Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 czerwca 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 31 marca 2023 roku, wobec orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS o okresowej całkowitej niezdolności do pracy, ponownie ustalił dla K. M. prawo do renty od dnia 9 marca 2023 r., tj. od powstania całkowitej niezdolności do pracy. Decyzja ta nie zawiera rozstrzygnięcia w sprawie dodatku pielęgnacyjnego. (decyzja k. 100 akt rentowych)

Odwołanie od powyższej decyzji złożył K. M. wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie także prawa do dodatku pielęgnacyjnego, ponieważ jest on również niezdolny do samodzielnej egzystencji. ( odwołanie k. 3-5)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł na tym etapie postępowania o jego oddalenie, podnosząc, że akta ZUS zostały przekazane do Wydziału Orzecznictwa Lekarskiego i Prewencji ZUS I Oddział w Ł. celem ponownego rozpoznania w świetle załączonej do odwołania dokumentacji lekarskiej. Zakład podał, że ubezpieczony nie osiągnął jeszcze wieku 75 lat życia. ( odpowiedź na odwołanie k. 21)

W piśmie procesowym z dnia 25 września 2023 roku ZUS I O/Ł. poinformował, że decyzją z dnia 21 września 2023 roku odmówiono wnioskodawcy prawa do dodatku pielęgnacyjnego. ( pismo k. 26)

W kolejnym piśmie procesowym z dnia 29 kwietnia 2024 roku ZUS I O/Ł. wniósł o oddalenie odwołania od decyzji z dnia 23 czerwca 2023 roku, która jest przedmiotem badania w n/n sprawie, argumentując, że decyzja ta nie zawiera rozstrzygnięcia o dodatku pielęgnacyjnym dla ubezpieczonego. Zakład podniósł, że wnioskodawca nie zaskarżył decyzji z dnia 21 września 2023 roku o odmowie przyznania prawa do dodatku pielęgnacyjnego, od której winien wnieść odrębne odwołanie, dodatkowo wskazując, że ubezpieczony nie wniósł sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 29 sierpnia 2023 roku, które stanowiło podstawę odmowy przyznania prawa do dodatku pielęgnacyjnego oraz, że wnioskodawca może jeszcze złożyć wniosek o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu. (pismo k. 57)

W odpowiedzi na ww. pismo ZUS, wnioskodawca złożył pismo z dnia 23 maja 2024 roku, w którym wyjaśnił, że wnosił o ustalenie prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz ustalenie niezdolności do samodzielnej egzystencji, załączając kserokopie pism z dnia 9 sierpnia 2021 roku i z dnia 24 marca 2023 roku, w których po wydaniu orzeczenia przez Lekarza Orzecznika ZUS wnosił o ponowne rozpoznanie jego sprawy przez Komisję Lekarską ZUS, ponieważ jego stan zdrowia skutkuje całkowitą niezdolnością do pracy oraz niezdolnością do samodzielnej egzystencji. (pismo z załącznikami k. 59-63)

Na rozprawie z dnia 17 czerwca 2024 roku pełnomocnik wnioskodawcy w osobie jego małżonki poparł odwołane, a pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie. (e-prot. z 17.06.2024 r.: 00:00:18)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca K. M. urodził się (...). ( bezsporne)

Ubezpieczony orzeczeniem z 27 czerwca 2023 roku został zaliczony do znacznego stopnia niepełnosprawności do 30 czerwca 2025 roku, stwierdzono, że nie da się ustalić od kiedy niepełnosprawność istnieje, a także, że ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 3 kwietnia 2023 roku. (orzeczenie k. 9 a.s. i k. 41 dokumentacji medycznej w aktach ZUS)

Ubezpieczony miał przyznane prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do 31.08.2024 r. (decyzja k. 82 akt ZUS)

W związku z pogorszeniem się stanu zdrowia ubezpieczony złożył w dniu 31 marca 2023 roku wniosek o ponowne zbadanie jego aktualnej sytuacji i o ustalenie prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz stwierdzenie niezdolności do samodzielnej egzystencji. (wniosek k. 87-88, 91 akt ZUS)

Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z 12 maja 2023 roku stwierdził, że wnioskodawca nie jest całkowicie niezdolny do pracy. Lekarz Orzecznik ZUS rozpoznał u wnioskodawcy otyłość patologiczną, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę typu II, chorobę zwyrodnieniową stawów, przewlekłe zakażenie skóry w przebiegu otyłości. (opinia k. 32 dokumentacji medycznej w aktach ZUS, orzeczenie k. 95 akt ZUS)

Na skutek sprzeciwu wnioskodawcy, Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 15 czerwca 2023 roku uznała ubezpieczonego za całkowicie niezdolnego do pracy do 31 sierpnia 2024 roku, data powstania całkowitej niezdolności do pracy 9 marca 2023 rok. Komisja Lekarska ZUS rozpoznała u wnioskodawcy otyłość patologiczną, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę typu II, chorobę zwyrodnieniową stawów, przewlekłe zakażenie fałdów skóry brzucha z owrzodzeniem w przebiegu otyłości. (sprzeciw k. 36 dokumentacji medycznej w aktach ZUS, stanowisko Głównego Lekarza Orzecznika k. 98 akt ZUS, orzeczenie k. 99 akt ZUS, opinia k. 37 dokumentacji medycznej w aktach ZUS)

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 czerwca 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 31 marca 2023 roku, wobec orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS o okresowej całkowitej niezdolności do pracy, ponownie ustalił dla K. M. prawo do renty od dnia 9 marca 2023 r., tj. od powstania całkowitej niezdolności do pracy. Decyzja ta nie zawiera rozstrzygnięcia w sprawie dodatku pielęgnacyjnego. (decyzja k. 100 akt rentowych)

Opinią Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 29.08.2023 r. rozpoznano u wnioskodawcy otyłość patologiczną, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę typu II, zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych, przewlekłą niesztownicę z owrzodzeniem fałdów skórnych. Orzeczeniem z dnia 29.08.2023 r. Lekarz Orzecznik ZUS ustalił, że ubezpieczony nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji. ( orzeczenie k. 103 akt ZUS, opinia k. 52 dokumentacji medycznej w aktach ZUS)

Wnioskodawca nie wniósł odrębnego sprzeciwu od ww. orzeczenia, ponieważ od początku wnosił o przyznanie prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz o dodatek pielęgnacyjny w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. ( niesporne, a nadto pismo z 24.03.2023 r. k. 62, pismo z 9.08.2021 r. k. 63, sprzeciw k. 36 dokumentacji medycznej w aktach ZUS)

ZUS I Oddział w Ł. wydał uzupełniającą do decyzji z dnia 23.06.2023 r. decyzję z dnia 21.09.2023 r., którą odmówił wnioskodawcy prawa do dodatku pielęgnacyjnego, wskazując, że ubezpieczony nie ukończył 75 lat życia a lekarz orzecznik ZUS orzekł, ze nie jest całkowicie niezdolny do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. ( decyzja k. 105 akt ZUS)

Ze względów internistycznych i diabetologicznych u wnioskodawcy stwierdzono naruszenie sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji. U ubezpieczonego rozpoznano cukrzycę typu 2 wyrównaną wystarczająco, niepowikłaną, otyłość olbrzymią, zespół metaboliczny, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów kolanowych, nadciśnienie tętnicze, niewydolność krążeniową, przerost prostaty. Stan zdrowia w przebiegu cukrzycy nie powoduje u niego niezdolności do samodzielnej egzystencji, jednakże powoduje ją otyłość olbrzymia, gdyż poruszanie się z wagą 250 kg praktycznie ją uniemożlwia. Z punktu widzenia internisty – diabetologa wnioskodawca jest niezdolny do samodzielnej egzystencji okresowo do daty zaliczenia go do znacznego stopnia niepełnosprawności do 30.06.2025 r. Warunkiem zmiany zdolności ubezpieczonego do samodzielnej egzystencji jest pomyślne przeprowadzenie operacji bariatrycznej i istotny ubytek wagi. (pisemna opinia biegłego internisty – diabetologa dr. n. med. M. P. k. 29-31)

Po przeprowadzeniu sądowego badania przez biegłego w zakresie ortopedii stwierdzono u ubezpieczonego otyłość patologiczną, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych, cukrzycę typu 2, zespół metaboliczny, niewydolność krążenia, nadciśnienie tętnicze. Z ortopedycznego punktu widzenia wnioskodawca jest okresowo niezdolny do samodzielnej egzystencji ze względu na naruszenie sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych od 3.04.2023 r., zgodnie z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, niezdolność do samodzielnej egzystencji należy przyznać do 30.06.2025 r. (pisemna opinia biegłej w zakresie ortopedii P. S. k. 41-44)

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumenty w tym dokumentację medyczną oraz opinię biegłych specjalistów: internisty – diabetologa i specjalisty w zakresie ortopedii. W ocenie Sądu opinie tych biegłych stanowią w pełni wartościowy środek dowodowy, zostały bowiem sporządzone przez biegłych o specjalności właściwej z punktu widzenia schorzeń wnioskodawcy w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz zawartych w niej wyników przeprowadzonych badań oraz po bezpośrednim badaniu ubezpieczonego. Biegli zgodnie uznali, że wnioskodawca z uwagi na posiadane naruszenie sprawności organizmu jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji.

W ocenie Sądu brak jest podstaw by kwestionować opinie tych biegłych, gdyż są one rzetelne, a wynikające z niej wnioski są logiczne i prawidłowo uzasadnione. Opinie nie zawierały braków i wyjaśniały wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd ma przy tym na uwadze, że organ rentowy nie kwestionował treści samych opinii ww. biegłych, którzy stwierdzili występowanie po stronie ubezpieczonego niezdolności do samodzielnej egzystencji, lecz zarzucał, że wykroczyli poza przedmiot zaskarżonej decyzji z 23.06.2023 r. bo odnieśli się do niezaskarżonej decyzji z 21.09.2023 r., akcentując, że ubezpieczony nie złożył sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS z 29.08.2023 r. W ocenie sądu organ nie przedstawił do opinii tych biegłych żadnych merytorycznie uzasadnionych zastrzeżeń a jedynie prezentował nie zasługujące na aprobatę stanowisko, albowiem Sąd Okręgowy po zapoznaniu się z aktami ZUS-owskimi uznał, że decyzja z 21.09.2023 r. stanowiła jedynie uzupełnienie przez Zakład zaskarżonej decyzji z 23.06.2023 r. właśnie dlatego, że pozwany nie odniósł się w ogóle do kwestii dodatku pielęgnacyjnego w tej decyzji, mimo że skarżący wnosił i o rentę z tytułu niezdolności do pracy i o dodatek pielęgnacyjny z uwagi na niezdolność do samodzielnej egzystencji.

Natomiast stanowisko obu ww. biegłych w spornym przedmiocie istnienia u wnioskodawcy niezdolności do samodzielnej egzystencji było jasne i kategoryczne. Wyżej wymienieni specjaliści w sposób jednoznaczny stwierdzili występowanie po stronie wnioskodawcy niezdolności do samodzielnej egzystencji okresowo do 30.06.2025 r.

Podkreślić także należy, że w sprawach dotyczących oceny stanu zdrowia, Sąd ocenia kwestię niezdolności do pracy, czy też jak w analizowanej sprawie kwestię niezdolności do samodzielnej egzystencji w oparciu o wiadomości specjalne zawarte w opiniach wydanych przez biegłych dysponujących wiedzą medyczną, co do występujących u wnioskodawcy schorzeń i ich wpływu na zdolność do samodzielnej egzystencji.

Podkreślić należy, że przy ocenie opinii biegłych lekarzy, Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego ( tak: wyrok Sądu Najwyższego z 13 października 1987 roku, II URN 228/87, (...), wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 4 lipca 2018 roku, III AUa 1328/17, LEX nr 2550815).

Sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii ( tak: postanowienie Sądu Najwyższego z 27 listopada 2000 roku, I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84).

Tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej ( tak: wyrok Sądu Najwyższego z 30 czerwca 2000 roku, II UKN 617/99, OSNAPiUS 2002/1/26).

Sąd nie jest przy tym obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinia biegłego przekonała strony sporu. Wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza podlegająca kontroli instancyjnej ocena, czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy ( tak: wyrok Sądu Najwyższego z 25 września 1997 roku, II UKN 271/97, OSNP 1998, nr 14, poz. 430).

Dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych ( tak: wyrok Sądu Najwyższego z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00, LEX: 551017).

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i skutkowało zmianą zaskarżonej decyzji z 23.06.2023 r. uzupełnionej decyzją z 21.09.2023 r.

Zgodnie z art. 75 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r. poz. 1251) dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat życia.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była okoliczność, czy istniejące u wnioskodawczyni naruszenie sprawności organizmu powoduje konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych.

W przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych orzeka się niezdolność do samodzielnej egzystencji – art. 13 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stosowany na podstawie art. 7 ustawy o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.

Niezdolność do pracy jak i niezdolność do samodzielnej egzystencji orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat, natomiast jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji przed upływem 5 lat, niezdolność do pracy lub niezdolność do samodzielnej egzystencji orzeka się na okres dłuższy niż lat 5 (art. 13 ust. 2 i 3, cytowanej powyżej, ustawy).

Pojęcie niezdolności do samodzielnej egzystencji ma przy tym szeroki zakres i obejmuje opiekę i pomoc w załatwieniu elementarnych spraw życia codziennego.

Pojęcie niezdolności do samodzielnej egzystencji, zdefiniowane w art. 13 ust. 5 u.e.r.f.u.s., oznacza spowodowaną naruszeniem sprawności organizmu konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy drugiej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Przy czym, odróżnić należy opiekę oznaczającą pielęgnację, czyli zapewnienie ubezpieczonemu możliwości poruszania się, odżywiania, zaspokajania potrzeb fizjologicznych, utrzymywania higieny osobistej itp. od pomocy w załatwianiu elementarnych spraw życia codziennego, takich jak robienie zakupów, uiszczanie opłat, składanie wizyt u lekarza. Wszystkie powyższe czynniki łącznie wyczerpują treść terminu „niezdolności do samodzielnej egzystencji”. Niezdolna do samodzielnej egzystencji jest osoba, która ze względu na naruszenie sprawności organizmu wymaga stałej lub długotrwałej opieki innej osoby ( tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 31 maja 2022 roku, III AUa 125/22, LEX nr 3483196).

Niezdolność do samodzielnej egzystencji występuje nawet wtedy, gdy osoba całkowicie niezdolna do pracy może wypełniać niektóre z elementarnych czynności życiowych we własnym zakresie, np. zje posiłek przygotowany przez inną osobę, o ile w pozostałym zakresie jest pozbawiona praktycznej możliwości egzystowania w humanitarnych warunkach bez koniecznej stałej lub długotrwałej pomocy ze strony osoby drugiej ( tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 23 lutego 2022 roku, III AUa 489/21, LEX nr 3358744).

Termin „niezdolność do samodzielnej egzystencji” zdefiniowany w art. 13 ust. 5 ustawy rentowej oznacza spowodowaną naruszeniem sprawności organizmu konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy drugiej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Pojęcie to ma zatem szeroki zakres przedmiotowy. Trzeba przy tym odróżnić opiekę oznaczającą pielęgnację czyli zapewnienie ubezpieczonemu możliwości poruszania się, odżywiania, zaspokajania potrzeb fizjologicznych, utrzymywania higieny osobistej itp., od pomocy w załatwianiu elementarnych spraw życia codziennego, takich jak robienie zakupów, uiszczanie opłat, składanie wizyt u lekarza. Wszystkie powyższe czynniki łącznie wyczerpują treść terminu „niezdolność do samodzielnej egzystencji”. Zgodnie z wykładnią omawianego pojęcia do czynności zabezpieczających samodzielną egzystencję człowieka nie należą wyłącznie tzw. czynności samoobsługi jak mycie się, ubieranie, samodzielne jedzenie posiłków, ale również nabywanie żywności, przyniesienie jej do domu, ogrzewanie mieszkania, przynoszenie w tym celu wiader z węglem, podstawowe prace porządkowe, niewymagające wysiłku fizycznego i prac na wysokości (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 31 stycznia 2019 roku, III AUa 269/17, LEX nr 2733459).

W ujęciu ustawowym osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji jest nie tylko osoba całkowicie bezradna, czy też obłożnie chora, ale również taka, która jest wystarczająco sprawna, aby samodzielnie wykonywać podstawowe czynności dnia codziennego, lecz z uwagi na trudności w poruszaniu się lub inne poważne upośledzenie sprawności potrzebuje pomocy w tych sprawach, które wymagają opuszczenia domu ( tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 11 grudnia 2012 roku, III AUa 379/12, LEX nr 1254318).

Przekładając powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy Sąd uznał, iż ustalenia dokonane w toku postępowania sądowego uzasadniają zmianę zaskarżonej decyzji z dnia 23.06.2023 r. uzupełnionej decyzją z dnia 21.09.2023 r. i przyjęcie, że ubezpieczony jest niezdolny do samodzielnej egzystencji czego skutkiem powinno być przyznanie skarżącemu prawa do dodatku pielęgnacyjnego od dnia 9.03.2023 r. do 30.06.2025 r. Przeprowadzone postępowanie dowodowe w postaci opinii biegłego internisty – diabetologa i biegłego ortopedy wykazało bowiem, że wnioskodawca jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji.

Z opinii biegłego internisty wynika, że co prawda stan zdrowia wnioskodawcy w przebiegu cukrzycy nie powoduje u niego niezdolności do samodzielnej egzystencji, jednakże powoduje ją otyłość olbrzymia, gdyż poruszanie się z wagą 250 kg praktycznie ją uniemożlwia. Z punktu widzenia internisty – diabetologa wnioskodawca jest niezdolny do samodzielnej egzystencji okresowo do daty zaliczenia go do znacznego stopnia niepełnosprawności do 30.06.2025 r., a warunkiem zmiany zdolności ubezpieczonego do samodzielnej egzystencji jest pomyślne przeprowadzenie operacji bariatrycznej i istotny ubytek wagi.

Także według biegłego ortopedy wnioskodawca jest okresowo niezdolny do samodzielnej egzystencji ze względu na naruszenie sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych od dnia 3.04.2023 r., zgodnie z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, niezdolność do samodzielnej egzystencji należy przyznać do 30.06.2025 r.

Organ rentowy nie kwestionował powyższych okoliczności, a jedynie zarzucał, że biegli dokonując takiego sposobu funkcjonowania wyszli poza zakres swoich kompetencji, odnosząc się do niezaskarżonej decyzji z 21.09.2023 r., akcentując, że wnioskodawca nie wniósł sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z 29.08.2023 r., co nie zasługuje na aprobatę, skoro ubezpieczony wnioskował o rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i o dodatek pielęgnacyjny z uwagi na niezdolność do samodzielnej egzystencji. W takiej sytuacji, gdy w zaskarżonej prawidłowo decyzji z 23.06.2023 r. ZUS nie wypowiedział się o prawie do dodatku pielęgnacyjnego, należy traktować decyzję z 21.09.2023 r. jako jej uzupełnienie.

Mając na uwadze wszystkie wyżej przytoczone okoliczności i rozważania prawne, Sąd Okręgowy zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone decyzje, o czym orzekł, jak w sentencji.

/Jacek Chrostek/