Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VIII U 601/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2023-09-25

Sygn. akt VIII U 601/23

UZASADNIENIE


Decyzją z 7.02.2023 r. ZUS I Oddział w W. stwierdził, że M. M. jako pracownik płatnika składek - (...) i wspólnicy sp. z o.o. w W. nie podlega od 26.07.2022 r. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, zarzucając pozorność umowy o pracę.

(decyzja w aktach ZUS)

M. M. odwołała się od w/w decyzji, negując pozorności umowy o pracę i wnosząc o zmianę tej decyzji poprzez stwierdzenie, że jako pracownik płatnika podlega obowiązkowym ubezpieczeniom w okresie objętym decyzją.

(odwołanie k. 3-5)

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie, podtrzymując zajęte stanowisko.

(odpowiedź na odwołanie k. 7-9)

W piśmie procesowym z 24.05.2023 r. pełnomocnik wnioskodawczyni, w osobie radcy prawnego, poparł odwołanie. ( k. 30-31)

Na rozprawie z 6.06.2023 r. oraz 8.09.2023 r. pełnomocnik wnioskodawczyni i płatnika, w imieniu wnioskodawczyni poparł odwołanie, a w imieniu płatnika przyłączył się do odwołania oraz wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. (e-prot. z 6.06.2023 r.:00:02:48, e-prot. z 8.09.2023 r.: 00:01:45, 00:29:37)


Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wnioskodawczyni - M. M., urodzona (...), od 2009 r. posiada tytuł magistra ekonomii o specjalności gospodarowanie nieruchomościami.

( niesporne, dyplom w aktach ZUS)

Płatnik składek - (...) i (...) Sp. z o.o. w W. (dalej też Spółka (...)) od 23.03.2016 r. prowadzi działalność na podstawie wpisu w KRS m.in. w zakresie firm centralnych i holdingów, pozostałego pośrednictwa pieniężnego, pozostałego doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Jedynym (...) Spółki (...), a zarazem Prezesem jednoosobowego Zarządu tej Spółki jest A. P..

( wydruk z KRS w aktach ZUS)

M. M. i A. P. nie są spokrewnieni, ani spowinowaceni.

( niesporne)

W dniu 26.07.2022 r. została sporządzona umowa o pracę na czas nieokreślony, zgodnie z którą Spółka (...) zatrudniła M. M. na stanowisku specjalisty do obsługi projektów i programów, na ½ etatu, za wynagrodzeniem 10.000 zł miesięcznie. Jako datę rozpoczęcia pracy wskazano 26.07.2022 r., a jako miejsce wykonywania Polskę.

( umowa k. 37)

M. M. jest jedynym pracownikiem Spółki (...). Przed zatrudnieniem ubezpieczonej w Spółce (...) nie istniało powierzone jej stanowisko pracy. ( niesporne)

Przyczyną zatrudnienia wnioskodawczyni przez Spółkę (...) było rozpoczęcie realizacji inwestycji dotyczącej budowy „miasteczka E.” o powierzchni ok. 1500 mieszkań. Spółka (...) została zawiązana specjalnie w celu realizacji tej inwestycji. Spółka (...) długo czekała na uzyskanie pozwolenia na budowę tej inwestycji, które uzyskała dopiero w 2021 r. Do tego czasu Spółka (...) nie miała zysków.

M. M. nie współpracowała wcześniej ze Spółką (...), natomiast była od 2013 r. pracownikiem spółek: (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o. oraz W (...) A Sp. z o.o., z którymi Spółka (...) współpracuje. Są to spółki powiązane osobowo z A. P., który jest wspólnikiem każdej z tych spółek.

Spółki (...) oraz W. (...) zajmują się budowami deweloperskimi oraz zarządzeniem nieruchomościami. W obu tych spółkach wnioskodawczyni jako pracownik administracyjno – biurowy wykonywała czynności przy podobnych projektach deweloperskich realizowanych w Ł. i w P., jak ten, który miała realizować Spółka (...) przy budowie miasteczka (...). M.in. ubezpieczona wykonywała w tych spółkach czynności dotyczące uzyskania pozwolenia na budowę, uzyskania warunków na zabudowę, a także zajmowała się zarządzaniem nieruchomościami, które były modernizowane i wynajmowane. Oprócz wnioskodawczyni w w/w spółkach pracowało ok. 16-17 osób. Zawsze w tych spółkach była osoba zatrudniona do spraw biurowych. Obsługę prawną oraz księgową spółek prowadzą firmy zewnętrzne.

Podejmując decyzję o zatrudnieniu wnioskodawczyni w Spółce (...) z racji wcześniejszego zatrudnienia ubezpieczonej w spółkach (...) oraz W. (...), wiedział, że ma ona odpowiednie doświadczenie zawodowe i kwalifikacje do wykonywania pracy na powierzonym jej stanowisku na podstawie spornej umowy o pracę.

Oprócz w/w spółek (...) jest wspólnikiem także innych spółek – łącznie jest to ok. 15 spółek. Spółka (...) jest spółką matką dla tych pozostałych spółek, które są właścicielami gruntów, na których jest prowadzona inwestycja.

( pisemne wyjaśnienia wnioskodawczyni w aktach ZUS, pisemne wyjaśnienia Prezesa Zarządu odwołującej się Spółki w aktach ZUS, pisemne wyjaśnienia (...) sp. z o.o. w aktach ZUS, pisemne wyjaśnienia W (...) A Sp. z o.o. w aktach ZUS, zeznania płatnika e-prot. z 6.06.2023 r.: 00:03:16 w zw. z e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:28:34, zeznania świadka T. J. (1) e-prot. z 6.06.2023 r.: 00:29:24, zeznania wnioskodawczyni e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:04:17)

W (...) sp. z o.o. M. M. była zatrudniona od 1.06.2016 r. do 31.07.2022 r. w pełnym wymiarze czasu pracy (40 godz./tygodniowo) za wynagrodzeniem 6050 zł miesięcznie. Wnioskodawczyni w Spółce (...) pracowała jako pracownik administracyjno – biurowy przez pięć dni w tygodniu, w godzinach od 8.00 do 16.00 w sposób hybrydowy, tzn. on-line i w zależności od potrzeb pracodawcy w miejscu przez niego wskazanym.

Po zatrudnieniu w Spółce (...) jej wymiar czasu pracy w Spółce (...) zmniejszono do 3/8 etatu tzn. 15 godzin pracy w tygodniu.

( pisemne wyjaśnienia (...) sp. z o.o. w aktach ZUS, lista płac w aktach ZUS, zeznania płatnika e-prot. z 6.06.2023 r.: 00:03:16 w zw. z e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:28:34, zeznania wnioskodawczyni e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:04:17)

W W (...) A Sp. z o.o. M. M. pracowała jako pracownik administracyjno– biurowy techniczny przez pięć dni w tygodniu w godzinach od 6.40 do 7.40 w sposób hybrydowy, tzn. on-line i w zależności od potrzeb pracodawcy w miejscu przez niego wskazanym. W W (...) A Sp. z o.o. wnioskodawczyni jest zatrudniona od 1.12.2015 r. na 1/8 etatu tzn. 5 godzin tygodniowo, za wynagrodzeniem 460 zł miesięcznie.

( pisemne wyjaśnienia W (...) A Sp. z o.o. w aktach ZUS, lista płac w aktach ZUS, zeznania płatnika e-prot. z 6.06.2023 r.: 00:03:16 w zw. z e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:28:34, zeznania wnioskodawczyni e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:04:17)

W dacie zawarcia spornej umowy o pracę z płatnikiem składek wnioskodawczyni posiadała orzeczenie lekarza medycyny pracy o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na stanowisku specjalisty do obsługi projektów i programów.

( orzeczenie lekarza medycyny pracy w aktach ZUS)

Przed przystąpieniem do wykonywania pracy w Spółce (...) wnioskodawczyni została przeszkolona wstępnie w zakresie BHP ogólnie 26.07.2022 r., a stanowiskowo w dniach 26-27.07.2022 r.

( karta wstępnego szkolenia w zakresie bhp w aktach ZUS)

Płatnik – Spółka (...) utworzyła dla wnioskodawczyni akta osobowe. (niesporne)

Zgodnie z pisemnym zakresem obowiązków w Spółce (...) do zadań wnioskodawczyni na stanowisku specjalisty do obsługi projektów i programów należało: prowadzenie pełnej dokumentacji administracyjno-merytorycznej dotyczącej pozyskiwania funduszy, bieżąca obsługa pracy administracyjnej i operacyjnej zespołu, bieżące monitorowanie działań zewnętrznych i dostępności funduszy umożliwiających pozyskiwanie środków pozabudżetowych, tworzenie zestawień i baz danych, pozyskiwanie nowych partnerów.

( zakres obowiązków k. 38)

Wnioskodawczyni na podstawie spornej umowy o pracy wykonywała powierzone jej obowiązki pracownicze na rzecz Spółki (...) przez pięć dni w tygodniu w wymiarze 20 godzin pracy tygodniowo w sposób hybrydowy, częściowo on-line, częściowo w biurze przy ul. (...) w Ł., a częściowo wyjazdowo załatwiając sprawy dotyczące inwestycji budowy miasteczka (...) w W. i B., w zależności od potrzeb. Podział konkretnych godzin pracy dla danej każdej ze spółek, powiązanych osobowo z A. P., w których równocześnie pracowała wnioskodawczyni, był w badanym okresie umowny, tak aby został osiągnięty w każdej z tych Spółek tygodniowy wymiar czasu pracy na jaki była zatrudniona ubezpieczona, który łącznie we wszystkich spółkach w badanym okresie wynosił 1 pełny etat.

Płatnik powierzył wnioskodawczyni zadania dotyczące koordynacji projektu budowy miasteczka E. realizowanego przez Spółkę (...). Prezes Zarządu Spółki (...) był 3 raz w tygodniu w biurze i rozliczał wtedy wnioskodawczynię z bieżącej realizacji powierzonych jej zadań oraz ustalał dalsze czynności w sprawie tej inwestycji. Na początkowym etapie zadania wnioskodawczyni polegały na kontaktowaniu się z urzędami celem uzyskania scalonego pozwolenia na budowę miasteczka E., ponieważ dotychczas zostało wystawione na ok. 12 różnych podmiotów. Przygotowanie dokumentacji dotyczącej scalenia pozwolenia na budowę wymagało ok. 1,5 miesiąca pracy. Wnioskodawczyni przed powstaniem niezdolności zdążyła dla płatnika skompletować całą dokumentację dotyczącą uzyskania scalonego pozwolenia na budowę miasteczka E.. Przy wykonywaniu tych czynności przez wnioskodawczynię uczestniczył w ramach nieformalnej współpracy ze Spółką (...), który jest wspólnikiem jednoosobowej sp. z o.o. (...). T. J. (1) ma uprawnienia inżynierskie. T. J. (1) znał wnioskodawczynię, ponieważ prowadzona przez niego spółka współpracowała nieformalnie we wcześniejszym okresie także ze Spółkami (...) oraz W. (...), w których pracowała M. M., gdzie wykonywała czynności analogiczne do powierzonych jej w Spółce (...). W sprawach inwestycji budowy miasteczka E. T. J. (1) kontaktował się z wnioskodawczynią w różnych godzinach między 9.00 a 19.00, zarówno telefonicznie, jak i mailowo. Razem zajmowali się znalezieniem wykonawców, przygotowaniem budżetu dla instytucji finansujących. Wnioskodawczyni i T. J. (1) działali w sprawie inwestycji miasteczko E. jako zespół i wspólnie zajmowali się wysyłaniem zapytań ofertowych oraz negocjowaniem umów z wykonawcami. Wspólnie też przygotowali dokumentację dotyczącą scalenia pozwolenia na budowę, a w tym wniosków o przeniesienie pozwoleń na budowę i załączników. Wymagało to przygotowania odrębnych dokumentów dla każdej działki. Konieczne było uzyskanie zgody adresata na przeniesienie pozwolenia oraz uzyskanie zgody o przejęcie warunków podmiotu przejmującego – takich podmiotów było 12. Praca M. M. w związku z uzyskaniem scalenia pozwolenia na budowę polegała na tym, że wypełniała wnioski i przygotowywała załączniki dla każdej działki oraz występowała o zgody. Dokumenty wysyłała pocztą do wydziałów architektury i geodezji. Zanim ubezpieczona stała się niezdolna do pracy z powodu choroby, współpracujący nieformalnie ze Spółką (...) nie musiał często przyjeżdżać do Ł., ponieważ wszystko ustalał i załatwiał z wnioskodawczynią telefonicznie i mailowo. Wnioskodawczyni przygotowała samodzielnie foldery reklamowe dla inwestycji miasteczko E. oraz samodzielnie zajmowała się jej stroną internetową.

( zakres obowiązków k. 38, korespondencja mailowa k. 47-59, zeznania płatnika e-prot. z 6.06.2023 r.: 00:03:16 w zw. z e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:28:34, zeznania świadka T. J. (1) e-prot. z 6.06.2023 r.: 00:29:24, zeznania wnioskodawczyni e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:04:17 )

Gdy wnioskodawczyni jechała do W. lub B. załatwiać sprawy urzędowe dotyczące inwestycji - miasteczko E., płatnik nie wystawiał jej delegacji. Strony ustaliły wysokość wynagrodzenia wnioskodawczyni w Spółce (...) uwzględniając, że do jej zadań będą także należały służbowe wyjazdy w celu załatwienia spraw w urzędach. Wnioskodawczyni wykorzystywała do pracy służbowy samochód, do którego dostęp udzielił jej płatnik. Nie było umowy na korzystanie z samochodu służbowego.

( zeznania płatnika e-prot. z 6.06.2023 r.: 00:03:16 w zw. z e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:28:34, zeznania wnioskodawczyni e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:04:17 )

M. M. stała się niezdolna do pracy od 16.09.2022 r. w związku ze stanami depresyjnymi. Od tego dnia przebywała na zwolnieniu lekarskim do 13.12.2022 r. Wcześniej nie korzystała z pomocy lekarskiej, bo myślała, że sama sobie poradzi.

( zeznania wnioskodawczyni e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:04:17)

Płatnik nie zatrudnił innego pracownika na zastępstwo za wnioskodawczynię w związku z jej długotrwałą niezdolnością do pracy. Obowiązki pracownicze ubezpieczonej Spółka (...) zleciła do wykonania firmie, z którą do tej pory współpracowała w sprawie inwestycji miasteczko E. nieformalnie, tj. (...) sp. z o.o. i w tym celu została zawarta w dniu 7.12.2022 r. umowa o współpracy. Była to pierwsza formalna umowa o współpracy zawarta przez (...) sp. z o.o., z którąkolwiek ze spółek powiązanych osobowo z A. P., z którymi już wcześniej ta spółka nieformalnie współpracowała. Spółka (...) wystawia dla Spółki (...) faktury VAT na kwotę 2500 zł plus VAT tytułem wynagrodzenia.

( umowa o współpracy k. 39-40, faktury k. 41-44, zeznania płatnika e-prot. z 6.06.2023 r.: 00:03:16 w zw. z e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:28:34, zeznania świadka T. J. (1) e-prot. z 6.06.2023 r.: 00:29:24, zeznania wnioskodawczyni e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:04:17)

Spółka (...) w ustawowym terminie 27.07.2022 r. zgłosiła wnioskodawczynię do obowiązkowych ubezpieczeń pracowniczych od 26.07.2022 r.

( niesporne, druk (...) P (...) w aktach ZUS)

Decyzją z 27.02.2023 r. (...) Oddział w K. odmówił wnioskodawczyni prawa do zasiłku chorobowego za okres 7.02.2023 r. -28.02.2023 r. z uwagi na to, że ZUS wydał zaskarżoną w n/n postępowaniu decyzję z 7.02.2022 r. o nie podleganiu od 26.07.2022 r. pracowniczym ubezpieczeniom z tytułu zatrudnienia u płatnika składek.

( decyzja z 27.02.2023 r. w aktach ZUS)

M. M. po wyczerpaniu okresu zasiłkowego, przybywała na świadczeniu rehabilitacyjnym przyznanym początkowo do 14.06.2023 r., a następnie do 12.09.2023 r.

( orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS k. 45-46, 96-97, wniosek o świadczenie rehabilitacyjne k. 89-93, 104-107, wywiad zawodowy k. 94-95, 108-109,decyzje k. 98-102, 112-113, orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS k. 103, postanowienie k. 111, zeznania wnioskodawczyni e-prot. z 12.09.2023 r.: 00:04:17)


Powyższy stan faktyczny został odtworzony na podstawie niekwestionowanych przez strony co do autentyczności dokumentów, a także zeznań stron badanej umowy i świadka. Należy podkreślić, że pozwany nie podważał w toku postępowania wiarygodności zeznań stron i świadka, które w ocenie sądu nie noszą znamion konfabulacji, są koherentne i zasługują na wiarę. W szczególności dla sprawy istotne jest to, że zeznający określili nie tylko, na czym polegały obowiązki ubezpieczonej, ale wskazali również szczegółowo na sposób działania firmy płatnika. Sąd dał wiarę spójnym, niesprzecznym i wzajemnie się uzupełniającym zeznaniom. Znajdują one też poparcie w materiale dowodowym z dokumentów. Zeznający wykazali się zgodną i spójną wiedzą, co do tego, na jakich warunkach i w jakim celu wnioskodawczyni została zatrudniona, a także czym się zajmowała w trakcie wykonywania pracy na podstawie badanej umowy.


Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art.6 ust.1 pkt 1, art.8 ust.1 i art.11 ust.1 i art.12 ust. 1 ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz.U. z 2023 r., poz.1230 ze zm.) pracownicy, tj. osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Definicja pracownika na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych została zawarta w art. 8 ust.1 ustawy systemowej, że za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Pojęcie stosunku pracy, o jakim mowa w art.8 ust.1 ww. ustawy systemowej, jest równoznaczne z pojęciem stosunku pracy definiowanego przez art. 22 k.p. (zob. wyrok SN z 13.0. (...)., I UK 296/04, OSNP 2006/9-10/157).

Zgodnie z art. 22 §1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok SA w Lublinie z 17.01.2006 r., III AUa 433/2005, Legalis nr 88987).

Podleganie pracowniczemu ubezpieczeniu społecznemu jest uwarunkowane nie tyle samym faktem zawarcia umowy o pracę i opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ale legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy. Sam bowiem fakt, że oświadczenia stron umowy o pracę zawierają określone w art.22 k.p. formalne elementy umowy o pracę nie oznacza, że umowa taka jest ważna. Jeżeli bowiem strony umowy o pracę przy składaniu oświadczeń woli mają świadomość tego, że osoba określona w umowie o pracę, jako pracownik pracy świadczyć nie będzie, a osoba wskazana, jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy i do podjęcia i wykonywania pracy nie doszło a jedynym celem umowy było umożliwienie skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, to umowę taką uważa się za zawartą dla pozoru - art. 83 §1 k.c. Umowa taka nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi (zob. wyroki SN z 11.03.2008 r., II UK 148/07, Lex nr 846577; z 4.08.2005 r. II UK 321/04, OSNP 2006/11-12/190; z 28.02.2001 r., II UKN 244/00, OSNP 2002/20/496; z 24.02.2010 r., II UK 204/09, Lex nr 590241).

Przy czym nie jest to jedyna postać pozorności umowy o pracę. Pozorność umowy o pracę ma miejsce nie tylko wówczas, gdy mimo jej zawarcia praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o pracę. W każdym przypadku decydujące znaczenie ma treść umowy i okoliczności faktyczne jej wykonywania.

Sąd podziela pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z 25.01.2005 r., II UK 141/04 (OSNP 2005/15/235), że stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art. 58 §1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Ocena taka nie odnosi się do sytuacji, gdy podejmowane czynności w ramach zawartej umowy o pracę nie mają na celu rzeczywistej realizacji tej umowy, a jedynie uwiarygodnienie jej świadczenia – innymi słowy są czynnościami pozornymi, fikcyjnymi - pracownik udaje, że wykonuje jakieś czynności jedynie po to, aby stworzyć dowody jej świadczenia.

W n/n sprawie organ rentowy zakwestionował ważność umowy o pracę z 26.07.2022 r. zawartej przez wnioskodawczynię i Spółkę (...), zarzucając jej pozorność, czemu z kolei strony tej umowy o pracę od początku zgodnie konsekwentnie negowały.

Sąd Okręgowy badając zatem czy stosunek pracy łączący strony był prawdziwy, zważył, że podstawowymi cechami stosunku pracy odróżniającymi go od innych stosunków prawnych są: dobrowolność; osobiste świadczenie pracy w sposób ciągły, powtarzający się; podporządkowanie, wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy, w miejscu i czasie wyznaczonym przez niego; ryzyko pracodawcy; odpłatny charakter zatrudnienia (zob. wyroki SN z 23.10.2006 r., I PK 110/06 Lex nr 207175; z 7.10.2009 r., III PK 39/09, Lex nr 578140). Wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy (pracy podporządkowanej) jest cechą o charakterze konstrukcyjnym dla istnienia stosunku pracy (zob. wyrok SN z 25.11.2005 r., I UK 68/05, Lex nr 177165). O kwalifikacji stosunku prawnego jako stosunku pracy decyduje przede wszystkim sposób wykonywania zatrudnienia. Strony mogą więc złożyć wyraźne oświadczenia woli co do ukształtowania podstawy prawnej zatrudnienia, jednak nawet bez wyraźnego wyrażenia woli przez strony (złożenia oświadczeń woli w tym zakresie) stosunek prawny może być kwalifikowany jako stosunek pracy, jeżeli strony wykonują go w sposób charakterystyczny dla tego stosunku prawnego (zob. wyrok SN z 7.03.2006 r., I PK 146/05, Lex nr 234370).

W ocenie Sądu na gruncie badanej sprawy nie ma podstaw do uznania, że zawarta między wnioskodawczynią a płatnikiem umowa o pracę była pozorna.

Wskazać należy, że zatrudnienie wnioskodawczyni było podyktowane wolą realizacji przez płatnika przyjętej przez siebie strategii prowadzenia firmy, a także, że wynikało to z jego rzeczywistych uzasadnionych potrzeb.

Płatnik zatrudnił wnioskodawczynię znając już jej kwalifikacje i umiejętności z racji jej długoletniego zatrudnienia w innych spółkach osobowo powiązanych z A. P., który dzięki temu miał możliwość zweryfikowania kompetencji ubezpieczonej pod względem jej przydatności do pracy w Spółce (...).

Powierzone wnioskodawczyni obowiązki dotyczące koordynacji czynności przy realizacji inwestycji budowy miasteczka E. wymagało posiadania kwalifikacji i doświadczenia zawodowego, które wnioskodawczyni z pewnością posiadała nie tylko z racji swojego wykształcenia, ale także z uwagi na doświadczenie zawodowe, które nabyła w innych spółkach powiązanych osobowo z Prezesem Zarządu Spółki (...).

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że Prezes Zarządu Spółki (...) podjął racjonalną decyzję o zatrudnieniu ubezpieczonej do wykonywania pracy przy koordynacji prac dotyczących inwestycji budowy miasteczka E..

Mając na uwadze ilość Spółek, w których prowadzenie jest zaangażowany A. P., również nie może dziwić fakt, że postanowił on zatrudnić do tej inwestycji pracownika w Spółce (...).

Zdaniem Sądu w toku n/n postępowania odwoławczego strony badanej umowy wykazały, że faktycznym celem zatrudnieniu wnioskodawczyni była rzeczywiście istniejąca po stronie pracodawcy potrzeba koordynacji prac dotyczących budowy miasteczka E., a także, że ubezpieczona przystąpiła do świadczenia rodzajowo umówionej pracy w reżimie charakterystycznym dla stosunku pracy, a płatnik przyjmował świadczoną przez wnioskodawczynię pracę i wypłacał za nią umówione wynagrodzenie.

W momencie zatrudnienia wnioskodawczyni w Spółce (...) niezbędne było wykonanie szeregu czynności scaleniowych dotyczących pozwolenia na budowę, co łączyło się z koniecznością przygotowania szeregu dokumentów i załączników oraz kontaktów z urzędami. Świadek, płatnik i ubezpieczona wyjaśnili w swoich zeznaniach szczegółowo na jakim etapie była w dacie zatrudnienia skarżącej realizacja inwestycji miasteczko E. i jakie konkretnie czynności wnioskodawczyni wykonywała, aby doszło do scalenia pozwolenia na budowę, a następnie celem pozyskania dla Spółki (...) wykonawców oraz jak do czasu powstania niezdolności współpracował z nią w tym zakresie nieformalnie świadek T. J., który miał uprawnienia inżynierskie. Ponadto z zeznań w/w świadka i skarżącej wynika, że ubezpieczona sama zajmowała się przygotowaniem folderu reklamowego tej inwestycji oraz jej stroną internetową.

Wobec posiadanego wykształcenia i doświadczenia zawodowego oraz ustalonego zakresu obowiązków wnioskodawczyni i wykonywanych przez nią zadań na rzecz Spółki (...), Sąd uznał, że wynagrodzenie odwołującej było adekwatne (art. 78 kp.), zwłaszcza jeśli uwzględnić, że jej obowiązki łączyły się z wyjazdami służbowymi, co strony uwzględniły z góry przy ustalaniu kwoty wynagrodzenia w umowie o pracę.

W sprawie ustalono, że płatnik na bieżąco rozliczał wnioskodawczynię z wykonywanych przez nią obowiązków pracowniczych i w tym celu Prezes Spółki (...) 3 razy w tygodniu był w biurze i omawiał z ubezpieczoną na jakim etapie są obecnie sprawy inwestycji i wydawał jej stosowne dyspozycje co do dalszych zadań. Treść maili załączonych do sprawy potwierdza, że ubezpieczona wykonywała pracę pod nadzorem pracodawcy i konsultowała z nim na bieżąco decyzje w sprawie inwestycji.

Sąd zważył też, że w pozostałych spółkach wnioskodawczyni była zatrudniona w badanym okresie jedynie na część etatu, co nie było przeszkodą, aby łączyła pracę w tych spółkach z zatrudnieniem na ½ etatu w Spółce (...), skoro jej zatrudnienie we wszystkich spółkach (w wyniku zmniejszenia etatu w Spółce (...) do 3/8) nie przekraczało łącznie pełnego etatu. Jednocześnie Sąd uznał, że strony logicznie zeznały w jaki sposób został rozwiązany godzinowy podział pracy ubezpieczonej w każdej ze spółek. Kontrolę nad czasem pracy ubezpieczonej, tak aby wypracowała umówioną część etatu w tygodniu, w każdej z tych spółek sprawował A. P., który był wspólnikiem w każdej z nich. Wnioskodawczyni szczerze przyznała, że zdarzało się, iż przekraczała wymiar czasu pracy na ½ w Spółce (...), bo początkowo wdrażała się do pracy przy inwestycji miasteczko E., co nie budzi zdziwienia choćby z uwagi na samą ilość dokumentów jakie musiała przygotować w związku z koniecznością scalenia pozwolenia wydanego dotychczas na 12 podmiotów. Nie ma żadnych wątpliwości, że wobec ustalonej ilości powierzonych jej zadań z pewnością wykonywała je w umówionym wymiarze czasu pracy na rzecz Spółki (...), a także, że pozostawała w podporządkowaniu pracowniczym względem płatnika, który na bieżąco ją z tych zadań rozliczał i wyznaczał nowe do wykonania odpowiednio do etapu realizacji w/w inwestycji.

W dacie zawarcia badanej umowy wnioskodawczyni miała ważne zaświadczenie lekarskie o zdolności do wykonywania pracy i zdaniem Sądu, w świetle dostępnego materiału dowodowego, nie ma podstaw do kwestionowania tego zaświadczenia, którego wartości dowodowej także pozwany skutecznie nie podważył. Fakt, że wnioskodawczyni w późniejszym okresie stała się niezdolna do pracy z uwagi na schorzenie depresyjne nie może mieć wpływu na ocenę prawdziwości badanej umowy, gdyż strony przystąpiły do jej wykonywania i była ona przez nie realizowana w reżimie charakterystycznym dla stosunku pracy. W takim stanie rzeczy nie można stwierdzić pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, skoro pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca pracę przyjmował i wypłacał umówione wynagrodzenie (zob. wyrok SN z 12.5.2011 r., II UK 20/11, L.).

Dodać należy, że płatnik dochował wszelkich formalności związanych z zatrudnieniem wnioskodawczyni, a w tym zgłoszenia do pracowniczych ubezpieczeń w terminie.

Należy też podkreślić, że w czasie nieobecności wnioskodawczyni w pracy, płatnik nie zatrudnił innego pracownika na jej miejsce, gdyż w okresie tym doszło do sformalizowania nawiązanej już wcześniej współpracy z zewnętrzną firmą (...). Po zawarciu umowy o współpracę z w/w firmą płatnik przekazał całość zadań pracowniczych ubezpieczonej do dalszego wykonywania Spółce (...). Decyzja ta była, zdaniem Sądu, w okolicznościach n/n sprawy racjonalna, ponieważ nadal istniała konieczność prowadzenia spraw dotyczących realizacji inwestycji budowy miasteczka E., a świadek T. J. (1) z uwagi na wcześniejsze nieformalne działanie wspólnie z wnioskodawczynią do czasu, gdy stała się niezdolna do pracy, nabył stosowną wiedzę na temat realizacji tej budowy i mógł zastąpić ubezpieczoną na dalszych etapach.

Zdaniem Sądu całokształt ustalonych w sprawie okoliczności wskazuje jednoznacznie na prawdziwość zawartej umowy o pracę i jej faktyczne realizowanie przez jej strony w reżimie charakterystycznym dla stosunku pracy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy, na mocy art. 477 14§2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję, o czym orzekł, jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

W konsekwencji, w punkcie 2 sentencji wyroku, Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego na rzecz wnioskodawczyni oraz płatnika po 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, zgodnie z art. 98 §1 k.p.c. w zw. z §9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 265), a o odsetkach ustawowych za opóźnienie orzekł zgodnie z art. 98 §1 1 k.p.c.


Dodano:  ,  Opublikował(a):  Beata Łuczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Anna Przybylska
Data wytworzenia informacji: