VIII U 1171/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2024-09-02

Sygnatura akt VIII U 1171/23

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 maja 2023 r. znak (...) Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w Ł. załatwiając wniosek z dnia 30 marca 2023 r. odmówił A. T. prawa do przyznania emerytury rolniczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznych rolników (Dz. U. z 2023 r., poz. 208).

W uzasadnieniu organ wskazał, że ponieważ ubezpieczona jest osobą urodzoną po dniu 31 grudnia 1948 r. tj. w dniu 25 sierpnia 1962 r., do ustalenia prawa do emerytury rolniczej zostały zaliczone: okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 26 sierpnia 1978 r. do 31 grudnia 1982 r. oraz okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników tj. okres od 1 kwietnia 2002 r. do 30 września 2004 r. oraz od 1 października 2005 r. do 31 sierpnia 2018 r. Łącznie ubezpieczona udowodniła okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno - rentowemu wynoszący 19 lat, 9 miesięcy i 5 dni.

Okresu od 1 stycznia 1983 r. do 15 czerwca 1985 r. nie zaliczono do ustalenia prawa i wysokości świadczenia, ponieważ wnioskodawczyni nie przedłożyła dokumentów potwierdzających podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990. Wobec powyższego przy osiągniętym wieku 60 lat ubezpieczona nie udowodniła wymaganego okresu podlegania ubezpieczeniu emerytalno - rentowemu przez co najmniej 25 lat, a zatem zgodnie z obowiązującymi przepisami brak jest podstaw do przyznania prawa do emerytury rolniczej.

(decyzja – k. 38 akt KRUS)

Odwołanie od przedmiotowej decyzji wniosła A. T., uznając ją za krzywdzącą. Ubezpieczona wyjaśniła, że jej całe życie związane jest z rolnictwem i pracą w gospodarstwie rolnym. To, że z okresu w latach 1983-1990 brak jest dokumentów potwierdzających podleganie ubezpieczeniu rolników indywidualnych i członków ich rodzin wynika z faktu, iż nawet osoby obecnie tam pracujące nie są w stanie powiedzieć, skąd te dane pobrać. Ubezpieczonej udało się jedynie uzyskać zaświadczenie o istnieniu gospodarstwa rolnego. Jednocześnie wnioskodawczyni wniosła o ustanowienie adwokata z urzędu.

(odwołanie – k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc argumentację tożsamą, jak w zaskarżonej decyzji. Organ dodatkowo wyjaśnił, że ubezpieczenie społeczne rolników w latach od 1 lipca 1977 roku do 31 grudnia 1990 roku regulowały przepisy ustawy z dnia 27 października 1977 roku o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin, następnie ustawa z dnia 14 grudnia 1982 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i ich rodzin oraz przepisy wykonawcze, na podstawie których decyzje o wymiarze składek podejmował naczelnik gminy. Stosownie do § 29 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 marca 1983 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników naliczenie przez naczelników urzędu gminy składki w drodze decyzji za rolnika, małżonka rolnika i domowników następowało po ustaleniu, iż każda z tych osób podlega ubezpieczeniu. Rolnik był zobowiązany przekazać naczelnikowi gminy niezbędne dane do ustalenia obowiązku ubezpieczenia. Pozwala to na domniemanie, że posiadana dokumentacja źródłowa na podstawie, której naczelnik gminy podejmował decyzję o wymiarze składek była zgodna ze stanem faktycznym, a rolnik akceptował tę decyzję w sytuacji, gdy nie skorzystał z przysługujących mu środków zaskarżenia. Strony postępowania w sprawach zakończonych decyzją ostateczną mogły skorzystać do końca 1990 r. z nadzwyczajnego środka weryfikacji decyzji, tj. uchylenia lub stwierdzenia nieważności. Zatem zgodnie z w/w przepisami Kasa nie jest podmiotem uprawnionym do weryfikacji okresów podlegania ubezpieczeniom rolniczym w stanie prawnym obowiązującym do końca 1990 r. w sprawach zakończonych prawomocną decyzją.

(odpowiedź na odwołanie – k. 8-9 verte)

Postanowieniem z dnia 28 września 2023 r. tut. Sąd postanowił ustanowić dla A. T. pełnomocnika z urzędu.

(postanowienie – k. 30)

Pismem z dnia 1 grudnia 2023 r. pełnomocnik wnioskodawczyni ustanowiony z urzędu poparł odwołanie. W treści pisma procesowego pełnomocnik wskazał także na nową okoliczność, a mianowicie na okres od 1 czerwca 1985 r. do 15 grudnia 1995 r., w którym to okresie ubezpieczona pracowała w gospodarstwie rolnym teściów.

(pismo procesowe – k. 40)

Na rozprawie z dnia 18 kwietnia 2024 r. odwołująca się poparła odwołanie ostatecznie wnosząc o uznanie ubezpieczenia od 1 stycznia 1983 r. do 15 grudnia 1995 r. z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym najpierw u rodziców, a potem teściów.

(stanowisko skarżącej na rozprawie z dnia 18 kwietnia 2024 r. e-protokół (...):04:57 - 00:18:11 – koperta k. 93)

Na ostatniej rozprawie z dnia 29 lipca 2024 r. pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie oraz wniósł o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, oświadczając, że koszty nie zostały pokryte ani w części, ani w całości. Natomiast pełnomocnik KRUS wniósł o oddalenie odwołania w całości.

(stanowiska końcowe stron na rozprawie z dnia 29 lipca 2024 r. e-protokół (...):14:31 - 00:26:10 – koperta k. 114)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. T. urodziła się (...)

(bezsporne)

W dniu 30 marca 2023 r. ubezpieczona złożyła wniosek o prawo do emerytury rolniczej.

(wniosek – k. 1-3 akt KRUS)

Zgodnie z oświadczeniem dla osób pracujących w gospodarstwie rolnym przed dniem 1 stycznia 1983 r. (załączonym do w/w wniosku) skarżąca pracowała w gospodarstwie rolnym należącym do K. i S. G. zd. P. położonym w O. przy ul. (...) ((...)-(...) D.). Praca w tym gospodarstwie miała stały charakter i była niezbędna do funkcjonowania gospodarstwa. Powyższe miało miejsce w okresie od 28 sierpnia 1978 r. do 15 czerwca 1985 r.

(oświadczenie dla osób pracujących w gospodarstwie rolnym przed dniem 1 stycznia 1983 r. – k. 32, pismo wnioskodawczyni – k. 35 akt KRUS)

Decyzją z dnia 23 maja 2023 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w Ł. załatwiając wniosek z dnia 30 marca 2023 r. odmówił A. T. prawa do przyznania emerytury rolniczej. Do prawa do emerytury rolniczej organ rentowy zaliczył odwołującej okresy 26 sierpnia 1978 r. do 31 grudnia 1982 r. (okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców), od 1 kwietnia 2002 r. do 30 września 2004 r. (okres podlegania u.s.r.) oraz od 1 października do 31 sierpnia 2018 r. (okres podlegania u.s.r.). Organ nie zaliczył natomiast okresu od 1 stycznia 1983 r. do 15 czerwca 1985 r. wskazanym w kwestionariuszu jako okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców.

(decyzja – k. 38 akt KRUS)

Ubezpieczona w okresie od 1 stycznia 1983 r. do 15 czerwca 1985 r. pracowała w gospodarstwie rolnym swoich rodziców, które mieściło się w O. ul. (...), gmina D..

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 29 lipca 2024 r. e-protokół (...):06:20 - 00:14:31 – koperta k. 114 w związku z informacyjnym wysłuchaniem na rozprawie z dnia 18 kwietnia 2024 r. e-protokół (...):04:57-00:57:10 – koperta k. 93)

Następnie do 1995 r. ubezpieczona pracowała w gospodarstwie rolnym swoich teściów. Z dniem 15 grudnia 1995 r. ubezpieczona razem z mężem objęła gospodarstwo rolne po teściach. Po 1995 r. wnioskodawczyni zgłaszała się do ubezpieczenia społecznego rolników w K.. Wtedy też ubezpieczona podlegała innemu ubezpieczeniu, pracowała przeważnie jako szwaczka.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 29 lipca 2024 r. e-protokół (...):06:20 - 00:14:31 – koperta k. 114 w związku z informacyjnym wysłuchaniem na rozprawie z dnia 18 kwietnia 2024 r. e-protokół (...):04:57-00:57:10 – koperta k. 93)

Wnioskodawczyni urodziła dwójkę dzieci – syna 10 sierpnia 1984 r. oraz córkę 11 lipca 1989 r. Ubezpieczona jednocześnie opiekowała się dziećmi i pracowała w gospodarstwie rolnym (m.in. zajmowała się bydłem, ale także pracami sezonowymi np. pieleniem cebuli, buraków, zbieraniem warzyw, prowadzeniem ciągnika, noszeniem skrzynek). Wymienione czynności ubezpieczona wykonywała, gdy nie pracowała w innym miejscu, jednakże podczas prac sezonowych skarżąca nadal pomagała w gospodarstwie (po pracy, nawet w nocy). Nie było okresu, w którym ubezpieczona nie pracowała w gospodarstwie teściów.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 29 lipca 2024 r. e-protokół (...):06:20 - 00:14:31 – koperta k. 114 w związku z informacyjnym wysłuchaniem na rozprawie z dnia 18 kwietnia 2024 r. e-protokół (...):04:57-00:57:10 – koperta k. 93, zeznania świadka M. T. na rozprawie z dnia 18 kwietnia 2024 r. e-protokół (...):05:33-01:19:30 – koperta k. 93)

Ubezpieczona wykonywała wcześniej takie same prace w gospodarstwie rodziców z tym, że było ich więcej, ponieważ jej rodzice posiadali więcej bydła, nie było natomiast warzyw, tylko łąki i zboża. Skarżąca kosiła trawę, przerzucała ją maszyną, żeby wyschła, a następnie zwoziła. Skarżąca posiada uprawnienia pozwalające na prowadzenie ciągnika od 1981 r.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 29 lipca 2024 r. e-protokół (...):06:20 - 00:14:31 – koperta k. 114 w związku z informacyjnym wysłuchaniem na rozprawie z dnia 18 kwietnia 2024 r. e-protokół (...):04:57-00:57:10 – koperta k. 93)

Gospodarstwo teściów ubezpieczonej liczyło 14,61 ha przeliczeniowych, natomiast gospodarstwo rolne rodziców ubezpieczonej liczyło 20,00 ha przeliczeniowych.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 29 lipca 2024 r. e-protokół (...):06:20 - 00:14:31 – koperta k. 114 w związku z informacyjnym wysłuchaniem na rozprawie z dnia 18 kwietnia 2024 r. e-protokół (...):04:57-00:57:10 – koperta k. 93)

Skarżąca nie miała wiedzy czy w trakcie pracy u rodziców, a następnie u teściów była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych. Wnioskodawczyni nie mogła uzyskać tej informacji od teściowej, ponieważ ona nie chciała poruszać tego tematu. Ubezpieczona wiedziała jedynie, że ma ubezpieczenie zdrowotne. Nie myślała wtedy o emeryturze.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 29 lipca 2024 r. e-protokół (...):06:20 - 00:14:31 – koperta k. 114 w związku z informacyjnym wysłuchaniem na rozprawie z dnia 18 kwietnia 2024 r. e-protokół (...):04:57-00:57:10 – koperta k. 93)

Ubezpieczona nie wskazała okresu pracy w gospodarstwie rolnym teściów w kwestionariusza KRUS, ponieważ wypełniała dokumenty z pracownikiem KRUS, który się spieszył. Wnioskodawczyni wypełniała dokumenty na szybko i zapomniała wskazać ten okres.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie z dnia 29 lipca 2024 r. e-protokół (...):06:20 - 00:14:31 – koperta k. 114 w związku z informacyjnym wysłuchaniem na rozprawie z dnia 18 kwietnia 2024 r. e-protokół (...):04:57-00:57:10 – koperta k. 93)

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy dokonał na podstawie powołanych dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym w aktach KRUS, których wiarygodność nie budzi wątpliwości i nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Sąd uznał również za wiarygodne zeznania przesłuchanego w sprawie świadka M. T. oraz wnioskodawczyni. Zeznania te są spójne i korespondują ze sobą. Zebrane dowody nie nasuwają wątpliwości i pozwalają tym samym na wydanie rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Na wstępie przypomnienia wymaga, że zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r. poz. 90) emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny; wiek emerytalny kobiety wynosi 60 lat, a mężczyzny 65 lat;

2) podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat,
z uwzględnieniem art. 20.

W myśl art. 20 ust. 1 i 2 cyt. ustawy, do okresów ubezpieczenia wymaganych zgodnie
z art. 19 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 zalicza się okresy:

1.  podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990;

2.  prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym, po ukończeniu 16 roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r.

3.  od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi.

Okresów, o których mowa w ust. 1, nie zalicza się do okresów ubezpieczenia, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów (art. 20 ust. 2).

Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku. (ust. 3 art. 20 w/w ustawy).

Zgodnie z treścią art. 6 pkt 14 cyt. ustawy okresami podlegania określonemu ubezpieczeniu społecznemu są tylko takie okresy, za które opłacono przewidziane w odpowiednich przepisach składki na to ubezpieczenie, chyba że w myśl tych przepisów nie istniał obowiązek opłacania składek.

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 maja 2023 r. organ rentowy odmówił A. T. (urodzonej po dniu 31 grudnia 1948 r.) przyznania prawa do emerytury rolniczej, ponieważ w ocenie organu ubezpieczona nie udowodniła wymaganego okresu podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmniej 25 lat. Zdaniem KRUS skarżąca udokumentowała jedynie 19 lat, 9 miesięcy i 5 dni, w następujących okresach: od 26 sierpnia 1978 r. do 31 grudnia 1982 r., od 1 kwietnia 2002 r. do 30 września 2004 r, oraz od 1 października 2005 r. do 31 sierpnia 2018 r. Okresu od 1 stycznia 1983 r. do 15 czerwca 1985 r. nie zaliczono do ustalenia prawa i wysokości świadczenia, ponieważ wnioskodawczyni nie przedłożyła dokumentów potwierdzających podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990.

W ocenie ubezpieczonej przedmiotowa decyzja nie jest prawidłowa, ponieważ organ rentowy powinien uwzględnić do ubezpieczenia okres od 1 stycznia 1983 r. do 15 grudnia 1995 r., kiedy to skarżąca pracowała najpierw w gospodarstwie rolnym rodziców, a następnie w gospodarstwie rolnym teściów.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że okres pracy ubezpieczonej w gospodarstwie rolnym teściów (tj. od dnia 1 czerwca 1985 r. do 15 grudnia 1995 r.) nie był przedmiotem zaskarżonej decyzji. Organ rentowy nie odniósł się do w/w okresu w treści decyzji, ponieważ okres ten nie został wskazany przez ubezpieczoną w kwestionariuszu dołączonym do wniosku o przyznanie prawa do emerytury rolniczej (ani w treści odwołania). Bezspornym w przedmiotowej sprawie jest, iż ubezpieczona nie wniosła o uwzględnienie tego okresu. Tym samym okoliczność pracy w gospodarstwie rolnym teściów nie mogła zostać rozpatrzona przez KRUS, skoro organ nie posiadał o niej wiedzy.

Podkreślenia wymaga, że odwołanie od decyzji organu rentowego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych pełni rolę pozwu i wszczyna postępowanie sądowe. Przeniesienie sprawy na drogę sądową przez wniesienie odwołania od decyzji organu rentowego ogranicza się do okoliczności uwzględnionych w decyzji a spornych między stronami; poza tymi okolicznościami spór sądowy nie może zaistnieć. Przed sądem ubezpieczony może jedynie żądać korekty stanowiska zajętego przez organ rentowy i wykazywać swą rację, odnosząc się do przedmiotu sporu objętego decyzją, nie może natomiast żądać czegoś, o czym organ rentowy nie decydował. Odwołanie wniesione przez od decyzji organu rentowego nie ma charakteru samodzielnego żądania, a jeżeli takie zostanie zgłoszone, sąd nie może go rozpoznać. W postępowaniu wywołanym wniesieniem odwołania do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych sąd rozstrzyga o prawidłowości zaskarżonej decyzji w granicach jej treści i przedmiotu.

W tym miejscu wskazania wymaga, iż w ocenie Sądu Okręgowego, organ rentowy prawidłowo nie zaliczył odwołującej okresu od 1 stycznia 1983 r. do 15 czerwca 1985 r., kiedy to ubezpieczona miała pracować w gospodarstwie rolnym swoich rodziców.

Przypomnieć bowiem należy, że do 30 czerwca 1977 roku rolnicy indywidualni nie byli objęci ubezpieczeniami społecznymi. Dopiero ustawa z dnia 27 października 1977 r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin (Dz. U. Nr 32, poz. 140) wprowadziła obowiązek ubezpieczenia rolników indywidualnych. W myśl art. 37 ust. 1 i 2 tej ustawy utworzono fundusz emerytalny rolników, tworzony ze składek opłacanych przez rolników oraz z dotacji budżetu Państwa. Obowiązek opłacania składek stosownie do art. 38 tej ustawy powstawał od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, w którym rolnik rozpoczął prowadzenie gospodarstwa rolnego, a ustawał - z końcem miesiąca kalendarzowego, w którym rolnik przestał prowadzić gospodarstwo rolne. Powołana wyżej ustawa z 27 października 1977 roku o zaopatrzeniu emerytalnym rolników utraciła moc z dniem 1 stycznia 1983 roku i została zastąpiona ustawą z dnia 14 grudnia 1982 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (j.t.: Dz.U. z 1989 r., nr 24, poz. 133 ). W myśl przepisów tej ustawy ubezpieczenie społeczne rolników i ich rodzin było obowiązkowe, z wyłączeniem osób, które podlegały innemu ubezpieczeniu społecznemu oraz z ubezpieczeń określonych tą ustawą zostały wyłączone osoby użytkujące wyłącznie grunty stanowiące własność związków wyznaniowych. Obowiązek ubezpieczenia wynikający z wymienionej wyżej ustawy z 14 grudnia 1982 roku wiązał się z obowiązkiem opłacania przez rolników prowadzących gospodarstwa rolne składek na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego (...) od 1 dnia miesiąca, w którym rolnik rozpoczął prowadzenie gospodarstwa rolnego. Rolnik był zobowiązany do opłacania składek również za domowników (art. 44). Art. 2 pkt 2 cytowanej ustawy stanowił natomiast, że za domownika uważa się członków rodziny rolnika i inne osoby pracujące w gospodarstwie rolnym, jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z rolnikiem, ukończyły 16 lat, nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia na podstawie innych przepisów, a ponadto praca w gospodarstwie rolnym stanowi ich główne źródło utrzymania.

Stosownie do § 29 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 marca 1983 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników naliczenie przez naczelników urzędu gminy składki w drodze decyzji za rolnika, małżonka rolnika i domowników następowało po ustaleniu, iż każda z tych osób podlega ubezpieczeniu. Rolnik był zobowiązany przekazać naczelnikowi gminy niezbędne dane do ustalenia obowiązku ubezpieczenia. Pozwala to na domniemanie, ze posiadana dokumentacja źródłowa na podstawie, której naczelnik gminy podejmował decyzję o wymiarze składek była zgodna ze stanem faktycznym, a rolnik akceptował tę decyzję w sytuacji, gdy nie skorzystał z przysługujących mu środków zaskarżenia. Ponadto strony postępowania w sprawach zakończonych decyzją ostateczną mogły skorzystać do końca 1990 r. z nadzwyczajnego środka weryfikacji decyzji, tj. uchylenia lub stwierdzenia nieważności. W związku z powyższymi przepisami KRUS nie jest podmiotem uprawnionym do weryfikacji okresów podlegania ubezpieczeniom rolniczym w stanie prawnym obowiązującym do końca 1990 r. w sprawach zakończonych prawomocną decyzją.

Tym samym podkreślenia wymaga, że okres od 1 stycznia 1983 r. może zostać zaliczony do prawa i do wysokości do emerytury rolniczej wyłącznie w sytuacji, kiedy fakt podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników z tytułu wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym potwierdzi urząd gminy właściwy względem położenia gospodarstwa rolnego, w którym osoba ubezpieczona wykonywała pracę. Nie jest to natomiast możliwe jedynie na podstawie zeznań świadków.

Mając na względzie powyższe należy wskazać, że w spornym okresie dotyczącym przedmiotowej sprawy tj. od 1 stycznia 1983 r. do 15 czerwca 1985 r. istniał obowiązek zgłoszenia się do ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych oraz członków ich rodzin. Należy przy tym podkreślić, że aby w ramach ubezpieczenia społecznego rolników można było uwzględnić rolnikowi i domownikowi dany okres pracy w gospodarstwie rolnym, to nie wystarczy by rolnik bądź domownik rzeczywiście pracowali w gospodarstwie rolnym, ale również musi za okres ten zostać opłacona składka na ubezpieczenia na ubezpieczenie społeczne. Tymczasem, jak wynika ze zgromadzonych dowodów z dokumentów, wnioskodawczyni w okresie od 1 stycznia 1983 r. do 15 czerwca 1985 r. nie była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych rolników.

Podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników, w rozumieniu art. 19 ust. 1 pkt 2 i art. 20 ust. 1 pkt 1 ustawy z 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników jest równoznaczne ze stwierdzeniem, że rolnik, małżonek lub domownik, po pierwsze, faktycznie pracowali w gospodarstwie rolnym (dziale specjalnym), a po drugie, że odprowadzono za nich składkę, oraz po trzecie, że w przypadku rolnika był on w posiadaniu gospodarstwa rolnego (działu specjalnego) ( tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 21 maja 2015 r., III AUa 1700/14, LEX nr 1747832).

Przesłanką uzyskania prawa do emerytury jest bowiem podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników w rozumieniu opłacania składek na to ubezpieczenie ( tak: wyrok Sądu Najwyższego z 8 maja 2008 r., I UK 346/07, OSNP 2009, nr 17-18, poz. 236).

Skarżąca w toku trwania postępowania nie udokumentowała okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 stycznia 1983 r. do 15 czerwca 1985 r. z tytułu wykonywania pracy w gospodarstwie rodziców. W tej sytuacji uznać należy, że wnioskodawczyni udokumentowała okres pracy i ubezpieczenia w rolnictwie wynoszący 19 lat, 9 miesięcy i 5 dni, a co za tym idzie nie spełniła ustawowych przesłanek do uzyskania prawa do emerytury rolniczej, ponieważ nie legitymuje się wymaganym co najmniej 25 letnim okresem podlegania ubezpieczeniu emerytalno - rentowemu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawczyni, potwierdzając tym samym prawidłowość zaskarżonej decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (pkt 1 sentencji wyroku).

Jednocześnie Sąd Okręgowy przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa kasy Sądu Okręgowego w Łodzi na rzecz adwokata K. F. kwotę 442,80 zł brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej A. T. przez pełnomocnika z urzędu, mając na względzie treść § 15 ust. 2 w zw. § 4 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. poz. 763) (pkt 2 sentencji wyroku).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Beata Łuczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Jacek Chrostek
Data wytworzenia informacji: