Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 marca 2024 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 18 marca 2024 r. odmówił G. R. prawa do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w ramach ubezpieczenia wypadkowego i wyrównania wysokości dotychczas wypłacanej renty do wysokości wynikających z art. 18 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że ubezpieczony nie przedłożył nowych dowodów ani nie ujawniono nowych okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji z dnia 12 grudnia 2024 r. Jednocześnie Zakład wyjaśnił, że samo uznanie zdarzenia jako wypadek przy pracy nie oznacza, że istnieje niezdolność do pracy w związku z tym wypadkiem. Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 15 stycznia 2024 r. stwierdził, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

(decyzja – k. 40 pliku I akt ZUS)

Odwołanie od przedmiotowej decyzji złożył G. R., zaskarżając ją w całości. Skarżący zarzucił decyzji naruszenie:



przepisów postępowania, mianowicie, art. 35 § 1 i 3 w zw. z art. 36 w zw. z art. 61 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2024 r., poz. 572, dalej: k.p.a.) poprzez nierozpoznanie wniosku o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18 marca 2020 r. zgłoszonego w piśmie z dnia 21 listopada 2023 r. niezgodnie z jego treścią;



naruszenie prawa materialnego, mianowicie, art. 12 ust. 1 i 13 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (tj. Dz. U. z 2020 r., poz. 53, dalej: ustawa emerytalna) w zw. z art. 17 ust. 1 i art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tj. Dz. U. z 2022 r., poz. 2189) poprzez błędne zastosowanie, a w skutek tego przyjęcie, że ubezpieczony nie był całkowicie niezdolny do pracy w związku z wypadkiem przy pracy w okresie od 12 września 2021 r. do 31 października 2023 r., podczas gdy niezdolność ubezpieczonego do pracy była bezsporna, skoro otrzymał rentę z tzw. ogólnego stanu zdrowia w okresie od 12 września 2021 r. do 31 października 2023 r., a związek z wypadkiem przy pracy potwierdza fakt ustalenia orzeczeniem sądowym wypadku przy pracy i okres niezdolności do pracy przypadający na czas po wypadku przy pracy;



art. 114 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. ustawy emerytalnej poprzez zaniechanie zmiany decyzji z dnia 10 listopada 2021 r., w związku z doręczeniem wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi w sprawie pod sygn. akt X P 789/20 z dnia 23 sierpnia 2023 r., z którego wynika, że zdarzenie z dnia 18 marca 2020 r. było wypadkiem przy pracy, podczas gdy w/w wyrok potwierdza okoliczność występującą przed wydaniem w/w decyzji taką, że dnia 18 marca 2020 r. ubezpieczony uległ wypadkowi przy pracy.

W związku z powyższym ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy za okres od 12 września 2021 r. do 31 października 2023 r. i wyrównanie wysokości dotychczas wypłacanej renty.

(odwołanie – k. 3-7)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wywodząc, jak w zaskarżonej decyzji. Jednocześnie Zakład wyjaśnił, iż jak wynika z akt rentowych, decyzją z dnia 10 listopada 2021 r. organ rentowy odmówił skarżącemu wszczęcia postępowania w sprawie renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z uwagi na brak dokumentów niezbędnych do rozpatrzenia wniosku. Ubezpieczony nie zaskarżył tej decyzji. W dniu 24 listopada 2021 r. ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o rozpatrzenie uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy załączając niezbędne dokumenty. Decyzją z dnia 12 lutego 2024 r., po rozpatrzeniu wniosku z 24 listopada 2023 r. organ rentowy odmówił prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy w oparciu o orzeczenie Lekarza Orzecznika. Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 15 stycznia 2024 r. nie stwierdził niezdolności do pracy. Decyzja nie została zaskarżona. Pismem z dnia 6 marca 2024 r. organ poinformował wnioskodawcę, że świadczenie wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. W dniu 18 marca 2024 r. ubezpieczony ponownie wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie prawa renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy za okres od 12 września 2021 r. do 31 października 2023 r. i wyrównanie wysokości dotychczas wypłacanej renty do wysokości wynikającej z art. 18 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zaskarżoną decyzją ZUS odmówił prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy w ramach ubezpieczenia wypadkowego i wyrównania wysokości dotychczas wypłacanej renty, ponieważ wnioskodawca nie przedłożył nowych dowodów oraz nie ujawnił nowych okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji z dnia 12 lutego 2024 r., które miałyby wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość.

(odpowiedź na odwołanie – k. 18-19)

Na rozprawie z dnia 29 lipca 2024 r. pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie, natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

(stanowiska końcowe stron na rozprawie z dnia 29 lipca 2024 r. e-protokół (...):10:36 - 00:11:10 – koperta k. 29)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. R. urodził się (...)

(bezsporne)

W dniu 16 sierpnia 2021 r. ubezpieczony złożył do organu rentowego wniosek o przyznanie prawa do renty w związku z wypadkiem przy pracy.

(wniosek z dnia 16 sierpnia 2021 r. – k. 1-3 pliku II akt ZUS)

Prawomocną decyzją z dnia 10 listopada 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 16 sierpnia 2021 r. odmówił G. R. prawa do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że pismem z dnia 12 października 2021 r. ubezpieczony został zobowiązany do złożenia dokumentów niezbędnych do ustalenia uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy w terminie 14 dni od dnia odbioru tego pisma. Z uwagi na brak wpływu wskazanych dokumentów na dzień wydania decyzji Zakład odmówił wszczęcia postępowania w sprawie przyznania świadczenia.

(decyzja z dnia 10 listopada 2021 r. – k. 36 pliku II akt ZUS)

Wyrokiem z dnia 23 sierpnia 2023 r., w sprawie o sygn. akt X P 789/20, Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie z wniosku G. R. przeciwko Fabryce (...) S.A. w Ł. o sprostowanie treści protokołu powypadkowego, sprostował treść protokołu Nr (...) r. ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy zatwierdzonego w dniu 2 września 2020 r. przez Fabrykę (...) S.A. w Ł. m.in. stwierdzając, że zdarzenie było wypadkiem przy pracy.

(bezsporne, a nadto wydruk wyroku – k. 2-3 pliku I akt ZUS)

W dniu 24 listopada 2021 r. ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o rozpatrzenie uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy załączając niezbędne dokumenty (w tym wydruk w/w wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi, X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o sygn. akt X P 789/20).

(wniosek z dnia 24 listopada 2021 r. – k. 1 pliku I akt ZUS)

Orzeczeniem z dnia 15 stycznia 2024 r. Lekarza Orzecznika ZUS stwierdził, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

(orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS – k. 33 pliku I akt ZUS)

Ubezpieczony nie złożył sprzeciwu od w/w orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS.

(bezsporne)

Prawomocną decyzją z dnia 12 lutego 2024 r. Zakład (...) II Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z 24 listopada 2023 r. odmówił G. R. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy w oparciu o w/w orzeczenie Lekarza Orzecznika.

(decyzja z dnia 12 lutego 2024 r. – k. 35 pliku I akt ZUS)

Pismem z dnia 23 lutego 2024 r. ubezpieczony zwrócił się do organu rentowego z prośbą o wskazanie statusu rozpatrzenia jego wniosku z dnia 24 listopada 2023 r. Skarżący wskazał, że w jego ocenie decyzja z dnia 12 lutego 2024 r. została wydana na skutek dowolnej interpretacji jego wniosku.

(pismo z dnia 23 lutego 2024 r. – k. 36-36 verte pliku I akt ZUS)

Pismem z dnia 6 marca 2024 r. organ rentowy, w odpowiedzi na pismo ubezpieczonego z dnia 23 lutego 2024 r. przypomniał, że jak wynika z pouczenia na decyzji z dnia 12 lutego 2024 r., jeżeli ubezpieczony uważa, że decyzja jest niezgodna z przepisami, bądź stanem faktycznym to może on wnieść od niej odwołanie w terminie 30 dni od jej otrzymania. Jednocześnie organ wyjaśnił, że świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tego świadczenia, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Nadto organ poinformował, że dotychczasowe wnioski skarżącego zostały załatwione terminowo i zgodnie z przepisami prawa.

(pismo z dnia 6 marca 2024 r. – k. 37-37 verte)

Ubezpieczony nie wniósł odwołania od decyzji z dnia 12 lutego 2024 r.

(bezsporne)

Pismem z dnia 18 marca 2024 r. (zatytułowanym jako ponaglenie na przewlekłe prowadzenie postępowania administracyjnego) ubezpieczony ponownie wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie prawa renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy za okres od 12 września 2021 r. do 31 października 2023 r. i wyrównanie wysokości dotychczas wypłacanej renty do wysokości wynikającej z art. 18 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

(ponaglenie – k. 38 pliku I akt ZUS)

W dniu 28 marca 2024 r. organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję, w której odmówił G. R. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy w ramach ubezpieczenia wypadkowego i wyrównania wysokości dotychczas wypłacanej renty, ponieważ nie przedłożył on nowych dowodów oraz nie ujawnił nowych okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji z dnia 12 lutego 2024 r., które miałyby wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość.

(decyzja – k. 40 pliku I akt ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy oraz w załączonych do akt sprawy aktach ZUS. Zebrane dowody nie nasuwają wątpliwości i pozwalają tym samym na wydanie rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy nie jest zasadne.

Zgodnie z art. 114 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251, dalej: ustawa o emeryturach i rentach z FUS) w sprawie zakończonej prawomocną decyzją organ rentowy, na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, uchyla lub zmienia decyzję i ponownie ustala prawo do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość.

Z cytowanego przepisu wynika, iż warunkiem ponownego ustalenia prawa do świadczeń jest uzyskanie nowych dowodów lub ujawnienie okoliczności, które istniały przed wydaniem decyzji, a nie były znane organowi w chwili orzekania i mają wpływ na prawo do tych świadczeń lub ich wysokość (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 1999 r., II UKN 231/99 - OSNAPiUS 2000 nr 19, poz. 734; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2003 r. III UZP 5/03 - OSNAPiUS rok 2003, Nr 18, poz. 442).

Zwrot "przedłożenie nowych dowodów" oznacza zgłoszenie każdego prawnie dopuszczalnego środka dowodowego, stanowiącego potwierdzenie okoliczności faktycznych istniejących przed wydaniem decyzji, a mających wpływ na powstanie prawa do świadczenia lub jego wysokość. Natomiast użyte w art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej pojęcie "ujawnienie okoliczności" oznacza powołanie się na fakty dotyczące ogółu wymagań formalnych i materialnych związanych z ustaleniem przez organ rentowy prawa do świadczenia lub wysokości świadczenia. Są to określone w przepisach prawa materialnego fakty warunkujące powstanie prawa do świadczenia lub jego wysokości np. staż pracy, wiek, niezdolność do pracy, ale także uchybienia przez organ rentowy normom prawa procesowego lub materialnego, wpływające potencjalnie na dokonanie ustaleń w sposób niezgodny z ukształtowaną z mocy prawa sytuacją prawną osoby zainteresowanej (tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 lutego 2014 r., I UK 322/13, LEX nr 1444596 oraz Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 11 grudnia 2015 r., III AUa 1087/15, LEX nr 1979499).

Mając powyższe na uwadze należy podkreślić, że skoro przedmiotowe postępowanie zostało wszczęte w oparciu o wniosek z art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, to obowiązkiem organu rentowego, a następnie Sądu orzekającego, była w pierwszej kolejności ocena, czy wystąpiły określone w tym przepisie przesłanki umożliwiające merytoryczne rozpoznanie wniosku.

Należało zatem ustalić i ocenić, czy wnioskodawca przedłożył nowe dowody mogące mieć wpływ na zmianę poprzedniej decyzji, ewentualnie, czy ujawniły się takie okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mogły rzutować na zmianę stanowiska ZUS. Ocena, że przesłanki te nie były spełnione, powinna bowiem prowadzić do odmowy ponownego ustalenia świadczenia przez organ rentowy oraz oddalenia odwołania przez Sąd, bez potrzeby merytorycznego zbadania wysokości świadczenia przysługującego ubezpieczonej. Bez spełnienia przesłanek formalnych wniosku z art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, prowadzenie postępowania dotyczącego merytorycznej oceny wysokości świadczenia, jest bezcelowe i bezprzedmiotowe.

Mając na względzie powyższe należy zauważyć, iż w przedmiotowej sprawie decyzją z dnia 10 listopada 2021 r. organ rentowy odmówił skarżącemu wszczęcia postępowania w sprawie renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z uwagi na brak dokumentów niezbędnych do rozpatrzenia wniosku. Decyzja nie została zaskarżona przez ubezpieczonego.

Następnie w dniu 24 listopada 2021 r. ubezpieczony wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o rozpatrzenie uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy załączając niezbędne dokumenty. Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 15 stycznia 2024 r. stwierdził, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. Co istotne, ubezpieczony nie złożył sprzeciwu od w/w orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS. W związku z powyższym decyzją z dnia 12 lutego 2024 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy w oparciu o orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS. W treści przedmiotowej decyzji zawarto pouczenie o możliwości złożenia od niej odwołania.

Na marginesie warto również zaznaczyć, że pismem z dnia 6 marca 2024 r. organ rentowy, w odpowiedzi na pismo ubezpieczonego z dnia 23 lutego 2024 r. przypomniał ubezpieczonemu, że jak wynika z pouczenia zawartego w treści decyzji z dnia 12 lutego 2024 r., jeżeli ubezpieczony uważa, że decyzja jest niezgodna z przepisami, bądź stanem faktycznym to może wnieść od niej odwołanie w terminie 30 dni od jej otrzymania.

Pomimo powyższego ubezpieczony nie złożył odwołania od decyzji z dnia 12 lutego 2024 r. Natomiast w dniu 18 marca 2024 r. skarżący ponownie wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie prawa renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy za okres od 12 września 2021 r. do 31 października 2023 r. i wyrównanie wysokości dotychczas wypłacanej renty do wysokości wynikającej z art. 18 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych – nie przedkładając jednak do wniosku nowych dowodów ani nie ujawniając nowych okoliczności istniejących przed dniem wydania decyzji z 12 lutego 2024 r.

Mając na względzie powyższe należy stwierdzić, że organ rentowy w decyzji z dnia 28 marca 2024 r prawidłowo wyjaśnił, że ubezpieczony nie przedłożył nowych dowodów ani nie ujawnił nowych okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji z dnia 12 grudnia 2024 r., dlatego też odmówiono mu przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w ramach ubezpieczenia wypadkowego i wyrównania wysokości dotychczas wypłacanej renty do wysokości wynikających z art. 18 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Polemika na tym etapie postępowania z prawidłową argumentacją prawną organu rentowego nie mogła zatem przynieść spodziewanego skutku. W konsekwencji decyzję organu rentowego z dnia 28 marca 2024 r. (znak (...)) należy uznać za prawidłową.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, o czym orzekł jak w sentencji wyroku.