Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 listopada 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że M. M. jako pracownik u płatnika składek BARY (...) spółki z o.o. – aktualnie (...) spółki z o.o. – nie podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 30 lipca 2021 r. do 30 września 2021 r.

W uzasadnieniu organ wskazał, iż w jego ocenie podpisanie umowy o pracę oraz zgłoszenie M. M. do ubezpieczeń społecznych od 30 lipca 2021 r. do 30 września 2021 r. jako pracownika u płatnika BARY (...) spółki z o.o. – aktualnie (...) spółki z o.o. (NIP: (...)) było czynnościami pozornymi dokonanymi z zamiarem ubiegania się przez płatnika o subwencję finansową wypłacaną przez (...) S.A. dla płatników o wymaganym stanie zatrudnienia.

Zakład podkreślił, że zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych wpłynęło ze znacznym opóźnieniem, bo w dniu 5 września 2021 r., a więc z uchybieniem terminu na zgłoszenie, tj. 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczenia. Dokumenty rozliczeniowe za ubezpieczoną za lipiec 2021 r. również zostały złożone po terminie w dniu 29 września 2021 r. Organ zaznaczył, że umowa z 30 lipca 2021 r. została zawarta na okres próbny od 30 lipca 2021 r. do 29 października 2021 r., na stanowisku kucharka. Z przedłożonej w toku postępowania dokumentacji wynika, że ubezpieczona we wcześniejszym okresie wykonywała umowę zlecenie u wspólników BARY (...) spółki. z o.o. – aktualnie (...) spółki z o.o., ale w firmie działającej pod inną nazwą i numerem NIP, ale pod tym samym adresem.

Dodatkowo z danych zapisanych w systemie informatycznym wynika, że płatnik składek złożył dotyczący ubezpieczonej raport imienny (...), w którym wykazywał w okresie od 30 lipca 2021 r. do 31 lipca 2021 r. okres usprawiedliwionej nieobecności bez prawa do wynagrodzenia lub zasiłku. Wobec tego M. M. od 30 lipca 2021 r. faktycznie nie podjęła zatrudnienia i nie wykonywała czynności wynikających z zawartej umowy o pracę dodatkowo została już wyrejestrowana z ubezpieczeń od dnia 1 października 2021 r.

Wyżej wskazane okoliczności w ocenie organu świadczą o tym, że umowa o pracę zawarta pomiędzy ubezpieczoną a spółką została zawarta dla pozoru. Tym samym jest nieważna, a zatem z tytułu zawartej umowy o pracę M. M. nie podlega ubezpieczeniom społecznym w spornym okresie.

/decyzja – k. 21-23 akt ZUS/

Płatnik składek - (...) spółka z o.o. odwołała się od przedmiotowej decyzji, zaskarżając ją w całości i domagając się jej zmiany i ustalenia, iż M. M. podlega ubezpieczeniom społecznym w okresie od 30 lipca 2021 r..

W uzasadnieniu powyższego stanowiska podniesiono, że zgłoszenie M. M. do ubezpieczeń po terminie było wyłącznie wynikiem błędu biura rachunkowego, ubezpieczona była wcześniej zatrudniona na umowę zlecenie w B. H., G. (...) spółce cywilnej B. H. (2), G. S. (1) pod tym samym adresem prowadzenia działalności przy ul. (...) (...) w Ł. jako pomoc kucharza gdzie wszystkie czynności jej powierzone były zlecane przez głównego kucharza, z dniem 30 lipca 2021r. zawarto umowę o pracę z firmą BARY (...) spółką z o.o. – aktualnie (...) spółką z o.o., spółka cywilna zakończyła działalność gastronomiczną, zaś jej pracownicy zostali przejęci na podstawie art. 23 ¹ k.p.

Wyjaśniając wskazaną w (...) nieobecność w dniach 30-31 lipca 2021 wskazano, iż w dniu 30 lipca 2021 r. nastąpiło podpisanie umowy o pracę i wstępne szkolenie BHP, pracownik jednak nie przystąpił do pracy z przyczyn osobistych, zaś zawarcie umowy o pracę miało stanowić o zatrzymaniu ubezpieczonej, która dotychczas jako zleceniobiorca chciała poszukiwać innego zatrudnienia.

Płatnik podniósł, iż wbrew zapatrywaniu ZUS umowa była realizowana w siedzibie firmy przy ul. (...) w określonym przez pracodawcę czasie wynikającym z grafiku ustalonym przez pracodawcę za wynagrodzeniem, umowę zaś rozwiązano w dniu 30 września 2021 r. z inicjatywy pracownika za porozumieniem stron co skutkowało wyrejestrowaniem z ubezpieczeń.

/ odwołanie k. 12-13/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalanie, podtrzymując argumentację podniesioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i wskazując na to, że brak jest dowodów faktycznej realizacji przez strony umowy o pracę, a motywem zgłoszenia pracownika do ZUS była chęć osiągnięcia przez płatnika subwencji z (...) Funduszu (...), tudzież doprowadzenie do całkowitego umorzenia należności poprzez obejście prawa i dokonanie czynności sprzecznej z zasadami współżycia społecznego przez wsteczne zgłoszenie do ubezpieczeń. Nadto organ podkreślił, że umowę o pracę zawartą z ubezpieczoną podpisywała G. S. (1) – będąca wspólnikiem spółki – płatnika. Nie była ona ani członkiem zarządu, ani prokurentem mogącym dokonywać czynności w imieniu spółki. Nie wykazano również, aby wskazana osoba była osobą wykonującą czynności z zakresu prawa pracy w imieniu spółki zgodnie z jej umową. (odpowiedź na odwołanie – k.6-7)

Na rozprawie w dniu 17 października 2023 r. zainteresowana M. M. przyłączyła się do stanowiska procesowego płatnika. (stanowisko procesowe zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r. 00:06:09-00:06:34)

Na ostatniej rozprawie w dniu 10 października 2024 r. pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych, pełnomocnik organu wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie od płatnika oraz zainteresowanej kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Z. przyłączyła się do odwołania płatnika. (stanowiska końcowe stron protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:01:20-00:02:02, 00:45:39-00:57:53)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Bary (...) spółka z o.o. powstała w dniu 14 października 2016 r. (data zarejestrowania w KRS). Z dniem 3 marca 2022 r. zmieniła nazwę na (...) spółka z o.o. Przedmiotem przeważającej działalności spółki są restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne. Wspólnikami spółki są G. S. (1) oraz B. H. (2) (pełniący również funkcję prokurenta). Jedynym członkiem zarządu spółki i zarazem jego prezesem jest J. K.. G. S. (1) jest zatrudniona w spółce na umowę o pracę jako dyrektor ds. personalnych od 30 września 2021 r. (nadto odpis z KRS – k. 98-106 akta osobowe G. S. (1) koperta k. 532, zeznania działającego w imieniu płatnika J. K. protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 00:11:39-00:34:03 )

Od dnia 10 grudnia 2020 r. wskazana spółka miała siedzibę przy ul. (...). (...) w Ł., następnie od dnia 8 grudnia 2022 r. przy ul. (...) w Ł.. Z kolei od 3 marca 2022 r., tj także po formalnej zmianie nazwy płatnika w systemie ZUS - do dnia dzisiejszego siedziba spółki mieści się przy ul. (...) (...) w Ł.. (nadto odpis z KRS – k. 98-106, zgłoszenie /zmiana danych płatnika składek (...) P (...) k. 1 akt ZUS)

G. S. (1) oraz B. H. (2) prowadzili działalność gospodarczą pod firmą (...). H., G. (...) s.c. (NIP: (...)). (deklaracje podatkowe od towaru i usług za okres 2020-2021 k. 567-600 odpis z (...) k.52 oraz k. 321-332 zeznania świadka B. H. (2) protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:51:14-02:01:27, zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57 zeznania działającego w imieniu płatnika J. K. protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 00:11:39-00:34:03)

Od 2016 r. B. H., G. (...) s.c. kierowała restauracją (...) znajdującą się w C. (...) w Ł.. W lutym 2022 r. prowadzenie restauracji przejęła Bary (...) spółka z o.o. (potem jako (...) spółka z o.o.), z tym, że przez kilka pierwszych miesięcy 2022 r. sprzedaż obu spółek się pokrywała, ponieważ czekano na przyznanie Bary (...) spółce z o.o. (obecnie: (...) spółce z o.o.) koncesji. (zeznania świadka B. H. (2) protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:51:14-02:01:27, zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57, zeznania działającego w imieniu płatnika J. K. protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 00:11:39-00:34:03)

Umowa najmu lokalu, w którym znajduje się restauracja (...) została zawarta w 2005 r. pomiędzy (...) – będącego właścicielem galerii handlowej w ramach Centrum Handlowego Manufaktura w Ł. a B. H. G. (...) s.c. Umowa obowiązuje do dnia dzisiejszego. ( pismo k. 223 umowa najmu wraz z aneksami k. 224-316, zeznania świadka B. H. (2) protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:51:14-02:01:27, zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57, zeznania świadka E. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 12.12.2023 r. 00:12:23-00:31:25)

Bary (...) spółka z o.o. (obecnie: (...) spółka z o.o.) nie zawarła z właścicielem galerii handlowej żadnej umowy najmu, ponieważ ze względu na kondycję finansową nie otrzymała na to pozwolenia (prośba o cesję została złożona 20 września 2021 r.). Natomiast w dniu 12 stycznia 2022 r. zarządca opisanego centrum handlowego – (...) S.A. poinformowała o wyrażeniu zgody na to, aby B. H. G. S. s.c podnajęła Bary (...) spółce z o.o. (obecnie: (...) spółce z o.o.) wskazany lokal. Zgoda została wydana 11 stycznia 2022 r., natomiast umowa jest datowana na dzień 1 lutego 2022 r. W związku z powyższym od lutego 2022 r. obie spółki funkcjonują razem pod jednym adresem (ul. (...) (...) w Ł.). (pismo k. 223 umowa najmu wraz z aneksami k. 224-316, zgoda na podnajem k. 619-620, korespondencja mailowa k. 405-407, 613-618, 621-627, umowa podnajmu z 1.02.2022 k 628-630, zeznania świadka B. H. (2) protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:51:14-02:01:27, zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27--00:47:26, zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57, zeznania świadka E. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 12.12.2023 r. 00:12:23-00:31:25)

W 2021 r. Bary (...) spółka z o.o. (obecnie (...) spółka z o.o.) prowadziła punkty gastronomiczne w Galerii (...) oraz (...). Oba lokale posiadały zaplecze kulinarne. Restauracja w Galerii (...) funkcjonowała do końca października 2021 r., a w (...) - do grudnia 2021 r. K. z Galerii (...) przeszli do restauracji (...) w C. (...). (zeznania świadka B. H. (2) protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:51:14-02:01:27, zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57, zeznania świadka M. J. protokół z rozprawy z dnia 12.12.2023 r 00:47:05-01:16:38, zeznania działającego w imieniu płatnika J. K. protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 00:11:39-00:34:03)

M. M. z zawodu jest fryzjerem, miała doświadczenie w pracy w kuchni. (zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27--00:47:26)

Ogłoszenie dotyczące pracy w restauracji (...) w C. (...) zainteresowana znalazła w Internecie. Warunki zawarcia umowy ustaliła z G. S. (1). (zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27--00:47:26)

W dniu 1 lipca 2021 r. pomiędzy B. H., G. (...) s.c. B. H. (2), G. S. (1), reprezentowaną przez G. S. (1) (jako Zleceniodawcą) a M. M. (jako Zleceniobiorcą) zawarta została umowa zlecenia na czas określony od dnia 1 lipca 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. Przedmiotem umowy było utrzymanie czystości w kuchni, pomoc kucharza. Zgodnie z treścią umowy ubezpieczona miała otrzymywać wynagrodzenie w wysokości 18,30 zł/godz. brutto. Ewidencję czasu pracy przepracowanego w ramach umowy miał prowadzić Zleceniodawca. (umowa zlecenia – k. 35, 99v rachunek do umowy zlecenia k. 36, 90 zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57)

Ubezpieczona w ramach zawartej umowy zlecenia kroiła warzywa, zmywała, utrzymywała czystość w kuchni. Czynności te realizowała w restauracji (...) w C. (...) w Ł.. Pracą wnioskodawczyni kierowali B. H. (2), G. Z. zobligowana też była do wykonywania poleceń kierownika (menagera) zatrudnionego w spółce cywilnej w Manufakturze - (...)-N.. Ubezpieczona pracowała zgodnie z ustalonym grafikiem miesięcznym w zależności od potrzeb i ilości pracy od 3- 6 godzin, nie we wszystkie dni tygodnia. O ilości godzin decydowali na bieżąco ww. Z. wiedziała na ile godzin przychodzi do pracy decydowano o tym z dnia na dzień. Wynagrodzenie zależało od ilości przepracowanych godzin. (zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27-00:47:26, zeznania świadka B. H. (2) protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:51:14-02:01:27, zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57, zeznania świadka I. N. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 01:50:25-02:18:36)

Ubezpieczona w lipcu 2021 r. przepracowała 60 h. (rachunek do umowy zlecenia – k.36, 90 )

W dniu 27 lipca 2021 r skarżąca przeszła wstępne badania lekarskie. Zgodnie z wystawionym orzeczeniem lekarskim ubezpieczona miała być przyjęta do pracy w Bary (...) spółce z o.o. – ul. (...), Ł. na stanowisku: kucharz. (orzeczenie lekarskie z dnia 27.07.2021 r. k. 28, k. 87 v.)

W dniu 19 października 2022r. wystawiono zaświadczenie, zgodnie z którym ubezpieczona M. M. miała przejść szkolenie BHP i P. w dniach 18-19 października 2022 r. We wskazanej dacie zainteresowana nie była pracownikiem żadnej ze spółek. Wskazane zaświadczenie miało być potem korygowane. (zaświadczenie k. 27, k. 92v-93, zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27-00:47:26, zeznania świadka A. K. protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 01:29:35 -01:47:56, zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57, zeznania świadka B. H. (2) protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:51:14-02:01:27)

W trakcie trwania umowy zlecenia zawartej z B. H., G. (...) s.c. ubezpieczona podpisała umowę o pracę z tą spółką na okres próbny od dnia 30 lipca 2021 r. do dnia 29 października 2021 r., na mocy której została zatrudniona na stanowisku kucharki za wynagrodzeniem 2800 zł brutto miesięcznie. W imieniu spółki umowę z zainteresowaną zawierała G. S. (1). Umowa miała być realizowana w siedzibie firmy. ( umowa o pracę k. 87, zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27-00:47:26)

Z. podpisała też inny dokument - umowę z dnia 30 lipca 2021 r., nazwaną umową o pracę, na mocy której miała być zatrudniona na okres próbny przez Bary (...) spółkę z o.o. reprezentowaną przez G. S. (1), od dnia 30. Lipca 2021 r. do dnia 29 października 2021 r. W ramach wskazanej umowy zainteresowana miała wykonywać pracę w pełnym wymiarze czasu pracy jako kucharka. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano siedzibę firmy. Wynagrodzenie określono w wysokości 2800 zł brutto miesięcznie. (umowa o pracę z dnia 30.07.2021 r. – k. 17 akt ZUS oraz k. 25 zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27-00:47:26)

Z. nie pamięta, która umowa była antydatowana - którą podopisywała z datą wsteczną. (zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27-00:47:26)

Z. nalegała na zawarcie umowy o pracę, nie sprawdzała w nagłówku umowy, z którym z podmiotów zaoferowano jej zatrudnienie. (zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27-00:47:26, zeznania działającego w imieniu płatnika J. K. protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 00:11:39-00:34:03 zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57)

J. K. - Prezes Zarządu działając w imieniu Bary (...) Sp. z o.o. upoważnił G. S. (1) do zawierania w imieniu spółki umów o pracę, umów zleceń, o dzieło i wszelkich innych niezbędnych dotyczących przyjmowania, rozwiązywania i zwalniania pracowników i zleceniobiorców, tj. do składania, podpisywania wszelkich oświadczeń, skierowań, dokumentów, potwierdzania za zgodność z oryginałem. Pełnomocnictwo dotyczyło wszystkich miejsc prowadzenia działalności przez spółkę i miało obowiązywać od 1 listopada 2016 r. do odwołania. (pełnomocnictwo – k. 44, k. 94, 536 zeznania świadka B. H. (2) - protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:51:14-02:01:27, zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57)

Prowadząca Biuro rachunkowe obsługujące zarówno B. H. G. (...) s.c., jak również spółkę Bary (...) spółę z o.o. (obecnie (...) spółkę z o.o.) A. K. nie pamięta ile razy i z jakiego tytułu zgłaszała i wyrejestrowała zainteresowaną z ubezpieczeń w spornym okresie. (zgłoszenia i wyrejestrowania z ubezpieczeń w spółce cywilnej i u płatnika k. 488-510 zeznania świadka A. K. protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 01:29:35 -01:47:56)

W dniach 30-31 lipca 2021 r. ubezpieczona dostała dni wolne. Z. nie wie z jakich względów wówczas pracy nie wykonywała. W raportach o przerwach złożonych w ZUS wskazano okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy bez prawa do wynagrodzenia i zasiłku. (zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27-00:47:26)

Zgłoszenie wnioskodawczyni do ubezpieczeń społecznych w związku z zawartą umową o pracę z płatnikiem wpłynęło do organu rentowego ze znacznym opóźnieniem, bo w dniu 5 września 2021 r., a więc z uchybieniem terminu na zgłoszenie, tj. 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczenia. (zgłoszenie do ubezpieczeń k. 1-2 akt ZUS zeznania działającego w imieniu płatnika J. K. protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 00:11:39-00:34:03)

Zgłoszenie wnioskodawczyni do ubezpieczeń społecznych po terminie miało wynikać z błędu biura rachunkowego obsługującego spółkę - rzekomo zapomniano dokonać zgłoszenia. Korespondencję mailową w sprawie przekształcenia umowy zlecenia na umowę o pracę zainteresowanej w dniu 21 lipca 2021 r. kierowała G. S. (1) z adresu mailowego przypisanego spółce cywilnej. Zgłoszenie zainteresowanej do ubezpieczeń na podstawie umowy o pracę nastąpiło z tym samym kodem co w ramach zlecenia - pomoc kucharza. (korespondencja mailowa k. 86 zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57, zeznania świadka A. K. protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 01:29:35 -01:47:56)

Ubezpieczona na podstawie umowy o pracę wykonywała obowiązki kucharza. Odpowiadała, że przygotowywanie posiłków dbanie o odpowiednią estetykę przyrządzonych dań, właściwe gospodarowanie produktami spożywczymi, współprace z innymi kucharzami i pracownikami kuchni, pilnowanie świeżości używanych produktów. Z. przede wszystkim gotowała -zajmowała się wydawaniem dań składała ciepłe dania. W restauracji (...) w Manufakturze nie były przygotowywane posiłki do innych lokalizacji w Galerii czy w (...). (zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27--00:47:26 zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57 zeznania świadka M. J. protokół z rozprawy z dnia 12.12.2023 r 00:47:05-01:16:38)

Z. świadczyła pracę w godzinach 10-18 albo 12-20 (również w weekendy). Praca była wykonywana cały czas w tym samym miejscu, co w przypadku umowy zlecenia – w restauracji (...) w C. (...) w Ł.. W ramach umowy o pracę i umowy zlecenia praca była zorganizowana w analogiczny sposób - nadal polecenia dotyczące pracy wydawali ubezpieczonej B. H. (2) i G. S. (1). Z. nadal pracowała z tymi samymi osobami. To oni sprawowali nad jej pracą bezpośredni nadzór i kierowali jej obowiązkami. Nadzór ten pełniła też nadal I. N. (1). Prezes zarządu płatnika wskazywał zainteresowanej, że B. H. (2) i G. S. (1) są jej pracodawcami i sprawują nad nią nadzór. (zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27--00:47:26 zeznania świadka B. H. (2) protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:51:14-02:01:27 zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57 zeznania świadka M. J. protokół z rozprawy z dnia 12.12.2023 r 00:47:05-01:16:38 zeznania działającego w imieniu płatnika J. K. protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 00:11:39-00:34:03)

Swoją obecność w pracy skarżąca zaznaczała poprzez logowanie się do systemu. Każdy pracownik miał swój indywidualny kod. Ubezpieczona logowała się po przyjściu do pracy, a wylogowywała przy wyjściu z pracy. (zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27--00:47:26 zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57)

Ubezpieczona w trakcie godzin pracy nie opuszczała miejsca pracy. (zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27--00:47:26 zeznania świadka B. H. (2) protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:51:14-02:01:27 zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57)

W godzinach pracy ubezpieczona nie korzystała z wizyt lekarskich (dokumentacja medyczna k. 651-677)

Wynagrodzenie za pracę było wypłacane w gotówce w stale określonej wysokości. Jego odbiór podpisywano na liście płac. (zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27--00:47:26 zeznania świadka B. H. (2) protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:51:14-02:01:27 zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57)

Ubezpieczona w sierpniu 2021 otrzymała wynagrodzenie w kwocie 2800 zł brutto, we wrześniu 2021 r. - 3272,06 zł brutto. (listy płac – k. 33-34, 88 v-89)

W dniu 30 września 2021 r. zawartą między stronami umowę rozwiązano z inicjatywy ubezpieczonej za porozumieniem stron. W piśmie dotyczącym rozwiązania umowy zainteresowana wskazała jako pracodawcę zarówno G. S. (1) jak i Bary (...) spółkę z o.o. Z. nie wiedziała czy jej pracodawca są Bary (...) czy spółka cywilna. Wniosek ubezpieczonej w tym przedmiocie przyjęła z upoważnienia G. S. (1) I. N. (1). Z dniem 1 października 2021 r. M. M. została wyrejestrowana z ubezpieczeń. (wniosek o rozwiązanie umowy za porozumieniem stron k. 19 i k. 88 zeznania zainteresowanej protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 r. 00:34:03 -00:45:39 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:07:27--00:47:26 zeznania świadka B. H. (2) protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:51:14-02:01:27 zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57 zeznania działającego w imieniu płatnika J. K. protokół z rozprawy z dnia 10.10.2024 00:11:39-00:34:03)

W dniu 30 września 2021 r. M. M. wystawiono świadectwo pracy, w którym wskazano, że była ona zatrudniona w Bary (...) spółce z o.o. w wymiarze 1/1 w okresie od 30 lipca 2021 r. do 30 września na stanowisku kucharki, wykorzystała urlop wypoczynkowy w wymiarze 5 dni oraz wypłacono ekwiwalent za niewykorzystany urlop w wymiarze 4 dni (świadectwo pracy – k. 30-31 oraz k. 91 )

Podobną sytuację związaną z zatrudnieniem miała jedynie M. J., która najpierw była zatrudniona na podstawie umowy zlecenia przez B. H. G. (...) s.c., następnie - formalnie od 30 lipca 2021 r. zmieniono tę umowę na umowę o pracę z Bary (...) spółką z o.o., następnie współpraca była kontynuowana na podstawie kolejnej umowy, M. J. faktycznie również miała powierzone obowiązki związane z pracą w kuchni w restauracji (...) w C. (...), także była nieobecna w pracy w dniach 30-31 lipca 2021 r., w ramach zlecenia jak i umów o pracę charakter wykonywanych przez nią obowiązków oraz sposób organizacji jej pracy nie uległ żadnej zmianie. Polecenia wydawała jej G. S. (1) oraz I. N. (1). (dokumenty z akt sprawy VIII U 49/23 k. 455- 552 zeznania świadka M. J. protokół z rozprawy z dnia 12.12.2023 r 00:47:05-01:16:38)

I. N. (1) była od 2008 r. zatrudniona na podstawie umowy o pracę przez B. H. G. (...) s.c. na stanowisku kierownika. Początkowo pracę świadczyła na ul. (...), a następnie przeszła do restauracji (...)a w Centrum Handlowym w Manufakturze. W restauracji (...) I. N. (1) nadal jest kierownikiem, odpowiada za zlecanie zadań. W ramach spółki cywilnej była upoważniona do podpisywania dokumentów, w tym umów zlecenia. (zeznania świadka I. N. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 01:50:25-02:18:36)

W związku z przejściem zakładu pracy na innego pracodawcę od 1 lutego 2022 r. I. N. (1) została zatrudniona na podstawie umowy o pracę przez (...) spółkę z o.o. I. N. (1) otrzymała pismo informujące o tym fakcie i wyraziła zgodę na przejście. Nie podpisywała jednak nowej umowy o pracę. W obu spółkach gotowała i sprawowała nadzór nad pracownikami i wykonującymi zlecenie w restauracji (...) w Manufakturze jako kierownik. (zeznania świadka I. N. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 01:50:25-02:18:36)

(...) spółka z o.o. w 2021 r. poniosła straty w wysokości 7.812,76 zł, natomiast w 2022 r. odniosła zysk w wysokości 26.610,37 zł. (wykaz obrotów i dochodu brutto – k. 43)

Czynsz najmu w C. (...) miał charakter zmienny był uzależniony od obrotu. Bez formalnie podpisanej umowy podnajmu nie było możliwe, aby najemca poza swoją kasą fiskalną posiadał również kasę fiskalną przypisaną innemu podmiotowi. (pismo k. 223 umowa najmu wraz z aneksami k. 224-316 wydruki z kasy fiskalnej k. 349-358, 372-389 zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57 zeznania świadka E. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 12.12.2023 r. 00:12:23-00:31:25)

(...) spółka z o.o. od 15 grudnia 2020 r. posiadała dwie kasy online na ul. (...)/R72 (NIP: (...)). (pismo z US –k 412-413 pismo naczelnika US koperta k. 487)

Zgodnie z umową przeniesienia licencji z dnia 30 listopada 2016 r. dotyczącą zakupu oprogramowania POSitive składającej się z P. R.: 4 licencje (...), 3 licencje Manager zakupionego przez B. H. G. (...) s.c. Licencjodawca tj. (...) S.A wyraził zgodę na przeniesienie praw do w/w licencji na Bary (...) Sp. z o.o. Zgodnie z oświadczeniem G. S. oraz B. H. działających w imieniu B. H. G. (...) s.c. w/w oprogramowanie zostało zainstalowane w lokalach G. W. ul. (...), ul. (...), ul. (...) i przekazane firmie Bary (...) Sp. z o.o. Oprogramowanie nie zostało zainstalowane na ul. (...). (faktura za zakup licencji k. 345-346 k. 371 , umowa przeniesienia licencji k. 362-363, k. 408, oświadczenie k. 409, zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57 zeznania świadka M. E. protokół z rozprawy z dnia 12.12.2023 r 00:31:25 -00:47:05)

Wskazane powyżej oprogramowanie służyło do obsługi gastronomii. Program pozwalał na obsługę klienta np. zamówienie towaru, sporządzanie receptur. Program ułatwiał pracę związaną z obsługą klienta i prowadzeniem firmy. W celu skorzystania w programu należało się zalogować. (zeznania świadka M. E. protokół z rozprawy z dnia 12.12.2023 r 00:31:25 -00:47:05)

Galeria (...). k. wynajmowała na mocy umowy najmu z dnia 10 października 2011 r. lokal w Galerii (...) w Ł. na rzecz B. H. (2) i G. S. (1) prowadzących działalność w formie spółki cywilnej pod firmę (...). H. G. (...) s.c. Umowa wygasła zgodnie z jej zapisami w dniu 31 października 2021 r. (zeznania świadka G. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 17.10.2023 r 00:08:05-01:27:57)

I. C. sp. zo.o. w dniu 29 grudnia 2010 r. zawarła z B. H. G. (...) s.c. umowę najmu lokalu nr (...) w centrum Handlowym (...) . Umowa najmu wygasła 31 grudnia 2021 r. lokal został zwrócony wynajmującemu 6 stycznia 2022 . W lokalu gastronomicznym zainstalowany był piekarnik elektryczny oraz kuchnia gazowa używane przez najemcę w ramach prowadzonej dzielności. (pismo k. 429 z zestawieniem opłat k. 430)

(...) spółka z o.o. (dawniej: Bary (...) spółka z o.o.) – wnioskował zarówno o pomoc finansowaną w ramach projektu „T. (...) (...) Funduszu (...) dla Małych i Średnich Firm” (dalej: Program 1.0), jak i w ramach projektu „T. (...) (...) 2.0 (...) Funduszu (...) dla M., Małych i Średnich Firm” (dalej: Program 2.0).

Przedsiębiorca o udział w programie 1.0 wnioskował dwukrotnie – w dniu 11 maja 2020 r. oraz 24 maja 2020 r. Wniosek z 11 maja 2020 r. został rozpatrzony negatywnie. Natomiast wniosek złożony w dniu 24 maja 2020 r. został rozpatrzony częściowo pozytywnie – decyzją wydaną w dniu 25 maja 2020 r. (...) przyznał Przedsiębiorcy subwencję finansową w wysokości 279.000 zł. Następnie, na podstawie oświadczenia przedsiębiorcy o rozliczeniu subwencji finansowej z dnia 20 maja 2021 r., (...) decyzją wydaną w dniu 24 czerwca 2021 r. zwolnił przedsiębiorcę z obowiązku zwrotu całej kwoty otrzymanej subwencji.

We wniosku o przyznanie subwencji finansowej przedsiębiorca oświadczył, że na dzień 31 grudnia 2019 r. był mikroprzedsiębiorcą. Zgodnie z regulaminem 1.0 na potrzeby określenia podmiotu uprawnionego do udziału w programie mikroprzedsiębiorca oznaczał beneficjenta, który na dzień 31 grudnia 2019 r. łącznie spełniał następujące warunki: zatrudnia, co najmniej jednego pracownika oraz nie więcej niż dziewięciu pracowników (z wyłączeniem właściciela) oraz jego roczny obrót za 2019 r. lub suma bilansowa w 2019 r. nie przekroczyła kwoty 2 mln EUR. Utrzymanie stanu zatrudnienia stanowiło jeden z czynników mających wpływ na wysokość subwencji finansowej podlegającej zwrotowi, jednakże w przypadku przedsiębiorcy utrzymanie zatrudnienia nie miało wpływu na wysokość umorzenia w/w subwencji finansowej.

Natomiast o udział w programie 2.0 przedsiębiorca wnioskował jednokrotnie – w dniu 27.01.2021 r. Wniosek został rozpatrzony częściowo pozytywnie. Decyzją z dnia 28 stycznia 2021 r. (...) przyznał przedsiębiorcy subwencję finansową w wysokości 135.000 zł. Po rozpatrzeniu odwołania, decyzją z dnia 21 stycznia 2022 r. (...) przyznał przedsiębiorcy subwencję finansową w uzupełniającej kwocie 144.000 zł. Następnie, na podstawie oświadczenia przedsiębiorcy o rozliczeniu subwencji finansowej z dnia 21 stycznia 2022 r., (...) decyzją wydaną w dniu 13 lipca 2022 r. zwolnił przedsiębiorcę z obowiązku zwrotu całej kwoty otrzymanej subwencji. Przedsiębiorca we wniosku z 27 stycznia 2021 r. oświadczył, że liczba zatrudnionych na dzień 30 września 2020 r. wynosiła 5.75.

Subwencja finansowa z Tarczy 2.0 w przypadku mikrofirmy podlega zwolnieniu z obowiązku zwrotu w całości pod warunkiem łącznego spełnienia następujących przesłanek: utrzymanie działalności gospodarczej na 31 grudnia 2021 r. oraz utrzymanie średniorocznego zatrudnienia w 2021 r. na co najmniej takim samym poziomie jak liczba osób zatrudnionych, na które została udzielona subwencja finansowa. W przypadku, gdy średnioroczne zatrudnienie będzie mniejsze, mikrofirma będzie zobowiązana do proporcjonalnego zwrotu udzielonej subwencji. W związku ze spełnieniem przesłanek umorzenia, przedsiębiorca został zwolniony z obowiązku zwrotu całej kwoty otrzymanej subwencji finansowej.

(informacja z (...) k. 185 -186 wraz z załączona dokumentacja k. 187-217, zeznania świadka B. H. (2) protokół z rozprawy z dnia 25.07.2023 r. 00:51:14-02:01:27)

Poziom średniorocznego zatrudnienia u płatnika (...) spółki z o.o. na dzień 31 lipca 2021 r. wynosił 5,75 osób (z uwzględnieniem wnioskodawczyni i M. J.). Natomiast bez obu ubezpieczonych na dzień 30 czerwca 2021 r. było to 3,76. (pismo – k. 488 wykaz osób zatrudnionych k. 37-43 oraz k. 82-85, k. 347-348, 344, 390- 393)

Z subwencji finansowych w ramach realizowanych przez (...) programów rządowych T. (...) (...) Funduszu (...) dla Małych i Średnich firm (program 1.0) i Tarczy Finansowej 2.0 (...) Funduszu (...) dla M., Małych i Średnich Firm (program 2.0) korzystała też B. H., G. (...) s.c. B. H. (2), G. S. (1) w ramach umów finansowych z dnia 18 maja 2020 i 15 lutego 2021 zakończonych decyzjami o umorzeniu subwencji odpowiednio z dnia 24 czerwca 2021 r. i 13 lipca 2022 r. Spółka cywilna dwukrotnie została zwolniona z obowiązku zwrotu subwencji finansowej. /informacja (...) z 30.08.2023 r. k. 149-150 wraz załączoną dokumentacja k. 151-183/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zawarte w aktach sprawy, aktach organu rentowego, załączonych do sprawy, z akt VIII U 49/23, a także w oparciu o zeznania zainteresowanej i częściowo w oparciu o zeznania świadków oraz występującego w imieniu płatnika J. K., w zakresie w jakim posłużyły do poczynienia ustaleń.

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków, w części w której wskazywali na realność zawartej umowy o pracę pomiędzy zainteresowaną a Bary (...) spółką z o.o. (obecnie (...) spółką z o.o.). Nie mogą one zostać uznane za wiarygodne, bowiem nie znajdują potwierdzenia w pozostałym dostępnym materiale dowodowym.

W pierwszej kolejności wskazania wymaga, iż zarówno z dokumentów przedłożonych w przedmiotowej sprawie, jak i zeznań świadków wynika, iż Bary (...) spółka z o.o. (obecnie (...) spółka z o.o.) w okresie objętym zaskarżoną decyzją nie funkcjonowała w C. (...). W tym czasie to spółka (...). H., G. (...) s.c. będąca najemcą lokalu, w którym znajduje się restauracja (...), miała tam swoją siedzibę. Do lutego 2022 r. restauracja ta była prowadzona przez spółkę (...). H., G. (...) s.c., a nie przez Bary (...) spółkę z o.o. (obecnie (...) spółkę z o.o.). Następnie przez kilka miesięcy sprzedaż obu spółek się pokrywała, ponieważ wyczekiwano na przyznanie Bary (...) spółce z o.o. (obecnie: (...) spółce z o.o.) koncesji.

Istotnym jest również, iż licencja na oprogramowanie służące do obsługi gastronomii przepisana przez B. H. G. (...) s.c. na rzecz Bar (...) spółkę z o.o. (obecnie: (...) spółkę z o.o.) nie została zainstalowana w restauracji (...) w C. (...).

Nie budzi natomiast wątpliwości, iż zainteresowana w spornym okresie wykonywała swoje obowiązki tylko i wyłącznie w restauracji (...) w C. (...). Pracując w restauracji ubezpieczona realizowała czynności związane z zamówieniami, które były składane na miejscu w lokalu.

Świadek G. S. (1) i B. H. (2) zeznali, iż zainteresowana miała przygotowywać w restauracji (...) w C. (...) produkty i posiłki na rzecz spółki Bary (...) spółki z o.o. (obecnie: (...) spółki z o.o.), która w spornym okresie prowadziła punkty gastronomiczne w innych lokalizacjach (tj. w Galerii (...)); że jedzenie, które ubezpieczona miała przygotowywać z uwagi na ograniczenie kosztów działania w pandemii miało być tam przewożone, co miało na celu zmniejszenie kosztów prowadzenia tych punktów gastronomicznych.

Odnosząc się do wskazanych zeznań zauważenia jednak wymaga, że wskazanej okoliczności nie potwierdza żaden dokument. Co więcej, okoliczność ta nie wynika ani z zeznań ubezpieczonej ani świadków przygotowujących posiłki w restauracji (...), tj I. N. (1) i M. J.. Co więcej – świadek Marzenia J. w swych spontanicznych zeznaniach wprost i kategorycznie takiej okoliczności zaprzeczyła.

Nie należy także pomijać, iż w spornym okresie punkty gastronomiczne w Galerii (...) nadal funkcjonowały mając własne zaplecze ekonomiczne i własnych kucharzy, którzy przeszli do restauracji (...) w Manufakturze dopiero po zamknięciu tych punktów. Tym samym zeznania G. S. (1) i B. H. (2) mające potwierdzić fakt wykonywania pracy przez zainteresowaną na rzecz Bary (...) spółkę z o.o. (obecnie: (...) spółkę z o.o.) w całości uznać należało za niewiarygodne.

Jednocześnie świadkowie ci oraz działający w imieni płatnika - J. K. zeznali, że G. S. (1) i B. H. (2) nadzorowali pracowników Bary (...) spółki z o.o. (obecnie: (...) spółki z o.o.). Okoliczność tę potwierdziła też świadek M. J. podkreślając także faktyczny nadzór I. N. (1). Nie można jednak zapominać, iż wspólnicy spółki cywilnej nie byli uprawnieni do cedowania swych uprawnień nadzorczych ze spółki kapitałowej na I. N. (1), zatrudnioną w spornym okresie tylko w spółce cywilnej.

Nadto, jak wynika z dokumentu z dnia 30 października 2016 r. działający w imieniu Bary (...) Sp. z o.o. - Prezes Zarządu J. K. upoważnił G. S. (1) do zawierania w imieniu spółki umów o pracę, umów zleceń, o dzieło i wszelkich innych niezbędnych dotyczących przyjmowania, rozwiązywania i zwalniania pracowników i zleceniobiorców, tj. do składania, podpisywania wszelkich oświadczeń, skierowań, dokumentów, potwierdzania za zgodność z oryginałem. Z treści pełnomocnictwa nie wynika jednak, aby G. S. (1) została uprawniona do nadzorowania pracowników.

W toku trwania przedmiotowego postępowania płatnik składek co prawda przedłożył kolejne pełnomocnictwo datowane na dzień 28 listopada 2016 r., zgodnie z którym Prezes Zarządu upoważnił G. S. (1) do nadzorowania i kontrolowania pracowników.

Nie można jednak tracić z pola widzenia, iż pełnomocnictwo to zostało złożone do Sądu dopiero w dniu 14 grudnia 2023 r., kiedy proces był już zawansowany, co - skoro było możliwe wcześniejsze przedłożenie pierwszego z pełnomocnictw - nie znajduje żadnego logicznego wytłumaczenia.

Co więcej, treść pełnomocnictw jest w zasadzie identyczna. Drugie pełnomocnictwo zostało rozszerzone jedynie o sporne upoważnienie G. S. (1) do nadzorowania pracowników.

Sąd przy tym zauważa że G. S. (1) jest zatrudniona w spółce płatnika na umowę o pracę jako dyrektor ds. personalnych dopiero od 30 września 2021 r., z czego by można wyprowadzać jej uprawnienia do kierowania pracownikami płatnika. Nie może mieć więc mieć bezpośredniego przełożenia na sprawowany nadzór w spornym okresie.

Co do zeznań I. N. (1) wskazać należy, iż twierdziła ona, że została poproszona przez G. S. (1) o kontrolowanie pracy M. M. jako pracownika Bary (...) spółki z o.o. (obecnie: (...) spółki z o.o.), co I. N. (2) miała wykonywać w swoim wolnym czasie. Na powyższe wskazywała również świadek G. S. (1).

W tym miejscu należy jednak zauważyć, że w spornym okresie I. N. (1) była pracownikiem B. H. G. (...) s.c. Dopiero od 1 lutego 2022 r. została zatrudniona przez Bary (...) spółkę z o.o. (obecnie: (...) spółkę z o.o.).

Ponadto w ocenie Sądu twierdzenie, iż I. N. (1) kontrolowała ubezpieczoną jedynie grzecznościowo, w swoim wolnym czasie – jest daleko niezrozumiałe, tym bardziej, że z zeznań zainteresowanej jak i M. J. wynika, że I. N. (1) kierowała pracą i wydawała polecenia w kuchni w restauracji (...).

Co do zeznań występującego w imieniu płatnika J. K. wskazać należy, że ten - choć twierdził, że zainteresowana wykonywała umowę o pracę na rzecz płatnika w spornym okresie - w zasadzie nie umiał podać żadnych szczegółów tego stosunku prawnego, sposobu jego realizacji lub zeznawał wprost sprzecznie z treścią pozostałego zgromadzonego w sprawie materiału, nie wiedział czy zainteresowana była kucharką czy pomocą kuchenną, w jakim oddziale spółki cywilnej początkowo pracowała, nie wiedział od kiedy miała stać się pracownikiem płatnika, nie wiedział czy przeszła do spółki w drodze przejęcia pracowników sp. cywilnej czy było to nowe zatrudnienie, nie wiedział czy w okresie spornego zatrudnienia spółka cywilna nadal prowadziła działalność w restauracji (...) w Manufakturze, nie wiedział czy ubezpieczona przeszła badania lekarskie i szkolenie BHP. Z drugiej strony zeznawał, że czynności w ramach zlecenia i umowy o pracę nie uległy żadnej zmianie, zmieniło się tylko miejsce wykonywania pracy, że nawet gdy ubezpieczona pracowała w spółce cywilnej lokal był udostępniany przez spółkę z o.o. twierdził, iż komunikował zainteresowanej jako pracownikowi, iż jej praca kierują udziałowcy.

W konsekwencji powyższego Sąd doszedł do przekonania, że zeznania w tej części były niemiarodajne dla rozstrzygnięcia – działający w imieniu płatnika był w stanie jedynie formułować tezy, które były korzystne dla strony pod względem wyniku procesu, nie wypowiadał się zaś o faktycznych warunkach realizacji kwestionowanej przez ZUS umowy.

W dalszej kolejności należy zauważyć, iż płatnik składek (...) spółka z o.o. w złożonym przez siebie odwołaniu wskazywał, że z dniem 30 lipca 2021 r. zawarł umowę z ubezpieczoną, ponieważ B. H. G. (...) s.c. zakończyła działalność gastronomiczną, pracownicy zaś zostali przejęci na podstawie art. 23 ¹ k.p. Nie można jednak tracić z pola widzenia, iż w 2021 r. umowa o pracę zawarta przez Bary (...) spółkę z o.o. (obecnie (...) spółkę z o.o.) została zawarta jedynie z dwiema pracownicami (zainteresowaną oraz M. J.). Pozostali pracownicy nadal świadczyli pracę na rzecz spółki cywilnej.

Na marginesie warto również zauważyć, iż płatnik nie wykazał, iż zatrudnienie wnioskodawczyni było ekonomicznie uzasadnione i faktycznie istniało zapotrzebowanie na jej pracę. Zgodnie z wykazem obrotów i dochodu brutto Bary (...) spółka z o.o. (obecnie (...) spółka z o.o.) w 2021 r. odniosła straty w wysokości 7.812,76 zł.

Odnosząc się natomiast do przedłożonej w sprawie dokumentacji kadrowej wskazać należy, iż dokumentacja ta potwierdza jedynie fakt formalnego jej sporządzenia, a nie jest dowodem faktycznego istnienia pomiędzy ubezpieczoną a Bary (...) spółką z o.o. (obecnie: (...) spółką z o.o.) stosunku pracy od 30 lipca 2021 r. do 30 września 2021 r.

W ocenie Sądu załączona dokumentacja osobowa ubezpieczonej jest przejawem formalnego zadośćuczynienia obowiązkowi płatnika jako pracodawcy, natomiast nie przesądza o tym, że praca na warunkach umowy o pracę była przez skarżącą faktycznie wykonywana na rzecz Bary (...) spółki z o.o. (obecnie: (...) spółki z o.o.).

Co istotne, pomimo zawarcia umowy o pracę ze spółką Bary (...) spółką z o.o. (obecnie: (...) spółką z o.o.) w obrocie prawnym nadal funkcjonowała umowa o pracę zawarta przez M. M. ze spółką cywilną z tego samego dnia, której warunki zostały skonstruowane analogiczne. Płatnik w żaden sposób nie odniósł się do istnienia wskazanej umowy. Z. zaś wiarygodnie wskazała, iż nie wie tak naprawdę u kogo była zatrudniona, wskazywała na faktyczne kierownictwo B. H. G. S. w zakresie realizacji umowy. Poza sporem pozostawało jednak też, że polecenia dotyczące pracy wykonywała tez z upoważnienia pracownika spółki cywilnej - (...)-N. i to na ręce tej osoby złożyła oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę.

Sąd przy tym zauważa, iż zainteresowanej zależało na zawarciu umowy o pracę a wspornym okresie zaczęła pracować nie tylko na doraźne godziny, lecz zgodnie z grafikiem co było potwierdzane jak w przypadku zlecenia logowaniem się do systemu, zamiast krojenia warzyw i sprzątania miała zajmować się gotowaniem i wydawaniem posiłków, jednak okoliczności te same w sobie nie przesądzają jeszcze istnienia stosunku pracy pomiędzy zainteresowaną a płatnikiem.

Podkreślenia w tym miejscu również wymaga, iż orzeczenie lekarskie z dnia 27 lipca 2021 r. o braku przeciwskazań do podjęcia pracy zawiera informację, iż ubezpieczona miała wykonywać pracę na stanowisku kucharza dla Bary (...) spółki z o.o. (obecnie: (...) spółki z o.o.) w lokalu Galerii (...) przy ul. (...), Ł.. Również z zawartej z tym podmiotem umowy o pracę znajduje się informacja, iż praca wnioskodawczyni miała być świadczona w siedzibie spółki. Nie budzi wątpliwości, iż w spornym okresie była to ul.(...) w Ł.. Jak już natomiast wskazano powyżej, ubezpieczona na podstawie umowy o pracę realizowała swoje obowiązki tylko i wyłącznie w restauracji (...) w C. (...).

Wątpliwości w przedmiotowej sprawie budzi również, czy wnioskodawczyni w rzeczywistości przeszła szkolenie z zakresu BHP. Należy zauważyć, iż zgodnie z zeznaniami G. S. (1) i B. H. (2) szkolenie miało mieć szkolenie miało mieć miejsce w pierwszych dniach zatrudnienia, tymczasem - co wynika z informacji z ZUS - ubezpieczona w dniach 30-31 lipca 2021 r. nie była w pracy. Fakt nieobecności potwierdziła również sama ubezpieczona, przy czym nie umiała wskazać przyczyn tej nieobecności nie wiedziała dlaczego miała wolne w tych dniach. Nadto skarżąca wskazywała, że nie pamięta okoliczności szkolenia. Co również istotne, z zaświadczenia z dnia 19 października 2022 r. (znajdującego się w dokumentacji pracowniczej ubezpieczonej) wynika, iż skarżąca co prawda ukończyła szkolenie w dziedzinie BHP, ale odbywało się ono w formie instruktażu pomiędzy 18 a 19 października 2022 r., kiedy to ta w spółce bezspornie już nie pracowała. G. S. (1) i B. H. (2) tłumaczyli to oczywistą omyłką. Nie należy jednak pomijać, iż z materiału w sprawie VIII U 49/23 wynika że M. J. miała odbywać to szkolenie w tym samym dniu. Wskazani świadkowie podawali, iż błąd ten miał być sprostowany, jednak na tą okoliczność nie przedstawiono żadnych dowodów. Tym samym sąd doszedł do przekonania, iż wskazana dokumentacja została stworzona dla potrzeb niniejszego procesu.

Należy również zauważyć, że ubezpieczona została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych dopiero w dniu 5 września 2021 r., a zatem z przekroczeniem przewidzianego terminu. Co prawda w toku postępowania świadek A. K. (będącą właścicielem biura rachunkowego obsługującego B. H. G. (...) s.c., jak również spółkę Bary (...) spółkę z o.o. - obecnie (...) spółkę z o.o.) próbowała wyjaśnić zgłoszenie po terminie, jednak w ocenie Sądu nie jest przekonywującym wskazanie, że było to spowodowane błędem biura rachunkowego (a konkretniej zapomnieniem o konieczności dokonania rejestracji) – tym bardziej, że spółka powierzyła prowadzenie spraw profesjonalnemu podmiotowi. Podkreślenia wymaga, iż termin na zgłoszenie wynosi 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczenia. Skoro skarżąca podpisała umowę o pracę w dniu 30 lipca 2021 r. - przekroczenie terminu należy uznać za znaczne, a w kontekście ubiegania się o subwencji z (...) nieprzypadkowe, zwłaszcza, że istotnym w tym zakresie było utrzymanie określonego stanu zatrudnienia na 31 lipca 2021 r.

Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 i 5 k.p.c. pominął wniosek dowodowy pełnomocnika ZUS o załączenie dokumentacji z banku dotyczącej rachunków zainteresowanej. Tymczasem - jak wskazywała zainteresowana - obroty kartą w ramach jednego z rachunków (drugi był utworzony tylko dla potrzeb spłaty kredytów) - dokonywała także jej córka i maż. Tym samym tak pozyskane dane nie byłyby miarodajne dla potrzeb rozstrzygnięcia.

Na tej samej podstawie Sąd pominął wniosek organu o załączenie pozostałych protokołów z rozpraw w sprawie VIII U 49/23 w zakresie zeznań świadków M. E. i E. S. (2) celem porównania zeznań tych świadków we wskazanej sprawie z zeznaniami złożonymi w niniejszym procesie.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, iż wskazani świadkowie, zgodnie z zasadą bezpośredniości, zostali przesłuchani w sprawie niniejszej, nie zeznawali co do okoliczności dotyczących warunków pracy wykonywanych przez zainteresowaną, lecz co do kwestii organizacji prowadzenia działalności przez płatnika - w zakresie najmu i korzystania z oprogramowania. Zeznania te miały oparcie w przedłożonych dokumentach. Dopuszczanie dowodu z protokołu innej rozprawy tylko celem porównania zeznań złożonych w tym procesie z zeznaniami złożonymi w innej sprawie, jako iż nie było podstaw do ich podważenia, było nieprzydatne dla rozstrzygnięcia i zmierzało do nieuprawnionego przewlekania postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jako niezasadne podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust.1 punkt 1, art. 8 ust.1 i art.11 ust.1 i art.12 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 497 z późn. zm., dalej: ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Definicja pracownika, na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych, została zawarta w przepisie art.8 ust.1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, iż za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Pojęcie stosunku pracy o jakim mowa w art. 8 ust.1 ww. ustawy jest równoznaczne z pojęciem stosunku pracy definiowanym przez art.22 k.p. (wyrok SN z 13.07.2005 r., I UK 296/04, OSNP 2006/9-10/157).

Według art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku kodeks pracy (dalej: k.p.), przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

W nawiązaniu do przepisu kodeksu pracy w literaturze i judykaturze z zakresu prawa pracy przyjęto wykładnię pojęcia „praca” z art. 22 § 1 k.p. rozumianego jako działalność:

1)  zarobkowa (tj. wykonywana za wynagrodzeniem);

2)  wykonywana przez pracownika osobiście;

3)  mająca charakter powtarzalny, wykonywana na ogół codziennie, ewentualnie

4)  – w dłuższych odstępach czasu, nie będąca więc jednorazowym wytworem

5)  wykonywana na ryzyko pracodawcy, który na ogół dostarcza pracownikowi narzędzi do wykonywania pracy, ale też ponosi ujemne konsekwencje niezawinionych błędów popełnianych przez pracownika (tzw. ryzyko osobowe), jak również ponosi ryzyko gospodarcze i ekonomiczne związane z prowadzoną działalnością (na ogół jest to działalność gospodarcza) – musi więc np. płacić pracownikom za niezawinione przez nich przestoje, wypłacać odprawy w przypadku likwidacji stanowisk pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników itp.;

6)  wykonywana pod kierownictwem pracodawcy.

Najważniejszą cechą charakteryzującą pracę świadczoną w ramach stosunku pracy jest jej podporządkowanie. Została ona wyrażona w przepisie art. 22 § 1 k.p. przede wszystkim za pomocą parametru "kierownictwa pracodawcy".

Ponadto ustawodawca wskazał na dodatkowy element, jakim jest wyznaczenie przez pracodawcę miejsca i czasu świadczenia pracy. Można więc przyjąć, że zobowiązanie się pracownika do wykonywania pracy podporządkowanej oznacza poddanie się przez niego kierownictwu pracodawcy. Granice owego kierownictwa (podporządkowania) wyznacza umówiony rodzaj pracy. Istotą kierownictwa pracodawcy jest prawo wydawania pracownikowi wiążących poleceń. Jednym z podstawowych obowiązków pracowniczych - poza sumiennym i starannym wykonywaniem pracy - jest oczywiście stosowanie się do poleceń przełożonych, które dotyczą umówionej pracy i nie są sprzeczne z prawem (art. 100 § 1 k.p.). Pracowniczego podporządkowania nie można utożsamiać z permanentnym nadzorem (obserwacją) przełożonego nad sposobem czy też właściwym tempem wykonywanych czynności. Wystarczy bowiem wskazanie zadania i zakreślenie terminu jego wykonania, a następnie kontrola jakości i terminowości wykonanej pracy. Istotne natomiast jest to, że pracownik nie ma samodzielności w określaniu bieżących zadań, ponieważ to należy do sfery pracodawcy organizującego proces pracy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 2 marca 2017 r., sygn. akt III AUa 1656/15).

K. cech z art. 22 § 1 k.p. odbywa się metodą typologiczną. Sąd ocenia, czy zebrane dowody ujawniają właściwości świadczenia pracy. W sytuacji, gdy dostrzega atypowe formy wykonywania pracy (brak podporządkowania, ciągłości świadczenia pracy), to zanegowanie tytułu pracowniczego ubezpieczenia nie tylko nie sprzeciwia się prawu, ale odpowiada jego treści (zob. postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 9 lutego 2022 r., (...) 484/21).

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Wspólnota (...)).

Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 roku o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251, wyrok SA w Lublinie z 17.01.2006 r. III AUa 433/2005, Wspólnota (...), wyrok SN z 18.10.2005 r., II UK 43/05, OSNAPiUS 2006/15 – 16/251).

W rozpoznawanej sprawie organ rentowy wskazywał, że zawarta między M. M., a płatnikiem składek Bar (...) Sp. z o.o. (obecnie (...) Sp. z o.o.) umowa o pracę została zawarta dla pozoru i jako taka jest nieważna, a zatem z tytułu zawartych umów o pracę M. M. nie podlega ubezpieczeniom społecznym od 30.07 2021 r. do 30.09.2021 r. jako pracownik. W ocenie organu umowa została zawarta w celu spełnienia warunków otrzymania przez płatnika składek subwencji z (...) Funduszu (...).

Zadaniem Sądu było zatem rozważenie, czy w istocie umowa o pracę z dnia 30.07.2021 powinna zostać uznana za pozorną, zgodnie z powołanym przez ZUS w zaskarżonej decyzji art. 83 § 1 k.c., czy też zgłoszenie do ubezpieczeń jak podnosi odwołujący się płatnik miało jednak realne odzwierciedlenie w zaistniałym stanie faktycznym – tj. w wykonywaniu przez M. M. obowiązków wynikających z umowy o pracę zawartej z Bar (...) Sp. z o.o. (obecnie (...) Sp. z o.o.).

Zgodnie z treścią art. 83 k.c. w związku z art. 300 k.p. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.

Zamiar nawiązania stosunku ubezpieczenia społecznego bez rzeczywistego wykonywania umowy o pracę świadczy o pozorności stosunku pracy w rozumieniu art. 83 k.c. oraz o fikcyjności zgłoszenia do pracowniczego ubezpieczenia społecznego. Jednocześnie nie można stwierdzić pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, w sytuacji, gdy pracownik podjął pracę i ją rzeczywiście wykonywał, a pracodawca pracę tę przyjmował. Innymi słowy to nie cel zawarcia umowy o pracę, a jej rzeczywiste wykonywanie determinuje istnienie stosunku pracy (por. wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie - VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 8 września 2022 r., VII U 4369/19).

Pozorność umowy o pracę zachodzi tylko wówczas, gdy strony formalnie łączą się więzią pracowniczą, jednak od samego początku nie mają one zamiaru jej realizować albo gdy deklarują, że łączy je umowa o pracę, a faktycznie realizują inny wzorzec umowny, np. umowę zlecenia. Reasumując, znaczenie ma faktyczne niewykonywanie pracy albo jej wykonywanie jednak w realiach nie korespondujących z właściwościami pracowniczymi (zob. wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie - VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 24 sierpnia 2022 r., VII U 323/22).

Pozorność umowy o pracę (art. 83 k.c. w zw. z art. 300 k.p.) ma miejsce nie tylko wówczas, gdy mimo jej zawarcia praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o pracę (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 listopada 2021 r., III AUa 1713/21).

Nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Zarazem jednak nie wystarcza jakakolwiek praca, gdyż znaczenie ma dopiero praca przewidziana dla stosunku pracy, a nie stanowią takiej pracy czynności faktyczne pozorujące realizację umowy o pracę. Pozorność umowy o pracę zachodzi także wówczas, gdy praca nie jest realizowana w warunkach zatrudnienia pracowniczego (art. 22 § 1 KP). Przy dokonywaniu oceny charakteru łączącego strony stosunku prawnego w postępowaniach dotyczących ubezpieczeń społecznych bierze się pod uwagę również takie czynniki jak: charakter prowadzonej przez pracodawcę działalności gospodarczej, jakie jest zapotrzebowanie pracodawcy na zatrudnienie pracownika na danym stanowisku, jakie są dochody pracodawcy, jakie braki występują w dokumentacji pracowniczej, jak ta dokumentacja jest prowadzona, czy pracodawca zatrudniał wcześniej lub później pracownika na danym stanowisku (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 30 czerwca 2022 r., III AUa 62/21).

Przy tym w tym samym czasie pracownik nie może pozostawać jednocześnie w dwóch stosunkach pracy. Nie można przyjąć, że ta sama praca (faktycznie wykonywana) jest jednocześnie, czyli w tym samym czasie, świadczona na rzecz innego podmiotu w ramach równoległego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 14 kwietnia 2009 r., III PK 61/08, OSNP 2010 nr 23-24, poz. 288). Niemniej w ramach stosunku pracy pracodawca może powierzyć pracownikowi wykonywanie czynności określonych w umowie na rzecz innego podmiotu, co nie oznacza, że wskutek tego pracownik staje się pracownikiem owego podmiotu i że od niego należy mu się wynagrodzenie za pracę (wyrok Sądu Najwyższego z 7 maja 1998 r., I PKN 71/98, OSNP 1999 nr 8, poz. 282). Nawet podmiot, faktycznie wypłacający wynagrodzenie za pracę, pracownikom, zatrudnionym przez innego pracodawcę, nie staje się, przez to , stroną umowy o pracę (wyrok z 1 lutego 2000 r., I PKN 494/99, OSNP 2001 nr 12, poz. 409). Wykonywanie pracy w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, znajdującym się w zakładzie pracy innego podmiotu i pod jego kierownictwem, nie powoduje nawiązania stosunku pracy z tym podmiotem (wyrok Sądu Najwyższego z 5 listopada 1999 r., I PKN 337/99, OSNP 2001 nr 6, poz. 186).

Strony mogą dowolnie ustalać wzajemne stosunki prawne i układać relacje, jednak zasada swobody zawieranych umów doznaje ograniczenia w sytuacji, w której zawarcie postanowień umownych prowadzi do obejścia obowiązujących przepisów prawa, do nadużycia prawa, jego naruszenia, czy wreszcie naruszenia zasad sprawiedliwości społecznej. O tym, czy strony prawidłowo układają i realizują stosunek pracy, stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych, nie decyduje formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, ale faktyczna realizacja umowy, zgodnie z jej treścią i w warunkach charakterystycznych dla tego stosunku prawnego (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 8 czerwca 2022 r., III AUa 444/21).

Zamiana tytułu ubezpieczenia jest dopuszczalna i możliwa w każdym czasie. Jednakże zmiana tytułu w okresie przed zgłoszeniem jej organowi może być dotkniętą pozornością i w związku z tym nieważną na podstawie art. 83 § 1 KC, a jak wiadomo co do zasady tylko ważny i realny tytuł, a nie jedynie deklarowany wywiera skutki w prawie ubezpieczeń. Umowa zawarta dla pozoru nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 lutego 2022 r., III AUa 1145/21).

Każde postanowienie umowy o pracę, zmierzające do wyłudzenia świadczeń z ubezpieczenia społecznego, należy ocenić jako nieważne wobec istnienia zamiaru obejścia prawa albo przez swą sprzeczność z zasadami współżycia społecznego, wyrażającą się np. niegodziwością celu albo zderzeniem się z prawem innych ubezpieczonych. Z dotychczasowego orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika dopuszczalność stosowania przez ZUS art. 58 k.c. oraz art. 83 § 1 k.c. do oceny ważności czynności prawnych w sferze prawa ubezpieczeń społecznych (por. postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 12 stycznia 2022 r., (...) 557/21).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy zauważyć należy, iż ubezpieczona pierwotnie w dniu 1 lipca 2021 r. zawarła ze spółką (...). H., G. (...) s.c. umowę zlecenia, na podstawie której wykonywała obowiązki jako pomoc kuchenna w restauracji (...) znajdującej się w C. (...) w Ł.; umowa miała obowiązywać do 31 grudnia 2021 r., natomiast w trakcie trwania tej umowy zlecenia w dniu 30 lipca 2021 r. podpisała umowę o pracę, przy czym – co istotne - materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie ujawnia dwie umowy ze wskazanej daty – jednej zawartej z B. H., G. (...) spółką cywilną o drugiej z Bary (...) spółką z o.o. (obecnie: (...) spółką z o.o.). Z. wskazywała, iż nie wiedziała kto jest jej pracodawcą, płatnik zaś utrzymywał, iż realizowana była tylko umowa ze Bary (...) spółką (obecnie: (...) spółką z o.o.).

Zauważenia w tym miejscu wymaga jednak, iż udziałowcami spółki będącej płatnikiem są B. H. (2) i G. S. (1), tzn. wspólnicy spółki cywilnej, z którą ubezpieczona bezspornie zawarła wcześniej umowę zlecenia.

Co również istotne, płatnikowi Bary (...) spółce z o.o. (obecnie: (...) spółce z o.o.) potrzebne było legitymowanie się umowami o pracę w celu spełnienia warunków pozwalających na zwolnienie płatnika składek z obowiązku zwrotu subwencji z (...) Funduszu (...).

Mając na względzie powyższe okoliczności niezbędnym okazało się rozważenia przez Sąd na rzecz, którego z w/w podmiotów i czy w ogóle ubezpieczona świadczyła pracę w reżimie stosunku pracy.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy przyjął, że okoliczności rozpatrywanego przypadku ujawnione w trakcie trwania postępowania wskazują, że istnienie umowy o pracę z dnia 30 lipca 2021 r. zawartej pomiędzy płatnikiem a zainteresowaną odnosi się do czynności pozornych, bowiem ubezpieczona nie realizowała pracy faktycznie na rzecz tego płatnika.

Odnosząc się do powyższego przede wszystkim należy podkreślić, iż materiał dowodowy zgromadzony w trakcie trwania postępowania pozwala na przyjęcie, iż w spornym okresie wnioskodawczyni wykonywała czynności na rzecz B. H., G. (...) spółki cywilnej jako kucharz – gotowała, ale przede wszystkim wydawała posiłki w Restauracji (...) w Manufakturze. Wcześniej w tym samym miejscu (będąc zatrudniona na umowę zlecenia) zajmowała się krojeniem warzyw i utrzymaniem porządku jako pomoc kucharza. Zeznający w sprawie świadkowie podali, że w spornym okresie widywali ubezpieczoną przy pracy, jak również wskazywali, iż nie opuszczała ona swojego stanowiska w godzinach pracy.

Nadto wskazać należy, iż ubezpieczona pracowała według grafiku (w godzinach 10 - 18, 12-20) wcześniej na zlecenie w wybranych godzinach nie we wszystkie dni tygodnia. Co jednak istotne, ubezpieczona przestała być rozliczana godzinowo, ustalono iż wymiar jej pracy będzie stały. Znamiennym jest również, że chociaż brak formalnych dowodów na rozwiązanie pierwotnie zawartej umowy zlecenia B. H., G. (...) s.c. zarówno strony jak i świadkowie wskazywali, iż do tego rozwiązania faktycznie doszło a zainteresowana miała nadal świadczyć prace w oparciu o stosunek pracy na czym jej zależało.

W dalszej kolejności podkreślenia wymaga, iż ubezpieczona na podstawie zawartej umowy o pracę wykonywała swoje obowiązki w restauracji (...) położonej przy ul. (...) (...) w Ł. w C. (...) (podobnie zresztą jak na podstawie umowy zlecenia zawartej ze spółką (...). H., G. (...) s.c.).

Zauważyć w tym miejscu należy, że zarówno w orzeczeniu lekarskim o braku przeciwwskazań do podjęcia pracy, jak również w umowie o pracę wskazano, iż skarżąca miała wykonywać swoje obowiązki w siedzibie Bary (...) spółki z o.o. (obecnie (...) spółki z o.o.). Bezspornym jest natomiast, iż spółka w okresie objętym zaskarżoną decyzją miała swoją siedzibę przy ul. (...). (...) w Ł.. Dopiero w dniu 3 marca 2022 r. spółka zmieniła siedzibę na ul. (...), (...), a więc już w okresie nie dotyczącym zaskarżonej decyzji. Tym samym zainteresowana nigdy nie wykonywała swoich obowiązków w siedzibie płatnika składek.

Odnosząc się z kolei do restauracji, w której pracowała ubezpieczona zauważenia wymaga, iż od 2016 r. była ona prowadzona przez B. H., G. (...) s.c. Dopiero w lutym 2022 r. (a więc już w okresie nieobjętym zaskarżoną decyzją) prowadzenie restauracji przejęła Bary (...) spółka z o.o. (potem jako (...) spółka z o.o.), z tym, że przez kilka pierwszych miesięcy 2022 r. sprzedaż obu spółek się pokrywała, ponieważ czekano na przyznanie Bary (...) spółce z o.o. (obecnie: (...) spółce z o.o.) koncesji.

Inaczej rzecz ujmując - do lutego 2022 r. jedynie B. H., G. (...) spółka cywilna prowadziła restaurację (...) w C. (...), w której pracowała ubezpieczona, jak również tylko ta spółka miała tam swoją siedzibę.

Dodatkowo należy zaznaczyć, że lokal, w którym mieści się restauracja (...) jest od 2005 r. wynajmowany przez H., G. (...) s.c. Dopiero od lutego 2022 r. Bary (...) spółka z o.o. (obecnie (...) spółka z o.o.) podnajmuje lokal od H., G. (...) spółki cywilnej. W konsekwencji dopiero od tego czasu obie spółki funkcjonują razem pod jednym adresem.

Nie budzi również wątpliwości, iż bez formalnie podpisanej umowy podnajmu nie było możliwe, aby najemca poza swoją kasą fiskalną posiadał również kasę fiskalną przypisaną innemu podmiotowi. W związku z powyższym dopiero od lutego 2022 r. Bary (...) spółka z o.o. (obecnie: (...) spółka z o.o.) mogła legalnie posiadać kasę fiskalną w restauracji (...) w C. (...). Z

namiennym jest również, iż licencja na oprogramowanie służące do obsługi gastronomii przepisana przez B. H. G. (...) s.c. na rzecz Bary (...) spółki z o.o. (obecnie: (...) spółki z o.o.) nie została zainstalowana w siedzibie lokalu Z. przy ul. (...) (...).

(...) spółka z o.o. (obecnie Z. spóła z o.o.) w okresie objętym sporną decyzją w rzeczywistości nie funkcjonowała w C. (...). Z kolei zainteresowana M. M. wykonywała swoje obowiązki jedynie w restauracji (...), czyli tak naprawdę w siedzibie B. H., G. (...) spółki cywilnej.

Nadto jak wynika z dowodów przeprowadzonych w toku trwania przedmiotowego postępowania, uznanych przez Sąd za wiarygodn,e ubezpieczona wykonywała czynności związane z zamówieniami dotyczącymi tej właśnie restauracji.

Nie można dać wiary zeznaniom G. S. (1) i B. H. (2), iż skarżąca przygotowywała jedzenia na rzecz Bary (...) spółki z o.o. (obecnie (...) spółki z o.o.), a posiłki te były przewożone do punktów gastronomicznych prowadzonych przez tę spółkę (w Galerii (...)).

Powyższe nie znajduje racjonalnego uzasadnienia i to nie tylko w kontekście zeznań zainteresowanej oraz świadka M. J., która temu stanowczo zaprzeczyła, ale i w kontekście utrzymywania kucharzy w tych punktach gastronomicznych i opłacania w tych punktach gazu i prądu na niezmienionym poziomie.

Ponadto zainteresowana miała przede wszystkim jako kucharz zajmować się wydawaniem posiłków - konstruowaniem dań pod konkretny talerz klienta. Wobec tego przyjąć należało, że przygotowane przez skarżącą potrawy były wykorzystane zgodnie z zamówieniami w restauracji (...).

Praca ubezpieczonej była nadto nadzorowana przez I. N. (1), która wydawała jej polecenia w kuchni. Zauważenia przy tym wymaga, iż I. N. (1) była w spornym okresie pracownikiem B. H. G. (...) spółki cywilnej, jak również osobą uprawnioną do kontrolowania pracowników tej tylko spółki. W procesie zaś wiarygodnie nie wykazano iż G. S. (1) i B. H. (2) kierowali pracą wnioskodawczyni wyłącznie z ramienia płatnika.

W toku trwania przedmiotowego postępowania wskazywano, iż podpisanie umowy o pracę z ubezpieczoną było podyktowane chęcią wygaszania działalności gastronomicznej przez B. H., G. (...) s.c. Nie można jednak tracić z pola widzenia, iż w 2021 r. umowa o pracę zawarta przez Bary (...) spółkę z o.o. (obecnie (...) spółkę z o.o.) została jedynie z dwiema pracownicami (wnioskodawczynią oraz M. J.). Pozostali pracownicy nadal świadczyli pracę na rzecz spółki cywilnej.

Na marginesie warto również zauważyć, iż strony nie wykazały, iż zatrudnienie wnioskodawczyni było ekonomicznie uzasadnione i faktycznie istniało zapotrzebowanie na jej pracę. Zgodnie z wykazem obrotów i dochodu brutto Bary (...) spółki z o.o. (obecnie (...) spółki z o.o.) w 2021 r. odniosła straty w wysokości 7.812,76 zł.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności podniesienia raz jeszcze wymaga, iż w ocenie Sądu w trakcie trwania przedmiotowego postępowania płatnik składek nie wykazał, że ubezpieczona świadczyła pracę na jego rzecz, natomiast ubezpieczona twierdziła, że w ramach umowy o pracę wykonywała czynności kucharza już w innym wymiarze, ale nadal w warunkach podporządkowania G. S. (1) i B. H. (2). Z. po sugestiach J. K. co do nadzoru uważała iż oni byli jej pracodawcą.

Wyznaczanie osobie zatrudnionej w sposób jednostronny miejsca, w którym ma ona wykonywać pracę, a także określanie godzin jej pracy, wskazuje na istnienie cechy charakterystycznej dla umowy o pracę.

Jak wykazało przeprowadzone postępowanie w przypadku wnioskodawczyni taki reżim występował ale nie w relacjach z płatnikiem, lecz innym podmiotem - spółką cywilną, która w tym okresie prowadziła działalność kierując restauracją (...) w Manufakturze . O rodzaju i sposobie wykonywanej przez zainteresowaną pracy co wynikało ze specyfiki działalności (która wówczas była prowadzona tylko przez spółkę (...). H., G. (...) s.c.) decydował ten podmiot, a nie płatnik.

Sąd nie będzie jednak rozstrzygał o w ramach niniejszego postępowania o charakterze prawnym faktycznej relacji między zainteresowaną a spółka cywilną, gdyż przedmiotem badania było tylko i wyłącznie istnienie stosunku pracy między ubezpieczona a płatnikiem.

Sąd odwoławczy rozpoznając sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych bezwzględnie związany jest zakresem decyzji organu rentowego. Oznacza to, że treść decyzji wyznacza zakres i przedmiot rozpoznania sądowego, w którym sąd rozstrzyga o zasadności wniosku w granicach przedmiotu zaskarżonej decyzji. Z tego względu odwołanie wnoszone od decyzji organu ubezpieczeń społecznych nie ma charakteru samodzielnego żądania, a jeżeli takie zostanie zgłoszone, sąd nie może go rozpoznać.

I tak w wyroku z dnia 9 września 2010 roku wydanym w sprawie II UK 84/10 (opubl: L.) Sąd Najwyższy wskazał, że przeniesienie sprawy na drogę sądową przez wniesienie odwołania od decyzji organu rentowego ogranicza się do okoliczności uwzględnionych w decyzji, a między stronami spornych; poza tymi okolicznościami spór sądowy nie może zaistnieć. Oznacza to więc, że spór sądowy w konsekwencji odwołania od decyzji ogranicza się do okoliczności w niej uwzględnionych, ale tylko tych, które są sporne między stronami.

A contrario, okoliczności niesporne między stronami jak i sporne lecz nie uwzględnione w decyzji pozostają poza granicami tego postępowania sądowego. Powyższe wynika wprost z charakteru postępowania sądowego z zakresu ubezpieczeń społecznych, które ma charakter rozpoznawczy i kontrolny. Tym samym bezwzględnie postępowanie sprowadza się do oceny zasadności rozstrzygnięcia dokonanego przez organ rentowy w zakresie wyznaczonym przez treść zaskarżonej decyzji. (tak m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 1999 roku, II UZ 51/99 OSNP 2000/15/601; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 marca 2011 roku, w sprawie o sygn. akt II UZ 1/11, LEX; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2012 roku, w sprawie o sygn. akt II UK 275/1111 LEX oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 stycznia 2013 roku, w sprawie o sygn. akt III AUa 940/12, LEX).

Wobec tego mając na uwadze że przedmiotem zaskarżonej decyzji jest wyłącznie brak podlegania ubezpieczeniom społecznym ubezpieczonej jako pracownika (art. 6 ust 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) u konkretnego płatnika składek Bary (...) Sp. z o.o. (obecnie (...) Sp. z o.o.), Sąd Okręgowy nie może w tym postępowaniu w sposób wiążący przesądzić o istnieniu takiego tytułu do ubezpieczeń u innego podmiotu.

Reasumując w ocenie Sądu okoliczności sprawy wskazują zatem, że doszło do zawarcia pozornej czynności prawnej. Podjęcie zatrudnienia przez ubezpieczoną w ramach umowy o pracę z Bary (...) spółkę z o.o. (obecnie (...) spółkę z o.o.) w rzeczywistości nie miało miejsca, bowiem sporna umowa o pracę została zawarta wyłącznie w celu spełnienia warunków pozwalających na zwolnienie płatnika składek z obowiązku zwrotu subwencji z (...) Funduszu (...).

Jednym z warunków było bowiem utrzymanie średniorocznego zatrudnienia na co najmniej takim samym poziomie, jak liczba osób zatrudnionych, na które została udzielona subwencja finansowa- co płatnik spełnił dzięki zawarciu umowy o pracę z wnioskodawczynią i M. J..

Na powyższe wskazuje przede wszystkim, iż wnioskodawczyni została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych ze znacznym opóźnieniem, bo dopiero 5 września 2021 r.

Znamiennym jest również, że jak się wydaje, pierwotnie umowę o pracę wnioskodawczyni zawarła ze spółką cywilną - taki dokument znajduje się w aktach. Potem zaś -oceniając logicznie- zawarła antydatowaną umowę z płatnikiem „ nijako w miejsce pierwotnej umowy” gdy okazało się że płatnik wymogów niezbędnych do otrzymania subwencji nie spełnia.

W konsekwencji Sąd Okręgowy ustalił, że zainteresowana będąca formalnie zatrudnioną u płatnika składek Bary (...) spółce z o.o. (obecnie (...) spółce z o.o.), w rzeczywistości wykonywała czynności na rzecz B. H., G. (...) spółki cywilnej.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy uznał, że zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odpowiada prawu i na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie płatnika – punkt 1 sentencji wyroku.

Sąd na podstawie art. 98 k.c w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1935) zasądził zarówno od płatnika składek jak i zainteresowanej M. M. na rzecz organu rentowego kwoty po 180 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty.

Zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.