Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 lutego 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpoznaniu wniosku z 15 grudnia 2022 roku odmówił I. P. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z 31 stycznia 2023 roku ustaliła, że I. P. nie jest niezdolna do pracy.

(decyzja k. 37 akt rentowych ZUS)

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła I. P., wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie jej prawa do renty. W uzasadnieniu swego stanowiska podniosła, że stwierdzona u niej wrodzona łamliwość kości, nie pozwala jej na wykonywanie dotychczasowej pracy o charakterze fizycznym bowiem skutkuje to kolejnymi złamaniami.

(odwołanie k. 3-3 odwrót)

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując argumentację jak w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie k. 5-5 odwrót)

Na rozprawie w dniu 6 listopada 2023 roku wnioskodawczyni poparła odwołanie, a pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania.

(protokół rozprawy z 6 listopada 2023 r. – oświadczenia stron – 00:00:46 – płyta CD – k. 6)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni urodziła się (...) i legitymuje się wykształceniem średnim zawodowym. Z zawodu jest kucharką, cukierniczką. W wyuczonym zawodzie nie pracowała. Najdłużej była zatrudniona jako pomoc apteczna. Prowadziła także działalność gospodarczą. W chwili obecnej nie pracuje. Ostatnio pracowała jako sprzątaczka w stadninie S. B. A. A. N.. Wykonywała pracę fizyczną.

(bezsporne)

Wnioskodawczyni w okresie od 5 lutego 2022 roku do 30 stycznia 2023 roku pobierała świadczenie rehabilitacyjne.

(bezsporne, a ponadto: decyzja z 28 lutego 2022 r. k. 14-14v. akt o świadczenie rehabilitacyjnego, decyzja z 5 kwietnia 2022 r. k. 10-11 akt o świadczenie rehabilitacyjne, decyzja z 26 lipca 2022 r., k. 5-5v. akt o świadczenie rehabilitacyjne, decyzja z 24 października 2022 r. k. 1-1v. akt ZUS o świadczenie rehabilitacyjne)

W dniu 15 grudnia 2023 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

(wniosek k. 1-3 akt rentowych ZUS)

Wnioskodawczyni w okresie 10 lat bezpośrednio poprzedzającym złożenie wniosku legitymowała się łącznym okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze: 9 lat 5 miesięcy i 23.

(karta przebiegu zatrudnienia k. 36-36v. akt rentowych ZUS)

Orzeczeniem (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności
w Ł. z dnia 28 kwietnia 2023 roku zaliczono I. P. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na stałe.

(orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – k. 28-28 odwrót akt VIII U 650/23 )

Lekarz orzecznik ZUS w oparciu o przeprowadzone bezpośrednie badanie i dokonaną analizę przedstawionej dokumentacji medycznej, 11 stycznia 2023 roku rozpoznał u wnioskodawczyni wygojone złamanie nasady dalszej kości promiennej lewej i wyrostka rylcowatego kości łokciowej z zachowaną funkcją chwytną i ruchami precyzyjnymi ręki oraz nadciśnienie tętnicze. W wywiadzie: złamanie L2 w 1983 roku, złamanie kości promieniowej lewej w 1982 roku, złamanie kości ramiennej w 1983 roku, złamanie kości nadgarstka prawego w 2012 r. Złamanie palca V ręki lewej i V kości śródstopia lewego, a także osteoporozę genetycznie uwarunkowaną. Orzeczeniem z 11 stycznia 2023 roku lekarz orzecznik ZUS stwierdził, że z uwagi na posiadane schorzenia, wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy.

(opinia lekarska z 11 stycznia 2023 r. k. 29-29 odwrót dokumentacji medycznej ZUS, orzeczenie Lekarza Orzecznika z 11 stycznia 2023 r. k. 19-19 odwrót akt rentowych ZUS)

W dniu 13 stycznia 2023 roku do ZUS wpłynął sprzeciw wnioskodawczyni od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS i żądanie rozpatrzenia sprawy przez Komisję Lekarską ZUS. Wnioskodawczyni podniosła, że z uwagi na stan zdrowia, wbrew zapatrywaniu lekarza orzecznika jest niezdolna do pracy.

(sprzeciw – k. 33-33 odwrót dokumentacji medycznej ZUS)

Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 31 stycznia 2023 roku rozpoznając u ubezpieczonej przebyte złamanie nasady dalszej kości promieniowej lewej i wyrostka rylcowatego lewej kości łokciowej sprzed 1,5 roku leczonego gipsem (T92), w całości podtrzymała wnioski Lekarza Orzecznika nie stwierdzając u ubezpieczonej ograniczenia sprawności organizmu dającego podstawy do orzeczenia niezdolności do pracy.

(opinia lekarska z 31 stycznia 2023 r. k. 37-37 odwrót dokumentacji medycznej ZUS, orzeczenie k. 20-20 odwrót akt rentowych ZUS)

W wyniku powyższego orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS z 31 stycznia 2023 roku, organ rentowy zaskarżoną decyzją z 21 lutego 2023 roku odmówił I. P. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(decyzja k. 37-37 odwrót akt rentowych ZUS)

U I. P. w sądowym badaniu ortopedycznym rozpoznano stan po wielołamowym złamaniu końca dalszego prawej kości promieniowej leczonym operacyjnie, stan po urazie tętnicy promieniowej i osteoporozę.

Z puntu widzenia specjalisty ortopedii należy stwierdzić że wnioskodawczyni jest zdolna do wykonywania pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. Przeprowadzone naoczne badanie ortopedyczne wykazało, że leczenie urazu prawej kończyny górnej było prowadzone prawidłowo i zakończyło się bardzo dobrym wynikiem, końcowym z odzyskaniem sprawności narządu ruchu pozwalającym na powrót do pracy. Leczenie złamania zakończyło się bowiem wynikiem bardzo dobrym. W dniu złamania, u wnioskodawczyni już dawno była rozpoznana wrodzona łamliwość kości i do dnia złamania kości przedramienia lewego, wnioskodawczyni była zdolna do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami na stanowisku przystosowanym, zgodnie z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności. Fakt, że wnioskodawczyni doznała kolejnych urazów, nie oznacza, że jest całkowicie niezdolna do pracy, tylko oznacza, że może być okresowo niezdolna do pracy z powodu innego urazu, który nie ma żadnego związku z przebytym złamaniem kości przedramienia lewego.

(pisemna opinia biegłego z zakresu ortopedii lek. med. P. S. k. 18-20, uzupełniająca pisemna opinia biegłego z zakresu ortopedii lek. med. P. S. k. 51-52)

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o niekwestionowane co do swej wiarygodności dokumenty załączone do akt organu rentowego, dokumentację lekarską, a także opinię biegłego z zakresu ortopedii.

Sąd uznał za wiarygodną opinię biegłego. Opinia ta została bowiem sporządzona przez biegłego o specjalności właściwej z punktu widzenia schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawczyni. W ocenie Sądu brak jest podstaw by kwestionować opinie biegłego, gdyż jest one rzetelna, a wynikające z nich wnioski logiczne i prawidłowo uzasadnione. Opinia nie zawiera braków i wyjaśnia wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Biegły zdiagnozował schorzenia, ocenił ich wpływ na sprawność organizmu i zdolność wnioskodawczyni do wykonywania pracy, odnosząc swą ocenę do jego doświadczenia i kwalifikacji zawodowych. W ocenie Sądu Okręgowego, opinia biegłego w sposób wystarczający obrazuje stan zdrowia wnioskodawczyni. Opinia jest jasna, a wnioski końcowe wynikają w sposób logiczny z jej treści.

Opinia została doręczone wnioskodawczyni z zobowiązaniem do ustosunkowania się do niej. Wnioskodawczyni zgłosiła zastrzeżenia do powyższej opinii, do których biegły ustosunkował się w pisemnej opinii uzupełniającej. Biegły wskazał, że zarzuty wnioskodawczyni nie stanowią podstawy do zmiany wniosków zawartych w opinii pierwotnej. Biegły podkreślił, że niezdolność wnioskodawczyni do pracy spowodowana była złamaniem kości przedramienia lewego. W dniu tego złamania u wnioskodawczyni była już dawno rozpoznana wrodzona łamliwość kości i do dnia powstania urazu, który spowodował złamanie kości przedramienia lewego wnioskodawczyni była zdolna do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami na stanowisku przystosowanym, zgodnie z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności. Fakt, że leczenie złamania zakończyło się bardzo dobrym wynikiem, co potwierdza przede wszystkim przeprowadzone naoczne badanie ortopedyczne oznacza, że wnioskodawczyni odzyskała zdolności do pracy na stanowisku zajmowanym przed urazem.

Dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, a mianowicie korzysta się z niego
w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 r., II CR 817/73, niepubl.).

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

jest niezdolny do pracy;

ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku, o którym mowa w przepisie ust. 1 pkt 3 art. 57, nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 58 ust. 2 powyższej ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełniony jeżeli wynosi on łącznie co najmniej 5 lat dla osób u których niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres ten powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed dniem złożenia wniosku o świadczenie lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.

Zgodnie z art. 58 ust. 4 przepisu art. 58 ust. 2 nie stosuje się jednak do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny i jest całkowicie niezdolny do pracy.

W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1).

Warunki wskazane w art. 57 powyższej ustawy muszą być spełnione łącznie by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odniesieniu do odwołującej się nie został spełniony warunek niezdolności do pracy.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, w tym opinii biegłego z zakresu ortopedii, Sąd ustalił, że decyzja organu ZUS jest prawidłowa. Skarżąca przy uwzględnieniu schorzeń, na które ona cierpi, jest jednak zdolna do wykonywania pracy zgodnie z kwalifikacjami. W ocenie Sądu biegły w swoich opiniach (pierwotnej i uzupełniającej) wyjaśnił dlaczego w taki właśnie sposób ocenił zdolność wnioskodawczyni do wykonywania pracy zarobkowej. Opinie biegłego oceniające stan zdrowia wnioskodawczyni szczegółowo wyjaśniały dlaczego naruszenie sprawności organizmu skarżącego nie przekłada się na zdolność świadczenia przez nią pracy. Brak jest przy tym, w ocenie Sądu, podstaw by kwestionować rzetelność i merytoryczną poprawność wskazanych opinii. Zostały one bowiem sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym jej przedmiot. Biegły na podstawie przedstawionej dokumentacji leczenia i badania wnioskodawczyni zdiagnozował schorzenia, ocenił stopień ich zaawansowania, a przede wszystkim jednoznacznie wypowiedział się co do sprawności organizmu wnioskodawczyni i wpływu dolegliwości na jej zdolność do pracy. Sąd uznał, że zarówno zasadnicza opinia biegłego, jak i wydana w odpowiedzi na zgłoszone przez odwołującą zastrzeżenia, opinia uzupełniająca są pełne, jasne i nie prowadziły do sprzecznych wniosków.

Podkreślić należy, że przy ocenie opinii biegłych lekarzy, Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego (tak: wyroku Sądu Najwyższego z 13 października 1987 roku, II URN 228/87, (...), wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 4 lipca 2018 roku III AUa 1328/17, Legalis: 1824314). Sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii (tak: postanowienie Sądu Najwyższego z 27 listopada 2000 roku, I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84). Tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 30 czerwca 2000 roku, II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26). Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinia biegłego (biegłych) przekonała strony sporu. Wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza podlegająca kontroli instancyjnej ocena, czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 25 września 1997 roku, II UKN 271/97, OSNP 1998, Nr 14, poz. 430). Dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00, LEX: 551017).

W tym miejscu wskazać także należy, że na stanowisko Sądu co do poprawności
i wiarygodności opinii biegłych, nie ma wpływu treść orzeczenia o niepełnosprawności Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności. Orzeczenie powyższe wskazuje jedynie na określony stan zdrowia wnioskodawczyni, nie zaś na jego wpływ na zdolność skarżącej do pracy zarobkowej.

Pojęcie niepełnosprawności na gruncie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r. poz. 100) nie pokrywa się z pojęciem niezdolności do pracy w rozumieniu ustawy emerytalnej. W wyroku z dnia 20 sierpnia 2003 roku (sygn. akt II UK 386/02 OSNP 2004/12/213), Sąd Najwyższy, odnosząc się do obu pojęć wskazał, że na gruncie obowiązującego prawa nie ma podstaw do ich utożsamiania. Różnice występują zarówno
w płaszczyźnie definicyjnej (pojęcie niezdolności do pracy, zawarte w ustawie o emeryturach
i rentach z FUS jest inne niż pojęcie niepełnosprawności, zawarte w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych), jak i w zakresie orzekania o każdym z tych stanów. Są one też przesłanką do przyznania innego rodzaju świadczeń (uprawnień). Niepełnosprawność sama przez się nie zawsze uniemożliwia świadczenie pracy.

Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że gdyby ustawodawca chciał utożsamiać niezdolność do pracy i niepełnosprawność, to po pierwsze nie ustanowiłby dwóch odrębnych trybów ustalania tych kwestii, a w sytuacji ich współistnienia, wprowadziłby ewentualną zależność obu ustaleń. Tymczasem zależność taka wynika z art. 5 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i dotyczy wyłącznie orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalającego niezdolność do pracy, którego to orzeczenia mają wpływ na zakwalifikowanie danej osoby do stosownego stopnia niepełnosprawności. Brak jest jednak zależności odwrotnej – orzeczenia zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności nie mają automatycznego wpływu na uznanie danej osoby za niezdolną do pracy na gruncie ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Wnioskodawczyni, w świetle zgromadzonych w sprawie dowodów, z uwagi na posiadane schorzenia nie jest więc osobą niezdolną do pracy zarobkowej zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawczyni jako bezzasadne.