Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 kwietnia 2016 roku - nr (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że M. J. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek (...) s.c. Ł. J. (1) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym
i wypadkowemu od dnia 30 września 2015 roku ani dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 30 września 2015 roku. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że M. J. została zgłoszona do ubezpieczeń jako osoba współpracująca od dnia 30 września 2015 roku, a od 31 grudnia 2015 roku stała się niezdolna do pracy
w okresie ciąży do dnia 5 maja 2016 roku. Pomimo jej długotrwałej nieobecności Ł. J. (1) nie zgłosił do ubezpieczeń osoby, która przejęłaby obowiązki ubezpieczonej i oświadczył, że wcześniej sam zajmował się aktualizacją cen towarów sprzedawanych w prowadzonym sklepie internetowym. W ocenie ZUS świadczy to o tym, że nie było faktycznej potrzeby nawiązania współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej. Ubezpieczona nie posiadała innego tytułu do ubezpieczenia chorobowego i została zgłoszona do ubezpieczeń już w okresie ciąży z podstawą wymiaru składek w wysokości 9.897,50 zł, czyli niemal czterokrotnie wyższą od podstawy zadeklarowanej przez płatnika składek Ł. J. (1) z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Zdaniem ZUS ubezpieczona nie podjęła faktycznie współpracy, co nie pozwala na objęcie jej z tego tytułu obowiązkowymi ubezpieczeniami: emerytalnym, rentowym i wypadkowym ani dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.

/decyzja - k. 38 - 40 akt ZUS/

Odwołanie od ww. decyzji złożyła w dniu 27 maja 2016 roku pełnomocnik ubezpieczonej, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyjęcie, że M. J. podlega od dnia 30 września 2015 roku obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Wniosła również o zasądzenie na rzecz ubezpieczonej zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pełnomocnik wskazała, że z tytułu współpracy przy prowadzonej przez Ł. J. (1) działalności gospodarczej ubezpieczona została zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z dniem 30 września 2015 roku, a niezdolna do pracy stała się dopiero od dnia 31 grudnia 2015 roku. Ubezpieczona jako osoba współpracująca do tego czasu zajmowała się m. in. analizą cen sprzedaży na aukcjach internetowych w odniesieniu do cen firm świadczących podobne usługi, weryfikacją cen ze względu na podwyżki ze strony dostawców oraz ze względu na rosnące kursy walut i przewidywane kolejne podwyżki, wystawianiem faktur VAT, obsługą telefoniczną klientów spółki, wypełnianiem i wydrukiem listów przewozowych oraz innymi tego typu czynnościami w prowadzonym przez Ł. J. (1) sklepie internetowym oferującym oświetlenia samochodowe. Strona odwołująca się podniosła, że potrzeba podjęcia współpracy pojawiła się na długo przed ciążą ubezpieczonej. Współpraca była rozwiązaniem bardziej ekonomicznym niż zatrudnienie pracownika. Strony nie zakładały ponadto, że będzie to umowa długoterminowa. Wykonywana przez ubezpieczoną w ramach współpracy praca nie wymagała od niej kierunkowego wykształcenia ani doświadczenia.

/odwołanie - k. 2 - 4/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 7 czerwca 2016 roku organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, argumentując jak w treści zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie - k. 113 - 114 /

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie. Pełnomocnik ubezpieczonej poparł odwołanie. Pełnomocnika ZUS wniósł o oddalenie odwołania. Płatnicy przyłączyli się do stanowiska ubezpieczonej.

/stanowiska stron - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:01:21 - 00:02:12; 00:12:34-00:17:55 - płyta - k. 188/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

M. J. urodziła się w dniu (...). Z wykształcenia jest optykiem. Do 2011 roku pracowała w salonie optycznym. W dniu (...) urodziła dziecko. Po porodzie nie wróciła do pracy w salonie optycznym, zajmowała się wychowywaniem dziecka.

/zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:02:48 - 00:18:04 - płyta - k. 175/

M. J. i Ł. J. (1) są małżeństwem.

/okoliczność bezsporna, a nadto: zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:02:48 - 00:18:04 - płyta - k. 175/

Ł. J. (1) prowadzi działalność gospodarczą jako wspólnik spółki cywilnej (...) od dna 1 lutego 2005 roku. Przedmiotem działalności jest sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych. Drugim wspólnikiem (...) s.c. jest P. K..

/wydruk z (...) k. 150 - 152; zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:02:48 - 00:18:04 - płyta - k. 175; zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia
9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z
e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175; zeznania świadka P. N. (1) - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:56:45 - 01:04:54 - płyta - k. 175; zeznania świadka W. P. - e-protokół z dnia
9 stycznia 2017 roku - 01:12:10 - 01:16:25 - płyta - k. 175/

Działalność jest prowadzona pod adresem Ł., ul. (...). Mieści się tam sklep i magazyn firmy (...).

/wydruk z (...) k. 153 - 154; zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:02:48 - 00:18:04 - płyta - k. 175; zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia
9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175; zeznania świadka P. N. (1) - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:56:45 - 01:04:54 - płyta - k. 175; zeznania świadka W. P. - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 01:12:10 - 01:16:25 - płyta - k. 175/

Sprzedaż prowadzona jest głównie przez Internet, ale zdarza się też sprzedaż bezpośrednia, gdy do biura przychodzą klienci. Ł. J. (1) i P. K. pracują od 8:30 - 17:00. Biuro dla klientów czynne jest od godziny 10:00. Spółka miesięcznie realizuje około 100 dostaw i wystawia taką ilość faktur zakupowych. Na aukcjach internetowych wystawia kilka tysięcy towarów.

/zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:02:48 - 00:18:04 - płyta
- k. 175; zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175; zeznania świadka P. N. (1)
- e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:56:45 - 01:10:58 - płyta - k. 175; zeznania świadka W. P. - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 01:12:10 - 01:16:25 - płyta - k. 175/

P. K. odpowiada za wprowadzanie nowych towarów do oferty, obsługę klienta indywidualnego i odbieranie telefonów od klientów. Ł. J. (1) zajmuje się przygotowaniem paczek do wysyłki, ich przekazaniem magazynierowi oraz wystawianiem faktur.

/zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175/

Zakupy towarów dokonywane są przez wspólników głównie w walucie euro. Wobec destabilizacji rynku wspólnicy musieli zmienić ceny, inaczej sprzedaż zaczęłaby się odbywać w cenie zakupu lub ze stratą. Towar sprzedawany jest na Allegro i w sklepie internetowym. Przy sprzedaży internetowej naliczane są niskie marże.

/zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175; zeznania świadka P. N. (1) - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:56:45 - 01:10:58 - płyta - k. 175;zeznania świadka A. S. - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 01:17:40 - 01:24:22 - płyta - k. 175/

Ł. J. (1) i P. K. potrzebowali w firmie osoby, która będzie sprawdzała ceny u konkurencji, tak by dostosować ofertę do cen na rynku. Nie chcieli zatrudniać do tych czynności osoby z zewnątrz. Uznali to za ryzykowne ze względu na dostęp do informacji dotyczących danych dostawców, cen zakupu towaru. Ł. J. (1) chciał, by jego żona zajęła się tymi czynnościami i to już od 1 września 2015 roku, ale ze względu na to, że ich córka poszła do przedszkola od września, wnioskodawczyni musiała zaczekać, aż dziecko się tam zaaklimatyzuje. Żona drugiego wspólnika - P. K. nie mogła wtedy podjąć się wykonywania tych czynności, ponieważ miała dwójkę małych dzieci.

/zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:02:48 - 00:18:04 - płyta - k. 175; zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175; zeznania świadka A. S. - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 01:17:40 - 01:24:22 - płyta - k. 175/

M. J. od dnia 30 września 2015 roku została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jako osoba współpracująca przez płatnika składek (...) s.c. Ł. J. (1).

/okoliczność bezsporna/

Wnioskodawczyni w celu monitorowania cen przeglądała m. in. aukcje na portalu Allegro. Czynności te wykonywała od rana po zaprowadzeniu córki do przedszkola. Pracę zaczynała około godziny 9.00 i pracowała w biurze od 3 - 4 godzin. Następnie te same czynności wykonywała w domu.

/zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:02:48 - 00:18:04 - płyta
- k. 175; zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25; 00:41:47 - 00:50:40 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K.
- e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175; zeznania świadka P. N. (1) - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:56:45 - 01:04:54 - płyta - k. 175/

Program księgowy zainstalowany jest tylko na laptopie firmowym, z którego ubezpieczona korzystała w firmie i w domu. Ubezpieczona drukowała faktury
i zmieniała ceny w programie. Miała dostęp do programu służącego do wystawiania faktur oraz do programu przeznaczonego do wypisywania paczek.

/zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:02:48 - 00:29:33 - płyta - k. 175; zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175/

Spółka dokonuje transakcji w złotówkach i w euro. Głównym zadaniem M. J. była zamiana cen oraz wystawianie faktur. W biurze firmy była codziennie.

/zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:18:04 - 00:24:02 - płyta - k. 175; faktury - k. 6 - 105; zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia
5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175/

Na podstawie faktur płatnicy wyliczali minimalną cenę sprzedaży towarów. Ubezpieczona porównywała następnie tą cenę z cenami towarów u konkurencji i podejmowała decyzję co do ceny, którą może zaproponować firma (...).

/zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175/

Ubezpieczona była też upoważniona do wystawiania faktur i w razie potrzeby zajmowała się tym. Dziennie wystawiała od kilku do kilkunastu faktur. Używała pieczątki firmowej i podpisywała się pod fakturami. Hasła i loginy dostępu do programu są zapisane w pamięci komputera. Wnioskodawczyni nie musiała ich za każdym razem wpisywać.

/zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:18:04 - 00:24:02 - płyta - k. 175; faktury - k. 6 - 105; zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia
5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół
z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta
- k. 175; zeznania świadka P. N. (1) - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:56:45 - 01:04:54 - płyta - k. 175/

Ciąża ubezpieczonej została potwierdzona w badaniu ginekologicznym w dniu
22 października 2015 roku.

/karta przebiegu ciąży - k. 131; zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:02:48 - 00:18:04 - płyta - k. 175/

Ze względu na ciążę bliźniaczą ubezpieczona stała się niezdolna do pracy od dnia
31 grudnia 2015 roku. Do tego dnia odbywała wizyty kontrolne u lekarza prowadzącego ciąże. Wnioskodawczyni była hospitalizowana w dniach: 11 i 27 listopada - 1 grudnia 2015 roku. Hospitalizacje te nie wiązały się z utratą zdolności do pracy, ani z bezpośrednim zagrożeniem ciąży. W pierwszym przypadku powodem wizyty w szpitalu były plamienia, a w drugim zatrucie pokarmowe. Wnioskodawczyni została wypisana ze szpitala w stanie ogólnym dobrym, nie wymagała zwolnienia lekarskiego.

/zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:02:48 - 00:18:04; 00:24:02-00:29:33 - płyta - k. 175; dokumentacja medyczna - k. 163; zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25; 00:51:40 - 00:53:02 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175; dokumentacja medyczna - k. 178 - 181; zaświadczenie - k. 182/

W dniu 5 maja 2016 roku wnioskodawczyni urodziła bliźnięta.

/odpisy aktów urodzenia - k. 134 i 135/

Obecnie M. J. przebywa na urlopie wychowawczym i zajmuje się wychowywaniem dzieci. Nie została wyrejestrowana z ubezpieczeń społecznych jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek (...) S.C. Ł. J. (2).

/zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:02:48 - 00:18:04 - płyta - k. 175/

W okresie niezdolności do pracy wnioskodawczyni, w portalu Allegro zaszły korzystne zmiany prowadzenia aukcji, co znacznie przyspieszyło czynności związane ze zmianą ceny. Dotychczasowymi czynnościami wnioskodawczyni zajęli się płatnicy.

/zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:41:47 - 00:50:40 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175/

Od dnia 27 czerwca 2016 roku do ubezpieczeń społecznych jako osoba współpracująca została zgłoszona J. K. - żona P. K.. Wykonywała ona dotychczasowe obowiązki wnioskodawczyni. W tym czasie przebywał na urlopie wypoczynkowym również pracownik spółki. Współpraca J. K. trwała do dnia
12 sierpnia 2016 roku.

/zestawienie - k. 137; dokumenty zgłoszeniowe - k. 166; zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:51 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:39:25 - 00:50:40 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175; zeznania świadka P. N. (1) - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:56:45 - 01:04:54; 01:10:58 - 01:12:10 - płyta - k. 175; zeznania świadka A. S. - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 01:17:40 - 01:24:22 - płyta - k. 175/

Od dnia 5 stycznia 2015 roku w (...) s.c. zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę P. N. (1) na stanowisku magazyniera, który otrzymuje wynagrodzenie w wysokości minimalnej. Zajmuje się on pakowaniem towaru, i przygotowywaniem paragonów.

/zestawienie - k. 137 - 139; zeznania ubezpieczonej - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:04:08 - 00:08:14 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:02:48 - 00:18:04 - płyta - k. 175; zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175; zeznania świadka P. N. (1) - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:56:45 - 01:04:54 - płyta - k. 175/

(...) spółki (...) prowadzi A. S. w ramach własnej działalności gospodarczej.

/zeznania płatnika Ł. J. (1) - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:08:32 - 00:11:03 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:29:33 - 00:39:25 - płyta - k. 175; zeznania płatnika P. K. - e-protokół z dnia 5 kwietnia 2017 roku - 00:11:51 - 00:12:34 - płyta k. 188 w zw. z e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 00:50:40 - 00:51:40 - płyta - k. 175; zeznania świadka A. S. - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 01:17:40 - 01:24:22 - płyta - k. 175/

(...) spółki cywilne S. zostali zgłoszeni do ubezpieczeń od podstawy minimalnej. Ubezpieczona początkowo została zgłoszona od minimalnej podstawy wymiaru składek, a po miesiącu podstawa wymiaru, decyzją płatników została podwyższona do maksymalnej. J. K. była zgłoszona od minimalnej podstawy wymiaru składek.

/zeznania świadka A. S. - e-protokół z dnia 9 stycznia 2017 roku - 01:17:40 - 01:24:22 - płyta - k. 175/

Ł. J. (1) w 2015 roku osiągnął dochód z prowadzonej działalności w wysokości 96.210,96 zł

/zeznania podatkowe - k. 106 - 111/

(...) s.c. w 2015 roku zakupiła towar za łączną kwotę 894.059,79 zł (215.008,18 Euro), a w okresie od stycznia do lipca 2016 roku za kwotę 579.239,61 zł (132.969,92 Euro). Spółka osiągnęła obroty za 2015 rok w wysokości 2.563.981,56 zł, a do lipca 2016 roku - 1.502.897,85 zł. W 2015 roku odprowadziła zapłaciła podatek VAT w wysokości 233.207,00 zł., a do lipca 2016 roku - 177.769,00 zł.

/zestawienie - k. 141 - 148/

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, w tym w aktach ZUS i na podstawie zeznań ubezpieczonej, płatników oraz świadków: P. N. (1), A. S. i W. P..

Tak zgromadzony materiał dowodowy pozwolił na ustalenie, że ubezpieczona rzeczywiście wykonywała w (...) s.c. Ł. J. (1), P. K. powierzone jej obowiązki jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność. Spójne i zgodne zeznania ubezpieczonej i płatników zostały w tym zakresie potwierdzone zeznaniami świadków, przede wszystkim zeznaniami P. N. (2), który jest pracownikiem płatników.

Płatnicy wyjaśnili, czemu zdecydowali się zaangażować ubezpieczoną jako osobę współpracującą. Wytłumaczyli, że nie chcieli zatrudniać obcej osoby na podstawie długoterminowej umowy o pracę. Powierzenie obowiązków ubezpieczonej wiązało się ze szczególną, lecz przejściową sytuacją na rynku. Jednocześnie płatnicy nie obawiali się powierzać jej informacji o firmie. Z tego też względu w późniejszym czasie, kiedy znów wymagała tego sytuacja na rynku, a ubezpieczona była tuż po porodzie, jako osoba współpracująca została zgłoszona J. K. - żona P. K..

Reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika strona odwołująca się wykazała zawodową aktywność ubezpieczonej w okresie od dnia 30 września 2015 roku do dnia
31 grudnia 2015 roku w (...) s.c. Ł. J. (1), P. K.. Wykonywała swoją pracę codziennie w siedzibie firmy i w domu. Dodatkowo przedłożone zostały kopie podpisywanych przez ubezpieczoną faktur, do których wystawiania była upoważniona.

Z dokumentów księgowych (...) s.c. Ł. J. (1), P. K. wynika, ze jest to firma, o dużych obrotach, która co miesiąc dokonuje wielu transakcji kupna i sprzedaży. Prowadzona jest głównie w formie sklepu internetowego, a dostosowanie oferty do cen obowiązujących na rynku jest jednym ze sposobów na utrzymanie opłacalności tej działalności.

Sytuacja finansowa płatnika Ł. J. (1) pozwalała na zwiększenie podstawy wymiaru składek ubezpieczonej. Księgowy spółki - (...) - przyznał, że zwiększenie podstawy było podyktowane ciążą ubezpieczonej. Przedmiotem niniejszego sporu nie jest jednak wysokość podstawy wymiaru składek, ale podleganie ubezpieczeniom. Istotnym jest zatem ustalenie, czy faktycznie realizowany był stosunek prawny, skutkujący objęciem M. J. z tego tytułu obowiązkowymi ubezpieczeniami: emerytalnym, rentowym i wypadkowym oraz dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.

Ustalenie, że ubezpieczona była osoba współpracującą w (...) s.c. Ł. J. (1), P. K., czyni drugorzędną kwestię motywacji do podjęcia współpracy, czy zwiększenia podstawy wymiaru składek. Ubezpieczona w chwili podjęcie współpracy była we wczesnej ciąży, o której nie musiała jeszcze wówczas wiedzieć. Ciąża w żaden sposób nie przekreślała możliwości zawodowej aktywności. Z dokumentacji medycznej wynika, że ubezpieczona stała się niezdolna dopiero od dnia 31 grudnia 2015 roku. Ubezpieczona i płatnik Ł. J. (1) przyznali w toku postępowania, że wcześniej dwukrotnie ubezpieczona trafiła do szpitala, jednak dokumentacja medyczna wskazuje, że nie było to spowodowane, ani zagrożeniem ciąży, ani nie skutkowało jej niezdolnością do pracy.

W ocenie Sądu zgodne i wzajemnie uzupełniające się zeznania pozwalają zatem na ustalenie faktycznego zakresu obowiązków ubezpieczonej jako osoby współpracującej z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek (...) s.c. Ł. J. (1), P. K. i rzeczywistego charakteru stosunku prawnego łączącego strony tej współpracy.

Zeznania ubezpieczonej i płatnika nie budzą wątpliwości co do ich wiarygodności
i znajdują potwierdzenie w złożonej dokumentacji, której prawdziwość również nie była kwestionowana. Sąd na podstawie tak zgromadzonego materiału dowodowego przyjął, że ubezpieczona rzeczywiście była osobą współpracującą z osobą prowadzącą działalność gospodarczą u płatnika.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku
o systemie ubezpieczeń społecznych ( t. j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 963 ze zm.) obowiązkowym ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Na podstawie art. 13 ust. 5 powołanej ustawy osoby współpracujące - od dnia rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej albo umowy zlecenia do dnia zakończenia tej współpracy obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

Artykuł 11 ust 2 ustawy stanowi zaś, że dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym
i rentowymi wymienione m. in. w art. 6 ust. 1 pkt 5.

Jak stanowi art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ( t. j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 372 ze zm.) osobom objętym ubezpieczeniem społecznym przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i wysokości określonych ustawą w razie choroby i macierzyństwa.

W myśl art. 8 ust. 11 ustawy systemowej za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz zleceniobiorcami, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają
z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób,
z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku
o systemie ubezpieczeń społecznych ( t. j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 963 ze zm.) każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych.

M. J. od dnia 30 września 2015 roku została zgłoszona obowiązkowo do ubezpieczeń: emerytalnego, rentowych i wypadkowego oraz dobrowolnie do ubezpieczenia chorobowego z tytułu współpracy z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą. Jak ustalił Sąd, organ rentowy niesłusznie zakwestionował ważność tego zgłoszenia, ponieważ ubezpieczona faktycznie podjęła współpracę przy prowadzeniu działalności swojego męża u płatnika składek (...) s.c. Ł. J. (1), P. K. i z tego tytułu podlega ubezpieczeniom społecznym.

Zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem, za współpracę przy prowadzeniu działalności gospodarczej, powodującą obowiązek ubezpieczeń emerytalnego i rentowych uznać należy taką pomoc udzieloną przedsiębiorcy przez jego małżonka, która ma charakter stały i bez której stanowiące majątek wspólny małżonków dochody z tej działalności nie osiągałyby takiego pułapu, jaki zapewnia ich współdziałanie przy tym przedsięwzięciu. Ocena, czy w konkretnej sytuacji pomoc świadczona przez małżonka może być uznawana za współpracę w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy systemowej, stanowiącą w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 tej ustawy podstawę do objęcia tej osoby obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, wymaga uprzednich ustaleń faktycznych co do charakteru i rodzaju tych czynności ( tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 maja 2008 roku, w sprawie o sygn. akt II UK 286/07, publ. OSNP 2009/17-18/241).

Tylko takie rozumienie współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej odpowiada bowiem celom ustawy systemowej, wyrażającym się przymusem ubezpieczenia, na zasadzie równości, wszystkich zarobkujących własną pracą, niezależnie od podstawy jej świadczenia ( tak też Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 28 lutego 2012 r., III AUa 1581/11, publ. OSA 2013/8/108-120, podobnie wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
z dnia 27 września 2012 r., III AUa 445/12, LEX 1220774).

Ponadto Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 6 stycznia 2009 roku, sygn. akt II UK 134/08 ( publ. OSNP 2010/13-14/170, OSP 2011/4/37) określił cechy konstytutywne pojęcia: "współpracy przy działalności gospodarczej", o której mowa w art. 8 ust. 11 ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wskazując, że są nimi występujące łącznie: a) istotny ciężar gatunkowy działań współpracownika, które nie mogą mieć charakteru wtórnego, b) bezpośredni związek z przedmiotem działalności gospodarczej,
c) stabilność i zorganizowanie oraz d) znaczący czas i częstotliwość podejmowanych robót ( podobnie SN w wyroku z dnia 23 kwietnia 2010 r., sygn. akt II UK 315/09).

Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt niniejszej sprawy, uznać należy, że zgromadzony materiał dowody pozwala na przyjęcie, że ubezpieczona współpracowała przy prowadzeniu działalności gospodarczej męża od dnia 30 września 2015 roku. Podejmowane przez nią do czasu powstania niezdolności do pracy czynności, miały charakter stałej i systematycznej współpracy. Celem działań ubezpieczonej było utrzymanie opłacalności prowadzonej przez Ł. J. (1) i jego wspólnika działalności poprzez analizę cen u konkurencji i dostosowanie do tego oferty sklepu. Miało to na pewno istotne znaczenie dla dalszego funkcjonowania płatnika. Wykonywanie tych obowiązków zostało przerwane w związku z niezdolnością do pracy w okresie ciąży, co nie podważa faktu realizowania współpracy w spornym okresie. Wnioskodawczyni urodziła bliźnięta i obecnie zajmuje się ich wychowaniem.

Nawet jeśli motywacją ubezpieczonej do podjęcia współpracy była chęć uzyskania ochrony ubezpieczeniowej, to ma to drugorzędne znaczenie wobec ustalenia rzeczywistego wykonywania powierzonych jej w spornym okresie obowiązków, co stanowiło podstawę do zgłoszenie ubezpieczonej do ubezpieczeń przez płatnika.

Odnosząc się do kwestii wysokość deklarowanej dla wnioskodawczyni podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia, wskazać należy, że zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów z dnia 21 kwietnia 2010 roku II UZP 1/10, Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest uprawniony do kwestionowania kwoty zadeklarowanej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli mieści się ona w granicach określonych ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.). Powyższe stanowisko aprobuje również wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2014 r. I UK 145/14, LEX nr 1622302, w którym wyrażono pogląd sprzeciwiający się ingerencji w podstawę wymiaru składki osoby podejmującej współpracę przy prowadzonej działalności gospodarczej.

Mając wyżej wymienione okoliczności na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że M. J. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek (...) s.c. Ł. J. (1), P. K. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia 30 września 2015 roku oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 30 września 2015 roku.

Z uwagi na wynik postępowania Sąd o kosztach procesu orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800) i zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz M. J. kwotę 360,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (mając na uwadze, że pełnomocnik wnioskodawczyni nie sprecyzował wartości przedmiotu sporu).

Ze względu na datę wniesienia odwołania od zaskarżonej decyzji zastosowania nie miała jeszcze zmiana powołanego rozporządzenia wprowadzona Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku ( Dz.U. 2016, poz. 1668) dopiero z dniem
27 października 2016 roku, ponieważ zgodnie z § 2 tego rozporządzenia do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego, doręczając odpisy protokołów rozpraw – zgodnie z wnioskiem oraz wypożyczając akta ZUS.

22 maja 2017 roku

M.U.