Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 04 stycznia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił Z. J. prawa do renty rodzinnej po zmarłej matce H. J. z uwagi na fakt, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 21.12.2015 r. orzekła całkowitą niezdolność do pracy do 30.04.2017 r., która nie powstała przed 16 rokiem życia tj., przed 03.10.1996 roku oraz w trakcie nauki do 25 roku życia tj., do 03.10.2005 roku. Całkowita niezdolność do pracy powstała od wyczerpania zasiłku chorobowego, a zatem w okresie późniejszym, niż wskazany w art. 68 ust. 1 pkt. 1 i 2 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 ze zm.)

( decyzja k. 14 plik III akt ZUS).

W dniu 02 lutego 2016 r. Z. J. odwołał się od powyższej decyzji do Sądu wnosząc o jej uchylenie lub zmianę i uznanie jako daty powstania całkowitej niezdolności do pracy dnia 28.02.2005 roku. W ocenie skarżącego ZUS błędnie przyjął, że całkowita niezdolność od pracy powstała od 2014 roku (odwołanie k. 2 – 3)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. wniósł o oddalenie odwołania wywodząc jak w zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie k.3 –3 verte).

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Z. J. urodził się w dniu (...) (okoliczność bezsporna).

Wnioskodawca w dniu 30 maja 2000 roku zdał egzamin dojrzałości, ukończył Technikum Łączności w Zespole Szkół (...) w Ł., w okresie od 01.10. 2000 r do 07.04.2004 r był studentem Wyższej Szkoły (...) w Ł. na kierunku informatyka i uzyskał w dniu 07.04.2004 roku tytuł zawodowy inżyniera

( świadectwo dojrzałości k.7 plik IV akt ZUS , zaświadczenie –k.12 plik I akt ZUS, dyplom k.9 plik IVakt ZUS).

Od dnia 27 września 2004 roku rozpoczął naukę na Politechnice (...), Elektroniki, (...) i (...) w Ł. i w dniu 24 stycznia 2007 roku został skreślony z listy studentów ( zaświadczenie k.6 plik IV akt ZUS).

Wnioskodawca w okresie od 26 czerwca 2006 roku do 31 października 2013 roku był zatrudniony w Zespole (...) w Ł. (...) jako informatyk. Na zwolnieniach lekarskich wnioskodawca przebywał w okresie od 03.09 – 09.11.2012 roku, od 02.04.- 05.04.2013 roku, od 17.06.- 21.06.2013 roku , od 22.08. – 31.10.2013 roku

( świadectwo pracy k.7 plik I akt ZUS).

Z. J. jest synem H. J., która zmarła w dniu 01.01.2015 roku (okoliczność bezsporna, a nadto odpis skrócony aktu zgonu k.5 plik IV akt ZUS).

Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 06.03.2014 stwierdzono, że Z. J. od dnia 01 lutego 2014 roku od wyczerpania zasiłku chorobowego do 31 marca 2015 roku jest całkowicie niezdolny do pracy

( orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 06.03.2014 r k. 9,10 plik II akt ZUS).

Decyzją z dnia 26 marca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał wnioskodawcy rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 20 lutego 2014 roku od zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego do dnia 31 marca 2015 roku

( decyzja k. 16 plik II akt ZUS).

W dniu 17 marca 2015 roku wnioskodawca złożył wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy

( wniosek k. 24 plik II akt ZUS).

Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 29.04.2015 r stwierdzono, że Z. J. jest całkowicie niezdolny do pracy do 30 kwietnia 2017 roku

( orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 29.04.2015 r k. 25 plik II akt ZUS).

Przeliczono wnioskodawcy rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy do 30 kwietnia 2017 roku od 01 marca 2015 roku

( decyzje o przeliczeniu renty z dnia 18.05.2015 r i z dnia 21.05.2015 r plik II akt ZUS).

Wnioskodawca w okresie od 22 sierpnia 2013 roku do 19 lutego 2014 roku pobierał zasiłek chorobowy ( pismo ZUS- u k. 8 plik II akt ZUS ).

W dniu 24 września 2015 r złożono w organie rentowym wniosek o przyznanie prawa do renty rodzinnej dla Z. J. po zmarłej matce H. J. (wniosek plik IV akt ZUS).

W toku postępowania Lekarz Orzecznik ZUS rozpoznał u Z. J. chorobę P., stan po implantacji stymulatora struktur głębokich mózgu po stronie prawej i lewej ( (...)) , nadciśnienie tętnicze i uznał, że brak całkowitej niezdolności do pracy powstałej przed 16 rokiem życia tj., przed 03.10.1996 roku oraz w trakcie nauki do 25 roku życia tj., do 03.10. 2005 roku (opinia k. 48 – 49 w dokumentacji medycznej załączonej do akt ZUS i orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS k. 11 plik IV akt ZUS).

Od powyższego orzeczenia w dniu 27 listopada 2015 r. wnioskodawca złożył sprzeciw do Komisji Lekarskiej ZUS (sprzeciw – k.50 dokumentacji medycznej w aktach ZUS)

Rozpatrując wniesiony sprzeciw Komisja Lekarska ZUS w dniu 21 grudnia 2015 r rozpoznała u Z. J. chorobę P., stan po implantacji stymulatora struktur głębokich mózgu po stronie prawej i lewej we wrześniu 2012 roku, nadciśnienie tętnicze. Komisja uznała, że brak całkowitej niezdolności do pracy powstałej przed 16 rokiem życia, tj. przed 03.10.1996 roku oraz w trakcie nauki do 25 roku życia tj., do 03.10.2005 roku (opinia k. 56 dokumentacji medycznej załączonej do akt ZUS i orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS k.13 plik IV akt ZUS).

W oparciu o powyższe orzeczenie organ rentowy decyzją z dnia 04 stycznia 2016 roku odmówił Z. J. prawa do renty rodzinnej po zmarłej matce H. J. z uwagi na fakt, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 21.12.2015 r. orzekła całkowitą niezdolność do pracy do 30.04.2017 r., która powstała od wyczerpania zasiłku chorobowego, a zatem w okresie późniejszym, niż wskazany w art. 68 ust. 1 pkt. 1 i 2 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 ze zm.), tj. nie powstała przed 16 rokiem życia tj., przed 03.10.1996 r oraz w trakcie nauki do 25 roku życia tj., do 03.10.2005 r (decyzja k. 14 plik IV akt ZUS).

U wnioskodawcy Z. J. występuje choroba P. z dyskinezami. Rozpoznanie choroby nastąpiło w 2012 roku. Z tego powodu w 2012 roku miał wszczepioną elektrodę do struktur głębokich mózgu. Do 2012 roku pracował jako informatyk. Od 2013 roku nastąpiło u wnioskodawcy nasilenie objawów pomimo zwiększenia dawki leków. Na rencie chorobowej jest od 20.02.2014 roku.

W obecnie przeprowadzonym badaniu neurologicznym stwierdzono u badanego znaczne ograniczenie sprawności ruchowej, szczególnie manualne powodujące całkowitą niezdolność do pracy zarobkowej. U wnioskodawcy z punktu widzenia neurologicznego brak jest podstaw do przyjęcia, że obecnie stwierdzane objawy ograniczenia sprawności manualnej występowały u niego przed ukończeniem 16 roku życia bądź w trakcie nauki do ukończenia 25 roku życia tj do 03.10.2005 roku. Brak jest podstaw do orzekania wobec wnioskodawcy całkowitej niezdolności do pracy która wystąpiła przed datą 3.10.2005 r. Aktualna choroba i całkowita niezdolność do pracy ma swoje źródło schorzenia w objawach z 2012 roku

(opinia lekarza biegłego sądowego neurologa J. Z. k. 10 – 10 verte, opinia uzupełniająca lekarza biegłego sądowego neurologa J. Z. e- protokół rozprawy z dnia 29 listopada 2016 roku 00:02:13 – 00:09:23 płyta CD k.59 )

U wnioskodawcy rozpoznano zaburzenia sprawności procesów poznawczych wskazujące na zmiany organiczne w o.u.n., aktualnie w niewielkim stopniu zakłócające codzienne funkcjonowanie. Wzmożone reakcje neurotyczne z tendencjami do obniżonego nastroju powstałe na skutek powyższych zmian i gwałtownej zmiany w sytuacji życiowej. Z punktu widzenia neuropsychologicznego u wnioskodawcy objawy choroby rozpoczęły się w 2014 roku

( opinia lekarza biegłego sądowego L. S. k.11-12 ).

Z punktu widzenia psychiatrycznego wnioskodawca nie jest długotrwale niezdolny do pracy. Rozpoznano u niego łagodne zaburzenia funkcji poznawczych. Nigdy nie był leczony psychiatrycznie. W badaniu psychiatrycznym nie ujawniły się istotne zaburzenia psychiczne

( opinia lekarza biegłego sądowego G. P. k. 23- 24 ).

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumenty oraz opinie biegłych neurologa , neuropsychologa, , psychiatry. W ocenie Sądu opinie biegłych są w pełni wiarygodne. Zostały bowiem sporządzone przez biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń wnioskodawcy w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz wyniki przeprowadzonych badań własnych wnioskodawcy.

W ocenie Sądu brak jest podstaw by kwestionować opinie oraz opinię uzupełniającą biegłego neurologa , gdyż są one rzetelne, a wynikające z nich wnioski logiczne i prawidłowo uzasadnione. Opinie nie zawierają braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

W ocenie Sądu Okręgowego, opinie biegłych, zarówno pisemne jak i ustna uzupełniająca biegłego neurologa w sposób wystarczający obrazują stan zdrowia wnioskodawcy. Opinie są jasne, a wnioski końcowe wynikają w sposób logiczny z ich treści. Ponadto wszelkie niejasności jakie mogłyby powstać w ocenie Sądu zostały wyjaśnione przez biegłych w sposób nie budzący wątpliwości interpretacyjnych.

Wskazać natomiast należy, że zastrzeżenia wnioskodawcy wobec opinii biegłego neurologa są bezpodstawne.

Biegły ten uzupełnił ustnie swoją opinię na rozprawie w dniu 29 listopada 2016 roku, wyjaśniając w rzetelny sposób podstawy swojej opinii. Wskazał on, że rozpoznanie choroby P. nastąpiło w 2012 roku. Natomiast w kwietniu 2005 roku wobec okazanej mu dokumentacji medycznej z Centrum Neurologii Prof. dr hab. med. K. S. ( k.19 – 22) wnioskodawca miał jedynie objawy parkinsonizmu co nie skutkowało tym, że nie mógł pracować. Nie istniała u niego jeszcze wówczas niezdolność do pracy co w konsekwencji skutkowało tym, że od 2006 roku do 2012 roku mógł on pracować jako informatyk w placówce medycznej.

W ocenie Sądu biegły udzielił wyczerpującej odpowiedzi na wszystkie zastrzeżenia wnioskodawcy przytaczając merytoryczne argumenty na poparcie swojego stanowiska wyrażonego w opiniach.

Sąd uznał zatem w pełni wartość dowodową wszystkich wydanych w sprawie opinii oraz podzielił jako przekonywujące, wnioski wypływające z ich treści. Opinie są rzetelne, sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń, odwołanie Z. J. nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 z późn. zm.) renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełnia warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń.

Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy (art. 65 ust. 2).

Z kolei art. 67 ust. 1, cytowanej ustawy, stanowi, że do renty rodzinnej uprawnieni są następujący członkowie rodziny spełniający warunki określone w art. 68-71 tej Ustawy:

1) dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione,

2) przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej.

Ustawodawca w art. 68 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowi, iż dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:

1) do ukończenia 16 lat;

2) do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo

3) bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub 2.

Zgodnie natomiast z treścią art. 57 ust. 1 powołanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełni łącznie następujące warunki:

-jest niezdolny do pracy całkowicie lub częściowo,

-ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy

-oraz niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych w pkt 3 art. 57
w/w ustawy, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Natomiast z treści art. 57 ust. 2, powołanej ustawy o emeryturach i rentach
z FUS, wynika, iż przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 58 ust. 1 pkt 5 i ust. 2 cytowanej ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Stosownie do treści obowiązującego od dnia 23 września 2011 r. art. 58 ust. 4 dodanego ustawą z dnia 28 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2011 nr 187 poz. 1112), przepisu ust. 2 art. 58 ustawy emerytalnej nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Przekładając powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, że kwestią sporną w niniejszej sprawie była data powstania całkowitej niezdolności do pracy u wnioskodawcy Z. J. , tj. czy owa niezdolność powstała przed 16 rokiem życia bądź w trakcie nauki w szkole do 25 roku życia.

Zgodnie z dyspozycją art. 6 kc to na odwołującym się spoczywał ciężar dowodowy w przedmiotowej sprawie, zatem to on powinien był udowodnić okoliczności, z których wywodzi skutki prawne.

Obecnie, przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego, zmienionych ustawą z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie kodeksu postępowania cywilnego (…) (Dz. U Nr 43, poz. 189) oraz ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 172, poz. 1804), rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Stanowisko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 r. (I CKU 45/96, opubl. OSNC z 1997, z 6 – 7, poz. 76)

Wnioskodawca Z. J. nie wykazał, że był całkowicie niezdolny do pracy przed 16 rokiem życia tj., przed 03.10.1996 roku oraz w trakcie nauki do 25 roku życia tj., do 03.10.2005 roku. Wynika to w sposób jednoznaczny z opinii biegłych o specjalizacjach lekarskich, odpowiadających charakterowi schorzeń występujących u Z. J. , potwierdzając tym samym zasadność orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS i Komisji Lekarskiej ZUS i w konsekwencji prawidłowość zaskarżonej decyzji organu rentowego.

Dziecko, które stało się całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji po osiągnięciu wieku określonego w art. 68 ust.1 pkt 1 lub 2 w/w ustawy nie nabywa prawa do renty rodzinnej na podstawie art. 68 ust. 1 pkt 3 ustawy

Prawo do renty rodzinnej przysługuje tylko takiemu dziecku całkowicie niezdolnemu do pracy, a także niezdolnemu do samodzielnej egzystencji, które nie miało możliwości uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, a więc takiemu, które stało się niezdolne do pracy w czasie, gdy nie mogło podlegać ubezpieczeniu społecznemu z powodu wieku lub uczęszczania do szkoły. Ta sama logika przemawia za wyłączeniem prawa do renty rodzinnej dzieci, które stały się całkowicie niezdolne do pracy, w tym także niezdolne do samodzielnej egzystencji, po osiągnięciu tego wieku i ukończeniu nauki, gdyż w stosunku do nich nie było przeszkód do podjęcia pracy lub innej działalności łączącej się z obowiązkiem ubezpieczenia ( Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2016 roku sygn. akt II UK 100/15 ).

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że wnioskodawcy nie przysługuje renta rodzinna. W ocenie Sądu fakt podjęcia przez wnioskodawcę w okresie od dnia 26 czerwca 2006 roku do 31 października 2013 roku pracy jako informatyk w Zespole (...) w Ł. (...) i jej świadczenie do dnia 03 września 2012 roku bez zwolnienia lekarskiego wyklucza ustalenie daty całkowitej niezdolności do pracy w okresie przed 16 rokiem życia oraz w trakcie nauki do 25 roku życia czyli do 03.10.2005 roku. Nadto decyzją z dnia 26 marca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał wnioskodawcy rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 20 lutego 2014 roku od zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego do dnia 31 marca 2015 roku i następnie kolejną decyzją stwierdzono, że jest całkowicie niezdolny do pracy do dnia 30 kwietnia 2017 roku.

W ocenie Sądu z analizy materiału dowodowego w postaci opinii biegłych wynika, że wnioskodawca przed 16 rokiem życia tj., przed 03.10.1996 r oraz w trakcie nauki do 25 roku życia do 03.10. 2005 roku nie był całkowicie niezdolny do pracy. Dopiero w 2012 roku rozpoznano u niego chorobę P.. Natomiast wcześniejsze problemy zdrowotne występujące u wnioskodawcy w kwietniu 2005 roku nie były na tyle poważne w skutkach, iż mógł on normalnie funkcjonować a co więcej mógł on w niedługim czasie podjąć pracę i świadczyć ją przez okres blisko 6 lat w stosunkowo dobrym stanie zdrowia ( 03.09 – 09.11.2012 r pierwsze zwolnienie lekarskie ) i nie powodowały jego całkowitej niezdolności do pracy.

Z uwagi na powyższe przyjąć należy, że całkowita niezdolności do pracy wnioskodawcy nie powstała przed 16 rokiem życia oraz w trakcie nauki w szkole do 25 roku życia do 03 października 2005 roku.

W tym stanie rzeczy uznać należy, że Z. J. nie spełnił jednego z wymaganych prawem warunków do uzyskania renty z tytułu niezdolności do pracy, opisanych treścią art. 68 ust. 1 i 2, przywołanej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Całkowita niezdolność do pracy wnioskodawcy nie powstała przed 16 rokiem życia bądź w trakcie nauki w szkole.

W myśl art. 100 ust. 1. ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

W oparciu o wskazane okoliczności Z. J. nie przysługuje renta rodzinna po zmarłej matce .

Mając powyższe na uwadze Sąd w oparciu o treść art. 477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie uznając tym samym prawidłowość wydanej w dniu 04 stycznia 2016 r., decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w Ł..

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy

D. D-Z.