VIII U 346/19 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2019-11-12

Sygn. akt VIII U 346/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 grudnia 2018 r. – Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, E. H. (1) jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. Z O.O nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 sierpnia 2018 r.

W uzasadnieniu decyzji ZUS podniósł, że z zapisów zarejestrowanych w systemie informatycznym ZUS wynika, że płatnik składek (...) SP. Z O.O. NIP: (...) zgłosił E. H. (1) jako pracownika od 1 sierpnia 2018r. w ramach 1/4 etatu. Dokument (...) ze zgłoszeniem do ubezpieczeń od 1 sierpnia 2018 r. został złożony po upływie ustawowego 7-dniowego terminu tj. w dniu 29 sierpnia 2018 r.

Płatnik złożył także raporty rozliczeniowe za E. H. (1) za miesiąc 08/2018 z wykazaniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie 0 zł i za 09, (...) wykazaniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie 2100 zł w ramach 1/4 etatu.

Płatnik miał wypłacić E. H. (1) wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy od 04.10.2018 r. do 05.11.2018 r. Od 06.11.2018 r. E. H. (1) wystąpiła z wnioskiem o wypłatę zasiłku chorobowego.

W odpowiedzi na zawiadomienie o wszczęciu postępowania ubezpieczona E. H. (1) w dniu 19 listopada 2018 r. złożyła pisemne wyjaśnienia oraz przedłożyła dokumenty dotyczące jej zatrudnienia tj. umowę o pracę z 31 lipca 2018 r., zakres czynności pracownika, orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na stanowisku sekretarki, instrukcja BHP, kartę szkolenia wstępnego w dziedzinie BHP.

Zgodnie z przedłożoną umową o pracę E. H. (1) miała pracować na stanowisku sekretarki w ramach 1/4 etatu z wynagrodzeniem 2100 zł brutto miesięcznie z elastycznym czasem pracy. Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Do jej obowiązków należało odbieranie telefonów, pomoc w przygotowywaniu dokumentów, kopiowanie dokumentów, odbieranie i odpisywanie na korespondencję. Nadzór nad jej pracą miał sprawować E. S. (1). Jak dodaje posiadała "doświadczenie zawodowe w postaci 6 miesięcy w recepcji (1 ciąża)". Oznajmia także, że nie była zatrudniona wcześniej u ww. pracodawcy oraz, że jest osobą obcą. O naborze poinformowała ją księgowa, do której przyniosła dokumenty z innej spółki.

W toku postępowania, tj. 26 listopada 2018 r. wyjaśnienia w sprawie złożyła pełnomocnik płatnika - M. K. (1). Przedłożyła także dokumenty związane z zatrudnieniem E. H.. Poza dokumentami, które złożyła ubezpieczona przedłożyła dodatkowo kwestionariusz osobowy, szczegółową listę płac, listy obecności, wyciąg z dokonywanych transakcji bankowych, rachunek zysków i strat, bilans na 31.12.2017 r., deklaracje VAT-7 za I, II, III kwartał 2018 r., zestawienie zaliczek na podatek dochodowy PIT-4R za 2017 r. i 07,08,09,10/2018 r.

Z przekazanych przez M. K. wyjaśnień wynika, że płatnik zatrudnił ubezpieczoną na stanowisku sekretarki na 1/4 etatu (10 godzin tygodniowo) z wynagrodzeniem 2100 zł brutto miesięcznie. Pełnomocnik płatnika potwierdza, że do obowiązków E. H. (1) miało należeć odbieranie telefonów i korespondencji, przygotowywanie pism i odpowiedzi, obsługa klientów. Zadania miały być wykonywane w języku polskim i angielskim. E. H. miała wykonywać pracę w Ł., przy ul. (...) lc/5, a jej pracę nadzorował E. S. (1). E. H. nie była upoważniona do podpisywania dokumentów firmowych. Pracownica posiadała odpowiednie kwalifikacje do wykonywania pracy na tym stanowisku, a stanowisko to wiąże się z przedmiotem działalności firmy, jaką jest działalność prawnicza. W zakładzie pracy nie było wcześniej pracowników zatrudnionych na stanowisku sekretarki. Przed powierzeniem obowiązków E. H. jej obowiązki wykonywał E. S. (1). Na chwilę obecną trwają poszukiwania osoby, która mogłaby zastąpić E. H.. Nabór na zajmowane stanowisko odbywał się na podstawie rozmowy kwalifikacyjnej. Jak dodaje, sytuacja finansowa pracodawcy pozwalała na zatrudnienie pracownika. Pracownik jest osobą obcą w stosunku do pracodawcy. W ocenie M. K., z uwagi na charakter pracy wykonywanej przez H. trudno jest przedstawić dowody świadczące o faktycznym wykonywaniu pracy. Ponadto jak dodaje w firmie prowadzone są listy obecności i listy płac.

Postępowanie zostało zakończone, o czym poinformowano strony postępowania pismami z 28 listopada 2018 r.

W ocenie organu rentowego w przedmiotowej sprawie brak jest wystarczających dowodów potwierdzających rzeczywiste wykonywanie pracy przez E. H. (1).

Przedłożona w toku postępowania dokumentacja związana ze stosunkiem pracy E. H. (1) nie stanowi wystarczającego dowodu na podjęcie i wykonywanie pracy, a potwierdza jedynie fakt formalnego jej sporządzenia, w celu uwiarygodnienia nieistniejącego stosunku pracy, a poza dokumentami kadrowymi nie zostały przedłożone żadne dowody na wykonywanie pracy przez E. H. (1), pomimo wskazywanego zakresu obowiązków.

Organ podkreślił, że zarówno ubezpieczona E. H. (1), jak i pełnomocnik płatnika M. K. (1) wskazały, że jednym z zadań E. H. (1) miało być odbieranie i odpisywanie na korespondencję, przygotowywanie pism i odpowiedzi oraz obsługa klientów. Strony nie przedłożyły żadnych dokumentów przygotowanych przez E. H. (1) czy też np. korespondencji e-mailowej.

Ponadto wskazał, że wynagrodzenie E. H. (1) za pracę w ramach 1/4 etatu zostało ustalone na takim samym poziomie, co wynagrodzenie pracownika wykonującego w ramach pełnego etatu obowiązki powierzone E. H. (1) przed jej zatrudnieniem.

Zdaniem organu rentowego znamiennym jest też, że E. H. (1) figuruje jako pracownik zatrudniony w ramach pełnego etatu w innej spółce tj. (...) SP. Z O.O. Obydwie spółki mają siedzibę pod tym samym adresem tj. ul. (...).

W toku postępowania strony nie przedłożyły ponadto żadnych dokumentów potwierdzających wykształcenie i zdobyte wcześniej doświadczenie zawodowe E. H. tj. dyplomów, świadectw ukończenia szkoły, świadectw pracy od poprzednich płatników etc.

W ocenie Oddziału E. H. (1) została zatrudniona w firmie (...) sp. z o.o. na specjalnie utworzonym stanowisku pracy. Przed zatrudnieniem E. H. (1) powierzone jej obowiązki wykonywał E. S. (1) z proporcjonalnie niższym wynagrodzeniem. W firmie nie ma zatrudnionych innych pracowników. Podczas nieobecności spowodowanej niezdolnością do pracy na miejsce E. H. nie został nikt zatrudniony - zgodnie z oświadczeniem pełnomocnika trwają poszukiwania nowego pracownika. Tym samym, wątpliwą wydaje się konieczność zatrudnienia pracownika na krótki okres przed wystąpieniem przez niego z roszczeniem o wypłatę zasiłku chorobowego z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży.

W ocenie Oddziału E. H. (1) nie wykonywała pracy w firmie (...) sp. z o.o., a została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jedynie w celu uzyskania prawa do wypłaty świadczeń - zasiłku chorobowego i macierzyńskiego w wyższej wysokości, bo z dwóch tytułów. Wobec tego na podstawie art. 83 § 1 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy należy stwierdzić, że umowa o pracę zawarta między stronami, jako zawarta dla pozoru, jest nieważna, a zatem z tytułu zawartej umowy o pracę E. H. (1) nie podlega ubezpieczeniom społecznym od 1 sierpnia 2018 r.

/decyzja – k. 61 – 63 akt ZUS/

W dniu 13 lutego 2019 r. odwołanie od powyższej decyzji w całości wniosła E. H. (1) reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wnosząc o jej zmianę i zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej zwrotu kosztów postępowania w tym także zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu swego stanowiska odwołująca podniosła iż wspornym okresie w oparciu o zawartą umowę o pracę, pracę na rzecz (...). Z 0.0. faktycznie wykonywała.

/ odwołanie k. 3-7/

W odpowiedzi na powyższe organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując argumentację podniesioną w zaskarżonej decyzji.

/ odpowiedź na odwołanie k. 17-18/

Na rozprawie w dniu 18 lipca 2019 r. pełnomocnik wnioskodawczyni i pełnomocnik ZUS podtrzymali swoje dotychczasowe stanowiska procesowe a zainteresowany przyłączył się do odwołania wnioskodawczyni.

/ protokół z rozprawy z dni 18 lipca 2019 r. 00:01:41 – 00:02:23/

Stanowiska stron do zamknięcia rozprawy nie uległy zmianie.

/stanowiska stron z dnia protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. – 00:51:01 -00:55:45/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

E. H. (1) nie posiada konkretnego wyuczonego zawodu. Pracowała na nocnych zmianach w kasynie a następnie w okresie pierwszej ciąży w recepcji tego Kasyna jako pomoc biurowa.

/kwestionariusz osobowy k. 41 akt ZUS nadto w aktach osobowych wnioskodawczyni koperta k140, zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 /

E. E. jest zatrudniona w ramach pełnego etatu w spółce (...) SP. Z O.O. od 25.09.2017 r. jako zarządca nieruchomości. Pracuje w godzinach 7-15. Zarabia ok. 5000 zł brutto.

/ bezsporne zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 /

Przedmiotem działalności ww spółki jest realizacja projektów budowlanych, roboty budowlane, rozbiórka i przygotowanie terenów pod budowę, wykonywanie instalacji, kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi dzierżawionymi, pośrednictwo w obrocie nieruchomościami, zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie. W skład zarządu spółki wchodzą K. K. jako Prezes zarządu, a wspólnikami są K. K., H. A. i M. K. (3).

/ bezsporne wypis z KRS k. 48 i 46 akt ZUS, /

Płatnik składek (...) SP. Z O.O. prowadzi m.in., działalność w zakresie wynajmu i zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. Pośrednictwa w zakresie obrotu nieruchomościami, zarządzaniem nieruchomościami wykonywanymi na zlecenie, działalnością prawniczą działalnością rachunkowo księgową, doradztwem podatkowym, doradztwem związanym z zarządzaniem, stosunkami międzyludzkimi i komunikacja, pozostałym doradztwem w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Firma zajmuje się kompleksową obsługa firm zagranicznych, pomaga im składać wszelkiego rodzaju dokumenty pomaga w założeniu spółek , szukaniu kontrahentów. W skład zarządu spółki wchodzą K. K. jako członek zarządu, O. K. jako Wiceprezes zarządu i R. K. jako prezes Zarządu,. A wspólnikami O. K. i R. K.

/ wypis z KRS k. 49 i 47 akt ZUS wypis z KRS k. 27 -32 zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 zeznania zainteresowanego protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:43:01 - 00:51:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:28:38 -00:43:55 /

Spółka (...) zatrudnia 5 osób w 2018 r. w tym obcokrajowców jako przedstawicieli handlowych i E. S. (2) w charakterze tłumacza.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 zeznania zainteresowanego protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:43:01 - 00:51:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:28:38 -00:43:55 /

Obydwie spółki mają siedzibę pod tym samym adresem tj. ul. (...). Następnie obie przeniosły swe biuro na ul. (...).

/ bezsporne wypis z KRS k. 48 i 46 akt ZUS, wypis z KRS k. 49 i 47 akt ZUS, wypis z KRS k. 27 -32 zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 zeznania świadka E. S. (2) protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:50: (...):11:43 /

We wskazanym miejscu siedzibę ma też inna firma zarządem powiązana z K. L. and C. Kancelaria (...).

/zeznania świadka E. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:50:34 -01:11:43 /

W dniu 31.07.2018 r. pomiędzy (...) SP. Z O.O. a E. H. (1) została zawarta umowa nazwana umową o pracę na czas nieokreślony. W ramach wskazanej umowy E. H. (1) miała pracować na stanowisku sekretarki w ramach 1/4 etatu z wynagrodzeniem 2100 zł brutto. Termin rozpoczęcia pracy określono na 1.08.2018 r.

/ umowa o pracę k. 44 akt ZUS/

E. H. (1) została zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jako pracownik przez płatnika składek (...) SP. Z O.O. od 1 sierpnia 2018 r. po upływie ustawowego 7-dniowego terminu tj. w dniu 29 sierpnia 2018 r.

/bezsporne zeznania świadka M. K. (1) protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 01:11:43 -01:24:54/

Płatnik utworzył dokumentację pracowniczą dotyczą ubezpieczonej, w której m.in. znalazły się następujące dokumenty: umowę o pracę z 31 lipca 2018 r., zakres czynności pracownika, orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na stanowisku sekretarki, instrukcję BHP, kartę szkolenia wstępnego w dziedzinie BHP, kwestionariusz osobowy, szczegółową listę płac, listy obecności,

/ dokumentacja k. 31 -44 akt ZUS nadto w aktach osobowych wnioskodawczyni koperta k140/

Do obowiązków E. H. (1) miało należeć: odbieranie telefonów, pomoc w przygotowywaniu dokumentów, kopiowanie dokumentów, odbieranie i odpisywanie na korespondencję, przyjmowanie petentów, przygotowanie i zanoszenie dokumentacji do księgowości i do urzędów.

/ pisemny zakres czynności k. 43 zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 zeznania świadka M. K. (1) protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 01:11:43 -01:24:54/ /

Stanowisko pracy wnioskodawczyni było stanowiskiem nowoutworzonym. Wcześniej wszelkie prace dla płatnika w tym charakterze w ramach zatrudnienia w charakterze tłumacza na cały etat wykonywał E. S. (1). Wynagrodzenie ww wynosiło początkowo 2100 brutto a następnie od czerwca 2018 r. 3700 zł brutto.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 listy płac oraz akta osobowe koperta k. 140/

Wnioskodawczyni nie była upoważniona do podpisywania dokumentów. Wysyłając pocztę korzystała z konta mailowego E. S. (1) podpisywała się jako kancelaria.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 /

Wnioskodawczyni miała świadczyć pracę popołudniami po godz. 15, 2-3 razy w tygodniu po ok. 4 godz. w siedzibie firmy, w tym samym pokoju w którym obowiązki wykonywała na rzecz (...) SP. Z O.O. Biuro dzieliła z E. S. (1).

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 /

W rzeczywistości czas pracy wnioskodawczyni był elastyczny. WW samodzielnie manewrowała godzinami co nie znajdowało odzwierciedlenia w ewidencjach czasu pracy Kare I. i K.. Jeśli przychodził klient do Kare I. w godzinach pracy K. to wnioskodawczyni informowała że nikogo nie ma ale starała się pomóc. Czas pracy był zależny od zleceń. Wnioskodawczyni mogła zaczynać pracę od 10, lub 13.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 zeznania świadka E. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:50: (...):11:43 /

Biuro było czynne w godzinach 9-18.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 zeznania zainteresowanego protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:43:01 - 00:51:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:28:38 -00:43:55 /

Zainteresowany nie był obecny w siedzibie spółki przez cały czas bo prowadzi 7 spółek o różnych działalnościach.

/zeznania zainteresowanego protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:43:01 - 00:51:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:28:38 -00:43:55/

Zakres prac wnioskodawczyni ustalała z E. S. (1).

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 zeznania świadka E. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:50:34 -01:11:43 /

Świadek E. S. (1) jako tłumacz pracował też dla innych firm (...) robił to w ramach zleceń od własnego pracodawcy.

/ zeznania świadka E. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:50:34 -01:11:43 /

Wnioskodawczyni de facto zajmowała się pracami na rzecz firmy (...) w ramach zatrudnienia Kare I.. Już w 2016 -2017 r. zainteresowany przekazał do niej kontakt kontrahentowi Z. S. T. jako osoby uprawnionej we wszystkich kwestiach w ramach współpracy z firmą (...). Wnioskodawczyni pracowała dla firmy (...) odkąd klient rozpoczął z nią współpracę służyła mu pomocą od chwili przyjazdu do Polski, pomagała w kwestiach technicznych dotyczących założenia firmy. Klient kontaktował się z nią przez ponad kilka miesięcy w tym także przychodził do biura aż do momentu jej nieobecności w związku z urodzeniem dziecka.

/zeznania świadka Z. S. T. protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:10:43 - -00:24:45/

Wnioskodawczyni współpracowała z E. S. (1) ponad pół roku zanim poszła na zwolnienie lekarskie.

/zeznania świadka E. S. (1) protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:50:34 -01:11:43 /

Wnioskodawczyni pomagała w załatwianiu spraw na rzecz K. wtedy gdy nie była w niej zatrudniona.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38/

Zainteresowany kieruje klientów do konkretnej prowadzonej przez siebie firmy. Przy tym pracownicy pomagają mu nienależnie od tego gdzie są zatrudnieni.

/zeznania zainteresowanego protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:43:01 - 00:51:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:28:38 -00:43:55/

Wynagrodzenie było wypłacane E. H. (1) na koniec miesiąca przelewem

/wyciąg z dokonywanych transakcji bankowych k. 27 -30 akt ZUS, listy płac 26-34 akt ZUS potwierdzenie przelewów – k. 13-15 zeznania świadka M. K. (1) protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 01:11:43 -01:24:54//.

Wnioskodawczyni od chwili urodzenia pierwszego dziecka cierpi na depresję poporodową w związku z tym pozostaje pod stałą opieką psychiatry. Podczas wizyty lekarskiej w dniu 25 sierpnia 2018 r. poinformowała lekarza prowadzącego, że jest w 6 tygodniu drugiej ciąży.

/ dokumentacja medyczna koperta k. 138 zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38/

Badaniem ginekologicznym z dnia 11.09.2017 r. stwierdzono u wnioskodawczyni ok. 7,5 tydzień ciąży – data ostatniej miesiączki 19.07.2018 r./.

/kserokopia karty ciąży k. 9- 10, karta ciąży koperta k. 138 dokumentacja medyczna k. 63 -118, dokumentacja medyczna koperta k. 121/

Od dnia 4.10.2018 r. E. H. (1) stała się niezdolna do pracy z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży.

/ bezsporne kserokopia karty ciąży k. 9- 10 dokumentacja medyczna k. 63 -118, 144-157, dokumentacja medyczna koperta k. 121 zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 /

Wnioskodawczyni urodziła dziecko w dniu 3.04.2019 r. do tego czasu była stale niezdolna do pracy

/ bezsporne, kserokopia karty ciąży k. 9- 10 dokumentacja medyczna k. 63 -118, 144-157, dokumentacja medyczna koperta k. 121 zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 /

Za okres (...) Płatnik złożył raporty rozliczeniowe za E. H. (1) z wykazaniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie 0 zł i za 09, (...) wykazaniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie 2100 zł w ramach 1/4 etatu.

/bezsporne/

Płatnik wypłacił E. H. (1) wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy od 04.10.2018 r. do 05.11.2018 r. Od 06.11.2018 r. E. H. (1) wystąpiła z wnioskiem o wypłatę zasiłku chorobowego.

/ bezsporne/

W okresie niezdolności do pracy wnioskodawczyni w całości obowiązki wnioskodawczyni przejął ponownie E. S. (1). Płatnik nie zatrudnił nikogo w jej miejsce. E. S. (1) z tego tytułu nie wykonuje pracy w nadgodzinach.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:33:23 -00:43:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:02:23 -00:28:38 zeznania zainteresowanego protokół z rozprawy z dnia 8 października 2019 r. 00:43:01 - 00:51:01 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 00:28:38 -00:43:55 zeznania świadka M. K. (1) protokół z rozprawy z dnia 18 lipca 2019 r. 01:11:43 -01:24:54/ /

Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej płatnik składek (...) SP. Z O.O.- w 2016 r. osiągnął dochód 28 066,44 a w 2017 r. stratę 14 046,63 zł.

/bilans na 31.12.2017 r. k. 25-26 akt ZUS, deklaracje VAT-7 za I, II, III kwartał 2018 r. k. 17 -24 akt ZUS, zestawienie zaliczek na podatek dochodowy PIT-4R za 2017 r. i 07,08,09,10/2018 r. k. 10 -16 akt ZUS/

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów w postaci dokumentów m. in. akt osobowych ubezpieczonej, dokumentacji medycznej wnioskodawczyni, akt rentowych ZUS, dokumentacji finansowej płatnika składek, które nie były kwestionowane przez żadną ze stron, nadto w oparciu o zeznania świadka Z. S. T., który jako kontrahent, klient spółki całkowicie swobodnie opisał zasady współpracy z tym podmiotem nie kierując się jakimikolwiek interesami, które dotyczą stron niniejszego postępowania. Natomiast Sąd jedynie częściowo dał wiarę zeznaniom wnioskodawczyni, zainteresowanego oraz świadków M. K. (1) i E. S. (1).

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd nie dał wiary zeznaniom w wnioskodawczyni E. H. (1), K. K., E. S. (1) oraz M. K. (1), w części w której wskazywały na realność zawartej umowy o pracę oraz faktycznego świadczenia pracy przez ubezpieczoną w ramach tej umowy. W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego w postępowaniu materiału dowodowego, brak jest podstaw do przyjęcia, iż stosunek pracy w sposób jaki go opisały ww osoby faktycznie był realizowany. Przeciwko prawdziwości zeznań stron, zdaniem Sądu, ustalone okoliczności faktyczne.

Przede wszystkim wskazać należy, iż za okres zatrudnienia poza dokumentacją osobową czy inną dokumentacją dotyczącą pracownika, które stanowią formalny element zatrudnienia, a nie są dowodem faktycznego istnienia pomiędzy stronami stosunku pracy, brak jest jakichkolwiek innych dokumentów potwierdzających działalność ubezpieczonej. Wyżej wymieniona miała przygotowywać projekty pism, kontaktować się klientami odbierać korespondencję przepisywać tłumaczone teksty, lecz w czasie procesu nie został okazany żaden z dokumentów potwierdzających dokonanie tego typu czynności. Zaznaczyć należy iż korzystanie z oprogramowania komputerowego pozwala na wskazanie autora konkretnego pliku i czasu jego wygenerowania. Tymczasem żaden wykaz tak sporządzonych plików nie został w sprawie przedłożony. W toku postępowania nie przedłożono też żadnych wydruków maili, które przygotowywać miała ubezpieczona ani wykazu wygenerowanych przez nią pism. Tym samym twierdzenia co do wykonywania tych czynności są całkowicie niewiarygodne. Dodatkowo w ocenie Sądu niewiarygodnym jest fakt zatrudnienia pracownika w firmie zajmującej się pomocą obcokrajowcom przy zakładaniu firm bez chociażby szczątkowej możliwości podpisywania przez niego jakichkolwiek dokumentów co uniemożliwiałoby jakikolwiek kontakt z urzędami. Działalność w ramach obsługi sekretariatu, którą miała się zajmować wnioskodawczyni w takich warunkach jest całkowicie nieprawdopodobna. Na skutek tego wnioskodawczyni nie mogłaby bowiem nawet odebrać poczty do czego miała być uprawniona.

W konsekwencji nie zasługują również na wiarę wyjaśnienia stron i świadków co do czynności, które stricte w ramach zatrudnienia na rzecz K. & CO E. H. (1) miała wykonywać. Sam fakt, iż nie ma jakiejkolwiek dokumentacji, którą miała sporządzić lub przygotować i dostarczyć do księgowości poddaje w wątpliwość okoliczność dokonywania przez nią wskazanych czynności na zlecenie płatnika.

Niewiarygodnymi są też zeznania wnioskodawczyni zainteresowanego i ww świadków wskazujące na wymiar świadczonej przez E. H. (1) pracy faktyczne godziny jej wykonywania i sposób ich rozliczenia. Wnioskodawczyni miała świadczyć prace u płatnika w wymiarze 1/4 etatu co do zasady popołudniami w wymiarze ok. 4 godzin 2-3 razy w tygodniu od godziny 15 tj. po godzinach pracy w Kare I. i że z takich godzin pracy była rozliczana przez świadka E. S. (1). W ocenie Sądu zeznania ww osób w tym zakresie są albo wewnętrznie sprzeczne lub wzajemnie ze sobą nie korespondują. Wnioskodawczyni sama przyznaje iż manewrowała godzinami co nie znajdowało odzwierciedlenia w ewidencji żadnego z pracodawców, natomiast świadek E. S. (1) podał, iż czas pracy wnioskodawczyni był zalany od liczby zleceń, czasem ww przychodziła do pracy na 10 lub 13. Tym samym nie sposób dojść do przekonania iż praca był świadczona 2-3 razy w tygodniu po godzinie 15 jak ww osoby utrzymywały. Podnieść przy tym należy, iż E. S. (1) miał rozliczyć wnioskodawczynię z czasu pracy, a nie umiał podać godzin pracy w jakich ta była wykonywana, ogólnikowo jedynie stwierdzając, iż starał się by praca nałożona na powódkę nie przekraczała 1/4 wymiaru. Tym samym wyjaśnienia stron co do podporządkowania powódki w tym zakresie pracodawcy nie mogą zostać zaakceptowane.

W ocenie Sądu brak jest również dowodów wskazujących na fakt wykonywania przez E. H. (1) pracy podporządkowanej zarówno co do czasu jak i zlecanych ubezpieczonej zadań. Podnieś należy, iż materiał przedłożony w procesie wskazuje, iż niejako obsługa klientów firmy (...) wnioskodawczyni zajmowała się de facto w ramach zatrudnienia w Kare I.. Zainteresowany będąc jednocześnie członkiem zarządu Kare I. wskazał ją już w 2017 r. jako osobę odpowiedzialną za kontakty z klientem tylko i wyłącznie spółki (...).

Sąd nie dał wiary zeznaniom wnioskodawczyni i świadka E. S. (1) w zakresie tego, iż wnioskodawczyni zajmowała się przepisywaniem jego tłumaczeń. Twierdzenie to nie znajduje żadnego potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym, a nadto jest także nielogiczne, jako pozostające w sprzeczności z twierdzeniami, iż wcześniej takiej potrzeby nie było a także, iż podczas nieobecności ubezpieczonej świadek ponownie sam przepisywał swoje tłumaczenia i nie zrodziło to potrzeby pracy w godzinach nadliczbowych. Większość tłumaczeń dokonywanych jest w formie ustnej lub pisemnej – przy użyciu edytora tekstu – co nie rodzi konieczności ich przepisywania. Mało prawdopodobne jest również przepisywanie odręcznych notatek, te są z reguły mało czytelne, a przepisywanie tekstów tłumaczonych wymagałoby jeszcze sprawdzenia ich poprawności przez tłumacza – taka organizacja pracy wydaje się być mało ekonomiczna i racjonalna. Nadto świadek E. S. (1) choć niewiarygodnie twierdził, iż poznał wnioskodawczynię z chwilą jej zatrudnienia, nie wie co robiła w Kare I. choć w praktyce dzielił z nią pokój przedzielony ścianą, jednocześnie wskazywał, iż zlecał jej pracę przepisywanie tłumaczeń co najmniej w okresie przekraczającym pół roku do chwili zwolnienia lekarskiego. Tym samym Sąd doszedł do przekonania iż czynności, które miały usprawiedliwić zawarcie stosunku pracy z K. wnioskodawczyni wykonywała już wcześniej na tych samych zasadach, a stworzenie odrębnego tytułu ubezpieczenia w oparciu o nie miało tylko i wyłącznie na celu uzyskanie nowego dodatkowego tytułu ubezpieczeń i większych przychodów w okresie niezdolności do pracy przypadających w okresie ciąży a następnie wyższych świadczeń zwianych z macierzyństwem.

Sąd odmówił także wiary zeznaniom wnioskodawczyni, iż o ciąży dowiedziała się dopiero 10 września 2018 roku, przeczy temu informacja z dokumentacji medycznej, z której wynika, iż 25 sierpnia 2018 roku, a zatem zanim wpłynęło oficjalne jej zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych, skarżąca przyznała lekarzowi, iż jest w 6 tygodniu ciąży.

O tym, że nie istniała potrzeba gospodarcza zatrudnienia wnioskodawczyni świadczy też fakt, iż w jej miejsce podczas długiej nieobecności nikt nie został zatrudniony a jej obowiązki wykonywał E. S. (1). Zauważyć należy, iż ww. przyznał, iż obowiązki jakie rzekomo w ramach dodatkowego zatrudnienia miała wykonywać wnioskodawczyni sam wykonywał wcześniej i w okresie jej nieobecności. Wbrew twierdzeniom ww. nie wiązało się to z jakimkolwiek zwiększeniem jego obowiązków skoro w świetle wyjaśnień zainteresowanego i zeznań księgowej świadek nigdy nie wykonywał pracy w nadgodzinach. Tym samym należało dojść do przekonania, iż faktycznie zapotrzebowanie na pracę wnioskodawczyni dla K. w takim rozmiarze jak wynika z jej umowy o pracę nie istniało, a obowiązki wykonywane na rzecz firmy (...) z powodzeniem nadal mogły być wykonywane przez jej pracownika, a także na niezmienionych zasadach w ramach pomocy i zatrudnienia przez wnioskodawczynię w Kare I. co było przyjęte i akceptowane. W ocenie Sądu przytoczone okoliczności przemawiają za uznaniem, iż dla ubezpieczonej został stworzony sztuczny etat, którego celem było jedynie zagwarantowanie odpowiednio wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Mając na względzie powyższe Sąd odmówił wiary wnioskodawczyni oraz świadkowi E. S. (1) oraz M. K. (1) co do faktu, że rzeczywiście ubezpieczona świadczyła pracę w ramach zawartej umowy o pracę od 1 sierpnia 2018 r. oraz okoliczności i przyczyn jej zawarcia.


Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jako niezasadne podlegało oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1 i art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2019 roku, poz. 300) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Stosownie do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2018 r., poz. 1270) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

W myśl art. 4 w ust 1 i 2 ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

O uznaniu stosunku łączącego dwie osoby za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Według art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku kodeks pracy, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 roku o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

W przedmiotowej sprawie organ rentowy stanął na stanowisku, iż umowa o pracę zawarta między ubezpieczoną E. H. (1) a płatnikiem składek (...) SP. Z O.O. jest nieważna, bowiem została zawarta dla pozoru.

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.

Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie, następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z 14 marca 2001 roku (sygn. akt III UKN 258/00, opubl. OSNAP 2002/21/527), nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane jako obejście prawa.

W sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa (wyrok SN z dnia 2 lipca 2008 roku, sygn. akt II UK 334/07, opubl. L.).

Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 24 lutego 2010 roku w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (lex nr 590241), iż o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.

W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 r. w sprawie o sygn. akt I UK 43/10 (Lex nr 619658) można wyczytać, że umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 roku, Nr 205, poz. 1585 ze zm.) wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego i chorobowego, to podjęcie zatrudnienia w celu objęcia tymi ubezpieczeniami i ewentualnie korzystania z przewidzianych nimi świadczeń nie jest obejściem prawa.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2010 r. w sprawie o sygn. akt I UK 74/10 (lex numer 653664) stwierdzono zaś, że podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 w/w ustawy). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. Brak pracy podważa sens istnienia umowy o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że motywacja skłaniająca do zawarcia umowy o pracę nie ma znaczenia dla jej ważności przy tym wszak założeniu, że nastąpiło rzeczywiste jej świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w art. 22 § 1 k.p. Tym samym nie można byłoby czynić odwołującej zarzutów, że zawarła umowę o pracę jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych, pod tym wszakże warunkiem, że na podstawie kwestionowanej umowy realizowałaby zatrudnienie o cechach pracowniczych.

Mając na uwadze dotychczas poczynione rozważania prawne należy podkreślić, że w realiach niniejszej sprawy Sąd Okręgowy w celu dokonania kontroli prawidłowości zaskarżonej decyzji organu rentowego musiał zatem badać, czy pomiędzy wnioskodawczynią a płatnikiem składek istotnie doszło do nawiązania i realizacji stosunku pracy w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p.

W tej sytuacji do Sądu należało przeprowadzenie oceny, czy analizowany stosunek prawny nosił konstytutywne cechy stosunku pracy.

W tym celu Sąd zbadał, czy odwołująca się osobiście świadczyła pracę podporządkowaną pracodawcy (pod kierownictwem pracodawcy) w sposób ciągły, odpłatny, na rzecz i ryzyko pracodawcy. Dokonanie powyższego ustalenia miało bowiem znaczenie dla objęcia wnioskodawczyni obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi: emerytalnym, rentowymi, chorobowym oraz wypadkowym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Zdaniem Sądu analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że ubezpieczona na rzecz płatnika składek w spornym okresie nie wykonywała pracy na warunkach zawartej w dniu 31 sierpnia 2018 r. Wyżej wymieniona miała wykonywać prace sekretarskie odbierać telefony, pomagać w przygotowywaniu dokumentów w tym dla księgowości kopiować dokumenty odbierać i odpisywać na korespondencję przyjmować petentów nie miała żadnych uprawnień do podpisywania jakichkolwiek dokumentów. W sprawie nie przedstawiono nawet szczątkowej dokumentacji mogącej potwierdzać działalność wnioskodawczyni czy to zakresie przygotowywania projektów korespondencji mailowej czy przepisywania tłumaczeń. Tym samym Sąd doszedł do przekonania, iż żadnej z tych czynności stricte w ramach umowy o pracę z (...) SP. Z O.O. wnioskodawczyni nie wykonywała. Sąd ma przy tym na uwadze, iż w pewnym sensie (...) SP. Z O.O. była w spornym okresie beneficjentem pracy wnioskodawczyni jednakże wyżej było konsekwencją wykonywania pracy w ramach zatrudnienia w tym samym okresie z w firmie (...). zoo powiązanej przez osobę członka zarządu z płatnikiem. Jak wiarygodnie ustalono procesie w oparciu o zeznania świadka Z. S. T. wnioskodawczyni de facto zajmowała się pracami na rzecz firmy (...) w ramach zatrudnienia Kare I.. Już w 2016 -2017 r. zainteresowany przekazał do niej kontakt kontrahentowi Z. S. T. jako osoby uprawnionej we wszystkich kwestiach w ramach współpracy z firmą (...). Wnioskodawczyni pracowała dla firmy (...) odkąd klient rozpoczął z nią współpracę służyła mu pomocą od chwili przyjazdu do Polski, pomagała w kwestiach technicznych dotyczących założenia firmy. Klient kontaktował się z nią przez ponad kilka miesięcy w tym także przychodził do biura aż do momentu jej nieobecności w związku z urodzeniem dziecka. Ponadto sama wnioskodawczyni przyznała, iż pomagała w załatwianiu spraw na rzecz K. wtedy gdy nie była w niej zatrudniona. Wnioskodawczyni współpracowała też z E. S. (1) – co wynikało z jego zeznań - ponad pół roku zanim poszła na zwolnienie lekarskie, a więc będąc zatrudnioną w Kare I. sp. zoo. Tym samym Sąd doszedł do przekonania, iż w sposobie wykonywania pracy przez wnioskodawczynie nie nastąpiła jakakolwiek różnica a czynności wykonywane na rzecz (...) SP. Z O.O. były de facto zlecane w ramach zatrudnienia przez Kare I..

W procesie nie przedstawiono też żadnych wiarygodnych dowodów wskazujących na rzeczywisty czas pracy i jej wymiar w ramach zatrudnienia (...) SP. Z O.O. Ubezpieczona miała wykonywać czynności na rzecz płatnika po godzinach zatrudnienia w firmie (...) po ok. 4 godz dziennie 2-3 razy w tygodniu nie znajduje oparcia nawet w samych zeznaniach wnioskodawczyni a także świadka E. S. (1). WW z jenej strony wskazują na taki sposób wykonywania pracy z drugiej zaś podkreślają że sama wnioskodawczyni swobodnie manewrowała godzinami bądź wskazują iż ten był uzależniony od ilości zleceń. Ponadto nie jest jasnym jak ubezpieczona była z czasu pracy przez płatnika rozliczana skoro ten nie miał odzwierciedlenia ani w dokonywanych przez nią czynnościach ani w bezpośrednim nadzorze – E. S. (1) nie umiał wskazać godzin w jakich rzeczywiście wnioskodawczyni pracę wykonywała powołując się na różne godziny rozpoczęcia pracy pozostające w kolizji w jej zatrudnieniem w Kare I. i jedynie enigmatycznie odwoływał się do wymiaru czasu pracy, który miał jej dotoczyć. Sprzecznie podawał też, iż współpracował z nią dopiero od chwili zatrudnienia po czym przyznawał, iż świadczyła ona pracę w ramach jego zleceń minimum przez pół roku.

W ocenie Sądu w świetle powyższego nie sposób dojść do przekonania, iż płatnik kierował pracą wnioskodawczyni. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, nie potwierdza, aby kierowano pracą wnioskodawczyni, w szczególności, aby płatnik wskazywał jej jakiekolwiek konkretne zadania do realizacji związane z powierzonym stanowiskiem pracy oraz aby zakreślał konkretne terminy wykonania poszczególnych zadań. Jest to istotne, jeżeli uwzględni się, że praca pod kierownictwem w myśl art. 22 § 1 k.p., jest jedną z najważniejszych cech w procesie typizacji charakteru stosunku prawnego łączącego strony (wyrok SN z dnia 20.03.1965 r., III PU 28/64, OSNCP 1965, nr 9, poz. 157). Ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika natomiast, aby polecenia co do bieżącego wykonywania pracy były wydawane przez płatnika. Z wiarygodnych zeznań świadków i poszczególnych wiarygodnych stwierdzeń samej wnioskodawczyni wynikało, iż bieżące polecenia nie były jej wydawane a zakres zadań wynikał z dotychczasowego zatrudnienia na rzecz Kare I. i z nałożonego na nią szeroko zakresu obowiązków w ramach tego zatrudnienia.

Ustawodawca zastrzegł w przepisie art. 22 § 1 k.p., że pracownik wykonuje pracę pod kierownictwem pracodawcy, przy czym nie zdefiniował tej cechy zatrudnienia. W literaturze przedmiotu wyinterpretowano, że kierownictwo pracodawcy przejawia się w poleceniach, podporządkowaniu organizacyjnym oraz podporządkowaniu represywnym i dystrybutywnym. Nie jest jednak jasne, czy wszystkie przejawy kierownictwa pracodawcy muszą występować jednocześnie i z pełnym nasileniem. Zmieniające się warunki i potrzeby świadczenia pracy zrodziły dylemat. Sprowadza się on do pytania czy niewystępowanie w trakcie zatrudnienia (lub występowanie w ograniczonym rozmiarze) poleceń podmiotu zatrudniającego, jak również pozostałych cech kierownictwa, pozwala na uznanie istnienia stosunku pracy. Wydaje się, że odpowiedzią orzecznictwa jest konstrukcja podporządkowania autonomicznego. Sąd Najwyższy przyjął, że podporządkowanie pracownika (art. 22 § 1 k.p.) może polegać na określeniu przez pracodawcę czasu pracy i wyznaczeniu zadań, natomiast co do sposobu ich realizacji pracownik ma pewien zakres swobody (Wyrok SN z dnia 7.09.1999 r., I PKN 277/99, OSNAPiUS 2001 nr 1, poz. 18, wyrok SN z dnia 04.04.2002 r., I PKN 776/00 OSNP 2004 nr 6, poz.94.).

Do koncepcji tej nawiązywał Sąd Najwyższy również w późniejszych orzeczeniach (Wyrok SN z dnia 7.03.2006 r., I PK 146/05,OSNP 2007, nr 5-6, poz. 67, postanowienie SN z dnia 11 października 2007 r., III UK 70/07, OSNP 2008, nr 23-24, poz. 366).

Zdaniem Sądu Okręgowego analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi jednak do wniosku, że w sprawie niniejszej nie zostały stwierdzone omówione powyżej elementy świadczące o tym, iż ubezpieczona miała określoną autonomię w wykonywaniu zadań nie wiadomo bowiem jak w ogóle z zadań tych została rozliczona skoro brak jest jakichkolwiek dokumentów potwierdzających jej pracę i realnego nadzoru nad czasem w jakim zadania te miała wykonywać. Tym samym nie sposób dojść do przekonania, że wykonywała pracę na podstawie umowy o pracę i łączył ją z płatnikiem składek stosunek pracy.

W ocenie Sądu płatnik w ogóle w spornym okresie nie miał potrzeby zatrudniania pracownika w oparciu o umowę o pracę. Brak dowodów na to by zwiększona liczba zleceń wymuszała zatrudnienie dodatkowo innego pracownika obok E. S. (1), który rzekomo potrzebował pomocy do ich wykonania. O braku potrzeby zatrudnienia E. H. (1) świadczy przede wszystkim brak zatrudnienia pracownika w czasie jej nieobecności w pracy spowodowanej chorobą w okresie ciąży. Jej obowiązki przejął E. S. (1) przy czym ww nigdy w związku z tym nie wykonywał pracy w nadgodzinach. Podkreślić należy, że fakt braku zatrudnienia pracownika na zastępstwo utwierdza Sąd w przekonaniu, że zatrudnienie wnioskodawczyni przez płatnika było ekonomicznie nieuzasadnione, a co za tym idzie było fikcyjne.

W ocenie Sądu okoliczności te jednoznacznie wskazują, że celem podjętych przez płatnika i wnioskodawczynię działań było wyłącznie uzyskanie odpowiednio wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Celem działania stron nie było, bowiem świadczenie pracy w ramach stosunku pracy i uzyskiwanie z tego tytułu wynagrodzenia, a jedynie osiągnięcie innych korzyści, które prawo wiąże z istnieniem stosunku pracy. Tymczasem co już podniesiono głównym celem zawarcia umowy o pracę winno być nawiązanie stosunku pracy, a jedynie rezultatem i pośrednim celem zatrudnienia jest uzyskanie wskazanych korzyści.

Wprawdzie płatnik w toku procesu złożył dokumentację dotyczącą pracownika za sporny okres, to jednak w ocenie Sądu dokumenty te nie świadczą o wykonywaniu pracy. Stworzenie tej dokumentacji miało jedynie uprawdopodobnić świadczenie pracy. Dokumentacja kadrowa potwierdza jedynie fakt formalnego jej sporządzenia, a nie jest dowodem faktycznego istnienia pomiędzy stronami stosunku pracy. Do ustalenia, że doszło do powstania między stronami stosunku pracy nie jest wystarczające spełnienie warunków formalnych zatrudnienia, a konieczne jest ustalenie, że strony miały zamiar wykonywać obowiązki stron stosunku pracy, wynikające z umowy o pracę i to czyniły.

Nadto z materiału dowodowego wynika, w ocenie sądu, iż umowa została zawarta później niż to faktycznie wynika z podanej na niej daty. Wskazuje na to opóźnione zgłoszenie wnioskodawczyni do ubezpieczeń społecznych, które nastąpiło już po tym, jak wiedziała ona o fakcie bycia w ciąży.

W ocenie Sądu na gruncie rozpoznawanej sprawy strony umowy musiały mieć świadomość tego, że umowa nie będzie ich obowiązywać, a ich ewentualne zobowiązania z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne będą krótkotrwałe. Nawiązanie stosunku pracy, którego elementami są zobowiązanie się pracownika do wykonywania pracy i zobowiązanie pracodawcy do wypłacania wynagrodzenia, nie było rzeczywistym celem stron. Stronom chodziło o uzyskanie odpowiednio wysokich świadczeń z ubezpieczenia chorobowego i temu celowi podporządkowały skonstruowanie określonej sytuacji prawnej, a umowa o pracę stanowić miała przede wszystkim narzędzie do realizacji tego celu. Fikcyjne, czyli tylko pozorne zawarcie umowy o pracę nie mogło stanowić zaś podstawy do objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami pracowników.

Wobec powyższego Sąd uznał, że zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalająca niepodleganie przez E. H. (1) od 1 .08.2018 r. ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę jako pracownika u płatnika (...) SP. Z O.O. odpowiada prawu i na podstawie art.477 14§1 k.p.c. oddalił odwołania.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni.

12 XI 2019 roku.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Magdalena Baraniecka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Agnieszka Gocek
Data wytworzenia informacji: