowych, obsługi słuchaczy i klientów, zgodnie ze standardami (...), prowadzenie działalności informacyjno-konsultacyjnej, na rzecz potencjalnych klientów, w tym sprzedaż kursów stanowiących ofertę firmy, podejmowanie działań służących odnowieniu relacji z klientem, przedłużaniu umów i finalizacji sprzedaży, dbałość o wprowadzane dane do bazy klientów (...), prowadzenie dokumentacji słuchaczy zgodnie z zasadami obowiązującymi w firmie, współpraca z innymi pracownikami szkoły w zakresie potrzeb dydaktycznych klientów, prowadzenie spraw reklamacyjnych i obsługa rezygnacji. Opiekun klienta miał inne zadania do zrealizowania aniżeli konsultant. Pozwany zlikwidował stanowisko konsultanta odchodząc zupełnie od koncepcji agresywnej sprzedaży na rzecz opiekuna klienta, który miał obowiązek nie tylko sprzedaż usługi pozwanego ile informowanie go o niej. Wskazana, w oświadczeniu woli o rozwiązaniu z powodem umowy o pracę , przyczyna była więc prawdziwa. Zatem, wielokrotnie wykazywany przez powoda, fakt zatrudnienia przez pozwanego nowego pracownika jest bez znaczenia dla niniejszej , w sytuacji, gdy rozwiązanie umowy o pracę dotyczy pracownika wybranego przez pracodawcę z większej liczby osób, zatrudnionych na takich samych, lub podobnych, stanowiskach pracy, przyczyną tego wypowiedzenia są, bowiem, nie tylko, zmiany organizacyjne czy redukcja etatów, lecz także, określona kryteriami doboru do zwolnienia, sytuacja danego pracownika. W oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę, zawartej na czas nieokreślony z powodu likwidacji jednego z analogicznych stanowisk pracy, powinna być wskazana ( na podstawie art. 30& 4 k.p, także przyczyna wyboru pracownika do zwolnienia z pracy (kryteria doboru), chyba że jest ona oczywista lub znana. Rozpoznający odwołanie pracownika od wypowiedzenia umowy o pracę, dokonanego w ramach redukcji etatów, nie może krępować pracodawcy w prowadzeniu polityki kadrowej i narzucać mu własnego zestawu owych kryteriów, jednakże typowanie osób, z którymi ma nastąpić rozwiązanie stosunku pracy w ramach indywidualnych lub grupowych zwolnień z pracy, nie może mieć arbitralnego i dowolnego , charakteru. Ramy prawne, dla decyzji pracodawcy, zakreślają przepisy art. 94 pkt 9 oraz art. 113 i art. 183a k.p., nakazujące pracodawcy stosowanie obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników i wyników ich pracy obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników i , w niniejszej sprawie, mamy do czynienia z sytuacją, w której pracodawca dokonał likwidacji jednego stanowiska spośród trzech stanowisk konsultanta. Zarówno, bowiem , powód, jak i M. W. oraz A. C., którym nie wypowiedziano umów o pracę, zajmowali stanowisko konsultanta, mając ten sam zakres obowiązków. Pracownik powinien wiedzieć, jakie okoliczności sprawiły, że to jego osoba, została zakwalifikowana przez pracodawcę do zwolnienia . W okolicznościach niniejszej sprawy, pozwany nie wywiązał ze swojego obowiązku, albowiem, w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę powoda, jako przyczynę wskazano jedynie konieczność przeprowadzenia zmian struktury organizacyjnej i w związku z tym likwidacje stanowiska, zajmowanego przez powoda. Ta przyczyna była zatem zbyt ogólna i , w takim kształcie, nie poddawała się weryfikacji odnośnie do zasadności tego wypowiedzenia, co naruszało art. 30 § 4 k.p.

Zgodnie z art. 45 k.p. w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe – w takim przypadku , sąd pracy orzeka o odszkodowaniu. W związku z likwidacją stanowiska pracy zajmowanego przez powoda , przywrócenie go do pracy, Sąd uznał za niecelowe i jako takie oddalił.

Sąd zasądził na rzecz K. W. odszkodowanie w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia za pracę liczonego według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy zgodnie z dyspozycją art. 47 ze zn. 1 K.p. , w przypadku częściowego uwzględnienia powództwa, sąd, przy zastosowaniu art. 100 zdanie pierwsze k.p.c., może dokonać stosunkowego rozliczenia kosztów lub wzajemnego ich zniesienia. Mając na względzie powyższe Sąd postanowił o wzajemnym zniesieniu kosztów procesu , poniesionych przez strony. Sąd nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda na podstawie art. 477 ze zn. 2 § 1 k.p.c.

Powyższe orzeczenie zaskarżył w całości powód, działając przez pełnomocnika.

Apelujący zarzucił wyrokowi:

1. błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na przyjęciu, że u pozwanego doszło do rzeczywistej zmiany struktury organizacyjnej, uzasadniającej odmowę przywrócenia do pracy, podczas, gdy zmian ta miała charakter pozorny i polegała jedynie na zmianie nazwy stanowiska konsultant na opiekun klienta;

2. naruszenie art. 316 kpc poprzez orzekanie według stanu istniejącego na dzień zamknięcia rozprawy tj. z uwzględnieniem rzekomej zmiany struktury organizacyjnej;

3. naruszenie art. 233 k.p.c poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów tj.: a) zeznań świadka M. W. (1) poprzez odmowę wiarygodności jej zeznań w zakresie braku zmian w organizacji pracy pozwanej Spółki;

b) zeznań świadków A. M. i J. D., poprzez danie im wiary w zakresie rzeczywistości zmian struktury organizacyjnej pozwanej Spółki i różnicy w obowiązkach pracowników zatrudnionych na stanowisku konsultanta i opiekuna klienta;

c) zeznań świadka H. W., poprzez odmówienie im wiarygodności;

4. naruszenia art. 45 § 1 k.p. poprzez jego zastosowanie, w sytuacji, gdy brak było rzeczywistej zmiany struktury organizacyjnej w pozwanej spółce;

5. Naruszenia art. 100 kpc, poprzez zniesienie , sytuacji , gdy strona powodowa wygrała proces w całości.

W związku z powyższym apelujący wniósł o:

zmianę zaskarżonego wyroku i przywrócenie powoda do pracy w pozwanej Spółce;

oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W odpowiedzi, pozwany, działając przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie apelacji w całości, jako bezzasadnej i zasadzenie . zasądzenie kosztów postępowania za II instancję

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje.

Apelacja strony powodowej jest zasadna i skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku.

W ocenie Sądu Okręgowego, apelujący słusznie podnosi, iż w sprawie miały miejsce uchybienia , mające wpływ na wynik wydanego rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zgadza się z poczynionymi ustaleniami faktycznymi sądu I instancji , jednak nie podziela, przeprowadzonej przez Sąd Rejonowy, oceny, zebranego w sprawie materiału dowodowego, oraz zaprezentowanych rozważań prawnych. Sąd Rejonowy, pomimo prawidłowo poczynionych ustaleń faktycznych, doszedł do błędnych wniosków w zakresie faktycznej likwidacji stanowiska - konsultanta , czyli odnośnie do odmienności zakresu czynności - na stanowisku konsultanta i opiekuna klienta.

Sąd Okręgowy w postępowaniu uzupełniającym - dodatkowo ustalił, że osobą, która została zatrudniona na , zwolnione przez powoda, stanowisko , ale w charakterze opiekuna klienta - została M. Z..

Sąd Okręgowy dokonał także szczegółowej analizy zakresu czynności na tych stanowiskach: konsultanta i opiekuna klienta . Szczegółowo przeanalizował, załączone do akt sprawy w postępowaniu przed Sądem Rejonowym – zakresy czynności innych konsultantów : A. C. i M. W. (1) , które po wypowiedzeniu zmieniającym – zostały zatrudnione jako opiekunki klienta, mając na uwadze, że zakresu czynności powoda na stanowisku – konsultanta ,w jego aktach osobowych , nie ma.

W ocenie Sądu Okręgowego, jako zasadny, należało uznać zarzut naruszenia, przez Sąd I instancji, zasady wyrażonej w art. 233 k.p.c., przez selektywną ocenę wiarygodności zeznań świadków. Reguła, wskazana w cyt. Przepisie , nakazuje, aby sąd ocenił wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego. Celem i zadaniem Sądu I instancji rozpoznającego sprawę merytorycznie jest dokonanie określonych ustaleń faktycznych, pozytywnych bądź negatywnych i ostateczne ustalenie stanu faktycznego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia. Ocena wiarygodności i mocy dowodów przeprowadzonych w rozpoznawanej sprawie wyraża zatem istotę sądzenia w części obejmującej ustalenie faktów, ponieważ obejmuje rozstrzygnięcie o przeciwnych twierdzeniach stron na podstawie własnego przekonania sędziego, powziętego w wyniku bezpośredniego zetknięcia się ze świadkami, stronami, dokumentami i innymi środkami dowodowymi. Ocena ta powinna odpowiadać regułom logicznego rozumowania, wyrażającym formalne schematy powiązań między podstawami wnioskowania i wnioskami, oraz uwzględniać zasady doświadczenia życiowego, wyznaczające granice dopuszczalnych wniosków i stopień prawdopodobieństwa ich wystąpienia w danej sytuacji. Zastosowanie swobodnej oceny dowodów (art. 233 k.p.c.) ma zatem na celu ustalenie elementów podstawy faktycznej powództwa zgłoszonego w postępowaniu sądowym. Sąd musi bowiem przed rozstrzygnięciem o żądaniach stron ustalić czy ich twierdzenia o faktach znajdują podstawę w materiale dowodowym czy też nie. Swobodna ocena dowodów pozwala zatem w przypadku sprzeczności wniosków płynących z przeprowadzonych dowodów, np. sprzecznych zeznań świadków, jednym dać wiarę, a innym odmówić waloru wiarygodności. Jak trafnie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 31 marca 2004 roku, sygn. III CK 410/01, niepubl.) z dwóch przeciwstawnych źródeł wiedzy o zdarzeniach faktycznych, Sąd ma prawo oprzeć swoje stanowisko w sprawie, wybierając to, które uzna za bardziej wiarygodne, korzysta bowiem ze swobody w zakresie oceny dowodów. Stosując tę zasadę według własnego przekonania, sąd jest zobowiązany jednocześnie przestrzegać zasad logicznego rozumowania, a więc może z zebranego materiału dowodowego wyciągać wnioski wyłącznie logicznie uzasadnione. Sąd może dać wiarę tym lub innym dowodom, czyli swobodnie oceniać dokumenty, zeznania świadków, zeznania stron, opinie biegłych, nie może jednak na tle tych dowodów budować wniosków, które z nich nie wypływają. Przy ocenie dowodów, tj. ich wiarygodności i mocy, istotną rolę odgrywają zasady doświadczenia życiowego. Wszechstronne rozważenie materiału zebranego w sprawie oznacza przy tym uwzględnienie wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu oraz wszystkich okoliczności towarzyszących przeprowadzeniu poszczególnych środków dowodowych, a mających znaczenie dla ich mocy i wiarygodności (stanowisko takie zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23.06.2003 roku, sygn. V CKN 417/01, niepubl.). W tym zakresie należy brać pod uwagę cały materiał sprawy. W wyniku swobodnej oceny dowodów sąd dokonuje selekcji zebranego materiału dowodowego pod kątem widzenia istotności poszczególnych jego elementów. Dalszym założeniem prawidłowej oceny dowodów jest ich poprawna interpretacja, np. wykładnia dokumentu, wykładnia zeznań świadków.

Wnikliwa analiza, zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, prowadzi do wniosku, iż w niniejszej sprawie, Sąd I instancji , oceniając materiał dowodowy, popełnił błędy przy ocenie dowodów, na skutek czego nie wyprowadził słusznych wniosków jurydycznych, gdyż konkluzje sądu i ostateczne rozstrzygnięcie w sprawie, nie znajdują odzwierciedlenia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Sąd Okręgowy podziela, jednakże, konkluzję Sądu Rejonowego, że w przedmiotowym stanie faktycznym – wypowiedzenie powodowi umowy o prace, zawartej na czas nieokreślony, było niezgodne z prawem, z uwagi na brak – jasnych, czytelnych , zrozumiałych dla powoda, i obiektywnych, kryteriów doboru, spośród trojga pracowników , zatrudnionych w charakterze konsultantów – powoda - od rozwiązania stosunku pracy. Pozostałe osoby , otrzymały wypowiedzenia zmieniające.

Sąd Okręgowy , analizując zarzuty apelacji , miał na względzie, że powód , w toku całego postępowania , dochodził przywrócenia do pracy. W świetle szczegółowej analizy zakresów czynności na stanowiskach: konsultanta i opiekuna klienta - brak było podstaw do zakwestionowania celowości przywrócenia do pracy.

Zgodzić należy się ze skarżącym, iż Sąd Rejonowy naruszył art. 45 & 2 k.;c , w zakresie , w jakim uznał, że przywrócenie do pracy powoda byłoby niecelowe, z uwagi na wprowadzone u pozwanej Spółki, zmiany organizacyjne, polegające na likwidacji stanowiska pracy, na którym zatrudniony był powód. Po wypowiedzeniu umowy o pracę – powodowi , pozwany , zawarł, z nowa osobą M. Z., umowę o pracę na pełen etat, na mocy której nastąpiło zatrudnienie na stanowisku opiekuna klienta.

Sąd Okręgowy akceptuje, dokonane przez Sąd pierwszej instancji, w oparciu o przeprowadzone dowody, ustalenie zakresu obowiązków, konsultanta i opiekuna klienta . Ale, zdaniem Sądu Okręgowego - oba te zakresy, mimo iż opisane innymi słowami , pokrywają się.

Do obowiązków konsultanta należało: sprzedaż kursów językowych oraz obsługa tzw. posprzedażową, zgodna ze standardami firmy (...) odpowiedniego poziomu obsługi uczniów i klientów poprzez: - odbieranie telefonów; obsługę kasy fiskalnej oraz terminala (przyjmowanie płatności gotówką i kartą); obsługę urządzeń biurowych; prowadzenie bieżącej dokumentacji zgodnie z obowiązującymi ustaleniami i procedurami; prowadzenie bieżącej dokumentacji, zgodnie z obowiązującymi ustaleniami i procedurami , profesjonalny, schludny ubiór, zgodnie z obowiązującą procedurą: odpowiednie raportowanie zauważonych i zgłaszanych przez uczniów usterek I błędów, a jeśli to możliwe odpowiednie raportowanie , zachowanie zgodne ze standardami Szkoły; - dbanie o dobry wizerunek firmy; realizacja aktywności związanych z marketingiem lokalnym.

Obowiązki opiekuna przedstawiały się następująco: aktywne pozyskiwanie nowych klientów poprzez udział w lokalnych akcjach marketingowych i sprzedażowych. (...) słuchaczy i klientów zgodnie ze standardami (...)., prowadzenie działalności informacyjno-konsultacyjnej na rzecz potencjalnych klientów, w tym sprzedaży kursów stanowiących, ofertę firmy, podejmowanie działań służących odnowieniu relacji z klientem, przedłużaniu umów i finalizacji sprzedaży; dbałość o wprowadzane dane do bazy klientów (...). , prowadzenie dokumentacji słuchaczy zgodnie z zasadami obowiązującymi w firmie, współpraca z innymi pracownikami szkoły w zakresie potrzeb dydaktycznych klientów, prowadzenie spraw reklamacyjnych i obsługa rezygnacji.

Według Sądu Okresowego, zeznania świadka M. W. (1) , jako osoby , która zajmowała – oba – stanowiska: konsultanta i opiekuna , stanowią szczególnie cenne źródło dowodowe.

Sąd Okręgowy ponadto podnosi , że zasadność wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę, zawartej na czas nieokreślony, należy oceniać w płaszczyźnie stwierdzenia, że jest to zwykły sposób rozwiązywania umowy. Przyczyny wypowiedzenia nie muszą charakteryzować się znaczną wagą ani powodować szkód po stronie pracodawcy. (wyrok SN z dnia 3 sierpnia 2007 roku, I PK 79/07, M.P.Pr. (...) wyroki SN z dnia 5 listopada 1979 r., I PRN 133/79, OSNCP 1980/4/77, z dnia 4 grudnia 1997 r., I PKN 419/97, OSNP 1998/20/598 i z dnia 6 grudnia 2001 r., I PKN 715/00, Prawo Pracy 2002 nr 10, s. 34). Tylko "Jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę jest podyktowane rzeczywistym, realizowanym w dobrej wierze i znajdującym usprawiedliwienie w konkretnych okolicznościach faktycznych, dążeniem pracodawcy do usprawnienia pracy, wypowiedzenie takie jest uzasadnione" (wyrok SN z dnia 2 sierpnia 1985 r., I PRN 61/85, OSNCP 1986, nr 5, poz. 76, z glosą A. Wypych-Żywickiej, NP 1988, nr 10-12, s. 241).

Ale, w przedmiotowo-podmiotowym stanie faktycznym tak nie było. Czynności – faktyczne do wykonania , na stanowiskach: konsultant i opiekun klienta , nie różniły się. Zatem uprawnione jest teza jurydyczna – że likwidacja stanowiska - konsultanta – nie była rzeczywista.

Natomiast niezasadny jest zarzut apelacji – naruszenia przez Sąd I instancji art. 316 k.p.c, albowiem – zgodnie z brzemieniem tego przepisu , po zamknięciu rozprawy , sąd wydaje wyrok , biorąc za podstawę, stan rzeczy , istniejący w chwili zamknięcia rozprawy.

Mając powyższe na uwadze uznać należy, że Sąd Rejonowy, dokonując prawidłowych ustaleń faktycznych, dokonał , jednak, błędnej oceny zeznań wskazanych świadków, co doprowadziło do naruszenia prawa materialnego i nieprawidłowego przyjęcia, że przyczyna wypowiedzenia powodowi umowy o pracę nie była pozorna. Zarzuty apelacji były w tym zakresie w pełni uzasadnione – co do uchybień Sądu meriti i to w zakresie naruszenia prawa materialnego, jak i procesowego.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił wyrok Sądu pierwszej instancji w punktach : pierwszym , drugim i czwartym , w ten sposób, że przywrócił powoda do p[racy u pozwanego na poprzednich warunkach .

O kosztach zastępstwa procesowego strony powodowej za II instancję, Sąd orzekł na podstawie & 10 ust. 1 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U z 2015r. poz. 507 z późn.zm).

Przewodnicząca: Sędziowie:

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Małgorzata Bęczkowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Barbara Kempa,  Paulina Kuźma Ireneusz Ryszard Łaski
Data wytworzenia informacji: