Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23.02.2024 r ZUS II Oddział w Ł. odmówił W. L. prawa do doliczenia okresów składkowych, ponieważ decyzją z dnia 29.11.2021 roku o przeliczeniu emerytury zostały doliczone okresy składkowe do 30.09.2021 roku, a po przeliczeniu emerytury ubezpieczona nie podjęła zatrudnienia i nie pozostawała w ubezpieczeniu emerytalno – rentowym.

/decyzja – k. 149 akt ZUS/

W odwołaniu z dnia 26.03.2024 r ubezpieczona podniosła, że w istocie jej zatrudnienie zakończyło się w dniu 30.09.2021 r, to dopiero w lutym i listopadzie 2022 roku otrzymała od pracodawcy dwie wypłaty: trzynastkę i nagrodę naukową za rok 2021 r, od których odprowadzono składki na ubezpieczenie społeczne w wysokości 1142,31 zł. Gdyby Sąd zdecydował, że nie można doliczyć składek do ubezpieczenia emerytalnego, to uważa, że należy jej się ich zwrot wraz z odsetkami.

/odwołanie – k. 3 /

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonej decyzji, podnosząc dodatkowo, iż ubezpieczona ma przyznane prawo do emerytury na podstawie art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zatem doliczenie składek nie jest możliwe (taka możliwość istnieje w przypadku emerytury obliczonej w oparciu o art. 26 ustawy emerytalnej), nadto decyzją z dnia 29.11.2021 roku uwzględniono staż pracy do 30.09.2021 r.

/odpowiedź na odwołanie – k. 5-6/

Na rozprawie w dniu 23.07.2024 r wnioskodawczyni wniosła o doliczenie składek i przeliczenie emerytury, ewentualnie zażądała zwrotu składek wraz z odsetkami.

/e – prot. 00:01:08/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 23.09. 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał W. L. od 1.08.2010 r emeryturę w kwocie 4060,13 zł. Emerytura została ustalona na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej (24 % x 2716,71 zł, 425 x 1,3%:12 x 6791,78 zł, 71 x 0,7% :12 x 6791,78 zł; do podstawy wymiaru emerytury przyjęto wynagrodzenie – dochód- przychód, które stanowiło podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych – 01.2000 – 12.2009, wskaźnik podstawy wymiaru wyniósł 265, 85 % i został ograniczony do 250 %,; podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 250 % przez 2716 zł, tj. kwotę bazową wynosi 6791,78 zł; uwzględniono 425 miesięcy okresów składkowych, 71 miesięcy okresów nieskładkowych.

/decyzja w aktach ZUS – k. 33 akt ZUS/

Decyzją z dnia 26.05.2011 r emerytura ubezpieczonej została przeliczona w związku ze zmianą stażu pracy i podstawą wymiaru.

/decyzja – k. 62 akt ZUS/

Decyzją z dnia 12.10.2011 r emerytura ubezpieczonej została przeliczona w związku ze zmianą stażu pracy.

/decyzja – k. 77 akt ZUS/

Decyzją z dnia 22.02.2012 r emerytura ubezpieczonej została przeliczona w związku ze zmianą stażu pracy.

/decyzja – k. 80 akt ZUS/

Decyzją z dnia 25.04.2013 r emerytura ubezpieczonej została przeliczona w związku ze zmianą okresu, z którego ustalono podstawę wymiaru świadczenia. Do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia przyjęto okres 01.2001 – 12.2010.

/decyzja – k. 110 akt ZUS/

Decyzją z dnia 7.09.2018 r emerytura ubezpieczonej została przeliczona w związku ze zmianą stażu pracy.

/decyzja – k. 124 akt ZUS/

Decyzją z dnia 3.09.2019 r emerytura ubezpieczonej została przeliczona w związku ze zmianą stażu pracy.

/decyzja – k. 128 akt ZUS /

Decyzją z dnia 3.09.2020 r emerytura ubezpieczonej została przeliczona w związku ze zmianą stażu pracy.

/decyzja – k. 132 akt ZUS/

Decyzją z dnia 3.09.2020 r organ rentowy odmówił ubezpieczonej prawa do doliczenia składek do wysokości emerytury, z uwagi na to ,że doliczenie składek na koncie jest możliwe przy emeryturze, której wysokość została wyliczona w oparciu o art. 25 ustawy tj. zwaloryzowane składki zapisane na koncie i zwaloryzowaną wartość kapitału początkowego , natomiast emerytura ubezpieczonej została wyliczona w oparciu o art. 53, ustawy, więc emerytura może być przeliczona poprzez doliczenie okresów składkowych i nieskładkowych.

/decyzja – k. 134 akt ZUS/

Decyzją z dnia 3.09.2020 r emerytura ubezpieczonej została przeliczona w związku ze zmianą stażu pracy.

/decyzja – k. 132 akt ZUS/ /

W dniu 8.11.2021 r ubezpieczona złożyła wniosek o ponowne obliczenie świadczenia z uwzględnieniem składek zapisanych na koncie po przyznaniu świadczenia.

/wniosek – k. 136/

Decyzją z dnia 29.11.2021 r emerytura ubezpieczonej została przeliczona w związku ze zmianą stażu pracy – doliczono okres składkowy 1.08.2020 – 30.09.2021.Ubezpieczona została poinformowana, że w jej przypadku przeliczenie emerytury może nastąpić poprzez doliczenie okresów składkowych i nieskładkowych.

/decyzja – k. 138 akt ZUS/

W dniu 11.08.2023 r ubezpieczona złożyła wniosek o ponowne obliczenie świadczenia z uwzględnieniem składek zapisanych na koncie po przyznaniu świadczenia.

/wniosek – k. 142 akt ZUS/

Decyzją z dnia 23.08.2023 r organ rentowy odmówił ubezpieczonej prawa do ponownego ustalenia wysokości emerytury, podnosząc , że zasady przeliczenia emerytury z art. 108 ustawy emerytalnej dotyczy emerytury określonej na zasadzie art. 26 lub 183 ustawy emerytalnej, natomiast ubezpieczona ma emeryturę ustaloną na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej.

/decyzja – k. 144 akta ZUS/

W dniu 27.12.2023 r ubezpieczona złożyła wniosek o ponowne obliczenie świadczenia z uwzględnieniem składek zapisanych na koncie po przyznaniu świadczenia.

/wniosek – k. 145 Akt ZUS/

Decyzją z dnia 10.01.2024 organ rentowy odmówił przeliczenia emerytury, informując, że w jej przypadku emerytura, ustalona na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej , może być przeliczona poprzez doliczenie okresów składkowych.

/decyzja –k. 147 akt ZUS/

W dniu 7.02.2024 r ubezpieczona złożyła wniosek o doliczenie okresów składkowych.

/wniosek – k. 148 akt ZUS/

Decyzją z dnia 23.02.2024 r ZUS II Oddział w Ł. odmówił W. L. prawa do doliczenia okresów składkowych, ponieważ decyzją z dnia 29.11.2021 roku o przeliczeniu emerytury zostały doliczone okresy składkowe do 30.09.2021 roku, a po przeliczeniu emerytury ubezpieczona nie podjęła zatrudnienia i nie pozostawała w ubezpieczeniu emerytalno – rentowym.

/decyzja – k. 149 akt ZUS/

Ubezpieczona nie pozostawała w zatrudnieniu po 30.09.2021 roku.

/bezsporne/

Powyższy stan faktyczny był pomiędzy stronami bezsporny.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na wstępie należy podnieść, iż przedmiotem postępowania była możliwość przeliczenia emerytury ubezpieczonej poprzez doliczenie składek, odprowadzonych w związku z wypłatą dodatkowych świadczeń przez pracodawcę po ustaniu stosunku pracy, przy czym ubezpieczona posługuje się zamiennie pojęciem „składek” i „okresów składkowych”. W przeszłości składała także wnioski o doliczenie składek i otrzymywała decyzje odmowne, a jej emerytura ulegała zmianie w związku z systematycznym doliczaniem stażu pracy na skutek kontynuacji ubezpieczenia. Dla porządku należy tylko przypomnieć, że okresem składkowym jest m.in. okres ubezpieczenia (art. 6 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 17.12.98 e emeryturach i rentach z FUS, Dz.U.2023.1251 t.j.), natomiast składki to składki na ubezpieczenia społeczne osób wymienionych w pkt 1, czyli ubezpieczonych (art. 4 pkt. 3 ustawy z dnia 13.10.1998 o systemie ubezpieczeń społecznych, Dz.U. 2024, poz. 497 t.j.).

Zgodnie z art. 53 ustawy emerytalnej:

1.

Emerytura wynosi:

1)

24% kwoty bazowej, o której mowa w art. 19, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, oraz

2)

po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,

3)

po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych

- z uwzględnieniem art. 55.

2.

Przy obliczaniu emerytury okresy, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, ustala się z uwzględnieniem pełnych miesięcy.

3.

Emeryturę, której podstawę wymiaru stanowi podstawa wymiaru świadczenia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 i ust. 2, oblicza się od tej samej kwoty bazowej, którą ostatnio przyjęto do ustalenia podstawy wymiaru, a następnie emeryturę podwyższa się w ramach waloryzacji przypadających do dnia nabycia uprawnień do emerytury.

4.

Przepisu ust. 3 nie stosuje się, jeżeli zainteresowany po nabyciu uprawnień do świadczenia, którego podstawę wymiaru wskazał za podstawę wymiaru emerytury, podlegał co najmniej przez 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

5.

Przepisy ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio, jeżeli podstawę wymiaru emerytury stanowi podstawa wymiaru emerytury przyjętej do obliczenia świadczenia przedemerytalnego.

Zgodnie z art. 109 ustawy emerytalnej:

1.

Na wniosek emeryta lub rencisty wysokość emerytury określonej w art. 53 oraz renty ulega ponownemu ustaleniu na zasadach określonych w art. 111-113.

2.

Jeżeli w wyniku ponownego ustalenia emerytura lub renta jest niższa, świadczenie przysługuje w dotychczasowej wysokości.

Zgodnie z art. 111 ustawy emerytalnej:

1.

Wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)

z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2)

z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3)

z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

2.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony na zasadach określonych w art. 15, mnoży się przez kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.

3.

Podstawa wymiaru emerytury lub renty, ustalona na zasadach określonych w ust. 1 i 2, podlega wszystkim waloryzacjom przysługującym do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie tej podstawy.

Zgodnie z art. 112 ustawy emerytalnej:

1.

Jeżeli emeryt lub rencista zgłosi wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia przez doliczenie nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze świadczenia okresów składkowych, kwotę przysługującego świadczenia zwiększa się, doliczając:

1)

do kwoty emerytury, o której mowa w art. 53, lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy po 1,3% podstawy wymiaru, ustalonej w wyniku waloryzacji, za każdy rok okresów składkowych, o których mowa w art. 6;

2)

do kwoty renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy oraz do kwoty renty rodzinnej część wzrostu, o którym mowa w pkt 1, ustaloną przy zastosowaniu wskaźnika procentowego określonego odpowiednio w art. 62 ust. 2 lub w art. 73 ust. 1.

2.

Przy obliczaniu wzrostu, o którym mowa w ust. 1, okresy składkowe ustala się z uwzględnieniem pełnych miesięcy.

Zgodnie z art. 113 ustawy emerytalnej:

1.

Ponowne ustalenie wysokości emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, poprzez doliczenie nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze świadczenia okresów składkowych, następuje na wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po zakończeniu kwartału kalendarzowego, jeżeli emeryt lub rencista pozostaje w ubezpieczeniu, chyba że w kwartale kalendarzowym ustało ubezpieczenie.

2.

Wniosek, o którym mowa w ust. 1, może być złożony nie częściej niż raz w roku kalendarzowym.

Mając na względzie powyższe regulacje organ rentowy prawidłowo argumentował, że w przypadku ubezpieczonej brak jest możliwości przeliczenia emerytury poprzez doliczenie odprowadzanych składek od wypłaconych dodatkowych świadczeń po ustaniu zatrudnienia. Należy podkreślić, że wypłacone świadczenia w kolejnym roku nie wpływają na wydłużenie okresu ubezpieczenia (okresu składkowego), który w przypadku ubezpieczonej zakończył się w dniu 30.09.2021 r. Jednocześnie okres zatrudnienia do 30.09.2021 r został już doliczony do stażu emerytalnego na mocy decyzji z dnia 29.11.2021 r, zatem wydana decyzja jest prawidłowa. Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił odwołanie na podstawie art. 477 ¹⁴§ 1 k.p.c.

Ubezpieczona wystąpiła z żądaniem alternatywnym w postaci żądania zwrotu wpłaconych składek. Wniosek ten nie był dotychczas przedmiotem rozpoznania w drodze decyzji. Sąd przekazał go więc do rozpoznania organowi rentowemu na podstawie art. 477 ze z. 10 § 2 kpc. Bowiem odwołanie od decyzji organu rentowego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych pełni rolę pozwu i wszczyna postępowanie sądowe. Przeniesienie sprawy na drogę sądową przez wniesienie odwołania od decyzji organu rentowego ogranicza się do okoliczności uwzględnionych w decyzji a spornych między stronami; poza tymi okolicznościami spór sądowy nie może zaistnieć. Przed sądem ubezpieczony może jedynie żądać korekty stanowiska zajętego przez organ rentowy i wykazywać swą rację, odnosząc się do przedmiotu sporu objętego decyzją, nie może natomiast żądać czegoś, o czym organ rentowy nie decydował. Dlatego też odwołanie wniesione od decyzji organu rentowego nie ma charakteru samodzielnego żądania, a jeżeli takie zostanie zgłoszone, sąd nie może go rozpoznać, lecz zobowiązany jest - zgodnie z treścią art. 477 ¹⁰ § 2 k.p.c. - przekazać go do rozpoznania organowi rentowemu. Tym samym kontrolna rola sądu musi korespondować z zakresem rozstrzygnięcia dokonanego w decyzji organu rentowego, gdyż - stosownie do treści art. 477 ¹⁴ § 2 i art. 477 ^14a k.p.c.- w postępowaniu wywołanym wniesieniem odwołania do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych sąd rozstrzyga o prawidłowości zaskarżonej decyzji w granicach jej treści i przedmiotu. Wobec powyższego Sąd orzekł jak w pkt. 2 wyroku.