Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 listopada 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że Z. B. jako pracownik u płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 grudnia 2015 roku.

Decyzja została wydana na podstawie art.83 ust.1 punkt 1, art.68 ust.1 punkt 1a stawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 roku, poz.121 z późn zm.), art.83§1 k.c. w zw. z art.300 k.p.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż Z. B. został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych od dnia 1 grudnia 2015 roku. Płatnik składek w raportach imiennych ZUS RCA za grudzień 2015 roku wykazał miesięczną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie 0,00 zł, za okres od stycznia do czerwca 2016 roku w kwocie 11.378,70 zł, za lipiec 2016 roku 7.965,09 zł, za okres od sierpnia do października 2016 roku 0,00 zł. W okresie od 22 czerwca do 24 lipca 2016 roku płatnik wykazał wypłatę ubezpieczonemu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, a od 2 lipca do 30 września 2016 roku wystąpił o wypłatę zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego.

W toku postępowania Zakład ustalił, iż Z. B. zawarł z płatnikiem składek (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w K. w dniu 6 listopada 2015 roku umowę o pracę. Ubezpieczony został zatrudniony na czas nieokreślony, na stanowisku dyrektora do spraw produkcji z wynagrodzeniem 8.000 zł netto od dnia 1 grudnia 2015 roku. Ubezpieczony został zatrudniony w zadaniowym czasie pracy, a do jego obowiązków, zgodnie z oświadczeniem prezesa zarządu spółki, należała m.in. realizacja planu produkcji spółki, zapewnienie wszystkich niezbędnych do produkcji zasobów: środków produkcji, surowców, pracowników, bieżące ustalanie harmonogramu produkcji z zarządem, potwierdzenie dat wykonania planu, planowanie, organizacja i nadzór przeglądów oraz remontów hali produkcyjnej, nadzorowanie prawidłowości sporządzania obowiązującej dokumentacji z przebiegu procesu produkcyjnego w tym kart pomiarowych, kart technologicznych, wzorców, odpowiedzialność za właściwy poziom wyszkolenia pracowników, organizowanie szkoleń wewnętrznych oraz zewnętrznych. Ubezpieczonemu przysługiwał komputer służbowy, telefon służbowy, samochód służbowy, zwrot kosztów podróży oraz mieszkanie służbowe. Ubezpieczony miał dojeżdżać do pracy do Ł., a następnie do K.. Ubezpieczony miał wypłacane wynagrodzenie na konto oraz gotówką.

Zakład ustalił, że spółka nie opłacała składek na ubezpieczenia społeczne gdyż nie miała środków.

W okresie niezdolności ubezpieczonego do pracy nikt nie został zatrudniony na jego miejsce.

Ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego w ocenie Zakładu prowadziła do wniosku, że ubezpieczony nie wykonywał pracy na podstawie umowy o pracę, a zawarta umowa jest pozorna. Celem umowy o pracę było obejście przepisów prawa i uzyskanie świadczenia wypłacanego z ubezpieczenia społecznego – zasiłku chorobowego.

Wątpliwości organu rentowego co do ważności umowy wzbudziło zatrudnienie ubezpieczonego na czas nieokreślony, brak badań lekarskich i szkolenia bhp, wcześniejsze zatrudnienie ubezpieczonego w spółce (...) na podstawie umowy zlecenia za wynagrodzeniem 3.000 zł, brak podpisów ubezpieczonego na liście nieobecności za luty 2016 roku, brak rachunków za paliwo, rozliczenia kosztów podróży.

Zakład wskazał również na rozbieżności w wyjaśnieniach ubezpieczonego i prezesa zarządu spółki IDEA co do miejsca świadczenia pracy, czasu pracy, wykonywanych zadań, płatności wynagrodzenia.

Zdaniem Zakładu praca ubezpieczonego nie przynosiła przychodów spółce a jedynie generowała koszty.

W odwołaniu od powyższej decyzji Z. B. wniósł o jej zmianę i ustalenie, że polega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu od 1 grudnia 2015 roku.

Na uzasadnienie swojego stanowiska podał, że od 1 grudnia 2015 roku jest zatrudniony w spółce (...) na podstawie umowy o pracę na stanowisku dyrektora do spraw produkcji. Ze spółką (...) współpracował już od grudnia 2014 roku na podstawie umowy zlecenia za wynagrodzeniem 3.000 zł. Wówczas wykonywał różne prace, w zależności od potrzeby i w czasie wolnym od pracy w spółce (...), w której był zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Od grudnia 2015 roku spółka (...) miała uruchomić produkcję, co wymagało zmiany zakresu jego obowiązków i zaangażowania. Na podstawie umowy o pracę rozpoczął pracę w grudniu 2015 roku. Jako dyrektor do spraw produkcji uczestniczył w odbiorze technicznym wtryskarek, spotkaniach z producentami linii technologicznych, opracował założenia systemu chłodzenia maszyn i rekuperacji, uczestniczył w spotkaniach z klientami, uczestniczył w projektach budowy hali produkcyjnej, opracował strategie i terminy zatrudniania załogi, przygotowywał oferty, opracował koszt roboczogodziny, co umożliwiło stworzenie ofert dla klientów. Dodatkowo przygotowywał dokumentację technologiczną, produkcyjną, dokumenty jakościowe. W grudniu 2015 roku rozpoczął proces wdrożenia systemu zarządzania przedsiębiorstwem (...). W marcu i w kwietniu 2016 roku przeprowadzał rozmowy kwalifikacyjne z pracownikami. Uczestniczył w opracowaniu wniosków o kredyt bankowy, prowadził spotkania handlowe.

Ubezpieczony wyjaśnił, że otrzymywał wynagrodzenie przelewem i gotówką. Pracodawca od 1 marca 2016 roku do 22 czerwca 2016 roku nie wypłacił wynagrodzenia, nie zapłacił również wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy.

Nadto wskazał, iż w okresie zatrudnienia korzystał z samochodu służbowego, a od grudnia 2015 roku korzystał z mieszkania służbowego.

Pełnomocnik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. w odpowiedzi na odwołanie wniosła o jego oddalenie.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. nie zajęła stanowiska w sprawie.

Na rozprawie w dniu 29 czerwca 2018 roku pełnomocnik ubezpieczonego wniosła o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 4.050 zł, a pełnomocnik ZUS o zasądzenie kosztów wg stawki ryczałtowej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony Z. B. ma wykształcenie średnie, z zawodu jest technikiem górnikiem.

(okoliczność bezsporna)

Ubezpieczony pracował przy przetwórstwie tworzyw sztucznych jako operator wtryskarek, ustawiacz, mistrz produkcji, szef produkcji. W okresie od 11 czerwca 2007 roku do 21 lipca 2010 roku był zatrudniony na stanowisku dyrektora produkcji w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S., otrzymywał wówczas wynagrodzenie w wysokości 8.000 zł. Od 2 listopada 2010 roku do 30 lipca 2013 roku ubezpieczony był zatrudniony jako szef produkcji w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. za wynagrodzeniem 12.000 zł.

Do 30 września 2015 roku ubezpieczony był zatrudniony w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. jako kierownik produkcji.

(umowy o pracę – załączniki do pisma z 2.11.2017 r., świadectwa pracy – k.184)

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. została zarejestrowana w KRS w dniu 4 stycznia 2012 roku. Głównym przedmiotem działalności spółki jest przetwórstwo tworzyw sztucznych i opakowań z dodatkiem środków uszlachetniających. Spółka miała dotację celową z funduszy unijnych.

W. B. (1) kupił 100% udziałów w zainteresowanej spółce w 2014 roku.

W. B. (1) pełnił funkcję prezesa zarządu do 15 kwietnia 2018 roku.

Po nabyciu spółki (...) podjął działania zmierzające do zakupu hali produkcyjnej, wyposażenia hali i uruchomienia produkcji. Poszukiwał również osób do współpracy przy uruchomieniu produkcji. Pod koniec 2014 roku od J. S. – pracownika spółki (...), do której zainteresowana zwróciła się o zakup wtryskarek, uzyskał kontakt do ubezpieczonego, jako osoby doświadczonej w uruchamianiu i prowadzeniu tego typu działalności.

(odpis z KRS – k.127, zeznania świadków: W. B. (1) – k.216 odwrót, J. S. min.00:05:29-00:18:08 protokół z 14.02.2018 r.)

Zainteresowana spółka otrzymała dotację z UE na uruchomienie zakładu do produkcji opakowań z polipropylenu metodą wtrysku.

W 2014 roku spółka rozpoznawała zapotrzebowanie na produkty i przygotowywała otwarcie zakładu.

(mail – k.23-24)

Od 8 grudnia 2014 roku ubezpieczony zawierał z zainteresowaną umowy zlecenia na podstawie których był zobowiązany do pełnienia obowiązków dyrektora do spraw produkcji m.in. do kompleksowego zarządzania procesem produkcyjnym – organizacją, nadzorem i koordynacją działań związanych z produkcją, kontrolą jakości oraz logistyką.

W pierwszej umowie strony określiły wynagrodzenie w wysokości 2.285,60 zł, w kolejnych, zawieranych w okresach miesięcznych od 1 stycznia 2015 roku do 30 września 2015 roku – 3.000 zł, a od 1 października do 30 listopada 2015 roku w wysokości po 3.380,66 zł.

W umowach zlecenia wskazano liczbę dni w jakich ubezpieczony będzie wykonywał pracę – od 16 dni w grudniu 2014 roku, do 20-21 dni w kolejnych miesiącach.

Do każdej umowy ubezpieczony przedstawiał rachunek.

(umowy zlecenia, rachunki – k.184)

W okresie zatrudnienia na podstawie umów zlecenia ubezpieczony uczestniczył w poszukiwaniu hali na produkcję. Przyjeżdżał do spółki w razie potrzeby, 2-3 razy w miesiącu. Na pracę poświęcał około 20 godzin miesięcznie. Ubezpieczony nie zajmował się zatrudnianiem pracowników.

(zeznania świadków: W. B. (1) – k.216 odwrót, A. K. min.00:08:11-00:55:56 protokół z 16.04.2018 r., zeznania ubezpieczonego min. 00:17:31-00:52:21 protokół z 15.11.2017 r. w zw. z k.218)

W dniu 2 października 2015 roku W. B. (2) jako prezes zarządu IDEA udzielił ubezpieczonemu pełnomocnictwa do podpisywania i składania oraz odbierania wszelkiego rodzaju pism i dokumentów, reprezentowania go podczas rozmów handlowych, negocjacyjnych, występowania w jego imieniu przed wszelkimi organami, instytucjami o urzędami w sprawach związanych z funkcjonowaniem spółki, poświadczania dokumentów spółki (...) za zgodność z oryginałem.

(pełnomocnictwo – k.40 akt ZUS)

W dniu 30 października 2015 roku zainteresowana spółka zawarła z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. warunkową umowę sprzedaży nieruchomości położonej w K. przy ul. (...) walk nad B. i ul. (...), pod warunkiem, że (...) nie skorzysta z prawa pierwokupu oraz umowę przeniesienia własności nieruchomości. W tym samym dniu, wobec oświadczenia (...), że nie skorzysta z prawa pierwokupu, spółka (...) przeniosła na zainteresowaną nieruchomość zabudowaną halą produkcyjną dla której nie ma świadectwa charakterki energetycznej.

(wypis z aktów notarialnych – akta ZUS)

Część prac związanych z przygotowaniem hali do produkcji była podjęta przed zawarciem umowy sprzedaży.

(zeznania świadka W. B. (1) – k.216 odwrót, zeznania ubezpieczonego – k.218 odwrót)

Ubezpieczony już w okresie zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia prowadził rozmowy z M. K. – pracownikiem M. Polska. Rozmowy dotyczyły zakupu wtryskarek. Łącznie obyły się 3-4 spotkania w Ł.. W spotkaniach tych uczestniczył ubezpieczony oraz K. M.. Umowa została podpisana w październiku 2015 roku, ale ze spółką (...). Wtryskarki miał być dostarczone na halę produkcyjną zainteresowanej spółki. Do realizacji kontraktu nie doszło, gdyż spółka (...) nie zapłaciła zaliczki.

W grudniu 2015 roku ubezpieczony przyjechał na odbiór technicznych wtryskarek do C..

(zeznania świadka M. K. – min.00:37:42-00:48:35 protokół z 14.02.2018 r.)

Z uwagi na zwiększający się zakres zadań ubezpieczonego związany z planowanym terminem uruchomienia produkcji na 1 czerwca 2016 roku zainteresowana zawarła z ubezpieczonym umowę o pracę - kontrakt pracowniczy w dniu 6 listopada 2015 roku.

Na podstawie tej umowy zainteresowana zatrudniła ubezpieczonego od dnia 1 grudnia 2015 roku na stanowisku dyrektora do spraw produkcji. Umowa została zawarta na czas nieokreślony.

Strony umowy określiły miejsce świadczenia pracy w K. w zakładzie produkcyjnym przy ul. (...) lub w innych miejscach, jeżeli okoliczności tego wymagały.

Ubezpieczony został zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, w systemie zadaniowym. Zainteresowany określił, iż czas pracy ubezpieczonego będzie wyznaczony koniecznością realizacji powierzonych zadań.

Strony umowy ustaliły wynagrodzenie na kwotę 8.000 zł netto.

Ubezpieczony jako dyrektor produkcji miał prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni, do telefonu służbowego, komputera służbowego, samochodu do użytku służbowego, pomieszczeń biurowych z infrastrukturą, mieszkania służbowego.

W umowie o pracę strony zawarły również klauzulę o zakazie konkurencji, obowiązującej przez rok od ustania stosunku pracy.

W imieniu spółki umowę zawarł prezes zarządu W. B. (1).

(umowa – akta osobowe, k.184, zeznania świadka W. B. (1) – k.216 odwrót - 217)

Zainteresowana spółka miała siedzibę w Ł. przy ul. (...), a następnie w K.. W biurze w Ł. ubezpieczony odbierał pocztę, podpisywał listę obecności.

(zeznania ubezpieczonego min. 00:17:31-00:52:21 protokół z 15.11.2017 r. w zw. z k.218)

Zainteresowana spółka korzystała z pomieszczeń biurowych należących do (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. przy ul. (...). Ubezpieczony wykonywał pracę w biurze w Ł.. Natomiast w zakładzie w K. ubezpieczony nadzorował ustawienie maszyn i urządzeń, spotykał się z dostawcami.

Ubezpieczony w tygodniu korzystał również z pokoju hotelowego użyczanego zainteresowanej przez spółkę (...) w Ł.. W ten sposób zainteresowana zapewniła ubezpieczonemu mieszkanie służbowe. Ubezpieczony nie ponosił kosztów tego mieszkania.

(zeznania ubezpieczonego min. 00:17:31-00:52:21 protokół z 15.11.2017 r. w zw. z k.218)

Ubezpieczony w ramach obowiązków wynikających z umowy o pracę odpowiadał za realizację planu produkcji z zapewnieniem wszelkich niezbędnych do tego celu zasobów w tym środków produkcji, surowców, pracowników, bieżące uzgadnianie harmonogramu produkcji w zarządem spółki, potwierdzanie dat wykonania produkcji, przestrzeganie bieżących standardów BHP i (...), planowanie, organizację i nadzór przeglądów, usuwanie awarii, remontów w hali produkcyjnej, nadzorowanie prawidłowości sporządzania bieżącej dokumentacji z przebiegu procesu produkcyjnego w tym kart pomiarowych, kary technologicznych, kart wzorców, za właściwy poziom wyszkolenia pracowników – organizowanie szkoleń wewnętrznych i zewnętrznych, nadzorowanie bieżącego i właściwego rozliczania produkcji, wystawianie zapotrzebowania zakupów, bieżące nadzorowanie wydajności, analizę przestojów awaryjnych, czasów przezbrojeń, nadzorował prawidłowe rozliczanie czasu pracy pracowników, współuczestniczył w przygotowaniu budżetu. Ubezpieczony został zobowiązany do przestrzegania tajemnicy służbowej.

Ubezpieczony wykonywał również inne polecenia przełożonych.

Ubezpieczony podlegał służbowo prezesowi spółki IDEA.

(zakres obowiązków, akta osobowe – k.184)

Ubezpieczony w dniu 30 października 2015 roku złożył oświadczenie dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy, dla celów stosowania podwyższonych kosztów przychodów,

(oświadczenia – akta ZUS)

W dniu 1 grudnia 2015 roku ubezpieczony otrzymał zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na stanowisku dyrektora produkcji.

(zaświadczenie – k.76)

W okresie od 1 do 4 grudnia 2015 roku ubezpieczony odbył szkolenie bhp dla pracodawców i innych osób kierujących pracownikami.

(karta szkolenia – k.77)

W dniu 7 grudnia 2015 roku ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych jako pracownik.

(zgłoszenie – akta ZUS)

Ubezpieczony po zawarciu umowy o pracę kontynuował prace związane z uruchomieniem zakładu pracy.

(zeznania ubezpieczonego min. 00:17:31-00:52:21 protokół z 15.11.2017 r. w zw. z k.218)

Ubezpieczony w okresie od 1 grudnia 2015 roku pracował codziennie co najmniej 8 godzin dzienne. Codziennie spotykał się z prezesem zarządu zainteresowanej spółki (...).

Ubezpieczony wykonywał polecenia W. B. (1), a gdy go nie było uzgadniał z nim wszystkie swoje decyzje.

(zeznania świadków: W. B. (1) – k.217, K. M. – k.215 odwrót, A. K. min.00:08:11-00:41:43 protokół z 16.04.2018 r.)

Zadania ubezpieczonego wynikały z bieżnych potrzeb, inwestycji.

(zeznania świadka W. B. (1) – k.217)

W. B. (1) zajmował się poszukiwaniem dofinansowania, rozliczeniami, prowadzeniem rozmów z sprawie finansowania inwestycji.

(zeznania świadka W. B. (1) – k.217)

W dniu 1 grudnia 2015 roku zainteresowana spółka planowała uruchomić linie produkcyjne od 1 czerwca 2016 roku.

(zeznania ubezpieczonego min.00:17:31-00:52:21 protokół z 15.11.2017 r. w zw. z k.218-219)

W okresie od 1 grudnia 2015 roku ubezpieczony uczestniczył w spotkaniach dotyczących zakupu wtryskarek marki (...) od spółki (...). Spotkania te odbywały się w K., w Ł., w siedzibie spółki (...) w C.. Podczas tych spotkań były ustalane warunki umowy, ceny. Spotkania zakończyły się podpisaniem umowy. Warunkiem realizacji projektu miało być zapłacenie 20-30% ceny. Zainteresowana nie zapłaciła części ceny a spółka (...) nie przystąpiła do produkcji. Kontrakt nie został sfinalizowany. Zadaniem ubezpieczonego był dobór maszyn, urządzeń.

Ubezpieczony prowadził korespondencję dotyczącą zakupu wtryskarek B. także w lutym 2016 roku.

(zeznania świadka J. S. – min.00:05:29-00:32:36 protokół z 14.02.2018 r., mail – k.28)

Ubezpieczony podpisał w dniu 14 grudnia 2015 roku list przewozowy wystawiony przez (...) s.r.o. w O. dotyczący przewozu maszyn.

(list przewozowy – k.38, k.39 akt ZUS)

W grudniu 2015 roku pracownicy spółki (...) otrzymali kontakt do ubezpieczonego od C. – producenta systemów informatycznych, które (...) dystrybuuje. P. P. prowadził rozmowy z ubezpieczonym dotyczące wdrożenia programu, ceny. Spotkania odbywały się co 2-3 tygodnie w biurze spółki w Ł., także w lutym i w marcu 2016 roku. W tych spotkaniach brał udział ubezpieczony. Spółka (...) przygotowała w marcu 2016 roku analizę przedwdrożeniową. Umowa została podpisania i częściowo zrealizowana. Zostały sprzedane i dostarczone licencje ale do wdrożenia nie doszło.

(maile – k.36-37, k.42, zeznania świadka P. P. min.01:15:38-01:29:14 protokół z 14.02.2018 r.)

W styczniu 2016 roku ubezpieczony złożył zapytanie o zakup urządzeń do sprężania powietrza. Po rozmowie telefonicznej z ubezpieczonym S. A. przygotował ofertę, którą przedstawił osobiście w Ł. w biurze zainteresowanej spółki, użyczanym od spółki (...). Drugie spotkanie obyło się w K., w miejscu gdzie urządzenia miały być dostarczone. S. A. doradzał dobór sprzętu oraz jego umiejscowienie.

Do podpisania kontraktu nie doszło z uwagi na brak dofinansowania spółki (...).

(zeznania świadka S. A. min.00:58:13-01:12:57 protokół z 14.02.2018 r.)

Ubezpieczony spotykał się również z S. W. w celu zakupu kompresorów. Spotkania odbywały się na początku 2016 roku. Pierwsze spotkanie odbyło się w K. na hali a kolejne w Ł.. Do zawarcia umowy nie doszło gdyż spółka miała problemy finansowe.

(zeznania świadka S. walczaka min.01:29:14-01:37:19 protokół z 14.02.2018 r.)

W grudniu 2015 roku i w lutym 2016 roku ubezpieczony zamawiał podnośniki hydrauliczne.

(mail – k.46-47, k.50)

W marcu 2016 roku ubezpieczony złożył zapytanie o zakup sprężarki od spółki (...). Spółka ta przygotowała ofertę. Przedstawiciel spółki – (...) spotkał się z ubezpieczonym na budowie w K..

(zeznania świadka K. K. min.00:48-35-00:52:37 protokół z 14.02.2018 r.)

W marcu 2016 roku, w wyniku prowadzonych rozmów handlowych ubezpieczony otrzymał ofertę zakupu sprężarki wraz z systemem uzdatniania sprężonego powietrza od spółki (...).

(maile – k.35)

W marcu 2016 roku ubezpieczony otrzymywał mailowo terminarz rozmów kwalifikacyjnych i CV kandydatów do pracy.

(maile – k.10, k.11)

15 kwietnia 2016 roku ubezpieczony sporządził harmonogram dalszego wdrażania systemu zarządzania przedsiębiorstwem oraz analizę przedwdrożeniową.

(maile – k.30 akt ZUS)

W kwietniu 2016 roku ubezpieczony zajmował się zakupem mebli biurowych od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Ubezpieczony w korespondencji elektronicznej korzystał z maila: (...)

M. podpisywał jako dyrektor produkcji.

(maile – k.33-34 akt ZUS)

W czerwcu 2016 roku ubezpieczony prowadził korespondencję mailową i rozmowy dotyczące schładzaczy.

(maile – k.32 akt ZUS)

Ubezpieczony w styczniu i w kwietniu 2016 roku prowadził rozmowy i korespondencję handlową dotyczącą dostaw urządzeń i automatyki, montażu i uruchomienia instalacji chłodniczej.

(mail – k.25, k.64)

W dniu 18 kwietnia 2016 roku zainteresowana zarezerwowała salę w Powiatowym Urzędzie Pracy w K. na rozmowy kwalifikacyjne. Rozmowy kwalifikacyjne odbywały się także w lutym 2016 roku również w sali Powiatowego Urzędu Pracy w K.. Ubezpieczony 3-krotnie spotykał się z potencjalnymi pracownikami w Powiatowym Urzędzie Pracy w K..

(mail – k.38, k.39, zeznania ubezpieczonego min. 00:17:31-00:52:21 protokół z 15.11.2017 r. w zw. z k.218)

W maju 2016 roku ubezpieczony opracował Opinię Wykonalności Technologicznej dla zadania inwestycyjnego – wdrożenia nowej technologii wytwarzania pojemników z polipropylenem.

(opinia – k.80-98)

Ubezpieczony nadzorował montaż instalacji sanitarnych i chłodniczych na hali. K. L., konsultował z ubezpieczonym ustawienie tych urządzeń. Ubezpieczony spotykał się z K. L. na budowie hali w K..

(zeznania świadka K. L. min.00:55:56-01:03:06 protokół z 16.04.2018 r.)

Ubezpieczony uczestniczył w rozmowach z AliorBankem. Rozmowy handlowe ubezpieczony prowadził wspólnie z prezesem zarządu.

(zeznania świadków A. K. min.00:08:11-00:41:43 protokół z 16.04.2018 r., K. M. – k.216 zeznania ubezpieczonego min. 00:17:31-00:52:21 protokół z 15.11.2017 r. w zw. z k.218)

Produkcja nie została uruchomiona w dniu 1 czerwca 2016 roku, gdyż właściciel nie uzyskał kompletu dokumentów niezbędnych do zakończenia inwestycji.

(zeznania ubezpieczonego min. 00:17:31-00:52:21 protokół z 15.11.2017 r. w zw. z k.218)

Ubezpieczony wykonywał polecenia prezesa zarządu spółki, z którym codziennie się spotykał. Omawiał również bieżące problemy.

(zeznania świadka W. B. (1) – k.217)

W dniu 7 stycznia 2016 roku ubezpieczony otrzymał wynagrodzenie za grudzień 2015 roku w wysokości 8.000 zł, a w dniu 3 marca 2016 roku za luty 2016 roku.

Od marca 2016 roku ubezpieczony nie otrzymywał wynagrodzenia.

(wyciąg z rachunku, potwierdzenie przelewu – akta ZUS, zeznania ubezpieczonego min. 00:17:31-00:52:21 protokół z 15.11.2017 r. w zw. z k.218)

Od 22 czerwca 2016 roku ubezpieczony był niezdolny do pracy.

(zaświadczenie lekarskie – akta ZUS)

Ubezpieczony podpisywał listy obecności.

(listy obecności – k.184)

W 2016 roku ubezpieczony korzystał z urlopu wypoczynkowego w następujących dniach: 26 lutego, 25 marca, od 11 do 12 i od 18 do 20 kwietnia, od 2 do 6 i od 23 do 27 maja, od 2 do 10 czerwca. Po odzyskaniu zdolności do pracy ubezpieczony korzystał z urlopu w okresie od 21 do 30 grudnia 2016 roku i od 4 do 5 stycznia 2017 roku. Natomiast w okresie od 2 do 3 stycznia 2017 roku ubezpieczony wykorzystał dwa dni opieki nad dzieckiem.

(listy obecności – k.184, wnioski o urlop – akta osobowe, k.184)

Ubezpieczony korzystał z samochodu służbowego. Wyjazd samochodem służbowym odnotowywał w karcie pojazdu, wpisując trasę i stan licznika

(karty pojazdu – k.70-75, zeznania świadka W. B. (1) – k.217 odwrót)

Od dnia 22 czerwca do 20 grudnia 2016 roku ubezpieczony był niezdolny do pracy.

(okoliczność bezsporna)

W okresie niezdolności ubezpieczonego do pracy jego obowiązki przejął prezes zarządu a następnie został zatrudniony W. W..

(zeznania świadków A. K. min.00:08:11-00:41:43 protokół z 16.04.2018 r., K. M. – k.216, W. B. (1) – k.217 odwrót)

Umowa o pracę została rozwiązana przez ubezpieczonego na podstawie art.55§1 ¹ k.p. z dniem 5 stycznia 2017 roku, z uwagi na niewypłacenie wynagrodzenia od marca 2016 roku.

(świadectwo pracy – k.184, zeznania ubezpieczonego – k.218 odwrót)

Od 9 stycznia 2017 roku ubezpieczony rozpoczął pracę w spółce zajmującej się produkcją tworzyw sztucznych.

(zeznania ubezpieczonego – k.218 odwrót)

Od 2 lipca 2016 roku ubezpieczony rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej związanej z prowadzeniem usług hotelowych, wynajmem pokoi.

(zeznania ubezpieczonego – k.218 odwrót)

Powyższy stan faktyczny jest bezsporny między stronami. Istotne w sprawie okoliczności zostały ustalone na podstawie dowodów z ww. dokumentów, których autentyczności strony nie kwestionowały.

Sąd uznał za wiarygodne dowody z zeznań świadków: J. S., M. K., S. A., P. P., S. W., K. L., K. M.. Osoby te współpracowały z ubezpieczonym w zakresie przygotowania hali produkcyjnej (K. L.) lub też prowadziły rozmowy handlowe (M. K., S. A., P. P., S. W.) czy też polecili ubezpieczonego do pracy (J. S.). Zeznania te mają potwierdzenie w dowodach z dokumentów – mailach wysyłanych do ubezpieczonego dotyczących ofert i uzgodnień co do terminów realizacji poszczególnych etapów inwestycji.

Również zeznania świadka A. K. co do terminów rezerwacji sali w Powiatowym Urzędzie Pracy w K. mają potwierdzenie w treści składanych maili.

W ocenie Sądu na wiarę zasługują również zeznania świadka A. K. w zakresie obecności ubezpieczonego w pracy po dniu 1 grudnia 2015 roku. Świadek zeznała, iż ubezpieczony był obecny w pracy codziennie, pracował od rana przez 8, a nawet więcej godzin. Zeznania te znajdują potwierdzenie w zeznaniach świadka W. B. (1) i ubezpieczonego.

Zakres zadań i obowiązków ubezpieczonego wynika z zeznań świadka K. M., który współpracował z zainteresowaną spółką poszukując dla niej dofinansowania.

Zeznania ubezpieczonego i świadka W. B. (1) co do obowiązków ubezpieczonego i organizacji pracy po 1 grudnia 2015 roku są spójne i logiczne, wzajemnie się uzupełniają. Z zeznań świadka wynika, iż ubezpieczony pracował w zadaniowym czasie pracy co oznacza, iż wykonywał wszystkie bieżące zadania związane ze stanowiskiem dyrektora do spraw produkcji. Zdania te były zlecane ubezpieczonemu przez świadka jak i podejmowane przez niego samodzielnie, ale po uzgodnieniu ze świadkiem.

Okoliczność korzystania przez ubezpieczonego z samochodu służbowego wynika z kart ewidencji pojazdu.

Świadkowie A. K., K. M. i W. B. (1) potwierdzili, że ubezpieczony korzystał z noclegu w pokoju służbowym użyczanym zainteresowanej spółce przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł., od której zainteresowana wynajmowała również pomieszczenia biurowe.

Wątpliwości Sądu w kontekście zeznań świadków A. K. i W. B. (1) oraz zobowiązania ubezpieczonego do wykonywania pracy na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. w pełnym wymiarze czasu pracy do dnia 30 września 2015 roku umowy budzi wiarygodność umów zlecenia, z których wynika, iż ubezpieczony miał wykonywać pracę przez 21 lub 20 dni w miesiącu. Okoliczność ta nie ma jednak istotnego znaczenia dla sprawy, bowiem okres przed 1 grudnia 2015 roku nie jest objęty zakresem spornej decyzji.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z treścią art.6 ust.1 punkt 1, art.8 ust.1 i art.11 ust.1 i art.12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2017 roku, poz.1778) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Definicja pracownika na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych została zawarta w przepisie art.8 ust.1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, iż za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Pojęcie stosunku pracy, o jakim mowa w art.8 ust.1 ww. ustawy jest równoznaczne z pojęciem stosunku pracy definiowanym przez art.22 k.p. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2005 roku, I UK 296/04).

Stosownie do treści art.22§1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania.

Stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Legalis nr 88987).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd, że podleganie pracowniczemu ubezpieczeniu społecznemu jest uwarunkowane nie tyle samym faktem zawarcia umowy o pracę i opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ale legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy. Sam bowiem fakt, że oświadczenia stron umowy o pracę zawierają określone w art.22 k.p. formalne elementy umowy o pracę nie oznacza, że umowa taka jest ważna. Jeżeli strony umowy o pracę przy składaniu oświadczeń woli mają świadomość tego, że osoba określona w umowie o pracę, jako pracownik pracy świadczyć nie będzie, a osoba wskazana, jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy i do podjęcia i wykonywania pracy nie doszło, a jedynym celem umowy było umożliwienie skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, to umowę taką uważa się za zawartą dla pozoru - art.83§1 k.c. Umowa taka nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2008 roku II UK 148/07, Lex nr 846577; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005 roku II UK 321/04; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2001 roku II UKN 244/00; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010 roku II UK 204/09, Lex nr 590241). Przy czym nie jest to jedyna postać pozorności umowy o pracę. Pozorność umowy o pracę ma miejsce nie tylko wówczas, gdy mimo jej zawarcia praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o pracę. W każdym przypadku decydujące znaczenie ma treść umowy i okoliczności faktyczne jej wykonywania.

Sąd podziela pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uzasadnieniu wyroku z dnia 25 stycznia 2005 roku (II UK 141/04), w którym stwierdza się, iż stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art.58§1 k.c. w zw. z art.300 k.p.). Ocena taka nie odnosi się jednak do sytuacji, gdy podejmowane czynności w ramach zawartej umowy o pracę nie mają na celu rzeczywistej realizacji tej umowy, a jedynie uwiarygodnienie jej świadczenia – innymi słowy są czynnościami pozornymi, fikcyjnymi - pracownik udaje, że wykonuje jakieś czynności jedynie po to, aby stworzyć dowody jej świadczenia.

W rozpoznawanej sprawie organ rentowy zakwestionował ważność umowy o pracę zawartej między ubezpieczonym Z. B. a płatnikiem składek (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w K., stojąc na stanowisku, iż jej podpisanie było czynnością pozorną dokonaną jedynie w celu uzyskania przez ubezpieczonego świadczeń z ubezpieczenia chorobowego.

W ocenie Sądu, w świetle dokonanych ustaleń faktycznych, nie ma podstaw do uznania, że zawarta między ubezpieczonym a płatnikiem składek (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w K. umowa o pracę nie była realizowana.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego jako podstawowe cechy stosunku pracy odróżniające go od innych stosunków prawnych wymienione zostały: dobrowolność, osobiste świadczenie pracy w sposób ciągły, powtarzający się, podporządkowanie, wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy, w miejscu i czasie wyznaczonym przez niego, na ryzyko pracodawcy oraz odpłatny charakter zatrudnienia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 października 2006 roku I PK 110/06 Lex nr 207175; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2009 roku, III PK 39/09, Lex nr 578140). W wyroku z dnia 25 listopada 2005 roku (I UK 68/05, Lex nr 177165) Sąd Najwyższy stwierdził, iż wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy (pracy podporządkowanej) jest cechą o charakterze konstrukcyjnym dla istnienia stosunku pracy. Z kolei w uzasadnieniu do wyroku z dnia 7 marca 2006 roku (I PK 146/05 (Lex nr 234370) Sąd Najwyższy przypomniał, iż cechami charakterystycznymi dla stosunku pracy – wskazywanymi w orzecznictwie – są także: obowiązek osobistego wykonywania pracy, zakaz wyręczania się osobami trzecimi, bezwzględne obowiązywanie zasady odpłatności, pracowniczy obowiązek starannego działania, a nie osiągnięcie rezultatu oraz obciążenie pracodawcy ryzykiem prowadzenia działalności, wykonywanie pracy skooperowanej, zespołowej, ciągłość świadczenia pracy, występowanie pewnych cech charakterystycznych dla stosunku pracy jak na przykład wypłaty wynagrodzenia za godziny nadliczbowe. Sąd Najwyższy wskazał także, że o kwalifikacji stosunku prawnego jako stosunku pracy decyduje przede wszystkim sposób wykonywania zatrudnienia. Strony mogą więc złożyć wyraźne oświadczenia woli co do ukształtowania podstawy prawnej zatrudnienia. Jednak nawet bez wyraźnego wyrażenia woli przez strony (złożenia oświadczeń woli w tym zakresie) stosunek prawny może być kwalifikowany jako stosunek pracy, jeżeli strony wykonują go w sposób charakterystyczny dla tego stosunku prawnego.

W dniu 1 grudnia 2015 roku ubezpieczony zawarł z zainteresowaną spółką umowę o pracę na podstawie której został zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, za wynagrodzeniem w kwocie 8.000 zł, na stanowisku dyrektora do spraw produkcji. Ubezpieczony uzyskał zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy, odbył szkolenie bhp – wstępne i stanowiskowe dla osób pełniących stanowiska kierownicze.

Ubezpieczony wykonywał pracę w K. przy ul. (...) lub w innym miejscu wskazanym przez pracodawcę. Z ustaleń Sądu wynika, iż ubezpieczony korzystał z biura pracodawcy w Ł. przy ul. (...), prace związane z realizacją inwestycji wykonywał w K. przy ul. (...).

Ubezpieczony pracował w zadaniowym czasie pracy. Czas pracy ubezpieczonego był ściśle związany z koniecznością realizacji zadań. Zadania te zostały ściśle określone w zakresie obowiązków stanowiących załącznik nr 1 do kontraktu, a dodatkowo ubezpieczony był zobowiązany do wykonywania poleceń ówczesnego prezesa zarządu W. B. (1).

Za wykonaną pracę ubezpieczony otrzymywał wynagrodzenie. Pracodawca nie wypłacił ubezpieczonemu wynagrodzenia od marca 2016 roku i ta okoliczność stanowiła przyczynę rozwiązania przez ubezpieczonego umowy z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków przez pracodawcę na podstawie art.55§1 ¹ k.p.

Ubezpieczony nie został obciążony ryzykiem prowadzenia działalności gospodarczej przez zainteresowanego. Opóźnienie a w konsekwencji nieuruchomienie produkcji wynikało z braku finansowania inwestycji i nierozliczenia podatku od towarów i usług.

Ubezpieczony był zobowiązany do starannego działania, miał nadzorować montaż urządzeń do produkcji, montaż ciągów technologicznych, wdrożenie systemu zarządzania produkcją, prowadzić rozmowy kwalifikacyjne z potencjalnymi pracownikami.

Ubezpieczony korzystał z urlopu wypoczynkowego, które to świadczenie przysługuje pracownikom.

Ubezpieczony korzystał z samochodu służbowego wpisując za każdym razem datę wyjazdu i liczbę kilometrów w karcie rozliczeniowej.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika również, iż ubezpieczony wykonywał pracę podporządkowaną, pod kierunkiem pracodawcy.

Ubezpieczony został zatrudniony jako dyrektor do spraw produkcji, był jedynym pracownikiem spółki, podlegał bezpośrednio prezesowi zarządu.

Stanowisko powierzone ubezpieczonemu było stanowiskiem kierowniczym, co nie oznacza automatycznie, że praca nie może być wykonywania w ramach podporządkowania pracowniczego. W przypadku osób zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych zamiast hierarchicznego podporządkowania występuje podporządkowanie autonomiczne, polegające na wyznaczeniu pracownikowi zadań bez ingerowania w sposób ich wykonania (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 maja 2011 roku, II UK 20/11). Autonomiczne podporządkowanie pracownika jest elementem kierownictwa pracodawcy w stosunku pracy i jest z nim immanentnie związane.

Z ustaleń Sądu wynika, iż ubezpieczony wykonywał zadania wskazane przez prezesa zarządu związane z realizacją inwestycji a w ramach tych zadań samodzielnie podejmował decyzje dotyczące wyboru maszyn, urządzeń do chłodzenia czy też prowadził rozmowy dotyczące wdrożenia programu do zarządzania produkcją, rekrutował pracowników. W przypadku ubezpieczonego podporządkowanie miało charakter organizacyjny. Na polecenie pracodawcy uczestniczył w rozmowach handlowych oraz rozmowach z bankami, które dotyczyły finansowania.

W wyroku z 6 maja 2009 roku (II PK 95/09) Sąd Najwyższy stwierdził, iż „podporządkowanie, o którym mowa w art.22 k.p. zakłada istnienie podmiotu, względem którego ono występuje. Konkretyzacja ta nie musi dotykać istoty świadczonej pracy (sposobu jej wykonywania), ale może dotyczyć jedynie niektórych, często drugorzędnych, obowiązków pracownika odnoszących się do techniczno – organizacyjnej strony świadczenia pracy. W takim układzie pracownik zachowuje zatem daleko idącą „autonomię” świadczonej pracy, ale nie może ona całkowicie wyłączać władzy kierowniczej pracodawcy nad zatrudnionym pracownikiem. Natomiast w wyroku z dnia 1 czerwca 2010 roku (II UK 34/10) Sąd Najwyższy stwierdził, że „nawet w autonomicznym systemie podporządkowania występuje wyraźne oddzielenie pozycji i roli pracodawcy od pozycji i roli pracownika”.

W ocenie Sądu z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż ubezpieczony nie miał pełnej swobody działania, bowiem był zobowiązany do wykonywania poleceń pracodawcy, a o podjętych samodzielnie decyzjach informował pracodawcę, który miał możliwość ingerencji w te decyzje i je akceptował. Ubezpieczony wykonywał swoje obowiązki w miejscu i czasie określonym przez pracodawcę. Pracodawca wymagał od ubezpieczonego codziennej obecności w pracy. Ubezpieczony swoje relacje z prezesem zarządu określił jako „typowe, jak dyrektor zarządzający”. Ubezpieczony codziennie spotykał się z prezesem zainteresowanej spółki i wykonywał jego polecenia. Ubezpieczony nie miał pełnej samodzielności w wykonywaniu i organizacji pracy, co oznacza iż wykonywał pracę podporządkowaną a pozycja pracodawcy była wyraźnie oddzielona od pozycji ubezpieczonego.

Reasumując z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż ubezpieczony od 1 grudnia 2015 roku wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę zawartej z zainteresowaną spółką i w wykonywaniu przez ubezpieczonego pracy nie występowały elementy obce dla stosunku pracy.

Dla oceny ważności umowy o pracę obowiązującej od dnia 1 grudnia 2015 roku nie ma znaczenia okoliczność, iż umowa ta została zawarta w dniu 6 listopada 2015 roku, ani okoliczność że strony łączyła od dnia 8 grudnia 2014 roku umowa zlecenia na podstawie której ubezpieczonemu powierzone zostały prace dyrektora do spraw produkcji. W toku postępowania strona skarżąca wykazała, iż zakres zadań i odpowiedzialności ubezpieczonego od dnia 1 grudnia 2015 roku zwiększył się o konieczność codziennej, co najmniej 8-godzinnej obecności w pracy oraz dodatkowe zadania jak rekrutacja pracowników, udział w rozmowach handlowych czy rozmowach dotyczących finansowania inwestycji. Zadania te ubezpieczony wykonywał pod kierunkiem pracodawcy.

Sąd związany zakresem decyzji nie dokonywał oceny charakteru wiążących strony umów nazwanych „umowami zlecenia”, zawieranych przed 1 grudnia 2015 roku.

Okoliczność, że pracodawca nie wywiązywał się ze swoich obowiązków – opłacania należnych składek na ubezpieczenia społeczne za ubezpieczonego nie stanowi o pozorności umowy o pracę, bowiem dla ustalenia ważności umowy istotne jest jej wykonywanie w warunkach określonych w art.22 k.p.

Wobec powyższego Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, iż ubezpieczony od 1 grudnia 2015 roku podlega ubezpieczeniom społecznym jako pracownik zainteresowanej spółki.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c.

Wysokość kosztów zastępstwa procesowego pełnomocnika ubezpieczonego została ustalona na podstawie w zw.§9 ust.2 w zw. z §2 punkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity Dz.U. z 2018 roku, poz. 265) w brzmieniu obowiązującym w dacie wszczęcia sprawy (stosownie do treści §2 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 20 września 2017 roku (Dz.U. z 2017 r. poz. 1799) na kwotę 3.600 zł, obliczoną od wartości przedmiotu sporu, którą w niniejszej sprawie stanowi suma składek na ubezpieczenia społeczne za sporny okres.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS.

1 sierpnia 2018 roku