Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 grudnia 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. stwierdził, że K. K. (1) jako pracownik u płatnika składek (...) sp. z o.o. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 27 października 2014 r. do 19 grudnia 2014 r. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż w wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego oraz dokumentów przesłanych do systemu informatycznego ZUS przez płatnika (...) sp. z o.o. ustalono, że K. K. (1) w okresie od 27 października 2014 r. do 19 grudnia 2014 r. został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, a nadto płatnik przekazał za ubezpieczonego miesięczne raporty rozliczeniowe za miesiące od listopada do grudnia 2014 r. z wykazaną podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne: 365,20 zł za listopad 2014 r. oraz 1 680,00 zł za grudzień 2014 r. Organ rentowy wskazał ponadto, że ww. ustalenia zostały poczynione w związku z zobowiązaniem Sądu Rejonowego w Łodzi przed którym toczy się sprawa z powództwa K. K. (1) przeciwko ZUS o zwrot nienależnie pobranego świadczenia rehabilitacyjnego. Jednocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaznaczył, że wobec faktu, iż płatnik w dniu 8 września 2015 r. złożył wniosek o wyrejestrowanie go z rejestru płatników, organ rentowy dokonał ustaleń faktycznych wyłącznie w oparciu o dostępną dokumentację.

/decyzja k.21 - 22 akt ZUS/

W dniu 29 stycznia 2019 r. K. K. (1) złożył odwołanie od powyższej decyzji. W treści odwołania skarżący podniósł, że w okresie od 27 października 2014 r. do 10 grudnia 2014 r. faktycznie nie świadczył pracy na rzecz firmy (...) sp. z o.o. , a ww. firma posiadała jego dane, gdyż było to niezbędne do wyrobienia karty ubezpieczenia A - 1 , w związku z wyrażeniem przez K. K. (1) woli podjęcia współpracy z płatnikiem, począwszy od grudnia 2014 r. Skarżący podkreślił ponadto, że nie podpisał umowy o pracę, nie odbył badań wstępnych i co istotne, nie pobierał wynagrodzenia i nie podpisywał listy obecności.

/odwołanie k.3/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

/odpowiedź na odwołanie k.5 - 5 odwrót/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Płatnik składek (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. została zawiązana na mocy umowy z dnia 11 października 2011 r. Rep. A. Nr 7. (...) i wpisana do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 17 listopada 2011 r. pod numerem KRS (...).

/odpis z KRS k.22 - 26 odwrót/

W okresie od 1 października 2014 r. do 23 listopada 2014 r. K. K. (1) posiadał prawo do świadczenia rehabilitacyjnego.

/okoliczność bezsporna/

W trakcie przebywania na świadczeniu rehabilitacyjnym wnioskodawca podjął starania celem podjęcia zatrudnienia u nowego pracodawcy po zakończeniu pobierania świadczenia. W związku z tym nawiązał kontakt z przedstawicielem ww. płatnika. Podczas spotkania wnioskodawcy z przedstawicielem płatnika, jakie miało miejsce w październiku 2014 r., ustalono, że począwszy od grudnia 2014 r. wnioskodawca podejmie zatrudnienie na stanowisku kierownika budowy realizowanej przez płatnika w W.. Wnioskodawca przekazał swoje dane przedstawicielowi płatnika celem przygotowania przez płatnika stosownej umowy o pracę.

/zeznania wnioskodawcy min.00:02:32 - 00:02:56 rozprawy z dnia 10 marca 2020 r. , płyta CD k.135 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:01:18 - 00:17:01 rozprawy z dnia 22 października 2019 r. , płyta CD k.73 oraz informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:01:36 - 00:08:58 rozprawy z dnia 21 stycznia 2020 r. , płyta CD k.125, zeznania świadka B. K. min.00:17:01 - 00:28:41 rozprawy z dnia 22 października 2019 r. , płyta CD k.73/

Wnioskodawca K. K. (1) w okresie od 27 października 2014 r. do 19 grudnia 2014 r. został zgłoszony przez ww. płatnika do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, a nadto płatnik przekazał za niego miesięczne raporty rozliczeniowe za miesiące od listopada do grudnia 2014 r. z wykazaną podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne: 365,20 zł za listopad 2014 r. oraz 1 680,00 zł za grudzień 2014 r.

/dane zgłoszenia ubezpieczonego k.4 akt ZUS , zgłoszenie do ubezpieczeń k.44 - 48/

Z początkiem grudnia 2014 r. wnioskodawca udał się do W., gdzie przez okres około 2 tygodni przebywał na budowie realizowanej przez płatnika. Wbrew jednak wcześniejszym ustaleniom, wnioskodawca nie podpisał stosownej umowy o pracę, a nadto nie otrzymał jakiegokolwiek wynagrodzenia. Ostatecznie, w związku ze zniknięciem przedstawiciela płatnika, jak również wobec braku możliwości skontaktowania się z firmą płatnika oraz z uwagi na zaległości finansowe płatnika względem zatrudnionych osób, pracownicy płatnika oraz wnioskodawca, dzięki pomocy udzielonej przez Ambasadę Rzeczypospolitej Polskiej w W., powrócili do kraju. Ambasada wskazała wprost w swoim piśmie, że wnioskodawca w dniu 19 grudnia 2014 roku złożył wniosek o udzielenie zapomogi informując, iż kierownictwo nie wypłaciło żadnych wynagrodzeń jemu oraz grupie pozostałych 18 pracowników i zniknęło z dnia na dzień z całym sprzętem. Mając na uwadze trudną sytuację finansową wskazanych osób Ambasada udzieliła zapomogi w formie 8 bonów o wartości 10 euro do sklepów (...) oraz 10 bonów o wartości 10 euro do sklepów (...).

/zeznania wnioskodawcy min.00:02:32 - 00:02:56 rozprawy z dnia 10 marca 2020 r. , płyta CD k.135 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:01:18 - 00:17:01 rozprawy z dnia 22 października 2019 r. , płyta CD k.72 oraz informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:01:36 - 00:08:58 rozprawy z dnia 21 stycznia 2020 r. , płyta CD k.125, zeznania świadka B. K. min.00:17:01 - 00:28:41 rozprawy z dnia 22 października 2019 r. , płyta CD k.72 , pismo Ambasady k.112 /

Płatnik składek (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. nie został wykreślony z rejestru przedsiębiorców, a toczące się względem spółki dochodzenia w zakresie niezłożenia sprawozdań finansowych za lata 2011 - 2014 zakończyły się ich umorzeniem.

/postanowienie k.95 - 95 odwrót , odpis z KRS k.115 - 121/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach sprawy oraz w oparciu o zeznania wnioskodawcy oraz świadka nie znajdując podstaw do zakwestionowania ich wiarygodności. Zeznania wnioskodawcy co do okoliczności jakie miały miejsce w W. w grudniu 2014 r. zostały potwierdzone przez Ambasadę Rzeczypospolitej Polskiej w W.. W ocenie Sądu zebrany materiał dowodowy jest wystarczający do rozstrzygnięcia kwestii czy wnioskodawca faktyczne świadczył pracę w ramach stosunku pracy , a co za tym idzie czy z tego tytułu podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1, art.12 ust. 1 i art. 13 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 266), pracownicy, to jest osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Według art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2006 r. III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 r. o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

W przedmiotowej sprawie organ rentowy stanął na stanowisku, że wnioskodawca w okresie od 27 października 2014 r. do 19 grudnia 2014 r. był pracownikiem płatnika składek (...) sp. z o.o. , gdyż płatnik ten w ww. okresie zgłosił wnioskodawcę do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, a nadto przekazał za niego miesięczne raporty rozliczeniowe za miesiące od listopada do grudnia 2014 r. z wykazaną podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Niemniej jednak, w ocenie Sądu Okręgowego, poczynione w sprawie ustalenia uzasadniają twierdzenie, że wnioskodawca z całą pewnością nie świadczył pracy w ramach stosunku pracy na rzecz ww. płatnika, tym bardziej od 27 października 2014 r. Przede wszystkim wątpliwym wydaje się, aby wnioskodawca pobierający w tym okresie świadczenie rehabilitacyjne zdecydował się na podjęcie zatrudnienia, co byłoby równoznaczne z zakończeniem jego pobierania, ewentualnie wiązałoby się z koniecznością zwrotu pobranych świadczeń. Co jednak istotne, organ rentowy oprócz oparcia się na dokumentach formalnych w postaci zgłoszenia wnioskodawcy do ubezpieczeń, nie przedstawił jakichkolwiek innych dowodów wskazujących na faktyczne wykonywanie przez wnioskodawcę pracy w ramach stosunku pracy w spornym okresie , takich jak choćby umowa o pracę , czy też zaświadczenie lekarskie o braku przeciwskazań do wykonywania pracy na powierzonym stanowisku.

W tym miejscu podkreślić należy, że Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 24 lutego 2010 roku w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (Lex nr 590241), iż o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych ale z zamiarem jego wykonywania zatrudnienia na rzeczywiste potrzeby pracodawcy.

Tymczasem w przedmiotowej sprawie wnioskodawca, pomimo uzgodnień z płatnikiem, faktycznie nie podjął pracy w jego firmie. Wprawdzie w grudniu 2014 r., a nie w okresie wcześniejszym, udał się do W., gdzie miał rozpocząć pracę na stanowisku kierownika budowy, jednak w związku z faktem, że w okresie tym płatnik faktycznie zakończył prowadzenie działalności, na co wskazuje choćby brak wypłacenia wynagrodzenia zatrudnianym pracownikom, jak i brak możliwości skontaktowania się z płatnikiem, nie sposób przyjąć, że wnioskodawca świadczył pracę na rzecz płatnika. Istotnym jest przede wszystkim to, że odwołujący nie pobierał żadnego wynagrodzenia w spornym okresie – przy czym do początku grudnia 2014 roku nawet nie miał zamiaru wykonywania jakiejkolwiek pracy i nie przebywał w miejscu jej świadczenia. Poza tym twierdzenia skarżącego w tym zakresie zostały w całości potwierdzone przez Ambasadę Rzeczypospolitej Polskiej w W., która wskazała wprost w swoim piśmie, że wnioskodawca w dniu 19 grudnia 2014 roku złożył wniosek o udzielenie zapomogi informując, iż kierownictwo nie wypłaciło żadnych wynagrodzeń jemu oraz grupie pozostałych 18 pracowników i zniknęło z dnia na dzień z całym sprzętem. Mając na uwadze trudną sytuację finansową wskazanych osób Ambasada udzieliła zapomogi w formie 8 bonów o wartości 10 euro do sklepów (...) oraz 10 bonów o wartości 10 euro do sklepów (...).

W tym miejscu Sąd pragnie podkreślić, że samo zgłoszenie do ubezpieczenia pracowniczego nie jest skuteczne, jeśli dotyczy osoby, która nie może być uznana za podmiot tego rodzaju ubezpieczenia, ponieważ nie świadczy pracy w ramach stosunku pracy i przez to nie można jej przypisać cech pracownika. W rezultacie w okolicznościach sprawy brak podstaw do uznania, że wnioskodawca świadczył w spornym okresie pracę na rzecz płatnika na podstawie umowy o pracę.

W ocenie Sądu wnioskodawca udowodnił w toku postępowania, że w okresie objętym zaskarżoną decyzją nie świadczył pracy na rzecz płatnika w ramach stosunku pracy, a co za tym idzie nie podlegał z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Tutejszy Sąd pragnie jednocześnie podkreślić, że to strona, a nie Sąd jest wyłącznym dysponentem toczącego się postępowania i to strony ponoszą odpowiedzialność za jego wynik. Na powyższe wskazuje przepis art. 3 k.p.c., który stanowi, że to na stronach ciąży obowiązek dawania wyjaśnień co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i przedstawiania dowodów na ich poparcie, a nadto przepis art. 232 k.p.c., zgodnie z którym strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Nie jest rzeczą sądu wyszukiwanie dowodów w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron, a dopuszczenie dowodu z urzędu jest dobrowolne i nie może naruszać zasady bezstronności. Ewentualne ujemne skutki nieprzedstawienia dowodu lub też zaoferowania dowodów nie pozwalających poczynić kategorycznych ustaleń lub budzących istotne wątpliwości obciążają stronę. Stąd też to na stronach spoczywała powinność przedstawienia takich dowodów, które w niebudzący wątpliwości sposób, potwierdziłyby zasadność ich stanowiska.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477/14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i stwierdził, że K. K. (1) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu, chorobowemu jako pracownik w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. w okresie od 27 października 2014 r. do 19 grudnia 2014 r.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć wraz z aktami rentowymi pełnomocnikowi ZUS .

S.B.