Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z 13 czerwca 2023 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z 1 czerwca 2023 r. odmówił D. B. prawa do świadczenia uzupełniającego. Organ rentowy wskazał, że w orzeczeniu z 1 czerwca 2023 r. Komisja Lekarska orzekła, że ubezpieczona nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji. Wobec powyższego ubezpieczona nie spełnia jednej z przesłanek przyznania prawa do przedmiotowego świadczenia. (decyzja z 13 czerwca 2023 r. k. 12-12v. akt ZUS)

Odwołanie od powyższej decyzji w dniu 22 czerwca 2023 r. złożyła D. B. wskazując, że nie zgadza się z opinią Komisji Lekarskiej ZUS. Wnioskodawczyni podkreśliła, że decyzje organu rentowego są krzywdzące z uwagi na jej faktyczny stan zdrowia, wskazując m.in., iż choruje od 1980 r. i ma przyznaną „II grupę inwalidzką”. (odwołanie k. 3)

W odpowiedzi na odwołane organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wywodząc, jak w uzasadnieniu zaskarżonych decyzji. (odpowiedź na odwołanie k. 4-4v.)

W dniu 17 listopada 2023 r. wnioskodawczyni złożyła kolejne odwołanie od decyzji
z 13 czerwca 2023 r. – prezentując stanowisko tożsame jak we wcześniejszym odwołaniu. (odwołanie k. 3 akt VIII U 2148/23)

Zarządzeniem z 20 grudnia 2023 r. sprawa VIII U 2148/23 została połączona do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą VIII U 1182/23 (art. 219 k.p.c.). (zarządzenie - k. 9 akt VIII U 2148/23)

Na rozprawie w dniu 3 marca 2025 r. pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie oraz wniósł o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu oświadczając, że koszty te nie zostały pokryte ani w części, ani w całości. (końcowe stanowiska stron e-protokół rozprawy z 3 marca 2025 r. 00:00:20-00:01:57 – płyta CD k. 108)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

D. B. urodziła się (...) Ubezpieczona ma przyznaną emeryturę. (bezsporne, a nadto decyzja k. 13)

W toku postępowania przed organem rentowym, wnioskodawczyni została zbadana przez Lekarza Orzecznika ZUS, który rozpoznał u niej organiczne zaburzenia nastroju, chorobę afektywną dwubiegunową, niedoczynność tarczycy, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa oraz przebyty powierzchowny uraz głowy w 2018 r. Orzeczeniem z dnia 5 kwietnia 2023 r. Lekarz Orzecznik ZUS stwierdził, że ubezpieczona nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji. (opinia Lekarza Orzecznika ZUS z 5 kwietnia 2023 r. s. 15-16 dokumentacji lekarsko-orzeczniczej ZUS, orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z 5 kwietnia 2023 r. k. 5-5v. akt ZUS)

Od powyższego orzeczenia wnioskodawczyni złożyła sprzeciw do Komisji Lekarskiej ZUS. (sprzeciw s. 17-18 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej ZUS)

Komisja Lekarska ZUS rozpoznała u ubezpieczonej: organiczne zaburzenia nastroju afektywne, niedoczynność tarczycy, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, przebyty powierzchowny uraz głowy w 2018 r. Orzeczeniem z 1 czerwca 2023 r. Komisja Lekarska ZUS stwierdziła zaocznie, że nie znajduje podstaw do orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. (opinia Komisji Lekarskiej ZUS z 1 czerwca 2023 r. s. 21-22 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej ZUS, orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z 1 czerwca 2023 r. k. 11-11v. akt ZUS)

W oparciu o powyższe orzeczenie organ rentowy odmówił D. B. prawa do świadczenia uzupełniającego. (bezsporne)

W sądowym badaniu neurologicznym u wnioskodawczyni rozpoznano: zmiany zwyrodnieniowe odcinka szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa bez istotnych deficytów neurologicznych, przebyty uraz głowy w 2018 r. bez następstw neurologicznych, bóle i zawroty głowy. Nie stwierdzono jednak niezdolności do samodzielnej egzystencji.

U wnioskodawczyni stwierdzono zmiany zwyrodnieniowe odcinka szyjnego
i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa bez istnych deficytów neurologicznych, przebyty uraz głowy w 2018 roku bez następstw neurologicznych oraz bóle i zawroty głowy.

Wnioskodawczyni zgłasza bóle i zawroty głowy, ma bóle kręgosłupa, porusza się samodzielnie, jest pod opieką psychiatry od 1980 r. Leczona jest lekami T., L., K.. W 2018 r. przebyła uraz głowy bez następstw neurologicznych. Badana jest
w stanie samodzielnie spożywać posiłki, samodzielnie utrzymuje higienę osobistą, nie wymaga pomocy przy kąpieli całego ciała, porusza się samodzielnie po powierzchniach płaskich
i schodach, rozbiera się i ubiera samodzielnie, nie zgłasza kłopotów z moczem i kałem.

Z punktu widzenia neurologa odwołująca nie wymaga stałej lub długotrwałej opieki
i pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, tj. takich, które warunkują życie w biologicznym znaczeniu tego słowa. (opinia biegłej specjalisty neurolog lek. med. J.-W.-B. k. 20-22)

Z punktu widzenia biegłego z zakresu endokrynologii, u wnioskodawczyni rozpoznaje się niedoczynność tarczycy. Samopoczucie wnioskodawczyni związane jest z innymi dolegliwościami, szczególnie psychicznymi. E. jest leczona z powodu niedoczynności tarczycy. Nie jest niezdolna do pracy z przyczyn endokrynologicznych ani nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji. (opinia biegłego endokrynologa prof. dr. n. med. T. P. k. 40-42)

Z punktu widzenia biegłego z zakresu psychiatrii, u wnioskodawczyni rozpoznano organiczne zaburzenia nastroju oraz chorobę afektywną dwubiegunową. Stwierdzane zaburzenia nie powodują ograniczenia w zakresie samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych. W ocenie biegłego psychiatrii nie stwierdza się przesłanek do orzeczenia niezdolności do samodzielnej egzystencji. (pisemna opinia biegłego psychiatry dr. n. med. T. N. k. 74-76)

Z punktu widzenia biegłego z zakresu ortopedii u wnioskodawczyni rozpoznaje się zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa oraz zmiany zwyrodnieniowe kolana lewego. Na podstawie analizy akt sprawy, dokumentacji medycznej, zebranego wywiadu oraz przeprowadzonego naocznego badania lekarskiego należy stwierdzić, że z ortopedycznego punktu widzenia, wnioskodawczyni nie jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji. Przeprowadzone naoczne badania ortopedyczne jednoznacznie potwierdziły,
że wnioskodawczyni była w stanie samodzielnie wykonać wszystkie czynności niezbędne do przeprowadzenia badania i nie potrzebowała żadnej pomocy drugiej osoby. Wskazuje to również, że wnioskodawczyni jest zdolna do samodzielnego wykonywania wszystkich czynności dnia codziennego. (pisemna opinia biegłego ortopedy lek. med. P. S. (1)
k. 88-90)

Wszyscy biegli, którzy wypowiadali się w niniejszej sprawie nie znaleźli podstaw do powoływania biegłych innych specjalności poza wyżej wymienionymi. (bezsporne)

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił na podstawie powołanych dowodów, na które składała się dokumentacja załączona do akt przedmiotowej sprawy, dokumentacja znajdująca się w aktach organu rentowego, a nadto – co istotne – pisemne opinie biegłych: neurolog J. B., endokrynologa T. P., psychiatry T. N. oraz ortopedy P. S. (1), które to opinie Sąd uznał za wiarygodne w całości. Zostały one sporządzone w przepisanej formie, przez kompetentne osoby, w ramach przysługujących im uprawnień.

Należy przy tym zwrócić uwagę przy tym należy, iż żadna ze stron nie zakwestionowała wiarygodności żadnej z powyższych opinii biegłych i nie zgłosiła do żadnej z nich jakichkolwiek merytorycznych zastrzeżeń.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych, odwołania skarżącej nie są zasadne i podlegają oddaleniu.

Zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 31 lipca 2019 roku o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1649) świadczenie uzupełniające przysługuje osobom zamieszkującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są:

1.  obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub

2.  posiadającymi prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, lub

3.  cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl art. 2 ust. 1 i 2 ustawy świadczenie uzupełniające przysługuje osobom, które ukończyły 18 lat i których niezdolność do samodzielnej egzystencji została stwierdzona orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji albo orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji, zwanym dalej „osobami uprawnionymi”

Świadczenie uzupełniające przysługuje osobom uprawnionym, które nie posiadają prawa do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych albo suma tych świadczeń o charakterze innym niż jednorazowe, wraz z kwotą wypłacaną przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych, z wyłączeniem renty rodzinnej przyznanej w okolicznościach, o których mowa w art. 68 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1251, 1429 i 1672 oraz z 2024 r. poz. 834, 858 i 1243), zasiłku pielęgnacyjnego, dodatku energetycznego, o którym mowa w art. 5c ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2024 r. poz. 266, 834 i 859), dodatku osłonowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o dodatku osłonowym (Dz.U. z 2024 r. poz. 953), świadczenia ratowniczego z tytułu wysługi lat w ochotniczej straży pożarnej, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (Dz.U. z 2024 r. poz. 233), dodatku węglowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz.U. z 2024 r. poz. 1207), dodatku dla gospodarstw domowych z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła, o którym mowa w art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw (Dz.U. z 2024 r. poz. 1509), dodatku elektrycznego, o którym mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku oraz w 2024 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (Dz.U. z 2024 r. poz. 1288), świadczenia pieniężnego z tytułu pełnienia funkcji sołtysa, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa (Dz.U. poz. 1073 oraz z 2024 r. poz. 1246), świadczenia wspierającego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. poz. 1429 i 2760), bonu energetycznego, o którym mowa w art. 2 ustawy z dnia 23 maja 2024 r. o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia cen energii elektrycznej, gazu ziemnego i ciepła systemowego (Dz.U. poz. 859), oraz innych dodatków i świadczeń wypłacanych wraz z tymi świadczeniami na podstawie odrębnych przepisów przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, nie przekracza kwoty 2157,80 zł miesięcznie.

W myśl art. 4 ust. 1-3 ustawy świadczenie uzupełniające przysługuje osobie uprawnionej w wysokości nie wyższej niż 500 zł miesięcznie, przy czym łączna kwota świadczenia uzupełniającego i świadczeń, o których mowa w art. 2 ust. 2, nie może przekroczyć 2157,80 zł miesięcznie, z zastrzeżeniem wyłączeń, o których mowa w art. 2 ust. 2.

Zgodnie z art. 6 ustawy świadczenie uzupełniające przysługuje od miesiąca, w którym zostały spełnione warunki wymagane do jego przyznania, nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o to świadczenie.

Z kolei art. 27 ust. 2 stanowi, iż świadczenie uzupełniające przysługuje od miesiąca złożenia wniosku o świadczenie uzupełniające, na zasadach określonych w ustawie.

W myśl art. 7 ust 1 pkt 1 w/w ustawy w sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie, dotyczących postępowania w sprawie świadczenia uzupełniającego, wypłaty tego świadczenia oraz wydawania orzeczeń, o których mowa w art. 2 ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy: ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z wyjątkiem art. 136 tej ustawy.

Mając zatem na uwadze powyższe, należy zwrócić uwagę, iż art. 13 ust. 1-3 oraz 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowi, że w przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki
i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych orzeka się niezdolność do samodzielnej egzystencji. Niezdolność do samodzielnej egzystencji orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat. Niezdolność do samodzielnej egzystencji orzeka się na okres dłuższy niż 5 lat, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do samodzielnej egzystencji przed upływem tego okresu.

Sam termin „niezdolność do samodzielnej egzystencji” zdefiniowany został w art. 13 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1631 z późn. zm.), jako spowodowana naruszeniem sprawności organizmu konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy drugiej osoby
w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Pojęcie to ma zatem szeroki zakres przedmiotowy. Obejmuje bowiem opiekę, oznaczającą pielęgnację, czyli zapewnienie ubezpieczonemu możliwości poruszania się, odżywiania, zaspokajania potrzeb fizjologicznych, utrzymywania higieny osobistej itp. oraz pomoc w załatwianiu elementarnych spraw życia codziennego, takich jak robienie zakupów, uiszczanie opłat, składanie wizyt
u lekarza. Wszystkie zaś powyższe elementy łącznie wyczerpują treść terminu „niezdolność do samodzielnej egzystencji”. (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 21 lutego 2002 r., III AUa 1333/01, OSA 2003, nr 7, poz. 28)

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była okoliczność, czy istniejące u wnioskodawczyni naruszenie sprawności organizmu powoduje konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych.

Ponadto podnieść należy, że orzeczenie stwierdzające nawet znaczny stopień niepełnosprawności nie jest równoznaczne z orzeczeniem lekarza orzecznika organu rentowego o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji. Dzieje się tak dlatego, że stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych stała lub długotrwała opieka i pomoc innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji jest wymagana w celu pełnienia przez daną osobę ról społecznych, natomiast stosownie do art. 13 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stała lub długotrwała opieka i pomoc innych osób jest konieczna w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Tym samym w świetle obowiązującego stanu prawnego brak jest podstaw do utożsamiania pojęć prawnych „całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji” oraz „niepełnosprawności w stopniu znacznym”, skoro każde z tych pojęć posiada odmienną definicję legalną. (tak: postanowienie Sądu Najwyższego z 16 grudnia 2005 r., II UK 77/05, OSNP 2006, nr 23-24, poz. 372, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 24 listopada 2021 r., III AUa 1230/21, LEX nr 3330101)

W konsekwencji zaliczenie wnioskodawczyni do osób niepełnosprawnych
(co podnosi ubezpieczona w odwołaniu) nie ma żadnego przełożenia na stwierdzenie,
iż jest ona osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji na gruncie ustawy o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.

Jak już wskazano powyżej, w przedmiotowej sprawie jedyną sporną okolicznością było to czy naruszenie czynności narządów ciała wnioskodawcy czyni ją niezdolną do samodzielnej egzystencji. Dokonanie ustaleń w spornym zakresie wymagało wiadomości specjalnych w rozumieniu art. 278 § 1 k.p.c., co oznaczało konieczność dopuszczenia dowodu z opinii biegłych dysponujących specjalistyczną wiedzą odpowiednią dla dokonania oceny stanu zdrowia skarżącej.

Odnosząc się do opinii biegłych powołanych w przedmiotowej sprawie, w pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że ubezpieczona jest zdolna do samodzielnej egzystencji z punktu widzenia neurologii.

W sądowym badaniu neurologicznym biegła, rozpoznała u wnioskodawczyni: zmiany zwyrodnieniowe odcinka szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa bez istotnych deficytów neurologicznych, przebyty uraz głowy w 2018 r. bez następstw neurologicznych, a także bóle i zawroty głowy. Nie stwierdziła jednak wystąpienia u wnioskodawczyni niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Również z punktu widzenia endokrynologa, na obecną chwilę wnioskodawczyni nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji. Pod względem endokrynologicznym
u wnioskodawczyni rozpoznaje się niedoczynność tarczycy – co w ocenie biegłego lekarza endokrynologa nie stanowi to jednak o jej niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Wnioskodawczyni nie jest również niezdolna do samodzielnej egzystencji z przyczyn psychiatrycznych czy też ortopedycznych. Z punktu widzenia biegłego z zakresu psychiatrii,
u wnioskodawczyni rozpoznano bowiem organiczne zaburzenia nastroju oraz chorobę afektywną dwubiegunową. Stwierdzane zaburzenia nie powodują ograniczenia w zakresie samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych.

Natomiast z punktu widzenia biegłego z zakresu ortopedii u wnioskodawczyni rozpoznaje się zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa oraz zmiany zwyrodnieniowe kolana lewego. Na podstawie analizy akt sprawy, dokumentacji medycznej, zebranego wywiadu oraz przeprowadzonego naocznego badania lekarskiego należy stwierdzić, że z ortopedycznego punktu widzenia wnioskodawczyni nie jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji. Przeprowadzone naoczne badania ortopedyczne jednoznacznie potwierdziły, że wnioskodawczyni była w stanie samodzielnie wykonać wszystkie czynności niezbędne do przeprowadzenia badania i nie potrzebowała żadnej pomocy drugiej osoby. Wskazuje to również, że wnioskodawczyni jest zdolna do samodzielnego wykonywania wszystkich czynności dnia codziennego.

Ostateczne konkluzje Sądu sprowadzają się zatem do stwierdzenia, iż opinie ww. biegłych sporządzone zostały zgodnie z wymaganiami fachowości oraz niezbędną wiedzą
w zakresie stanowiącym ich przedmiot, a wynikające z nich wnioski są logiczne, prawidłowo uzasadnione, a nadto odpowiadają postawionej tezie dowodowej. Sąd uznał zatem, że opinie te stanowiły rzetelną podstawę dla merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie, nadając im tym samym istotną wartość dowodową.

Należy mieć na uwadze, że przy ocenie biegłych lekarzy sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. Odmienne ustalenie w tej mierze może być dokonane tylko na podstawie opinii innych biegłych lekarzy, jeżeli ich opinia jest bardziej przekonywająca oraz wszechstronnie przedstawia kwestię nasuwającą wątpliwości w sprawie (por. wyrok Sądu Najwyższego z 13 października 1987 r., II URN 228/87, (...) 1988, nr 7, poz. 62).

Opinia biegłego podlega ocenie - przy zastosowaniu art. 233 § 1 k.p.c. - na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z 7 listopada 2000 r., (...) CKN 1170/98, OSNC 2001, nr 4, poz. 64).

Dowód z opinii biegłych jest przeprowadzony prawidłowo, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania, a tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 30 czerwca 2000 r., II UKN 617/99, OSNP 2002, nr 1, poz. 26).

Warto w tym miejscu przywołać też orzeczenie Sądu Najwyższego z 12 kwietnia 2000 r. (II UKN 498/99, OSNP 2001, nr 19, poz. 597), który stwierdził, że jednoznaczna ocena stanu zdrowia wnioskodawcy dokonana przez biegłych powoduje brak konieczności dopuszczania kolejnych dowodów na tę samą okoliczność. Sąd Najwyższy wyjaśnił, że sąd powszechny nie jest obowiązany do dopuszczania dowodu z kolejnych opinii w każdym wypadku, gdy złożona opinia nie jest korzystna dla stron. Ewentualne żądanie ponowienia lub uzupełnienia dowodu
z opinii biegłych jest bezpodstawne, jeżeli sąd uzyskał od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania (por.m.in. wyrok z 10 września 1999 r. II UKN 96/99, OSNP 2000, nr 23, poz. 869). Stanowisko to znajduje oparcie w utrwalonym i jednolitym orzecznictwie Sądu Najwyższego. Wielokrotnie też Sąd Najwyższy stwierdzał, że potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy i oceniana jako celowa tylko wtedy, gdy pierwotna opinia budziła istotne i niedające się usunąć wątpliwości. Odmienne stanowisko oznaczałoby przyjęcie, że należy przeprowadzić dowód w opinii wszystkich możliwych biegłych, aby upewnić się czy niektórzy z nich nie byli tego samego stanowiska co strona (por. T. Ereciński, Komentarz do Kodeksu postępowania cywilnego, Warszawa 1997, cz. (...), s. 439).

Samo zaś niezadowolenie strony z treści opinii biegłego, gdy nie zgłasza ona konkretnych zarzutów w stosunku do opinii, nie powoduje konieczności powoływania kolejnego biegłego czy kolejnych biegłych (por. Sądu Najwyższego z 15 lutego 1974 r., II CR 817/73, LEX nr 7404 oraz Sądu Najwyższego z 18 lutego 1974 r., II CR 5/74, LEX nr 7407). Odmienne stanowisko oznaczałoby, iż należy przeprowadzić dowód z wszelkich możliwych biegłych, aby upewnić się, czy niektórzy z nich nie byliby zdania takiego samego jak strona (por. T. Ereciński Komentarz do Kodeksu Postępowania Cywilnego, Część Pierwsza, Postępowanie Rozpoznawcze, Warszawa 1997 r., str. 439).

Sąd przy tym nie neguje – wynika to bowiem z treści opinii biegłych,
iż wnioskodawczyni jest obciążona poważnymi schorzeniami, jednakże powyższe samo
w sobie żadną miarą nie może być utożsamiane z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Odwołująca, w świetle zgromadzonych w sprawie dowodów, z uwagi na posiadane schorzenia, nie była w dniu wydania decyzji osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji. W konsekwencji wobec braku dowodów potwierdzających stanowisko ubezpieczonej, żądanie zmiany zaskarżonych decyzji i przyznanie odwołującej świadczenia uzupełniającego nie mogło zostać zaakceptowane.

Oczywiście, w przypadku ewentualnej zmiany naruszenia sprawności organizmu odwołującej, zawsze może ona wystąpić do organu rentowego z ponownym wnioskiem o przyznanie jej prawa do świadczenia uzupełniającego. Należy bowiem podkreślić, że Sąd oceniał zdolność do samodzielnej egzystencji odwołującej na datę wydania spornej decyzji.

Mając na uwadze powyższe należało uznać, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa, bowiem oparta na istniejących podstawach faktycznych, jak i prawnych. Przeprowadzone postępowanie dowiodło bowiem, iż skarżąca w dniu wydania decyzji nie była osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji, zatem nie spełniała podstawowego kryterium do przyznania spornego świadczenia.

W konsekwencji, wobec braku przesłanek do uwzględnienia odwołania, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł, jak w punkcie 1. sentencji wyroku.

Na mocy rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 2. sentencji wyroku, Sąd Okręgowy przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi na rzecz adwokata P. S. (2) kwotę 442,80 zł (360 zł wraz z podatkiem od towarów i usług) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej – w oparciu o § 15 ust. 2 w zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2024 r. poz. 763 ze zm.).

/Jacek Chrostek/