Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 marca 2024 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił J. R. prawa do świadczenia uzupełniającego ponieważ w orzeczeniu z dnia 15.02.2024 r. Lekarz Orzecznik ZUS orzekł, że nie jest on niezdolny do samodzielnej egzystencji. (decyzja – k. 3-3 verte plik III załączonych do sprawy akt organu rentowego)

J. R. złożył odwołanie od powyższej decyzji ,wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do świadczenia uzupełniającego. (odwołanie – k. 3-4)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego odrzucenie wskazując, iż wnioskodawca nie złożył sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS do Komisji Lekarskiej ZUS. (odpowiedź na odwołanie – k. 6-6 verte)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. R. urodził się w dniu (...). (okoliczność bezsporna)

W dniu 23 stycznia.2024 roku odwołujący, który pobiera emeryturę złożył do ZUS wniosek o świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji oraz wniosek o ustalenie uprawnień do dodatku pielęgnacyjnego. (wniosek – k. 1-2 verte plik III załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 23-23 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 15 lutego 2024 roku Lekarz Orzecznik ZUS uznał, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji.

Powyższe orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS zawierało pouczenie o możliwości złożenia sprzeciwu do Komisji Lekarskiej ZUS.

(orzeczenie lekarza orzecznika – k. 24-24 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Wnioskodawca nie wniósł sprzeciwu od tego orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS do Komisji Lekarskiej ZUS. (okoliczność bezsporna)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie podlega odrzuceniu.

Zgodnie z art.1 ust. 3 ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (Dz.U. z 2024r., poz.256) świadczenie uzupełniające przysługuje osobom zamieszkującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są:

1) obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub

2) posiadającymi prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, lub

3) cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl art. 2 ust. 1 i 2 ustawy świadczenie uzupełniające przysługuje osobom, które ukończyły 18 lat i których niezdolność do samodzielnej egzystencji została stwierdzona orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji albo orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji, zwanym dalej „osobami uprawnionymi”.

W myśl art. 4 ust. 1 -3 w/w ustawy, świadczenie uzupełniające przysługuje osobie uprawnionej w wysokości nie wyższej niż 500 zł miesięcznie, przy czym łączna kwota świadczenia uzupełniającego i świadczeń, o których mowa w art. 2 ust. 2, nie może przekroczyć 2157,80 zł miesięcznie, z zastrzeżeniem wyłączeń, o których mowa w art. 2 ust. 2.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2023r., poz.1251), oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia: daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy, związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi okolicznościami, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej egzystencji, celowości przekwalifikowania zawodowego, dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jeżeli nie ma możliwości ustalenia daty powstania niezdolności do pracy, natomiast ustalono okres, w którym niezdolność do pracy powstała, za datę powstania niezdolności przyjmuje się datę końcową tego okresu. Jeżeli nie ma możliwości ustalenia ani daty, ani okresu powstania niezdolności do pracy, za datę powstania niezdolności przyjmuje się datę zgłoszenia wniosku o świadczenie.

Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu, w ciągu 14 dni od daty doręczenia tego orzeczenia (art. 14 ust. 2a).

Orzeczenie lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, albo orzeczenie komisji lekarskiej, stanowi dla organu rentowego podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń przewidzianych w ustawie, do których prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji (art. 14 ust. 3).

Stosownie zaś z treścią art. 477 ⁹ § 3 ¹ k.p.c., sąd odrzuci odwołanie w sprawie o świadczenie z ubezpieczeń społecznych, do którego prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji albo stwierdzenia stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, jeżeli podstawę do wydania decyzji stanowi orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a osoba zainteresowana nie wniosła sprzeciwu od tego orzeczenia do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i odwołanie jest oparte wyłącznie na zarzutach dotyczących tego orzeczenia. Jeżeli odwołanie opiera się także na zarzucie nierozpatrzenia wniesionego po terminie sprzeciwu od tego orzeczenia, a wniesienie sprzeciwu po terminie nastąpiło z przyczyn niezależnych od osoby zainteresowanej, sąd uchyla decyzję, przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania organowi rentowemu i umarza postępowanie. W takim przypadku organ rentowy kieruje sprzeciw do rozpatrzenia do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Należy wskazać, że art. 477 ⁹ § 3 ¹ k.p.c. oznacza, że możliwość rozpoznania przez Sąd odwołania wniesionego w określonych w nim sprawach uzależniona jest od wyczerpania przez zainteresowanego dwuinstancyjnego trybu orzekania. Niezachowanie tego trybu skutkuje odrzuceniem odwołania (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 6 listopada 2007 r., III AUa 328/07, LEX nr 399971, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2006 r., II UZP 17/05, OSNP 2006/15-16/245 ,III AUa 253/14 - postanowienie SA Szczecin z dnia 02-12-2014).

Na podstawie art. 477 ⁹§ 3 ¹ k.p.c. sąd odrzuca odwołanie, w którym ubezpieczony podnosi wyłącznie zarzuty przeciwko orzeczeniu lekarza orzecznika ZUS w kwestiach określonych w art. 14 ust. 1 pkt 1-5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.), a zatem również w kwestii daty powstania niezdolności do pracy (III AUz 43/14 - postanowienie SA Szczecin z dnia 23-06-2014).

Odwołanie wnioskodawcy opiera się jedynie za zarzutach o charakterze medycznym – wnioskodawca kwestionuje fakt nie uznania go przez ZUS za osobę niezdolną do samodzielnej egzystencji, a zatem podnoszone przez niego argumenty dotyczą wyłącznie kwestii ustalonych przez Lekarza Orzecznika ZUS - co oznacza, że zasadnym jest odrzucenie odwołania wniesionego przez ubezpieczonego od wyżej wymienionej decyzji ZUS z dnia 7 marca 2024 roku, które w przedmiotowej sprawie jest niedopuszczalne z uwagi na fakt, że wnioskodawca przed wydaniem zaskarżonej decyzji ZUS nie złożył sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika do Komisji Lekarskiej ZUS, a zatem nie wyczerpał drogi odwoławczej przewidzianej cytowaną powyżej ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ⁹ § 3 ¹ k.p.c. odwołanie wnioskodawcy odrzucił.

Na marginesie należy wspomnieć, że jeśli wnioskodawca nadal chce ubiegać się o przyznanie prawa do świadczenia uzupełniającego to może jedynie ewentualnie starać się o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS, jednakże w tej kwestii właściwym do rozpoznania takowego wniosku jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., nie zaś Sąd Okręgowy w Łodzi.

SSO Paulina Kuźma