Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20.12.2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887) ustawy z dnia 5.03.2015 o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2015 poz 552 ) ponownie ustalił P. M. wartość kapitału początkowego na dzień 1.01.1999 r.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 732,66 zł.

Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od 1.01.1986 r. do 31.12.1995r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 60,01 %.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 732,66 zł ZUS ustalił w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 60,01 % przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową określoną w w/w ustawie o emeryturach i rentach z FUS (60,01 %. x 1 220,89 zł =732,66 zł).

Organ rentowy przyjął łącznie 14 lat, 0 miesięcy, 19 dni, okresów składkowych.

Okresy nieskładkowe 9 miesięcy 12 dni.

W wysokość 24% kwoty bazowej wyniosła 293,01 zł.

Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniósł 50,53 %.

Średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat przyjęto w ilości 209 miesięcy.

W związku z powyższym wysokość kapitału początkowego ustalona na dzień 1 stycznia 1999 roku wyniosła 59 623,52 złotych.

Za okresy zatrudnienia nieudokumentowane wynagrodzeniem tj 24.08.1979-27.11.1979 oraz 28.11.1979 -17.07.1981 r. przyjęto wynagrodzenie minimalne obowiązujące w tym czasie proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Wskazano, iż ponowne przeliczenie podstawy wymiaru kapitału początkowego nastąpi po przedłożeniu zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu lub innego dokumentu potwierdzającego wynagrodzenie za powyższe okresy.

Okres zatrudnienia w Fabryce (...) nie został uwzględniony przy wyliczeniu kapitału początkowego w związku z brakiem dokumentów z datą urodzenia, początku i zakończenia zatrudnienia. Wskazano, iż w celu zaliczenia powyższego okresu należy przedłożyć legitymację ubezpieczeniową lub inny dokument potwierdzający okres zatrudnienia.

Dodatkowo poinformowano że RP - z 30.07.2024 z (...) S.A. nie zostało uwzględnione przy wyliczeniu kapitału początkowego ponieważ dokument nie spełnia wymogów formalnych ( brak pieczątki zakładu pracy)

/ decyzja w aktach ZUS/

Odwołanie od ww. decyzji wniósł P. M. domagając się jej zmiany poprzez przeliczenie podstawy wymiaru kapitału początkowego z uwzględnieniem okresu zatrudnienia w Papierni (...) w S. - od 24.08.1979r. do 27.11.1979 r., od 28.11.1979 r. do 17.07.1981 r. Podkreślił, iż zwracając się do Archiwum Państwowego w W. otrzymał informacje, że wskazany pracodawca nie przesłał informacji do kiedy trwało zatrudnienie, ale przesłał kartotekę zarobkową z jego imieniem i nazwiskiem (bez daty urodzenia) w oparciu o co powinno się ustalić ten okres. Odwołujący podniósł, iż nie może odpowiadać za błędy czy niedopatrzenia innych osób. Podkreślił, iż nie ma innych dokumentów poświadczających ten okres. Co do pominiętych przez ZUS zarobków za okres zatrudnienia w (...) S.A. z uwagi na brak pieczątki na zaświadczeniu RP-7 z dnia 30.07.2024 r. wskazał, iż składa ponownie RP-7 i świadectwo pracy za okres 09.03.1983 r. -17.02.1984 r.

/ odwołanie k. 3 /

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując stanowisko zwarte w zaskarżonej decyzji.

Organ wskazał, że jak wynika, z akt sprawy Zakład Karny w zaświadczeniu o wykonywaniu pracy z 21.05.2024 r. wskazał okresy pracy podczas odbywania kary pozbawieniu wolności tj. od 24.08.1979r. do 27.11.1979 r., od 28.11.1979 r. do 17.07.1981 r. ( (...) Przedsiębiorstwa (...) oraz Przedsiębiorstwo (...) w S.).

Za ww. okresy zatrudnienia nieudokumentowane wynagrodzeniem organ rentowy przyjął wynagrodzenie minimalne obowiązujące w tym czasie proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Wnioskodawca nie przedłożył zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu lub innego dokumentu potwierdzającego wynagrodzenie w tych okresach.

Organ rentowy podniósł, iż nie uwzględnił przy wyliczaniu kapitału początkowego okresu zatrudnienia w Fabryce (...), gdyż nie został wystarczająco udowodniony. Archiwum Państwowe przekazało dwie umowy o pracę z 1978 r. i dwie karty wynagrodzenia zawierające wpisy od 4/1978 do 6/1979. Nie zostały przedłożone dokumenty z datą urodzenia, początkiem i zakończeniem zatrudnienia. Wnioskodawca nie przedłożył legitymacji ubezpieczeniowej ani innego dokumentu potwierdzającego okres zatrudnienia.

Odnośnie dołączonego do odwołania zaświadczenia ERp-7 z 30.07.2024r. z (...) S.A (uzupełnionego o pieczątkę zakładu pracy) wskazano, iż zostało uwzględnione w decyzji o ponownym ustaleniu kapitału początkowego z 27.01.2025r. Wartość kapitału początkowego nie uległa zmianie. Od decyzji (...).01.2025r. na chwilę obecną wnioskodawca nie złożył odwołania. W dacie wydania zaskarżonej decyzji z 20.12.2024 zaświadczenie ERp-7 z 30.07.2024r. nie spełniało wymogów formalnych, brakowało pieczątki zakładu pracy, dlatego nie było uwzględnione.

/ odpowiedź na odwołanie k. 9/

Na rozprawie w dniu 15.04.2025 r. wnioskodawca oświadczył, iż w odwołaniu pomylił daty okresu zatrudnienia w Papierni (...) w S.. Wskazał że w zakładzie tym pracował w latach 1976-1978 data początkowa zatrudnienia wynika z umowy o pracę udostępnionej przez archiwum, nie pamięta daty końcowej zatrudnienia. Fakt zatrudnienia potwierdzają też karty płacy.

/ stanowisko odwołującego protokół z rozprawy z dnia 15.04.2025 r. 00:00:52-00:10:48/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca P. M. urodził się w dniu (...).

/okoliczność bezsporna/

W okresach od 24.08.1979r. do 27.11.1979 r., od 28.11.1979 r. do 17.07.1981 r. wnioskodawca świadczył pracę podczas odbywania kary pozbawieniu wolności w (...) Przedsiębiorstwie (...) oraz Przedsiębiorstwie (...) w S.. Za wskazane okresy zatrudnienia w zaskarżonej decyzji wobec nieudokumentowania zarobków przy wyliczeniu kapitału początkowego przyjęto wynagrodzenie minimalne obowiązujące w tym czasie proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Powyższe nie jest kwestionowane przez odwołującego.

/ bezsporne zaświadczenie Zakładu Karnego w S. o wykonywaniu pracy z 21.05.2024 r. w aktach ZUS k. nienumerowane/

Wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Fabryce (...) w okresie od 1.04.1978 -23.06.1979. Za wskazany okres zatrudnienia wnioskodawca legitymuje się nadesłanym przez archiwum Państwowe w W. umową o pracę z dnia 1.04.1978 i umową o pracę z dnia 1.07.1978 oraz 2 kartami wynagrodzeń zawierającymi wpisy o wynagrodzeniu od 04/1978 do 06/1979 r. Wskazane karty nie zabierają daty urodzenia wnioskodawcy. Z kart wynagrodzeń wynika, iż P. M. wypłacano wynagrodzenie za okres od 1.04.1978 - data ta wskazywana jest w tej dokumentacji jako data przyjęcia do pracy, do 06/1979 r. Z karty wynagrodzeń za 1979 r. wynika, ze wnioskodawcy wypłacono wynagrodzenie za 23 dni czerwca. Wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie wynikające z kart załączonych z archiwum

/ umowy o pracę w aktach ZUS k. nienumerowane, kartoteka zarobkowa w aktach ZUS k. nienumerowane zeznania wnioskodawcy, protokół z rozprawy z dnia 27.05.2025 r. 00:04:20-00:05:46 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 15.04.2025 r. 00:00:52-00:10:48 /

W okresie 09.03.1983 r. -17.02.1984 r. wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) S.A. Zarobki za wskazany okres zatrudnienia dokumentuje wystawione przez pracodawcę zaświadczenie ERp-7 z 30.07.2024r. (uzupełnione o pieczątkę zakładu).

/ świadectwo pracy z 27.02.1984 r. w aktach ZUS k. nienumerowane zaświadczenie E-RP- 7 z 30.07.2024 r. w aktach ZUS k. nienumerowane, oraz k. 4-5/

Decyzja z dnia 27.01.2025 Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Odział w Ł. po otrzymaniu nowych dokumentów mających wpływ na wysokość kapitału początkowego zaświadczenia ERp-7 z 30.07.2024r. z (...) S.A uzupełnionego o pieczątkę zakładu pracy, ponownie ustalił wartość kapitału początkowego P. M. na dzień 1.01.1999 r. Wartość kapitału początkowego wnioskodawcy z uwzględnieniem wynagrodzenia z zaświadczenia (...)7 z dnia 30.07.2024 nie uległa zmianie.

/ bezsporne decyzja z dnia 27.01.2025 r. w aktach ZUS k nienumerowane/

Hipotetycznie wyliczony kapitał początkowy wnioskodawcy przy uwzględnieniu okresu zatrudnienia od 1.04.1978 do 23.06.1979 oraz kart wynagrodzeń za ten okres wynosi 63650,95 zł ( poprzednia z zaskarżonej decyzji -59623,52 zł). Do hipotetycznego ustalenia wartości kapitału początkowego wnioskodawcy przyjęto 15 lat, 3 miesiące, 12 dni okresów składkowych oraz 9 miesięcy, 12 dni okresów nieskładkowych wraz z kwotami wynikającymi z kart wynagrodzeń tj.: 1978 - 13869, 00 zł, 1979 - 14007,00 zł Wskaźnik wysokości kapitału początkowego nie uległ zmianie i wynosi 60,01%. Nadal najkorzystniejsze jest wyliczenie z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. od 1.01.1986 do 31.12.1995.

/ wyliczenie hipotetyczne k. 22-27/

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny zgromadzonych w sprawie dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią przepisu art. 173 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1631), dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne, lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Stosownie do art. 174 ust. 1 tejże ustawy, kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12. Zgodnie z ust. 2, przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Zgodnie z ust. 3 przywołanego artykułu, podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Według ust. 3b w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 października 2013 roku (w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 21 czerwca 2013 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu.

Natomiast w myśl ust. 7 analizowanego przepisu do obliczenia kapitału początkowego przyjmuje się kwotę bazową wynoszącą 100 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w (...) kwartale kalendarzowym 1998 roku. Ustęp 8 powyższego przepisu stanowi, że przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24 % tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku.

Zgodnie natomiast z treścią ust. 8 przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24% tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku, według wskazanego w nim wzoru.

Z kolei w myśl art. 15 ust. 1 powyższej ustawy podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176. Natomiast stosownie do brzmienia ust. 2a tego samego przepisu, jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy. Z kolei na postawie ust. 6 omawianego przepisu na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Jak stanowi art. 15 ust. 4 w/w ustawy w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:

1. oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,

2. oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu,

3. oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, oraz

4. mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19, przy czym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%, jednakże przy ponownym przeliczeniu wysokości emerytury należy mieć na względzie, iż zgodnie z art. 111 ust. 2 ustawy uwzględnia się kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.

W związku z treścią zacytowanych przepisów można stwierdzić, iż kwota kapitału początkowego zależy od długości udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych przebytych przed 1 stycznia 1999 rokiem, podstawy wymiaru oraz współczynnika proporcjonalnego do wieku ubezpieczonego, który służy do obliczenia tzw. części socjalnej.

Przytoczone zasady postępowania – w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2003 roku w sprawie o sygn. III UZP 2/03 (OSNP 2003/14/338) - tak przy ustalaniu prawa do świadczenia, jak i jego przeliczaniu, pozwalają na ogólną uwagę, iż zamiarem ustawodawcy było umożliwienie ubezpieczonym dokonanie wyboru, w ramach prawa, najkorzystniejszego z ich punktu widzenia okresu, z którego podstawa wymiaru składek ubezpieczeniowych, będzie stanowić podstawę wymiaru świadczenia.

W myśl zaś §22 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. nr 237, poz.1412) jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności:

1) legitymacja ubezpieczeniowa;

2) legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.

Jeżeli ustawa przewiduje możliwość udowodnienia zeznaniami świadków okresu składkowego, od którego zależy prawo lub wysokość świadczenia, dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie może przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres.

W konsekwencji ubezpieczony nie może w postępowaniu przed organem rentowym wykazywać okoliczności wpływających na prawo do świadczenia z ubezpieczenia społecznego lub jego wysokość (w tym w szczególności wykazywać okresów zatrudnienia i charakteru pracy) na podstawie dowodów innych niż świadectwo pracy, zaświadczenie pracodawcy albo legitymacja ubezpieczeniowa lub inne dokumenty pracownicze./III AUa 678/13 - wyrok SA Kraków z dnia 26-11-2013/

Wskazana regulacja § 22 ust.1 powołanego rozporządzenia wyznacza kierunek postępowania dowodowego, nie oznacza to jednak aby sporne okresy zatrudnienia nie mogły być wykazane w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków. W postępowaniu dowodowym potwierdzającym okresy zatrudnienia w postępowaniu przed organem rentowym dowodem jest tylko to, co prawo za dowód uznaje i jako dowód dopuszcza. Takie ograniczenia nie występują natomiast w procedurze cywilnej, w której okoliczności sporne mogą być wykazywane wszelkimi dowodami /(...) UK 94/17 - postanowienie SN - Izba Pracy z dnia 11-01-2018/. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi w Kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe dotyczą wyłącznie postępowania przed organami. /V U 980/13 - wyrok SO Kalisz z dnia 06-12-2013/

Także wysokość uzyskiwanego uposażenia może być wskazana i w inny sposób, np. przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia danego zainteresowanego (tak stanowi m. in. teza wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku - (...) UKN 186/97, OSNAP 1998/11/324, a także wyroki: Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 1997 roku - III AUa 105/97, Apel. W-wa 1997/2/7, Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 27 czerwca 1995 roku - III AUr 177/95, OSA 1996/10/32, czy Sądu Apelacyjnego Białymstoku - III AUr 294/93, PS - wkład. 1994/3/6).

Do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych może być uwzględnione tylko wynagrodzenie faktycznie uzyskane przez ubezpieczonego w danym okresie, a nie zaś wynagrodzenie ustalone na podstawie przypuszczeń czy też uśrednień. Jedynie wynagrodzenie ubezpieczonego ustalone w sposób niewątpliwy, wobec którego nie istnieje wątpliwość, iż zostało ono zawyżone, może być podstawą do ustalenia współczynnika wysokości podstawy wymiaru. Wysokości wynagrodzenia lub danego składnika wynagrodzenia nie można ustalać w sposób przybliżony, ale pewny, na podstawie konkretnego dokumentu bądź jego kopii, który zachował się w dokumentacji osobowej ubezpieczonego (ostatecznie w oparciu o wiarygodne i precyzyjne zeznania świadków). W takim wypadku uwzględnić można składniki wynagrodzenia, które są pewne, wypłacane były w danym okresie, stałe i w określonej wysokości (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18 stycznia 2012 r., III AUa 1555/11, LEX nr 1113058).

Przepisy prawa ubezpieczeń społecznych są normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań pozwalających na ustalanie wynagrodzeń w sposób przybliżony lub prawdopodobny. Ustalenie rzeczywistych zarobków jest decydujące o rozmiarze opłacanej składki na ubezpieczenia społeczne. Właściwie tylko dokumentacja własna stanowi w postępowaniu sądowym precyzyjny dowód na wysokość wynagrodzenia świadczeniobiorcy. W orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że co do zasady nie ma możliwości wyliczenia wynagrodzenia, a co za tym idzie wysokości składek na ubezpieczenie społeczne oraz wskaźnika podstawy wymiaru emerytury lub renty, w oparciu o wyliczenia hipotetyczne, uśrednione, czy też wynikające z porównania wynagrodzenia innych pracowników (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2007 r., I UK 36/07, Legalis nr 181419). Wprawdzie w toku postępowania sądowego strona może dowodzić wysokości wynagrodzeń na potrzeby ustalenia wysokości podstawy wymiaru świadczenia wszelkimi środkami dowodowymi, zatem dowodem na tę okoliczność mogą być zarówno dokumenty dotyczące wynagradzania osób zatrudnionych w tym samym okresie, w tym samym zakładzie pracy i przy pracy tego samego rodzaju, co ubezpieczony, jak też zeznania tych osób, nie oznacza to jednak, że wykazanie konkretnych zarobków w celu obliczenia wysokości świadczenia z ubezpieczenia społecznego może być dokonywane w sposób przybliżony, jedynie na zasadzie uprawdopodobnienia (tak Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 16 lipca 2013 r., III AUa 1714/12, Legalis nr 739136, w wyroku z dnia 29 września 2014 r., III AUa 2618/13, Legalis nr 1163500).

Wysokość podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne w danych okresach, przyjmowana dla potrzeb ustalenia wysokości świadczeń emerytalno-rentowych, wynikać musi z nie budzących żadnych wątpliwości, spójnych i precyzyjnych dowodów. (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, z dnia 3 grudnia 2015 r. .III AUa 1088/15 LEX nr 1960794).

Na gruncie rozpoznawanej sprawy ostatecznie spornym było czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych przy wyliczeniu kapitału początkowego wnioskodawcy zasadnie pominął jako niedostateczne udowodniony okres zatrudnienia w Fabryce (...) - tu organ podnosił brak możliwości ustalenia okresu jego trwania.

Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe obejmujące analizę dostępnej dokumentacji i twierdzeń wnioskodawcy związanych ze spornym okresem zatrudnienia, co dało podstawę do oceny prawidłowości zaskarżonej decyzji.

W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, zachodzą podstawy do uznania, że wnioskodawca faktycznie legitymuje się dodatkowo okresem zatrudnienia w zakresie innym niż ostatecznie przyjęty przez ZUS.

Podkreślenia wymaga, że w procesie zostały zaoferowane dowody za sporny okres zatrudnienia w Fabryce (...) - udostępnione przez Archiwum Państwowe w postaci umów o pracę z dnia 1.04.1978 oraz z dnia 1.07.1978 oraz 2 karty wynagrodzeń zawierające wpisy o wynagrodzeniu od 04/1978 do 06/1979 r. Co prawda wskazane karty nie zawierały daty urodzenia wnioskodawcy, jednakże po skonfrontowaniu ich z umowami o pracę i zawartą zarówno w umowach o pracę jak i w tych kartach datą przyjęcia do pracy pracownika z dniem 1.04.1978 r. uznać należało, iż niewątpliwie dotyczyły one wnioskodawcy. Ponadto z dokumentów tych wynikała wprost data rozpoczęcia zatrudnienia tj 1.04.1978 r. Podkreślić należy też, iż skoro z kart zarobkowych wynikał fakt wypłacania wnioskodawczy wynagrodzenia w okresie od 04/1978 do 06/1979 r. kwestia dalszego trwania jego zatrudnienia w tym okresie nie może być kwestionowana. Co do zaś konkretnej daty ustania zatrudnienia w istocie nie wynika ona wprost ze wskazanych dokumentów, co nie oznacza, iż nie można było na tej podstawie jej pośrednio ustalić. Należy wskazać, iż karty wynagrodzeń dokumentują zatrudnienie wnioskodawcy do (...) i wprost wskazują że wypłacono mu wynagrodzenie za 23 dni pracy w tym miesiącu. W konsekwencji powyższego należało przyjąć ,iż ubezpieczony w sposób pewny pracował co najmniej do 23.06.1979 r., skoro za 23 dni pracy wypłacono mu wynagrodzenie za pracę. Tym samym sporny okres zatrudnienia mający niewątpliwie poświadczenie w dokumentach to okres od 1.04.1978 -23.06.1979 r. a zatem taki okres należało uznać za udowodniony i przyjąć przy wyliczeniu wnioskodawcy kapitału początkowego. Jednocześnie przy tym wspomniane karty zatrudnienia dokumentują wysokość zarobków wnioskodawcy w sposób pewny, tym samym nie sposób było pomijać ich w ramach rozstrzygnięcia .

Organ rentowy dokonał stosownego hipotetycznego wyliczenia wysokości kapitału początkowego wnioskodawcy z uwzględnieniem okresu zatrudnienia od 1.04.1978 do 23.06.1979 oraz kart wynagrodzeń za ten okres. Wyliczenie to nie było kwestionowane przez wnioskodawcę. Do hipotetycznego ustalenia wartości kapitału początkowego wnioskodawcy przyjęto 15 lat, 3 miesiące, 12 dni okresów składkowych oraz 9 miesięcy, 12 dni okresów nieskładkowych wraz z kwotami wynikającymi z kart wynagrodzeń tj.: 1978 - 13869, 00 zł, 1979 - 14007,00 zł. Wskaźnik wysokości kapitału początkowego nie uległ zmianie i wyniósł 60,01%. Nadal najkorzystniejsze było wyliczenie z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. od 1.01.1986 do 31.12.1995.

Tak ustalony kapitał początkowy wnioskodawcy wyniósł 63650,95 zł. i jest korzystniejszy niż przyjęty przez organ rentowy na dzień wydania zaskarżonej decyzji. Wobec tego odwołanie wnioskodawcy jako zasadne należało uwzględnić.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji.