Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

  Sygn. akt VIII U 359/19

Decyzją z dnia 4 stycznia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że S. B. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, i wypadkowemu w okresie od 1 marca 2017 r. do 31 marca 2017 r., jako zleceniobiorca u płatnika składek A. Z. z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1.  Na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe: (...) – 4050,00 zł,

2.  Na ubezpieczenie zdrowotne: (...) – 3593,97 zł.

Decyzją z dnia 4 stycznia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że W. K. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, i wypadkowemu w okresie od 1 marca 2017 r. do 31 marca 2017 r., jako zleceniobiorca u płatnika składek A. Z. z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. Na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe: (...) – 4900,00 zł,

2. Na ubezpieczenie zdrowotne: (...) – 4348,26 zł.

Decyzją z dnia 4 stycznia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że P. F. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, i wypadkowemu w okresie od 1 marca 2015 r. do 31 marca 2015 r., jako zleceniobiorca u płatnika składek A. Z. z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. Na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe: (...) – 4000,00 zł,

2. Na ubezpieczenie zdrowotne: (...) – 3549,60 zł.

Decyzją z dnia 4 stycznia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że J. T. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, i wypadkowemu w okresie od 1 września 2015 r. do 30 września 2015 r., od 1 listopada 2015 r. do 30 listopada 2015 r., od 1 marca 2016 r. do 31 marca 2016 r., od 1 maja 2016 r. do 31 maja 2016 r. oraz od 1 marca 2017 r. do 31 marca 2017 r., jako zleceniobiorca u płatnika składek A. Z. z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. Na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe: (...) – 1000,00 zł, (...) – 1200,00 zł, (...) – 4400,00 zł, (...) – 2450,00 zł, (...) – 4200,00 zł,

2. Na ubezpieczenie zdrowotne: (...) – 887,40 zł, 1064,88 zł, (...) – 3904,56 zł, (...) – 2174,13 zł, (...) – 3727,08 zł.

Decyzją z dnia 4 stycznia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że K. T. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, i wypadkowemu w okresie 1 maja 2016 r. do 31 maja 2016 r., jako zleceniobiorca u płatnika składek A. Z. z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. Na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe: (...) – 2300,00 zł,

2. Na ubezpieczenie zdrowotne: (...) – 2041/02 zł.

Decyzją z dnia 4 stycznia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że M. D. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, i wypadkowemu w okresie 1 maja 2016 r. do 31 maja 2016 r., jako zleceniobiorca u płatnika składek A. Z. z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. Na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe: (...) – 2550,00 zł,

2. Na ubezpieczenie zdrowotne: (...) – 2262,87 zł.

Decyzją z dnia 4 stycznia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że P. N. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, i wypadkowemu w okresie 1 maja 2016 r. do 31 maja 2016 r., jako zleceniobiorca u płatnika składek A. Z. z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. Na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe: (...) – 2550,00 zł,

2. Na ubezpieczenie zdrowotne: (...) – 2262,87 zł.

Decyzją z dnia 4 stycznia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że K. S. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, i wypadkowemu w okresie 19 listopada 2014 r. do 31 grudnia 2016 r., jako zleceniobiorca u płatnika składek A. Z. z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1.  Na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe: (...) – 3614,64 zł, (...) – 1610,89 zł, (...) -5964,36 zł, (...) – 3804,78 zł, (...) – 9938,04 zł, (...) – 3780,79 zł, (...) – 5509,50 zł, (...) – 10077,72 zł, (...) – 5447,23 zł, (...) – 5997,31 zł, (...) – 7473,44 zł, (...) – 5238,53 zł, (...) – 8020,64 zł, (...) – 3707,13 zł, (...) – 3911,67 zł, (...) – 3815,29 zł, (...) – 4045,27 zł, (...) – 3789,12 zł, (...) – 4466,97 zł

2.  Na ubezpieczenie zdrowotne: (...) – 3207,63 zł, (...) – 1429,51 zł, (...) – 5292,77 zł, (...) – 3376,36 zł, (...) – 8819,02 zł, (...) – 3355,07 zł, (...) – 4889,13 zł, (...) – 8942,96 zł, (...) – 4833,87 zł, (...) – 5322,01 zł, (...) – 6631,93 zł, (...) – 4648,67 zł, (...) – 7117,52 zł, (...) – 3289,70 zł, (...) – 3471,21 zł, (...) – 3385,69 zł, (...) – 3589,77 zł, (...) – 3362,46 zł, (...) – 3963,99 zł.

Decyzją z dnia 4 stycznia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że J. O. (1) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, i wypadkowemu w okresie 1 września 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r., jako zleceniobiorca u płatnika składek A. Z. z siedzibą w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1. Na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe: (...) – 2000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł,

2. Na ubezpieczenie zdrowotne: (...) – 1774,80 zł, (...) – 4437,00 zł, (...) – 4437,00 zł, (...) – 4437,00 zł, (...) – 4437,00 zł, (...) – 4437,00 zł, (...) – 4437,00 zł, (...) – 4437,00 zł.

Oddział w dniach od 12 lipca 2018 r. do 20 lipca 2018 r., od 7 sierpnia 2018 r. przeprowadził kontrolę w zakresie prawidłowości i rzetelności obliczana składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych składek przez płatnika składek A. Z. z siedzibą w Ł.. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2017 r.

W trakcie kontroli ustalono, że płatnik składek w okresie objętym kontrolą zawierał umowy cywilnoprawne, którym nadal nazwę umów o dzieło.

W toku kontroli przedłożono ramową umowę o dzieło zawartą pomiędzy płatnikiem składek A. Z. a w/w ubezpieczonymi S. B., W. K., P. F., J. T., K. T., M. D. na czas nieokreślony, której przedmiotem było wykonywanie profesjonalnych występów tanecznych, o charakterze artystycznym. Przedmiotowa umowa ramowa w §1 pkt 2 i 3 stanowi w jaki sposób będą zawierane umowy na wykonanie występów artystycznych.

Na podstawie powyższej ramowej umowy S. B. realizował w okresie od 1 marca 2017 r. do 31 marca 2017 r. umowę w przedmiocie występy artystyczne z okazji dnia kobiet. Zgodnie z przedłożonym rachunkiem otrzymał wynagrodzenie w wysokości 4050,00 zł.

Na podstawie powyższej ramowej umowy W. K. realizował w okresie od 1 marca 2017 r. do 31 marca 2017 r. umowę w przedmiocie występy artystyczne z okazji dnia kobiet. Zgodnie z przedłożonym rachunkiem otrzymał wynagrodzenie w wysokości 4900,00 zł.

Na podstawie powyższej ramowej umowy P. F. realizował w okresie od 1 marca 2015 r. do 31 marca 2015 r. umowę w przedmiocie występy artystyczne z okazji dnia kobiet. Zgodnie z przedłożonym rachunkiem otrzymał wynagrodzenie w wysokości 4000,00 zł.

Na podstawie powyższej ramowej umowy J. T. realizował w okresie od 1 września 2015 r. do 30 września 2015 r., od 1 listopada 2015 r. do 30 listopada 2015 r., od 1 marca 2016 r. do 31 marca 2016 r., od 1 maja 2016 r. do 31 maja 2016 r. oraz od 1 marca 2017 r. do 31 marca 2017 r. umowę w przedmiocie występy artystyczne z okazji dnia kobiet, występy artystyczne. Zgodnie z przedłożonymi rachunkami otrzymał wynagrodzenie w wysokościach: (...) – 1000,00 zł, (...) – 1200,00 zł, (...) – 4400,00 zł, (...) – 2450,00 zł, (...) – 4200,00 zł.

Na podstawie powyższej ramowej umowy K. T. realizowała w okresie od 1 maja 2016 r. do 31 maja 2016 r. umowę w przedmiocie występy artystyczne z okazji dnia kobiet. Zgodnie z przedłożonym rachunkiem otrzymał wynagrodzenie w wysokości 2300,00 zł.

Na podstawie powyższej ramowej umowy M. D. realizował w okresie od 1 maja 2016 r. do 31 maja 2016 r. umowę w przedmiocie występy artystyczne z okazji dnia kobiet. Zgodnie z przedłożonym rachunkiem otrzymał wynagrodzenie w wysokości 2550,00 zł.

W toku kontroli przedłożono umowę o dzieło zawartą pomiędzy płatnikiem składek A. Z. a ubezpieczoną P. N. zawartą w dniu 1 stycznia 2016 r. na okres od 30 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2016 r., której przedmiotem było wykonywanie przedstawienia tańca erotycznego na imprezach prywatnych, klubach, restauracjach, zajazdach na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Na podstawie w/w umowy ubezpieczona w okresie od 1 maja 2016 r. do 31 maja 2016 r. realizowała umowę w przedmiocie przedstawienie. Zgodnie z przedłożonym rachunkiem otrzymała wynagrodzenie w wysokości 2550,00 zł.

W toku kontroli przedłożono umowę o dzieło zawartą pomiędzy płatnikiem składek A. Z. a ubezpieczoną K. S. zawartą w dniu 19 listopada 2014 r. na okres od 19 listopada 2014 r. do 31 grudnia 2015 r., której przedmiotem było wykonywanie prezentacji własnej pozowania oraz tańca przed obiektywem kamery w postaci materiału Audio-Video przesłanego drogą internetowa. Na podstawie w/w umowy ubezpieczona w okresie od 3 grudnia 2014 r. do 24 listopada 2015 r. realizowała umowy w przedmiocie taniec i pozowanie przed obiektywem kamery z wykorzystaniem mikrofonu na platformie (...) oraz (...). Następnie przedłożono kolejną umowę nazwaną umową o dzieło pomiędzy płatnikiem składek A. Z. a ubezpieczoną K. S. zawartej w dniu 1 stycznia 2016 r. na okres od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2016 r., której przedmiotem było wykonywanie prezentacji własnej pozowania oraz tańca przed obiektywem kamery w postaci materiału Audio-Video przesłanego drogą internetową. Na podstawie w/w umowy ubezpieczona w okresie od 25 listopada 2015 r. do 23 sierpnia 2016 r. realizowała umowy w przedmiocie taniec i pozowanie przed obiektywem kamery z wykorzystaniem mikrofonu na platformie (...) oraz (...). Wynagrodzenie było uzależnione od wypracowanego przez ubezpieczoną przychodu związanego z kosztem połączenia (na platformie (...) w wysokości 0,005 USD za 1 token, na (...) w wysokości 4,00 USD za minutę).

Zgodnie z przedłożonymi rachunkami otrzymała wynagrodzenie w wysokości (...) – 3614,64 zł, (...) – 1610,89 zł, (...) - 5964,36 zł, (...) – 3804,78 zł, (...) – 9938,04 zł, (...) – 3780,79 zł, (...) – 5509,50 zł, (...) – 10077,72 zł, (...) – 5447,23 zł, (...) – 5997,31 zł, (...) – 7473,44 zł, (...) – 5238,53 zł, (...) – 8020,64 zł, (...) – 3707,13 zł, (...) – 3911,67 zł, (...) – 3815,29 zł, (...) – 4045,27 zł, (...) – 3789,12 zł, (...) – 4466,97 zł.

W toku kontroli przedłożono umowę o dzieło zawartą pomiędzy płatnikiem składek A. Z. a ubezpieczonym J. O. (1) zawartą w dniu 1 września 2016 r. na okres od 1 września 2016 r. do 30 września 2016 r. oraz kolejną zawartą 1 października 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r., której przedmiotem było przygotowanie choreografii tanecznej dla HeartBreakers na cele występów solowych, grupowych zespołu (...). Na podstawie w/w umów ubezpieczony w okresie od 1 września 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. realizował umowy w przedmiocie układ choreograficzny dla jednego, dwóch lub trzech tancerzy w zależności od indywidualnego zapotrzebowania klienta. Zgodnie z przedłożonymi rachunkami otrzymał wynagrodzenie w wysokości (...) – 2000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł.

W wyniku kontroli ustalono, że płatnik składek nie dokonał zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych oraz nie dokonał naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne, i ubezpieczenie zdrowotne.

/decyzje dot. ubezpieczonych w aktach ZUS/

Płatnik składek A. Z., złożył odwołania od w/w decyzji, i zaskarżył je w całości. Zaskarżonym decyzjom zarzucił:

1.  Naruszenie prawa materialnego, tj.

a)  art. 83 ust.l pkt 1 i 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U.2017.1778 t.j. z dnia 2017.09.25) poprzez jego zastosowanie i wydanie decyzji o ustalaniu wymiaru składek w sytuacji, gdy brak jest przesłanek do jej wydania, gdyż strona odwołująca, nie zawierała umów zleceń osobą wskazaną w treści decyzji, lecz umowy o dzieło;

b)  art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, art. 18 ust. 1 i ust. 3, art. 20 ust. 1, art. 36 ust. 1, ust. 2 ust 3 i ust. 11, art. 47 ust. 1 pkt 3, ust. 3 i ust. 3b, art. 91 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2017.1778 t.j. z dnia 2017.09.25) poprzez jego zastosowanie pomimo braku podstaw oraz bezpodstawne przyjęcie, iż odwołujący w okresie, którego dotyczy decyzja był stroną umów zlecenia z osobą wskazaną w treści decyzji oraz, że w związku z powyższym zobowiązany był do opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne, tj. emerytalne, rentowa wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne;

c)  art. 81 ust. 1, ust. 5 i ust. 6, art. 85 ust. 4, art. 87 ust. 1, art. 109 ust. 2 ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych poprzez jego zastosowanie pomimo braku podstaw oraz bezpodstawne przyjęcie, iż odwołujący w okresie, którego dotyczy decyzja był stroną umów zlecenia z osobą wskazaną w treści decyzji oraz, że w związku z powyższym zobowiązany był do opłacenia składek na ubezpieczenie zdrowotne;

d)  art. 627 K. cywilnego poprzez błędną jego wykładnię i w konsekwencji przyjęcie, że umowy zawierane przez odwołującego nie miały charakteru umów o dzieło;

e)  art. 734 K. cywilnego poprzez jego zastosowanie pomimo braku podstaw oraz błędną jego wykładnię, a w konsekwencji przyjęcie, że umowy zawierane przez odwołującego miały charakter umów zlecenia;

2.  naruszenie przepisów postępowania w postaci:

a)  błędu w ustaleniach faktycznych polegający na tym, iż organ rentowy błędnie przyjął, iż podstawą do wykonywania świadczeń przez zainteresowanego na rzecz odwołującego była umowa zlecenia, w; sytuacji gdy z okoliczności sprawy oraz zgodnej woli stron zawartych umów bezsprzecznie wynika, że świadczenia te były realizowane jedynie w oparciu o umowy o dzieło;

b)  nie wyjaśnienia wszystkich istotnych faktów i okoliczności mających wpływ na rozstrzygniecie niniejszej sprawy poprzez pominiecie badania treści umów o dzieło faktycznie zawieranych ze stroną zainteresowaną w oparciu o umowę ramową, które to umowy zawierały przedmiotowo istotne elementy umowy;

c)  błędu w uzasadnieniu decyzji, polegającym na fragmentarycznym jej uzasadnieniu, bez wskazania dowodów, na których organ rentowy się oparł i powodów, dla których odmówił pozostałym zebranym w niniejszej sprawie dowodom wiarygodności i mocy dowodowej;

d)  braku przeprowadzenia przez organ rentowy dowodu z zeznań z przesłuchania zainteresowanego oraz innych osób świadczących tożsame usługi na rzecz odwołującego (tancerzy), w sytuacji gdy umowy te zawierane były każdorazowo ustanie w oparciu o umowę ramową i zawierały przedmiotowo istotne elementy umowy, kształtując tym samym charakter prawny umów.

3.  naruszenie art. 2 oraz art. 7 Konstytucji polegające na przekroczeniu kompetencji organu rentowego i wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w oparciu o art. 627 oraz art. 734

W konsekwencji wniósł o ich uchylenie zaskarżonej decyzji i orzeczenie co do istoty sprawy oraz o zasądzenie od organu rentowego kosztów postępowania, w tym ewentualnych kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/odwołanie – k. 3 – 6, 3 – 6 w aktach VIII U 360/19, k. 3 – 6 w aktach VIII U 361/19, k. 3 – 6 w aktach VIII U 362/19, k. 3 – 6 w aktach VIII U 363/19, k. 3 – 6 w aktach VIII U 364/19, k. 3 – 6 w aktach VIII U 365/19, k. 3 – 6 w aktach VIII U 366/19, k. 3 – 6 w aktach VIII U 367/19/

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie, przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu skarżonych decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 10 – 11, 10 – 11 w aktach VIII U 360/19, k. 10 – 11 w aktach VIII U 361/19, k. 10 – 11 w aktach VIII U 362/19, k. 10 – 11 w aktach VIII U 363/19, k. 8 – 9 w aktach VIII U 364/19, k. 9 – 10 w aktach VIII U 365/19, k. 10 – 11 w aktach VIII U 366/19, k. 10 – 11 w aktach VIII U 367/19/

Postanowieniem z dnia 4 marca 2019 r. Sąd Okręgowy połączył sprawy o sygn. akt VIII U 360/19, VIII U 361/19, VIII U 362/19, VIII U 363/19, VIII U 364/19, VIII U 365/19, VIII U 366/19, VIII U 367/19 do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą o sygn. akt VIII U 359/19.

/postanowienie – 13 w aktach VIII U 360/19, k. 13 w aktach VIII U 361/19, k. 13 w aktach VIII U 362/19, k. 13 w aktach VIII U 363/19, k. 11 w aktach VIII U 364/19, k. 12 w aktach VIII U 365/19, k. 13 w aktach VIII U 366/19, k. 14 w aktach VIII U 367/19/

Na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2019 r. pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołania i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołań oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, ubezpieczeni K. S., J. O. (1) i P. F. przyłączyli się do stanowiska wnioskodawcy.

/protokół rozprawy z dnia 11 kwietnia 2019 r. – 00:02:43 – 00:06:20 – płyta CD – k. 53/

Na rozprawie w dniu 6 czerwca 2019 r. pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołania, pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołań oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, ubezpieczony W. K. przyłączył się do stanowiska wnioskodawcy.

/protokół rozprawy z dnia 6 czerwca 2019 r. – 00:01:57 – 00:03:13 – k. 121/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. Z. od 1 czerwca 2006 r. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...). Przedmiotem działalności jest działalność związana z wystawianiem przedstawień artystycznych. Wnioskodawca z dniem 30 kwietnia 2019 r. zawiesił działalność gospodarczą.

/bezsporne/

Płatnik składek HeartBreakers A. Z. w ramach prowadzonej przez siebie działalności zawierał ramowe umowy cywilnoprawne na czas nieokreślony na wykonywanie artystycznych występów tanecznych z tancerzami S. B., W. K., P. F., J. T., K. T., M. D. . Na podstawie zawartych umów tancerze w okresie trwania umowy zobowiązywali się do odpłatnego i osobistego wykonywania na rzecz HB profesjonalnych występów tanecznych, o charakterze artystycznym oraz do przeniesienia praw pokrewnych do artystycznych wykonań (dalej zwane: „Występami’'). Zamówienia o wykonanie dzieła były i przesyłane przez HB do tancerzy drogą elektroniczną na adres e-maii lub SMS, zawierające dane o zamawiającym występ, sposobie rozliczenia z zamawiającym, a także informację o terminie, miejscu, repertuarze podkładów muzycznych, scenariuszu oraz układach choreograficznych lub tanecznych. Podstawą do wykonywania poszczególnych W. była akceptacja przez tancerzy w/w zleceń. Występy były realizowane na terenie całej Polski w oparciu o przygotowany i przedstawiony tancerzom scenariusz danego W., zawierający opis układu tanecznego lub choreograficznego oraz dane na temat podkładu muzycznego. Tancerze pozostawali swobodni w zakresie interpretacji artystycznej scenariusza W.. Tancerze byli zobowiązani do osobistego udziału w W. i nie mogli korzystać z usług podwykonawców. W celu realizacji przedmiotu umowy tancerze upoważniali HB do korzystania z danych tancerzy określających ich tożsamość artystyczną (pseudonim artystyczny) a także z wizerunku tancerzy w zakresie ich utrwalania oraz rozpowszechniania niezależnie od zakresu oraz formy utrwalania oraz rozpowszechniania. HB upoważniony był ponadto do używania wszelkich materiałów dostarczonych przez tancerza oraz wykonanych przez HB, a przedstawiających tancerzy w celach ofertowych, reklamowych, promocyjnych i marketingowych. HB składało oświadczenie, że przysługują mu majątkowe oraz osobiste prawa autorskie do scenariuszy W., układów tanecznych oraz chorograficznych, które zostaną udostępnione tancerzom na podstawie niniejszej umowy. Tancerze uprawnieni byli do używania ww. układów wyłącznie w celu realizacji poszczególnych W.. Prawa HB, o których mowa powyżej podlegaly ochronione na podstawie ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Strony ustaliły, iż wszelkie przekazane przez tancerzy dane i materiały jak również materiały wykonane przez HB, a przedstawiające tancerzy zamieszczone będą w bazie ofertowej jak również wykorzystane będą na potrzeby ofertowe, reklamowe, promocyjne oraz marketingowe HB. Na podstawie niniejszej umowy tancerze przenosili na HB prawa do artystycznych wykonań występów, które zostały utrwalone przez HB lub na zlecenie HB w materiałach audiowizualnych filmowych na połach eksploatacji wskazanych w umowie. Tancerze mieli składać oświadczenia, że nie są w okresie obowiązywania umowy z żadnym podmiotem lub osobą trzecią umową o zakresie podobnym jak niniejsza umowa i nie ma żądnych przeszkód faktycznych lub prawnych do zawarcia niniejszej umowy. Tancerze zobowiązywali się do podnoszenia swoich kwalifikacji tanecznych poprzez uczestnictwo w warsztatach tanecznych organizowanymi w wyznaczonych terminach przez HB. HB wyrażało zgodę na uczestnictwo tancerzy w zajęciach a tancerze zobowiązywali się w nich uczestniczyć, punktualnie przybywać w wyznaczone miejsce oraz brać czynny udział przez czas ich trwania. Harmonogram zajęć był przedstawiany tancerzom drogą elektroniczną na adres e-mail lub SMS. Tancerze mieli składać oświadczenia, iż nie będą przekazywali umiejętności, w tym układów tanecznych oraz choreograficznych, pozyskanych na warsztatach tanecznych innym podmiotom oraz osobom niezwiązanym z działalnością HB. Tancerze zobowiązywali się do prowadzenia zdrowego trybu życia, kształtowania sylwetki poprzez regularne korzystanie z siłowni, dbania o swój wygląd zewnętrzny i prezencję. Tancerze byli zobowiązani podczas W. do wstrzemięźliwości od środków odurzających i alkoholu, noszenia się z klasą, elegancją i wysoką kulturą osobistą. Tancerze byli zobowiązani do rozbudowy na własny koszt asortymentu strojów służących do realizacji usług zgodnie z wytycznymi HB, utrzymywać w czystości oraz w dobrym stanie wszystkie kostiumy, dbania o ich kompletność w każdym realizowanym zleceniu. W trakcie trwania umowy, wizerunek tancerzy nie mógł figurować na internetowych stronach innych podmiotów świadczących usługi tożsame lub podobne do określonych w treści niniejszej umowy. Tancerze odpowiadali za swoje działania, które stanowiły bądź mogły stanowić szkodę dla HB. HB zobowiązał się do pokrycia pełnej wysokości kosztów zajęć tanecznych, sesji fotograficznych, spotów wideo, budowania portfolio, promocji tancerzy, zaprojektowania kostiumów, stworzenia podkładów muzycznych. HB zobowiązała się do dbałości o interesy tancerzy oraz do umożliwienia zrealizowania przez tancerzy na rzecz HB możliwie jak największej ilości W.. Tancerze mieli prawo uczestniczyć w warsztatach tanecznych, sesjach zdjęciowych, spotach wideo nie tylko organizowanych przez HB. Tancerze mieli prawo kompletowania dodatkowych przebrań tanecznych według własnego uznania. Niniejsza umowa zawierana była na czas nieokreślony z możliwością jej wypowiedzenia przez każdą ze stron za dwunastomiesięcznym okresem wypowiedzenia, ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego. Wypowiedzenie umowy przez tancerza z jakichkolwiek przyczyn przed okresem 36 miesięcy miało powodować nałożenie na tancerza kary finansowej w wysokości kary umownej. HB przysługiwało prawo rozwiązania umowy z tancerzem bez okresu wypowiedzenia w każdym czasie, w przypadku rażącego łamania zobowiązań, wskazanych w treści umowy, a także w innych przypadkach celowego uniemożliwiania HB prawidłowej realizacji W. oraz poprawnej współpracy z tancerzem. Z przypadku wypowiedzenia umowy z wyżej określonych przyczyn, tancerz miał ponosić odpowiedzialność. Za udział tancerza w danym W. HB zobowiązała się zapłacić tancerzowi wynagrodzenie w wysokości ustalonej przez strony na potrzeby realizacji każdego W., biorąc pod uwagę rodzaj W., a także wkład artystyczny tancerza w dany W.. Strony zgodnie oświadczały, że wynagrodzenie, o którym mowa w niniejszym paragrafie, stanowić będzie całkowite zaspokojenie wszelkich roszczeń finansowych z tytułu wykonania W. przez tancerza, w tym w szczególności za przeniesienie na rzecz HB praw do artystycznych wykonań na wszystkich polach eksploatacji wymienionych w treści niniejszej umowy. Wynagrodzenie było płatne gotówką po wykonaniu przez tancerzy W., na podstawie rachunku dostarczonego przez tancerza do HB w terminie 7 dni.

/umowy dot. w/w ubezpieczonych w aktach ZUS/

Na podstawie powyższej ramowej umowy zawartej w dniu 1 marca 2016 r. S. B. realizował w okresie od 1 marca 2017 r. do 31 marca 2017 r. umowę w przedmiocie występy artystyczne z okazji dnia kobiet. Zgodnie z przedłożonym rachunkiem otrzymał wynagrodzenie w wysokości 4050,00 zł.

/umowa i rachunek – k. 4 w aktach ZUS dot. S. B./

Na podstawie powyższej ramowej umowy z dnia 1 grudnia 2014 r. W. K. realizował w okresie od 1 marca 2017 r. do 31 marca 2017 r. umowę w przedmiocie występy artystyczne z okazji dnia kobiet. Zgodnie z przedłożonym rachunkiem otrzymał wynagrodzenie w wysokości 4900,00 zł.

/umowa i rachunek – k. 3 w aktach ZUS dot. W. K.

Na podstawie powyższej ramowej umowy z dnia 1 sierpnia 2013 r. P. F. realizował w okresie od 1 marca 2015 r. do 31 marca 2015 r. umowę w przedmiocie występy artystyczne z okazji dnia kobiet. Zgodnie z przedłożonym rachunkiem otrzymał wynagrodzenie w wysokości 4000,00 zł.

/umowa i rachunek – k. 3 w aktach ZUS dot. P. F./

Na podstawie powyższej ramowej umowy z dnia 1 kwietnia 2015 r. J. T. realizował w okresie od 1 września 2015 r. do 30 września 2015 r., od 1 listopada 2015 r. do 30 listopada 2015 r., od 1 maja 2016 r. do 31 maja 2016 r. umowę nazwaną umową o dzieło w przedmiocie występy artystyczne oraz od 1 marca 2016 r. do 31 marca 2016 r., od 1 marca 2017 r. do 31 marca 2017 r. umowę nazwaną umową o dzieło z okazji dnia kobiet, Zgodnie z przedłożonymi rachunkami otrzymał wynagrodzenie w wysokościach: (...) – 1000,00 zł, (...) – 1200,00 zł, (...) – 4400,00 zł, (...) – 2450,00 zł, (...) – 4200,00 zł.

/umowy i rachunki – k. 9 – 13 akt ZUS dot. J. T./

Na podstawie powyższej ramowej umowy z dnia 15 stycznia 2014 r. K. T. realizowała w okresie od 1 maja 2016 r. do 31 maja 2016 r. umowę nazwaną umową o dzieło w przedmiocie występy artystyczne z okazji dnia kobiet. Zgodnie z przedłożonym rachunkiem otrzymał wynagrodzenie w wysokości 2300,00 zł.

/umowa i rachunek – k. 3 w aktach ZUS dot. K. T./

Na podstawie powyższej ramowej umowy z dnia 15 stycznia 2014 r. M. D. (wcześniej S.) realizowała w okresie od 1 maja 2016 r. do 31 maja 2016 r. umowę w przedmiocie występy artystyczne z okazji dnia kobiet. Zgodnie z przedłożonym rachunkiem otrzymała wynagrodzenie w wysokości 2550,00 zł.

/umowa i rachunek – k. 3 akt ZUS dot. M. D./

Płatnik składek zawarł w dniu 1 stycznia 2016 r. z ubezpieczoną P. N. umowę nazwaną umową o dzieło na okres od 30 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2016 r., której przedmiotem było wykonywanie przedstawienia tańca erotycznego na imprezach prywatnych, klubach, restauracjach, zajazdach na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Na podstawie w/w umowy ubezpieczona w okresie od 1 maja 2016 r. do 31 maja 2016 r. realizowała umowę w przedmiocie przedstawienie. W wyniku realizacji umowy ubezpieczonej przysługiwało wynagrodzenie w wysokości:

- 350 zł za pokaz składający się z trzech odsłon trwających w sumie około 25 minut,

- 200 zł za pokaz składający się z dwóch odsłon trwających w sumie około 15 minut,

- 100 zł za pokaz składający się z jednej odsłony trwającej około 7 minut.

Z chwilą przyjęcia prezentacji płatnik składek nabył wyłączne prawo do jego rozpowszechniania, udostępniania oraz wprowadzania do obrotu (w tym wizerunku) na wszelkich polach eksploatacji określonych przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zgodnie z przedłożonym rachunkiem ubezpieczona otrzymała wynagrodzenie w wysokości 2550,00 zł.

/umowa o dzieło – k. 3 akt ZUS dot. P. N., rachunek – k. 4 akt ZUS dot. P. N./

K. S. w dniu 19 listopada 2014 r. zawarła z płatnikiem składek umowę nazwą umową o dzieło na na okres od 19 listopada 2014 r. do 31 grudnia 2015 r., której przedmiotem było wykonywanie prezentacji własnej pozowania oraz tańca przed obiektywem kamery w postaci materiału Audio-Video przesłanego drogą internetowa. Na podstawie w/w umowy ubezpieczona w okresie od 3 grudnia 2014 r. do 24 listopada 2015 r. realizowała umowy w przedmiocie taniec i pozowanie przed obiektywem kamery z wykorzystaniem mikrofonu na platformie (...) oraz (...). Z chwilą przyjęcia prezentacji płatnik składek nabył wyłączne prawo do jego rozpowszechniania, udostępniania oraz wprowadzania do obrotu (w tym wizerunku) na wszelkich polach eksploatacji określonych przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Wynagrodzenie było uzależnione od wypracowanego przez ubezpieczoną przychodu związanego z kosztem połączenia (na platformie (...) w wysokości 0,005 USD za 1 token, na (...) w wysokości 4,00 USD za minutę).

Następnie ubezpieczona K. S. zawarła z płatnikiem składek w dniu 1 stycznia 2016 r. kolejną umowę nazwaną umową o dzieło na okres od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2016 r., której przedmiotem było wykonywanie prezentacji własnej pozowania oraz tańca przed obiektywem kamery w postaci materiału Audio-Video przesłanego drogą internetową. Na podstawie w/w umowy ubezpieczona w okresie od 25 listopada 2015 r. do 23 sierpnia 2016 r. realizowała umowy w przedmiocie taniec i pozowanie przed obiektywem kamery z wykorzystaniem mikrofonu na platformie (...) oraz (...). Z chwilą przyjęcia prezentacji płatnik składek nabył wyłączne prawo do jego rozpowszechniania, udostępniania oraz wprowadzania do obrotu (w tym wizerunku) na wszelkich polach eksploatacji określonych przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wynagrodzenie było uzależnione od wypracowanego przez ubezpieczoną przychodu związanego z kosztem połączenia (na platformie (...) w wysokości 0,005 USD za 1 token, na (...) w wysokości 4,00 USD za minutę).

Zgodnie z przedłożonymi rachunkami otrzymała wynagrodzenie w wysokości (...) – 3614,64 zł, (...) – 1610,89 zł, (...) - 5964,36 zł, (...) – 3804,78 zł, (...) – 9938,04 zł, (...) – 3780,79 zł, (...) – 5509,50 zł, (...) – 10077,72 zł, (...) – 5447,23 zł, (...) – 5997,31 zł, (...) – 7473,44 zł, (...) – 5238,53 zł, (...) – 8020,64 zł, (...) – 3707,13 zł, (...) – 3911,67 zł, (...) – 3815,29 zł, (...) – 4045,27 zł, (...) – 3789,12 zł, (...) – 4466,97 zł.

/umowa – k. 27 akt ZUS dot. K. S., rachunki – k. 123 – 151 akt kontroli, umowa – k. 153 akt kontroli, rachunki – 157 – 175 akt kontroli, k. 18 – 26 akt ZUS dot. K. S./

W dniu 1 września 2016 r. płatnik składek A. Z. zawarł z ubezpieczonym J. O. (1) umowę nazwaną umową o dzieło zawartą na okres od 1 września 2016 r. do 30 września 2016 r. oraz umowę w dniu 1 października 2016 r. na okres od 1 października 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r., których przedmiotem było przygotowanie choreografii tanecznej dla HeartBreakers na cele występów solowych, grupowych zespołu (...). Na podstawie w/w umów ubezpieczony w okresie od 1 września 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. realizował umowy w przedmiocie układ choreograficzny dla jednego, dwóch lub trzech tancerzy w zależności od indywidualnego zapotrzebowania klienta. Za wykonanie umowy J. O. (2) przysługiwało wynagrodzenie w wysokości:

- 1000 zł za układ choreograficzny skonstruowany do jednego utworu muzycznego dla jednego tancerza,

- 1500 zł za układ choreograficzny skonstruowany do jednego utworu muzycznego dla dwóch tancerzy,

- 2000 zł za układ choreograficzny skonstruowany do jednego utworu muzycznego dla jednego tancerza.

Z chwilą przyjęcia prezentacji płatnik składek nabył wyłączne prawo do jego rozpowszechniania, udostępniania oraz wprowadzania do obrotu (w tym wizerunku) na wszelkich polach eksploatacji określonych przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zgodnie z przedłożonymi rachunkami otrzymał wynagrodzenie w wysokości (...) – 2000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł, (...) – 5000,00 zł.

/umowa – k. 4 w aktach ZUS dot. 3 - 4 J. O. (1), rachunki – k. 5 – 12 akt ZUS dot. J. O. (1), k. 91 – 95 akt kontroli, umowa – k. 87 akt kontroli/

Wnioskodawca od 10 lat prowadzi działalność gospodarczą. W ramach prowadzonej działalności organizuje pokazy dla kasyn, hoteli. Firma promuje się w Internecie. Występy odbywały się dla osób prywatnych, właścicieli korporacji, w salach bankietowych, dyskotekach. Był występ dla pracowników biedronki, odbył się także pokaz w restauracji (...) na 96 urodzinach, pokazy tańca erotycznego w kasynie w Manufakturze oraz pokazy z okazji dnia kobiet. Pokazy były przygotowywane pod konkretne zamówienie. Częstotliwość pokazów była różna. Wnioskodawca miał zawarte umowy z w/w ubezpieczonymi w przedmiocie realizacji pokazów, występów, przygotowywania choreografii. Były to tzw. umowy ramowe, które określały kwestie praw autorskich co do tańców czy wizerunku. Na ich mocy zawierane były z tancerzami czy choreografami umowy dotyczące konkretnych pokazów czy przygotowania konkretnych choreografii tanecznych. Wnioskodawca na kilka dni przed pokazem kontaktował się z tancerzami i wszystko ustalał: co tancerze będą tańczyć, w jakie postacie będą się wcielać np. policjanta, strażaka, lekarza, żołnierza itp. Ustalał muzykę. Tancerze nie mieli dowolności wyboru jaki będą tańczyć układ taneczny i w jaką postać się wcielą. Płatnik nadzorował czy tancerze trzymają się ustaleń w trakcie pokazu, nadzorował przygotowania do występów, tancerze mieli obowiązek uczestniczyć w próbach. Wnioskodawca często był na pokazach, gdyż sam też brał w nich udział – tańczył. Z występów wnioskodawca prowadził dokumentację zdjęciową i video. Tancerzom w trakcie pokazów towarzyszył fotograf i kamerzysta. Tancerze z góry mieli określoną wysokość wynagrodzenia w zależności od długości występu, ilości tańców. Wnioskodawca czasami obniżał wynagrodzenia gdy np. tancerz zapomniał stroju czy rekwizytów. Tancerze mogli odmówić współpracy przy konkretnym pokazie.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 6 czerwca 2019 r. – 01:06:05 – 01:33:09 – płyta CD – k. 121, zeznania ubezpieczonego P. F. z dnia 11 kwietnia 2019 r. – 00:08:46 – 00:34:40 – płyta CD – k. 53, płyta CD – k. 77, zeznania świadka W. S. z dnia 6 czerwca 2019 r. – 00:07:38 – 00:36:29 – płyta CD – k. 121, zeznania świadka L. M. z dnia 6 czerwca 2019 r. – 00:36:29 – 00:50:24 – k. 121, zeznania ubezpieczonego W. K. z dnia 6 czerwca 2019 r. – 00:52:09 – 01:03:48 – płyta CD – k. 121/

Występy były indywidualne i grupowe 6 – 7 osobowe, to zależało od zamówienia klienta.

/zeznania ubezpieczonego P. F. z dnia 11 kwietnia 2019 r. – 00:08:46 – 00:34:40 – płyta CD – k. 53, zeznania świadka L. M. z dnia 6 czerwca 2019 r. – 00:36:29 – 00:50:24 – k. 121/

Natomiast choreograf w ramach zawartej umowy miał przygotować układy choreograficzne wraz z akcesoriami na potrzeby pokazów. Choreograf musiał wpleść to w taniec. Choreografem był J. O. (1). Stworzył on ponad 10 różnych choreografii. Choreograf uczył wnioskodawcę choreografii, a następnie on przekazywał ją tancerzom i tancerkom. Zdarzało się, że choreografia była modyfikowana, gdyż układ kroków był za trudny. Tancerze wcielali się w różne postacie, musieli odegrać pewne role. Nie każdy był w stanie odegrać każdą rolę. Układ taneczny był ustalany pod konkretnego klienta. Nie zdarzyło się, żeby były dwie takie same imprezy. Po filmie M. pojawiło się wcielenie z filmu. Często klient definiował w jakie postacie mieli wcielać się tancerze. Postacie powtarzały się, ale pokazy nie były takie same. Wysokość wynagrodzenia choreografa była uzależniona od tego czy układ taneczny był przygotowywany dla jednej czy kilku osób. Zdarzało się, że ubezpieczony J. O. (1) nie był w stanie wykonać zamówienia ze względu na inne obowiązki.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 6 czerwca 2019 r. – 01:06:05 – 01:33:09 – płyta CD – k. 121, zeznania ubezpieczonego J. O. (1) z dnia 11 kwietnia 2019 r. – 00:34:40 – 00:44:48 – płyta CD – k. 53/

K. S. także posiadała umowę ramową przenoszącą prawa autorskie, w ramach której na konkretne zamówienie rejestrowała swój pokaz – taniec z użyciem rekwizytów. Przyjmowała role sekretarki, sprzątaczki. Przed nagraniem wnioskodawca przekazywał ubezpieczonej przy jakiej muzyce ma tańczyć i jak ten taniec ma przebiegać. Przed nagraniem odbywała się jedna próba. Następnie ubezpieczona przekazywała materiał wnioskodawcy. Robiła podstawową obróbkę. Występ ubezpieczonej publiczność oglądała w Internecie na amerykańskiej platformie. Trwał on od jednej do dwóch godzin. Ubezpieczona nie posiadała własnej strony internetowej. Wynagrodzenie było określone przez serwis gdzie to było publikowane. Było z góry do ustalenia jaka będzie stawka za cały pokaz z uwagi na długość trwania muzyki. Stawka była ustalona z góry z klientem, a potem z ubezpieczoną. Zdarzało się, że ubezpieczona nie mogła zrealizować zamówienia.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 6 czerwca 2019 r. – 01:06:05 – 01:33:09 – płyta CD – k. 121, zeznania ubezpieczonej K. S. z dnia 11 kwietnia 2019 r. – 00:44:48 – 01:05:42 – płyta CD – k. 53/

Płatnik składek nie zgłosił żadnego z wymienionych artystów do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia oznaczonego w w/w umowach jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania, ani nie wyrejestrował z tych ubezpieczeń od dnia następnego po dniu wygaśnięcia umowy.

/bezsporne/

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń w oparciu o dokumentację przedłożoną w aktach sprawy oraz w aktach organu rentowego. Prawdziwość i wiarygodność powyższych dowodów nie została zakwestionowana przez żadną ze stron postępowania, tym samym Sąd Okręgowy uznał je za pełnowartościowe dowody stanowiące podstawę ustaleń faktycznych. Ponadto, Sąd Okręgowy oparł się również, w ograniczonym zakresie, na zeznaniach P. F., J. O. (1), W. K. oraz świadków W. S., L. M. a także wnioskodawcy A. Z..

Dowody tworzą spójną, logiczną całość. Wskazać należy, że spór zasadza się w istocie na odmiennej ocenie prawnej zakwestionowanych przez ZUS umów cywilnoprawnych nazwanych „umowami o dzieło”.

Dodatkowo wskazać należy, że odwołujący, nie zakwestionował wskazanych przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji okresów podlegania przez zainteresowanych obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, jako zleceniobiorców u płatnika składek, ani miesięcznych podstaw wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne ale przez całe postępowanie twierdził, iż kwestionowane umowy były umowami o dzieło i nie stanowiły tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania jako niezasadne podlegają oddaleniu.

Na wstępie wskazać należy, że umowa zlecenia i umowa o dzieło to podstawowe kontrakty usługowe, konkurencyjne w stosunku do umowy o pracę. Różnica między tymi dwoma rodzajami umów jest dla podmiotów zatrudniających bardzo istotna, bowiem wiąże się z różnymi konsekwencjami prawnymi. Prawidłowa kwalifikacja zawieranej umowy nie zawsze jednak jest sprawą prostą - szczególnie w odniesieniu do różnych form działań i prac w sferze kultury. I tak np. podczas gdy umowy o dzieło rodzą określone obowiązki z punktu widzenia ubezpieczeń społecznych odnośnie naliczania i odprowadzania składek ubezpieczeniowych tylko wówczas, gdy są zawierane z własnymi pracownikami, to umowy zlecenia pociągają za sobą skutki ubezpieczeniowe bez względu na to, z kim są zawierane - z własnym pracownikiem czy z osobą z zewnątrz. Zatem jeśli dana umowa zostanie błędnie uznana nie za umowę o dzieło, ale za umowę zlecenia, to naliczenie w stosunku do niej składek na ZUS będzie niedozwolone, podobnie jak brak naliczenia składek w przypadku umowy zlecenia, która niewłaściwie została zakwalifikowana jako umowa o dzieło. Decydująca jest treść, a nie nazwa umowy. Aby prawidłowo ustalić, z jaką umową mamy w danym przypadku do czynienia, tzn. czy jest to umowa zlecenia, czy umowa o dzieło, należy kierować się jej treścią, zadaniem, jakie osoba zatrudniana ma do wykonania, czyli istotą obowiązków umownych, jakie osoba ta na siebie przyjmuje.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 roku (tekst jednolity Dz. U. z 2019 roku, poz. 300) osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

W myśl art. 9 ust. 1 analizowanej ustawy pracownicy spełniający jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów mogą dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a.

Wspomniany wyżej art. 9 ust. 1a stanowi zaś, że ubezpieczeni wymienieni w ust. 1, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1b i art. 16 ust. 10a.

Z mocy art. 13 pkt. 2 wspomnianej ustawy zleceniobiorcy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają od dnia oznaczonego w umowie, jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 i 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 (to jest przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia), jeżeli w umowie określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

Natomiast art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2.

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt. 1e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 roku (tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz. 1938) osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Stosownie do art. 36 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych.

Obowiązkiem płatnika składek – z mocy art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – jest obliczanie, rozliczanie i opłacanie należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklaracji rozliczeniowej, imiennych raportów miesięcznych oraz opłacanie składek za dany miesiąc.

Do ustalenia zaś podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których wyżej mowa, z mocy art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6. ust. 5 art. 81 stanowi, że przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Z kolei wymieniony ust. 6 art. 81 przewiduje, że podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.

W rozpoznawanej sprawie spór dotyczył kwalifikacji prawnej umowy nazwanej „umową o dzieło” jaką odwołujący się płatnik składek zawarł z K. T., J. T., , W. K., S. B., P. F., M. D., P. N., K. S., J. O. (2) . Kwestią sporną było, czy strony istotnie zawarły umowę o dzieło nierodzącą obowiązku ubezpieczenia społecznego, czy też zawarły umowę o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, a które stanowią tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Odnosząc się do powyższej spornej kwestii wskazać należy, iż stosownie do art. 734 § 1 k. c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie, przy czym do umowy o świadczenie usług stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k. c.). W doktrynie dominuje pogląd, zgodnie z którym przedmiotem umowy o świadczenie usług jest dokonanie określonej czynności faktycznej, która nie musi prowadzić do osiągnięcia indywidualnie oznaczonego rezultatu. Chodzi tu zatem o umowy zobowiązujące do dokonania jednej lub wielu czynności faktycznych (także stałego ich dokonywania).

Zgodnie zaś z treścią art. 627 k. c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Nie ma przy tym żadnych wątpliwości, że przepisy o zleceniu nie mają zastosowania do czynności będących przedmiotem umowy o dzieło, bowiem wykonanie dzieła, zgodnie z prezentowanym w doktrynie poglądem, nie mieści się w pojęciu usługi w rozumieniu art. 750 k. c.

Umowę o dzieło zalicza się do kategorii „umów rezultatu” i przeciwstawia umowie zlecenia - jako „umowie o staranne wykonanie usługi”. W odróżnieniu od umowy zlecenia, umowa o dzieło wymaga, by starania przyjmującego zamówienie doprowadziły w przyszłości do konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu. Tymczasem umowa zlecenia takiego rezultatu - jako koniecznego do osiągnięcia - nie akcentuje. Elementem wyróżniającym dla umowy zlecenia nie jest zatem wynik, lecz starania podejmowane w celu osiągnięcia tego wyniku (wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 21 grudnia 1993 roku sygn. III AUr 357/93; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 26 stycznia 2006 roku sygn. III AUa 1700/05; wyrok Sądu Najwyższego z 13 marca 1967 roku sygn. I CR 500/66, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 2013 roku, II UK 115/13 i wyrok Sadu Najwyższego z dnia 8 listopada 2013 roku II UK 157/13).

Dokonując kwalifikacji konkretnej umowy należy w pierwszej kolejności badać, czy świadczenie będące przedmiotem zobowiązania ma cechy dzieła. Dzieło stanowi zawsze zjawisko przyszłe, jest czymś, co w chwili zawarcia umowy nie istnieje, lecz ma dopiero powstać w jakiejś określonej przyszłości. Rezultat, na jaki umawiają się strony, musi być z góry określony i może przyjmować zarówno postać materialną jak i niematerialną. Cechą konstytutywną umowy o dzieło jest, aby rezultat ten był obiektywnie osiągalny i w konkretnych warunkach pewny. Dzieło musi mieć indywidualny charakter i odpowiadać osobistym potrzebom zamawiającego. Podkreślenia także wymaga, że celem umowy o dzieło nie jest czynność (samo działanie lub zaniechanie), która przy zachowaniu należytej staranności prowadzić ma do określonego w umowie rezultatu, lecz samo osiągnięcie tego rezultatu. W umowie o dzieło chodzi zawsze o osiągnięcie umówionego rezultatu, niezależnie od rodzaju i intensywności świadczonej w tym celu pracy i staranności.

Tymczasem umowa o świadczenie usług jest umową starannego działania, jej celem jest wykonywanie określonych czynności, które nie muszą zmierzać do osiągnięcia rezultatu. W umowie zlecenie można wskazać rezultat, który powinien być osiągnięty, a podejmujący zlecenie powinien podejmować starania by go osiągnąć. Jednak w odniesieniu do umowy zlecenia po pierwsze nie da się określić zamierzonego rezultatu w sposób pewny, a po drugie nie sposób przewidzieć, w jakim stopniu zostałby on osiągnięty.

W odróżnieniu od umowy zlecenia, umowa o dzieło wymaga, by starania przyjmującego zamówienia doprowadziły do konkretnego, w przyszłości, indywidualnie oznaczonego rezultatu. Umowa zlecenia nie akcentuje tego rezultatu, jako koniecznego do osiągnięcia, nie wynik zatem (jak w umowie o dzieło), lecz starania w celu osiągnięcia tego wyniku, są elementem wyróżniającym dla umowy zlecenia, to jest przedmiotem istotnym (wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 21 grudnia 1993 roku III AUr 357/93).

Sposób wykonania dzieła pozostawiony jest w zasadzie uznaniu przyjmującego zamówienie, byleby dzieło miało przymioty ustalone w umowie lub wynikające z charakteru danego dzieła. Przyjmujący zamówienie nie ma także, co do zasady, obowiązku osobistego wykonania dzieła, chyba że wynika to z umowy lub charakteru dzieła (np. dzieło artystyczne). Ryzyko nieosiągnięcia rezultatu zawsze obciąża przyjmującego zamówienie. Przy czym odpowiedzialność przyjmującego zamówienie w wypadku nieosiągnięcia celu umowy, jest odpowiedzialnością za nieosiągnięcie określonego rezultatu, a nie za brak należytej staranności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2000 roku sygn. II UKN 386/99).

A zatem z umową rezultatu mamy do czynienia wtedy, gdy spełnienie świadczenia przez dłużnika polega na doprowadzeniu do określonego efektu. W tego typu umowach jedynie taki stan będzie uznany za wykonanie zobowiązania. Z kolei z umową starannego działania jest związany obowiązek dłużnika działania w sposób sumienny w kierunku osiągnięcia danego rezultatu, przy czym już samo sumienne działanie jest spełnieniem świadczenia, niezależnie czy ostatecznie zostanie osiągnięty zamierzony rezultat czy nie. (K. B. „Kilka mitów z zakresu teorii umów” G. Studia (...)/2/309 teza 2).

Należy podkreślić, że umowę o dzieło zdefiniowano w art. 627 k. c. jako zobowiązanie do wykonania oznaczonego dzieła za wynagrodzeniem. Starania przyjmującego zamówienie w umowie o dzieło mają doprowadzić w przyszłości do konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu, za wynagrodzeniem zależnym od wartości dzieła (art. 628 § 1, art. 629, art. 632 k. c.). Umowa o dzieło zakłada swobodę i samodzielność w wykonywaniu dzieła, a jednocześnie nietrwałość stosunku prawnego, gdyż wykonanie dzieła ma charakter jednorazowy i jest zamknięte terminem wykonania. Przyjmuje się, że rezultat, o który umawiają się strony, musi być z góry określony, mieć samoistny byt obiektywnie osiągalny i pewny.

Wykonanie dzieła najczęściej przybiera postać wytworzenia rzeczy lub dokonania zmian w rzeczy już istniejącej (naprawienie, przerobienie, uzupełnienie); takie dzieła są rezultatami materialnymi umowy zawartej między stronami, weryfikowalnymi ze względu na istnienie wad (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 2000 roku, IV CKN 152/2000).

Poza rezultatami materialnymi, istnieją także rezultaty niematerialne, które mogą, ale nie muszą być ucieleśnione w jakimkolwiek przedmiocie materialnym. W każdym razie takim rezultatem nieucieleśnionym w rzeczy nie może być czynność, a jedynie jej wynik, dzieło bowiem musi istnieć w postaci postrzegalnej, pozwalającej nie tylko odróżnić je od innych przedmiotów, ale i uchwycić istotę osiągniętego rezultatu.

Z dokonanych ustaleń wynika, że przedmiotowe umowy, zawarte z zainteresowanymi K. T., J. T., , W. K., S. B., P. F., M. D., P. N., K. S., J. O. (2) , objęte zaskarżonymi decyzjami były nakierowane na podjęcie działań w celu wykonania: występów artystycznych z okazji dnia kobiet (S. B., W. K., P. F., J. T., K. T., M. D.), przedstawienia tańca erotycznego na imprezach prywatnych, klubach, restauracjach, zajazdach na terenie Rzeczypospolitej Polskiej (P. N.), tańca i pozowania przed obiektywem kamery z wykorzystaniem mikrofonu na platformie (...) oraz (...) (K. S.), układu choreograficznego dla jednego, dwóch lub trzech tancerzy (J. O. (1))

Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że żadna z tych będących przedmiotem analizy umów nie wskazuje jakichkolwiek indywidualnych rezultatów, efektów do osiągnięcia. Tancerze byli zobowiązani do wykonania pokazów tańca według ściśle określonego scenariusza przekazanego im przez wnioskodawcę, pod jego nadzorem i kierownictwem po odbyciu szeregu prób. Natomiast J. O. (1) był zobowiązany do stworzenia układów choreograficznych dla tancerzy według wskazówek wnioskodawcy, układy te często były modyfikowane przez wnioskodawcę.

A zatem istotą świadczenia ze strony ubezpieczonych było wykonanie czynności, opisanych wyżej, cechujących się powtarzalnością i cyklicznością. Przy wykonywaniu czynności żaden z wykonujących opisane czynności nie miał dowolności, swobody, inwencji twórczej.

Rezultat tych czynności – rezultat zawartych umów – nie był określony w żadnej z umów. To płatnik nadzorował wykonanie zamówień przez ubezpieczonych.

Z dokonanych ustaleń wynika, że żadna z umów nie była indywidualnie oznaczona.

Powyższe okoliczności wskazują, że nie rezultat działania był określony w umowach, tylko wykonanie opisanych usług – wykonanie tańca, przygotowanie choreografii, a te czynności nie stanowiły – samodzielnie indywidualnego bytu w obrocie, nie stanowiły autorskiego programu, realizowanego przez wykonawców, nie zawierały śladów inwencji twórczej, nie były objęte swobodą twórczą, inwencją kreatywną.

Podejmowane przez ubezpieczonych czynności były powtarzalne i wymagały starannego działania. Rezultat nie był określony w żadnej umowie.

Podkreślić także należy, że zainteresowani podlegali kierownictwu płatnika składek. Byli zobowiązani do współdziałania w trakcie wykonywania dzieła oraz mieli ustalony czas i miejsce pracy. Mieli obowiązek wykonywać polecenia wnioskodawcy, podlegali jego kierownictwu – co jasno wynika z jego zeznań i pozostałych ubezpieczonych i świadków. Zdaniem Sądu okoliczności te potwierdzają brak w zawartych umowach cech umów o dzieło, bowiem w umowach o dzieło nie występuje żaden stosunek zależności czy też podporządkowania.

Ponadto zauważyć należy, że zainteresowani odbywali próby pod kierownictwem wnioskodawcy.

Ubezpieczeni mieli ustalone wynagrodzenie, mieli płacone wyłącznie za wykonaną pracę. Co istotne wnioskodawca mógł zmniejszyć wynagrodzenie za uchybienia leżące po stronie wykonawców.

W ocenie Sądu, przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że rzeczywistą wolą stron odnośnie przedmiotowych umów było świadczenie usług, a nie wykonanie dzieła, gdyż to nie wynik, ale określone działania były istotne dla realizacji umów i z tych też działań wykonawcy byli rozliczani. Nie wynik czynności, ale same w sobie czynności wykonywane przez nich były przedmiotem spornych umów.

Oceniając odwołanie płatnika, Sąd Okręgowy miał na względzie zasadę swobody umów ( art. 353 ¹ k.c.), w myśl której strony mają możliwości wyboru rodzaju łączącego je stosunku prawnego. Podkreślić jednak należy, że wyżej przytoczona zasada w żadnym razie nie oznacza dowolności, gdyż przywołany wyżej przepis wprost wymaga, aby treść umowy nie sprzeciwiała się naturze danego stosunku prawnego, jego społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu i ustawie (zob. także wyrok Sądu Najwyższego z 28 kwietnia 2010 r., II UK 334/09, LEX nr 604221).

O tym jaki stosunek w rzeczywistości łączy strony rozstrzygają warunki, na jakich świadczenie jest wykonywane, a nie sama nazwa umowy, czy nawet wola stron, która podlega ograniczeniom wynikającym właśnie z treści art. 353 ¹ k.c. Ponieważ umowa o dzieło należy do umów rezultatu, dlatego oceny wykonania takiej umowy dokonuje się przez pryzmat osiągnięcia konkretnego, indywidualnie oznaczonego wytworu czy też efektu, który może mieć postać zarówno materialną, jak i niematerialną. Realizacja oznaczonego dzieła jest zwykle określonym procesem wykonawczym, o możliwym do wskazania momencie początkowym i końcowym, którego celem jest doprowadzenie do weryfikowalnego i jednorazowego rezultatu, który jest zdefiniowany przez strony już w momencie zawierania umowy. Ryzyko nieosiągnięcia rezultatu obciąża przy tym przyjmującego zamówienie. Dzieło zawsze musi być jednorazowym efektem, zindywidualizowanym już na etapie zawierania umowy i możliwym do jednoznacznego zweryfikowania po wykonaniu. Szereg powtarzalnych i cyklicznych czynności, których podjęli się wykonać ubezpieczeni na podstawie spornych umów, nawet gdy prowadziły do wymiernego efektu, to jednak efekt tych prac nie mógł być rozumiany jako jednorazowy rezultat i kwalifikowany jako realizacja umowy o dzieło. Przedmiotem umowy o dzieło nie może być bowiem osiąganie kolejnych, bieżąco wyznaczanych rezultatów, a takimi były kolejne pokazy czy kolejna choreografia. Tego rodzaju czynności są charakterystyczne dla umowy o świadczenie usług, którą definiuje obowiązek starannego działania.

Z uwagi na to, że dzieło nie zostało precyzyjnie opisane w umowie nie istniała także możliwość obiektywnego sprawdzenia przedmiotu umowy pod kątem wad fizycznych. Nie chodzi bowiem w tym wypadku o sprawdzenie czy przedmiot wykonany nie jest wadliwy (uszkodzony), ale czy nie jest wadliwy w rozumieniu umowy o dzieło, czyli czy został wykonany zgodnie z ustaleniami umowy. Biorąc pod uwagę treść umów trudne byłoby ustalenie istnienia ewentualnych wad – bo musiałyby dotyczyć przedmiotu umowy czyli konkretnego indywidualnego elementu, który byłby do wykonania - odrestaurowania. Nadto strony w umowie nie określały konkretnych cech jakim powinien odpowiadać rezultat pracy. Nie podawano żadnych szczegółów, które pozwoliły ocenić zgodność efektu pracy z zamówieniem, co jest niezbędne w przypadku umowy o dzieło, której istotę stanowi konkretny wytwór. Jest to charakterystyczne dla umowy o świadczenie usług, a niedopuszczalne przy umowie o dzieło. Chociaż niekiedy, co Sąd pragnie podkreślić, ta sama czynność będąca przedmiotem umowy może świadczyć zarówno o zawarciu umowy o dzieło jak i innej umowy, zwłaszcza umowy o pracę. Ocenie podlega bowiem nie charakter przedmiotu umowy a sama umowa. Jeśli zatem przedmiotem umowy byłoby przygotowanie jednego konkretnie opisanego przedmiotu umowy w chwili jej zawierania a ściśle określonego przez zamawiającego, to tak sformułowana umowa mogłaby zostać uznana za umowę o dzieło, pod warunkiem wskazanie mierzalnego dzieła, kategoriami przypisanymi dla dzieł tego rodzaju, oraz, że dzieło to stanowi autonomiczny przedmiot obrotu społecznego. Inaczej jest jednak w sytuacji, gdy przedmiotem umowy, jak w niniejszej sprawie, jest przygotowywanie bliżej nie określonego przedmiotu.

Sąd podzielił w tym zakresie stanowisko wyrażone np. przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 marca 2013 r., w sprawie I CSK 403/12, w myśl którego „umowa o dzieło, będąca umową rezultatu, różni się od umów starannego działania koniecznością osiągnięcia oznaczonego rezultatu ludzkiej pracy, który musi mieć charakter samoistny i musi być ucieleśniony, a więc przybrać określoną postać w świecie zjawisk zewnętrznych. Rezultat ten musi być przy tym sprawdzalny, czyli zdatny do poddania sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych.”(LEX nr 1341643); oraz przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu, który w wyroku z dnia 18 kwietnia 2013 r., w sprawie III AUa 1397/12 uznał, że „cechą konstytutywną przedmiotu umowy o dzieło jest "samoistność rezultatu". Samoistność ta, rozumiana jest na ogół, jako niezależność rezultatu od dalszego działania, a nawet istnienia samego twórcy. Innymi słowy, w momencie ukończenia dzieła ustaje jego "zależność" od twórcy, staje się ono wartością autonomiczną w obrocie.”(LEX nr 1322558).

Z uwagi więc na powyższe ustalenia, z całą pewnością uznać należy, że treścią zobowiązań ubezpieczonych nie był określony konkretny wynik odpowiadający pewnym z góry ustalonym warunkom, który podlegałby ocenie, lecz wykonywanie określonych czynności, których rezultat zależał w znacznym stopniu od okoliczności leżących poza kontrolą zainteresowanych. Przedmiot umowy był powtarzany w kolejno zawieranych umowach.

W ocenie Sądu wnioskodawca zawarł umowy nazwane umowami o dzieło z ubezpieczonymi jedynie w celu ominięcia obowiązku składkowego bowiem w rzeczywistości były one, zgodnie z twierdzeniami organu rentowego, umowami o świadczenie usług.

Wobec powyższego wykonywanie pracy przez ubezpieczonych na podstawie zakwestionowanych przez organ rentowy umów rodziło dla zainteresowanych tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 roku.

Decyzje ZUS są zatem prawidłowe, ustalenia faktyczne wskazują, iż zainteresowani faktycznie wykonywali czynności zgodne z treścią zawartych umów. W uznaniu Sądu nie ulega zatem wątpliwości, że kwestionowane umowy noszą cechy umowy o świadczenie usług, do których stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.) a nie umowy o dzieło. I z tego względu podlegają obowiązkowi składkowemu.

Zauważyć należy, że decyzja o objęciu określonym tytułem ubezpieczenia społecznego, jak również decyzja ustalająca podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne ma charakter decyzji deklaratoryjnej, albowiem stwierdza jedynie zaistnienie stanu prawnego zgodnego z przepisami prawa ubezpieczeń społecznych. Na kształt decyzji dotyczącej ubezpieczenia wpływa tym samym jedynie fakt istnienia bądź nieistnienia tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, a w drugim przypadku – istnienie takiej sytuacji faktycznej, która odpowiada konkretnemu przepisowi regulującemu podstawę wymiaru składki.

Sąd nie znalazł zatem powodów do zakwestionowania ustaleń oraz wyliczeń organu rentowego, w sytuacji, w której sam odwołujący nie podaje konkretnych zastrzeżeń. Podkreślenia wymaga fakt, że z chwilą wniesienia odwołania płatnik stał się stroną procesu, a organ rentowy jej przeciwnikiem procesowym. Podporządkowanie się obowiązującym w procesie cywilnym zasadom, w tym zasadzie kontradyktoryjności, wymaga, aby strony powoływały dowody na poparcie swych twierdzeń, albowiem sądy ustalają fakty na podstawie dowodów. Sąd nie jest zobowiązany do poszukiwania dowodów z urzędu, gdyż w myśl zasady kontradyktoryjności ciężar dowodu spoczywa na stronach. To strony są dysponentem toczącego się postępowania dowodowego i to one ponoszą odpowiedzialność za jego wynik. Powyższe jasno wynika z art. 3 k.p.c., który wskazuje, że na stronach spoczywa obowiązek dawania wyjaśnień co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i przedstawiania dowodów na ich poparcie.

Reasumując stwierdzić należy, że zawarte przez strony sporne umowy nie były umowami rezultatu, lecz umowami starannego działania, ponieważ ich przedmiotem było wykonywanie przez ubezpieczonych ciągu powtarzalnych czynności, o charakterze cyklicznym, który wprawdzie w celu finalnym zmierzały do osiągnięcia bieżących rezultatów, ale wymagały jedynie starannego działania. Wobec powyższego uprawnione jest wnioskowanie, że z uwagi na przedmiot planowanej aktywności, wykonywanie czynności przez zainteresowanych, na podstawie zakwestionowanej przez ZUS umowy, rodziło dla zainteresowanych tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zakresie, w jakim obowiązywała ta umowa. Podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, zgodnie z art. 18 ust. 1 i 3 ustawy, stanowi osiągnięty na podstawie umowy przychód.

Z tych względów, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy oddalił odwołania – orzekając o tym w pkt 1 wyroku.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł w pkt 2 wyroku. Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Stosownie do art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez wykwalifikowanego pełnomocnika zalicza się wynagrodzenie. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika organu rentowego Sąd ustalił zgodnie z jego wnioskiem w wysokościach mieszczących się w § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2018 roku, poz. 265 ze zm.), na kwotę 1620,00 zł (9 x 180 zł).

K.K.-W.