Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z 4 grudnia 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że H. K. , jako pracownik z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek Przedsiębiorstwo Usługowo - Handlowo - Produkcyjne (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. osiągał przychód w kwotach wskazanych w decyzji w okresie: 02/2019 – 12/2019, (...) stanowiący miesięcznie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne (w związku z przychodami osiągniętymi przez pracownika (...) Sp. z o.o. w związku z umową zlecenia zawartą z (...) Sp. z o.o.).

W uzasadnieniu ZUS wskazał, że H. K. w okresie wykonywania umowy o pracę zawartej z (...) sp. z o.o. z/s w S. i umowy zlecenia zawartej z (...) Sp. z o.o. z/s w G., to właśnie płatnik składek (...) sp. z o.o. winien obliczyć, rozliczyć, przekazać składki do ZUS za ubezpieczonego jako pracownika. Zdaniem Zakładu osoby zatrudnione na umowę o pracę w (...), które były jednocześnie zleceniobiorcami zatrudnionymi na podstawie umów zlecenia (...) wykonywały pracę na rzecz płatnika (...) Sp. z o.o., z którym pozostawali w stosunku pracy. Zakład podkreślił, m.in. że pomiędzy (...) sp. z o.o. a (...) Sp. z o.o. istnieją nierozerwalne powiązania osobowe , gospodarcze, organizacyjne, kadrowe i kapitałowe, spółki działały w ramach konsorcjum, występowały pomiędzy nimi przepływy finansowe. Zakład stwierdził, że w badanym okresie przychody osiągnięte przez pracownika (...) Sp. z o.o. w związku z umową zlecenia zawartą z (...) Sp. z o.o., z tytułu której został on zgłoszony jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego, stanowią przychód ubezpieczonego z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy u płatnika (...) sp. z o.o. Stworzenie bowiem pozornego zbiegu tytułów do ubezpieczeń służyło obniżeniu kosztów wynikających z obowiązku odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne oraz ominięcie ograniczenia wynikającego z przepisów o czasie pracy w godzinach nadliczbowych. (decyzja – k. 1-6 akt ZUS)

Decyzją z 4 grudnia 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że M. Ż. (1) jako pracownik z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek Przedsiębiorstwo Usługowo - Handlowo - Produkcyjne (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. osiągał przychód w kwotach wynikających z decyzji w okresie: 05/2021 – 12/2021 stanowiący miesięcznie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne (w związku z przychodami osiągniętymi przez pracownika (...) Sp. z o.o. w związku z umową zlecenia zawartą z (...) Sp. z o.o.).

W uzasadnieniu ZUS wskazał, że M. Ż. (1) w okresie wykonywania umowy o pracę zawartej z (...) sp. z o.o. z/s w S. i umowy zlecenia zawartej z (...) Sp. z o.o. z/s w G., to właśnie płatnik składek (...) sp. z o.o. winien obliczyć, rozliczyć, przekazać składki do ZUS za ubezpieczonego jako pracownika. Zdaniem Zakładu osoby zatrudnione na umowę o pracę w (...), które były jednocześnie zleceniobiorcami zatrudnionymi na podstawie umów zlecenia (...) wykonywały pracę na rzecz płatnika (...) Sp. z o.o., z którym pozostawali w stosunku pracy. Zakład podkreślił, m.in. że pomiędzy (...) sp. z o.o. a (...) Sp. z o.o. istnieją nierozerwalne powiązania osobowe , gospodarcze, organizacyjne, kadrowe i kapitałowe, spółki działały w ramach konsorcjum, występowały pomiędzy nimi przepływy finansowe. Zakład stwierdził, że w badanym okresie przychody osiągnięte przez pracownika (...) Sp. z o.o. w związku z umową zlecenia zawartą z (...) Sp. z o.o., z tytułu której został on zgłoszony jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego, stanowią przychód ubezpieczonego z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy u płatnika (...) sp. z o.o. Stworzenie bowiem pozornego zbiegu tytułów do ubezpieczeń służyło obniżeniu kosztów wynikających z obowiązku odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne oraz ominięcie ograniczenia wynikającego z przepisów o czasie pracy w godzinach nadliczbowych. (decyzja – k. 1-6 akt ZUS)

Decyzją z 4 grudnia 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że Z. K. (1) jako pracownik z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek Przedsiębiorstwo Usługowo - Handlowo - Produkcyjne (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. osiągał przychód w kwotach wskazanych w decyzji w okresie: 02/2021 -06/2021, (...), stanowiący miesięcznie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne (w związku z przychodami osiągniętymi przez pracownika (...) Sp. z o.o. w związku z umową zlecenia zawartą z (...) Sp. z o.o.).

W uzasadnieniu ZUS wskazał, że Z. K. (1) w okresie wykonywania umowy o pracę zawartej z (...) sp. z o.o. z/s w S. i umowy zlecenia zawartej z (...) Sp. z o.o. z/s w G., to właśnie płatnik składek (...) sp. z o.o. winien obliczyć, rozliczyć, przekazać składki do ZUS za ubezpieczonego jako pracownika. Zdaniem Zakładu osoby zatrudnione na umowę o pracę w (...), które były jednocześnie zleceniobiorcami zatrudnionymi na podstawie umów zlecenia (...) wykonywały pracę na rzecz płatnika (...) Sp. z o.o., z którym pozostawali w stosunku pracy. Zakład podkreślił, m.in. że pomiędzy (...) sp. z o.o. a (...) Sp. z o.o. istnieją nierozerwalne powiązania osobowe , gospodarcze, organizacyjne, kadrowe i kapitałowe, spółki działały w ramach konsorcjum, występowały pomiędzy nimi przepływy finansowe. Zakład stwierdził, że w badanym okresie przychody osiągnięte przez pracownika (...) Sp. z o.o. w związku z umową zlecenia zawartą z (...) Sp. z o.o., z tytułu której został on zgłoszony jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego, stanowią przychód ubezpieczonego z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy u płatnika (...) sp. z o.o. Stworzenie bowiem pozornego zbiegu tytułów do ubezpieczeń służyło obniżeniu kosztów wynikających z obowiązku odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne oraz ominięcie ograniczenia wynikającego z przepisów o czasie pracy w godzinach nadliczbowych. (decyzja – k. 1-6 akt ZUS)

Decyzją z 4 grudnia 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że A. K. , jako pracownik z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek Przedsiębiorstwo Usługowo - Handlowo - Produkcyjne (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. osiągał przychód w kwotach wynikających z decyzji w okresie: 02/2019 – 12/2019, (...), (...), (...) stanowiący miesięcznie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne (w związku z przychodami osiągniętymi przez pracownika (...) Sp. z o.o. w związku z umową zlecenia zawartą z (...) Sp. z o.o.).

W uzasadnieniu ZUS wskazał, że A. K. w okresie wykonywania umowy o pracę zawartej z (...) sp. z o.o. z/s w S. i umowy zlecenia zawartej z (...) Sp. z o.o. z/s w G., to właśnie płatnik składek (...) sp. z o.o. winien obliczyć, rozliczyć, przekazać składki do ZUS za ubezpieczonego jako pracownika. Zdaniem Zakładu osoby zatrudnione na umowę o pracę w (...), które były jednocześnie zleceniobiorcami zatrudnionymi na podstawie umów zlecenia (...) wykonywały pracę na rzecz płatnika (...) Sp. z o.o., z którym pozostawali w stosunku pracy. Zakład podkreślił, m.in. że pomiędzy (...) sp. z o.o. a (...) Sp. z o.o. istnieją nierozerwalne powiązania osobowe , gospodarcze, organizacyjne, kadrowe i kapitałowe, spółki działały w ramach konsorcjum, występowały pomiędzy nimi przepływy finansowe. Zakład stwierdził, że w badanym okresie przychody osiągnięte przez pracownika (...) Sp. z o.o. w związku z umową zlecenia zawartą z (...) Sp. z o.o., z tytułu której został on zgłoszony jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego, stanowią przychód ubezpieczonego z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy u płatnika (...) sp. z o.o. Stworzenie bowiem pozornego zbiegu tytułów do ubezpieczeń służyło obniżeniu kosztów wynikających z obowiązku odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne oraz ominięcie ograniczenia wynikającego z przepisów o czasie pracy w godzinach nadliczbowych. (decyzja – k. 1-6 akt ZUS)

Płatnik składek – Przedsiębiorstwo Usługowo – Handlowo - Produkcyjne (...) Spółka z o.o. z siedzibą w S. odwołała się od powyższych decyzji, wnosząc o ich zmianę poprzez stwierdzenie, że płatnik składek wskazywał w dokumentach rozliczeniowych prawidłowe podstawy wymiaru składek z tytuły zatrudnienia na umowę o pracę ubezpieczonych w okresach objętych zaskarżonymi decyzjami, ewentualnie zaś wniósł o uchylenie decyzji w całości oraz o umorzenie postępowania, a nadto wniósł o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Odwołujący się płatnik zarzucił zaskarżonym decyzjom naruszenie:

1)  art. 8 ust. 2 a ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1009 ze zm.; dalej jako ustawa systemowa lub u.s.u.s.) w zw. z art. 2 K.p. poprzez jego błędną wykładnię i nieprawidłowe zastosowanie w wyniku przyjęcia, że ubezpieczony w okresie wymienionym w zaskarżonej decyzji w ramach umowy zlecenia zawartej z (...) Sp. z o.o. z/s w G. świadczył pracę na rzecz (...) Sp. z o.o. czyli odwołującego się,

2)  art. 83 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 8 ust. 2 a, art. 4 pkt 9, art. 18 ust. 1 a ustawy systemowej poprzez jego błędne zastosowanie i nieprawidłowe ustalenie podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne ubezpieczonego u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w okresie objętym zaskarżoną decyzją,

3)  art. 81 ust. 1 i 6 i art. 85 ust. 4 ustawy z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2561 ze zm.; dalej ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych) poprzez błędne zastosowanie w wyniku przyjęcia, że w okresie wymienionym w zaskarżonej decyzji praca w ramach umowy zlecenia zawartej z (...) Sp. z o.o. z/s w G. świadczył pracę na rzecz (...) Sp. z o.o. czyli odwołującego się,

4)  art. 58 § 1 i 2 k.c. poprzez błędne zastosowanie w wyniku przyjęcia, że umowy zlecenia zawarte przez ubezpieczonego z (...) Sp. z o.o. były nieważne,

5)  art. 83 ust.1 pkt 3 w zw. z art. 91 ust. 5 ustawy systemowej w zw. z art. 7 ust.1 i 3 w zw. z art. 55 ust.1 pkt 1 ustawy z 6 marca 2018 roku Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 22 ze zm.) w zw. z art. 2 K.p., które miało istotny wpływ na wynik sprawy poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie skutkujące nieprawidłowym ustaleniem podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne ubezpieczonego u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w okresie objętym zaskarżoną decyzją,

6)  art. 123 ustawy systemowej w zw. z art. 77 k.p.a. oraz art. 79 k.p.a. a także art. 7 k.p.a. i art. 8 k.p.a. poprzez ich błędne zastosowanie i wykorzystanie do prowadzonej kontroli dowodów znajdujących się w aktach kontroli innego płatnika składek (...) Sp. z o.o. z/s w G., w szczególności dowodów z protokołów przesłuchań ubezpieczonych, w tym dowodów przeprowadzonych z naruszeniem prawa w innym postępowaniu tj. z przekroczeniem ustawowego czasu kontroli,

7)  art. 7 k.p.a., art. 7 a § k.p.a., art. 8 k.p.a., art. 12 §1 k.p.a. poprzez ich błędne niezastosowanie i niepodjęcie przez organ wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli, a także prowadzenie sprawy w sposób niebudzący zaufania jego uczestników do władzy publicznej, rozstrzyganie ewentualnych wątpliwości wyłącznie na niekorzyść płatnika składek i niedziałanie w sprawie w sposób wnikliwy, co skutkowało brakiem wszechstronnej analizy stanu faktycznego i błędną oceną materiału dowodowego. (odwołanie - k. 3 – 7 oraz odwołania w załączonych aktach)

W odpowiedzi na odwołania, pełnomocnik organu rentowego wniósł o ich oddalenie oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, tj. w kwocie:

- 1800 zł (dot. H. K.)

- 1800 zł (dot. M. Ż. (2))

- 900 zł (dot. Z. K. (1))

- 3600 zł (dot. A. K.)

wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, argumentując, jak w zaskarżonych decyzjach. (odpowiedź na odwołanie - k. 8-15 oraz odpowiedzi na odwołania w załączonych aktach)

Sprawy ze wszystkich odwołań zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

/postanowienia o połączeniach w załączonych aktach/

Postanowieniem z dnia 5 kwietnia 2024 roku Sąd Okręgowy zawiadomił o toczącym się postępowaniu oraz o prawie przystąpienia do sprawy w charakterze zainteresowanego w terminie 2 tygodni od dnia doręczenia zawiadomienia - (...) Spółkę z o.o. z/s w G.. ( postanowienie - k. 33 )

W piśmie z dnia (...) w G. złożył oświadczenie, że przystępuje do sprawy jako zainteresowany.

(pismo – k. 85)

W piśmie procesowym z 11 lipca 2024 roku płatnik składek poparł odwołanie, a nadto wniósł o zawieszenie n/n postępowania do czasu prawomocnego zakończenia postępowania toczącego się przed Sądem Okręgowym w Gdańsku w przedmiocie oskładkowania umowy zlecenia zawartej przez (...) Sp. z o.o. z ubezpieczonymi jako pracownikami (...) Sp. z o.o. w tym samym okresie, którego dotyczą zaskarżone w n/n sprawie decyzje (...) Oddział w T.. ( pismo k. 101)

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 21.03.2025 r Sąd Okręgowy oddalił wniosek o zwieszenie postępowania w n/n sprawie . (e – prot. z dnia 21.03.2025 r 00:01:18)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący się płatnik składek - Przedsiębiorstwo Usługowo – Handlowo- Produkcyjne (...) Spółka z o.o. obecnie z siedzibą w S., a w badanym okresie z siedzibą w G., została wpisana do rejestru przedsiębiorców KRS w dniu 25 listopada 2008 roku pod numerem (...).

Przedmiotem przeważającej i wykonywanej działalności przez (...) Spółkę z o.o., według (...) 80.10.Z, jest działalność ochroniarska, z wyłączeniem obsługi systemów bezpieczeństwa, a przedmiotem pozostałej działalności tej Spółki jest:

-działalność agencji reklamowych,

-pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana,

-działalność ochroniarska w zakresie obsługi systemów bezpieczeństwa,

-działalność pomocnicza związana z utrzymaniem porządku w budynkach,

-niespecjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych,

-specjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych,

-pozostałe sprzątanie,

-działalność usługowa związana z administracyjną obsługą biura,

-wykonywanie fotokopii, przygotowywanie dokumentów i pozostała specjalistyczna działalność - wspomagająca prowadzenie biura.

Zgodnie z wpisem do KRS, według (...) 33.20.Z, przedmiotem przeważającej i wykonywanej działalności gospodarczej przez zainteresowanego - (...)" Spółkę z o.o. z siedzibą w G. jest instalowanie maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia, a przedmiotem pozostałej działalności tej Spółki jest:

-wykonywanie instalacji elektrycznych,

-sprzedaż detaliczna komputerów, urządzeń peryferyjnych i oprogramowania prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach,

-sprzedaż detaliczna sprzętu telekomunikacyjnego prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach,

-działalność związana z wyszukiwaniem miejsc pracy i pozyskiwaniem pracowników;

-działalność agencji pracy tymczasowej,

-pozostała działalność związana z udostępnianiem pracowników,

- działalność ochroniarska z wyłączeniem obsługi systemów bezpieczeństwa,

- działalność ochroniarska w zakresie obsługi systemów bezpieczeństwa,

-działalność pomocnicza związana z utrzymaniem porządku w budynkach.

Obie wymienione wyżej Spółki, tj. odwołujący się płatnik składek - Przedsiębiorstwo Usługowo – Handlowo- Produkcyjne (...) Sp. z o.o. oraz zainteresowany – (...) Sp. z o.o. prowadziły w badanym okresie na podstawie powyższych wpisów do KRS działalność w zakresie ochrony osób i mienia.

Obie Spółki miały w badanym okresie siedziby pod tym samym adresem oraz wspólny adres poczty elektronicznej (każdy adres zawierał element: @ochronacertus.pl).

(...) Sp. z o.o. zgłosiła zmianę siedziby począwszy od 2 lutego 2023 roku.

Płatnik składek i Spółka (...) w badanym okresie byli powiązani kapitałowo i osobowo.

W skład Zarządu obu spółek wchodziły w badanym okresie te same osoby, tj. Z. K. (2) i R. S. (1).

Wspólnikami obu spółek w były w tym czasie także te same osoby, tj. Z. K. (2) i R. S. (1).

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w G., w imieniu i na rzecz którego działał R. S. (1) - Członek Zarządu, a (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G., w imieniu i na rzecz której działał Z. K. (2) - Członek Zarządu, zawierane były Umowy Konsorcjum. Każda z zawartych Umów Konsorcjum ściśle określała, która z firm występuje w charakterze Lidera Konsorcjum, a która w charakterze Partnera. W zamieszczonej w umowach Preambule określono przyczynę i okoliczności zawarcia Umów Konsorcjum: „Mając na uwadze doświadczenie i możliwości organizacyjno - finansowe członków konsorcjum, strony zgodnie deklarowały wolę współpracy w ramach wspólnego świadczenia usług z zakresu ochrony i mienia." Zgodnie z treścią umów Lider Konsorcjum występuje w imieniu Konsorcjum w postępowaniu przetargowym prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego na świadczenie usługi ochrony osób i mienia. Konsorcjum tworzone było w celu przygotowania oferty i przedłożenia jej klientowi i o ile zostanie udzielone zlecenie zwane dalej jako (...) wspólne wykonanie przedmiotu umowy z uwzględnieniem postanowień niniejszego porozumienia. Konsorcjum nie zostało powołane jako nowa jednostka gospodarcza, a jedynie jako forma współpracy Partnerów Konsorcjum przy realizacji zadania. Z umów Konsorcjum ściśle wynikały obowiązki Lidera Konsorcjum i (...). (...) Konsorcjum są prawnie odpowiedzialni za wykonanie umowy. Lider Konsorcjum jest upoważniony do podejmowania zobowiązań i otrzymywania poleceń w imieniu Partnera Konsorcjum zgodnie z podpisanym pełnomocnictwem. Strony porozumienia zobowiązały się do pozostawania w Konsorcjum przez cały czas wykonywania umowy. Lider Konsorcjum i (...) oświadczyli, że przystępują do przedmiotowego przetargu wyłącznie w ramach Przedmiotowego Konsorcjum. Porozumienie zawarte jest na czas realizacji przedmiotowego zadania. Wygasa po ustaleniu, że wzajemne prawa i obowiązki między Stronami Konsorcjum a Zamawiającym i osobami trzecimi nie istnieją. Porozumienie wygasa także w przypadku przegrania przetargu.

W ramach powołanego Konsorcjum obie Spółki realizowały zadania wynikające z umów na świadczenie usług zawartych z tymi samymi kontrahentami, tj.:

- umowa nr (...) zawarta w dniu 10.07.2018 r. pomiędzy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. a Konsorcjum w skład, którego wchodzą (...) Sp. z o.o. z/s G. oraz (...) Sp. z o.o. z/s w G. polegająca na: całodobowej stałej ochronie mienia i osób na terenie (...) Sp. z o.o. w S. przy ul. (...), monitoringu w obiektach biurowca, magazynu, biurowca przy magazynie zlokalizowanych przy ul. (...) oraz biurowca przy ul. (...), a także polegająca na obsłudze wagi elektronicznej przy ważeniu samochodów z towarem;

- umowa zawarta w dniu 14.05.2020 r. pomiędzy (...) W. Światowej w G. z siedzibą w G. a Konsorcjum w skład , którego wchodzą (...) Sp. z o.o. oraz (...) Konsorcjum (...)" Sp. z o.o. (...)-(...) G., ul. (...) polegająca na świadczeniu przez wykonawcę usługi ochrony osób i mienia w (...) W. Światowej w G.;

- umowa zawarta w dniu 9.09.2020 r. pomiędzy (...) Narodowym w G. z siedzibą w G. a Konsorcjum w skład, którego wchodzą (...) Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o. polegająca na wykonaniu usługi ochrony osób i mienia we wszystkich oddziałach (...) Narodowego w G.;

-umowa zawarta w dniu 29.12.2020 r. pomiędzy G. Uniwersytetem Medycznym w G. a Konsorcjum firm w skład , którego wchodzą (...) Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o.

(...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. są powiązane także kapitałowo. W związku z zawartymi Umowami Konsorcjum obie Spółki w badanym okresie rozliczały się z wykonywanych usług poprzez wystawiane faktury VAT. Na ich podstawie firma (...) Sp. z o.o. dokonywała sprzedaży usług, których nabywcą była firma (...) Sp. z o.o. i odwrotnie. W treści faktur wskazano, że nazwą operacji jest rozliczenie umowy konsorcjum za dany miesiąc, co wynika z następujących faktur:

-faktura VAT (...) wystawiona dnia 12.09.2019 r.- w rubryce nazwa operacji wskazano „podwykonawstwo w zakresie ochrony"

-faktura VAT (...) wystawiona dnia 12.12.2019 r. - w rubryce nazwa operacji wskazano „rozliczenie kontraktu z 29.08.2018 r. na usługę ochrony"

-faktura VAT (...) wystawiona dnia 14.12.2020 r. - w rubryce nazwa operacji wskazano „dozór wystaw i sprzątanie sal wystawienniczych"

-faktura VAT (...) wystawiona dnia 6.04.2021 r. – w rubryce nazwa operacji wskazano „rozliczenie umowy konsorcjum za styczeń 2021",

-faktura VAT (...) wystawiona dnia 6.04.2021 r. - w rubryce nazwa operacji wskazano „rozliczenie umowy konsorcjum za luty 2021",

-faktura VAT (...) wystawiona dnia 23.04.2021 r. - w rubryce nazwa operacji wskazano „rozliczenie umowy konsorcjum za marzec 2021"

-faktura VAT (...) wystawiona dnia 1.06.2021r. - w rubryce nazwa operacji wskazano „ochrona fizyczna"

-faktura VAT (...) wystawiona dnia 1.06.2021r. - w rubryce nazwa operacji wskazano „rozliczenie umowy konsorcjum za kwiecień 2021",

-faktura VAT (...) wystawiona dnia 1.07.2021r. - w rubryce nazwa operacji wskazano „rozliczenie umowy konsorcjum za maj 2021"

-faktura VAT (...) wystawiona dnia 1.08.2021r. - w rubryce nazwa operacji wskazano „ochrona fizyczna"

-faktura VAT (...) wystawiona dnia 1.09.2021r. - w rubryce nazwa operacji wskazano „rozliczenie umowy konsorcjum za czerwiec 2021",

- faktura VAT (...) wystawiona dnia 12.10.2021r. - w rubryce nazwa operacji wskazano „rozliczenie umowy konsorcjum za lipiec 2021",

- faktura VAT (...) wystawiona dnia 12.10.2021r. - w rubryce nazwa operacji wskazano „rozliczenie umowy konsorcjum za sierpień 2021",

- faktura VAT (...) wystawiona dnia 17.11.2021r. - w rubryce nazwa operacji wskazano „rozliczenie umowy konsorcjum za wrzesień 2021",

- faktura VAT (...) wystawiona dnia 20.12.2021 r. - w rubryce nazwa operacji wskazano „ochrona fizyczna".

Spółki zawarły porozumienie o wzajemnej współpracy z dnia 1.07.2016 r w zakresie sposobu odpłatnej współpracy w zakresie świadczenia usług nadzoru i koordynacji ochrony przez inspektorów nadzoru (...) na obiektach chronionych przez (...) w zamian za świadczenie przez (...) innej usługi na rzecz (...).

Realizacja zadań należących do działalności obu Spółek, w tym związanych z wykonywaniem zawartych kontraktów, następowała poprzez zatrudnienie w (...) Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o. w tym samym czasie tych samych osób. Oba podmioty do wykonania tożsamych rodzajowo czynności wykorzystywały wzajemnie ten sam zasób osób. Osoby zgłoszone do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego przez (...) Sp. z o.o. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia jednocześnie były zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego przez płatnika (...) Sp. z o.o. z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia. (...) Sp. z o.o. przekazywał do ZUS miesięczne dokumenty rozliczeniowe za poszczególnych ubezpieczonych z uwzględnieniem podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości przekraczającej minimalne wynagrodzenie za pracę obowiązujące w danym roku kalendarzowym. Umowa o pracę lub umowa zlecenia z (...) Sp. z o.o. stanowiąca tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych zawarta była kilka dni przed zawarciem umowy zlecenia z (...) Sp. z o.o., z której zleceniobiorcy podlegali tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu. Niekiedy do zawarcia umowy dochodziło dzień po dniu.

Przedmiotem umów o pracę zawartych z (...) SP. z o.o. była ochrona mienia. Osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę przez płatnika wynagradzane były według stałego miesięcznego wynagrodzenia. Pracodawca nie sporządzał na piśmie zakresu obowiązków dla pracowników.

Przedmiotem umów zlecenia zawartych z (...) Sp. z o.o. było wykonywanie zadań związanych z ochroną osób i mienia, jak również wykonywanie czynności pomocniczych przy instalowaniu maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia, działalności pomocniczej związanej z utrzymaniem porządku i innych prac zleconych przez zleceniodawcę, w tym marketingu. Przy czym płatnik składek (...) Sp. z o.o. w zakresie działalności wymienionych w Krajowym Rejestrze Sądowym i rejestrze REGON nie wskazał na przedmiot działalności związanej z wykonywaniem czynności wskazanych w umowach zlecenia, tj. wykonywanie czynności pomocniczych przy instalowaniu maszyn przemysłowych sprzętu i wyposażenia działalności pomocniczej związanej z utrzymaniem porządku i innych prac zleconych przez zleceniodawcę w tym marketingu. Natomiast taki przedmiot mieścił się w zakresie prowadzonej działalności przez (...) Sp. z o.o.

Umowy zlecenia zawierane w (...) Sp. z o.o. były tożsamej treści co umowy zlecenia zawarte w (...) Sp. z o.o. określone w 15 jednobrzmiących paragrafach.

Wynagrodzenie miesięczne w umowach zlecenia zawieranych przez obie Spółki zostało określone jako iloczyn stawki godzinowej i godzin świadczonych przez Zleceniobiorcę wdanym miesiącu kalendarzowym.

Przedmiotem umów zlecenia zawartych z (...) Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o. zgodnie z § 1 tych umów było wykonywanie zadań związanych z ochroną osób i mienia, jak również wykonywanie czynności pomocniczych przy instalowaniu maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia, działalności pomocniczej związanej z utrzymaniem porządku i innych prac zleconych przez zleceniodawcę, w tym marketingu. Zgodnie z treścią umów zlecenia zleceniobiorca określał, iż znane mu są prawne uwarunkowania obowiązujące przy wykonywaniu ww. czynności i wiedza ta pozwala mu samodzielnie, bez stałego nadzoru na wykonywanie tego rodzaju czynności.

Zgodnie z § 3 ust. 1 umów zlecenia zleceniobiorcy mieli wykonywać zadanie na terenie administrowanym przez podmiot wskazany w zleceniu lub innym wskazanym przez zleceniodawcę. Kierownictwo tego podmiotu lub wyznaczona osoba sprawuje kontrolę nad jakością i zakresem świadczonej usługi przez zleceniobiorcę i ma prawo wydawać mu polecenia w tym zakresie.

Zgodnie z § 6 umowy zlecenia zleceniobiorcy w celu obliczenia wysokości wynagrodzenia sporządzali zestawienia ilości przepracowanych godzin z podaniem miejsca świadczenia usługi w ramach poszczególnego zamówienia.

W § 7 umowy zlecenia postanowiono:

-ust. 1 - zleceniobiorcy przysługuje wynagrodzenie wyłącznie za wykonane usługi określone w zamówieniu. W przypadku określenia wynagrodzenia w stawce godzinowej zleceniobiorcy przysługuje wynagrodzenie miesięczne określone jako iloczyn stawki godzinowej i ilości godzin świadczonych przez Zleceniobiorcę różnych w danym miesiącu kalendarzowym określonych w zatwierdzonym przez Zleceniodawcę zestawieniu, o którym mowa w § 6.

- ust. 2 - od wynagrodzenia brutto zostanie odprowadzona przez zleceniodawcę zaliczka na podatek dochodowy od 26 roku życia zleceniobiorcy i ubezpieczenie zdrowotne, których podstawę wymiaru składek stanowi przychód zleceniobiorcy.

Z treści § 4 umowy zlecenia wynika, że koszty wyposażenia zleceniobiorcy w narzędzia, materiały i ubiór niezbędne do wykonania zlecenia ponosi zleceniodawca, jeżeli zostanie to między stronami uzgodnione.

Postanowienia umów zlecenia zawarte w § 6 i § 7 nie były realizowane przez (...) Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o., bowiem nie zostały stworzone zestawienia, które mieli sporządzać zleceniobiorcy, a zatwierdzać zleceniodawcy w zakresie ilości przepracowanych godzin z podaniem miejsca świadczenia usługi w ramach poszczególnego zamówienia.

Pracownicy byli wyposażeni w ubiór służbowy zgodny z wymogiem danego obiektu. Obie spółki dokonywały zakupu umundurowania.

Obie spółki posiadały też różnych kontrahentów, zdarzało się, że spółka (...) zatrudniała na umowę zlecenie osoby, które nie miały umowy o pracę w (...).

W 2018 roku organ rentowy przeprowadził kontrolę w (...) m.in. w zakresie rzetelności i prawidłowości obliczenia składek . Wśród kontrolowanych akt pracowników nie zostali wymienieni ubezpieczeni, którzy są zainteresowanymi w niniejszym postępowaniu.

( protokół kontroli ZUS zał. Do akt dot. K. W., pisemne zeznania R. S. (1). 298 - 201,203 – 204,248 – 250, pisemne zeznania Z. K. (2) k. 269 - 270, k. 235 - 236, porozumienie, faktury – k. 209, 2015 – 226, protokół kontroli k. 227 - 229)

Ubezpieczony – H. K. w okresie od 1 grudnia 2018 roku do 29 lutego 2020 roku zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Usługowo – Handlowo- Produkcyjnym (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. na podstawie umowy o pracę na stanowisku pracownika ochrony mienia w pełnym wymiarze czasu pracy, za wynagrodzeniem minimalnym i premią uznaniową. Umowa o pracę została podpisana przez R. S. (1) jako członka zarządu i ubezpieczonego.

(świadectwo pracy k. 18 akt ZUS, umowa o pracę k. 16,17 akt ZUS)

W badanym okresie w podstawie wymiaru składek płatnik składek (...) Spółka z o.o. uwzględniała wyłącznie kwoty wynagrodzenia jakie zainteresowany osiągał z tytułu umowy o pracę.

(okoliczności niesporne)

Będąc w badanym okresie pracownikiem Przedsiębiorstwa Usługowo – Handlowo- Produkcyjnego (...) sp. z o.o. z siedzibą w G., ubezpieczony miał zawartą umowę zlecenia z (...) Spółką z siedzibą w G. z o.o. w dniu 31.12.2018 roku, zawartą na okres 2019 roku oraz w dniu 31.12.2019 r na okres 2020 roku. Zgodnie z treścią każdej umowy przedmiotem świadczenia przez ubezpieczonego, jako zleceniobiorcę były również czynności związane z ochroną osób i mienia, a ponadto czynności pomocnicze przy instalowaniu maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia, działalność pomocniczej związanej z utrzymaniem porządku i innych prac zleconych przez zleceniodawcę, w tym marketingu, za wynagrodzeniem obliczonym wg stawki godzinowej 14,70 zł brutto. Przedmiotowa umowa zlecenia została opatrzona podpisem członka zarządu R. S. (1) oraz ubezpieczonego.

(umowa zlecenia k. 12,13 akt ZUS)

(...) Sp. z o.o. zgłosiła ubezpieczonego tylko do ubezpieczenia zdrowotnego.

(okoliczność niesporna)

Ubezpieczony – M. Ż. (1) w okresie od 1 marca 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Usługowo – Handlowo- Produkcyjnym (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. na podstawie umowy o pracę na stanowisku pracownika ochrony mienia w pełnym wymiarze czasu pracy, za wynagrodzeniem minimalnym i premią uznaniową. Umowa o pracę została podpisana przez R. S. (1) i ubezpieczonego.

( umowa o pracę k. 13,14 akt ZUS)

W badanym okresie w podstawie wymiaru składek płatnik składek (...) Spółka z o.o. uwzględniała wyłącznie kwoty wynagrodzenia jakie zainteresowany osiągał z tytułu umowy o pracę.

(okoliczności niesporne)

Będąc w badanym okresie pracownikiem Przedsiębiorstwa Usługowo – Handlowo- Produkcyjnego (...) sp. z o.o. z siedzibą w G., ubezpieczony miał zawartą umowę zlecenia z (...) Spółką z siedzibą w G. z o.o. w dniu 15.03.2021 roku, zawartą na okres 15.03. 2021 – 31.12.2021 roku. Zgodnie z treścią tej umowy przedmiotem świadczenia przez ubezpieczonego, jako zleceniobiorcę były również czynności związane z ochroną osób i mienia, a ponadto czynności pomocnicze przy instalowaniu maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia, działalność pomocniczej związanej z utrzymaniem porządku i innych prac zleconych przez zleceniodawcę, w tym marketingu, za wynagrodzeniem obliczonym wg stawki godzinowej 18,30 zł brutto. Przedmiotowa umowa zlecenia została opatrzona podpisem członka zarządu R. S. (1) oraz ubezpieczonego.

(umowa zlecenia k. 10 akt ZUS)

Ubezpieczony zawarł umowę zlecenia, żeby sobie dorobić, wiedział, że od umowy nie będą odprowadzone składki na ubezpieczenie, wykonywał czynności z niej wynikające oraz otrzymywał z tego tytułu wynagrodzenie od (...).

(pisemne zeznania zainteresowanego M. Ż. – k. 246)

(...) Sp. z o.o. zgłosiła ubezpieczonego tylko do ubezpieczenia zdrowotnego.

(okoliczność niesporna)

Ubezpieczony – Z. K. (1) w okresie od 21 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Usługowo – Handlowo- Produkcyjnym (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. na podstawie umowy o pracę na stanowisku pracownika ochrony mienia w pełnym wymiarze czasu pracy, za wynagrodzeniem minimalnym i premią uznaniową. Umowa o pracę została podpisana przez dyrektora biura J. Z. i ubezpieczonego.

( umowa o pracę k. 21,23 akt ZUS)

W badanym okresie w podstawie wymiaru składek płatnik składek (...) Spółka z o.o. uwzględniała wyłącznie kwoty wynagrodzenia jakie zainteresowany osiągał z tytułu umowy o pracę.

(okoliczności niesporne)

Będąc w badanym okresie pracownikiem Przedsiębiorstwa Usługowo – Handlowo- Produkcyjnego (...) sp. z o.o. z siedzibą w G., ubezpieczony miał zawartą umowę zlecenia z (...) Spółką z siedzibą w G. z o.o. w dniu 22.01.2021 roku, zawartą na okres 22.01.2021 – 31.12.2021 roku. Zgodnie z treścią tej umowy przedmiotem świadczenia przez ubezpieczonego, jako zleceniobiorcę były również czynności związane z ochroną osób i mienia, a ponadto czynności pomocnicze przy instalowaniu maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia, działalność pomocniczej związanej z utrzymaniem porządku i innych prac zleconych przez zleceniodawcę, w tym marketingu, za wynagrodzeniem obliczonym wg stawki godzinowej 18,30 zł brutto. Przedmiotowa umowa zlecenia została opatrzona podpisem dyrektora J. Z. oraz ubezpieczonego.

(umowa zlecenia k. 18 akt ZUS)

Z. K. (1) złożył zeznania w toku kontroli przed organem rentowym, zeznając, m.in., że:

- jest zatrudniony jako pracownik ochrony osób i mienia

- jest zatrudniony w (...) sp z oo na podstawie umowy o pracę

- zawarł umowę zlecenie z (...), gdzie wykonywał czynności ochrony osób i mienia

- ma wyznaczone miejsce pracy przez C. sp z oo w Ciepłowni Miejskiej, gdzie zajmował się ważeniem samochodów, obsługą monitoringu i kamer

- nie wiedział jakim ubezpieczeniom podlegał w (...)

- umowy podpisywał z J. Z.

- w ramach umowy zlecenia pracował przy budowie stadionu miejskiego, budowie budynku mieszkalnego, a pracę nadzorował J. Z., wykonywał tam obchody co 2 godziny

- w obu miejscach pracował w systemie 12 godzinnych dyżurów

- umundurowanie różniło się (na posterunkach budowlanych był strój typu „moro”), ale z logo (...)

- otrzymywał dwa przelewy

- nie podpisywał rachunków do umów zleceń

(protokół przesłuchania – k. 11 – 16 akt ZUS)

(...) Sp. z o.o. zgłosiła ubezpieczonego tylko do ubezpieczenia zdrowotnego. (okoliczność bezsporna)

Ubezpieczony – A. K. w okresie od 2 lutego 2017 roku do 30 listopada 2022 roku zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Usługowo – Handlowo- Produkcyjnym (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. na podstawie umowy o pracę na stanowisku pracownika ochrony mienia w pełnym wymiarze czasu pracy, za wynagrodzeniem minimalnym i premią uznaniową. Umowa o pracę została podpisana przez R. S. (1) jako członka zarządu i ubezpieczonego.

(świadectwo pracy k. 28 akt ZUS, umowa o pracę k. 26,28 akt ZUS)

W badanym okresie w podstawie wymiaru składek płatnik składek (...) Spółka z o.o. uwzględniała wyłącznie kwoty wynagrodzenia jakie zainteresowany osiągał z tytułu umowy o pracę.

(okoliczności niesporne)

Będąc w badanym okresie pracownikiem Przedsiębiorstwa Usługowo – Handlowo- Produkcyjnego (...) sp. z o.o. z siedzibą w G., ubezpieczony miał zawartą umowę zlecenia z (...) Spółką z siedzibą w G. z o.o.: w dniu 31.12.2018 roku, zawartą na okres 2019 roku , w dniu 31.12.2019 r na okres 2020 roku oraz w dniu 31.12.2020 r na okres 2021 roku. Zgodnie z treścią każdej umowy przedmiotem świadczenia przez ubezpieczonego, jako zleceniobiorcę były również czynności związane z ochroną osób i mienia, a ponadto czynności pomocnicze przy instalowaniu maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia, działalność pomocniczej związanej z utrzymaniem porządku i innych prac zleconych przez zleceniodawcę, w tym marketingu, za wynagrodzeniem obliczonym wg stawki godzinowej. Przedmiotowa umowa zlecenia została opatrzona podpisem członka zarządu R. S. (1) oraz ubezpieczonego.

(umowa zlecenia k. 20 -23 akt ZUS)

A. K. złożył zeznania w toku kontroli przed organem rentowym, zeznając, m.in., że:

- w ramach umowy zlecenia z (...) wykonywał czynności w (...) W. Światowej (ochrona wystawy, dbanie o ład) oraz w GUM (dozorowanie budynku, kontrolowanie uprawnień wchodzących do obiektu, wydawanie kluczy, obchód), w godzinach pracy muzeum (9,9.30 – 21, zima pół godziny krócej, a po przegranym przetargu w GUM w ramach 12 godzinnych dyżurów

- przedmiotem umowy o pracę była ochrona fizyczna obiektów

- Pracę świadczył w (...) Narodowym w G.

- w ramach umowy o pracę miał prawo do użycia środków przymusu bezpośredniego oraz użycia broni

- z obu spółek otrzymywał umundurowanie, z logo (...)

- do umów zleceń nie wystawiał rachunków

- nie chciał być objęty dobrowolnym ubezpieczeniem społecznym

- był świadomy, że nie będą odprowadzone składki

- na obiektach były listy obecności

- otrzymał 2 PITy

(protokół przesłuchania – k. 17 – 19 akt ZUS)

(...) Sp. z o.o. zgłosiła ubezpieczonego tylko do ubezpieczenia zdrowotnego.

(okoliczność niesporna)

Przed Sądem Okręgowym w Gdańsku toczą się obecnie postępowania z odwołania (...) Sp. z o.o. od decyzji (...) Oddział w G., w której stwierdzono, że podstawa wymiaru składki i kwota składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne ubezpieczonych u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w spornych okresach wynosi 0,00 zł. W decyzjach tych (...) Oddział w G. stwierdził, że we wskazanych okresach ubezpieczeni wykonywali pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...) Sp. z o.o. na rzecz swojego pracodawcy, z którym pozostawał w tym czasie w stosunku pracy tj. na rzecz (...) Sp. z o.o., który ustalając podstawę wymiaru składek powinien zsumować wynagrodzenie ze stosunku pracy z wynagrodzeniem z umowy zlecenia zawartej z (...) Sp. z o.o.

(okoliczności niesporna)

Stan faktyczny w niniejszej sprawie został ustalony na podstawie powołanych dokumentów, a także w oparciu o złożone w sprawie pisemne zeznania Z. K. (2) i R. S. (1) oraz zeznania ubezpieczonego Ż.. Przy czym zeznania Z. K. i R. S. są niekonsekwentne, bowiem z jednej strony zeznają że czynności wykonywane w ramach umowy o pracę i w ramach umowy zlecenia różniły się, nadto były wykonywane w różnym miejscu, z drugiej strony nie byli wstanie wskazać gdzie konkretnie wykonywali czynności poszczególni ubezpieczeni, nadto świadek K. wskazywał na nazwiska ubezpieczonych, których nie dotyczy to postępowanie. Odwołujący się w toku postępowania nie wykazał konkretnych odmienności w zakresie wykonywanych czynności przez ubezpieczonych w ramach umów o pracę i umów zlecenia , nadto nie wykazał, że czynności ubezpieczonych były wykonywane poza zawartymi umowami konsorcjum. Przy czym nawet przyjęcie, że czynności były różne i w różnych miejscach, pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia, o czym będzie mowa poniżej. Podkreślenia wymaga, że strona skarżąca nie kwestionowała wysokości podstawy wymiaru składek wyliczonej przez organ rentowy, a jedynie samą zasadę.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania nie zasługują na uwzględnienie.

Wstępnie należy wskazać, że Sąd nie znalazł podstaw do zawieszenia postępowania w n/n sprawie o co wnosił odwołujący się płatnik składek z uwagi na toczące się postępowania przed Sądem Okręgowym w Gdańsku z odwołania (...) Sp. z o.o. od decyzji (...) Oddział w G., w których stwierdzono, że podstawa wymiaru składki i kwota składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne ubezpieczonych u płatnika składek (...) Sp. wynosi 0,00 zł.

Sąd zważył, że wskazana w art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. podstawa do zawieszenia postępowania zachodzi, gdy rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania cywilnego. Zależność ta musi być tego rodzaju, że orzeczenie, które ma zapaść w innym postępowaniu cywilnym, będzie prejudykatem, czyli podstawą rozstrzygnięcia sprawy, w której ma być zawieszone postępowanie. Przepis art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. znajduje zastosowanie, gdy wynik jednego postępowania cywilnego zależy od wyniku innego postępowania cywilnego, gdyż przedmiot postępowania prejudycjalnego stanowi element podstawy faktycznej rozstrzygnięcia sprawy w postępowaniu cywilnym. Oznacza to, że nie jest możliwe rozstrzygnięcie sprawy w toczącym się postępowaniu cywilnym bez wcześniejszego rozstrzygnięcia kwestii prejudycjalnych (por. postanowienie SA w Szczecinie z 5.09.2012 r., III AUz 71/12, LEX nr 1216392). Niewątpliwie taka sytuacja nie ma miejsca w przedmiotowej sprawie.

Mając na względzie powyższe, Sąd przystąpił do merytorycznego rozpoznania sprawy.

Kwestią sporną w rozpatrywanej sprawie było rozstrzygnięcie, czy trafne jest stanowisko organu rentowego, że przychód osiągnięty przez ubezpieczonych z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...) sp. z o.o. stanowi dla (...) sp. z o.o. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne za okresy i w kwotach szczegółowo opisanych w zaskarżonych decyzjach, jako pracowników odwołującej się Spółki.

Sąd zważył zatem, że aby tę kwestię rozstrzygnąć, należy dokonać analizy przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 497), zwanej dalej ustawą systemową.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy systemowej, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej „zleceniobiorcami”, oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4.

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Stosownie do treści art. 4 pkt 2a ustawy systemowej, płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne jest pracodawca – w stosunku do pracowników i osób odbywających służbę zastępczą oraz jednostka organizacyjna lub osoba fizyczna pozostająca z inną osobą fizyczną w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby ubezpieczeniami społecznymi. W świetle powyższego przepisu składki na ubezpieczenie społeczne za pracownika (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej) odprowadza pracodawca, a za zleceniobiorcę/osobę świadczącą usługi (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy systemowej) zleceniodawca.

Stosownie do treści przepisów art. 18 ust. 1 i ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w związku § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. , poz. 1949) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyjątkiem składników wynagrodzenia wymienionych w § 2 powołanego wyżej rozporządzenia.

Zgodnie zaś art. 18 ust. la ustawy systemowej w przypadku osób wykonujących pracę na postawie umowy zlecenia, jeżeli umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uwzględnia się również przychód z tytułu umowy zlecenia.

Stosownie do treści art. 20 ust. l ustawy systemowej, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Ponadto stosownie do art. 81 ust. l, ust. 5 i ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2021 r., poz. 1285) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.

Przedmiotem rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, było jak już wyżej wspomniano, ustalenie, czy wobec ubezpieczonych zatrudnionych u płatnika składek (...) sp. z o.o. w spornym okresie na podstawie umowy o pracę i jednocześnie wykonujących zlecenia na podstawie zawartej umowy z (...) sp. z o.o. ma zastosowanie przepis art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W świetle art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, pracodawca, którego pracownik wykonuje na jego rzecz pracę w ramach umowy o dzieło lub zlecenia zawartej z osobą trzecią, jest płatnikiem składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe z tytułu tej umowy (postanowienie Sądu Najwyższego z 18 listopada 2020 r., III UK 439/19; uchwała Sądu Najwyższego z 2 września 2009 r., II UZP 6/09 oraz wyroki Sądu Najwyższego z 14 stycznia 2010 r., I UK 252/09; z 22 lutego 2010 r., I UK 259/09; z 18 października 2011 r., III UK 22/11; z 11 maja 2012 r., I UK 5/12; z 13 lutego 2014 r., I UK 323/13; z 7 lutego 2017 r., II UK 693/15; z 27 kwietnia 2017 r.). To pracodawca, którego pracownik wykonuje na jego rzecz pracę w ramach umowy cywilnej zawartej z osobą trzecią, jest płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne. Wówczas płatnikiem składek nie jest ta osoba trzecia (postanowienie Sądu Najwyższego z 22 października 2020 r., III UK 501/19).

Sąd, rozpoznający przedmiotową sprawę, w pełni podziela pogląd, wyrażony przez Sąd Najwyższy, zarówno, w uzasadnieniu uchwały z dnia 2 września 2009 r. (I UZP 6/09), jak i w uzasadnieniu uchwały z dnia 22 lutego 2010 r. (I UK 259/09) zgodnie z którymi art. 8 ust. 2a ustawy systemowej ma odniesienie „do pracy wykonywanej na rzecz pracodawcy” powiązanej funkcjonalnie i miejscowo.

Z przywołanej uchwały jasno wynika, że art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, nakazuje uważać za pracownika także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Także bowiem i w tym ostatnim przypadku, choć osoba (pracownik) formalnie zawarła umowę z osobą trzecią, to pracę w jej ramach wykonuje faktycznie dla swojego pracodawcy i to on uzyskuje rezultaty jej pracy. Pracodawca jest zobowiązany obliczać, rozliczać i przekazywać za pracowników składki co miesiąc do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – art. 17 ust. 1 ustawy. Sąd Najwyższy podkreślił przy tym, że w przypadku, gdy umowa cywilnoprawna jest zawarta nie bezpośrednio z pracownikiem, ale z osobą trzecią i dopiero ten „zewnętrzny” podmiot zawiera umowę cywilnoprawną z pracownikiem, to jednak płatnikiem składek jest pracodawca składek, pomimo że fizycznie wynagrodzenie wypłaca ów podmiot trzeci. Za taką interpretacją obowiązków pracodawcy względem pracownika, zdefiniowanego w treści art. 8 ust. 2a ustawy, przemawia dodatkowo art. 4 pkt 2 lit. a ustawy określający, że płatnikiem składek jest właśnie pracodawca.

Odnieść się też trzeba do brzmienia art. 18 ust. 1a ustawy systemowej, według którego, w przypadku ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 2a, w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uwzględnia się przychód z tytułu umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło. Skoro płatnikiem jest pracodawca, a przychód z tytułu umowy cywilnoprawnej „uwzględnia się” w podstawie wymiaru składek z tytułu stosunku pracy, to pracodawca, ustalając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu stosunku pracy, powinien zsumować wynagrodzenie z umowy cywilnoprawnej z wynagrodzeniem ze stosunku pracy.

W przypadku zaś swoistego trójkąta umów - pogląd, że płatnikiem winien być pracodawca znajduje swe umocowanie także i w tym, że to na jego rzecz praca w ramach umowy cywilnoprawnej jest faktycznie świadczona i to on uzyskuje jej rezultaty, unikając obciążeń oraz obowiązków wynikających z przepisów prawa pracy.

Celem wprowadzenia takiej regulacji było po pierwsze: ograniczenie korzystania przez pracodawców z umów cywilnoprawnych celem zatrudnienia własnych pracowników dla realizacji tych samych zadań, które wykonują oni w ramach łączącego strony stosunku pracy, by w ten sposób ominąć ograniczenia wynikające z ochronnych przepisów prawa pracy i uniknąć obciążeń z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne od tychże umów, a po wtóre: ochrona pracowników przed skutkami fluktuacji podmiotowej po stronie zatrudniających w trakcie procesu świadczenia pracy, polegającej na przekazywaniu pracowników przez macierzystego pracodawcę innym podmiotom (podwykonawcom), którzy zatrudniają tych pracowników w ramach umów cywilnoprawnych w ogóle nieobjętych obowiązkiem ubezpieczeń społecznych (umowa o dzieło) lub zwolnionych z tego obowiązku w zbiegu ze stosunkiem pracy (umowa agencyjna, zlecenia lub inna umowa o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu).

Tym samym, dla celów ubezpieczeń społecznych, wykonywanie pracy na podstawie umów cywilno-prawnych zawartych z pracodawcą, jak i zawartych wprawdzie z osobą trzecią, ale gdy praca wykonywana jest na rzecz pracodawcy, jest traktowane tak, jak świadczenie pracy w ramach klasycznego stosunku pracy, łączącego jedynie pracownika z pracodawcą, także w zakresie określenia osoby płatnika składek. Teza ta jest także aktualna w stosunku do pracowników wykonujących także pracę na podstawie umów zlecenia (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2010 r., I UK 252/09; z dnia 22 lutego 2010 r., I UK 259/09 oraz z dnia 18 października 2011 r., III UK 22/11, L., uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 sierpnia 2021 r. III UZP 6/21, L.).

Podkreślić należy, że w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 26 sierpnia 2021 r. III UZP 3/21 wskazano, że pojęcie "wykonuje pracę na rzecz pracodawcy", o którym mowa w art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2021 2 r. poz. 423), obejmuje wykonywanie umowy zlecenia (innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia) zawartej przez pracownika z przedsiębiorcą prowadzącym sprzedaż towarów jego pracodawcy (np. przez Internet), z którym przedsiębiorca ten powiązany jest osobowo lub kapitałowo, także wtedy, gdy zakres obowiązków wynikających z umowy zlecenia jest odmienny od obowiązków objętych umową o pracę, a miejsce wykonywania umowy zlecenia znajduje się poza miejscem świadczenia umowy o pracę.

W tym miejscu wskazać należy, że określone hipotezą normy art. 8 ust. 2a obejmuje w istocie dwie sytuacje faktyczne, w jakich może się znaleźć osoba, do której przepis ten jest adresowany (pracownik wykonujący pracę na podstawie wymienionych umów cywilnoprawnych zawartych z pracodawcą oraz umów cywilnoprawnych zawartych wprawdzie z osobą trzecią, ale gdy praca jest świadczona na rzecz pracodawcy) mają równorzędny charakter z punktu widzenia skutków opisanych dyspozycją omawianej normy prawnej. Konsekwencje prawne na gruncie ustawy systemowej, wynikające z realizacji takich umów, muszą być takie same, co oznacza, iż dla celów ubezpieczeń społecznych zarówno wykonywanie pracy na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z pracodawcą, jak i zawartych wprawdzie z osobą trzecią, ale gdy praca wykonywana jest na rzecz pracodawcy, jest traktowane tak jak świadczenie pracy w ramach klasycznego stosunku pracy łączącego jedynie pracownika z pracodawcą. W przypadku takich pracowników podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi łączny przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 4 pkt 9 w związku z art. 18 ust. 1 ustawy systemowej), uzyskany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy i wspomnianych umów cywilnoprawnych (art. 18 ust. 1 i art. 20 ust. 1 tej ustawy), zaś obowiązek obliczania, rozliczania i przekazywania składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych spoczywa na pracodawcy jako płatniku (art. 17 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 2 lit. a ustawy systemowej).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy, stwierdzić należy, że w ramach umowy zlecenia zawartej przez (...) sp. z o.o. z pracownikiem płatnika składek (...) Sp. z o.o - odwołujący nie wykazał, aby wykonywali odmienne czynności, bowiem z treści umów o pracę i umowy zlecenia wynikały czynności ochrony mienia, które mogły być realizowane w różny sposób, np. poprzez kontrolę wchodzących osób, obchody, czuwaniem nad wystawami, itp. Przy czym nawet wykonywanie różnych czynności i w innych miejscach, ale przy powiązaniach osobowych i kapitałowych, pozwala na przyjęcie konstrukcji z art. 8 ust. 2a.

W tym miejscu podkreślić należy, że przesłanką decydującą o uznaniu za pracownika osoby świadczącej w ramach umowy zlecenia pracę na rzecz swojego pracodawcy, jest to, że w ramach takiej umowy, wykonuje faktycznie pracę dla swojego pracodawcy przez co uzyskuje on rezultaty jej pracy. Ustawodawca używając w art. 8 ust. 2a ustawy systemowej zwrotu „działać na rzecz” posłużył się nim w innym znaczeniu, niż w języku prawa, w którym działanie „na czyją rzecz” może się odbywać w wyniku istnienia określonej więzi prawnej (stosunku prawnego). Stosunkiem prawnym charakteryzującym się działaniem na rzecz innego podmiotu jest stosunek pracy, do którego istotnych cech należy działanie na rzecz pracodawcy (art. 22 k.p.). Również wykonujący zlecenie „działa na rzecz zleceniodawcy” (art. 734 i n. k.c.).

W przepisie art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, zwrot ten opisuje sytuację faktyczną, w której należy zastosować konstrukcję uznania za pracownika. Jest nią istnienie trójkąta umów, tzn. po pierwsze - umowy o pracę, po drugie - umowy zlecenia między pracownikiem, a osobą trzecią i po trzecie - umowy o świadczenie usług między pracodawcą i zleceniodawcą. Pracodawca, w wyniku umowy, zawartej ze zleceniodawcą, przyjmuje, w ostatecznym rozrachunku, rezultat pracy, wykonanej na rzecz zleceniodawcy, przez zleceniobiorców, przy czym, następuje to, w wyniku zawarcia umowy zlecenia/świadczenia usług z osobą trzecią oraz zawartej umowy cywilnoprawnej między pracodawcą i zleceniodawcą (I. J. - J. „Konstrukcja uznania za pracownika w prawie ubezpieczenia społecznego (...) 2011/8/22-28).

Celem takiej regulacji było, jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 kwietnia 2014 r. (II UK 399/13), po pierwsze: ograniczenie korzystania przez pracodawców z umów cywilnoprawnych celem zatrudnienia własnych pracowników dla realizacji tych samych zadań, które wykonują oni w ramach łączącego strony stosunku pracy, by w ten sposób ominąć ograniczenia wynikające z ochronnych przepisów prawa pracy i uniknąć obciążeń z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne od tychże umów oraz po drugie: ochrona pracowników przed skutkami fluktuacji podmiotowej po stronie zatrudniających w trakcie procesu świadczenia pracy, polegającej na przekazywaniu pracowników przez macierzystego pracodawcę innym podmiotom (podwykonawcom), którzy zatrudniają tych pracowników w ramach umów cywilnoprawnych w ogóle nieobjętych obowiązkiem ubezpieczeń społecznych (umowa o dzieło) lub zwolnionych z tego obowiązku w zbiegu ze stosunkiem pracy (umowa agencyjna, zlecenia lub inna umowa o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu). Tym samym, dla celów ubezpieczeń społecznych zarówno wykonywanie pracy na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z pracodawcą, jak i zawartych wprawdzie z osobą trzecią, ale gdy praca wykonywana jest na rzecz pracodawcy, jest traktowane tak, jak świadczenie pracy w ramach klasycznego stosunku pracy łączącego jedynie pracownika z pracodawcą, także w zakresie określenia osoby płatnika składek.

W świetle powyższych uwag należy podkreślić, że nie ma żadnych podstaw, aby zastosowanie przepisu art. 8 ust 2a ustawy systemowej, ograniczać tylko do sytuacji, gdy pracodawca zatrudnia swojego pracownika równolegle na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Z poczynionych ustaleń wynika, że płatnik składek czerpał korzyści z realizacji umowy zlecenia jaką ubezpieczeni zawarli formalnie z (...) sp. z o.o. Obie spółki miały tych samych klientów. Spółki te zawarły ze sobą umowy konsorcjum. W postępowaniu nie zostało wykazane, by czynności ubezpieczonych były wykonywane poza konsorcjum. Lider Konsorcjum miał możliwość monitorowania wszelkich poczynań stron realizujących ww. umowy. Obie Spółki realizowały wspólny cel gospodarczy, co wynika z zawartych umów handlowych pomiędzy nimi. Spółki te do realizacji wspólnego celu gospodarczego zatrudniały do wykonania tożsamych rodzajowo czynności te same osoby w oparciu o umowy zlecenia, przy czym (...) Sp. z o.o. zawierała też umowy o pracę. W procesie nie zostało wykazane przez odwołującego się, że czynności z umowy o pracę i umowy zlecenia konkretnych ubezpieczonych różniły się. Czynności te polegały na ochronie mienia. Przy czym nawet, gdyby czynności były wykonywane na różnych obiektach, to i tak zakres czynności pozostawał ten sam, podobnie jak i logo na mundurach. Przy czym również bez znaczenia pozostaje zakup umundurowania przez każdą ze spółek, skoro spółki powiązane są ze sobą kapitałowo i osobowo. Przedmiotem umów o pracę zawartych z (...) Sp. z o.o. była ochrona mienia, natomiast przedmiotem umów zlecenia zwartych z (...) Sp. z o.o. oraz z (...) Sp. z o.o. było wykonywanie zadań związanych z ochroną osób i mienia, jak również wykonywanie czynności pomocniczych przy instalowaniu maszyn przemysłowych, sprzętu, wyposażenia, działalności pomocniczej związanej z utrzymaniem porządku i innych prac zleconych przez Zleceniodawcę, w tym marketingu. Wskazać jednak należy, że nie zostało wykazane w procesie przez odwołującego się, że postanowienia umów zlecenia w zakresie - „wykonywanie czynności pomocniczych przy instalowaniu maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia, działalności pomocniczej związanej z utrzymaniem porządku" były realizowane, a zatem ubezpieczeni wykonywali wyłącznie usługi ochrony osób i mienia. (...) Sp. z. o.o. zatrudniał kilka osób na podstawie umów o pracę, a pozostałe osoby na podstawie umów zlecenia, które zgłaszał wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego. Osoby zgłoszone do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego przez (...) Sp. z o.o. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia jednocześnie były zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego przez (...) Sp. z o.o. z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia. (...) Sp. z o.o. przekazywała do ZUS miesięczne dokumenty rozliczeniowe za poszczególnych ubezpieczonych z uwzględnieniem podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości przekraczającej minimalne wynagrodzenie za pracę obowiązujące w danym roku kalendarzowym. Celem takiego działania było to by dla (...) Sp. z o.o. nie powstawał obowiązek zgłoszenia tych samych osób w tym samym czasie do ubezpieczeń społecznych. Umowa o pracę lub umowa zlecenia zawarta z (...) Sp. z o.o. stanowiąca tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych zawarta była kilka dni przed zawarciem umowy zlecenia z (...) Sp. z o.o., z której zleceniobiorcy podlegali tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu. Niekiedy do zawarcia umowy dochodziło dzień po dniu. Z umowy o pracę wynikało stałe miesięczne wynagrodzenie. Z kolei z umów zlecenia wynika, iż ubezpieczeni otrzymywali miesięczne wynagrodzenie określone jako iloczyn stawki godzinowej i godzin świadczonych przez zleceniobiorcę w danym miesiącu. Wysokość wynagrodzeń z umów zlecenia w (...) Sp. z o.o. była wyższa niż z umowy pracę/zlecenia w (...) Sp. z o.o. Wskazać jednak należy, że Spółki nie prowadziły ewidencji czasu pracy z wykonywania umów zlecenia, które wynikają z treści § 6 umów zlecenia: „Zleceniobiorca w celu obliczenia wysokości wynagrodzenia będzie sporządzał zestawienie ilości przepracowanych godzin z podaniem miejsca świadczenia usługi w ramach poszczególnego zamówienia".

Sytuacja ta niewątpliwie, w ocenie Sądu Okręgowego, wyczerpuje dyspozycję przepisu art. 8 ust 2a ustawy systemowej, a skoro tak, to stosownie do wcześniejszych rozważań, pracodawca jest również płatnikiem składek na ubezpieczenie zdrowotne zainteresowanego.

Konsekwencją konstrukcji uznania za pracownika jest konieczność opłacania przez pracodawcę składki na ubezpieczenie społeczne za osobę, z którą została zawarta umowa zlecenia, tak jak za pracownika.

Stosownie do przepisu art. 32 ustawy systemowej, pracodawcę obciąża zatem także obowiązek poboru i odprowadzenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki na ubezpieczenie zdrowotne za osobę „uznaną za pracownika”.

Podkreślić należy, że stosownie do przepisu art. 66 ust 1 pkt 1a cytowanej ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są pracownikami w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych; przy czym, w myśl przepisu art. 69 ust 1 ustawy, obowiązek ten powstaje i wygasa w terminach określonych w przepisach o ubezpieczeniach społecznych. Przepis art. 66 ust 1 pkt 1a „przenosi” zatem na grunt przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. konstrukcję uznania za pracownika unormowaną przepisem art. 8 ust 2a ustawy systemowej. Brak odrębnego uregulowania w tej ustawie (w szczególności w przepisach art. 85-86), kto jest płatnikiem składek na ubezpieczenie zdrowotne osoby uznanej za pracownika (w rozumieniu art. 8 ust 2a ustawy systemowej), należy odczytywać jedynie jako potwierdzające regułę wyprowadzaną z art. 32 ustawy systemowej.

Podleganie obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym przez ubezpieczonych, w badanym okresie, jest konsekwencją objęcia ich obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym jako osoby uznanej za pracownika (art. 66 ust 1 pkt 1a ustawy w związku z art. 5 pkt 43 ustawy i art. 8 ust 2a ustawy systemowej), a nie jako zleceniobiorców (art. 66 ust 1 pkt 1e ustawy).

Jak wskazał Sąd Najwyższy, w uzasadnieniu wyroku z dnia 22 lutego 2006 r. (I UK 227/05), objęcie ubezpieczeniem to przynależność do określonej kategorii podmiotów w razie spełniania ustawowych przesłanek, podleganie natomiast wynika z objęcia ubezpieczeniem i oznacza przyznanie prawa powiązanego z nałożeniem obowiązku. Ubezpieczony z tytułu spornych umów przynależy do kategorii osób uznanych za pracownika, podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu jak pracownik, a w konsekwencji płatnikiem tych składek jest pracodawca, a nie zleceniodawca.

Za obciążeniem obowiązkiem rozliczania i poboru składek, łącznie na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, tylko jednego podmiotu – pracodawcy, przemawia również zasada racjonalnego działania ustawodawcy. Przyjęcie odmiennej koncepcji (dwóch płatników składek – odrębnie na ubezpieczenie społeczne oraz na ubezpieczenie zdrowotne), skutkowałoby tym, iż to samo zdarzenie (tytuł prawny skutkujący obowiązkiem ubezpieczenia) pociągałoby „podwójne” obciążenie czasowe i ekonomiczne wywołane koniecznością prowadzenia rozliczenia, dokumentacji rozliczeniowej, poboru – nie tylko dla dwóch podmiotów (pracodawca, zleceniodawca), ale również dla ZUS.

Przypomnieć trzeba, iż zgodnie z przepisem art. 81 ust 6 ustawy systemowej, podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia, emerytalne, rentowe, chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych. Obliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne ubezpieczonych wymaga zatem uprzedniego wyliczenia kwoty składek na ubezpieczenie społeczne.

Przypomnieć też należy stanowisko wyrażone w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2007 r. (III UZP 4/06), zgodnie z którym, co prawda ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych rozróżniająca cztery ryzyka ubezpieczeniowe: emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe nie objęła ubezpieczenia zdrowotnego, to jednak należy przyjąć, że ubezpieczenie to jest też rodzajem ubezpieczenia społecznego, zaś jego odrębność wynika przede wszystkim z faktu odmiennego przedmiotu ochrony oraz odrębności organizacyjnej, ubezpieczenie zdrowotne, jest bowiem realizowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Powyższe również przemawia za tym, aby sztucznie nie tworzyć „mnogości” płatników składek w sytuacji, gdy tytułem do ubezpieczeń jest jeden (ten sam) stosunek prawny. Pracownik, zleceniobiorca, świadczący usługi, w całości finansują składki na swoje ubezpieczenie zdrowotne. W ich interesie i ich obowiązkiem jest umożliwienie płatnikowi wywiązywanie się z terminowego rozliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Co do samego sposobu wyliczenia podstawy wymiaru składek - strona skarżąca nie kwestionowała wysokości, a jedynie zasadę.

Wskazać należy, że w uchwale z dnia 26 sierpnia 2021 r. (III UZP 6/21, OSNP 2022 Nr 1, poz. 7) Sąd Najwyższy stwierdził, że finansowanie przez pracodawcę w jakikolwiek sposób wynagrodzenia z tytułu świadczenia na jego rzecz pracy przez pracownika na podstawie umowy zawartej z osobą trzecią, przemawia za zastosowaniem art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych. W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy podkreślił, że dla stwierdzenia, że dany stosunek prawny jest stosunkiem pracy konieczne jest ustalenie, czy wykonywana jest praca określonego rodzaju dla pracodawcy, czy dana osoba podlega poleceniom pracodawcy oraz czy osoba ta otrzymuje od pracodawcy wynagrodzenie za czynności, które dla niego wykonuje na jego polecenie. Skoro zaś tytuł ubezpieczenia społecznego jest pochodną istnienia ważnego stosunku cywilnoprawnego, to o rozszerzonym pracowniczym tytule ubezpieczenia społecznego można mówić tylko w przypadku finansowania przez pracodawcę wynagrodzenia wypłacanego przez osobę trzecią jego pracownikom, za czynności wykonywane przez nich dla tego pracodawcy. Tym samym finansowanie przez pracodawcę w jakikolwiek sposób wynagrodzenia z tytułu świadczenia na jego rzecz pracy przez pracownika na podstawie umowy zawartej z osobą trzecią, przemawia za zastosowaniem art. 8 ust. 2a ustawy systemowej. Z punktu widzenia przepływów finansowych, to pracodawca przekazuje osobie trzeciej środki na sfinansowanie określonego zadania, stanowiącego przedmiot swojej własnej działalności, a osoba trzecia, wywiązując się z przyjętego zobowiązania, zatrudnia pracowników pracodawcy. W takim przypadku pracodawca – w sensie organizacyjnym – jest odbiorcą pracy swoich pracowników, a w sensie prawnym – nabywcą zamówionej przez siebie usługi. Natomiast w odwrotnym przypadku, gdy pracodawca sprzedaje usługi innemu podmiotowi, które wykonują jego pracownicy, nie ma zastosowania norma z art. 8 ust. 2a ustawy systemowej.

Warto też zauważyć, że w orzecznictwie akcentuje się przy tym wagę badania przesłanki faktycznego beneficjanta pracy wykonywanej na podstawie umowy cywilnoprawnej, dekodując znaczenie zwrotu „praca wykonywana na rzecz pracodawcy” użytego w art. 8 ust. 2a ustawy systemowej jako pracę, której rzeczywistym beneficjentem jest pracodawca, niezależnie od formalnej więzi prawnej łączącej pracownika z osobą trzecią. Oznacza to, że bez względu na rodzaj wykonywanych przez pracownika czynności wynikających z umowy zawartej z osobą trzecią oraz niezależnie od tożsamości rodzaju działalności prowadzonej przez pracodawcę i osobę trzecią, wystarczającą przesłanką zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy systemowej jest korzystanie przez pracodawcę z wymiernych rezultatów pracy swojego pracownika, wynagradzanego przez osobę trzecią ze środków pozyskanych od pracodawcy na podstawie umowy łączącej pracodawcę z osobą trzecią (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 7 lutego 2017 r., II UK 693/15, LEX nr 2238708 czy z dnia 3 października 2017 r., II UK 488/16, LEX nr 2361596; uchwały Sądu Najwyższego: z dnia 26 sierpnia 2021 r., III UZP 3/21, OSNP 2022 Nr 2, poz. 17 i III UZP 6/21, OSNP 2022 Nr 1, poz. 7).

W realiach badanej sprawy, należy podkreślić – co wynika z poczynionych przez Sąd ustaleń – że ubezpieczeni pozostawali z (...) sp. z o.o. w stosunku pracy, a jednocześnie w okresach, które obejmują zaskarżone decyzje, zawarli umowy zlecenia z (...) sp. z o.o. Przy czym (...) sp. z o.o. i odwołująca się spółka (...) były powiązane osobowo, kapitałowo, gospodarczo i finansowo. W zakresie usług związanych z ochroną osób i mienia, ich realizacja w ramach umów zlecenia odbywała się na rzecz klientów odwołującej się spółki, za które odwołująca się spółka otrzymywała wynagrodzenie. Usługi te były realizowane przez (...) sp. z o.o. na rzecz kontrahentów, dla których spółka realizowała usługi ochrony obiektów. (...) sp. z o.o. otrzymywali za to wynagrodzenia w oparciu o wskazane umowy zlecenia, ale bezpośrednim beneficjentem pracy, którą na tej podstawie wykonywali, mogła być tylko odwołująca się spółka. Rozbicie czynności wykonywanych w tym samym miejscu i w tym samym czasie na dwie umowy z dwoma płatnikami składek należy traktować, jako działanie mające na celu obejście prawa w rozumieniu art. 58 § 1 kodeksu cywilnego, tj. upozorowaniu zbiegu tytułów do ubezpieczeń, w którym obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne powstaje tylko z umowy o pracę omijając obowiązek zadeklarowania składek na ubezpieczenie społeczne z części tożsamej pracy wykonywanej na podstawie umowy zlecenia w (...) Sp. z o.o. Stworzenie pozornego zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych służyło obniżeniu kosztów wynikających z obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne oraz ominięcia ograniczenia wynikającego z przepisów o czasie pracy w godzinach nadliczbowych. Spółka (...) w związku z utworzeniem upozorowanego zbiegu tytułów do ubezpieczeń, w którym pracownicy w niej zatrudnieni na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia, wykonywali pracę na umowę zlecenie w drugim podmiocie gospodarczym, uniknęła sytuacji zapłacenia składek społecznych, tak jakby to miało miejsce, gdyby pracownicy (...) SP. z o.o. pracę wynikającą z umów zlecenia zawartych z firmą (...) SP. z o.o. wykonywali w ramach stosunku pracy. Korzyścią takiego rozwiązania dla płatnika składek było bezsprzecznie obniżenie kosztów prowadzenia działalności. (...) SP. z o.o. oraz (...) SP. z o.o. jako spółki handlowe są formą prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby fizyczne, które w sensie ekonomicznym są ostatecznymi beneficjentami spółek i to one w związku z tym kierują działalnością spółki. Wynika z tego, że beneficjentami pracy wykonywanej w ramach umów zlecenia były w ostateczności te same osoby, które korzystały z pracy wykonywanej w ramach stosunków pracy. Uprawnienia właściciela kapitału w przypadku obu spółek realizowane były przez te same osoby. Przychód wypracowany przez wszystkie spółki trafiał zatem co do zasady do tych samych właścicieli. Tożsamość właścicieli wszystkich spółek oraz tożsamość członków ich organów zarządzających przekonuje o ich wzajemnym powiązaniu w rozumieniu art. 4 Kodeksu spółek handlowych.

Nadto dokonując szczegółowej analizy umów zlecenia zawieranych przez pracowników odwołującej się spółki z (...) sp. z o.o. w zestawieniu z treścią protokołów przesłuchania na etapie postępowania administracyjnego, jakie sporządzono w postępowaniu kontrolnym, Sąd uznał, że nasuwa się wniosek, iż umowy zlecenia - zostały zawarte po to tylko, aby wynagrodzenia pracowników (...) sp. z o.o., mogły być realizowane z dwóch źródeł – z umowy o pracę oraz z umowy zlecenia.

W rzeczywistości celem podpisania umowy zlecenia było takie rozdzielenie wynagrodzeń, aby pracujący dla odwołującej się Spółki dostawali dwa przelewy od dwóch różnych podmiotów z tym, że – jak już wyżej wskazano - jeden wiązał się z obowiązkiem odprowadzenia należnych składek, drugi zaś nie. O celu, który został wykazany, zdaniem Sądu, świadczy nie tylko to, o czym była mowa, ale także sposób konstrukcji umów zlecenia zawieranych przez obie Spółki (zawierających tożsame postanowienia) i wskazywanie w nich takich czynności, jakich ubezpieczeni faktycznie nie realizowali.

Odnosząc się z kolei do podniesionych w odwołaniu zarzutów naruszenia przy wydaniu zaskarżonej decyzji szeregu przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, należy wskazać, że w postępowaniu przed sądem w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych zastosowanie znajdują przepisy kodeksu postępowania cywilnego, a nie kodeksu postępowania administracyjnego. W związku z tym nie ma możliwości badania w świetle przepisów tego kodeksu prawidłowości wydanej przez organ rentowy decyzji. Naruszenie przepisów KPA nie stanowi przesłanki wzruszenia decyzji przez sąd pracy i ubezpieczeń społecznych, więc także w tym aspekcie przepisy tego kodeksu nie są przez ten sąd stosowane. Postępowanie sądowe w sprawach z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych skupia się na wadach wynikających z naruszenia prawa materialnego i kwestia wad decyzji administracyjnych spowodowanych naruszeniem przepisów postępowania, pozostaje poza przedmiotem tego postępowania. Sąd ubezpieczeń społecznych, jako sąd powszechny, może i powinien dostrzegać jedynie takie wady formalne decyzji administracyjnej, które decyzję tę dyskwalifikują w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego jako przedmiotu odwołania (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 19 maja 2022 r., I (...) 130/21, LEX nr 3433258, a także uchwały Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 1980 r., III CZP 43/80, OSNCP 1981 nr 8, poz. 142; z dnia 21 września 1984 r., III CZP 53/84, OSNCP 1985 nr 5-6, poz. 65 i z dnia 27 listopada 1984 r., III CZP 70/84, OSNCP 1985 nr 8, poz. 108 oraz postanowienia z dnia 19 czerwca 1998 r., II UKN 105/98, OSNP 1999 nr 16, poz. 529 i z dnia 29 maja 2006 r., I UK 314/05, OSNP 2007 nr 11-12, poz. 173, a nadto wyroki z dnia 28 października 2009 r., I UK 132/09, z dnia 2 grudnia 2009 r., I UK 189/09, i z dnia 14 stycznia 2010 r., I UK 252/09). W przedmiotowej sprawie Sąd nie doszukał się naruszeń prawa administracyjnego w stopniu, w jakim dyskwalifikowałyby one zaskarżoną decyzje, odbierając jej cechy aktu administracyjnego.

Okoliczność, iż organ rentowy w wcześniejszych kontrolach nie stwierdził uchybień pozostaje bez znaczenia, skoro przedmiotem kontroli nie byli ubezpieczeni, będący zainteresowanymi w niniejszym postepowaniu.

Podsumowując, organ rentowy zasadnie ocenił, że ubezpieczonych, wykonujących umowę zlecenia zawartą z (...) sp. z o.o., należało uznać za pracowników świadczących pracę na rzecz (...) sp. z o.o. Konsekwencją tego jest natomiast stwierdzenie, że na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, odwołująca się spółka powinna odprowadzić składki od przychodu, który ubezpieczeni uzyskali w poszczególnych miesiącach, zarówno w ramach umowy o pracę zawartej ze spółką (...), jak i na podstawie umowy zlecenia podpisanej z (...) sp. z o.o.

Uwzględniając powyższe Sąd oddalił odwołania (...) spółki z o.o. na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.a.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W rozpatrywanej sprawie stroną przegrywającą była (...) sp. z o.o., którą Sąd obciążył z racji tego obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz organu rentowego. Sąd ustalając wysokość kosztów zastępstwa procesowego (...) Oddziału w T. na łączną kwotę 8100 zł orzekł zgodnie §2 pkt 3,4,5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1935), biorąc pod uwagę wartość przedmiotu sporu każdego z odwołań, wskazaną w odpowiedzi na odwołania, a nie zakwestionowaną przez żadną ze stron. Wskazana kwota na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. zasądzona została wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnienia świadczenia, liczonymi za czas od daty uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.