Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 kwietnia 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych - (...) Oddział w Ł. stwierdził, iż J. B. (1), jako pracownik płatnika składek - (...) w Ł. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu oraz wypadkowemu od dnia 4 stycznia 2010 roku.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ze zgromadzonego materiału dowodowego wynikało, że od dnia 4 stycznia 2010 roku tj. po niezdolności do pracy z powodu choroby J. B. (1) nie wykonywał pracy w (...) w Ł., a obliczanie za wnioskodawcę składek na ubezpieczenia społeczne za miesiące od stycznia 2010 roku do lutego 2021 roku miało jedynie na celu uprawdopodobnienie jego powrotu do pracy w celu skorzystania z kolejnej wypłaty zasiłku chorobowego oraz uzyskania wyższego świadczenia emerytalnego. Według Zakładu Ubezpieczeń Społecznych kontynuowanie zgłoszenia J. B. (1) do ubezpieczeń, jako pracownika uczelni, było czynnością pozorną.

/decyzja z dnia 23 kwietnia 2021 roku – k. 81-85 załączonych akt rentowych/

W dniu 12 maja 2021 roku J. B. (1) złożył odwołanie od powyższej decyzji. /odwołanie – k. 3-4/

W dniu 16 czerwca 2021 roku odwołanie od decyzji z dnia 23 kwietnia 2021 roku złożył również płatnik składek - (...) w Ł. wnosząc o jej uchylenie. /odwołanie – k. 3-4 akt połączonej sprawy VIII U 1739/21/

Odpowiadając na odwołania pismami z 11 czerwca 2021 roku oraz z 2 lipca 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wywodząc, jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. /odpowiedź na odwołanie z dnia 11 czerwca 2021 roku – k. 5-9, odpowiedź na odwołanie z dnia 2 lipca 2021 roku – k. 26-28v akt połączonej sprawy VIII U 1739/21/

Postanowieniem z dnia 8 lipca 2021 roku Sąd Okręgowy w Łodzi, VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych połączył sprawę z odwołania płatnika składek (...) w Ł. od decyzji organu rentowego z dnia 23 kwietnia 2021 roku ze sprawą z odwołania J. B. (1) od tej decyzji. /postanowienie – k. 30 akt połączonej sprawy VIII U 1739/21/

Na rozprawie w dniu 13 grudnia 2022 roku wnioskodawca poparł odwołanie, z kolei pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołań oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. /oświadczenie wnioskodawcy – e – protokół z dnia 13 grudnia 2022 roku – 00:32:01 i dalej, oświadczenie pełnomocnika organu rentowego – e – protokół z dnia 13 grudnia 2022 roku – 00:32:48 i dalej/

Wyrokiem z dnia 29 grudnia 2022 roku Sąd Okręgowy w Łodzi – VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołania J. B. (1) i (...) w Ł. oraz zasądził od J. B. (1) na rzecz organu rentowego kwotę 180 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. (wyrok k 1624)

J. B. (1) oraz (...) w Ł. wnieśli apelacje o powyższego wyroku. (apelacje k 1645-1650 i k 1651)

Wyrokiem z dnia 25 stycznia 2024 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych uchylił zaskarżony wyrok, przekazując sprawę Sądowi Okręgowemu w Łodzi do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego. (wyrok k 1736)

W uzasadnieniu powyższego orzeczenia Sąd odwoławczy wskazał, że w sprawie niniejszej konieczne staje się ustalenie na jakiej podstawie J. B. (1) został zatrudniony na uczelni od dnia 1 lutego 2005r. i w związku z tym w jaki sposób mogło dojść do rozwiązania stosunku pracy i w jakiej dacie, konieczne jest też rozstrzygnięcie jaki skutek prawny w aspekcie prawa pracy wywołało powołanie J. B. (1) na stanowisko rektora, które to stanowisko zajmował także po 4 stycznia 2010r. Sąd Apelacyjny uznał nadto za błędne stanowisko Sądu Okręgowego przyjmujące, że J. B. (1) nie był przez nikogo rozliczany ze swojej pracy i nie otrzymywał poleceń służbowych, gdyż był rektorem, ponieważ nadzór nad rektorem uczelni niepublicznej z zakresu prawa pracy powierzony jest założycielowi.

Sąd Apelacyjny wskazał także, że odnośnie ustalonej przez Sąd Okręgowy złej kondycji finansowej uczelni konieczne jest ustalenie, w jakim okresie uczelnia faktycznie działała zgodnie z celem jej założenia, czy też faktycznie zaprzestała działalności i generowała tylko straty, twierdząc, że z ustaleń Sądu Okręgowego ta okoliczność nie wynika, bowiem Sąd ustalił, że w spornym okresie J. B. (1) dokonywał na rzecz pracowników płatnika składek przelewów z prywatnego konta bankowego opiewające na kwoty należnych tym pracownikom wynagrodzeń za pracę, przekazywał również pieniądze do kasy, która wypłacała pracownikom pensję w formie gotówkowej, nadto wykonywał obowiązki rektora.

W swych motywach Sąd Apelacyjny podkreślił, że samo zaprzestanie działalności przez pracodawcę nie jest zdarzeniem prawnym, z którym ustawodawca wiąże ustanie stosunku pracy, gdyż może być on rozwiązany wyłącznie na podstawie zdarzeń prawnych określonych w ustawach (ustawa o szkolnictwie wyższym, kodeks pracy), jednakże wypowiedzenie może być dokonane w sposób dorozumiany właśnie poprzez faktyczne zaprzestanie działalności. Umowa rozwiązuje się wówczas z upływem okresu wypowiedzenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2015r., (...) UK 227/14, L.). Przywołał też stanowisko Sądu Najwyższego, że wada oświadczenia woli w postaci pozorności nie może wynikać z okoliczności powstałych po zawarciu umowy o pracę. Innymi słowy, samo zaprzestanie wykonywania umówionej pracy, nie jest przesłanką prowadząca do uznania pozorności umowy o pracę (por. wyrok z dnia 4 listopada 2021, (...) 74/21, L.; wyrok Sądu najwyższego z dnia 25 stycznia 2023r., I (...) 147/21, L.).

Reasumując Sąd Apelacyjny wskazał, że rozpoznanie odwołania wymaga jednoznacznych ustaleń odnośnie do stosunku pracy J. B. (1) zainicjowanego umową z dnia 1 lutego 2005r., powołaniem na stanowisko rektora, działalnością uczelni, wykonywaniem obowiązków pracowniczych przez skarżącego, jego niezdolnością do pracy, a szczegółowemu uzasadnieniu podlegać musi data wskazana w decyzji, od której J. B. (1) nie podlega ubezpieczeniom społecznym.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. B. (1) urodził się w dniu (...). /bezsporne/

Decyzją Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 grudnia 2004 roku (...) w Ł. została wpisana do rejestru niepaństwowych uczelni zawodowych. /decyzja z dnia 30 grudnia 2004 roku – k. 53-55 załączonych akt rentowych/

Założycielem (...) w Ł. jest (...) - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.. Wspólnikami spółki są: A. B. (18 udziałów), B. Ł. (15 udziałów), W. B. (15 udziałów) oraz J. B. (1) (18 udziałów).

Spółkę reprezentuje Zarząd, w skład którego wchodzą A. B. (Prezes Zarządu), B. Ł. (Wiceprezes Zarządu).

W skład Rady Nadzorczej wchodzą: J. B. (1), W. B. oraz M. Ł..

/wypis z Krajowego Rejestru Sądowego – k. 14-21 załączonych akt rentowych, statut (...) w Ł. – (koperta) – k. 447, nadto: zeznania wnioskodawcy J. B. (1) – e – protokół z dnia 13 grudnia 2022 roku – 00:24:40 i dalej/

(...) w Ł. jest niepubliczną uczelnią zawodową o profilu praktycznym prowadzącą studia pierwszego stopnia, ale może prowadzić studia drugiego stopnia.

Uczelnia początkowo działała na podstawie statutu zatwierdzonego decyzją Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 grudnia 2004 roku, zgodnie z którym nadzór nad nią sprawował minister właściwy dla spraw szkolnictwa wyższego w zakresie określonym ustawą z dnia 26 czerwca 1997 r. o szkołach wyższych zawodowych (Dz.U. Nr 96, poz.590 zpóźn.zm.) oraz (...) spółka z o.o. w Ł. w zakresie ustalonym jej statutem.

Rektor – zgodnie z zapisem § 18 tego statutu – kierował działalnością uczelni i reprezentował ją na zewnątrz, był przełożonym wszystkich pracowników i studentów uczelni, a zakres jego zadań określa ustawa i postanowienia statutu.

Rektora wybierał senat spośród zaakceptowanych przez założyciela osób posiadających tytuł naukowy, stopień doktora habilitowanego albo stopień naukowy i stanowisko profesora. (§ 19 ust.1)

Pracownikami uczelni – zgodnie z § 22 ust.1 byli:

1)  pracownicy dydaktyczni,

2)  pracownicy inżynieryjno – techniczni,

3)  pracownicy biblioteczni oraz dokumentacji naukowo – technicznej,

4)  pozostali pracownicy.

Pracownicy dydaktyczni byli nauczycielami akademickimi zatrudnionymi na stanowiskach:

1)  profesora,

2)  wykładowcy,

3)  asystenta. (§ 22 ust.2)

Na stanowisku profesora mogła być zatrudniona osoba posiadająca tytuł naukowy lub stopień naukowy doktora habilitowanego albo stopień naukowy doktora oraz doświadczenie zawodowe związane z prezentowaną przez siebie specjalnością, zdobyte poza szkolnictwem wyższym w okresie co najmniej 5 lat (§ 23 ust.1).

/statut k 1805-1815/

Kolejną decyzją Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 29 września 2006 roku nadano (...) nowy statut, zgodnie z którym nadzór nad nią sprawował minister właściwy dla spraw szkolnictwa wyższego.

Postanowiono, że uczelnia działa na podstawie ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U., Nr 164, poz.1365) oraz statutu.

Zgodnie z § 17 statutu rektora powoływał i odwoływał założyciel, po zaopiniowaniu przez senat, spośród osób posiadających stopień naukowy, kadencja rektora trwała 4 lata, z możliwością ponownego powołania, kadencja zaczynała się od 1 września, a kończyła 31 sierpnia w roku, w którym upływała kadencja; rektor kierował działalnością naukowo – dydaktyczną uczelni i reprezentował ją na zewnątrz, był przełożonym pracowników i studentów.

Do kompetencji rektora – zgodnie z § 18 ust. 1 - należało:

1)  sprawowanie nadzoru nad działalnością dydaktyczną i badawczą uczelni,

2)  występowanie do ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego z wnioskami o uruchomienie w uczelni nowych kierunków,

3)  nawiązywanie stosunku pracy z nauczycielami akademickimi oraz pracownikami nie będącymi nauczycielami akademickimi,

4)  tworzenie, przekształcanie i likwidowanie jednostek organizacyjnych,

5)  ustalanie regulaminu organizacyjnego, regulaminu pracy oraz regulaminu wynagradzania,

6)  opracowywanie projektu regulaminu studiów i regulaminu studiów podyplomowych,

7)  określenie zakresu obowiązków prorektorów,

8)  przyznawanie, po zaopiniowaniu przez senat, nagród dla nauczycieli akademickich i osób nie będących nauczycielami akademickimi,

9)  zwoływani posiedzeniu senatu i przewodniczenie im,

10)  podejmowanie decyzji dotyczących mienia i gospodarki uczelni zakresie zwykłego zarządu, a w sprawach przekraczających zwykły zarząd − przedstawianie ich założycielowi do zatwierdzenia,

11)  ustalanie zasad pobierania wysokości opłaca naukę,

12)  sprawowanie nadzoru nad administracją i gospodarką uczelni,

13)  opracowanie planu finansową − rzeczowego uczelni i przedstawienie go do opinii senatu,

14)  powoływanie członków komisji dyscyplinarnych dla studentów,

15)  podejmowanie decyzji w sprawach współpracy uczelni z ośrodkami naukowymi gospodarczymi,

16)  dbanie o przestrzeganie prawa oraz zapewnienie bezpieczeństwa na terenie uczelni,

17)  opracowywanie organizacji roku akademickiego.

Jako zwierzchnik wszystkich studentów rektor rozpatrywał odwołania od decyzji dziekanów, prowadził rejestr uczelnianych organizacji studenckich, podejmował czynności określone w przepisach ustawy w zakresie dyscypliny i odpowiedzialności studentów, w tym powoływał rzecznika dyscyplinarnego. (§ 18 ust.2)

Rektor składał ministrowi właściwemu ds. szkolnictwa wyższego oraz założycielowi, zaopiniowane przez senat, roczne sprawozdanie z działalności uczelni. (§ 18 ust.3)

Zgodnie z § 21 ust.1 i 2 uczelnia zatrudniała nauczycieli akademickich i pracowników niebędących nauczycielami akademickimi, przy czym nauczyciele akademiccy byli zatrudniani na stanowiskach określonych w art.110 i 113 ustawy.

Nawiązanie stosunku pracy z nauczycielem akademickim następowało na podstawie mianowania albo umowy o pracę. Umowę o pracę zawierał i rozwiązywał rektor, a stosunek pracy na podstawie mianowania nawiązywał i rozwiązywał rektor na zasadach określonych w ustawie; rozwiązanie stosunku pracy z mianowanym nauczycielem akademickim z innych ważnych przyczyn niż określone w ustawie mogło nastąpić po uzyskaniu zgody senatu (§ 23 ust.1, 3 -5).

/statut k 1818-1827 odw./

Kolejny statut obowiązujący od 1 maja 2019 roku przewidywał, że nadzór nad uczelnią w zakresie określonym ustawą z dnia 20 lipca 2018 roku - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce sprawuje Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Uczelnia jest instytucją działającą według zasady non – profit, zgodnie z którą przychody w całości przeznaczone są na działalność statutową.

Rektor kieruje działalnością Uczelni i reprezentuje ją na zewnątrz, jest przełożonym pracowników, studentów, słuchaczy i kursantów Uczelni.

Rektor podejmuje decyzje we wszystkich sprawach dotyczących Uczelni, z wyjątkiem spraw zastrzeżonych przez ustawę lub Statut do kompetencji innych organów Uczelni, w szczególności:

1)  opracowuje i realizuje strategię rozwoju Uczelni;

2)  podejmuje decyzje dotyczące mienia i gospodarki Uczelni;

3)  ustala opłaty za studia wyższe, studia podyplomowe, kursy i szkolenia;

4)  tworzy, przekształca i likwiduje jednostki organizacyjne Uczelni;

5)  sprawuje nadzór nad działalnością dydaktyczną i badawczą Uczelni;

6)  sprawuje nadzór nad administracją i gospodarką Uczelni;

7)  dba o przestrzegane prawa oraz zapewnienie bezpieczeństwa na terenie Uczelni;

8)  określa zakres obowiązków prorektorów;

9)  powołuje komisje rektorskie;

10)  sprawuje nadzór nad działalnością jednostek organizacyjnych Uczelni;

11)  podejmuje działania na rzecz zapewnienia właściwych warunków funkcjonowania Uczelni;

12)  dba o zaspokojenie potrzeb socjalno – bytowych pracowników Uczelni, studentów, słuchaczy i kursantów;

13)  po uzyskaniu zgody Senatu, zawiera umowy w sprawie współpracy Uczelni z partnerami krajowymi i z partnerami mającymi siedzibę za granicą; obowiązek uzyskania zgody Senatu nie dotyczy umów z partnerami w sprawach realizacji wspólnych projektów finansowanych ze źródeł zewnętrznych, a w szczególności ze środków Unii Europejskiej i (...);

14)  powołuje i odwołuje kierowników jednostek organizacyjnych wskazanych w statucie;

15)  nawiązuje, zmienia lub rozwiązuje stosunek pracy z pracownikami Uczelni;

16)  zawiera umowy o prowadzenie zajęć dydaktycznych przez osoby spoza Uczelni;

17)  tworzy i likwiduje studia podyplomowe – na wniosek właściwego dziekana lub kierownika innej właściwej jednostki organizacyjnej – oraz wyraża zgodę na uruchomienie ich kolejnej edycji;

18)  tworzy i likwiduje kursy dokształcające i szkolenia – na wniosek kierownika jednostki organizującej kurs lub szkolenia;

19)  powołuje – na wniosek dziekana (lub kierownika innej jednostki organizacyjnej) pełnomocników i kierowników mu podległych;

20)  podejmuje decyzje w sprawach wynikających ze stosunku pracy pracowników Uczelni;

21)  sprawuje nadzór nad organizacją okresowych ocen nauczycieli akademickich;

22)  powołuje rzeczników dyscyplinarnych;

23)  udziela pracownikom Uczelni płatnych urlopów naukowych i urlopów dla poratowania zdrowia oraz urlopów bezpłatnych, przyznaje stypendia;

24)  obniża wymiar pensum dydaktycznego nauczycielom akademickim w wypadkach, o których mowa w statucie;

25)  ustala zakres i wymiar obowiązków naukowych i organizacyjnych pracowników naukowych zatrudnionych w Uczelni;

26)  inicjuje opracowanie regulaminów wewnętrznych Uczelni;

27)  inicjuje i podejmuje decyzje związane z realizacją art. 86c ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;

28)  występuje do władz państwowych z wnioskami o przyznawania orderów, odznaczeń i tytułów honorowych pracownikom uczelni;

29)  przewodniczy obradom Senatu;

30)  podejmuje decyzje we wszystkich innych sprawach dotyczących Uczelni, jeżeli ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce lub Statut nie stanowią inaczej;

Rektor dba o przestrzeganie na Uczelni wysokich standardów etycznych i stosowanie dobrych praktyk.

Pracownikami Uczelni są nauczyciele akademiccy oraz pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi.

Nauczycielami akademickimi są:

a)  pracownicy naukowo – dydaktyczni;

b)  pracownicy dydaktyczni;

c)  dyplomowani bibliotekarze oraz pracownicy dokumentacji i informacji naukowej.

Pracownicy naukowo – dydaktyczni są zatrudnieni na stanowiskach:

a)  profesora zwyczajnego;

b)  profesora nadzwyczajnego;

c)  profesora wizytującego;

d)  docenta;

e)  asystenta;

Pracownicy dydaktyczni są zatrudnieni na stanowiskach:

a)  profesora zwyczajnego;

b)  profesora nadzwyczajnego;

c)  profesora wizytującego;

d)  asystenta;

e)  starszego wykładowcy;

f)  wykładowcy;

g)  lektora;

h)  instruktora.

Nawiązanie stosunku pracy z nauczycielem akademickim następuje na czas określony albo na czas nieokreślony, na podstawie mianowania albo umowy o pracę.

Stosunek pracy z nauczycielem akademickim nawiązuje i rozwiązuje Rektor:

a)  na wniosek dziekana (zaopiniowany przez właściwą radę wydziału);

b)  z własnej inicjatywy.

Czas pracy nauczyciela akademickiego jest określony zakresem jego obowiązków w zakresie dydaktyki (pensum), badań naukowych i organizacyjnych.

Szczegółowy zakres i wymiar obowiązków nauczyciela akademickiego określa Rektor.

Pensum dydaktyczne jest to określona liczba godzin zajęć dydaktycznych w danym roku akademickim, do której wykonania zobowiązany jest nauczyciel akademicki na podstawie art. 127 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Wymiar rocznego pensum określony jest w godzinach obliczeniowych (jedna godzina obliczeniowa odpowiada 45 minutom zegarowym) i zależy od zajmowanego stanowiska, wymiaru etatu, a także okresu zatrudnienia. Zasady ustalania pensum dydaktycznego, warunki jego obniżania oraz zasady obliczania godzin dydaktycznych określa corocznie zarządzeniem Rektor.

Obowiązkiem nauczyciela akademickiego jest pełne wykonanie ustalonego dla niego pensum podanego w godzinach obliczeniowych. Rektor może udzielać nauczycielom akademickim zniżek godzin dydaktycznych z tytułu pełnionej funkcji oraz wieku.

Do obowiązków nauczyciela akademickiego należy (w ramach etatu):

a)  prowadzenie w ramach ustalonego pensum zajęć dydaktycznych na wszystkich poziomach kształcenia, do których zalicza się: wykłady, ćwiczenia audytoryjne i laboratoryjne, lektoraty, konwersatoria, seminaria, zajęcia laboratoryjne, zajęcia projektowe, zajęcia wychowania fizycznego w razie konieczności również prowadzenie zajęć lekcyjnych zgodnych ze standardami nauczania w szkołach ponadpodstawowych;

b)  wykonywanie innych prac związanych z procesem dydaktycznym, do których w szczególności zalicza się: konsultacje, hospitacje, dyżury dydaktyczne, przeprowadzanie egzaminów, kolokwiów i sprawdzianów, promotorstwo prac dyplomowych oraz ich sprawdzanie i recenzowanie, sprawdzanie prac kontrolnych, prowadzenie zajęć poza campusem Uczelni, karty modułu/przedmiotu;

c)  prowadzenie prac badawczych lub rozwojowych niezbędnych do kształcenia kadr;

d)  wykonywanie prac organizacyjnych związanych z procesem dydaktycznym lub badaniami naukowymi;

e)  udział w posiedzeniach Rady Wydziału, o ile pracownik jest jej członkiem, udział w pracach komisji przeprowadzającej egzaminy dyplomowe na studiach pierwszego stopnia, a także udział w innych komisjach wydziałowych, uczelnianych oraz senackich.

Wymiar pensum w całym roku akademickim wynosi:

a)  pracownicy naukowo – dydaktyczni zatrudnieni na stanowisku:

- profesora zwyczajnego – 30-240 godz.;

- profesora nadzwyczajnego - 30-240 godz.;

- profesora wizytującego - 30-240 godz.;

- asystenta – 120-240 godz.;

b)  pracownicy dydaktyczni zatrudnieni na stanowiskach:

- profesora zwyczajnego – 120-240 godz.;

- profesora nadzwyczajnego – 120-240 godz.;

- profesora wizytującego – 120-240 godz.;

- adiunkta – 120-240 godz.;

- asystenta – 120-360 godz.;

- wykładowcy – 240-360 godz.;

- lektora, instruktora – 300-540 godz.

c)  pracownicy systemu biblioteczno – informacyjnego oraz archiwum pracują zgodnie na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 roku – Kodeks pracy;

Wymiar pensum ulega obniżeniu proporcjonalnie do wymiaru etatu określonego w dokumencie kształtującym treść stosunku pracy.

Nauczyciel akademicki pełniący funkcję Rektora może być całkowicie lub częściowo w stosunku 1:2 zwolniony z obowiązku prowadzenia zajęć dydaktycznych.

/statut (...) w Ł. – (koperta) – k. 447/

W dniu 1 lutego 2005 roku doszło do podpisania przez (...) w Ł., reprezentowaną przez Kanclerza B. Ł. i J. B. (1) umowy o pracę, na podstawie której wnioskodawca został zatrudniony na czas nieokreślony z powierzeniem obowiązków profesora (...) w Ł.. W umowie ustalono, iż pracownik będzie otrzymywał wynagrodzenie składające się z:

- wynagrodzenia zasadniczego w kwocie 1.000 zł brutto płatnego w pierwszym dniu roboczym każdego miesiąca z dołu;

- wynagrodzenia za zrealizowane godziny dydaktyczne w wysokości wynikającej z odpowiedniego rozporządzenia określającego warunki wynagradzania za pracę w państwowej uczelni zawodowej, a wydanego przez Ministra właściwego dla szkolnictwa wyższego, w tym przypadku: 4.150,00 zł brutto miesięcznie przypadające na roczne pensum obejmujące roczne obciążenie dydaktyczne w liczbie 240 godzin obliczeniowych, które pomniejsza się o wynagrodzenie zasadnicze, płatne w terminie 10 dni po złożeniu rozliczenia przepracowanych godzin w poprzednim miesiącu.

/umowa o pracę z dnia 1 lutego 2005 roku – część B akt osobowych wnioskodawcy J. B. (1) – (koperta) k. 452/

J. B. (1) podpisał dokument potwierdzający zapoznanie się z instrukcją BHP obowiązującą w Uczelni. /instrukcja BHP na stanowisku pracy z komputerem i drukarką - część B akt osobowych wnioskodawcy J. B. (1) – (koperta) k. 452/

Płatnik składek zgłosił J. B. (1) do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego jako pracownika. /bezsporne/

Z dniem 1 października 2007 roku J. B. (1) na podstawie uchwały (...) sp. z o.o. z dnia 27 września 2007 roku, został powołany na stanowisko Rektora (...) w Ł. na czteroletnią kadencję do dnia 30 września 2011 roku. /powołanie - część B akt osobowych wnioskodawcy J. B. (1) – (koperta) k. 452/

W dniu 25 sierpnia 2010 roku J. B. (1) – działający jako wierzyciel złożył wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika - (...) w Ł. obejmującej likwidację majątku dłużnika. We wniosku powoływał się na brak majątku dłużnika oraz nieuregulowane zobowiązania wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Urzędu Skarbowego. W jego ocenie, wniosek podyktowany był niewypłacalnością uczelni, która nie regulowała swoich wymagalnych zobowiązań. /wniosek – k. 2 załączonych akt sprawy XIV GU 74/10/

Postanowieniem z dnia 9 września 2010 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, Sąd Gospodarczy, XIV Wydział Gospodarczy dla Spraw Upadłościowych i Naprawczych oddalił wniosek J. B. (1). Postanowienie stało się prawomocne z dniem 19 października 2010 roku. /postanowienie wraz z uzasadnieniem – k. 18-19 załączonych akt sprawy XIV GU 74/10/

Zaświadczeniem lekarskim z dnia 1 września 2012 roku stwierdzono, iż J. B. (1), wobec braku przeciwwskazań zdrowotnych, jest zdolny do wykonywania pracy.

/zaświadczenie lekarskie - część A akt osobowych wnioskodawcy J. B. (1) – (koperta) k. 452/

Z dniem 1 września 2015 roku J. B. (1) został powołany przez Zarząd (...) sp. z o.o. na stanowisko Rektora (...) w Ł. na czteroletnią kadencję do dnia 31 sierpnia 2019 roku. /powołanie – k. 1469, część B akt osobowych wnioskodawcy J. B. (1) – (koperta) k. 452/

Aneksem (datowanym na dzień 14 września 2016 roku) do umowy o pracę z 1 lutego 2005 roku, strony zgodnie oświadczyły, iż z dniem 1 października 2016 roku ulegają zmianie warunki zatrudnienia na (...) (...) z siedzibą w Ł..

Warunki zatrudnienia (ustalenia stron):

1)  rodzaj umówionej pracy: pracownik naukowo - dydaktyczny - profesor nadzwyczajny;

2)  miejsce wykonywania pracy: siedziba pracodawcy przy ul. (...) oraz przy ul. (...);

3)  wynagrodzenie: płatne co miesiąc z dołu, w wysokości minimalnego wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy ogłaszanego corocznie w Rozporządzeniu Rady Ministrów na podstawie art. 2, art. 4 i art. 6 ustawy z 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. poz. 1679, z późn. zm.).

Składniki wynagrodzenia:

1)  za pracę dydaktyczną w wymiarze 0,75 wynagrodzenia;

2)  za pracę naukowo - dydaktyczną - prowadzenie prac dyplomowych/podyplomowych - 0,125 wynagrodzenia;

3)  za prace organizacyjne w wymiarze - 0,125 wynagrodzenia.

Czas pracy: zgodnie z § 65 w związku z § 66 Statutu (...) w Ł. Założyciela oraz przepisy Prawa o szkolnictwie wyższym.

Zakres obowiązków obejmował:

a)  kształcenie i wychowywanie studentów oraz słuchaczy, w tym nadzorowanie opracowywania przez studentów i słuchaczy prac zaliczeniowych, semestralnych, dyplomowych, pod względem merytorycznym i metodycznym;

b)  prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych i uczestniczenie w pracach dyplomowych studentów i pracach końcowych słuchaczy;

c)  uczestniczenie w pracach organizacyjnych Uczelni oraz innych wynikających z Prawa o szkolnictwie wyższym.

/aneks do umowy o pracę z dnia 14 września 2016 roku - część B akt osobowych wnioskodawcy J. B. (1) – (koperta) k. 452/

Z dniem 1 września 2019 roku J. B. (1) został powołany przez Zarząd (...) sp. z o.o. na stanowisko Rektora (...) w Ł. na następną kadencję do dnia 31 sierpnia 2023 roku. /powołanie – k. 1470, część B akt osobowych wnioskodawcy J. B. (1) – (koperta) k. 452/

Płatnik składek złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych dokumenty rozliczeniowe za miesiące od kwietnia 2006 roku do grudnia 2012 roku wykazując ¼ etatu, z kolei od stycznia 2013 roku do lutego 2021 roku wykazał pełny wymiar czasu pracy. /bezsporne/

Za okres od stycznia 2013 roku do lutego 2021 roku płatnik składek złożył dokumenty rozliczeniowe, w których obliczył i rozliczył składki na ubezpieczenia społeczne od miesięcznych podstaw ich wymiaru w wysokości 8.750,00 zł. /bezsporne/

Płatnik składek sporządził rozliczenie pensum dydaktycznego nauczyciela akademickiego J. B. (1) za okres od dnia 1 października 2016 roku do dnia 30 września 2017 roku. /rozliczenie pensum dydaktycznego - część B akt osobowych wnioskodawcy J. B. (1) – (koperta) k. 452/

J. B. (1) złożył w Urzędzie Skarbowym Ł. zeznania podatkowe o wysokości osiągniętego dochodu/poniesionej straty:

- PIT-36 za lata 2010 – 2015;

- PIT-38 za lata 2011-2015;

- PIT-37 za lata 2017-2021.

/pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego Ł. – k. 1387/

W okresie objętym zaskarżoną decyzją, J. B. (1), oprócz pracy dydaktyka, wykonywał szereg czynności administracyjnych związanych z pełnieniem funkcji Rektora (...) w Ł.. Zajmował się prowadzeniem uczelni i zajęć dydaktycznych, reprezentował uczelnię podczas kontroli, potwierdzał programy kształcenia, sylabusy. Czynności te wykonywał w czasie dla siebie dogodnym. /dokumentacja z wykonywanych czynności administracyjnych – k. 843-940v, k. 1439-1457, k. 1491-1495, k. 1500, k. 1502, k. 1606-1508, k. 1531, k. 1533, k. 1535, załączona dokumentacja z postępowania kontrolnego przeprowadzonego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Biuro Kontroli i Audytu, nadto: zeznania wnioskodawcy J. B. (1) – e – protokół z dnia 13 grudnia 2022 roku – 00:24:40 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 24 maja 2022 roku – 00:32:33 i dalej, zeznania świadka M. S. – e – protokół z dnia 27 października 2022 roku – 00:05:31 i dalej, zeznania świadka A. S. – e – protokół z dnia 27 października 2022 roku – 00:19:43 i dalej, zeznania świadka M. K. (1) – e – protokół z dnia 13 grudnia 2022 roku – 00:05:01 i dalej/

W spornym okresie J. B. (1) leczył się w (...) (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ł., w (...) Centrum (...) w Ł., w (...) (...) Szpitalu (...) w Ł., w (...) Szpitalu (...) (...) – (...) Szpitalu (...) oraz w (...) sp. z o.o. z siedzibą w I..

W okresie tym był trwale całkowicie i nieodwracalnie niezdolny do uczestniczenia w czynnościach procesowych przeprowadzanych na potrzeby toczących się postępowań karnych.

/dokumentacja medyczna – (koperta) k. 102, k. 105-184v, k. 190-350, k. 354-403, k. 422-441, opinie lekarza medycyny sądowej – k. 1577-1590/

W okresie objętym decyzją J. B. (1) korzystał ze zwolnień lekarskich w następujących okresach:

- od 6 kwietnia 2020 roku do 20 kwietnia 2010 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

- od 21 kwietnia 2010 roku do 16 maja 2010 roku (za który wypłacono mu zasiłek chorobowy),

- od 13 lipca 2011 roku do 27 lipca 2011 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

- od 28 lipca 2011 roku do 29 lipca 2011 roku (za który wypłacono mu zasiłek chorobowy),

- od 27 listopada 2012 roku do 10 grudnia 2012 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

- od 16 stycznia 2013 roku do 29 stycznia 2013 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

- od 1 marca 2014 roku do 14 marca 2014 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

- od 26 lutego 2015 roku do 6 marca 2015 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

- od 25 marca 2015 roku do 29 marca 2015 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

- od 15 lutego 2016 roku do 28 lutego 2016 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

- od 2 lutego 2018 roku do 15 lutego 2018 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

- od 28 stycznia 2019 roku do 3 lutego 2019 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

- od 7 marca 2019 roku do 13 marca 2019 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

- od 11 lutego 2020 roku do 24 lutego 2020 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

- od 1 marca 2021 roku do 14 marca 2021 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

- od 28 marca 2023 roku do 10 kwietnia 2023 roku (za który należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy),

Poza wskazanymi okresami J. B. (1) – pomimo orzeczeń lekarskich o jego niezdolności do pracy – nie korzystał ze zwolnień lekarskich, wykonując pracę na rzecz płatnika.

/wykaz – załącznik do pisma pełn. ZUS z 27.02.2025 r. (k 1943) – w aktach ZUS, przesłuchanie wnioskodawcy J. B. – e-protokół rozprawy z 10.04.2025 r. – 00:36:47 i dalej/

Na czas nieobecności w pracy ubezpieczony wyznaczał pełnomocnika do pełnienia funkcji Rektora na podstawie pisemnie udzielonego pełnomocnictwa. /zestawienie zaświadczeń lekarskich – k. 59-61 załączonych akt rentowych, zeznania wnioskodawcy J. B. (1) – e – protokół z dnia 13 grudnia 2022 roku – 00:24:40 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 24 maja 2022 roku – 00:23:15 i dalej/

Na dzień wydania spornej decyzji (...) w Ł. posiadała otwarty obowiązek podatkowy w Urzędzie Skarbowym Ł. w podatku dochodowym od osób prawnych od dnia 1 stycznia 2005 roku do dnia 16 kwietnia 2015 roku – przeniesienie do Urzędu Skarbowego Ł..

W okresie od stycznia 2013 roku płatnik składek złożył w Urzędzie Skarbowym Ł. zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych CIT-8 za lata 2013-2014.

Płatnik składek posiadał również otwarty obowiązek podatkowy w Urzędzie Skarbowym Ł. w podatku dochodowym od dnia 1 stycznia 2005 roku do dnia 16 kwietnia 2015 roku – przeniesienie do Urzędu Skarbowego Ł..

W okresie od stycznia 2013 roku płatnik składek dokonywał rozliczeń w podatku dochodowym od osób fizycznych składając deklaracje roczne o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-4R za lata 2013-2014.

/informacja Naczelnika Urzędu Skarbowego Ł. – k. 77 załączonych akt rentowych/

Na koniec 2013 roku (...) w Ł. wypracowała stratę w wysokości – 84.620,64 zł, z kolei na koniec 2014 roku stratę w kwocie – 427.619,69 zł.

Według rachunku zysków i strat sporządzonego za okres od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 31 grudnia 2016 roku , (...) w Ł. wypracowała stratę w wysokości – 474.656,15 zł netto (rok poprzedni – 339.241,71 zł), natomiast według bilansu na dzień 31 grudnia 2016 roku, aktywa wyżej wymienionego podmiotu wynosiły 5.275,76 zł (rok poprzedni – 10.888,27 zł), pasywa – 5.275,76 zł (rok poprzedni – 10.888,27 zł).

Według rachunku zysków i strat za okres od dnia 1 stycznia 2017 roku do dnia 31 grudnia 2017 roku , (...) w Ł. wypracowała stratę w wysokości – 300.352,22 zł netto, natomiast według bilansu na dzień 31 grudnia 2027 roku, aktywa wyżej wymienionego podmiotu wynosiły 11.622,27 zł, pasywa – 11.622,27 zł.

Na podstawie rachunku zysków i strat za okres od dnia 1 stycznia 2018 roku do dnia 31 grudnia 2018 roku , (...) w Ł. wypracowała stratę w wysokości – 288.487,42 zł netto, natomiast według bilansu na dzień 31 grudnia 2018 roku, aktywa wyżej wymienionego podmiotu wynosiły 13.005,81 zł, pasywa – 13.005,81 zł.

Według rachunku zysków i strat za okres od dnia 1 stycznia 2019 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku , (...) w Ł. wypracowała stratę w wysokości – 210.299,48 zł netto, natomiast według bilansu na dzień 31 grudnia 2019 roku, aktywa wyżej wymienionego podmiotu wynosiły 7.586,51 zł, pasywa – 7.586,51 zł.

Zgodnie z rachunkiem zysków i strat za okres od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku , (...) w Ł. wypracowała stratę w wysokości – 171.162,17 zł netto (rok poprzedni – 210.299,48 zł), natomiast według bilansu na dzień 31 grudnia 2020 roku, aktywa wyżej wymienionego podmiotu wynosiły 14.137,17 zł (rok poprzedni – 7.586,51 zł), pasywa – 14.137,17 zł (rok poprzedni – 7.586,51 zł).

Według rachunku zysków i strat sporządzonego za okres od dnia 1 stycznia 2021 roku do dnia 31 grudnia 2021 roku , (...) w Ł. wypracowała stratę w wysokości – 820.947,08 zł netto, natomiast według bilansu na dzień 31 grudnia 2021 roku, aktywa wyżej wymienionego podmiotu wynosiły 0,00 zł, pasywa – 0,00 zł.

/rachunki zysków i strat, bilanse – k. 1405 – 1438, zestawienie dochodów płatnika składek z deklaracji CIT-8 za lata 2013-2014 – k. 75 załączonych akt rentowych/

(...) w Ł. nie regulowała na bieżąco wszystkich swoich zobowiązań. /zeznania świadka M. S. – e – protokół z dnia 27 października 2022 roku – 00:13:45 i dalej/

Postanowieniem z dnia 24 września 2015 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi M. G., po rozpoznaniu sprawy z wniosku wierzyciela A. K. przeciwko (...) w Ł. o świadczenie pieniężne, umorzył postępowanie egzekucyjne wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji. /postanowienie – k. 663-664/

Z protokołów kontroli przeprowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy Okręgowy Inspektorat Pracy w Ł. u płatnika składek (...) w Ł. wynika, iż ww. podmiot w 2015 roku dokonywał nieterminowych wypłat wynagrodzenia za pracę zatrudnionym pracownikom, z kolei w 2017 i 2018 roku nie wypłacał w ogóle pracownikom wynagrodzenia z tytułu zawartych umów o pracę. Płatnik składek nie wykonywał nakazów wystosowanych przez Państwową Inspekcję Pracy w przedmiocie wypłaty wynagrodzeń. Płatnik składek nie zgłaszał zastrzeżeń do wyżej wymienionych protokołów. /protokoły kontroli PIP – k. 506 i dalej, nadto: zeznania świadka M. K. (2) – e – protokół z dnia 27 października 2022 roku – 00:41:26 i dalej/

W spornym okresie płatnik składek wzywał Bank (...) S.A. Oddział w Ł. do realizacji należnych wypłat wynagrodzeń pracowniczych oraz składek na ubezpieczenie społeczne. /pisma Bank (...) S.A. O/O w Ł. – k. 632, k. 635, k. 640, k. 669, k. 685, k. 693, k. 704, k. 722, k. 1388-1404, k. 1452/

Za lata 2015 – 2020 płatnik składek (...) w Ł. złożyła deklaracje roczne o zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych za lata 2015 – 2020. W deklaracjach PIT-4R podmiot ten deklarował należne zaliczki na podatek dochodowy od wypłacanych wynagrodzeń. Za lata 2015-2016 oraz 2018-2020 płatnik nie dokonał wpłat należnych zaliczek. W 2017 roku dokonał częściowej wpłaty należnych zaliczek na podatek dochodowy. (...) w Ł. nie wpłaciła zaliczek na podatek dochodowy za 2021 rok. /informacja Naczelnika Urzędu Skarbowego Ł. – (koperta) k. 99/

W spornym okresie wnioskodawca J. B. (1) dokonywał na rzecz pracowników płatnika składek przelewów z prywatnego konta bankowego opiewające na kwoty należnych tym pracownikom wynagrodzeń za pracę. J. B. (1) przekazywał również pieniądze do kasy, która wypłacała pracownikom pensję w formie gotówkowej. /przelewy – k. 1458-1465v, k. 1496-1499, k. 1512-1517v, nadto: zeznania wnioskodawcy J. B. (1) – e – protokół z dnia 13 grudnia 2022 roku – 00:24:40 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 24 maja 2022 roku – 00:32:33 i dalej/

(...) w Ł. posiada zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych i Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych za okres od lutego 2005 roku do kwietnia 2021 roku oraz z tytułu nieopłaconych składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od lutego 2005 roku do marca 2021 roku. /zestawienie należności – k. 11-28, załączona dokumentacja z postępowania kontrolnego dokonanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Biuro Kontroli i Audytu/

(...) w Ł. posiadała i wciąż posiada zaległości wobec Urzędu Skarbowego. /zeznania wnioskodawcy J. B. (1) – e – protokół z dnia 13 grudnia 2022 roku – 00:24:40 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 24 maja 2022 roku – 00:17:56 i dalej, załączona dokumentacja z postępowania kontrolnego dokonanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Biuro Kontroli i Audytu/

W dniu 11 lutego 2020 roku wnioskodawca zwrócił się do Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych o przekazanie wynagrodzenia pracowników, które wypłacił oraz przyznanie mu należnego wynagrodzenia za pracę, którego nie otrzymał. /bezsporne, odwołanie – k. 51-51v załączonych akt rentowych/

Zawiadomieniem z dnia 26 sierpnia 2020 roku (...) w Ł. poinformowała, że z powodu braku środków na działalność, nabór studentów na rok akademicki i (...) został wstrzymany oraz zostały podjęte przygotowania do rozpoczęcia likwidacji uczelni i archiwizacji dokumentów, aby uczelnia mogła zakończyć działalność do 30 września 2021 roku. /pismo k 1783-1784 odw./

Pismem z dnia 2 października 2021 roku J. B. (1), jako Rektor (...) w Ł. zawiadomił Zarząd (...) sp. z o.o. o zgłoszeniu likwidacji (...) w Ł. z powodu braku naboru i środków na prowadzenie szkoły. /zawiadomienie z dnia 2 października 2021 roku – k. 1603/

Następnie pismem z dnia 25 kwietnia 2022 roku założyciel uczelni poinformował Ministerstwo, iż uczelnia przewidywała zakończenie kształcenia studentów do dnia 30 września 2021 roku, ale z powodu pandemii ostatnio studentka zakończyła studia w styczniu 2022 roku. /pismo k 1783-1784 odw./

Pismem z dnia 25 listopada 2022 roku (...) sp. z o.o. zwróciła się do Ministra Edukacji i Nauki z prośbą o wyrażenie zgody na likwidację (...) w Ł. z uwagi na brak środków finansowych na jej prowadzenie i na pokrycie kosztów likwidacji. /pismo z dnia 25 listopada 2022 roku – k. 1602/

Na wniosek założyciela uczelni decyzją z dnia 13 czerwca 2023 roku Minister Edukacji i Nauki wyraził zgodę na likwidację (...) w Ł. z siedzibą w Ł..

Następnie założyciel uczelni przekazał do Ministerstwa dokumenty, z których wynika, że uczelnia została postawiona w stan likwidacji z dniem 5 października 2023 roku.

W okresie od stycznia 2010 roku do grudnia 2023 roku u płatnika studiowało ogółem 73 studentów. Liczba studentów zaraportowanych na konkretne semestry przedstawiała się następująco:

− na semestr zimowy (...) według stanu na koniec 2010 roku -19 osób

− na semestr zimowy (...) według stanu na koniec 2011 roku - 27 osób

− na semestr zimowy (...) według stanu na koniec 2012 roku - 29 osób

− na semestr zimowy (...) według stanu na koniec 2013 roku - 28 osób

− na semestr zimowy (...) według stanu na koniec 2014 roku - 28 osób

− na semestr zimowy (...) według stanu na koniec 2015 roku - 15 osób

− na semestr zimowy (...) według stanu na koniec 2016 roku - 13 osób

− na semestr zimowy (...) według stanu na koniec 2017 roku - 12 osób

− na semestr zimowy (...) według stanu na koniec 2018 roku - 5 osób

− na semestr zimowy (...) według stanu na koniec 2019 roku - 3 osoby

− na semestr zimowy (...) według stanu na dzień na koniec 2021 roku -1 osoba

− na semestr zimowy (...) według stanu na koniec 2021 roku - 0 osób

− na semestr zimowy (...) według stanu na koniec 2022 roku - 0 osób

− na semestr zimowy (...) według stanu na koniec 2023 roku - 0 osób

W latach 2010 – 2018 płatnik otrzymywał dotacje na pomoc materialną dla studentów, w 2019 roku zostały zrealizowane dwa przelewy z tytułu wsparcia funduszu osób niepełnosprawnych – łącznie 1.600 złotych.

Wnioskodawca jako rektor uczelni będącej płatnikiem nie podlegał ocenom okresowym.

/pismo k 1783-1784 odw./

Od dnia 16 marca 2003 roku J. B. (1) pobiera emeryturę i kwartalnie występuje z wnioskami o ponowne ustalenie jej wysokości w związku z zatrudnieniem w (...) w Ł., w wyniku czego jego emerytura była sukcesywnie zwiększana. /bezsporne, wniosek o ponowne obliczenie świadczenia emerytalno – rentowego - część C akt osobowych wnioskodawcy J. B. (1) – (koperta) k. 452, nadto: zeznania wnioskodawcy J. B. (1) – e – protokół z dnia 13 grudnia 2022 roku – 00:24:40 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 24 maja 2022 roku – 00:23:15 i dalej/

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił na podstawie powołanych dowodów, na które składała się dokumentacja załączona do akt niniejszego postępowania – w szczególności pisma Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 4 czerwca 2024 roku (k 1783-1784 odw.) oraz znajdująca się w aktach organu rentowego, a ponadto aktach z przeprowadzonej przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Biuro Kontroli i Audytu kontroli w (...) w Ł., jak również zeznania świadków M. S., A. S., M. K. (2), M. K. (1) oraz pomocniczo zeznania wnioskodawcy J. B. (1).

Strony postępowania nie zakwestionowały zebranego w sprawie materiału dowodowego w zakresie wyżej wymienionej dokumentacji, dlatego należało przyjąć wiarygodność zawartych w niej treści.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania zasługiwały na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1 i art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2025 r. poz. 350), pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu oraz wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

O uznaniu stosunku łączącego dwie osoby za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Według art.22 § 1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/05, Wspólnota (...)) Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy /wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 roku o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251/.

Tylko nawiązanie stosunku pracy i jej rzeczywiste wykonywanie skutkuje powstaniem stosunku ubezpieczenia. Obydwa te stosunki, jakkolwiek mają inne cele, to wzajemnie się uzupełniają i zabezpieczają pracownika materialnie - pierwszy, na co dzień, drugi, na wypadek zdarzeń losowych. Stosunek pracowniczego ubezpieczenia społecznego jest więc konsekwencją stosunku pracy i jako taki ma charakter wtórny. Podkreślenia wymaga, że uruchomienie pracowniczego stosunku ubezpieczeniowego może odnosić się wyłącznie do ważnego stosunku pracy, a więc takiego, który stanowi wyraz woli obu stron realizowania celów, którym umowa ma służyć. O ważności stosunku pracy decyduje również to, czy oświadczenia woli zawarte w umowie o pracę łączącej strony nie zawierają wad, które powodowałyby ich nieważność bądź bezskuteczność. Przesłankę nawiązania pracowniczego stosunku ubezpieczenia oraz wynikającego z tego stosunku prawa do świadczenia stanowi przy tym nie samo zawarcie umowy o pracę, lecz zatrudnienie. Warunkiem sine qua non pracowniczego ubezpieczenia społecznego jest zatem istnienie faktycznego stosunku pracy /wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 października 2022 roku, III AUa 128/22, LEX nr 3451080/.

W przedmiotowej sprawie organ rentowy stwierdził, że J. B. (1) jako pracownik u płatnika składek (...) w Ł. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 4 stycznia 2010roku. W uzasadnieniu decyzji organ podał, że płatnik zgłosił J. B. (1) do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 1 kwietnia 2006r. jako pracownika, płatnik składał dokumenty rozliczeniowe od kwietnia 2006r. do lutego 2021r. Zdaniem organu rentowego od 4 stycznia 2010 roku J. B. (1) nie wykonywał pracy u płatnika składek, a obliczanie składek za okres od stycznia 2010 roku do lutego 2021 roku miało jedynie na celu uprawdopodobnienie powrotu do pracy po skorzystaniu z kolejnej wypłaty zasiłku chorobowego oraz uzyskania wyższego świadczenia emerytalnego. Dlatego na podstawie art. 83 § k.c. w związku z art. 300 k.p. kontynuowanie zgłoszenia jako pracownika - w ocenie ZUS - było czynnością pozorną.

Wskazać w tym miejscu należy, że zgodnie z art. 83 § 1 k.c., nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.

Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie, następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z 14 marca 2001 roku /sygn. akt III UKN 258/00, opubl. OSNAP 2002/21/527/, nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane, jako obejście prawa.

Przywołać należy w tym miejscu stanowisko Sądu Apelacyjnego zawarte w uzasadnieniu wyroku uchylającego pierwotne rozstrzygnięcie pierwszoinstancyjne, sprowadzające się do tezy, że wada oświadczenia woli w postaci pozorności nie może wynikać z okoliczności powstałych po zawarciu umowy o pracę; samo zaprzestanie wykonywania umówionej pracy, nie jest przesłanką prowadząca do uznania pozorności umowy o pracę (por. wyrok z dnia 4 listopada 2021, (...) 74/21, L.; wyrok Sądu najwyższego z dnia 25 stycznia 2023r., I (...) 147/21, L.).

Nadto nawet w sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa (wyrok SN z dnia 2 lipca 2008 roku, sygn. akt II UK 334/07, opubl. L.).

Z powyższego jednoznacznie wynika, że motywacja skłaniająca do zawarcia umowy o pracę nie ma znaczenia dla jej ważności przy tym wszak założeniu, że nastąpiło rzeczywiste jej świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w art. 22 § 1 k.p.

Głównym celem zawarcia umowy o pracę winno być zatem nawiązanie stosunku pracy, a jedynie rezultatem i pośrednim celem zatrudnienia jest uzyskanie wskazanych korzyści. Podkreślić przy tym należy, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają kształtować elementy stosunku pracy zgodnie z wolą stron.

Zdaniem Sądu, analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego – po jego uzupełnieniu zgodnie z wytycznymi zawartymi w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi - prowadzi do wniosku, że J. B. (1) wykonywał w spornym okresie na rzecz płatnika składek pracę w ramach pracowniczego zatrudnienia.

Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, już w dniu 1 lutego 2005 roku (a zatem na 5 lat przed datą wskazaną w zaskarżonej decyzji) doszło do zawarcia przez (...) w Ł., reprezentowaną przez Kanclerza B. Ł. i J. B. (1) umowy o pracę, na podstawie której wnioskodawca został zatrudniony przez płatnika na czas nieokreślony z powierzeniem obowiązków profesora (...) w Ł..

Organ rentowy nie kwestionował, że umowa ta była od dnia zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, tj. od lutego 2005 roku wykonywana. Sporny pozostaje okres od 4 stycznia 2010 roku.

Poszukując umocowania prawnego co do stosunku pracy jaki wiązał wnioskodawcę w spornym okresie z płatnikiem wskazać w pierwszej kolejności należy, że pracodawcą odwołującego była Wyższa Szkoła niepubliczna, która działała na podstawie statutu i wpisu do ewidencji uczelni niepublicznych prowadzonej przez Ministra Edukacji i Nauki.

Jak wynika ze statutu zatwierdzonego przez Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 grudnia 2004 roku podstawą utworzenia (...) w Ł. była ustawa z dnia 26 czerwca 1997 roku o wyższych szkołach zawodowych (Dz.U. Nr 960, poz.590) i ten akt prawny (obowiązujący do dnia 31 sierpnia 2005 roku) oraz korelujący z nim statut stanowił podstawę zatrudnienia J. B. (1).

Zgodnie z przepisem art. 49 tej ustawy pracownikami państwowej uczelni zawodowej byli:

1)  pracownicy dydaktyczni,

2)  pracownicy inżynieryjno-techniczni,

3)  pracownicy biblioteczni oraz dokumentacji i informacji naukowo-technicznej,

4)  pozostali pracownicy.

Przepis art. 50 ustawy wskazuje, że pracownicy dydaktyczni są nauczycielami akademickimi zatrudnianymi na stanowiskach:

1)  profesora,

2)  wykładowcy,

3)  asystenta.

Jednocześnie z art. 51 ust.1 tej ustawy wynika, że na stanowisku profesora mogła być zatrudniona osoba posiadająca tytuł naukowy lub stopień naukowy doktora habilitowanego albo stopień naukowy doktora oraz doświadczenia zawodowe zdobyte poza szkolnictwem wyższym.

Kluczowe jednak jest brzmienie art. 70 cytowanego aktu prawnego, zgodnie z którym stosunek pracy z nauczycielem akademickim w niepaństwowej uczelni zawodowej nawiązywał się w drodze umowy o pracę; umowę o pracę zawierał i rozwiązywał, w imieniu uczelni, organ wskazany w jej statucie.

Z powyższego wynika więc, że umowa pomiędzy J. B. (1) a (...) w Ł. została zawarta w zgodzie z obowiązującymi w dniu 1 lutego 2005 roku przepisami.

Zgodnie natomiast z brzmieniem art. 38 cytowanej ustawy – w okresie jej obowiązywania - rektor kierował działalnością państwowej uczelni zawodowej i reprezentował ją na zewnątrz, był przełożonym wszystkich pracowników i studentów uczelni.

Następnie kwestię uczelni wyższych niepublicznych regulowała ustawa z dnia 27 lipca 2005r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 164, poz. 1365), która obowiązywała do 30 września 2018r.

Ustawa ta oprócz opisanych kwestii dotyczących kręgu pracowników uczelni (art. 107 i nast.), w art.136 ust. 1 stanowiła, że w sprawach dotyczących stosunku pracy pracowników uczelni, nieuregulowanych w ustawie, stosuje się przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy.

Zgodnie natomiast z brzmieniem art.115 ust.1 tej ustawy na stanowisku profesora nadzwyczajnego lub profesora wizytującego mogła być zatrudniona osoba niespełniająca wymagań określonych odpowiednio w art. 114 ust. 2 i 3, jeżeli posiada stopień naukowy doktora oraz znaczne i twórcze osiągnięcia w pracy naukowej, zawodowej lub artystycznej, potwierdzone w trybie określonym w statucie.

W myśl art.118 ustawy nawiązanie stosunku pracy z nauczycielem akademickim następuje na podstawie mianowania albo umowy o pracę, z tym, że na podstawie mianowania zatrudnia się wyłącznie nauczyciela akademickiego posiadającego tytuł naukowy profesora.

W myśl art.128 omawianej ustawy rozwiązanie lub wygaśnięcie umowy o pracę z nauczycielem akademickim następuje na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z tym że rozwiązanie stosunku pracy, za wypowiedzeniem następuje z końcem semestru.

Z kolei art. 72 ust. 2 (w brzmieniu obowiązującym do 1 października 2011 roku) regulował wybór rektora uczelni niepublicznej, który przewidywał, że może być nim osoba posiadająca co najmniej stopień naukowy doktora zatrudniona w uczelni jako podstawowym miejscu pracy.

Przepis art. 80 ust. 1 stanowił zaś, że organy jednoosobowe uczelni niepublicznej i ich zastępców powołuje i odwołuje założyciel lub organ wskazany w statucie, po zasięgnięciu opinii senatu uczelni.

Ostatnim aktem prawnym jest ustawa z dnia 20 lipca 2018r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce ( Dz.U. z 2018r., poz. 1668), która obowiązuje do dnia dzisiejszego, a w której uregulowana jest kwestia pracowników uczelni, ich zatrudniania i rozwiązywania stosunku pracy (art. 112 i nast.).

Zgodnie z art. 24 ust 9 tej ustawy pierwszego rektora uczelni: publicznej - powołuje minister na okres roku i nawiązuje z nim stosunek pracy oraz wyznacza termin na zorganizowanie i przeprowadzenie wyborów do senatu; niepublicznej - powołuje założyciel. Stosownie do ust. 10 osoba wybrana albo powołana do pełnienia funkcji rektora jest zatrudniana w uczelni jako podstawowym miejscu pracy w rozumieniu ustawy nie później niż z dniem rozpoczęcia kadencji. Do zatrudnienia tej osoby nie stosuje się przepisu art. 119 ust. 1.

W myśl art. 121 czynności z zakresu prawa pracy w stosunku do rektora uczelni publicznej wykonuje przewodniczący rady uczelni, a w uczelni niepublicznej - założyciel.

Jak wynika z powyższych regulacji każda z tych ustaw definiowała pojęcie pracownika uczelni oraz określała sposoby i warunki, na których poszczególni pracownicy mogli być zatrudnieni oraz na jakich warunkach można było rozwiązać stosunek pracy danego pracownika.

Żadna z tych regulacji nie przekształcała podstawy prawnej zatrudnienia wnioskodawcy – nieposiadającego tytułu naukowego profesora - na mianowanie. Do dnia wydania spornej decyzji (i później) strony wiązała więc umowa o pracę.

W sprawie nie został jednak wykazany przez organ rentowy żaden fakt, który mógłby przemawiać za uznaniem, że od daty wskazanej w decyzji umowa o pracę łącząca ubezpieczonego z płatnikiem przestała wiązać te podmioty.

Jak wynika bowiem ze sporządzonego przez organ rentowy zestawienia korzystania przez J. B. (1) ze zwolnień lekarskich od stycznia 2020 roku – odwołujący, pomimo orzeczeń lekarskich stwierdzających jego niezdolność do pracy, pracował z nielicznymi tylko przerwami (średnio raz w roku po 14 dni), za które należne mu było wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, raz tylko miał wypłacony zasiłek chorobowy za miesiąc niezdolności do pracy, a raz za 2 dni takiej niezdolności.

Uznać więc należy, że w pozostałych okresach wykonywał on pracę na podstawie zawartej umowy, wykonując obowiązki pracownika dydaktycznego – profesora.

Brak jest też podstaw do uznania, że umowa ta została w jakikolwiek sposób rozwiązana w okresie do dnia wydania spornej decyzji. Ani bowiem z akt osobowych wnioskodawcy, ani z pisma Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 4 czerwca 2024 roku nie wynika taka okoliczność. Przeciwnie – z pisma tego daje się wyprowadzić wniosek, że w latach akademickich 2010/2011 – 2020/2021 w (...) studiowało do 29 studentów, dopiero w styczniu 2022 roku ostatnia studentka zakończyła studia.

Organ rentowy nie wykazał w toku ponownego rozpoznania sprawy, by uczelnia będąca płatnikiem zakończyła swą działalność przed datą wydania spornej decyzji. Nie wykazał też, by J. B. (1) od stycznia 2010 roku przestał świadczyć pracę na podstawie umowy o pracę zawartej w 2005 roku.

Nie bez znaczenia w tym przedmiocie jest także wydruk z ewidencji uczelni z dnia 20 listopada 2023r., z którego wynika, że J. B. (1) pełnił funkcję rektora w okresie od 1 sierpnia 2011r. do 31 sierpnia 2019r., co wiązało się z koniecznością zatrudnienia u płatnika jako podstawowym miejscu pracy.

Uznać więc należy, że w okresie objętym sporną decyzją, czyli od dnia 4 stycznia 2010r. J. B. (1) nadal wykonywał nie tylko pracę dydaktyka – profesora, powierzonej mu na podstawie umowy o pracę, ale także czynności rektora (...) w Ł..

Płatnik składek (...) z siedzibą Ł., sporządził także dokumentację kadrowo – płacową J. B. (1).

Dla stwierdzenia, że w treści stosunku prawnego występuje pracownicze podporządkowanie pracownika pracodawcy, z reguły wskazuje się na takie elementy jak: określony czas pracy i miejsce wykonywania czynności, podpisywanie listy obecności, podporządkowanie pracownika regulaminowi pracy oraz poleceniom kierownictwa co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania pracy oraz obowiązek przestrzegania norm pracy, obowiązek wykonywania poleceń przełożonych, wykonywanie pracy zmianowej i stała dyspozycyjność, dokładne określenie miejsca i czasu realizacji powierzonego zadania oraz ich wykonywanie pod nadzorem kierownika itp. /por. postanowienie SN z dnia 29 maja 2019 roku II UK 202/18/.

Według poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych, w okresie objętym zaskarżoną decyzją J. B. (1) wykonywał pracę dydaktyczną na stanowisku profesora oraz szereg czynności administracyjnych związanych z pełnieniem funkcji Rektora u płatnika. Zajmował się przede wszystkim prowadzeniem uczelni, reprezentowaniem jej na zewnątrz, również w toku przeprowadzanych kontroli. Jako rektor potwierdzał programy kształcenia, sylabusy.

Fakt braku wydawania wnioskodawcy, jako Rektorowi, bezpośrednich poleceń pozostaje – zgodnie ze stanowiskiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi rozpoznającego apelację od uprzednio wydanego wyroku – bez znaczenia wobec uregulowań prawnych obowiązujących w okresie pełnienia przez J. B. (1) wskazanej funkcji, ponieważ czynności z zakresu prawa pracy w stosunku do rektora uczelni niepublicznej wykonuje założyciel.

W toku postępowania dowodowego ustalono, iż (...) w Ł. od wielu lat posiada kłopoty finansowe, nie regulowała na bieżąco wszystkich swoich zobowiązań. Z załączonych do akt sprawy sprawozdań finansowych z działalności uczelni wynika, iż w latach 2013 – 2021 wypracowywała ujemne wyniki finansowe, już w dniu 25 sierpnia 2010 roku wierzyciel J. B. (1) złożył wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika (...) w Ł. obejmującej likwidację majątku dłużnika; Uczelnia posiada zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych i Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych za okres od lutego 2005 roku do kwietnia 2021 roku oraz z tytułu nieopłaconych składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od lutego 2005 roku do marca 2021 roku; posiada zaległości w Urzędzie Skarbowym, co potwierdził w zeznaniach sam skarżący.

Za lata 2015 – 2020 płatnik składek (...) w Ł. złożyła deklaracje roczne o zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych za lata 2015 – 2020. W deklaracjach PIT-4R podmiot ten deklarował należne zaliczki na podatek dochodowy od wypłacanych wynagrodzeń. Za lata 2015-2016 oraz 2018-2020 płatnik nie dokonał wpłat należnych zaliczek. W 2017 roku jedynie częściowo uiścił zaliczki na podatek dochodowy. (...) w Ł. nie opłaciła zaliczek na podatek dochodowy za 2021 rok.

Na podstawie protokołów kontroli przeprowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy Okręgowy Inspektorat Pracy w Ł. u płatnika składek (...) w Ł. (który nie wnosił zastrzeżeń do ich treści) ustalono, iż ww. podmiot w 2015 roku dokonywał nieterminowych wypłat wynagrodzenia za pracę zatrudnionym pracownikom, z kolei w 2017 i 2018 roku nie wypłacał w ogóle pracownikom wynagrodzenia z tytułu zawartych umów o pracę. Płatnik składek nie wykonywał nakazów wystosowanych przez Państwową Inspekcję Pracy w przedmiocie wypłaty wynagrodzeń.

W związku z zaległościami, wnioskodawca J. B. (1) realizował na rzecz pracowników płatnika składek przelewy z prywatnego konta bankowego opiewające na kwoty należnych tym pracownikom wynagrodzeń za pracę. J. B. (1) przekazywał również pieniądze do kasy, która wypłacała pracownikom pensję w formie gotówkowej.

Okoliczności te – jak słusznie zauważył Sąd Apelacyjny w swym uzasadnieniu do wyroku pierwszoinstancyjnego jaki pierwotnie zapadł w niniejszej sprawie – pozwalały na utrzymanie przez podległych pracowników statusu gotowości do pracy, a zatem brak możliwości uznania, że uczelnia przestała wykonywać swe statutowe zadania.

Nie bez znaczenia jest jednak przede wszystkim fakt dalszego prowadzenia przez uczelnię działalności zgodnej z celem jej założenia – kształcenia studentów aż do stycznia 2022 roku, kiedy to studia zakończyła ostatnia studentka.

Nadto z ustaleń Sądu wynika, iż płatnik składek złożył za J. B. (1) dokumenty rozliczeniowe, w których obliczył i rozliczył składki na ubezpieczenia społeczne od miesięcznych podstaw ich wymiaru w wysokości 8.750 zł.

Dodać w tym miejscu należy, że opóźnienia w wypłacie czy brak wypłat na rzecz J. B. (1) wynagrodzenia za pracę w spornym okresie – we wskazanych wyżej okolicznościach, a zwłaszcza wobec wystąpienia przez skarżącego do Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych o wypłatę wynagrodzeń na rzecz pracowników płatnika – nie może stanowić okoliczności przemawiającej za brakiem istnienia stosunku pracy pomiędzy odwołującymi.

Reasumując - analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż w stosunku do wnioskodawcy zostały spełnione wszystkie niezbędne elementy świadczące o istnieniu w spornym okresie pomiędzy nim a płatnikiem składek stosunku pracy zgodnie z art. 22 k.p.

J. B. (1) świadczył bowiem autonomiczną (kierowniczą) pracę podporządkowaną, podlegał bowiem w jej wykonywaniu założycielowi, do daty wydania zaskarżonej decyzji uczelnia nadal wykonywała zadania, co do wykonywania których została powołana (kształciła studentów), nadal była reprezentowana przez wnioskodawcę, podejmowane były nadto przez skarżącego czynności wynikające z zawartej umowy oraz zmierzające do likwidacji płatnika. Co jednak najistotniejsze – do wskazanej daty nie doszło do rozwiązania umowy o pracę zawartej w dniu 1 lutego 2005 roku, nawet w sposób dorozumiany.

Tym samym uznać należy, że w okresie od dnia 4 stycznia 2010 roku J. B. (1) nadal podlegał jako pracownika płatnika składek - (...) w Ł. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu oraz wypadkowemu.

Podnoszona przez organ rentowy okoliczność pozornego kontynuowania zatrudnienia J. B. (1) od 4 stycznia 2010 roku nie potwierdziła się w toku ponownego rozpoznania sprawy przez Sąd. Dalsze trwanie opisanych ubezpieczeń nie wynikało z pozornej, a rzeczywistej realizacji umowy o pracę, także po wskazanej dacie.

Dlatego też Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 265 z późn.zm.).

SSO Paulina Kuźma