Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VIII U 393/21 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2022-03-04

Sygn. akt VIII U 393/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 grudnia 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał A. R. emeryturę z urzędu od 15.11.2020 r., tj. od daty osiągnięcia 65 lat.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji kapitału początkowego zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura została obliczona zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej jako równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Przy ustaleniu wysokości emerytury uwzględniono:

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 213081,55 zł;

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 201,10 miesięcy;

- wyliczona kwota emerytury wynosi 1059,58 zł,

W decyzji wskazano iż emerytura jest niższa od dotychczas wypłacanej renty wobec powyższego podlega podwyższeniu do kwoty jej renty i wynosi miesięcznie od 15.11.2020 r. -1221, 13 zł.

/decyzja k. 199-200 akt ZUS/

Decyzją z dnia 21.01.2021 r. organ rentowy na podstawie wniosku z dnia 7.12.2020 ponownie ustalił wysokość emerytury A. R. z urzędu od 15.11.2020r., tj. od daty nabycia uprawnień do emerytury

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji kapitału początkowego zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura została obliczona zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej jako równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Przy ustaleniu wysokości emerytury uwzględniono:

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 242760,97 zł;

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 201,10 miesięcy;

- wyliczona kwota emerytury wynosi 1207,17 zł,

W decyzji wskazano iż emerytura jest niższa od dotychczas wypłacanej renty wobec powyższego podlega podwyższeniu do kwoty jej renty i wynosi miesięcznie od 15.11.2020 r. -1221, 13 zł

/decyzja k. 205-207/

Odwołanie od obu powyższych decyzji wniósł A. R. domagając się ich zmiany. W uzasadnieniu odwołujący wskazał, iż otrzymywał rentę w wysokości 1200 zł, a zatem w wyniku waloryzacji jego świadczenie wynosić powinno 1270 zł, jego emerytura została więc w sposób nieuprawniony zaniżona. Podniósł też, że nie zaliczono mu wszystkich okresów pracy.

/ odwołania k. 3-4 akt VIII U 394/21 k. 4 akt VIII U 393/21/

W odpowiedziach na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie jako bezzasadnych. W uzasadnieniu swego stanowiska wskazał, iż zarzuty odwołującego są niezasadne, bowiem renta ubezpieczonego po waloryzacji wynosiła (...).13 zł, a więc emeryturę ustalono w prawidłowej wysokości. Dodatkowo podniósł, iż w dniu 7.12.2020r. wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o przeliczenie świadczenia składając nowe dokumenty na okoliczność zatrudnienia w latach 1977-1980, 1981-1984 oraz karty wynagrodzeń z lat 1977-1984. Wskutek tego ZUS wydał nową decyzję o przeliczeniu kapitału z dnia 21.01.2021 r. i zaskarżoną decyzją z tej samej daty ponownie przeliczył świadczenie wnioskodawcy. Tak wyliczona emerytura wyniosła 1207, 17 zł i była nadal niższa od renty, a zatem podlegała podwyższeniu do kwoty renty 1221,13 zł.

/odpowiedzi na odwołania k. 5 VIII U 394/21 k. 13 akt VIII U 393/21/

Postanowieniem z dnia 3 marca 2021 r. sprawy z obu odwołań połączono do wspólnego rozpoznania.

/postanowienie k. 7 akt VIII U 394/21/

Na rozprawie w dniu 8.09.2021 r. ustanowiony w toku procesu pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołania wskazując, iż wnioskodawca kwestionuje sposób wyliczenia emerytury dokonany przez ZUS.

/stanowisko procesowe strony odwołującej protokół z rozprawy z dnia 8.09.2021 r. 00:00:25-00:14:48/

W piśmie procesowym z dnia 24.09.2021 w związku z zobowiązaniem sadu do sprecyzowania zarzutów kierowanych do zaskarżonych decyzji pełnomocnik wnioskodawcy podtrzymał stanowisko określone w odwołaniach i wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu wg norm przepisanych.

/pismo k. 47/

Pismem procesowym z dnia 2.11.2021 r. w odpowiedzi na kolejne zobowiązanie Sądu o sprecyzowanie zarzutów, pełnomocnik wnioskodawcy wskazał, iż kwestionuje obie zakażone decyzje w całości podtrzymując dotychczasowe stanowisko procesowe.

/pismo k. 52/

Na rozprawie strona powodowa sprecyzowała, iż wnioskodawca kwestionuje wysokość emerytury wskazując, iż w 2020 r. powinien otrzymać świadczenie w kwocie 1200 zł plus waloryzacja 70 zł, czyli 1270 zł.

/stanowisko procesowe strony odwołującej protokół z rozprawy z dnia 22.11.2021 00:00:03-00:14:10/

Pismem procesowym z dnia 6.12.2021 pełnomocnik wnioskodawcy w odpowiedzi na żądanie sądu sprecyzowania zarzutów, wskazania konkretnych okresów zaliczenia, których się domaga przy wyliczeniu świadczenia wskazał, że A. R. pobierał emeryturę w 2020 r. w kwocie 1200 zł a waloryzacja w roku 2020 wyniosła 70 zł, wobec tego kwota należnego wnioskodawcy świadczenia wynosić powinna 1270 zł. Podkreślił, iż wnioskodawca kwestionuje wysokość waloryzacji emerytury jaka otrzymuje od dnia 1.03.2020 r. Jednocześnie cofnął wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność wysokości emerytury.

/pismo k. 61-62/

Pismem procesowym z dnia 21.12.2021r. organ rentowy w odpowiedzi na wskazane zarzuty, podtrzymał swoje stanowisko w sprawie wskazując, iż waloryzacja przeprowadzana jest od 1.03.2020 r. i odnosi się do świadczeń płynących. Polega na podwyższeniu kwoty świadczenia w wysokości przysługującej w dniu 28.02.2020 r. wskaźnikiem waloryzacji. Wnioskodawca nie był uprawniony do emerytury na dzień 28.02.2020 r. Do listopada pobierał rentę i renta była zwaloryzowana.

/pismo k. 65/

Na rozprawie w dniu 19.01.2022r poprzedzającej wydanie wyroku pełnomocnik wnioskodawcy podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko procesowe.

/stanowisko procesowe strony odwołującej protokół z rozprawy z dnia 19.01.2022 00:03:13-00:03:22/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca A. R. urodził się w dniu (...)

/bezsporne/

Do dnia 15.11.2020r. wnioskodawca był uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/ bezsporne, a nadto: decyzja w przedmiocie przyznania prawa do renty k. 26-29 akt ZUS/

Wskazane świadczenie podlegało bieżącej waloryzacji. Decyzją z dnia 1.03.2019 r. organ dokonał waloryzacji renty od 1.03.2019 r. Kwota świadczenia ustalonego na dzień
28 lutego 2020r., tj. 1081,13 zł podlegała podwyższeniu poprzez przemnożenie przez wskaźnik waloryzacji wynoszący102,86 % i wyniosła 1112,05 zł. Kwota podwyżki była niższa niż 70 zł wobec powyższego wysokość zwaloryzowanej renty ustalono przez dodanie do kwoty świadczenia przysługującego w dniu 28.02.2019r., tj. 1081,13 zł kwoty waloryzacji tj. 70 zł R. po waloryzacji od 01.03.2019r. wyniosła 1151,13 zł Natomiast decyzją z dnia
2.03.2020 r. organ dokonał waloryzacji renty od 01.03.2020 r. Kwota świadczenia ustalonego na dzień 29.02.2020r., tj. 1151,13 zł podlegała podwyższeniu poprzez przemnożenie przez wskaźnik waloryzacji wynoszący103,56 % i wyniosła 1192,11 zł. Kwota podwyżki była niższa niż 70 zł wobec powyższego wysokość zwaloryzowanej renty ustalono przez dodanie do kwoty świadczenia przysługującego w dniu 29.02.2020r., tj. 1151,13 zł kwoty waloryzacji tj. 70 zł R. po waloryzacji od 01.03.2020 r. wyniosła 1221,13 zł.

/decyzja k. 10, decyzja k. 209-210 akt ZUS i k. 9/

W tym stanie rzeczy dniu 3.12.2020 r. organ rentowy wydał z urzędu zaskarżoną decyzję przyznając wnioskodawcy prawo do emerytury od 15.11.2020 r. tj. od daty nabycia uprawnień (błędnie wskazując na fakt ukończenia przez wnioskodawcę 65 lat), ustalając jej wysokość na kwotę 1059,58 zł. Jednocześnie organ podwyższył ww. kwotę do kwoty dotychczas pobieranej renty tj. 1221,13 zł z uwagi na to, iż ustalona kwota emerytury była niższa od świadczenia dotychczas pobieranego przez wnioskodawcę.

/decyzja k. 199-200 akt ZUS/

W dniu 7.12.2020r. wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o przeliczenie świadczenia składając nowe dokumenty na okoliczność zatrudnienia w latach 1977-1980, 1981-1984 oraz karty wynagrodzeń z lat 1977-1984.

/wniosek z załącznikami w aktach kapitałowych ZUS k. nienumerowane/

W rozpoznaniu wskazanego wniosku organ rentowy ponownie ustalił wysokość kapitału początkowego wnioskodawcy z uwzględnieniem ww dokumentacji. Do ustalenia kapitału początkowego zakład przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1498,64 zł ustaloną w decyzji z dnia 9.11.2020 r. i okresy składkowe i nieskładkowe w nowo ustalonej wysokości. Wysokość kapitału początkowego na dzień 1.01.1999 r. wyniosła 51062,88 zł.

/decyzja o ponownym ustaleniu kapitału początkowego w aktach kapitałowych ZUS k. nienumerowane/

W konsekwencji powyższego wydano również zaskarżoną decyzję z dnia 21.01.2021r. ponownie przeliczając świadczenie wnioskodawcy. Tak wyliczona emerytura z uwzględnieniem nowo wyliczonego kapitału początkowego wyniosła 1207, 17 zł i była nadal niższa od renty, a zatem podlegała podwyższeniu do kwoty renty 1221,13 zł.

/decyzja k. 205-207/

Wnioskodawcy wypłacano świadczenia, zarówno rentowe jak i emerytalne w wysokość określonej w ww. decyzjach po uwzględnieniu odliczeń z tytułu zaliczki na podatek i składki na ubezpieczenie zdrowotne.

/historia rachunku koperta k. 73/

Należy w tym miejscu podkreślić, że powyższy stan faktyczny był między stronami – w zakresie koniecznym dla rozstrzygnięcia sprawy – w całości bezsporny, natomiast strony wywodziły z niego odmienne skutki prawne co do prawidłowości waloryzacji emerytury, ta zaś kwestia należy do oceny prawnej zebranego w sprawie materiału dowodowego, czego Sąd dokona poniżej w ramach rozważań prawnych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią przepisu art. 173 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, dla ubezpieczonych urodzonych po dniu
31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Stosownie do art. 174 ust. 1 tejże ustawy, kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12. Zgodnie z ust. 2, przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Zgodnie z ust. 3 przywołanego artykułu, podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Według ust. 3b w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 października 2013 roku (w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 21 czerwca 2013 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu.

Natomiast w myśl ust. 7 analizowanego przepisu do obliczenia kapitału początkowego przyjmuje się kwotę bazową wynoszącą 100 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w II kwartale kalendarzowym 1998 roku. Ustęp 8 powyższego przepisu stanowi, że przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24 % tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku.

Zgodnie natomiast z treścią ust. 8 przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24% tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku, według wskazanego w nim wzoru.

Z kolei w myśl art. 15 ust. 1 powyższej ustawy podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176. Natomiast stosownie do brzmienia ust. 2a tego samego przepisu, jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy. Z kolei na postawie ust. 6 omawianego przepisu na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Jak stanowi art. 15 ust. 4 w/w ustawy w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:

1. oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,

2. oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu,

3. oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, oraz

4. mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19, przy czym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%, jednakże przy ponownym przeliczeniu wysokości emerytury należy mieć na względzie, iż zgodnie z art. 111 ust. 2 ustawy uwzględnia się kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.

W związku z treścią zacytowanych przepisów można stwierdzić, iż kwota kapitału początkowego zależy od długości udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych przebytych przed 1 stycznia 1999 rokiem, podstawy wymiaru oraz współczynnika proporcjonalnego do wieku ubezpieczonego, który służy do obliczenia tzw. części socjalnej.

Przytoczone zasady postępowania – w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2003 roku w sprawie o sygn. III UZP 2/03 (OSNP 2003/14/338) - tak przy ustalaniu prawa do świadczenia, jak i jego przeliczaniu, pozwalają na ogólną uwagę, iż zamiarem ustawodawcy było umożliwienie ubezpieczonym dokonanie wyboru, w ramach prawa, najkorzystniejszego z ich punktu widzenia okresu, z którego podstawa wymiaru składek ubezpieczeniowych, będzie stanowić podstawę wymiaru świadczenia.

Z kolei ogólne zasady nabywania prawa do emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, a więc dla osób takich jak A. R., urodzony (...) określa przepis art. 24 ustawy emerytalnej, zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

Stosownie natomiast do treści art. 25 ust 1 ustawy emerytalnej, podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa wart 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Z kolei zgodnie z art. 26 ust 1 ustawy emerytalnej, emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. W ust. 2 wskazano, ze wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach (ust. 3). Przy czym w ust. 4 i 5 wskazano, że tablice trwania życia ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" corocznie w terminie do dnia 31 marca Prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Tablice, o których mowa w ust. 4, są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego.

Z powyższych przepisów wynika jednoznacznie, że zasadą obowiązującą przy ustalaniu wysokości emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. jest zasada zdefiniowanej składki, zgodnie z którą wysokość świadczenia zależy z jednej strony od sumy składek emerytalnych jakie zostały zgromadzone na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS za okres poczynając od 1 stycznia 1999 r., zaś z drugiej od wysokości kapitału początkowego, tj. od kwoty ustalonej oddzielnie dla każdego ubezpieczonego według ustalonego przez ustawodawcę wzoru, odzwierciedlającej w przybliżeniu stan jego konta ubezpieczeniowego za okres do 31 grudnia 1998 r.

Przy tym zgodnie z regulacja zawartą w art. 24 a ww. ustawy

1. Emeryturę, o której mowa w art. 24, przyznaje się z urzędu zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy osobie, która osiągnęła wiek uprawniający do tej emerytury oraz podlegała ubezpieczeniu społecznemu albo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

2. Emeryturę przyznaje się od dnia osiągnięcia przez rencistę wieku uprawniającego do emerytury, a w przypadku gdy wypłata renty z tytułu niezdolności do pracy była wstrzymana - od dnia, od którego podjęto jej wypłatę.

3. Emeryturę oblicza się zgodnie z art. 26, z uwzględnieniem ust. 4 i 5.

4. Na wniosek osoby, której emeryturę przyznano z urzędu w latach 2009-2013, emeryturę oblicza się ponownie zgodnie z art. 183.

5. Na wniosek osoby, która spełniła warunki do emerytury określone w art. 46 i 50, jednakże nie wystąpiła z wnioskiem o jej przyznanie, ponownie oblicza się wysokość emerytury zgodnie z art. 53 i 56.

6. Emerytura obliczona na zasadach określonych w ust. 2-5 nie może być niższa od pobieranej dotychczas renty z tytułu niezdolności do pracy.

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawca bezspornie był uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy, tym samym przyznane mu od dnia 15.11.2020 r. tj. od dnia nabycia uprawnień świadczenie emerytalne nie mogło być niższe niż dotychczas pobierane świadczenie rentowe. Ponieważ emerytura wyliczona wnioskodawcy była niższa niż dotychczas wypłacana renta kwotę tego świadczenia słusznie podwyższono do kwoty renty.

Niemniej jednak odwołujący wywiódł, iż przyznana mu kwota (...).13 zł – odpowiadająca w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego kwocie wypłacanej renty nie uwzględniała kwot waloryzacji.

W myśl art. 88 o emeryturach i rentach z FUS

1. Emerytury i renty podlegają corocznie waloryzacji od dnia 1 marca.

2. Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty świadczenia i podstawy jego wymiaru przez wskaźnik waloryzacji. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji kwota świadczenia nie może ulec obniżeniu.

3. Waloryzacji podlega kwota świadczenia i podstawa jego wymiaru w wysokości przysługującej ostatniego dnia lutego roku kalendarzowego, w którym przeprowadza się waloryzację.

4. Waloryzacja obejmuje emerytury i renty przyznane przed terminem waloryzacji.

Zgodnie z art. 89 ust. 1 tej ustawy wskaźnik waloryzacji to średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym zwiększony o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.

2. Wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych, o którym mowa w ust. 1, jest średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów albo średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, jeżeli jest on wyższy od wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów.

3. Zwiększenie o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1, jest przedmiotem corocznych negocjacji, w ramach Rady Dialogu (...), przeprowadzanych w czerwcu, w roku poprzedzającym waloryzację.

4. Jeżeli (...) Dialogu (...) w terminie 14 dni od dnia przedstawienia przez stronę rządową partnerom społecznym informacji o prognozowanych wielkościach makroekonomicznych, w tym o wielkości wskaźnika inflacji, stanowiących podstawę do opracowania projektu ustawy budżetowej na rok następny, uzgodni, w drodze uchwały, wysokość zwiększenia, o którym mowa w ust. 3, wysokość tego zwiększenia podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej ,,Monitor Polski'', w drodze komunikatu ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego.

5. Jeżeli nie nastąpi uzgodnienie stanowiska Rady Dialogu (...) w trybie określonym w ust. 3 i 4, Rada Ministrów określi w terminie 21 dni od dnia zakończenia negocjacji, w drodze rozporządzenia, wysokość zwiększenia, o którym mowa w ust. 3, biorąc pod uwagę informacje o prognozowanych wielkościach makroekonomicznych, w tym wielkość wskaźnika inflacji, stanowiących podstawę do opracowania projektu ustawy budżetowej na rok następny.

6. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego ogłasza w drodze komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej ,,Monitor Polski'', w terminie 3 dni roboczych od dnia ogłoszenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego komunikatu, o którym mowa w art. 94 ust. 1 pkt 1 i 2, wskaźnik waloryzacji, biorąc pod uwagę wskaźniki, o których mowa w ust. 1 i 2, jak również wysokość zwiększenia, o którym mowa w ust. 3.

Wobec tego aktualne unormowania przewidują okresową, cenową waloryzację automatyczną emerytur i rent przyznanych przed terminem waloryzacji. Polega ona na pomnożeniu kwoty świadczenia oraz jego podstawy wymiaru (w wysokości przysługującej w ostatnim dniu lutego roku przeprowadzenia waloryzacji) przez wskaźnik waloryzacji. Pojęcie wskaźnika waloryzacji wynika ze wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie od roku kalendarzowego, w którym ma być przeprowadzona waloryzacja (i jest temu wskaźnikowi co najmniej równy). Takiej waloryzacji podlega zarówno kwota świadczenia, jak i podstawa jego wymiaru /III AUa 332/14 - wyrok SA Kraków z dnia 13-11-2014/.

Waloryzacja to czynność formalno-techniczna, skutkująca wzrostem świadczenia do kwoty równej iloczynowi kwoty świadczenia oraz wskaźnika waloryzacji. W ramach prowadzonego procesu waloryzacji nie dochodzi do zmian w zakresie wysokości samego świadczenia poddawanego waloryzacji. Wobec powyższego decyzja waloryzacyjna nie otwiera sporu co do wysokości świadczenia podlegającego waloryzacji, ale nie zamyka ona drogi i nie stoi na przeszkodzie w inicjowaniu postępowania dotyczącego ustalenia wysokości świadczenia /III AUa 822/17 - wyrok SA Białystok z dnia 10-04-2018/.

Na gruncie rozpoznawanej sprawy wnioskodawca nie zauważa, iż waloryzacja emerytur przeprowadzona od dnia 01.03.2020 r. dotyczyła świadczeń już przyznanych, on zaś uzyskał świadczenie emerytalne dopiero od listopada 2020 r. Waloryzacja polega na podwyższeniu kwoty świadczenia w wysokości przysługującej w dniu 28 lutego 2020 r. Skoro zaś w tym dniu wnioskodawca nie był jeszcze uprawniony do emerytury, wskazana waloryzacja nie mogła dotyczyć tego świadczenia. Wnioskodawca, co niesporne - do dnia 15.11.2020 r. pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy. Wskazane świadczenie, co potwierdza materiał zgromadzony w sprawie, zwłaszcza treść decyzji w tym przedmiocie, było na bieżąco waloryzowane – zarówno w 2019 r. i w 2020 r. zostało podwyższone o 70 złotych. W ten sposób ustalona renta po waloryzacji wyniosła 1221,13 zł i do tej kwoty w myśl powoływanego już art. 24 a ust. 6 ustawy emerytalnej zasadnie podwyższono przyznaną wnioskodawcy od 15.11.2020 r. emeryturę. Tym samym wysokość przyznanego wnioskodawcy świadczenia ustalona została prawidłowo.

Ponadto wskazać należy, iż nie jest jasnym na jakiej podstawie wysokość należnego świadczenia miałaby wynieść w przypadku wnioskodawcy 1270 zł. WW nie przyznano emerytury w kwocie 1200 zł, ani nie było podstaw do jej zwiększenia z tytułu waloryzacji w kwocie 70 zł. Wnioskodawca reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, poza enigmatycznym stwierdzeniem braku waloryzacji, nie przedstawił jakichkolwiek rzeczowych zarzutów pozwalających na weryfikację tak określonego żądania. Wskazać należy, iż nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Stanowisko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996r. sygn. akt I CKU 45/96 (opubl. OSNC z 1997r., z.6-7, poz.76). Podobnie, w wyroku z 7 października 1998 r., II UKN 244/98, OSNAPiUS 1999, nr 20, poz. 662, Sąd Najwyższy stwierdził nawet, że od 1 lipca 1996 r. nastąpiło zniesienie zasady odpowiedzialności sądu za wynik postępowania dowodowego, także w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

W konsekwencji brak podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawcy, jako bezzasadne.

z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. wnioskodawcy przez PI

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Magdalena Baraniecka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Agnieszka Olejniczak - Kosiara
Data wytworzenia informacji: