Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z 26 stycznia 2024 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) w T. odmówił B. K. wznowienia postępowania w sprawie, wskazując, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 15 listopada 2023 roku został ogłoszony w Dzienniku Ustaw 16 listopada 2023 roku i od tego dnia wszedł w życie, zaś zgodnie z art. 145a § 2 k.p.a. wnioskodawczyni mogła wnieść do organu rentowego skargę o wznowienie postępowania w terminie 1 miesiąca od dnia wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, tj. do 18 grudnia 2023 r. (uwzględniając, że 16 i 17 grudnia to odpowiednio sobota i niedziela). Organ rentowy odmówił wznowienia postępowania, ponieważ skarga ubezpieczonej została wniesiona w dniu 15 stycznia 2024 r. tj. po ustawowym terminie, a wnioskodawczyni nie zwróciła się z wnioskiem o przywrócenie terminu na złożenie skargi o wznowienie postępowania. (decyzja k. 9-9 odwrót pliku II akt emerytalnych ZUS)

W dniu 8 lutego 2024 roku B. K. złożyła odwołanie od powyższej decyzji, zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego i procesowego, a w szczególności:

1.  art. 25a ust. 2 pkt 2 i ust. 2a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS w brzmieniu ustalonym ustawą nowelizującą z 2004 roku i obowiązującym do wejścia w życie ustawy nowelizującej z 2021 r. poprzez jego zastosowanie, pomimo iż przepis ten na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 listopada 2023 r., sygn. akt P 7/22, został uznany za niezgodny z art. 32 ust. 1 w związku z art. 67 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie, w jakim pomija emerytury przyznane przed 1 czerwca 2021 r.,

2.  art. 145a Kodeksu postępowania administracyjnego poprzez jego niezastosowanie.

Skarżąca wniosła o wznowienie postępowania w sprawie zakończonej decyzją ostateczną
o przyznaniu emerytury, uchylenie tej decyzji oraz wydanie nowej decyzji po dokonaniu przeliczenia wysokości przysługującego jej świadczenia z uwzględnieniem nowego mechanizmu waloryzacji kwartalnej, a także o wyrównanie i wypłacenie przysługującego jej świadczenia za okres od dnia przyznania prawa do emerytury do chwili obecnej wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od każdego zaległego miesięcznego świadczenia. (odwołanie k. 3-4 odwrót)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał stanowisko zawarte
w uzasadnieniu decyzji i wniósł o oddalenie odwołania. (odpowiedź na odwołanie k. 6-6 odwrót)

Na rozprawie z dnia 8 sierpnia 2024 roku wnioskodawczyni poparła odwołanie, oświadczając, że nie występowała o przywróceniu terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania. Podała również, że nigdy wcześniej nie występowała o przeliczenie emerytury
w związku z potrzebą zmiany terminu jaki został przyjęty do wyliczenia. Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania. (końcowe stanowiska procesowe stron e-protokół rozprawy z 8 sierpnia 2024 r. 00:01:17-00:05:15 – płyta CD k. 34)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

B. K. urodziła się (...). (bezsporne)

Decyzją z 28 czerwca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) (...) w Ł. przyznał ubezpieczonej B. K. emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego, tj. od dnia 9 czerwca 2016 roku. (bezsporne, a nadto decyzja z 28 czerwca 2016 roku k. 4-5 odwrót pliku II akt emerytalnych ZUS)

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie P 7/22 został ogłoszony w Dzienniku Ustaw w dniu 16 listopada 2023 roku. (niesporne)

Wnioskodawczyni w dniu 15 stycznia 2024 roku złożyła wniosek o ponowne obliczenie świadczenia emerytalno-rentowego, powołując się na powyższy wyrok Trybunału Konstytucyjnego. (wniosek k. 7-8 pliku II akt emerytalnych ZUS)

Powyższy stan faktyczny niesporny co do faktów, organ rentowy ustalił na podstawie ww. dokumentów. Spór w niniejszej sprawie miał bowiem charakter wyłącznie prawny.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Przepis art. 190 ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. nr 78 poz. 483) stanowi, że orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności
z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczna decyzja administracyjna lub rozstrzygnięcie w innych sprawach, stanowi podstawę do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia na zasadach i w trybie określonych w przepisach właściwych dla danego postępowania. Przepis ten wprost odnosi się do możliwości wzruszania w trybach nadzwyczajnych prawomocnych orzeczeń sądowych, ostatecznych decyzji administracyjnych lub rozstrzygnięć w innych sprawach.

Zgodnie zaś z brzmieniem art. 145a § 1 k.p.a. można żądać wznowienia postępowania w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja.

Jednakże zgodnie z art. 145a § 2 k.p.a. w sytuacji określonej w § 1 skargę o wznowienie wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.

Niespornym w sprawie jest, że wnioskodawczyni złożyła skargę o wznowienie postępowania w sprawie wysokości emerytury po upływie jednego miesiąca od dnia wejścia
w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego zostało bowiem ogłoszone w Dzienniku Ustaw w dniu 16 listopada 2023 roku – ostatnim dniem na złożenie skargi o wznowienie postępowania w przewidzianym terminie był więc dzień
18 grudnia 2023 roku. Tymczasem ubezpieczona, złożyła skargę w dniu 15 stycznia 2024 roku.

Ubezpieczona – jak przyznała na rozprawie z 8 sierpnia 2024 r. - nigdy nie występowała z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia skargi. Organ nie mógł więc przywrócić terminu do jej wniesienia, nawet, gdyby nie dochowała ustawowego, miesięcznego terminu w sposób niezawiniony.

Z uwagi na powyższe, w ocenie Sądu Okręgowego, organ rentowy prawidłowo odmówił wznowienia postępowania, gdyż skarga o wznowienie postępowania została złożona po terminie przewidzianym w art. 145a § 2 k.p.a.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji wyroku na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

SSO Paulina Kuźma