Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 listopada 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przeliczył M. C. kapitał początkowy i ustalił jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 75.008,01 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął:

-

podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 610,32 zł (pomnożono wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 49,99% - wyliczony z przeciętnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych to jest od 1984 roku do 1993 roku przez kwotę bazową - 1 220,89 zł);

-

okresy składkowe (13 lat, 2 miesiące i 27 dni – 158 miesięcy),

-

okresy nieskładkowe 2 dni

-

okres 4 lat, 6 miesięcy i 4 dni sprawowania opieki nad dziećmi – 54 miesiące przy zastosowaniu przelicznika 1,3 za każdy rok;

-

współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego w wysokości 74,64 %;

-

średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat tj. 209 miesięcy (komunikat Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn).

Decyzją z dnia 15 stycznia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przeliczył M. C. kapitał początkowy i ustalił jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 75.482,44 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął:

-

podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 601,17 zł (pomnożono wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 49,24% - wyliczony z przeciętnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych to jest od 1984 roku do 1993 roku przez kwotę bazową – 1.220,89 zł);

-

okresy składkowe (13 lat, 7 miesięcy i 29 dni – 163 miesiące);

-

okresy nieskładkowe 2 dni;

-

okres 4 lat, 6 miesięcy i 4 dni sprawowania opieki nad dziećmi – 54 miesiące przy zastosowaniu przelicznika 1,3 za każdy rok;

-

współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego w wysokości 75,02 %;

-

średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat to jest 209 miesięcy (komunikat Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn).

Decyzją z dnia 11 lutego 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przeliczył M. C. kapitał początkowy i ustalił jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 75.624,56 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął:

-

podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 604,10 zł (pomnożono wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 49,48% - wyliczony z przeciętnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych to jest za lata 1984 – 1993 przez kwotę bazową – 1.220,89 zł);

-

okresy składkowe (13 lat 7 miesięcy i 29 dni – 163 miesiące),

-

okresy nieskładkowe 2 dni;

-

okres 4 lat 6 miesięcy i 4 dni sprawowania opieki nad dziećmi – 54 miesiące przy zastosowaniu przelicznika 1,3 za każdy rok;

-

współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego w wysokości 75,02 %;

-

średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat to jest 209 miesięcy (komunikat Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn).

W dniu 10 marca 2016 roku do organu rentowego wpłynęło odwołanie M. C. od ww. decyzji, w którym wniosła o ich zmianę. W treści odwołania M. C. wskazała, że dokonane przez organ rentowy wyliczenia są dla niej niekorzystne, gdyż w latach 1991 – 1993 pobierała zasiłek dla bezrobotnych i tym samym wskaźnik wysokości podstawy wyliczony z uwzględnieniem tych lat jest dla niej niekorzystny. Zdaniem wnioskodawczyni , możliwym jest wyliczenie wskaźnika z lat 1981 – 1990 , gdyż pozostawała ona wówczas w zatrudnieniu i miała ciągłość pracy. M. C. podniosła ,że nie jest dla niej zrozumiałym sposób obliczania wskaźnika za 1986 r.

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

W uzasadnieniu odwołania wyjaśnił, iż decyzją z dnia 20 listopada 2015 roku Zakład ustalił wartość kapitału początkowego dla ubezpieczonej i przyjął wówczas najkorzystniejszy dla niej wskaźnik wysokości podstawy wyliczony z lat 1984 – 1993. Kolejną decyzją z dnia 15 stycznia 2016 roku doliczono ubezpieczonej okres jej zatrudnienia od 5 maja 1986 roku do 5 października 1986 roku, co skutkowało wzrostem stażu i zmianą współczynnika z 74,64% na 75,02%. Jednocześnie wskutek zmiany proporcji co do ilości przepracowanych miesięcy w 1986 roku (z 8 na 12 miesięcy) zmienił się stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za 1986 roku z 43,29% na 38,26% (wskaźnik wysokości wymiaru wyliczony z lat 1984 – 1993 wyniósł 49,24%). Organ rentowy zaznaczył, że w decyzji z dnia 15 stycznia 2016 r. nie uwzględniono ubezpieczonej okresu zatrudnienia na stanowisku ajenta od 14 lipca 1976 roku do 1 września 1976 roku, gdyż przedłożony dokument nie zawierał informacji o opłaconych składkach. Kolejną decyzją z dnia 11 lutego 2016 roku ponownie przeliczono ubezpieczonej kapitał początkowy, a wskutek przyjęcia innych proporcji za 1993 rok (zmiana z 12 na 11 miesięcy), wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 49,48% i jest to wariant najkorzystniejszy dla ubezpieczonej (wyliczony z lat 1984 – 1993). Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaznaczył, że do ustalenia współczynnika proporcjonalnego przyjęto staż pracy ubezpieczonej w wymiarze 18 lat, 2 miesięcy i 5 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2016 roku Sąd połączył sprawę o sygnaturze akt VIII U 723/16 ze sprawą o sygnaturze akt VIII U 722/16 w celu ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz zarządził ich prowadzenie pod sygnaturą VIII U 722/16.

(postanowienie k.6 akt o sygn. VIII U 723/16)

Postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2016 r. Sąd połączył sprawę o sygnaturze akt VIII U 724/16 ze sprawą o sygnaturze akt VIII U 722/16 w celu ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz zarządził ich prowadzenie pod sygnaturą VIII U 722/16.

(postanowienie k.6 akt o sygn. VIII U 724/16)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona M. C. urodziła się (...).

W dniu 30 października 2015 roku ubezpieczona złożyła wniosek o emeryturę, a decyzją z dnia 20 listopada 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeliczył jej kapitał początkowy i ustalił jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 75.008,01 zł.

(wniosek k.1 – 8 odwrót akt ZUS , decyzja k.58 – 58 odwrót akt ZUS)

Do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wynagrodzenia ubezpieczonej w następującej wysokości:

-

za rok 1984 – 91.240 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 202.056 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 45,16 %,

-

za rok 1985 – 96.450 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 240.060 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 48,21 %,

-

za rok 1986 – 83.442 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 289.140 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 43,29 %,

-

za rok 1987 – 221.083 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 350.208 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 63,13 %,

-

za rok 1988 – 400.298 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 637.080 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 62,83 %,

-

za rok 1989 – 1.612.456 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 2.481.096 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 64,99 %,

-

za rok 1990 – 7.487.000 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 12.355.644 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 80,79 %,

-

za rok 1991 – 6.000.500 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 21.240.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 30,82 %,

-

za rok 1992 – 10.848.900 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 35.220.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 30,80 %,

-

za rok 1993 – 13.116.000 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 47.940.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 29,85 %,

Wyliczony na podstawie powyższych danych wskaźnik wyniósł 49,99%.

(obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego k. 59 akt ZUS)

W dniu 3 grudnia 2015 r. M. C. złożyła wniosek o doliczenie do stażu pracy okresu pracy od 14 lipca 1976 roku do 1 września 1976 roku (na stanowisku ajenta) oraz od 5 maja 1986 roku do 5 października 1986 roku (na stanowisku sprzedawcy). Po rozpoznaniu wniosku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 15 stycznia 2016 roku przeliczył kapitał początkowy i ustalił jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 75.482,44 zł.

(wniosek k.61 akt ZUS, decyzja k.79 – 79 odwrót akt ZUS)

Do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wynagrodzenia ubezpieczonej w następującej wysokości:

-

za rok 1984 – 91.240 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 202.056 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 45,16 %,

-

za rok 1985 – 96.450 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 240.060 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 48,21 %,

-

za rok 1986 – 110.616,19 zł , co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 289.140 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 38,26 %,

-

za rok 1987 – 221.083 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 350.208 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 63,13 %,

-

za rok 1988 – 400.298 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 637.080 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 62,83 %,

-

za rok 1989 – 1.612.456 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 2.481.096 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 64,99 %,

-

za rok 1990 – 7.487.000 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 12.355.644 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 80,79 %,

-

za rok 1991 – 6.000.500 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 21.240.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 30,82 %,

-

za rok 1992 – 10.848.900 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 35.220.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 30,80 %,

-

za rok 1993 – 13.116.000 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 47.940.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 29,85 %,

Wyliczony na podstawie powyższych danych wskaźnik wyniósł 49,24%.

(obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego - k.75 akt ZUS)

W dniu 27 stycznia 2016 roku M. C. złożyła wniosek o przeliczenie emerytury. Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 11 lutego 2016 roku przeliczył kapitał początkowy i ustalił jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 r. w wysokości 75.624,56 zł.

(wniosek k.86 – 87 akt ZUS ,decyzja k.93 – 93 odwrót akt ZUS)

Do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wynagrodzenia ubezpieczonej w następującej wysokości:

-

za rok 1984 – 91.240 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 202.056 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 45,16 %,

-

za rok 1985 – 96.450 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 240.060 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 48,21 %,

-

za rok 1986 – 110.616,19 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 289.140 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 38,26 %,

-

za rok 1987 – 221.083 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 350.208 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 63,13 %,

-

za rok 1988 – 400.298 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 637.080 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 62,83 %,

-

za rok 1989 – 1.612.456 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 2.481.096 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 64,99 %,

-

za rok 1990 – 7.487.000 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 12.355.644 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 80,79 %,

-

za rok 1991 – 6.000.500 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 21.240.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 30,82 %,

-

za rok 1992 – 10.848.900 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 35.220.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 30,80 %,

-

za rok 1993 – 13.116.000 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 47.940.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 29,85 %,

Wyliczony na podstawie powyższych danych wskaźnik wyniósł 49,48%.

(obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego k.91 akt ZUS)

Podczas zatrudnienia (na stanowisku ajenta) w Gminnej Spółdzielni (...) w G. w okresie od 14 lipca 1976 roku do 1 września 1976 roku, wynagrodzenie M. C. wyniosło:

- za lipiec 1976 roku – 1.228 zł

- za sierpień 1976 roku – 1.709 zł

(dokumentacja pracownicza ubezpieczonej k.30)

W okresie od 5 maja 1986 roku do 5 października 1986 roku M. C. była zatrudniona (w oparciu o umowę o pracę) w Punkcie Sprzedaży L. prowadzonym przez E. Z.. Z treści umowy o pracę z dnia 5 maja 1986 roku wynika, że jej miesięczne wynagrodzenie wynosiło 15.000 zł.

(dokumentacja z Gminnej Spółdzielni (...) w G. k.32 – 47)

Przy uwzględnieniu powyższych zarobków z ww. okresów, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 51,16 % (lata 1984 – 1993), a jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 roku 76.634,03 zł.

Do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wynagrodzenia ubezpieczonej w następującej wysokości:

-

za rok 1984 – 91.240 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 202.056 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 45,16 %,

-

za rok 1985 – 96.450 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 240.060 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 48,21 %,

-

za rok 1986 – 158.942 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 289.140 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 54,97 %,

-

za rok 1987 – 221.083 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 350.208 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 63,13 %,

-

za rok 1988 – 400.298 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 637.080 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 62,83 %,

-

za rok 1989 – 1.612.456 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 2.481.096 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 64,99 %,

-

za rok 1990 – 7.487.000 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 12.355.644 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 80,79 %,

-

za rok 1991 – 6.000.500 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 21.240.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 30,82 %,

-

za rok 1992 – 10.848.900 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 35.220.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 30,80 %,

-

za rok 1993 – 13.116.000, zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 47.940.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 29,85 %,

Wyliczony na podstawie powyższych danych wskaźnik wyniósł 51,16%.

(pismo pełnomocnika organu rentowego k.54, obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego w aktach ZUS)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z dokumentów dotyczących zatrudnienia M. C. w Gminnej Spółdzielni (...) w G. oraz w Punkcie Sprzedaży L. prowadzonym przez E. Z.. Żadna ze stron postępowania nie kwestionowała ani autentyczności ani treści tych dokumentów, a co również istotne ubezpieczona nie wnosiła zastrzeżeń do wyliczeń dokonanych przez pełnomocnika ZUS.

Na podstawie załączonej dokumentacji, organ rentowy dokonał hipotetycznego wyliczenia wysokości kapitału początkowego M. C., a Sąd nie znalazł podstaw, aby zakwestionować wiarygodność tego wyliczenia.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie M. C. jest uzasadnione.

Zgodnie z treścią art.173 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych(tekst jednolity Dz.U. z 2016 roku, poz.887 z późn. zm.) dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy. Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art.174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art.26 ust.3 dla osób w wieku 62 lat (art.173 ust.2 ww. ustawy). Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy (art.173 ust.3 ww. ustawy).

Zgodnie z treścią art.174 ust.1 i 2 ww. ustawy kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art.53, z uwzględnieniem ust.2-12. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1.  okresy składkowe, o których mowa w art.6,

2.  okresy nieskładkowe, o których mowa w art.7 punkt 5,

3.  okresy nieskładkowe, o których mowa w art.7 punkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego, w myśl ust.3 art.174 ww. ustawy, ustala się na zasadach określonych w art. 5, 16, 17 ust.1 i 3 oraz art.18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed 1 stycznia 1999 roku.

Istota niniejszego postępowania sprowadziła się do rozstrzygnięcia czy możliwym jest przyjęcie innych wartości wynagrodzenia przy wyliczaniu ubezpieczonej kapitału początkowego. Nie ulegało bowiem wątpliwości, że wartość kapitału początkowego ubezpieczonej przekłada się bezpośrednio na wysokość świadczenia emerytalnego.

W postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (sporne czy też niemożliwe do udowodnienia przy pomocy dowodu z dokumentu) mogą być dowodzone wszelkimi dostępnymi środkami, które Sąd uzna za pożądane i celowe, co wynika także z treści przepisu art.473 k.p.c.

Jak stanowi §21 ust.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Wskazana regulacja §21 ust.1 powołanego rozporządzenia stanowiąca odpowiednik obowiązującego do dnia 23 listopada 2011 roku §20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. nr 10, poz.49) wyznacza kierunek postępowania dowodowego, nie oznacza to jednak aby wysokość uzyskiwanego uposażenia nie mogła być wskazana i w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia danego zainteresowanego (tak stanowi m. in. teza wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku - II UKN 186/97, OSNAP 1998/11/324, a także wyroki: Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 1997 roku - III AUa 105/97, Apel. W-wa 1997/2/7, Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 27 czerwca 1995 roku - III AUr 177/95, OSA 1996/10/32, czy Sądu Apelacyjnego Białymstoku - III AUr 294/93, PS - wkład. 1994/3/6).

Do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych może być uwzględnione tylko wynagrodzenie faktycznie uzyskane przez ubezpieczoną w danym okresie, a nie zaś wynagrodzenie ustalone na podstawie przypuszczeń czy też uśrednień. Jedynie wynagrodzenie ubezpieczonej ustalone w sposób niewątpliwy, wobec którego nie istnieje wątpliwość, iż zostało ono zawyżone, może być podstawą do ustalenia współczynnika wysokości podstawy wymiaru.

W ocenie Sądu przedłożona dokumentacja pozwoliła ponad wszelką wątpliwość ustalić wysokość wynagrodzenia osiąganego przez ubezpieczoną w spornych okresach. Na podstawie tej dokumentacji, organ rentowy obliczył wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz jego wartość, a wyliczenia te nie były kwestionowane przez ubezpieczoną.

Wyliczony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 51,16 % (z lat 1984 – 1993) i okazał się wyższy od dotychczas przyjmowanego przez organ rentowy względem ubezpieczonej.

Wobec powyższego Sąd, na podstawie art.477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżone decyzję i ustalił wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego M. C. na 51,16%, obliczony na podstawie wynagrodzeń z lat 1984-1993.

( S.B.)

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS.

2.  Wypożyczyć pełnomocnikowi ZUS akta rentowe, zobowiązując do zwrotu w razie złożenia apelacji.

3.  Doręczyć pełnomocnikowi ZUS odpisy protokołów rozpraw.

25.08.2017 r.