Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

w zakresie punktu 2 sentencji wyroku

Decyzją z 20.12.2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. dokonał miesięcznego rozliczenia renty rodzinnej przysługującej A. M. w związku z osiągnięciem przychodu w poszczególnych miesiącach z tytułu zatrudnienia w 2018 r., po dokonaniu dobrowolnej wpłaty na FUS oraz stwierdził, że ubezpieczonej przysługuje zwrot świadczenia w wysokości 80,72 zł, która po pomniejszeniu o podatek dochodowy i zaliczkę na ubezpieczenie zdrowotne, zostanie wnioskodawczyni wypłacona na rachunek w banku w wysokości 65,46 zł / decyzja w aktach ZUS k. 71/ .

Uznając w/w decyzję za krzywdzącą wnioskodawczyni złożyła od niej odwołanie wnosząc o jej zmianę poprzez zastosowanie korzystniejszego według niej rozliczenia renty rodzinnej, bez uwzględnienia przychodów, które podlegały wyłączeniu i uznanie, że nie zachodziły przesłanki do zwrotu przedmiotowego świadczenia jako świadczenia nienależnego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości oraz zobowiązanie ZUS do zastosowania przy ponownym rozpatrywaniu sprawy korzystniejszego dla odwołującej rozliczenia renty rodzinnej, bez uwzględnienia przychodów, które podlegały wyłączeniu, tj. z miesięcy: marca, kwietnia i grudnia 2018 r., kiedy wypłata renty była zawieszona i uznania, że nie zachodziły przesłanki do zwrotu przedmiotowego świadczenia jak świadczenia nienależnego, a ponadto wniosła także o zobowiązanie (...) Oddział w T. do niezwłocznego zwrotu bezprawnie zażądanej i pobranej od odwołującej kwoty 7903,08 zł tytułem nienależnego świadczenia pobranego przez wnioskodawczynię w 2018 r. / odwołanie – k. 3-4/.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał stanowisko zawarte w uzasadnieniu decyzji i wniósł o oddalenie odwołania /odpowiedź na odwołanie – k. 12-13/.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z 6.10.2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał A. M. rentę rodzinną po zmarłym mężu do 1.09.2017 r. Organ rentowy przyznając ubezpieczonemu rentę pouczył ją o treści art. 104 ust. 8 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, i konieczności powiadomienia organu rentowego o wszelkich okolicznościach mających wpływ na prawo do renty. /niesporne/

W dniu 6.12.2017 r. wnioskodawczyni wniosła o podjęcie wypłaty renty rodzinnej od 1.01.2018 r., która była zawieszona w grudniu 2017 r. z powodu osiągniętego przychodu /niesporne/.

W dniu 5.02.2018 r. wnioskodawczyni złożyła oświadczenie o osiąganiu przychodu, powodujące zawieszenie świadczenia /niesporne/.

Decyzją z 26.02.2018 r. ZUS wstrzymał od 1.03.2018 r., tj. od najbliższego terminu płatności, wypłatę renty rodzinnej na rzecz wnioskodawczyni z powodu osiągania przychodu /niesporne/.

Na wniosek ubezpieczonej z 24.05.2018 r. ZUS wznowił decyzją z 28.05.2018 r. od 1.05.2018 r. wypłatę renty rodzinnej na rzecz wnioskodawczyni /niesporne/.

W dniu 4.12.2018 r. wnioskodawczyni złożyła oświadczenie o osiąganym przychodzie, powodującym zawieszenie świadczenia, w związku z czym ZUS decyzją z 7.12.2018 r. wstrzymał od 1.12.2018 r. wypłatę renty rodzinnej dla wnioskodawczyni /niesporne/.

W dniu 11.02.2019 r. wnioskodawczyni złożyła zaświadczenie w celu rozliczenia przychodu za 2018 r., z którego wynika, że uzyskała w 2018 r. łączny przychód w kwocie 85495,02 zł tj. przekraczający wyższą kwotę graniczną przychodu – 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ustalonego dla 2018 roku, tj. 70295,30 zł, a ponadto przychód w poszczególnych miesiącach również przekroczył wyższą kwotę graniczną - wnioskodawczyni uzyskała następujące przychody miesięczne w 2018 r.:

-w styczniu 7194,12 zł,

-w lutym 7447,84 zł,

-w marcu 6824,93 zł,

-w kwietniu 7092,93 zł,

-w maju 6868,23 zł,

-w czerwcu 7896,26 zł,

-w lipcu 7263,92 zł,

-w sierpniu 7100,63 zł,

-we wrześniu 7040,07 zł,

-w październiku 7160,94 zł,

-w listopadzie 6405,41 zł

-w grudniu 7199,74 zł /zaświadczenie k. 62 akt ZUS/

Zawiadomieniem z 22.11.2019 r. ZUS dokonał miesięcznego rozliczenia renty rodzinnej wnioskodawczyni w związku z przychodem uzyskanym w 2018 r. w poszczególnych miesiącach, uznając, że miesięczne rozliczenie okazało się dla wnioskodawczyni korzystniejsze niż rozliczenie roczne. Zakład pouczył wnioskodawczynię, że jeżeli dokona dobrowolnej wpłaty na FUS w kwocie 7983,80 zł to wówczas Zakład wyda decyzję rozliczającą świadczenie, w której dokona zwrotu kwoty 80,72 zł od której zostanie odliczona kwota podatku dochodowego i składka na ubezpieczenie zdrowotne / okoliczności niesporne/

Wnioskodawczyni dokonała dobrowolnej wpłaty na FUS w dniu 6.12.2019 r. w kwocie 7983,80 zł /niesporne/.

W dniu 11.12.2019 r. wnioskodawczyni wniosła do ZUS skargę, w której argumentowała, że korzystniejsze dla niej byłoby rozliczenie roczne za 2018 r. w związku z osiąganymi przychodami w tym roku, nie zaś miesięczne jak przyjął ZUS, przy uwzględnieniu, że w miesiącach marcu, kwietniu i grudniu 2018 r. renta rodzinna była zawieszona, a więc po odjęciu przychodów za marzec 2018 r. w wysokości 6824,93 zł, za kwiecień 2018 r. w wysokości 7092,93 zł i za grudzień 2018 r. w wysokości 7199,74 zł jej roczny przychód wyniósłby 64377,42 zł i byłby niższy niż graniczna kwota rocznego przychodu 130% za 2018 rok wynosząca 70295,30 zł. Dodała, że kwotę 7983,80 zł jako nienależnie pobranego świadczenia za 2018 r. wpłaciła na FUS pod wpływem presji ze strony ZUS i wniosła o jej zwrot jako bezprawnie zażądanej przez Zakład /skarga w aktach ZUS/.

W wyniku uiszczenia przez wnioskodawczynię dobrowolnej wpłaty w kwocie 7983,80 zł na FUS Zakład wydał zaskarżoną decyzję z 20.12.2019 r. o miesięcznym rozliczaniu w związku z uzyskanym przychodem w 2018 r. w poszczególnych miesiącach i o zwrocie świadczenia w wysokości 80,72 zł w związku z czym po odliczeniu podatku dochodowego i składki na ubezpieczenie zdrowotne Zakład na rachunek ubezpieczonej przekaże kwotę 65,46 zł /decyzja k. 71 akt ZUS/

Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego oraz zgromadzonych w aktach sprawy, których wartości dowodowej nie kwestionowała żadna ze stron a i Sąd nie znalazł powodów by czynić to z urzędu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie od zaskarżonej decyzji z 20.12.2019 r. okazało się bezzasadne wobec czego zostało oddalone, o czym orzeczono jak w punkcie 1 sentencji wyroku na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 KPC

Tym niemniej Sąd Okręgowy jednocześnie zważył, że ubezpieczona już w skardze z 11.12.2019 r. złożonej do ZUS, a następnie w odwołaniu od zaskarżonej decyzji z 20.12.2019 r. wprost zawarła wniosek o zwrot wpłaconej dobrowolnie przez nią na FUS kwoty 7983,80 zł zgodnie z zawiadomieniem ZUS z 22.11.2019 r. o miesięcznym rozliczeniu renty rodzinnej w związku z przychodem uzyskanym w poszczególnych miesiącach 2018 r.

Organ rentowy wniosku o zwrot dobrowolnie wpłaconej przez ubezpieczoną kwoty na FUS w ogóle nie rozpoznał w zaskarżonej decyzji z 20.12.2019 r., ale wyłącznie dokonał miesięcznego rozliczenia i zwrotu świadczenia, po dobrowolnej wpłacie w/w kwoty na FUS.

Zważyć należy, że w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego, jej treść wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania oraz orzeczenia sądu pracy i ubezpieczeń społecznych (postanowienie SN z 13.05.1999 r., II UZ 52/99, OSNAPiUS 2000/15/ 601).

Rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 2 wyroku znajduje podstawę prawną w treści art. 477 ¹⁰ §2 k.p.c., który stanowi, że jeżeli ubezpieczony zgłosił nowe żądanie, dotychczas nierozpoznane przez organ rentowy, sąd przyjmuje to żądanie do protokołu i przekazuje je do rozpoznania organowi rentowemu.

Jak bowiem trafnie wskazał Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 10 marca 2020 r. III AUa 745/19 (Lex nr 3009480 ) Sąd ubezpieczeń społecznych rozpoznaje odwołania od decyzji, a nie nowe wnioski, jeśli zatem stwierdzi, że zgłoszone żądanie nie zostało rozpoznane, obowiązany jest postąpić zgodnie z art. 47710 § 2 k.p.c. (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2016 r., II UZ 58/16 i powołane tam orzecznictwo, Legalis nr 1564984).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁰ §2 k.p.c., w punkcie 2 sentencji wyroku, roszczenie wnioskodawczyni o zwrot kwoty 7983,80 zł przekazał do organu rentowego celem rozpoznania i wydania decyzji.

A.P.