VIII U 1006/22 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2023-05-11
Sygn. akt VIII U 1006/22
UZASADNIENIE
Decyzją z 16.05.2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w Z. ustalił dla G. M. na dzień 1.01.1999 r. kapitał początkowy.
Do obliczenia wartości kapitału początkowego przyjęto podstawę w kwocie 476,15 zł. Do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z kolejnych 10 lat kalendarzowych, tj. od 1.01.1989 r. do 31.12.1998 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 39,00%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 39,00% przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową określoną ww. ustawie (39,00%. x 1 220,89 zł = 476,15 zł). Do obliczenia kapitału początkowego organ rentowy przyjął łącznie: 11 lat, 0 miesięcy, 14 dni, tj. 132 miesiące okresów składkowych, a okresy nieskładkowe – okresy sprawowania opieki nad dzieckiem (dziećmi) w ilości 2 lata, 6 miesięcy, 22 dni, tj. 30 miesięcy. Współczynnik proporcjonalny do - osiągniętego do 31.12.1998 r. – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniósł 56,27%. Współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł. Do ustalenia współczynnika przyjęto: wiek w dniu 31.12.1998r. - po zaokrągleniu do pełnych lat - wynoszący 37 lat, a także łączny staż ubezpieczeniowy – po zaokrągleniu wynoszący 14 lat. Średnie dalsze trwanie życia - wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat - wynosi 209 miesięcy (komunikat Prezesa GUS z 25.03.1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn - M.P. Nr 12, poz.173).
Kapitał początkowy został obliczony w następujący sposób:
293,01 zł x 56,27% (współczynnik proporcjonalny) = 164,88 zł,
(132 miesięcy składkowych x 1,3%) : 12 x 476,15 zł = 68,09 zł,
(30 miesięcy nieskładkowych x 1,3%) : 12 x 476,15 zł = 15,47 zł,
razem 248,44 zł
248,44 zł x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 51.923,96 zł
Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wyniósł 51.923,96 zł.
Do ustalenia wartości kapitału początkowego nie uwzględniono okresów od 27.12.1984 r. do 28.12.1984 r., od 18.10.1990 r. do 20.10.1990 r. tj. urlopów bezpłatnych, a także okresu od 17.01.1994 r. do 30.11.1994 r. ze względów formalnych tj. brak informacji o ewentualnych okresach nieskładkowych występujących w okresie zatrudnienia w Głos - (...).
( decyzja w aktach kapitałowych k. 31-32)
W odwołaniu od w/w decyzji G. M. wniosła o jej zmianę poprzez zaliczenie okresu zatrudnienia od 17.01.1994 r. do 30.11.1994 r. w firmie (...), jako okresu składkowego. Uzasadniając swoje żądanie skarżąca podała, że świadectwo pracy, które dostarczyłam z w/w firmy, jest świadectwem starego typu, jest to oryginał wystawiony przez (...), i jest w nim napisane, że w okresie zatrudnienia od 17.01.1994 r. do 30.11.1994 r., skarżąca była zatrudniona na pełny etat i nie korzystała ze zwolnienia lekarskiego lub urlopu bezpłatnego, co mogłoby być okresem nieskładkowym. Wyjaśniła, że była to dla niej praca, w której chciała wypaść jak najlepiej, dlatego nie chorowała i nie korzystała z urlopów. Dodała, że nie ma możliwości dostarczenia innych dokumentów potwierdzający w/w okoliczności, ponieważ firma już nie istnieje, jednocześnie oświadczając, że podczas spornego okresu zatrudnienia nie przebywała na zwolnieniu lekarskim, ani na urlopie bezpłatnym.
(odwołanie k. 3)
W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ emerytalny wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.
(odpowiedź na odwołanie k. 4)
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
G. M. urodziła się (...) ( niesporne)
Ubezpieczona złożyła 31 marca 2022 r. wniosek o ustalenie wartości kapitału początkowego. ( wniosek k. 1 akt ZUS)
Zaskarżoną decyzją z 16.05.2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w Z. ustalił dla G. M. na dzień 1.01.1999 r. kapitał początkowy.
Do obliczenia wartości kapitału początkowego przyjęto podstawę w kwocie 476,15 zł. Do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z kolejnych 10 lat kalendarzowych, tj. od 1.01.1989 r. do 31.12.1998 r., przyjmując następujące kwoty rocznych zarobków wnioskodawczyni:
1989 r. – 1637664,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 66,01%,
1990 r. – 6528009,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 52,83%,
1991 r. – 7941210,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 37,39%,
1992 r. – 11222300,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 31,86%,
1993 r. – 10694900,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 33,46%,
1994 r. – 0,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 0,00%,
1995 r. – 3900,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 46,26%,
1996 r. – 4381,86 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 41,83%,
1997 r. – 5138,53 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 40,32%,
1998 r. – 5950,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 40,00%.
Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 39,00%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 39,00% przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową określoną ww. ustawie (39,00%. x 1 220,89 zł = 476,15 zł). Do obliczenia kapitału początkowego organ rentowy przyjął łącznie: 11 lat, 0 miesięcy, 14 dni, tj. 132 miesiące okresów składkowych, a okresy nieskładkowe – okresy sprawowania opieki nad dzieckiem (dziećmi) w ilości 2 lata, 6 miesięcy, 22 dni, tj. 30 miesięcy. Współczynnik proporcjonalny do - osiągniętego do 31.12.1998 r. – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniósł 56,27%. Współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł. Do ustalenia współczynnika przyjęto: wiek w dniu 31.12.1998r. - po zaokrągleniu do pełnych lat - wynoszący 37 lat, a także łączny staż ubezpieczeniowy – po zaokrągleniu wynoszący 14 lat. Średnie dalsze trwanie życia - wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat - wynosi 209 miesięcy (komunikat Prezesa GUS z 25.03.1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn - M.P. Nr 12, poz.173).
Kapitał początkowy został obliczony w następujący sposób:
293,01 zł x 56,27% (współczynnik proporcjonalny) = 164,88 zł,
(132 miesięcy składkowych x 1,3%) : 12 x 476,15 zł = 68,09 zł,
(30 miesięcy nieskładkowych x 1,3%) : 12 x 476,15 zł = 15,47 zł,
razem 248,44 zł
248,44 zł x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 51.923,96 zł
Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wyniósł 51.923,96 zł.
Do ustalenia wartości kapitału początkowego nie uwzględniono okresów od 27.12.1984 r. do 28.12.1984 r., od 18.10.1990 r. do 20.10.1990 r. tj. urlopów bezpłatnych, a także okresu od 17.01.1994 r. do 30.11.1994 r. ze względów formalnych tj. brak informacji o ewentualnych okresach nieskładkowych występujących w okresie zatrudnienia w Głos - (...).
( decyzja w aktach kapitałowych k. 31-32, obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego k. 33 akt kapitałowych)
W spornym okresie od 17.01.1994 r. do 30.11.1994 r. wnioskodawczyni była zatrudniona w (...) sp. z o.o. w Ł. początkowo na umowę o pracę czas określony od 17.01.1994 r. do 28.02.1994 r., a następnie na umowę o pracę na czas nieokreślony od 1.03.1994 r., w pełnym wymiarze czasu pracy początkowo na stanowisku maszynistki, a następnie operatora komputerowego.
W świadectwie pracy z 30.11.1994 r. w/w pracodawca nie zawarł informacji o występowaniu bądź nie występowaniu w okresie zatrudnienia skarżącej zasiłków chorobowych, tj. okresów nieskładkowych, przypadających po dniu 14.11.1991 r.
Z zachowanych oryginalnych dokumentów z w/w okresu zatrudnienia, w szczególności z rocznej karty ewidencji obecności w 1994 r. i z kartoteki zarobkowej z 1994 r., a także z wpisów w legitymacji ubezpieczeniowej nie wynika, aby skarżąca korzystała w tym okresie ze zwolnień lekarskich i zasiłków chorobowych, ani też, że występowały inne okresy nieskładkowe.
Zgodnie z oryginalną kartoteką zarobkową z 1994 r. wnioskodawczyni w 1994 r. uzyskała zarobki w kwocie 63200,00 zł.
( legitymacja ubezpieczeniowa k. 36, dokumenty osobowe w kopercie za kartą 19, a w niej: świadectwo pracy, pismo dotyczące przyjęcia do pracy z 17.01.1994 r., kwestionariusz osobowy, umowa o pracę z 17.01.1994 r. i z 28.02.1994 r., pismo dotyczące rozwiązania umowy o pracę z 18.08.1994 r., roczna karta ewidencji obecności w 1994 r., kartoteka zarobkowa z 1994 r., zeznania wnioskodawczyni e-prot. z 17.01.2023 r.: 00:04:04 w zw. z e-prot. z 25.04.2023 r.: 00:03:55)
Po uwzględnieniu w/w spornego okresu zatrudnienia w całości jako okresu składkowego oraz zarobków wnioskodawczyni w 1994 r. w kwocie 63200,00 zł, do obliczeń wartości hipotetycznego kapitał początkowy na dzień 1.01.1999 r. przyjęto okresy składkowe w łącznej ilości 11 lat, 10 miesięcy i 29 dni oraz okresy nieskładkowe w ilości 2 lat, 6 miesięcy, 22 dni, a także zarobki roczne skarżącej w 1994 r. w kwocie 63200,00 zł.
Do obliczenia hipotetycznej wartości kapitału początkowego przyjęto podstawę w kwocie 596,77 zł. Do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z kolejnych 10 lat kalendarzowych, tj. od 1.01.1989 r. do 31.12.1998 r., przyjmując następujące kwoty rocznych zarobków wnioskodawczyni:
1989 r. – 1637664,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 66,01%,
1990 r. – 6528009,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 52,83%,
1991 r. – 7941210,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 37,39%,
1992 r. – 11222300,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 31,86%,
1993 r. – 10694900,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 33,46%,
1994 r. – 63200,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 98,85%,
1995 r. – 3900,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 46,26%,
1996 r. – 4381,86 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 41,83%,
1997 r. – 5138,53 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 40,32%,
1998 r. – 5950,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 40,00%.
Hipotetyczny wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 48,88%. Podstawę hipotetycznego wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 48,88% przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową określoną ww. ustawie (48,88%. x 1 220,89 zł = 596,77 zł). Do obliczenia hipotetycznej wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął łącznie: 11 lat, 10 miesięcy, 29 dni, tj. 142 miesiące okresów składkowych, a okresy nieskładkowe – okresy sprawowania opieki nad dzieckiem (dziećmi) w ilości 2 lata, 6 miesięcy, 22 dni, tj. 30 miesięcy. Współczynnik proporcjonalny do - osiągniętego do 31.12.1998 r. – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniósł 57,22%. Współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł. Do ustalenia współczynnika przyjęto: wiek w dniu 31.12.1998r. - po zaokrągleniu do pełnych lat - wynoszący 37 lat, a także łączny staż ubezpieczeniowy 14 lat, 5 miesięcy i 21 dni. Średnie dalsze trwanie życia - wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat - wynosi 209 miesięcy (komunikat Prezesa GUS z 25.03.1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn - M.P. Nr 12, poz.173).
Hipotetyczny kapitał początkowy został obliczony w następujący sposób:
293,01 zł x 57,22% (współczynnik proporcjonalny) = 167,66 zł,
(142 miesięcy składkowych x 1,3%) : 12 x 596,77 zł = 91,78 zł,
(30 miesięcy nieskładkowych x 1,3%) : 12 x 596,77 zł = 19,40 zł,
razem 278,84 zł
278,84 zł x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 58.277,56 zł
Hipotetyczny kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wyniósł 58.277,56 zł.
(hipotetyczne wyliczenia ZUS k. 31-33)
Powyższy stan faktyczny został w całości odtworzony na podstawie powołanych oryginalnych dokumentów ze spornego okresu zatrudnienia, a także legitymacji ubezpieczeniowej skarżącej, które to dokumenty są oryginalne, nie noszą znamion przerabiania, ani podrabiania i nie były kwestionowane przez żadną ze stron, co do ich autentyczności.
Ponadto sąd oparł swoje ustalenia na podstawie koherentnych z w/w dowodami zeznań wnioskodawczyni, których prawdziwości pozwany nie podważył. Zdaniem sądu zeznania skarżącej nie noszą cech konfabulacji, są szczere i polegają na prawdzie.
Oprócz tego Sąd oparł się na hipotetycznym wyliczeniu organu emerytalnego, którego poprawności matematycznej nie kwestionowała ubezpieczona, a i sąd z urzędu nie znalazł żadnych powodów by to czynić.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie jest zasadne.
Przepis art. 173 ust 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2022 roku, poz. 504 ze zm.) precyzuje, że wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy, czyli na dzień 1 stycznia 1999 roku.
Stosownie do art. 174 ust. 1 tejże ustawy, kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12. Zgodnie z ust. 2, przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:
1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;
2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;
3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.
Zgodnie z ust. 3 przywołanego artykułu, podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r.
Według ust. 3b jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu.
Natomiast w myśl ust. 7 analizowanego przepisu do obliczenia kapitału początkowego przyjmuje się kwotę bazową wynoszącą 100 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w II kwartale kalendarzowym 1998 roku. Ustęp 8 powyższego przepisu stanowi, że przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24 % tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku.
Zgodnie natomiast z treścią ust. 8 przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24% tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku, według wskazanego w nim wzoru.
Z kolei w myśl art. 15 ust. 1 powyższej ustawy podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.
Natomiast stosownie do brzmienia ust. 2a tego samego przepisu, jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy.
Z kolei na postawie ust. 6 omawianego przepisu na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.
Jak stanowi art. 15 ust. 4 w/w ustawy w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:
1. oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,
2. oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu,
3. oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, oraz
4. mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19, przy czym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%, jednakże przy ponownym przeliczeniu wysokości emerytury należy mieć na względzie, iż zgodnie z art. 111 ust. 2 ustawy uwzględnia się kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.
W związku z treścią zacytowanych przepisów można stwierdzić, iż kwota kapitału początkowego zależy od długości udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych przebytych przed 1 stycznia 1999 rokiem, podstawy wymiaru oraz współczynnika proporcjonalnego do wieku ubezpieczonego, który służy do obliczenia tzw. części socjalnej.
Należy podkreślić, że Sąd nie jest związany ograniczeniami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organami rentowymi, co wynika z treści art. 473 k.p.c. i sprawia, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe.
Wskazać należy, że zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011, Nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. obowiązuje od 23 listopada 2011 r. i ma zastosowanie do wniosków w sprawach świadczeń złożonych od daty jego wejścia w życie. Zastąpiło ono rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. z 1983 r., Nr 10, poz. 49, ze zm.), które dowody uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokości określało w sposób podobny. I tak zgodnie z § 20 pkt. 1 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. - mającym zastosowanie w sprawie odwołującego się - środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość zarobku lub dochodu stanowiącego podstawę wymiaru emerytury lub renty dla pracowników były zaświadczenia zakładów pracy wystawione według wzoru ustalonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych albo legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca wpisy dotyczące okresów zatrudnienia i wysokości osiąganych zarobków.
Orzeczenia Sądu Najwyższego jakie zapadły jeszcze na gruncie rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. są zgodne co do tego, że ograniczenie co do środków dowodowych wynikające z § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. obowiązujące w postępowaniu przed organem rentowym nie ma zastosowania w postępowaniu sądowym przed Sądem Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Wysokość zarobków, której pochodną jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, jest faktem mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art.227 k.p.c.), który w postępowaniu przed sądem może być udowadniany wszelkimi środkami dowodowymi, które sąd uzna za celowe i pożądane. Wysokość uzyskiwanego uposażenia może być zatem ustalana także przy pomocy innych pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia zainteresowanego /por. wyrok Sądu Najwyższego z 25 lipca 1997 r. II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342; wyrok Sądu Najwyższego z 14 czerwca 2006 r. I UK 115/06, Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 2007, Nr 17-18, poz. 257, str. 753/.
Rzeczą sądu jest dokładne ustalenie wysokości wynagrodzenia otrzymywanego przez ubezpieczonego w danym okresie. Zarobki za poszczególne miesiące i wybrane lata kalendarzowe wykazane muszą być w sposób nie budzący wątpliwości w ściśle określonej kwotowo wysokości i co do odprowadzonych od nich składek na ubezpieczenie społeczne. Nie można natomiast przyjmować wysokości wynagrodzenia opartego wyłącznie na przypuszczeniach, czy też twierdzeniach ubezpieczonego, jak też dowodach niejasnych. Przepisy prawa ubezpieczeń społecznych są normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań pozwalających na ustalanie wynagrodzeń w sposób przybliżony lub prawdopodobny. / tak wyrok SA w Łodzi z 19.10.2016, III AUa 2185/15, LEX nr 2152862/.
W rozpoznawanej sprawie spór sprowadzał się do uwzględnia jedynego spornego okresu zatrudnienia w (...) sp. z o.o. od 17.01.1994 r. do 30.11.1994 r. w całości jako okresu składkowego oraz faktycznej wysokości zarobków osiąganych przez wnioskodawczynię w w/w zakładzie pracy w 1994 r.
Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że skarżąca w sposób należyty udowodniła, że w spornym okresie zatrudnienia od 17.01.1994 r. do 30.11.1994 r. nie przebywała na zwolnieniach lekarskich i nie korzystała z zasiłków chorobowych, albowiem jej wersja znajduje potwierdzenie w oryginalnych dokumentach z akt osobowych pochodzących z badanego okresu zatrudnienia oraz we wpisach w legitymacji ubezpieczeniowej. Stąd też odwołanie odniosło zamierzony skutek w postulowanym przez powódkę zakresie, aby uwzględnić cały w/w okres jako okres składkowy do obliczenia wartości kapitału początkowego na dzień 1.01.1999 r.
Ponadto z oryginalnej rocznej kartoteki zarobków wnioskodawczyni z 1994 r. pochodzącej z badanego okresu zatrudnienia wynika, że ubezpieczona uzyskała w 1994 r. zarobki w wysokości 63.200,00 zł, które również należało uwzględnić przy obliczeniu kapitału początkowego. W ocenie Sądu nie ma przeszkód by na tej podstawie ustalić wysokość wynagrodzenia ubezpieczonego wprost wskazaną kwotowo w spornym okresie, gdyż wskazuje wysokość wynagrodzenia wnioskodawczyni w sposób niewątpliwy. Z tych też względów, zdaniem Sądu nie ma podstaw by nie uwzględnić wskazanych zarobków przy ustaleniu wysokości podstawy kapitału początkowego.
Organ rentowy dokonał stosownego hipotetycznego wyliczenia wysokości kapitału początkowego. Wyliczenie to nie było kwestionowane przez wnioskodawczynię. Przy przyjęciu z tytułu zatrudnienia w badanym okresie za rok 1994 kwoty 63.200,00 zł oraz że, był to w całości okres składkowy hipotetycznie wyliczony kapitał początkowy wnioskodawcy wyniósł 58.277,56 zł, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego w wariancie najkorzystniejszym wyniósł 48,88 % z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. 1989 -1998. Wskaźniki te są niewątpliwie korzystniejsze niż te przyjęte w zaskarżonej decyzji.
Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzje i orzekł jak w sentencji.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia SO Agnieszka Gocek
Data wytworzenia informacji: