Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 05.02.2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. powołując się na przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przepisy ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych, przepisy ustawy z dnia 28.07.2023 o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych, po rozpatrzeniu wniosku z dnia 5.01.2024 odmówił K. K. prawa do emerytury pomostowej.

W uzasadnieniu decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że odwołująca nie spełniła wszystkich warunków przyznania emerytury pomostowej, określonych w art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, gdyż po dniu 31.12.2008 r. nie wykonywała prac w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych oraz nie udowodniła okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat.

Zakład uwzględnił do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych okres zatrudnienia od 19.10.2000 r. do 31.10.2009 tj łącznie 7 lat 11 miesięcy i 5 dni.

Do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych nie zostały zaliczone okresy od 22.09.1988 do 18.05.1992 i od 20.05.1994 r. do 5.07.1999 ponieważ pracodawca w świadectwie pracy nie wymienił charakteru pracy ściśle według wykazu, działu i pozycji Rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983 oraz podał stanowisko pomoc prządki, które nie jest wymienione w wykazie A dziale VII poz 1 pkt 9 zarządzenia (...) z 7.07.1987

Na podstawie dowodów dołączonych do wniosku uzyskanych w wyniku przeprowadzonego postępowania zakład przyjął nadto za udowodnione okresy nieskładkowe 2 lata , 5 miesięcy,26 dni składkowe 21 lat 11 miesięcy, 4 dni, staż sumaryczny 24 lata 5 miesięcy.

/ decyzja k. 11 akt ZUS/

Odwołanie od ww. decyzji w dniu 15.03.2024 wniosła K. K. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury pomostowej oraz zasądzenie kosztów procesu - kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu swego stanowiska podniosła, iż wbrew zapatrywaniu organu w okresie zatrudnienia w Fabryce (...) S.A. od 22.09.1988 do 8.05.1992 i od 20.05.1994 do 5.07.1999 pracowała w warunkach szczególnych jako przędzarz. Co do zaś argumentu, że nie wykazała zatrudnienia w warunkach szczególnych po 31.12.2008 podniosła, iż ustawodawca w art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych uznał , iż osoby takie również mają prawo do uzyskania emerytury pomostowej o ile w dniu wejścia w życie ustawy (1.01.2009) mają co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze - powódka zaś taki warunek spełnia.

/ odwołanie k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację jak w zaskarżonej decyzji

Dodatkowo organ rentowy wskazał, iż praca uwzględniona przez zakład na stanowisku operator maszyn przędzalniczych w (...) od 10.10.2000-31.10.2008 jest wymieniona w wykazie A dział VII poz. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z7.02.1983 natomiast nie występuje w załączniku do ustawy o emeryturach pomostowych. Zakład nie potwierdza, iż praca jaką wykonywała wnioskodawczyni jest pracą w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

/ odpowiedź na odwołanie k. 12/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje:

Wnioskodawczyni K. K. ur (...) w dniu 5.01.2024 r. wystąpiła z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury pomostowej.

/ bezsporne wniosek k. 1-3 akt ZUS/

W rozpoznaniu wskazanego wniosku wydano zaskrzoną decyzję z 5.02.2024 r. Odmawiając wnioskodawczyni prawa do emerytury pomostowej Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął za udowodnione okresy nieskładkowe 2 lata , 5 miesięcy,26 dni składkowe 21 lat 11 miesięcy, 4 dni, staż sumaryczny 24 lata 5 miesięcy nadto staż pracy w szczególnych warunkach w (...) od 19.10.2000 r. do 31.10.2009 tj łącznie 7 lat 11 miesięcy i 5 dni.

/ bezsporne/

W okresie od 22.09.1988 do 5.07.1999 wnioskodawczyni była zatrudniona w Fabryce (...) S.A. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku pomoc prządki , przędzarz. W okresie tym w dniach 12.10.1991 i 16.11.1991 korzystała z urlopu bezpłatnego, w okresie 19.05.1992 do 19.05.1994 korzystała z urlopu wychowawczego . Nadto korzystała z następujących świadczeń w okresach:

8.11.1991-22.11.1991- 5 dni choroby,

12.12.1991-20.12.1991 - 9 dni choroby,

28.12.1991-17.04.1992 -112 dni zasiłku macierzyńskiego

15.09.1995 -25.09.1995 11 dni wynagrodzenie z tytułu choroby

18.10.1995 - 22.10.1995- 5 dni wynagrodzenie z tytułu choroby

20.11.1995-8.12.1995 -19 dni opieka

17.06.1996 -607.1996 20 dni 26.11.1996 -07.12.1996 12 dni łącznie 32 dni wynagrodzenie z tytułu choroby

13.10.1997 1-18 10.1997 6 dni 8.12.1997 do 23.12.1997 16 dni łącznie 22 dni wynagrodzenie z tytułu choroby

9.02.1998 do 17.02.1998 /9 dni od 29.06.1998 do 12.07.1998 14 dni łącznie 23 dni wynagrodzenie z tytułu choroby

06.10.1998 -16.10.1998 - 11 dni opieka .

/ bezsporne świadectwo pracy k. 9oraz k. 5 akt kapitałowych ZUS /

Wnioskodawczyni za wskazy okres zatrudnienia legitymuje się świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 5.07.1999 r. W świadectwie tym wskazano, iż w okresie zatrudnienia od 22.09.1988 do 5.07.1999 w Fabryce (...) S.A. wnioskodawczyni w okresie od 22.09.1988 do 18.05.1992 i od 20.05.1994 do 5.07.1999 stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała pracę w przemyśle lekkim prace przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych wg przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 Dz. U nr 8 poz 43/ na stanowisku pomoc prządki , przędzarz wymienionym w wykazie A dziale VIII poz 1 pkt 9 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7.07.1987 w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego.

/ świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach 10 oraz k. 4 akt ZUS/

W kwestionowanym okresie zatrudnienia od 22.09.1988 do 18.05.1992 i od 20.05.1994 do 5.07.1999 wnioskodawczyni stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracowała jako prządka w zapyleniu i hałasie przy tkaniu dywanów. Była zmuszona korzystać z zatyczek do uszu. Niezależnie od nazwy stanowiska: prządka, pomoc prządki wykonywane obowiązki były niezmienne i sprowadzały się do wykonywania pracy przędzarza.

/ zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 15.07.2024 r. 00:09:21 -00:11:54 zeznania świadka W. K. protokół z rozprawy z dnia 15.07.2024 r. 00:02:30 - 00:08:26 /

Po 2008 r. wnioskodawczyni nigdzie nie pracowała w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 15.07.2024 r. 00:09:21 -00:11:54/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w tym o dokumenty złożone do akt sprawy, zawarte w załączonych do akt aktach ZUS, , których wiarygodność nie była przez strony kwestionowana. Ustalenia w sprawie sąd poczynił także w oparciu o osobowe źródła dowodowe zeznania świadka i wnioskodawczyni, które wzajemnie ze sobą korespondowały nadto były zbieżne z dostępną dokumentacją. Uznanie wskazach zeznań z wiarygodne nie czyni jednak wniesionego odwołania uzasadnionym.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Warunki nabywania prawa do emerytury pomostowej określa ustawa z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych ( tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 164), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 roku.

Podkreślić należy, że ustawa o emeryturach pomostowych zastąpiła przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS określające zasady przyznawania emerytur w niższym wieku pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze nowymi regulacjami określającymi zasady nabywania wcześniejszych emerytur z tytułu tego rodzaju pracy. Najogólniej rzecz ujmując celem tej ustawy jest ograniczenie kręgu uprawnionych do emerytury z powodu pracy w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze do mniejszej liczby sytuacji uzasadnionych rzeczywistą koniecznością przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w których oczekiwania osób, które rozpoczęły wykonywanie takiej pracy na starych zasadach, na wcześniejsze przejście na emeryturę powinny zostać zaspokojone. Ustawa ma charakter przejściowy, ograniczając prawo do uzyskania emerytury pomostowej do osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., które pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) rozpoczęły przed 1 stycznia 1999 r. (art. 4 pkt 5 ustawy). Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny emerytura pomostowa ma być „pomostem między dotychczasowym systemem z licznymi możliwościami przechodzenia na emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym i nowym systemem, w którym tego typu rozwiązania będą wyjątkiem” (uzasadnienie wyroku z dnia 16 marca 2010 r., K 17/09, (...) 2010 nr 3, poz. 21). Wskazany wyżej cel ustawy realizują w najbardziej widoczny sposób jej przepisy określające przesłanki nabycia emerytury pomostowej.

Zgodnie z art. 4 ustawy prawo do emerytury pomostowej, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) (uchylony)

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

7) (uchylony)

Zgodnie z art. 3 ust. 7 ustawy o emeryturach pomostowych za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Z art. 4 wynika, że jakkolwiek w świetle art. 4 pkt 2 w związku z art. 3 ust. 7 ustawy, do wymaganego przez ustawę stażu przypadającego przed dniem jej wejścia w życie, tj. przed 1 stycznia 2009 r., wlicza się okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu zarówno art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jak i art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, to właściwego ograniczenia do zamierzonego przez ustawodawcę kręgu osób uprawnionych do emerytury pomostowej dokonuje konieczność spełnienia przesłanki z art. 4 pkt 6. Wymaganie to spełnia zasadniczą funkcję eliminacyjną, ograniczając ostatecznie prawo do emerytury pomostowej do kręgu osób wykonujących pracę kwalifikowaną jako szczególną w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawa o emeryturach pomostowych .

Możliwość uzyskania emerytury pomostowej przez osoby niespełniające warunku z art. 4 pkt 6 przewiduje art. 49 ustawy według którego prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1. po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2. spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-4 i art. 5-12;

3. w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Przytoczony przepis zmienia wymagania konieczne do uzyskania emerytury pomostowej dla osób niespełniających warunku z art. 4 pkt 6 ustawy, zwalniając je z konieczności wykonywania po 31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jednakże wprowadza w to miejsce wymaganie, aby ubiegający się o rozważane świadczenie spełniał w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 2009 r.) warunek posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3. Warunek ten został jasno wyrażony, wynika wprost z literalnego brzmienia art. 49 pkt 3 ustawy i jest zgodny z jej celem.

Należy podkreślić, iż jedynie łączne spełnienie wszystkich przesłanek uprawnia do uzyskania prawa do wskazanej emerytury. Przesłanki nabycia prawa do emerytury na podstawie przepisów o emeryturach pomostowych muszą być spełnione łącznie. Oznacza to, że brak choćby jednego z tych warunków powoduje niemożność nabycia uprawnień emerytalnych” (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 kwietnia 2012 r., sygn. akt III AUa 252/12 wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi, III AUa 1664/12). Innymi słowy nie spełnienie jednej z przesłanek wymienionych w art. 4 lub 49 cytowanej ustawy pozbawia wnioskodawcę prawa do emerytury pomostowej.

W niniejszym postępowaniu organ rentowy kwestionował fakt spełnienia poszczególnych wymogów wynikających z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych wskazując na brak wykazania przez wnioskodawczynię okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat. w rozumieniu art. 3 ust. 1 ww. ustawy lub art. 32 i art. 33 powołanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS, nadto podnosił, iż po dniu 31.12.2008 nie wykonywała on prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Natomiast odwołująca twierdziła, iż prawo do emerytury pomostowej winno jej zostać przyznane, bowiem po uwzględnieniu wskazanego przez nia okresu zatrudnienia od 22.09.1988 do 8.05.1992 i od 20.05.1994 do 5.07.1999 w Fabryce (...) S.A. gdzie pracowała w warunkach szczególnych jako przędzarz spełnia wymóg posiadania 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Nadto argumentowała , iż ustawodawca w art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych uznał , iż osoby które po 1.01.2009 r. nie wykonywały prac w warunkach szczególnych również mają prawo do uzyskania emerytury pomostowej o ile w dniu wejścia w życie ustawy (1.01.2009) mają co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze a ten warunek powódka w świetle podnoszonych wyżej okoliczności odwołująca miała spełniać.

Tym samym na gruncie badanej sprawy podstawowe znaczenie ma fakt ustalenia, czy wnioskodawca posiada 15 letni staż pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS i po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej co również warunkuje nabycie prawa do świadczenia na podstawie art. 4, lub ewentualnie stwierdzenia czy ubezpieczony spełnia przesłanki do nabycia prawa do emerytury pomostowej z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych.

Niemniej jednak podnieść należy iż wbrew zapatrywaniu odwołującej według tego przepisu wnioskodawczyni musiałby w dniu wejścia w życie ustawy wykazać wymagany 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, ale w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej. Prawo do emerytury pomostowej może nabyć również osoba, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, jednakże w dniu wejścia w życie ustawy miała okres wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z tym, że praca ta musi być pracą w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu nowych przepisów tj. art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy pomostowej. (vide m.in. wyrok SA w Lublinie z 13.03.2014 r., III AUa 1531/13, opubl. LEX nr 1441422, wyrok SA w Katowicach z 27.02.2014 r., III AUa 1045/13, opubl. LEX 1439028, wyrok SA w Szczecinie z 14.01.2014 r. III AUa 577/13, opubl. LEX 1441543, wyrok SA w Białymstoku z 09.01.2014 r., III AUa 705/13, LEX 1415788, wyrok SN z 04.12.2013 r. II UK 159/13, opubl. LEX nr 1405231, wyrok SA w Gdańsku z 07.11.2013 r., III AUa 343/13).

Osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy „szczególnej” według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do tej emerytury jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować jako pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.). /Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 4 grudnia 2013 r. II UK 159/13/

Przepis art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy definiują prace w szczególnych warunkach, których wykaz określa załącznik nr 1 do ustawy oraz prace o szczególnym charakterze, których wykaz określa załącznik nr 2 do ustawy. Przy czym wykaz prac określonych w art. 3 ust. 1 i 3 jest zamknięty i nie podlega uzupełnieniu, co oznacza, że cech pracy "o szczególnym charakterze" lub "w szczególnych warunkach" nie mogą posiadać inne prace, choćby sposób ich wykonywania i ich jakość mogła obniżyć się z wiekiem. Nie ma podstaw prawnych do przyznania emerytury pomostowej ubezpieczonemu, którego dotychczasowy okres pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze nie może być kwalifikowany jako okres pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu aktualnie obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych) lub o szczególnym charakterze (art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych). Jedynie ubezpieczonym, którzy po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywali pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej (tj. spełniali wymóg z art. 4 pkt 6 ustawy pomostowej), ustawodawca w art. 4 pkt 2 i 5 ustawy pomostowej przewidział możliwość doliczenia do 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych i szczególnym charakterze także okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu zarówno art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jak i art. 32 i art. 33 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. /Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 lutego 2024 r., (...) 349/22 Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 8 lutego 2023 r., I (...) 193/22/

Jak wskazano wyżej ustawa o emeryturach pomostowych znacznie zawęziła rodzaje prac i stanowiska, na których wykonuje się prace w warunkach szczególnych w porównaniu do tych prac i stanowisk, jakie zawiera wykaz A, będący załącznikiem do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Ustawa pomostowa w załącznikach 1 i 2 zawiera własne określenia prac w warunkach szczególnych. Nie wszystkie prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszej emerytury na podstawie art. 32 i 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, uprawniają obecnie do emerytury pomostowej. Znaczenie mają tylko prace wymienione w załączniku do ustawy o emeryturach pomostowych. /III AUa 158/21 - wyrok SA Lublin z dnia 26-10-2021/

Na gruncie rozpoznawanego przypadku wnioskodawczyni wywodziła, iż w okresie zatrudnienia w Fabryce (...) S.A. od 22.09.1988 do 8.05.1992 i od 20.05.1994 do 5.07.1999 pracowała w warunkach szczególnych de facto wykonując obowiązki przędzarza

Stosownie do treści art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei przepis art. 32 ust.4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.).

Z §1 cytowanego rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione w §4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia.

Przepis § 2 ust.1 rozporządzenia ustala, że za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W spornym okresie wnioskodawczyni pracowała jako prządka w fabryce (...). Praca prządki jak i pomocy prządki polegała na wytwarzaniu przędzy. Ubezpieczona wykonywała czynności na hali produkcyjnej, gdzie panował hałas i unosił się pył.

Analiza zaś treści wykazu A do powołanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. wskazuje, że przedmiotowe prace są wymienione w dziale VII poz. 1 jako prace przy obróbce surowców włókienniczych i ich przędzeniu i są uznawane jako prace w szczególnych warunkach.

Natomiast stanowiska przędzarza i pomocnika w oddziale produkcyjnym przy obróbce surowców włókienniczych i ich przędzeniu jakie w istocie wykonywała ubezpieczona, są określone w dziale VII poz. 1 pkt. 9 i 10 wykazu A stanowiącego załącznik Nr 1 do Zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 07.07.1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy przemysłu chemicznego i lekkiego. (Dz. Urz Nr 4, poz. 87). Tym samym wnioskodawczyni faktycznie we wskazanym spornym okresie wykonywała pracę stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Niemniej jednak powyższe samo w sobie nie czyni jej żądań przyznania prawa do emerytury pomostowej uzasadnionymi bowiem wnioskodawczyni nie spełnia innych wymaganych warunków w rozumieniu zarówno art. 4 jak i 49 ustawy.

Po pierwsze na gruncie rozpoznawanego przypadku wnioskodawczyni nie zakwestionowała skutecznie twierdzeń organu że po dniu 31.12.2008 nie wykonywała prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. W czasie rozprawy wnioskodawczyni przyznała iż po 2008 r.. nie wykonywała żadnej pracy w szczególnych warunkach. W świetle art. 4 ustawy jej prawo do świadczenia jest zatem wyłączone.

Po drugie wnioskodawczyni nie spełnia również przesłanek z art. 49. Co prawda ww co podnosiła w niniejszym postepowaniu pracując jako przędzarz wykonywała prace w szczególnych warunkach w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Praca ta nie jest jednak również pracą w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Praca dziewiarza , którą wnioskodawczyni wówczas wykonywała nie jest zaliczana do pracy w warunkach szczególnych na gruncie ustawy o emeryturach pomostowych ,nie występuje w załączniku do tej ustawy. Wnioskodawczyni nie wykazywała zatem, że na dzień wejścia w życie ustawy ma wymagany 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, ale w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej.

Zaznaczyć należy, iż twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227) powinno być udowodnione przez stronę, która zgłasza to twierdzenie - art. 232 k.p.c. w związku z art. 6 k.c. (zob. wyrok SN z dnia 22 listopada 2001 r., I PKN 660/00, W.. 2002, nr 7-8, poz. 44; wyrok SA we Wrocławiu z dnia 28 kwietnia 1998 r., I ACa 308/98, (...) 2002, nr 12, poz. 147). Strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swoich twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał, a Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. (wyrok s.apel. 28-02-2013 I ACa 613/12 w B. LEX nr 1294695). Wskazać należy, iż nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Stanowisko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996r. sygn. akt I CKU 45/96 (opubl. OSNC z 1997r., z.6-7, poz.76). Podobnie, w wyroku z 7 października 1998 r., II UKN 244/98, OSNAPiUS 1999, nr 20, poz. 662, Sąd Najwyższy stwierdził nawet, że od 1 lipca 1996 r. nastąpiło zniesienie zasady odpowiedzialności sądu za wynik postępowania dowodowego, także w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Reasumując, w ocenie Sądu Okręgowego poczynione w oparciu o dostępny materiał dowodowy ustalenia, nie pozwalały bez żadnych wątpliwości na uznanie, że ubezpieczona spełnia wszystkie wymagania warunkujące przyznanie prawa do dochodzonego świadczenia. Jakkolwiek w świetle zgromadzonego w sprawie materiału legitymuje się 15 letnim okresem pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy emeryturach i rentach z FUS - sporny okres zatrudnienia w D., to jednak brak dowodów by w okresie po dniu 31.12.2008 świadczyła pracę w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub by na dzień wejścia w życie ustawy legitymowała się wymaganym 15-letnim okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze zakreślonym brzmieniem tych przepisów. W konsekwencji słusznym jest stanowisko organu rentowego, iż ubezpieczonej nie przysługuje prawo do emerytury pomostowej gdyż nie spełniania ona warunków określonych w art. 4 , czy art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych.

W konsekwencji na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc Sąd Okręgowy w Łodzi odwołanie wnioskodawczyni jako bezzasadne oddalił.