Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 grudnia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. przeniósł na B. M. jako członka zarządu odpowiedzialność za zobowiązania płatnika Biuro Usług (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od grudnia 2010 roku do stycznia 2011 roku wraz z odsetkami za zwłokę liczonymi na dzień 29 grudnia 2012 roku w łącznej kwocie 6.625,12 zł w tym:

1)  na ubezpieczenia społeczne – 3.019,27 zł oraz odsetki – 1.895 zł,

2)  na ubezpieczenie zdrowotne – 791,09 zł oraz odsetki 497 zł,

3)  na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – 259,76 zł oraz odsetki – 163 zł.

W uzasadnieniu decyzji Zakład wskazał, iż ubezpieczony w okresie od 15 października 2001 roku do 21 października 2016 roku był członkiem zarządu Biura Usług (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.. W okresie w którym pełnił funkcję członka zarządu upłynął termin płatności składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy za okres od grudnia 2010 roku do stycznia 2011 roku. Postanowieniem z dnia 30 grudnia 2015 roku Naczelnik Urzędu Skarbowego w P. umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec spółki z uwagi na jego bezskuteczność, stwierdzając brak majątku do powadzenia egzekucji. Postanowieniem z dnia 14 czerwca 2012 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XIV Wydział Gospodarczy oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości z uwagi na brak majątku wystarczającego na pokrycie kosztów upadłości.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył B. M..

Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie art.116§1 ordynacji podatkowej w związku z art.31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, bowiem wobec spółki toczyło się postępowanie egzekucyjne, które zakończyło się sprzedażą licytacyjną nieruchomości.

Skarżący zakwestionował bezskuteczność egzekucji, bowiem jego zdaniem istnieje majątek z którego Zakład może zaspokoić swoje wierzytelności. Zakład Ubezpieczeń Społecznych powinien uzyskać swoją należność ze sprzedaży nieruchomości spółki, położonej w W. przy ul. (...).

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Biuro Usług (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 15 października 2001 roku.

Ostatnie sprawozdanie finansowe spółka złożyła w dniu 30 lipca 2010 roku za okres od stycznia do grudnia 2009 roku.

(odpis z KRS – k.34-37)

Spółka nie płaciła składek na:

1)  ubezpieczenia społeczne w 2009 roku (za styczeń, marzec, kwiecień, od czerwca do października) i w 2010 roku (od stycznia do maja i w grudniu) oraz w styczniu 2011 roku,

2)  ubezpieczenie zdrowotne w 2007 roku (za kwiecień i grudzień), w 2008 roku (za marzec) w 2009 roku (za styczeń, marzec, kwiecień, od czerwca do października) i w 2010 roku (od stycznia do maja i w grudniu) oraz w styczniu 2011 roku,

3)  na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w 2008 roku (za kwiecień), w 2009 roku (za kwiecień, czerwiec, od sierpnia do listopada), w 2010 roku (od stycznia do maja i w grudniu) oraz w styczniu 2011 roku.

(zestawienie – k.13-17 akt ZUS)

B. M. był członkiem zarządu spółki w okresie od dokonania wpisu spółki do KRS – od 15 października 2001 roku.

(odpis z KRS – k.23)

Postanowieniem z dnia 14 czerwca 2012 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XIV Wydział Gospodarczy dla spraw Upadłościowych i Naprawczych w sprawie XIV GU 26/12 oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P., z uwagi na brak majątku spółki wystarczającego na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego.

Wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony przez dłużnika spółki (...).

(odpis postanowienia i uzasadnienia – k.31-39 akt ZUS)

Postanowieniem z dnia 30 grudnia 2015 roku Naczelnik Urzędu Skarbowego w P. umorzył postępowanie egzekucyjne wobec majątku zobowiązanego Biura Usług (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne, ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W toku postępowania egzekucyjnego zajęcie rachunków bankowych dłużnika okazało się nieskuteczne, spółka nie posiadała pojazdów zarejestrowanych w ewidencji pojazdów i kierowców. Ostatnią deklaracją złożoną przez spółkę była deklaracja CIT-8 za 2010 rok, w której wykazano stratę z działalności w wysokości 172.778,74 zł.

(kserokopia postanowienia – k.3 akt ZUS)

Przed Sądem Rejonowym w Pabianicach egzekucyjne z nieruchomości dłużnika Biura Usług (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. położonej w P. przy ul. (...) w sprawie o sygnaturze akt I Co 2030/13. Postanowieniem z dnia 28 lipca 2014 roku Sąd Rejonowy w Pabianicach przysądził udział w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości i prawie własności budynku mieszkalno-użytkowego na rzecz Spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w J. za cenę 592.500 zł. Plan podziału sumy uzyskanej z egzekucji został zatwierdzony postanowieniem z dnia 25 września 2015 roku.

(postanowienia – k.144, k.300 akt I Co 2030/13)

Wysokość nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych świadczeń pracowniczych za okres od grudnia 2010 roku do stycznia 2011 roku wraz z odsetkami za zwłokę liczonymi na dzień 29 grudnia 2012 roku wynosi 6.625,12 zł w tym:

1)  na ubezpieczenia społeczne – 3.019,27 zł oraz odsetki – 1.895 zł,

2)  na ubezpieczenie zdrowotne – 791,09 zł oraz odsetki 497 zł,

3)  na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – 259,76 zł oraz odsetki – 163 zł.

(zestawienie – k.85-91 akt ZUS)

W dniu 10 sierpnia 2016 roku ubezpieczony B. M. został zawiadomiony o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie przeniesienia odpowiedzialności za należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych świadczeń pracowniczych i wezwany do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów. Ubezpieczony nie zajął stanowiska w sprawie. Zawiadomieniem z dnia 30 sierpnia 2016 roku ubezpieczony został poinformowany o zakończeniu postępowania.

(zawiadomienia – k.69, k.73 akt ZUS)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z ww. dokumentów, których żadna ze stron nie kwestionowała.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z treścią art.31 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2017 roku, poz.1778) do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio art.116, art.116a, art.117, art.118§1 i 2 oraz art.119 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz.U. z 2017 roku, poz.201).

Do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne (art.32 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Stosownie do treści art.108§1 Ordynacji podatkowej, o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej organ podatkowy orzeka w drodze decyzji.

Zgodnie z treścią art.116§1 Ordynacji podatkowej za zaległości podatkowe spółki akcyjnej (…) odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

1)  nie wykazał, że:

a)  we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo

b)  niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy;

2)  nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu oraz zaległości wymienione w art.52 powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu (art.116§2 Ordynacji podatkowej). Przepisy dotyczące odpowiedzialności stosuje się również do byłego członka zarządu (art.116§4 Ordynacji podatkowej). Regulacja ta stanowi wyjątek od zasady, że spółka kapitałowa odpowiada za swoje zobowiązania jedynie własnym majątkiem, inne zaś podmioty, w szczególności akcjonariusze (udziałowcy) czy też władze spółki takiej odpowiedzialności nie ponoszą. W tym kontekście przepisy szczególne statuujące tego rodzaju wyjątkową odpowiedzialność winny być wykładane w sposób rygorystycznie ścisły, który nie prowadzi do rozszerzenia odpowiedzialności poza ramy przesłanek ustawowych.

Należy także wskazać, iż przepis art.116§1 Ordynacji podatkowej stanowi o odpowiedzialności członków organów zarządzających niezależnie od pełnionej przez nie funkcji, sposobu reprezentacji danej osoby prawnej i podziału zadań, czy kompetencji pomiędzy poszczególne osoby wchodzące w skład danego organu.

Rozważania Sądu w przedmiotowej sprawie dotyczyły ustalenia czy B. M. jako prezes zarządu Biura Usług (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. ponosi odpowiedzialność za zobowiązania tej spółki z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych świadczeń pracowniczych za okres od grudnia 2010 roku do stycznia 2011 roku wraz z odsetkami za zwłokę liczonymi na dzień 29 grudnia 2012 roku w wysokości 6.625,12 zł na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Poza sporem pozostaje okoliczność, iż ubezpieczony w okresie od grudnia 2010 roku do stycznia 2011 roku był członkiem zarządu Biura Usług (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.. W toku postępowania ubezpieczony nie kwestionował również wysokości składek określonych w decyzji, termin płatności tych należności upływał w okresie pełnienia przez ubezpieczonego funkcji w zarządzie spółki.

W toku postępowania organ rentowy wykazał następujące przesłanki:

1)  fakt pełnienia przez ubezpieczonego funkcji członka zarządu w okresie powstania zaległości składkowych,

2)  powstanie zaległości składkowych za ten okres,

3)  bezskuteczność egzekucji wobec spółki (postępowanie egzekucyjne zostało umorzone postanowieniem Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 30 grudnia 2015 roku wobec bezskuteczności egzekucji).

Bezskuteczność egzekucji w rozumieniu art.116§1 Ordynacji podatkowej wiąże się z brakiem możliwości przymusowego zaspokojenia wierzyciela poprzez wszczęcie i przeprowadzenie przez organ egzekucyjny egzekucji skierowanej do majątku spółki.

Stosownie do treści art.116§1 Ordynacji podatkowej członek zarządu spółki może uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki, gdy wykaże, że we właściwym czasie zgłosił wniosek o ogłoszenie upadłości lub niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy bądź wskaże mienie spółki z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych (składkowych) w znacznej części.

Ubezpieczony powinien zatem wykazać, iż podjął wszelkie czynności statuujące bezprawność obciążenia go za zobowiązania spółki, np. podjęte wobec spółki czynności naprawcze, w szczególności zgłoszenie wniosku o otwarcie postępowania układowego, a następnie także wniosku o ogłoszenie upadłości oraz fakt, iż zostały one podjęte we właściwym czasie bądź wskazać mienie spółki z którego można prowadzić egzekucję.

W toku postępowania ubezpieczony, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, poza wnioskiem o załączenie akt postępowania dotyczącego egzekucji z nieruchomości prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Pabianicach, na okoliczność, że istnieje majątek z którego można prowadzić egzekucję, nie składał żadnych wniosków dowodowych.

Z ustaleń Sądu wynika, iż ubezpieczony nie składał wniosków o ogłoszenie upadłości. Postępowanie upadłościowe, zakończone oddaleniem wniosku o ogłoszenie upadłości Biura Usług (...) spółki ograniczoną odpowiedzialnością w P., toczyło się na skutek wniosku wierzyciela spółki.

Ubezpieczony nie wykazywał, iż nie ponosi winy w niezłożeniu wniosku we właściwym czasie.

Twierdzenia ubezpieczonego, iż istnieje majątek spółki z którego można prowadzić egzekucję nie zostały poparte żadnymi dowodami. Ubezpieczony nie wskazał bowiem mienia spółki, z którego Zakład mógłby zaspokoić swoje wierzytelności. Postępowanie egzekucyjne z nieruchomości położonej w P. przy ul. (...) zakończyło się sprzedażą nieruchomości (postanowieniem z dnia 28 lipca 2014 roku Sąd Rejonowy w Pabianicach przysądził udział w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości i prawie własności budynku mieszkalno-użytkowego na rzecz Spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w J. za cenę 592.500 zł) a plan podziału sumy uzyskanej z egzekucji został zatwierdzony postanowieniem z dnia 25 września 2015 roku.

Postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. zostało umorzone postanowieniem z dnia 30 grudnia 2015 roku. Egzekucja okazała się bezskuteczna z uwagi na brak majątku spółki.

W toku postępowania ubezpieczony nie wskazał istniejącego majątku spółki, który pozwoliłby obecnie na faktyczne i skuteczne zaspokojenie należności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W świetle art.116§1 punkt 2 Ordynacji podatkowej musi to być mienie konkretne, rzeczywiście istniejące w chwili prowadzenia postępowania i musi przedstawiać realną wartość finansową oraz nadawać się do egzekucji pozytywnie rokującej wyegzekwowanie znacznych kwot, w odniesieniu do wysokości zaległości składkowych. Sąd podziela pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 marca 2017 roku (I UK 93/16, Lex nr 2296623), iż wskazanie mienia o którym mowa w art.116§1 punkt 2 Ordynacji podatkowej dotyczy czasu po stwierdzeniu bezskuteczności egzekucji. Sąd Najwyższy wyjaśnił, iż „z brzmienia przepisy wynika, że chodzi o sytuację w której (najpierw) egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a (następnie) członek zarządu wskazuje mienie spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części. Nie chodzi więc o ujawnienie majątku w toku egzekucji, ale po jej zakończeniu”.

W toku postępowania o przeniesienie odpowiedzialności z tytułu nieopłaconych składek spółka nie była właścicielem nieruchomości położonej w P. przy ul. (...). Ubezpieczony nie wskazał, po zakończeniu postępowania egzekucyjnego, majątku z którego można byłoby zaspokoić należności składkowe, za okres objęty decyzją.

Reasumując w toku postępowania ubezpieczony wykazał żadnych okoliczności, które skutkowałyby uznaniem zaskarżonej decyzji za błędną, wydaną w oparciu o niewłaściwą analizę akt sprawy czy niedostosowaniem stanu faktycznego do regulacji prawnych, co skutkowałoby zmianą decyzją.

Wobec powyższego Sąd uznał, że nie zachodzą podstawy do zmiany zaskarżonej decyzji i uznania, że B. M. nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenia zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres i w wysokości wskazanej w zaskarżonej decyzji i na podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ubezpieczonego na adres k.51.

12 lutego 2018 r.