Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 maja 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 roku, poz. 963 ze zm.), stwierdził, że K. P. jest dłużnikiem organu rentowego z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy i posiada zadłużenie na dzień wydania decyzji na łączną kwotę 6.319,48 zł, w tym z tytułu:

1) składek na ubezpieczenia społeczne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39

- za okres od sierpnia 2015 roku do lutego 2017 roku w kwocie: 2.051,10 zł,

- odsetek za zwłokę: 59,00 zł,

- kosztów upomnienia: 0,00 zł,

- kosztów egzekucyjnych: 0,00 zł;

2) składek na ubezpieczenie zdrowotne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39

- za okres od września 2015 roku do stycznia 2017 roku w kwocie: 3.813,04 zł,

- odsetek za zwłokę: 271,00 zł,

- kosztów upomnienia: 0,00 zł,

- kosztów egzekucyjnych: 0,00 zł;

3) składek na Fundusz Pracy w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39

- za okres od lutego 2017 roku do marca 2017 roku w kwocie: 125,34 zł,

- odsetek za zwłokę: 0,00 zł,

- kosztów upomnienia: 0,00 zł,

- kosztów egzekucyjnych: 0,00 zł,

Organ rentowy wskazał, że odsetki będą naliczane nadal do dnia zapłaty włącznie z tym dniem. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że na płatniku składek ciąży obowiązek obliczania, potrącania z dochodów ubezpieczonych, rozliczania oraz opłacania należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy i tych właśnie obowiązków nie dopełnił K. P. w ww. okresach.

/decyzja z dnia 16 maja 2017 roku akta ZUS - brak nr karty/

Powyższą decyzję w dnia 12 czerwca 2017 roku w części zaskarżył K. P. wnosząc o jej uchylenie. W uzasadnieniu odwołania wnioskodawca wskazał, że zestawienie należności określonych w zaskarżonej decyzji nie jest zgodne ze stanem faktycznym tj. dotyczy to ubezpieczenia społecznego za miesiąc luty 2016 roku, marzec 2016 roku, kwiecień 2017 roku, sierpień 2015 roku, wrzesień 2015 roku i października 2015 roku oraz ubezpieczenia zdrowotnego za miesiąc marzec 2016 roku, kwiecień 2016 roku, maj 2016 roku i czerwiec 2016 roku. Natomiast brak jest zaległości na Fundusz Pracy.

/odwołanie z dnia 12 czerwca 2017 roku k. 2/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Dodatkowo wskazał, że w dniu 5 czerwca 2017 roku K. P. uregulował należności:

- na FUS za miesiąc sierpień 2015 roku,

- na FUZ za miesiąc sierpień 2016 roku oraz częściowo za miesiąc wrzesień 2015 roku;

- na Fundusz Pracy za miesiąc luty - marzec 2017 roku.

Jednocześnie Zakład zwrócił uwagę, że nadal do uregulowania pozostają należności określone w decyzji z dnia 16 maja 2017 roku a nie opłacone w dniu 5 czerwca 2017 roku tj.:

- na FUS za miesiąc listopad 2015 roku, marzec 2016 roku, sierpień 2016 roku - luty 2017 roku w kwocie 1.896,75 zł plus należne odsetki liczone do dnia wpłaty włącznie;

- na FUZ za miesiąc październik 2015 roku - lipiec 2016 roku, wrzesień 2016 roku styczeń 2017 roku oraz różnica za miesiąc wrzesień 2015 roku w kwocie 1 l,96 zł - łącznie do zapłaty pozostaje kwota 3.382,76 zł plus należne odsetki.

/odpowiedź na odwołanie z dnia 30 czerwca 2017 roku k. 4 - 4v/

Na rozprawie w dniu 16 stycznia 2018 roku pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

/ stanowisko strony pozwanej e- protokół z rozprawy z 16 stycznia 2018 roku 00:01:56 – 00:03:26 – płyta CD k. 16/

Pismem procesowym z dnia 6 czerwca 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. poinformował, że po rozliczeniu konta z uwzględnieniem wpłat dokonanych w dniu 5 czerwca 2017 roku oraz w dniu 24 czerwca 2017 roku do uregulowania nadal pozostają należności określone decyzją z dnia 16 maja 2017 roku:

1. na ubezpieczenia społeczne za miesiąc: listopad 2015 roku - grudzień 2015 roku, styczeń 2016 roku - marzec 2016 roku, sierpień 2016 roku - grudzień 2016 roku, styczeń 2017 roku w łącznej kwocie 1.948,75 zł na które składają się :

- należności z tytułu składek w łącznej kwocie 1.896,75 zł,

- należności z tytułu odsetek liczonych na dzień wydania decyzji w łącznej kwocie 52,00 zł (dalsze odsetki liczone do dnia zapłaty);

2. na ubezpieczenie zdrowotne za miesiąc: listopad 2015 roku - grudzień 2015 roku, styczeń 2016 roku - marzec 2016 roku, sierpień 2016 roku - grudzień 2016 roku, styczeń 2017 roku w łącznej kwocie 3.237,00 zł na które składają się:

- należności z tytułu składek w łącznej kwocie 3.042,00 zł,

- należności z tytułu odsetek liczonych na dzień wydania decyzji w łącznej kwocie 195,00 zł (dalsze odsetki liczone do dnia zapłaty).

Ponadto Zakład wskazał, że na koncie wnioskodawcy znajdują się nieopłacone składki :

- na ubezpieczenia społeczne za miesiąc maj 2017 roku - czerwiec 2017 roku w łącznej kwocie 1.224,91 plus odsetki,

- na ubezpieczenie zdrowotne za miesiąc maj 2017 roku - czerwiec 2017 roku w łącznej kwocie 594,56 zł plus odsetki,

- na Fundusz Pracy za miesiąc kwiecień 2017 roku - czerwiec 2017 roku w kwocie 165,03 zł plus odsetki

/pismo z dnia 6 czerwca 2018 roku k. 29, stan należności k.30 - 36/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący – K. P. jako płatnik składek jest zobowiązany do obliczania, potrącania z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

/ okoliczność bezsporna/

Wobec braku wywiązywania się przez K. P. z obowiązku regulowania składek na ubezpieczenia społeczne w okresie od sierpnia 2015 roku do lutego 2017 roku organ rentowy określił zaległość płatnika (na dzień wydania zaskarżonej decyzji) z tego tytułu na kwotę 2.051,10 zł, oraz odsetki za zwłokę na kwotę 59,00 zł,

/decyzja z dnia 16 maja 2017 roku akta ZUS - brak nr karty/

Wobec braku wywiązywania się przez K. P. z obowiązku regulowania składek na ubezpieczenia zdrowotne w okresie od września 2015 roku do stycznia 2017 roku organ rentowy określił zaległość płatnika (na dzień wydania zaskarżonej decyzji) z tego tytułu na kwotę 3.813,04 zł oraz odsetki za zwłokę na kwotę 271,00 zł 881,00 zł.

/decyzja z dnia 16 maja 2017 roku akta ZUS - brak nr karty/

Wobec braku wywiązywania się przez K. P. z obowiązku regulowania składek na Fundusz Pracy w okresie od lutego 2017 roku do marca 2017 roku organ rentowy określił zaległość płatnika (na dzień wydania zaskarżonej decyzji) z tego tytułu na kwotę 125,34 zł.

/decyzja z dnia 16 maja 2017 roku akta ZUS - brak nr karty/

Po rozliczeniu konta ubezpieczonego przez organ rentowy z uwzględnieniem wpłat dokonanych w dniu 5 czerwca 2017 roku oraz w dniu 24 czerwca 2017 roku do uregulowania nadal pozostają należności określone decyzją z dnia 16 maja 2017 roku:

1. na ubezpieczenia społeczne za miesiąc: listopad 2015 roku - grudzień 2015 roku, styczeń 2016 roku - marzec 2016 roku, sierpień 2016 roku - grudzień 2016 roku, styczeń 2017 roku w łącznej kwocie 1.948,75 zł na które składają się :

- należności z tytułu składek w łącznej kwocie 1.896,75 zł,

- należności z tytułu odsetek liczonych na dzień wydania decyzji w łącznej kwocie 52,00 zł (dalsze odsetki liczone do dnia zapłaty);

2. na ubezpieczenie zdrowotne za miesiąc: listopad 2015 roku - grudzień 2015 roku, styczeń 2016 roku - marzec 2016 roku, sierpień 2016 roku - grudzień 2016 roku, styczeń 2017 roku w łącznej kwocie 3.237,00 zł na które składają się:

- należności z tytułu składek w łącznej kwocie 3.042,00 zł,

- należności z tytułu odsetek liczonych na dzień wydania decyzji w łącznej kwocie 195,00 zł (dalsze odsetki liczone do dnia zapłaty).

Ponadto Zakład wskazał, że na koncie wnioskodawcy znajdują się nieopłacone składki :

- na ubezpieczenia społeczne za miesiąc maj 2017 roku - czerwiec 2017 roku w łącznej kwocie 1.224,91 plus odsetki,

- na ubezpieczenie zdrowotne za miesiąc maj 2017 roku - czerwiec 2017 roku w łącznej kwocie 594,56 zł plus odsetki,

- na Fundusz Pracy za miesiąc kwiecień 2017 roku - czerwiec 2017 roku w kwocie 165,03 zł plus odsetki

/pismo z dnia 6 czerwca 2018 roku k. 29, stan należności k.30 - 36/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie wyżej powołanych dokumentów z akt sprawy uznając je za wiarygodne i wystarczające do poczynienia przedmiotowych ustaleń.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje częściowo na uwzględnienie.

Z treści art. 6 ust. 1 pkt 5 i 12 ust. 1 obowiązującej ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 963 z późn. zm.) wynika, że obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym, wypadkowym – podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Na mocy art. 13 pkt 4 powyższej ustawy osoby prowadzące działalność pozarolniczą podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

W myśl art. 11 ust. 2 ubezpieczeniu chorobowemu osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają dobrowolnie na swój wniosek.

Zgodnie z dyspozycją art. 17 ust. 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe ubezpieczeni nie wymienieni w ust. 1, między innymi osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą sami obliczają i przekazują co miesiąc do Zakładu.

Na mocy art. 107 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy – Dz.U. z 2008 nr 69 poz. 415 ze zm.), składki na Fundusz Pracy opłaca się za okres trwania obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenie społeczne i zaopatrzenie emerytalne. Poboru składek na Fundusz Pracy dokonuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych na wyodrębniony rachunek bankowy prowadzony dla składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w okresach miesięcznych, łącznie ze składkami na ubezpieczenie społeczne i zaopatrzenie emerytalne, oraz przekazuje zebrane tytułem składek kwoty na Fundusz Pracy, po potrąceniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne, od zasiłków i zasiłków szkoleniowych.

W myśl art. 46 ust. 1, płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Stosownie do w/w treści art. 24 ust. 2 ustawy należnościami z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne są: składki, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia oraz dodatkowa opłata.

Na mocy § 21 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczenia składek, wypłaconych zasiłków z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego, zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych oraz kolejności zaliczania wpłat składek na poszczególne fundusze (Dz.U. nr 165 poz. 1197 z późn. zm.), wpłaty składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na ubezpieczenie zdrowotne, dokonane przez płatnika składek po terminie określonym w ustawie, powinny obejmować również odsetki za zwłokę obliczone w wysokości i według zasad określonych przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926, Nr 160, poz. 1083 oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668), zwanej dalej "ustawą – Ordynacja podatkowa".

Jak wskazano powyżej przepis art. 46 ust. 1 Ustawy nakłada na płatnika składek obowiązek obliczania, rozliczania i opłacania należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy, według zasad wynikających z przepisów tej ustawy.

Z kolei art. 23 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.

Zgodnie z art. 32 ww. ustawy do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

A zatem dla istnienia obowiązku uiszczenia odsetek nie ma znaczenia przyczyna nieterminowego wykonania zobowiązania podatkowego, gdyż każda sytuacja faktyczna istnienia zaległości podatkowej rodzi następstwa w postaci powinności świadczenia od niej odsetek (tak przyjął też Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 stycznia 1985 r. SA/LU 282/85; POP 1992, Nr 1, poz. 27)

Czyli nieopłacenie w terminie należnych składek skutkuje powstaniem obowiązku naliczenia odsetek niezależnie od przyczyny, dla których powstała zaległość składkowa.

Jednocześnie przepis art. 53 § 4 Ordynacji podatkowej w sposób nie budzący wątpliwości określa, że odsetki za zwłokę naliczane są od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności, nie przewidując innej możliwości ustalenia daty początkowej naliczania odsetek.

Zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 1-5 w/w ustawy, Zakład wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności: zgłaszania do ubezpieczeń społecznych, przebiegu ubezpieczeń, ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek, ustalania wymiaru składek na Fundusz Emerytur Pomostowych i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu tych składek, ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, wymiaru świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Z powyższego wprost wynika, że wnioskodawca, jako prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą był zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne oraz Fundusz Pracy.

Nie ulega w niniejszej sprawie wątpliwości, że płatnik składek nie dopełnił we wskazanym w decyzji okresie powyższego obowiązku. Wobec takiego stanu rzeczy Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art.83 ust.1 wskazanej ustawy określił w wydanej decyzji wysokość zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy. W niniejszym postępowaniu istota sporu sprowadzała się jednak nie do ustalenia czy K. P. jako płatnik nie dopełnił spoczywających na nim obowiązków, lecz ustalenia wysokości jego zobowiązania z tytułu nieopłacenia składek w terminie. Odwołujący się bowiem kwestionował wysokość zadłużenia określonego w zaskarżonej decyzji z uwagi na fakt, że uiścił należności składkowe co częściowo zaspokoiło roszczenia organu rentowego. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że w rzeczywistości w toku postępowania sądowego wnioskodawca uiścił na rzecz organu rentowego tj. w dniu 5 czerwca 2017 roku i w dniu 24 czerwca 2017 roku część kwot tytułem zadłużenia na rzecz organu rentowego. A co za tym idzie określona w zaskarżonej decyzji kwota zadłużenia na ubezpieczenie społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne nie była już na dzień zamknięcia rozprawy aktualna. Zatem nie ma wątpliwości, że wnioskodawca nie negował faktu nie opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne czy też ubezpieczenie zdrowotne, ale jedynie fakt, że zadłużenie wobec organu rentowego nie opiewało już na taką sumę, jak określona w zaskarżonej decyzji, ale niższą.

Sąd zobowiązał organ rentowy do dokonania rozliczenia konta odwołującego się na dzień zamknięcia rozprawy. Po dokonaniu wskazanego rozliczenia organ rentowy wskazał na wpłaty dokonane przez wnioskodawcę w dniach 5 czerwca i 24 czerwca 2017 roku oraz dokonał wyliczenia aktualnego zadłużenia. Z uwagi na zmianę wysokości zadłużenia Sąd zmienił decyzję organu rentowego i ustalił aktualne zadłużenie, zgodnie z wyliczeniem ZUS.

W związku z powyższym Sąd, na podstawie art.477 ¹⁴§ 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdził, iż K. P. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na:

- ubezpieczenia społeczne za miesiące: listopad-grudzień 2015 roku, styczeń-marzec 2016 roku, sierpień-grudzień 2016 roku, styczeń-luty 2017 roku w kwocie 1896,75 zł oraz odsetek naliczonych na dzień wydania decyzji w kwocie 52,00 zł,

- na ubezpieczenia zdrowotne za miesiące: listopad- grudzień 2015 roku, styczeń-marzec 2016 roku, sierpień-grudzień 2016 roku, styczeń 2017 roku w ł kwocie 3042,00 zł oraz odsetek naliczonych na dzień wydania decyzji w kwocie 195,00 zł.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS wraz z aktami rentowymi

E.W.