Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 czerwca 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych - (...) Oddział w Ł. na podstawie art. 83 ust. 1 i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 poz. 1009 z poźn. zm.) określił wysokość zadłużenia N. A. z tytułu składek w wysokości 30.194,97 zł, w tym:

1)  na ubezpieczenie społeczne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od 2017-12 do 2019-05 w kwocie 13.157,19 zł, odsetek w kwocie 6.184 zł;

2)  na ubezpieczenie zdrowotne w ramach numerów deklaracji 01-39 za okres od 2017-12 do 2019-05 w kwocie 6.750,38 zł, odsetek w kwocie 3.000 zł;

3)  na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w ramach numerów deklaracji 01-39 za okres od 2017-12 do 2019-05 w kwocie 1.103,40 zł, odsetek w kwocie 0 zł.

Jednocześnie na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że odsetki będą naliczane nadal, do dnia zapłaty i włącznie z tym dniem. Odsetki za zwłokę naliczane są na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540).

W uzasadnieniu Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że zawiadomił w dniu 9.05.2023 roku o wszczęciu z urzędu i w dniu 5.06.2023 roku o zakończeniu postępowania w sprawie określenia wysokości nienależności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, wzywając jednocześnie do złożenia pisemnych wyjaśnień w sprawie przyczyn nieopłacenia składek, pod rygorem wydania decyzji w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na podstawie dotychczas zgromadzonych dowodów. Zakład zauważył, że płatnik skłądek nie dopełnił obowiązku wynikającego z art. 46 ust. 1 – obliczania, potrącania z dochodów ubezpieczonych, rozliczania oraz opłacania należnych składek, w związku z tym ZUS działając na podstawie art. 83 ust. 1 ww. ustawy, określił wysokość zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Zakład podniósł, iż zgodnie z art. 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, do składek na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy, które dotyczą składek na ubezpieczenia społeczne.

ZUS zauważył, że jeżeli określone w drodze przedmiotowej decyzji zobowiązanie nie zostanie uregulowane wraz z należnymi odsetkami za zwłokę w terminie miesiąca od daty doręczenia niniejszej decyzji, zgodnie z art. 24 ust. 2 Zakład Ubezpieczeń Społecznych zobowiązany będzie do przymusowego ściągnięcia należności w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 roku o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427) lub egzekucji sądowej w trybie przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1460).

Jednocześnie Zakład poinformował, że niniejsza decyzja, zgodnie z § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 października 2014 r. w sprawie określenia należności pieniężnych, których egzekucja może być wszczęta bez uprzedniego doręczenia upomnienia (Dz. U. z 2017 r. poz. 131), stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego, bez uprzedniego doręczenia upomnienia.

Ponadto Zakład wskazał, iż zgodnie z art. 26 ust. 2 ustawy systemowej, niniejsza decyzja stanowi podstawę do wpisu hipoteki do księgi wieczystej nieruchomości stanowiącej własność zobowiązanego, zaś jeśli nieruchomość nie posiada księgi wieczystej zabezpieczenie jest dokonywane przez złożenie tych dokumentów do zbioru dokumentów.

(decyzja – k. 14-15 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego)

N. A. odwołał się od powyższej decyzji wskazując, że sprawa prawdopodobnie dotyczy spółek jakie posiadał w latach 2017-2019. Wskazał, że wcześniej nie otrzymał żadnej decyzji z dnia 13 stycznia 2023 roku, nie był wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o., a rozliczenia do ZUS robiła firma zewnętrzna i osobiście nie miał możliwości przepiłowania rozliczeń. (odwołanie – k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od odwołującego na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że sprawa podlegania przez płatnika składek ubezpieczeniu społecznemu oraz wysokości składek należnych została już prawomocnie rozstrzygnięta decyzją z dnia 13 stycznia 2023 roku, doręczoną na adres wskazany przez odwołującego. (odpowiedź na odwołanie – k. 21)

Działający w imieniu płatnika profesjonalny pełnomocnik w piśmie procesowym z dnia 14 sierpnia 2024 r. wniósł o uwzględnienie odwołania złożonego przez płatnika oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że płatnik nie był jednoosobowym wspólnikiem spółki z o.o., wobec czego nie powinna go obciążać z tego tytułu żadna składka. Wskazał także, że w dniu 21 września 2020 roku wobec płatnika została ogłoszona upadłość konsumencka, a 3 sierpnia 2021 roku ustalono plan spłaty wierzycieli upadłego z zakreśleniem okresu spłaty na 84 miesięcy. Podniósł także zarzut przedawnienia składek za okres od grudnia 2017 roku do lutego 2018 roku, wskazując na wydanie decyzji w sprawie zadłużenia dopiero 15 czerwca 2023 roku. Wskazał też na trudną sytuację materialną płatnika, wobec ogłoszonej wobec niego upadłości konsumenckiej, wnosząc o rozłożenie na raty naliczonej należności. (pismo – k. 94-96)

Organ rentowy działający przez swego pełnomocnika w piśmie procesowym z dnia 2 września 2024 roku podtrzymał dotychczasowe stanowisko. Wskazał, że postępowanie upadłościowe – jak wynika ze złożonego przez pełnomocnika wnioskodawcy postanowienia – zostało zakończone, jednak ogłoszenie upadłości przerwało bieg terminu przedawnienia, które rozpoczęło swój bieg dopiero w sierpniu 2021 roku. Podał, że wniosek o rozłożenie na raty zadłużenia odwołującego jest nowym wnioskiem, winien być zatem zgłoszony do organu rentowego, a nie do sądu. (pismo k 111)

W piśmie procesowym z dnia 9 października 2024 roku pełnomocnik płatnika wniósł o uchylenie na podstawie art.477 ¹⁴§2 ¹ k.p.c. zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez organ rentowy z uwzględnieniem umorzenia części zobowiązań z uwagi na ogłoszenie upadłości odwołującego, ewentualnie o zmianę zaskarżonej decyzji i stwierdzenie, że ubezpieczony nie jest dłużnikiem ZUS, ewentualnie , że zadłużenie obejmuje należne składki od dnia 21 września 2020 roku. Wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego oraz o nieobciążanie płatnika kosztami postępowania – na wypadek oddalenia odwołania. W uzasadnieniu wskazał, że płatnik we wniosku o ogłoszenie upadłości z dnia 22 lipca 2020 roku wskazał na wierzytelność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a zatem organ rentowy był obowiązany zgłosić wówczas swoją wierzytelność jako sporną na listę. (pismo k 114-121)

Organ rentowy zastępowany przez profesjonalnego pełnomocnika w piśmie z dnia 17 października 2024 roku wskazał, że zgłoszona przez płatnika wierzytelność w kwocie 78.532,68 zł dotyczy innego wierzyciela – (...) Oddziału w B., zaś w planie spłaty wierzycieli ustalonym w dniu 3 sierpnia 2021 roku przez sąd upadłościowy - Sąd Rejonowy w Bydgoszczy nie figurują wierzytelności ZUS, nawet Oddziału w B., zatem zobowiązania określone zaskarżoną decyzją nie mogą być umorzone. Wskazał, że ogłoszenie upadłości przerywa bieg terminu przedawnienia, po przerwaniu biegnie ono na nowo od dnia następnego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego lub jego umorzeniu, co oznacza, że w przedmiotowej sprawie bieg pięcioletniego terminu przedawnienia należności składkowych wskazanych w zaskarżonej decyzji zaczął biec dopiero w sierpniu 2021 roku. (pismo k 124)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

N. A. w spornym okresie 2017-2019 prowadził działalność gospodarczą w formie spółek z o.o. (okoliczność bezsporna)

Decyzją z dnia 13 stycznia 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych – (...) Oddział w Ł. stwierdził, że N. A. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą będąca wspólnikiem jednoosbowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega obowiązkow ubezpieczeniom: emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu w okresie od 27 grudnia 2017 roku do 15 marca 2019 roku oraz określił podstawę wymiaru składek na wskazane ubezpieczenia. (decyzja k 1-4 akt ZUS załączonych do akt sprawy)

N. A. odwołał się w dniu 19 grudnia 2023 roku od powyższej decyzji. Jego odwołanie zostało odrzucone postanowieniem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 27 lutego 2024 roku, następnie – w związku z zaskarżeniem tego postanowienia – Sąd Apelacyjny w Łodzi postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2024 roku odrzucił zażalenie płatnika. (postanowienia k 34 oraz k 57 akt VIII U 80/24 załączonych do akt sprawy)

Zawiadomieniem z dnia 24 kwietnia.2023 r. ZUS powiadomił płatnika o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych figurujących na koncie płatnika i pouczył, że przysługuje mu prawo do czynnego udziału w sprawie. Pismo zostało odebrane w dniu 25 maja 2023 r. przez wnioskodawcę. (zawiadomienie – k. 6, potwierdzenie odbioru – k. 5 akt ZUS załączonych do sprawy)

Pismem z dnia 16 maja 2023 roku N. A. wyjaśnił, że w okresie od grudnia 2017 roku do marca 2019 roku pełnił funkcję członka zarządu w (...) spółce z o.o., udział jaki posiadał w tej spółce to 50%, w okresie od listopada 2018 roku do sierpnia 2022 roku posiadał 1 udział w (...) spółce z o.o. (pismo w aktach ZUS załączonych do sprawy)

Zawiadomieniem z dnia 18 maja 2023 r. organ rentowy poinformował ubezpieczonego o zakończeniu postępowania w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek.

ZUS powiadomił płatnika, że w czasie postępowania może skorzystać z prawa do czynnego w nim udziału. Obejmuje ono w szczególności prawo wglądu w akta sprawy, sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów, zgłaszania dowodów, przedstawiania wyjaśnień oraz - przed wydaniem decyzji - wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań, w terminie 7 dni od otrzymania zawiadomienia -pod rygorem wydania decyzji w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na podstawie dotychczas zgromadzonych dowodów. Zawiadomienie zostało odebrane przez wnioskodawcę w dniu 5 czerwca 2023 r.

(zawiadomienie – k. 11, potwierdzenie odbioru – k. 10 akt ZUS załączonych do sprawy)

Na koncie płatnika figurują następujące zaległości za okres od grudnia 2017 roku do maja 2019 roku:

- na ubezpieczenie społeczne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od 2017-12 do 2019-05 w kwocie 13.157,19 zł, odsetek w kwocie 6.184 zł;

na ubezpieczenie zdrowotne w ramach numerów deklaracji 01-39 za okres od 2017-12 do 2019-05 w kwocie 6.750,38 zł, odsetek w kwocie 3.000 zł;

- na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w ramach numerów deklaracji 01-39 za okres od 2017-12 do 2019-05 w kwocie 1.103,40 zł, odsetek w kwocie 0 zł.

(zestawienie k 15 akt ZUS załączonych do akt sprawy)

W toku postępowania sądowego, płatnik składek nie przedłożył żadnej dokumentacji dotyczącej opłacenia składek za powyższe okresy. (okoliczność bezsporna)

Postanowieniem z dnia 21 września 2020 roku Sąd Rejonowy w Bydgoszczy – XV Wydział Gospodarczy ogłosił upadłość konsumencką dłużnika N. A., określając, że jest on osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, wyznaczył syndyka masy upadłości, wezwał osoby, którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste na nieruchomości należącej do upadłego do ich zgłaszania syndykowi w terminie 30 dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości oraz określił, że postępowanie upadłościowe będzie prowadzone w trybie określonym w art.491 ¹ ust.1 Prawa upadłościowego. (odpis postanowienia k 97)

Postanowieniem z dnia 3 sierpnia 2021 roku Sąd Rejonowy w Bydgoszczy – XV Wydział Gospodarczy ustalił wierzycieli uczestniczących w planie spłaty, wśród których nie uwzględniono Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zobowiązując upadłego do przeznaczania na zaspokojenie swoich wierzycieli łącznej kwoty 900 złotych miesięcznie jako raty przez okres 84 miesięcy. Postanowienie to jest prawomocne od dnia 26 sierpnia 2021 roku. (odpis postanowienia wraz ze stwierdzeniem prawomocności k 131-133 odw.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zawartych w aktach sprawy oraz w aktach rentowych, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości, a ich treść i forma nie były kwestionowane przez strony postępowania. Brak było zatem podstaw, także takich, jakie należałoby uwzględnić z urzędu, aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego. Zdaniem Sądu powyżej wskazane dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają oraz tworzą spójny stan faktyczny.

Sąd pominął jedynie wniosek płatnika o dopuszczenie dowodu z jego przesłuchania na fakt, że nie był on wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o. w spornym okresie, gdyż fakt ten został prawomocnie ustalony decyzją z dnia 13 stycznia 2023 roku.

Pominął też wniosek o dopuszczenie dowodu z przesłuchania wnioskodawcy na fakt jego sytuacji finansowej, jako nieistotny dla niniejszego postępowania, bowiem ewentualne rozłożenie należności na raty może ewentualnie nastąpić dopiero po złożeniu przez płatnika wniosku do ZUS.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie podlega oddaleniu.

Na mocy art. 6 ust. 1 pkt. 5 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 497 t.j.) osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

Okres podlegania obowiązkowi ubezpieczeń określa przepis art. 13 pkt. 4 tej ustawy, zgodnie z którym osoby prowadzące pozarolniczą działalność obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność, stosownie do art. 18 ust. 8, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe – w myśl art. 20 ust. 1 -stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

Stosownie zaś do art. 36 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych.

Na mocy art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Zgodnie z art. 47 ust 1 wskazanej ustawy, płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1a, nie później niż:

- do 5 dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;

- do 15 dnia następnego miesiąca - dla płatników składek posiadających osobowość prawną;

- do 20 dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników składek.

Zgodnie zaś z treścią art. 48 ust. 1 i 2 tej ustawy, jeżeli płatnik składek nie złoży w terminie deklaracji rozliczeniowej, nie będąc z tego obowiązku zwolniony, Zakład dokonuje wymiaru składek z urzędu w wysokości wynikającej z ostatnio złożonej deklaracji rozliczeniowej, bez uwzględnienia wypłaconych zasiłków oraz zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych, zawiadamiając o tym płatnika. Jeżeli po wymierzeniu składek z urzędu płatnik składek złoży deklarację rozliczeniową, Zakład koryguje wymiar składek do wysokości wynikającej ze złożonej deklaracji rozliczeniowej, z uwzględnieniem wykazanych w deklaracji zasiłków oraz zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych.

Powyższe obowiązki płatnika, wynikają wprost z przepisów ustawy, nie ma zatem potrzeby nakładania na niego takiego obowiązku w drodze decyzji. Przepisy te mają charakter bezwzględnie obowiązujący.

Jak wyjaśniono w orzecznictwie Sądu Najwyższego, należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne wynikają ze zobowiązania powstającego z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy prawa ubezpieczeń społecznych łączą powstanie takiego zobowiązania. Obowiązek obliczenia i opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne powstaje zatem z mocy samego prawa za każdy okres ubezpieczenia (miesiąc kalendarzowy), a ewentualna decyzja organu ubezpieczeń społecznych ustalająca wysokość zobowiązania składkowego lub zaległości z tytułu nieopłaconych w terminie zobowiązań składkowych (oraz wysokości odsetek) ma charakter wyłącznie deklaratoryjny. Oznacza to w szczególności, że zaległości w opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne powstają każdorazowo w datach zaktualizowania się obowiązku obliczenia i opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne w terminach określonych w przepisach prawa ubezpieczeń społecznych. Inaczej rzecz ujmując, nieopłacona w ustawowo określonym terminie składka na ubezpieczenie społeczne powoduje powstanie od tej daty zaległości składkowej z mocy samego prawa (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 23 października 2006 roku, (...) UK 126/06, OSNP 2007, nr 21-22, poz. 331; wyrok Sądu Najwyższego z 30 stycznia 2008 roku, I UK 187/07, OSNP 2009, nr 7-8, poz. 104; uchwała Sądu Najwyższego (w składzie 7 sędziów) z 13 maja 2009 roku, I UZP 4/09, OSNP 2009, nr 23-24, poz. 319).

Na podstawie art. 66 ust. 1c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 146) obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby prowadzące działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2023 r. poz. 221, 641, 803, 1414 i 2029) lub przepisów o ubezpieczeniach społecznych lub ubezpieczeniu społecznym rolników.

W rozpoznawanej sprawie sporną była kwestia istnienia po stronie odwołującego się N. A. zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w okresie od grudnia 2017 roku do czerwca 2019 roku.

Nie ma przy tym wątpliwości, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest władny egzekwować wspomniany wyżej obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia oraz stwierdzać zarówno istnienie, jak i wysokość zobowiązania z tego tytułu. O kompetencjach organu rentowego w tym zakresie wprost stanowi art. 83 ust. 1 ustawy systemowej.

Z przeprowadzonego przez Sąd postępowania dowodowego wynika jednoznacznie, iż odwołujący został na mocy decyzji z dnia 13 stycznia 2023 roku uznany za prowadzącego działalność gospodarczą w spornym okresie. Decyzja ta – co jest w sprawie niesporne – jest prawomocna.

Dlatego bez znaczenia dla niniejszego postępowania pozostają twierdzenia przeczące powyższej tezie oraz zgłoszony w tym zakresie wniosek dowodowy mający uzasadniać twierdzenie, że N. A. nie był w spornym okresie wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o. (...) też Sąd rozpoznając niniejszą sprawę powyższy wniosek pominął jako nieprzydatny do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Nie jest także zasadny podniesiony przez płatnika zarzut przedawnienia składek należnych za okres od grudnia 2017 roku do lutego 2018 roku.

W myśl bowiem brzmienia art. 24 ust.4 cytowanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5-6.

W myśl przepisu art.24 ust.5c tego aktu prawnego bieg terminu przedawnienia przerywa ogłoszenie upadłości; po przerwaniu bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego lub jego umorzeniu.

Ustalenia Sądu dokonane w sprawie wykazują, że bieg terminu przedawnienia zaczął w przedmiotowym stanie faktycznym biec dopiero od 27 sierpnia 2021 roku.

Nadto, jak wynika z brzmienia art.24 ust.5f ustawy bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu od dnia wszczęcia przez Zakład postępowania w sprawie wydania decyzji ustalającej obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawę wymiaru składek lub obowiązek opłacania składek na te ubezpieczenia do dnia, w którym decyzja stała się prawomocna.

Analiza dokumentacji zawartej w aktach rentowych wykazała, że organ rentowy wszczął postępowanie w sprawie ustalenia obowiązku podlegania przez N. A. ubezpieczeniom społecznym w dniu 16 listopada 2022 roku, a zatem od tej daty do dnia uprawomocnienia się decyzji z dnia 13 stycznia 2023 roku, tj. 6 marca 2023 roku – kiedy to termin przedawnienia biegł na nowo, bieg terminu przedawnienia nie może być liczony.

Nie doszło zatem w dacie wydania zaskarżonej decyzji do przedawnienia należności odwołującego za okres od grudnia 2017 roku do lutego 2018 roku.

Na marginesie wskazać jeszcze należy, że fakt ogłoszenia upadłości wobec odwołującego nie miał żadnego wpływu na bieg niniejszego postępowania, ponieważ postępowanie upadłościowe zostało zakończone prawomocnie 26 sierpnia 2021 roku, czyli jeszcze przed wydaniem spornej decyzji, a nawet jeszcze przed wszczęciem postępowania ustalającego obowiązek podlegania przez N. A. ubezpieczeniom społecznym – 16 listopada 2022 roku.

We wskazanych okolicznościach także argument, że ZUS – (...) Oddział w Ł. zaniedbał zgłoszenia swej wierzytelności na listę wierzytelności jest daleko niezrozumiały, bowiem w dacie ustalenia należności (13 stycznia 2023 roku) postępowanie to dawno już było zakończone.

Brak jest też w sprawie podstaw do uchylenia zaskarżonej decyzji na podstawie art.477 ¹⁴ § 2 ¹ k.p.c., zgodnie z którym tylko jeżeli decyzja nakładająca na ubezpieczonego zobowiązanie, ustalająca wymiar tego zobowiązania lub obniżająca świadczenie, została wydana z rażącym naruszeniem przepisów o postępowaniu przed organem rentowym, sąd uchyla tę decyzję i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania organowi rentowemu.

Żadne przepisy postępowania przed organem rentowym nie zostały bowiem w niniejszej sprawie naruszone.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oraz powołanych powyżej przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oddalił odwołanie.

Jednocześnie Sąd Okręgowy zasądził od ubezpieczonego na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - (...) Oddziału w Ł. kwotę 3600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – stosownie do § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2023r., poz.1935).

Wnioskodawca wnosząc odwołanie winien liczyć się z obowiązkiem zapłaty kosztów strony przeciwnej w przypadku przegranej, tym bardziej, że o takie koszty wnioskował organ rentowy już w odpowiedzi na odwołanie.

Zgodnie zaś z art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. Jeżeli orzeczenie to jest prawomocne z chwilą wydania, odsetki należą się za czas po upływie tygodnia od dnia jego ogłoszenia do dnia zapłaty, a jeżeli orzeczenie takie podlega doręczeniu z urzędu - za czas po upływie tygodnia od dnia jego doręczenia zobowiązanemu do dnia zapłaty. O obowiązku zapłaty odsetek sąd orzeka z urzędu.

SSO Paulina Kuźma