Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31.03.2025 r. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 5.03.2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)w Ł. odmówił M. S. prawa do rekompensaty z tytułu utraty możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W uzasadnieniu decyzji poinformowano, iż zgodnie z art.21 ustawy z dn. 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych rekompensata przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31.12.1948 r., jeżeli przed dniem 01.01.2009 r. udowodni okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszący co najmniej 15 lat.

Zakład odmówił przyznania rekompensaty wobec nieudowodnienia 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Do okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze Zakład uwzględnił:

-26.07.1988 do 16.09.1995, 11.07.1996 do 02.03.1997, 20.10.1997 do 22.12.1997, od 14.02.1998 do 14.01.1999, od 26.01.1999 do 15.01.2001, od 01.03.2001 do 11.06.2001, od 13.03/2002 do 17.04.2002, od 19.01.2003 do 09 .02.2003, od 11.11.2003 do 05.08.2004 z tytułu zatrudnienia w (...) tj. 12 lat i 11 dni.

Zakład nie zliczył wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach okresu 15.11.1983 do 30.06.1988r. z tytułu zatrudnienia w (...), gdyż pracodawca nie podał nazwy stanowiska pracy oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z 07.02.1983r.

(decyzja w aktach ZUS k. nienumerowane)

Odwołanie od powyższej decyzji w całości wniósł M. S. domagając się jej zmiany i przyznania prawa do świadczenia. Odwołujący podniósł, iż w spornym okresie 15.11.1983 r. do 30.06.1988 r. wykonywał prace w warunkach szczególnych co potwierdza przedłożone w organie rentowym świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych wydane przez P. (...) wskazując na stanowisko R/O (radiooficera - w nomenklaturze morskiej). Wnioskodawca podkreślił, iż takie stanowisko wskazuje też dostępna dokumentacja osobowa ze spornego okresu - oświadczenie o rozwianiu umowy o pracę, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, karta obiegowa . Odwołujący podkreślił też, iż stanowisko radiooficera, zgodnie z wydanym mu świadectwem, stanowi stanowisko wymienione w wykazie B dział IV poz 4 pkt 19 stanowiącym załącznik do zarządzenia 24 Ministra - Kierownika UGM z dnia 15.08.1983 w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu gospodarki morskiej

(odwołanie z załącznikami k. 3-15)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację podniesioną w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo podniesiono, iż nazwa stanowiska pracy w szczególnych warunkach, na jakim zatrudniony był pracownik wykazana w świadectwie musi odpowiadać nazwie wymienionej w wykazie aktu resortowego nie może być niepełna lub podobna. Tymczasem w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych widnieje stanowisko R/O zaś powoływany w nim wykaz B dział IV poz. 4 pkt 19 stanowiący załącznik do powoływanego zarządzenia resortowego wskazuje „pozostałe etatowe stanowiska pracy na statku do wykonywania rybołówstwa morskiego, wymienione w Układzie Zbiorowym pracy dla rybaków morskich”.

(odpowiedź na odwołanie k. 16)

Na rozprawie w dniu 8.09.2025 r. bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku wnioskodawca i ustanowiony w toku procesu pełnomocnik wnioskodawcy przedstawiciel Zarządu Regionu (...) (...) poparli odwołanie, pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania.

(końcowe stanowisko procesowe stron protokół z rozprawy z dnia 8.09.2025 r. 00:23:14-00:26:10)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca M. S. ur. (...)w dniu 5.03.2025 r. wniósł o przyznanie prawa do emerytury z rekompensatą.

(bezsporne, wniosek aktach ZUS k. nienumerowane)

W rozpoznaniu wskazanego wniosku wydano zaskarżoną decyzję z dnia 31.03.2025 r. oraz decyzję z tej samej daty, przyznającą ubezpieczonemu prawo do emerytury w kwocie zaliczkowej.

(bezsporne, decyzje w aktach ZUS k. nienumerowane)

W okresie od 15.11.1983 do 30.06.1988r. wnioskodawca był zatrudniony w przedsiębiorstwie (...) na stanowisku asystenta radiooficera i radiooficera.

Wnioskodawca za wskazany okres zatrudnienia legitymuje się świadectwem wykonywania prac w warunkach szczególnych z dnia 19.11.1993 r., w którym wskazano, iż w okresie tym wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonywał pracę na stanowisku R/O wymienionym w wykazie B dziale IV poz 4 pkt 19 wykazu stanowiącego załącznik do Zarządzenia nr 24 Ministra - Kierownika UGM z dnia 15.08.1983 w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach resortu gospodarki morskiej.

(świadectwo pracy k. 32, świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych w aktach ZUS oraz k. 4,11 zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 5 -6,13-14 karta obiegowa z 30.06.1988 k. 7, 12, książeczka żeglarska potwierdzająca zamustrowanie i wymustrowanie na poszczególnych statkach w latach 1984-1988, charakterystyka zawodowa z 4.12.1986 k. 30 nadto koperta k. 131, karta osobowa przebiegu pracy k. 31 , zaświadczenie z 4.12.1986 koperta k. 131, pochwała z 30.11.1986 koperta k. 131)

Stanowisko Radiooficera jest wymienione jako stanowisko etatowe na statku do wykonywania rybołówstwa morskiego pod poz. 6 i 7 w załączniku nr 1 do Układu Zbiorowego Pracy dla (...) z dnia 17.01.1975 r. obowiązującym w spornym okresie.

(bezsporne, kopia Układu Zbiorowego pracy z załącznikami k. 33- 95)

Będąc zatrudnionym w spornym okresie zarówno na stanowisku asystenta radiooficera i radiooficera wnioskodawca wykonywał czynności radiooficera tj. był odpowiedzialny za bezpieczeństwo żeglugi oraz za naprawy sprzętu radiowo komunikacyjnego. Statek zawsze musiał mieć radiooficera. Ich ilość na statku zależała od godzin służby jeżeli służba była 8 godzinna był jeden radiooficer a jeżeli 16 godzinna dwóch, którzy wykonywali pracę zamiennie. Wnioskodawca pracował po 16 godzin i dłużej. Radiooficer miał obowiązek raportowania w tym o obróbce ryb. Dodatkowo wnioskodawca ponad wymiar pracy pomagał na podrywkach tj. pomagał przy obróbce ryb. Dodatkowe obowiązki nie dyskwalifikowały go jako radiooficera. Na służbie był prowadzony system pracy 4 godzinny, potem były 4 godziny wolnego, podczas których wnioskodawca zajmował się naprawą przetworników i kabli potem spędzał kolejne 4 godziny na nasłuchu radiowym. Potem dodatkowo ewentualnie wchodziła w grę obróbka ryb. Rejs trwał 160-170 dni czasem bez zawijania do portu. Urlop nie był z góry ustalony. Po półrocznym rejsie urlop płatny mógł wynosić nawet 5 miesięcy.

(zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 8.09.2025 r. 00:03:38-00:23:14)

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z art. 21 ust.1 ustawy o emeryturach pomostowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1696) rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat.

Stosownie do treści ust. 2 tego przepisu rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W myśl art. 23 ust.1 i 2 powołanej ustawy ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę; rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach art. 173 i art. 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (zob. np. M. Zieleniecki, Komentarz do art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych, LEX/el. 2017; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 31.03.2016 r., III AUa 1899/15, LEX 2044406).

Przepisy art. 2 pkt 5 i art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych formułują dwie zasadnicze przesłanki nabycia prawa do rekompensaty, tj.:

1) nienabycie prawa do emerytury pomostowej,

2) osiągnięcie okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze do dnia wejścia w życie ustawy tj. do 31.12.2008 r. w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszącego co najmniej 15 lat.

Przesłanką negatywną zawartą w art. 21 ust.2 ustawy o emeryturach pomostowych jest nabycie prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Skoro zgodnie z art. 23 ustawy o emeryturach pomostowych rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, a zgodnie z art. 173 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., za których były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne przed dniem 1 stycznia 1999 r., to warunek sformułowany w art. 21 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych należy rozumieć w taki sposób, że rekompensata jest adresowana wyłącznie do ubezpieczonych objętych systemem emerytalnym zdefiniowanej składki, którzy przed osiągnięciem podstawowego wieku emerytalnego nie nabyli prawa do emerytury z FUS obliczanej według formuły zdefiniowanego świadczenia. Analiza układu warunkującego prawo do emerytury pomostowej prowadzi do wniosku, że świadczenie to przysługuje tym pracownikom, którzy osiągnęli co najmniej 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale nie nabyli prawa do emerytury pomostowej z powodu nieuznania ich pracy za wykonywaną w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

W przedmiotowej sprawie bezsporne jest, że odwołujący się nie nabył prawa do emerytury pomostowej, ani prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w związku z wykonywaniem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Stosownie natomiast do treści art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1631) za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei przepis art. 32 ust. 4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.).

Z §1 cytowanego rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione w §4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia.

Przepis § 2 ust.1 rozporządzenia ustala, że za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W niniejszym postępowaniu wnioskodawca domagał się ustalenia, że w okresie zatrudnienia od 15.11.1983 do 30.06.1988r.w przedsiębiorstwie (...) na stanowisku asystenta radiooficera i radiooficera stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych i tym samym z uwzględnieniem pracy w tym charakterze, którą organ uznał już za wykazaną w wymiarze 12 lat i 11 dni spełnia warunki do przyznania rekompensaty.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) w § 2 ust. 2 zobowiązuje zakłady pracy do stwierdzenia okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji.

Natomiast rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. 2011. 237.1412) określone zostały środki dowodowe, które powinny być dołączone do wniosku, stwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie tego świadczenia.

W myśl § 21-23 powołanego rozporządzenia środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia są pisemne zaświadczenia zakładów pracy, wydane na podstawie posiadanych dokumentów, oraz legitymacje ubezpieczeniowe, a także inne dowody z przebiegu ubezpieczenia. W przypadku zaś ubiegania się pracownika o przyznanie emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze, zaświadczenie zakładu pracy powinno stwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie takiej emerytury lub renty. Wyjątek od zasady ustalonej w powołanym przepisie jest zawarty w § 25 wymienionego rozporządzenia, który przewiduje, że okresy zatrudnienia mogą być udowodnione zeznaniami świadków, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

Tym samym brak świadectwa pracy wykonywanej w warunkach szczególnych lub wydanie świadectwa, które nie spełnia wymagań formalnych nie przekreśla ustalania, że tego rodzaju praca była wykonywana. W szczególności ubezpieczony może wykazywać innymi środkami dowodowymi, że praca świadczona była w warunkach szczególnych. W postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych stosuje się bowiem te same reguły dowodzenia, jak w zwykłym procesie cywilnym. W szczególności zastosowanie mają art. 6 k.c., art. 232 k.p.c. Strony mają też prawo podważać moc dowodową dokumentów, w tym także świadectwa pracy, które jest dokumentem prywatnym i podlega ocenie przez sąd zgodnie z zasadami art. 233 § 1 k.p.c. W postępowaniu sądowym nie jest dopuszczalne oparcie się wyłącznie na zeznaniach świadków, w sytuacji, gdy z dokumentów wynikają okoliczności przeciwne./tak SA w Szczecinie w wyroku z dnia 20 lipca 2016 r, III AUa 690/15, LEX nr 2121869 /.

W sprawie o świadczenia z tytułu pracy w warunkach szczególnych, gdzie przedmiotem ustaleń sądu ma być charakter zatrudnienia, dokonywanie ustaleń stanu faktycznego odbywa się z reguły poprzez przeprowadzenie dowodów osobowych oraz - o ile to jest możliwe - dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych. Osobowe źródła dowodowe (w tym zarówno zeznania świadków, jak i strony procesowej) muszą być skonfrontowane z istniejącą dokumentacją i dopiero uzyskanie przekonania graniczącego z pewnością co do przebiegu zatrudnienia, może pozwolić na pozytywne rozstrzygnięcie o prawie do świadczeń. Ocena osobowych źródeł dowodowych musi być przy tym wolna od jakiejkolwiek dowolności, uwzględniając reguły logiki oraz zasady doświadczenia zawodowego (tak SA w Szczecinie w wyroku z dnia 27 października 2016 r III AUa 41/16 LEX nr 2151525).

Dla rozstrzygnięcia spornej kwestii zasadnym stało się zatem ustalenie, czy praca wykonywana przez wnioskodawcę w spornym okresie była pracą wykonywaną w warunkach szczególnych, o jakich mowa w cytowanych wyżej przepisach.

Wynikające z wykazu A czy B stanowiącego załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przyporządkowanie danego rodzaju pracy do określonej branży ma istotne znaczenie dla jej kwalifikacji jako pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 ust. 1 u.e.r.f.u.s. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 11 czerwca 2013 r. III AUa 1370/12 LEX nr 1339369).

Dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2011 r. I UK 393/10).

Pełne zatrudnienie w warunkach szczególnych pojmowane jest jako bezwzględna cecha tego zatrudnienia jako uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia emerytalnego. Tylko okresy zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy kreują i wypełniają weryfikowalne kryterium uznania pracy o cechach znacznej szkodliwości dla zdrowia lub znacznego stopnia uciążliwości, lub wymagającej wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Taki sam warunek odnosi się do wymagania stałego wykonywania takich prac, co oznacza, że krótsze dobowo (nie w pełnym wymiarze obowiązującego czasu pracy na danym stanowisku), i nie stałe świadczenie pracy wyklucza dopuszczalność uznania pracy za świadczoną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wskutek niespełnienia warunku stałej znacznej szkodliwości dla zdrowia lub stałego znacznego stopnia uciążliwości wykonywanego zatrudnienia (III AUa 101/16 - wyrok SA w Gdańsku z dnia 11-05-2016).

Przy czym należy pamiętać, iż o określonych skutkach prawnych wykonywania pracy w warunkach szczególnych stanowi ustawa oraz utrzymane jej przepisami (art. 32 ust. 4 ustawy o e. i r. z FUS) rozporządzenie z dnia 7 lutego 1983 r. Zarządzenia resortowe traktowane są tylko jako wykazy prac wykonywanych w szczególnych warunkach i mają one znaczenie, o ile są dostosowane do treści załącznika do rozporządzenia i stanowią jego uszczegółowienie, poprzez bardziej ścisłe ustalenie stanowisk pracy (por wyroki SN: z dnia 20 października 2005 r., I UK 41/05, OSNP 2006/19-20/306, z dnia 9 maja 2006 r., II UK 183/05, LEX nr 1001301).

Odnosząc się zatem co do generalnej możliwości zakwalifikowania pracy wnioskodawcy w spornym okresie zatrudnienia do pracy w szczególnych warunkach/ szczególnym charakterze wskazać należy, iż analiza treści wykazu B do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lipca 1987 r. wskazuje, że wymienione dziale IV prace różne, poz. 4 4.Prace rybaków morskich są pracą w szczególnych warunkach

Ponadto pracą w warunkach szczególnych zgodnie z wykazem stanowiącym załącznik do zarządzenia nr 24 Ministra-Kierownika Urzędu Gospodarki Morskiej z dnia 15.08.1983 / SP.VIII.1/1840/4/83/ w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach resortu gospodarki morskiej, jest praca wymieniona w wykazie B, dziale IV (prace różne ) poz. 4 Prace rybaków morskich m.in. w:

- Przedsiębiorstwie (...) w S.

wykonywane na stanowisku pkt 19 tj. pozostałe etatowe stanowiska pracy na statku do wykonywania rybołówstwa morskiego, wymienione w układzie zbiorowym pracy dla rybaków morskich.

Tymczasem co ustalono, załącznik nr 1 do Układu Zbiorowego Pracy dla R. (...) z dnia 17.01.1975 r. obowiązujący w spornym okresie (okoliczność ta nie była kwestionowana przez ZUS), pod poz. 6 i 7, jako stanowisko etatowe na statku do wykonywania rybołówstwa morskiego wymieniał stanowisko I radiooficera i II radiooficera.

Odnosząc powyższe do rozpatrywanego przypadku należy stwierdzić, że z ustaleń poczynionych w procesie w oparciu o dostępną dokumentację oraz korespondujących z nią zeznań ubezpieczonego dotyczących spornego okresu, jednoznacznie wynika, iż wnioskodawca będąc wpisany na listę członków załogi statku do wykonywania rybołówstwa morskiego na stanowisku radiooficera lub asystenta radiooficera w obu przypadkach zajmował stanowisko etatowe wymienione w Układzie Zbiorowym Pracy dlaR. (...) z dnia 17.01.1975 r. de facto pełniąc funkcję radiooficera. Obowiązki służbowe tego rodzaju w czasie odbywanych rejsów wypełniał w pełnym wymiarze czasu pracy. Wnioskodawca nie miał przerw w pracy spowodowanych urlopami bezpłatnymi czy zwolnieniami lekarskimi, korzystał tylko z urlopów płatnych. Od momentu zamustrowania do momentu wymustrowania ze statku był odpowiedzialny za bezpieczeństwo żeglugi oraz za naprawy sprzętu radiowo komunikacyjnego. Wnioskodawca w tym charakterze pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, dodatkowo pomagając przy przetwórstwie poławianych ryb. Zeznania wnioskodawcy w tym przedmiocie są spójne logiczne, nadto korespondują z wpisami w książeczkach żeglarskich oraz wystawionymi przez pracodawcę zaświadczeniami. Tym samym pomimo mankamentów wystawionego wnioskodawcy świadectwa pracy w warunkach szczególnych, uznać należy, iż pracę w warunkach szczególnych w spornym okresie wnioskodawca jednak wykonywał. W konsekwencji sporny okres 15.11.1983 do 30.06.1988 r. winien być kwalifikowany jako praca w warunkach szczególnych.

Reasumując, stwierdzić należy, że po uwzględnieniu do okresu pracy w szczególnych warunkach dodatkowo okresu zatrudnienia wnioskodawcy Przedsiębiorstwie (...) w (...) 15.11.1983 do 30.06.1988r. (4 lata/7 miesięcy / 6 dni) ww. legitymując się stażem w tym charakterze wynoszącym 16 lat 7 miesięcy i 27 dni i niewątpliwie spełnia wymóg posiadania 15-letniego okresu pracy w takim charakterze. Tym samym wnioskodawcy przysługuje prawo do rekompensaty.

W myśl art. 100 ust. 1. ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

Na mocy art. 129 ust. 1 cytowanej ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do rekompensaty z tytułu utraty możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

SSO Paweł Wojas