Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 maja 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił wnioskodawczyni T. C. prawa do renty rodzinnej . W uzasadnieniu skazano ,że komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 6.04.2018 roku ustaliła ,że wnioskodawczyni jest trwale, całkowicie niezdolna do pracy i niezdolność ta powstała 7.02.1988 roku oraz ,że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji. Wskazano ,że niezdolność do pracy nie powstała w okresach wskazanych w treści przepisu art.67 i 68 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Ponadto wskazano ,że dodatek dla sieroty zupełnej przysługuje tylko w przypadku uprawnień do renty rodzinnej na podstawie art. 76 ustawy emerytalnej / decyzja w aktach ZUS/.

W dniu 24 maja 2018 roku wnioskodawczyni T. C. złożyła odwołanie od powyższej decyzji. W uzasadnieniu wskazała ,że ciężko choruje od 7 roku życia ponieważ wtedy zachorowała na chorobę H. M.. Skutkiem tej choroby jest trwała niezdolność do pracy i do samodzielnej egzystencji. Jest to stan nieodwracalny od momentu jego powstania. W związku ze złym stanem zdrowia wymaga opieki. / odwołanie k-3-6/.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie . Podtrzymano argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji / odpowiedź na odwołanie k- 43-43 odw/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni T. C. urodziła się (...)/ niesporne /. W okresie od dnia 15.12.1992 roku wnioskodawczyni pobierała rentę z tytułu niezdolności do pracy. Od dnia 12.11.2014 roku wnioskodawczyni pobiera emeryturę . Od roku 1987 wnioskodawczyni posiada umiarkowany stopień niepełnosprawności przyznany na stałe. Wnioskodawczyni jest sierotą zupełną. Z wykształcenia wnioskodawczyni jest technikiem ekonomista / niesporne/.

W dniu 18.12.2017 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o przyznanie renty rodzinnej po zmarłym ojczymie E. G. /wniosek w aktach ZUS/.

Wnioskodawczyni w celu ustalenia stanu jej zdrowia została skierowana na badanie do lekarza orzecznika ZUS, który orzeczeniem z dnia 8.03.2018 roku orzekł ,że wnioskodawczyni jest trwale całkowicie niezdolna do pracy a data powstania tej niezdolności to 7.02.1988 r. Ponadto orzekł ,że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji. W okresie wskazanym przez organ rentowy (przed 16 rokiem życia) , brak u wnioskodawczyni całkowitej niezdolności do pracy. Wnioskodawczyni w trakcie badania przez lekarza orzecznika ZUS została oceniona wg skali B.. Uzyskała według powyższej skali 100 punktów na 100 możliwych / orzeczenie lekarza orzecznika oraz ocena w skali B. w aktach ZUS/.

Od powyższego orzeczenia wnioskodawczyni wniosła sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS. Orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 6.04.2018 roku ustalono ,że wnioskodawczyni jest trwale całkowicie niezdolna do pracy a data powstania tej niezdolności to 7.02.1988 r. wnioskodawczyni nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji. W okresie wskazanym przez organ rentowy (przed 16 rokiem życia) , brak u wnioskodawczyni całkowitej niezdolności do pracy / orzeczenie komisji lekarskiej w aktach ZUS/.

W opinii biegłego neurologa wnioskodawczyni cierpi na niedowład lewostronny, zwłaszcza lewej kończyny dolnej, po przebytej w 7 roku życia chorobie H. M.. Ponadto występują u niej zmiany zwyrodnieniowe odcinka lędźwiowo krzyżowego kręgosłupa. Z przyczyn neurologicznych wnioskodawczyni jest trwale całkowicie niezdolna do pracy od 7.02.1988 roku. Nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji. Wnioskodawczyni w 7 roku życia przebyła infekcję polio i od tego czasu ma rozpoznany niedowład lewostronny. W 12 roku życia przebyła operację ściągana A. lewego. Ma trudności z poruszaniem się. Stopa lewa jest końsko szpotawa. Skarży się na bóle kręgosłupa w odcinku lędźwiowo krzyżowym. W maju 2017 roku przebyła złamanie goleni lewej. Od 2013 roku ma rozpoznana małopłytkowość. Porusza się samodzielnie przy pomocy kuli łokciowej po prawej stronie. Jest zaadaptowana do niepełnosprawności. Ma orzeczoną II grupę inwalidzką z pogorszeniem od 7.02.1988 roku. Całkowita niezdolność do pracy nie powstała przed ukończeniem 16 roku życia opinia pisemna biegłego neurologa k- 67-69/.

W opinii biegłego ortopedy i specjalisty rehabilitacji u wnioskodawczyni występuje niedowład wiotki kończyn lewych z przewagą dolnej po przebytej w 1961 roku chorobie H. M.. Ponadto występuje podejrzenie zmian zwyrodnieniowych stawów kolanowych. Wnioskodawczyni cierpi na skrzywienie kręgosłupa piersiowo lędźwiowego ze zmianami zwyrodnieniowymi, W związku z tym wnioskodawczyni jest całkowicie niezdolna do pracy przy znacznym stopniu ograniczenia ww wykonywaniu pracy zarobkowej. Niezdolność do pracy trwa od 7.02.1988r i ma charakter trwały. Stwierdzone schorzenia ograniczają czynność narządu ruchu a w szczególności mobilność wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji / opinia biegłego ortopedyk-81-84/. Wnioskodawczyni bezwzględnie wymaga zaopatrzenia w obuwie ortopedyczne . Jak najbardziej wskazane jest u niej leczenie rehabilitacyjne celem złagodzenia dolegliwości i poprawy jej mobilności / opinia uzupełniająca ortopedy k- 179/.

W opinii biegłego okulisty u wnioskodawczyni występuje zaćma oka lewego, astygmatyzm krótkowzroczny, niedowidzenie oka lewego. Parametry widzenia u wnioskodawczyni nie uzasadniają ani nie uzasadniały w przeszłości orzeczenia z przyczyn okulistycznych całkowitej niezdolności do pracy ani do samodzielnej egzystencji / opinia biegłego okulisty k- 109-110/. Zaćma upośledza widzenie u wnioskodawczyni. Zawsze jest leczona operacyjnie . Wskazania do operacji określa okulista a termin przeprowadzenia zabiegu lekarz , który ma operować / opinia uzupełniająca okulisty k- 184-185/

W opinii biegłego psychiatry u wnioskodawczyni występują organiczne zaburzenia osobowości z niedowładem lewostronnym, zwłaszcza lewej kończyny dolnej, po przebytej w 7 roku życia chorobie H. M.. Wnioskodawczyni leczy się z przerwami psychiatrycznie od 1982 roku. Nie była leczona psychiatrycznie szpitalnie. U wnioskodawczyni nie ma głębszych objawów depresyjnych, otępiennych czy psychotycznych natomiast w obrazie klinicznym przeważają objawy organicznych zaburzeń osobowości ( drażliwość drobiazgowość, rozwlekłość w wypowiedziach, chwiejność afektywna, trudności w koncentracji, zaburzenia pamięci). Wnioskodawczyni jest całkowicie trwale niezdolna do pracy od dnia 7.02.1988 roku. Nie występuje u niej niezdolność do samodzielnej egzystencji. Całkowita niezdolność do pracy nie powstała przed 16 rokiem życia / opinia biegłego psychiatry k- 114-116/. U wnioskodawczyni sprawność procesów poznawczych była wyższa niż przeciętna. Później stwierdzono obniżenie sprawności procesów poznawczych, w szczególności osłabienie pamięci świeżej i koncentracji uwagi , nie potwierdzono jednak objawów otępiennych. Nie stwierdzono u wnioskodawczyni głębokich zaburzeń depresyjnych, psychotycznych. U wnioskodawczyni w dacie badania przez biegłą nie występowały objawy otępienne czy luki pamięciowe, zaburzenia głębsze czy psychotyczne. U wnioskodawczyni występują zaburzenia osobowości na podłożu zmian organicznych. / opinia uzupełniająca psychiatry k- 249/.

W opinii biegłego kardiologa i specjalisty chorób wewnętrznych, u wnioskodawczyni ze schorzeń kardiologicznych występuje nadciśnienie tętnicze kontrolowane, łagodna niedomykalność zastawki aortalnej –II stopień. Z innych schorzeń wnioskodawczyni cierpi na niedowład lewostronny po przebytej w 7 roku życia chorobie H. M., chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa, małopłytkowość, przewlekła obturacyjną chorobę płuc,, nikotynizm w wywiadzie bo od roku nie pali, osteoporozę, zaćmę początkową OU, stygmatyzm krótkowzroczny, niedowidzenie OU. Z przyczyn kardiologicznych wnioskodawczyni nie jest całkowicie niezdolna do pracy i do samodzielnej egzystencji. Stan kardiologiczny i internistyczny wnioskodawczyni jest stabilny .Schorzenia kardiologiczne wnioskodawczyni są łagodne i przewlekłe. Wnioskodawczyni wymaga przewlekłego leczenia i stałej kontroli/ opinia biegłego kardiologa k- 249-253/. Wnioskodawczyni oceniając to z punktu widzenia kardiologa internisty jest w stanie ogólnym dobrym. M. nie jest przeciwwskazaniem do leczenia nadciśnienia tętniczego. Brak jest danych do rozpoznania u wnioskodawczyni znaczącego uszkodzenia mięśnia sercowego czy rozpoznania zaawansowanej niewydolności serca W badaniu USG serca ECHO w 2017 roku wykazana została dobra globalna funkcja skurczowa mięśnia lewej komory serca z oszacowaną frakcją wyrzutową EF 62%( tj.NORMA), niedomykalność zastawki aortalnej II stopień. Dotychczas wnioskodawczyni nie była leczona inwazyjnymi zabiegami kardiologicznymi, nie przechodziła zawału mięśnia sercowego/ opinia uzupełniająca kardiologa k-311-312/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zebranego w sprawie opierając się na dokumentach załączonych do akt sprawy oraz opiniach biegłych. Sad dopuścił dowód z opinii biegłych wielu specjalności medycznych biorąc pod uwagę schorzenia na jakie uskarża się wnioskodawczyni, celem ustalenia daty powstania całkowitej niezdolności do pracy oraz określenia czy wnioskodawczyni jest osobą niezdolna do samodzielnej egzystencji. W ocenie Sadu opinie biegłych wydane w sprawie sa miarodajne i stanowią podstawę do wyrokowania w sprawie. Każdy z biegłych zapoznał się z aktami sprawy oraz dokumentacja medyczna a ponadto osobiście zbadał wnioskodawczynię. Zaznaczyć należy ,że integralna częścią badania lekarskiego jest zebranie przez lekarza wywiadu medycznego, czyli rozmowa z pacjentem. Wydane w sprawie opinie są wyczerpujące , szczegółowe i logiczne. Każdy z biegłych ocenił stan zdrowia wnioskodawczyni z punktu widzenia swojej specjalizacji. Opinie są wewnętrznie spójne i konsekwentne. Biegli na wydali również opinie uzupełniające, w których ustosunkowali się do zarzutów wnioskodawczyni podnoszonych w pismach procesowych. Konsekwentnie wszyscy biegli podtrzymali swoje stanowisko w sprawie . Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności pozwalających na zdyskredytowanie opinii biegłych. Sąd nie dopatrzył się konieczności dopuszczenia dowodu z opinii innych biegłych tych samych specjalności z urzędu. Należy dodać, że dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, a mianowicie korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 roku II CR 817/73, nie publ.)

Sąd zważył co następuje :

Odwołanie wnioskodawczyni nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Prawo do renty rodzinnej regulują przepisy ustawy z dnia 17.12.1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2017 r poz.1383 ze zm. . Zgodnie z treścią przepisu art. 65.1 i 2 powyższej ustawy renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy. Przepis art. 68 stanowi ,że dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:

1) do ukończenia 16 lat;

2) do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo

3 ) bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub 2.

Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.

Niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. (art.12 ustawy).

Jak wynika z opinii wszystkich biegłych lekarzy wnioskodawczyni stała się całkowicie niezdolna do pracy w dniu 7.02.1988 roku , a więc w żadnym z okresów wskazanych w powyższym przepisie.

Ponadto wnioskodawczyni nie jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji. Okoliczności wskazywane w pismach procesowych takie jak brak możliwości posprzątania mieszkania , trudności w poruszaniu się , korzystanie z kuli łokciowej czy obuwia ortopedycznego nie sa objawami braku zdolności do samodzielnej egzystencji. Ponadto badający wnioskodawczynię biegli wskazali zgodnie ,że nie jest ona osoba niezdolną do samodzielnej egzystencji

Termin "niezdolność do samodzielnej egzystencji" zdefiniowany w art. 13 ust. 5 ustawy emerytalnej oznacza spowodowaną naruszeniem sprawności organizmu konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy drugiej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Pojęcie to ma, zatem szeroki zakres przedmiotowy. Trzeba przy tym odróżnić opiekę oznaczającą pielęgnację, czyli zapewnienie ubezpieczonemu możliwości poruszania się, odżywiania, zaspokajania potrzeb fizjologicznych, utrzymywania higieny osobistej itp., od pomocy w załatwianiu elementarnych spraw życia codziennego, takich jak robienie zakupów, uiszczanie opłat, składanie wizyt u lekarza. Wszystkie powyższe czynniki łącznie wyczerpują treść terminu "niezdolność do samodzielnej egzystencji.( vide: wyrok SA w Poznaniu z dnia 1.08.2018 r w sprawie III AUa 612/17 LEX nr 2550802). Nawet przy tak szerokim interpretowaniu pojęcia niezdolności do samodzielnej egzystencji nie sposób uznać ,że wnioskodawczyni jest do samodzielnej egzystencji niezdolna. Jak wskazała biegła neurolog wnioskodawczyni jest dobrze zaadaptowana do swojej niepełnosprawności. Natomiast biegła ortopeda wskazała ,że powinna korzystać z obuwia ortopedycznego i wskazana jest dla niej rehabilitacja medyczna. Okoliczność ,że wnioskodawczyni z uwagi na swoja niepełnosprawność ma kłopoty z poruszaniem się nie oznacza niezdolności do samodzielnej egzystencji. Podkreślić wymaga ,że żaden z biegłych nie uznał wnioskodawczyni za osobę niezdolną do samodzielnej egzystencji. Tak więc wnioskodawczyni nie spełnia przesłanek do przyznania jej renty rodzinnej. W związku z powyższym niezasadne jest żądanie przez nią przyznania dodatku dla sieroty zupełnej . Zgodnie z treścią art. 76.1 ustawy emerytalnej jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest sierota zupełna, przysługuje jej dodatek dla sierot zupełnych. Brak prawa do renty rodzinnej pozbawia wnioskodawczynię możliwości otrzymywania dodatku dla sieroty zupełnej

Mając powyższe na uwadze Sad oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć działającym bez zawodowego pełnomocnika :

- wnioskodawcy

- peł. organu rentowego

wraz z informacją ,że termin do sporządzenia uzasadnienia wyroku został przedłużony decyzją Prezesa SO do dnia 27.11.2019 r w związku z czym termin do wniesienia apelacji wynosi trzy tygodnie od doręczenia wyroku wraz z uzasadnieniem