Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 czerwca 2017 r. o ponownym ustaleniu wysokości policyjnej emerytury Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ponownie ustalił wysokość świadczeń M. S. od 1 października 2017 r. W decyzji dotyczącej emerytury wskazano, że podstawę wymiaru świadczenia stanowi kwota 4470,45 zł. Emerytura wynosi 66,73 % podstawy wymiaru, a jej łączna wysokość wynosi 2983,13 zł. Wysokość emerytury ograniczono do kwoty 2069,02 zł. Jako podstawę prawną decyzji wskazano przepisy - art. 15c w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 r. poz. 708, z późn. zm. dalej jako ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy) oraz otrzymaną z IPN Informację z dnia 25.04. 2017 r.

/decyzja – k. 20/

M. S. w piśmie z dnia 14.02.2022 r wniósł o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od tej decyzji. Do wniosku załączył także odwołanie. W uzasadnieniu argumentował, że liczył, że jego odwołanie do MSW będzie skuteczne. Liczył także, że wyrok TK będzie korzystny. Dopiero po wizycie u pełnomocnika profesjonalnego dowiedział się, że przysługuje mu możliwość złożenia wniosku o przywrócenie terminu. Podniósł aktualną sytuację w Polsce, uwzględnianie odwołań przez sądy, uchwałę SN z dnia 16.09.2020 r,

/wniosek – k. 4,odwołanie – k. 12/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o odrzucenie odwołania, z uwagi na jego złożenie po terminie oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie o oddalenie odwołania.

/odpowiedź na odwołanie – k. 33/

W piśmie z dnia 23.08.2022 r wnioskodawca wskazał, że odwołanie od decyzji oparto na art. 33 ust. 1 pkt. 1 ustawy zaopatrzeniowej.

/pismo – k. 42/

Postanowieniem z dnia 11.01.2023 r SO w Warszawie na podstawie art. 461 § 3 kpc przekazał sprawę do rozpoznania i rozstrzygnięcia SO w Łodzi .

/postanowienie – k. 58/

Sąd ustalił, co następuje:

Decyzją z dnia 5 czerwca 2017 r. o ponownym ustaleniu wysokości policyjnej emerytury Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ponownie ustalił wysokość świadczeń M. S. od 1 października 2017 r. W decyzji dotyczącej emerytury wskazano, że podstawę wymiaru świadczenia stanowi kwota 4470,45 zł. Emerytura wynosi 66,73 % podstawy wymiaru, a jej łączna wysokość wynosi 2983,13 zł. Wysokość emerytury ograniczono do kwoty 2069,02 zł. Jako podstawę prawną decyzji wskazano przepisy - art. 15c w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 r. poz. 708, z późn. zm. dalej jako ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy) oraz otrzymaną z IPN Informację z dnia 25.04. 2017 r.

/decyzja – k. 20/

Decyzja została wnioskodawcy doręczona wraz z pouczeniem o możliwości wniesienia odwołania w dniu 9.06.2017 r.

/bezsporne, dowód doręczenia – k. 23/

Wnioskodawca nie odwołał się w terminie od tej decyzji, ponieważ liczył na uwzględnienie odwołania wniesionego do MSW. Odpowiedź negatywną otrzymał po ok. roku. Czytał, że wnioski są odrzucane i nie ma sensu walczyć. Dopiero po wyroku SN podjął dalsze działania.

/okoliczności przyznane/

Decyzją z dnia 27.01.2022 r organ emerytalny odmówił wnioskodawcy ponownego ustalenia wysokości emerytury na podstawie art. 33 ust. 1 pkt. 1 oraz art. 32 ust. 1 pkt. 1 ustawy zaopatrzeniowej.

/decyzja – k. 18/

Sąd zważył co następuje:

Na mocy art. 477 ⁹ § 1 i 3 k.p.c., odwołania od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ, w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. Sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się.

Powyższe oznacza, że wniesienie odwołania od decyzji organu rentowego z uchybieniem miesięcznego terminu powoduje, iż ubezpieczony zostaje pozbawiony prawa do merytorycznego rozpoznania zarzutów co do istoty sprawy, podniesionych w odwołaniu. Dlatego też Sąd stosując art. 477 ⁹ § 3 kpc, musi ocenić całokształt okoliczności, które spowodowały przekroczenie terminu do wniesienia odwołania, a przede wszystkim aspekt zawinienia składającego odwołanie (choć nie wskazano przesłanki winy jako wykluczającej odwołanie po terminie) oraz ewentualnych przyczyn od niego niezależnych. Ocena, czy przekroczenie terminu było nadmierne oraz czy nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się, jest pozostawione ocenie sądu. Sąd ma możliwość potraktowania spóźnionego odwołania tak, jakby zostało wniesione w terminie, przy czym niezbędne jest jednoczesne spełnienie się obu warunków: przekroczenie terminu nie może być nadmierne, zaś jego przyczyna musi być niezależna od odwołującego się (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2006 r., III UK 168/05, Lex nr 277825).

W orzecznictwie sądowym do niezawinionych przez stronę przyczyn uchybienia terminu zalicza się np. nagła choroba strony, która rzeczywiście uniemożliwia podjęcie czynności procesowych, przerwa w komunikacji, powódź, udzielenie stronie wadliwej informacji co do terminów zaskarżenia, a także nieprawidłowość w doręczeniu pisma sądowego. Przy ocenie istnienia lub braku winy w uchybieniu terminu procesowego jako kryterium przyjmuje się obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od osoby przejawiającej dbałość o własne, życiowo ważne sprawy. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 14 stycznia 1972 r. II CRN 448/71, opubl. w OSP 1972, Nr 7-8, poz. 144; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 kwietnia 1999-04-14, II UKN 555/98 opubl: OSNAPiUS rok 2000, Nr 14, poz. 561, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2008-04-25, sygn. I UZ 1/08, niepubl.).

Sąd nie odrzuci odwołania od decyzji organu rentowego na podstawie art. 477 ⁹ § 3 k.p.c. tylko wówczas, gdy bezspornie stwierdzi, że przekroczenie ustawowego terminu nie jest nadmierne i że nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się. W pozostałych przypadkach jest obowiązany odrzucić odwołanie. Odrzucając odwołanie na podstawie powyższego przepisu sąd uzasadnia, że nie wystąpiły wskazane w nim obie przesłanki potraktowania spóźnionego odwołania tak, jakby zostało wniesione w terminie./postanowienie SN z dnia 25.08.2021 r, (...) 295/21/

Przesłanki upoważniające sąd do nieuwzględnienia przekroczenia terminu muszą zachodzić kumulatywnie; mają one charakter ocenny i zależą od całokształtu okoliczności sprawy, w związku z czym nie dadzą się uogólnić.

W świetle okoliczności sprawy uznać należy, że wnioskodawcy w sposób prawidłowy doręczono decyzję, a odwołanie zostało wniesione po ustawowym miesięcznym terminie.

Odnosząc się do argumentów odwołującego się, w pierwszej kolejności wskazać należy, iż brak jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że odwołanie nie zostało złożone w terminie z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego. W ocenie Sądu Okręgowego wysuwane argumenty w tym zakresie, stanowiły jedynie próbę obrony stanowiska procesowego strony. Wnioskodawca podjął suwerenną decyzję o nieodwoływaniu się od decyzji z uwagi na skierowanie sprawy do MSW, a następnie, kierując się doniesieniami medialnymi o braku zasadności odwołań. Nie było więc obiektywnych przeszkód do wniesienia odwołania w terminie. Tym bardziej, że już w 2018 r wiedział, że jego odwołanie w ramach postępowania administracyjnego nie zostało uwzględnione. Nadto uchwała SN zapadła w 2020 roku. Natomiast odwołanie zostało wniesione dopiero w 2022 roku.

W ocenie Sądu wnioskodawca nie zachował należytej staranności przy dbaniu o własne interesy.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie opóźnienie jest nadmierne (blisko 5 lat),a podnoszone przez wnioskodawcę okoliczności nie uzasadniają przyjęcia, że odwołanie po terminie nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego.

Jednocześnie brak było podstaw do orzekania o możliwości przywrócenia terminu do wniesienia odwołania wobec treści art. 477 ⁹ § 3 kpc. Postępowanie szczególne regulowane przepisami art. 477 ⁸ kpc i następne, nie zna instytucji przywrócenia terminu w rozumieniu art. 168 i nast. (tak wyr. SA w Rzeszowie z 6.12.1994 r., III AUr 344/94, OSA 1995, Nr 1, poz. 9, post. SA w G. z 6.6.1994 r., III AUz 61/94, PP 1995, Nr 5, s. 46, postanowienie SN z dnia 12.05.2021 r, I (...) 182/21, postanowienie SA w Gdańsku z dnia 28.02. 2013, III AUz 24/13).

Wobec odrzucenia odwołania, Sąd nie czynił ustaleń faktycznych co do sposobu pełnienia służby, nadto nie rozważał podstaw wynikających z art. 33 ustawy zaopatrzeniowej, albowiem odwołanie nie dotyczyło decyzji z dnia 27.01.2022 r o odmowie ponownego ustalenia wysokości emerytury.

Mając wszystko powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 ⁹ § 3 k.p.c. odrzucił odwołanie.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc w zw. Z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz.265).