Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 maja 2022 roku o ponownym ustaleniu wysokości emerytury, Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych ponownie ustalił wysokość emerytury M. Z. od 1 czerwca 2022 r. W decyzji wskazano, że podstawę wymiaru świadczenia stanowi kwota 6 281,16 zł. Emerytura wynosi 55,46% podstawy wymiaru, a jej łączna wysokość wynosi 3 483,53 zł. Jako podstawę prawną decyzji wskazano przepisy - art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 r. poz. 708, z późn. zm. dalej jako ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy)

(decyzja – w załączonych do sprawy aktach MSWiA)

Odwołanie od w/w decyzji wniósł M. Z. wnosząc o jej zmianę i zobowiązanie Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji do przeliczenia emerytury skarżącego z pominięciem nieobowiązującego art. 15b, tj. na podstawie art. 15 ustawy zaopatrzeniowej, czyli 40% podstawy wymiaru za 15 lat służby ze wzrostem po 2,6% podstawy wymiaru za każdy dalszy rok tej służby.

Skarżący wniósł ponadto, na podstawie art. 461 § 3 k.p.c. o przekazanie sprawę do rozpoznania i rozstrzygnięcia Sądowi Okręgowemu w Łodzi, Wydziałowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie przepisów materialnych w postaci:

Art. 13 ust. 1 pkt 1b i art. 15b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy poprzez ich zastosowanie, podczas gdy zostały one uchylone mocą ustawy nowelizującej z dnia 16 grudnia 2016 roku i nie obowiązują od października 2017 roku, nie mogą więc być stosowane do ustalania świadczeń i nie mogą być podstawą prawną decyzji organów administracji.

Uzasadniając swoje roszczenie odwołujący wyjaśnił, że zaskarżona decyzja jest wadliwa, ponieważ jej podstawą jest przepis nieobowiązujący, a więc nienależący do systemu prawa powszechnie obowiązującego i niemogący znaleźć zastosowania. Wskazał, że po wejściu w życie nowelizacji z 2009 roku, a przed dniem 1.10.2017 roku, funkcjonariuszom, którzy odpowiadali warunkom wymienionym w dyspozycji uchwalonego wówczas art. 13 ust. 1 pkt 1b i 15b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy przysługiwała emerytura w następującej wysokości:

- za każdy rok służby w Policji i za każdy rok służby wojskowej po 2,6%;

- za okres służby określonej w art. 13 ust. 1 pkt 1b – po 0,7% za każdy rok.

Zaznaczył, że art. 15b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy, który ustanawiał w/w sposób obliczania emerytury (oraz związany z nim art. 13 ust. 1 pkt 1b) został uchylony mocą art. 1 pkt 5 ustawy nowelizującej z dnia 16.12.2016 roku.

Skarżący wywodził, że organ administracyjny nie ma kompetencji do przywrócenia mocą decyzji obowiązywania, czy stosowania art. 15b, gdyż przepis ten, jako uchylony, jest niestosowalny. Wnioskodawca konkludował, że stosowanie uchylonego przepisu jest niedopuszczalne, a prawomocny wyrok nakazujący pominięcie art. 15c w/w ustawy nie przywraca obowiązywania, ani stosowania uchylonego i nieobowiązującego art. 15b tej ustawy.

(odwołanie – k.4-5 akt sprawy)

W odpowiedzi na odwołanie Dyrektor Zakładu Emerytalno – Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od odwołującego się na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W ocenie organu rentowego, odwołujący w rzeczywistości domaga się w niniejszym postępowaniu „korekty” prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w (...) z dnia 30.09.2021 sygn,. akt V U 575/21 jak też wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7.03.2022 sygn. akt III AUa 1522/21, czego dowodzi zarzut zastosowania art. 15b i art. 13 ust. 1 pkt 1b nieobowiązującej ustawy w powiązaniu z wnioskiem o zmianę zaskarżonej decyzji organu rentowego i zobowiązanie tego organu do przeliczenia policyjnej emerytury za cały okres pozostawania w służbie tj. z pominięciem nieobowiązującego art. 15b na podstawie art. 15 ustawy zaopatrzeniowej, czyli 40% podstawy wymiaru za 15 lat służby ze wzrostem po 2,6% podstawy wymiaru za każdy dalszy rok tej służby.

(odpowiedź na odwołanie – k. 14-15)

Postanowieniem z dnia 10.03.2023 roku Sąd Okręgowy w (...), XIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 461 § 3 k.p.c. przekazał sprawę do rozpoznania i rozstrzygnięcia Sądowi Okręgowemu w Łodzi, Wydziałowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

/postanowienie– k. 19/

Na rozprawie w dniu 17.07.2023 roku nikt się nie stawił

/ protokół rozprawy z dnia 17.07.2023r. – k. 34 /

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. Z. urodził się w dniu (...)

/bezsporne/

Decyzją z dnia 2.05.1991 r. przyznano wnioskodawcy emeryturę milicyjną.

/ decyzja k. 1-2 akt rentowych/

Decyzją z dnia 14.12.2009 roku, nr (...), organ emerytalno-rentowy dokonał ponownego ustalenia wysokości emerytury M. Z. na podstawie art. 15b w zw. z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy (…).

/ decyzja k. 172 akt rentowych/

Sąd Okręgowy w (...), XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych, po rozpoznaniu odwołania M. Z. od powyższej decyzji, wyrokiem z dnia 4.11.2011 roku w sprawie o sygn. akt XIII U 5243/10 oddalił odwołanie.

/bezsporne, decyzja k. 171-172 akt rentowych, wyrok k. 246 akt rentowych/

Wyrokiem z dnia 11.06.2014 sygn akt III AUa 1219/13 Sąd Apelacyjny w (...) oddalił apelację M. Z. od powyższego orzeczenia.

/ bezsporne wyrok k. 256 akt rentowych/

Decyzją z dnia 19.06.2017 r. o ponownym ustaleniu wysokości policyjnej emerytury,, Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ponownie ustalił wysokość świadczeń M. Z. od dnia 1.10.2017 r.

W decyzji dotyczącej emerytury wskazano, że podstawę wymiaru świadczenia stanowi kwota 5 133,71 zł. Emerytura wyniosła 44,96% podstawy wymiaru, a jej łączna wysokość wyniosła 2 308,12 zł brutto miesięcznie. Jednocześnie ograniczono jej wysokość do kwoty 2069,02 zł, to jest do przeciętnej emerytury ogłoszonej przez Prezesa ZUS.

Jako podstawę prawną decyzji wskazano przepisy - art. 15c w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 .02.1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 r. poz. 708, z późn. zm. dalej jako ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy) oraz otrzymaną z IPN Informację z dnia 20.04. 2017 r.

/decyzje k.7 akt rentowych/

M. Z. odwołał się od powyższej decyzji.

Wyrokiem z dnia 30.09.2021 roku w sprawie o sygn. akt V U 575/21 Sąd Okręgowy w (...), V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił powyższą decyzję i zobowiązał Dyrektora Zakładu Emerytalno – Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji do przeliczenia policyjnej emerytury M. Z. z pominięciem art. 15c ust. 1-3 ustawy z dnia 18.02.1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin od dnia 1.10.2017 roku.

Wyrokiem z dnia 7.03.2022 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o sygn. akt VIII AUa 1522/21 oddalił apelację Dyrektora Zakładu Emerytalno – Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. od wyroku Sądu Okręgowego w (...) z dnia 30.09.2021 roku,.

/bezsporne, wyroki w aktach rentowych k. nienumerowane/

Powyższy stan faktyczny był w całości niesporny i został odtworzony na podstawie powołanych dokumentów, których autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron, a Sąd z urzędu również nie znalazł powodów, aby to czynić.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy wskazać, że zgodnie z art. 15 ustawy z dnia 18.02.1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin /Dz. U. z 2022 r. poz. 1626 z późn. zm./, co do zasady emerytura dla funkcjonariusza, który pozostawał w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., wynosi 40% podstawy jej wymiaru za 15 lat służby i wzrasta m.in. o 2,6% podstawy wymiaru - za każdy dalszy rok tej służby.

Jednakże, obowiązujący do dnia 30.09.2017 roku art. 15b powyższej ustawy przewidywał, że w przypadku osoby, która pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18.10.2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów, i która pozostawała w służbie przed dniem 2.01.1999 r., emerytura wynosi 0,7% podstawy wymiaru - za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990, przy czym ust. 2 nakazywał stosować odpowiednio art. 15.

Przepis art. 15b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy został uchylony z dniem 1.10.2017 roku na mocy art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 roku o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin /Dz.U. z 2016 r. poz. 2270 dalej: ustawa zmieniająca/.

Jednocześnie, ustawa zmieniająca wprowadziła do ustawy zaopatrzeniowej art. 15c.

Adresatem norm prawnych wynikających z treści art. 15b oraz art. 15c ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy jest organ emerytalno-rentowy, który ustala świadczenie.

W niniejszej sprawie zasadnicze znaczenie ma treść prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w (...) z dnia 30.09.2021 roku wydanego w sprawie o sygn. akt V U 575/21 (wyrokiem z dnia 7.03.2022 roku Sąd Apelacyjny z Ł. oddalił apelację od wyroku Sądu Okręgowego w (...)), albowiem zaskarżona decyzja została wydana w wyniku wykonania tego wyroku.

Wskazać zatem należy, że wyrok ten jest prawomocny i wiąże nie tylko strony i sąd, który go wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej (art. 365 § 1 k.p.c.).

Wyrok ten nie może być zatem ignorowany przez sąd rozpoznający sprawę o wysokość świadczenia w niniejszej sprawie.

Treść tego wyroku jednoznacznie wskazuje, że Sąd zmienił zaskarżone decyzję z dnia 19.06.2017 roku o ponownym ustaleniu wysokości emerytury i renty inwalidzkiej i nakazał pominięcie art. 15c ustawy z dnia 18.02.1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin w brzmieniu z 2016 roku podkreślając, że oznacza to konieczność przeliczenia emerytury i renty inwalidzkiej policyjnej wnioskodawcy według zasad uprzednio obowiązujących od daty wskazanej w zaskarżonej decyzji tj. od dnia 1.10.2017 roku.

Dodać należy, że z ugruntowanego orzecznictwa sądów, jak i doktryny wynika, że w sprawach z odwołania od decyzji organu rentowego, jej treść wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania oraz orzeczenia sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. W postępowaniu wywołanym odwołaniem do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, zgodnie z systemem orzekania w sprawach z tego zakresu, rozstrzyga o prawidłowości zaskarżonej decyzji. W sprawie, w której wniesiono odwołanie od decyzji organu rentowego, przedmiot sporu nie może więc wykraczać poza treść tej decyzji. Zgodnie z treścią art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., w przypadku uwzględnienia odwołania sąd zmienia w całości lub w części zaskarżoną decyzję organu rentowego lub zaskarżone orzeczenie wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności i orzeka co do istoty sprawy. Orzeczenie co do istoty sprawy, o którym mowa w art. 477 § 2 k.p.c. polega na sformułowaniu sentencji wyroku w taki sposób, aby zastępowała decyzję organu rentowego /zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 25 kwietnia 2018 r., III AUa 199/17, Legalis nr 2242317/.

W niniejszej sprawie w/w prawomocny wyrok Sądu Okręgowego nakazał ponowne przeliczenie emerytury policyjnej wnioskodawcy według zasad uprzednio obowiązujących od daty wskazanej w zaskarżonej decyzji, tj. od dnia 1.10.2017 roku, przy czym nie było sporne, że do dnia 30.09.2017 roku M. Z. pobierał policyjną emeryturę, do wyliczenia której organ emerytalno-rentowy zastosował art. 15b ustawy z dnia 18.02.1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

Innymi słowy - powyższy prawomocny wyrok zmienił o tyle zaskarżone decyzje z dnia 1.06 2017 roku, że nakazał przeliczenie policyjnej emerytury i renty odwołującego nie według zasad obowiązujących od dnia 1 października 2017 roku, gdy art. 15b został uchylony, ale według stanu prawnego obowiązującego do tej daty – czyli według stanu prawnego obowiązującego do dnia 30.09.2017 roku, kiedy to art. 15b ustawy obowiązywał - tak by przywrócić skarżącemu na dzień 1.10.2017 roku świadczenia w ich dotychczasowej wysokości tzn. sprzed ich obniżenia od dnia 1.10. 2017 roku na podstawie art. 15c na mocy decyzji z dnia 19.06.2017 roku.

Należy w tym miejscu przypomnieć, że decyzja z dnia 14.12.2009 roku, na podstawie której organ emerytalno-rentowy dokonał ustalenia wysokości emerytury na podstawie art. 15b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…), była przedmiotem rozpoznania przez Sąd. W wyniku odwołania wnioskodawcy, został wydany przez Sąd Okręgowy w (...) w dniu 4.11.2011 roku w sprawie o sygn. akt XIII U 5243/10 prawomocny wyrok, zgodnie z którym powyższe odwołanie podlegało oddaleniu .

W zaskarżonej decyzji z dnia 16.05.2022 roku okres od dnia 01.01.1975 r. – 01.01.1990r. zaliczono jako określone w art. 13 ust. 1 pkt 1 b ustawy i przeliczono po 0,7%.

Skoro zatem Sąd prawomocnym wyrokiem nakazał przeliczyć emeryturę odwołującego według zasad obowiązujących do dnia 30.09. 2017 roku na dzień 1.10.2017 roku –należy uznać, że pozwany w sposób prawidłowy wykonał ten wyrok zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją. Przy interpretacji przestawionej przez wnioskodawcę doszłoby do nieuprawnionej zmiany wysokości świadczenia ustalonego prawomocną decyzją i wyrokiem Sądu.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, jako bezzasadne.

/Jacek Chrostek/

K.S.