Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VIII U 1399/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2024-03-06

Sygn. akt VIII U 1399/23

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 lipca 2023 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., po rozpatrzeniu wniosku G. S. z dnia 14.04.2023 r., odmówił mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

ZUS odmówił ubezpieczonemu przyznania renty, ponieważ Komisja Lekarska ZUS, orzeczeniem z dnia 28.06.2023 r. ,ustaliła, że nie jest on niezdolny do pracy, zatem brak jest podstaw do przyznania mu prawdo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(decyzja – k. 22 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji wniósł G. S., zarzucając, iż nie zgadza się z nią, bowiem, wbrew stanowisku organu rentowego, schorzenia, na które choruje, przesądzają o tym, że zasadne jest przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Skarżący wskazał, że od ponad 30 lat leczy się w poradni psychiatrycznej, przyjmuje leki, mimo to, stan jego zdrowia nie ulega poprawie.

(odwołanie – k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie,organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 23-23 verte)

Strony podtrzymały swoje stanowiska do końca procesu.

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

G. S. urodził się w dniu (...).

(okoliczność bezsporna)

Wnioskodawca od 1988 r. pracuje w Spółdzielni (...) w S. jako monter podzespołów indukcyjnych. Posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Skarżący zamieszkuje ze swoja matką, która ma 89 lat, i przyznaną emeryturę rolniczą.

(zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 28 lutego 2024 roku e-protokół (...):08:24 – 00:18:00 w związku z e-protokół (...):03:12- 00:06:24 – płyta CD – k. 60)

W dniu 14 kwietnia 2023 roku, wnioskodawca złożył do ZUS wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

(wniosek – k. 1-3 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z 30.05.2023 r. uznał, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy. Lekarz Orzecznik ZUS rozpoznał u odwołującego: schizofrenię.

(orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS – k. 12-12 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego, opinia lekarska – k. 16-16 verte dokumentacji orzeczniczo - lekarskiej załączonej do sprawy)

Od w/w orzeczenia skarżący złożył sprzeciw.

(sprzeciw – k. 17-17 verte dokumentacji orzeczniczo - lekarskiej załączonej do sprawy)

Orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 28.06.2023 r. ustalono, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy. U skarżącego rozpoznano schizofrenię w okresie remisji.

(orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS – k. 21-21 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego, opinia lekarska – k. 18-20 dokumentacji orzeczniczo - lekarskiej załączonej do sprawy)

W dniu 18.07.2023 r. ZUS wydał zaskarżoną decyzję.

(decyzja – k. 22 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Sad przeprowadził podstępowanie dowodowe, m.in. w oparciu o dowód z opinii biegłego psychiatry, powołanego, z uwagi na udokumentowane schorzenia wnioskodawcy.

Z punktu widzenia psychiatrii wnioskodawca leczony jest z powodu schizofrenii paranoidalnej. Obecnie, w stanie stabilnym psychicznym, brak objawów psychotycznych z zachowanym prawidłowym wglądem. Widzi potrzebę leczenia i korzyści jakie ono przynosi. Obecnie, stopień naruszenia sprawności organizmu wnioskodawcy, nie ogranicza jego zdolności do pracy; brak jest podstaw do uznania wnioskodawcy za niezdolnego do pracy, zgodnej z posiadanymi kompetencjami.

(pisemna opinia biegłego z zakresu psychiatrii – k. 40-42)

Powyższy stan faktyczny, Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty, załączone do akt sprawy, akt rentowych ubezpieczonego, jego dokumentację medyczną, zeznania wnioskodawcy oraz o wydaną w sprawie opinię biegłego psychiatry a zatem biegłego, którego specjalizacja odpowiada rodzajowi schorzeń występujących u wnioskodawcy. Biegły zapoznał się, z przedłożoną, dokumentacją lekarską z przebiegu choroby i leczenia skarżącego, i, na podstawie tej dokumentacji, oraz badania bezpośredniego, wydał opinię. Złożona przez biegłego opinia jest kompleksowa, jasna, logiczna i obiektywna, w sposób przystępny opisuje stopień naruszenia sprawności organizmu wnioskodawcy , pod kątem zdolności do pracy, ubezpieczonego oraz sporządzona została zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym jej przedmiot. Opinia jest znakomicie merytorycznie , uzasadniona. Żadna ze stron nie kwestionowała opinii biegłego psychiatry. Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał kwestię sporną - stopień naruszenia sprawności organizmu wnioskodawcy, w aspekcie jego zdolności do pracy - za dostatecznie wyjaśnioną.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2023.0.1251) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 okresy składkowe ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3–8 i pkt 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11, 12 i pkt 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15–17 oraz art. 7 pkt 1–3, pkt 5 lit. a, pkt 6 i 12, oraz w okresach pobierania świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego określonych w przepisach o świadczeniach rodzinnych lub zasiłku dla opiekuna określonego w przepisach o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;

4) nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.

Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy (ust. 2).

Stosownie do treści art. 12 ust. 1 ww. ustawy, niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (ust. 2).

Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (ust. 3).

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy należy mieć na uwadze art. 13 ust. 1 ww. ustawy, który nakazuje uwzględnić tu stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji oraz możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. Dokonując analizy pojęcia "niezdolność do pracy", należy brać pod uwagę zarówno kryterium biologiczne (stan organizmu dotkniętego schorzeniami naruszającymi jego sprawność w stopniu powodującym niezdolność do pracy), jak i ekonomiczne (utrata zdolności do pracy zarobkowej). Utrata zdolności do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia nie jest wystarczającą przesłanką nabycia prawa do renty, jeżeli wiek, poziom wykształcenia i predyspozycje psychofizyczne usprawiedliwiają rokowania, że mimo upośledzenia sprawności organizmu możliwe jest podjęcie innej pracy w tym dotychczas wykonywanym zatrudnieniu, albo po przekwalifikowaniu.

Renta z tytułu niezdolności do pracy jest bowiem świadczeniem z ubezpieczenia społecznego związanym z istnieniem w organizmie osoby ubezpieczonej stanu chorobowego, czyniącego badanego obiektywnie niezdolnym do pracy. O niezdolności do pracy nie decyduje zatem sam fakt występowania schorzeń i subiektywne odczucia ubezpieczonego co do stopnia ich zaawansowania, lecz ocena, czy i w jakim stopniu wpływają one na utratę zdolności do pracy. Dopiero, gdy nasilenie chorób jest takie, iż wyklucza podjęcie, przez ubezpieczonego, pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, można mówić o niezdolności do pracy. Innymi słowy, w sprawach o prawo do renty, nie wystarczy udowodnienie, że występują określone schorzenia, lecz konieczne jest wykazanie, w jakim stopniu wpływają one na utratę zdolności do pracy – jakiejkolwiek pracy bądź pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami (por. wyr. SA w Szczecinie z dnia 15 maja 2018 r., III AUa 539/17, LEX nr 2531836).

Prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy może ulec zmianom w przypadku zmiany kwalifikacji niezdolności do pracy, jej ustania lub ponownego powstania. O zmianach w prawie i wysokości świadczeń rentowych przesądza wynik badania lekarskiego przeprowadzonego przez Lekarza Orzecznika ZUS/Komisję Lekarską ZUS, która dokonuje oceny niezdolności do pracy, jej stopnia i trwałości. Treść orzeczenia w przedmiocie zmiany kwalifikacji niezdolności do pracy, braku tej niezdolności lub jej ponownego powstania, powinna w równym stopniu wynikać z profesjonalnej oceny stanu zdrowia badanego (wyrok SN z dnia 12 stycznia 2001 r., II UKN 181/00, OSNAPiUS 2002, Nr 17, poz. 418), jak i biologicznego aspektu niezdolności do pracy z elementami ekonomicznymi, np. posiadanymi kwalifikacjami, możliwością przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwością wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy, a także z celowością przekwalifikowania.

Warunki wskazane w art. 57 w/w ustawy muszą być spełnione łącznie by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odniesieniu do odwołującego się nie został spełniony warunek niezdolności do pracy.

Przedmiotem postępowania było ustalenie czy ubezpieczony, ze względu na stan zdrowia jest niezdolny do pracy, czy też jest zdolny do pracy, jak to wynika z zakwestionowanej opinii komisji lekarskiej i wydanej na jej podstawie decyzji ZUS. W toku postępowania sądowego ubezpieczony został poddany badaniu przez biegłego psychiatrę. Z punktu widzenia psychiatrii wnioskodawca leczony jest z powodu schizofrenii paranoidalnej. Obecnie w stanie stabilnym psychicznym, brak objawów psychotycznych z zachowanym prawidłowym wglądem. Widzi potrzebę leczenia korzyści, jakie ono przynosi. Sąd, w oparciu o opinię tego biegłego, stwierdził, że, przy uwzględnieniu posiadanych przez wnioskodawcę schorzeń, jest jednak zdolny do wykonywania pracy, zgodnie z posiadanymi kompetencjami.

W ocenie Sądu, biegły w swojej opinii ,, wyczerpująco wyjaśnił dlaczego w taki właśnie sposób, ocenił zdolność wnioskodawcy do wykonywania pracy zarobkowej. Sąd podzielił opinię biegłego psychiatry, uznając, że była pełna, jasna i nie prowadziła do sprzecznych wniosków. Opinia została doręczona stronom z zobowiązaniem do ustosunkowania się do niej. Odwołujący nie podniósł żadnych zarzutów do treści tej opinii. Na rozprawie w dniu 28 lutego 2024 roku wnioskodawca podtrzymał złożone przez siebie odwołanie i oświadczył, że zapoznał się z treścią doręczonej mu opinii biegłego z zakresu psychiatrii.

Podkreślić należy, że przy ocenie opinii biegłych lekarzy, Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. (por wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1987 roku, II URN 228/87, (...) Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 4 lipca 2018 r.III AUa 1328/17 Legalis numer 1824314). Sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii (tak postanowienie SN z 27 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84). Tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26). Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinia biegłego (biegłych) przekonała strony sporu. Wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza podlegająca kontroli instancyjnej ocena, czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy (wyr. SN z 25.9.1997 r., II UKN 271/97, OSNP 1998, Nr 14, poz. 430). Dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych (wyrok SN z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00 L.).

O nabyciu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy nie mogą przesądzać subiektywne odczucia osoby ubezpieczonej. /III AUa 12/21 - wyrok SA Szczecin z dnia 21-04-2021/ .

Ocena niezdolności do pracy, w zakresie, dotyczącym naruszenia sprawności organizmu i ,wynikających stąd, ograniczeń możliwości wykonywania zatrudnienia, wymaga wiadomości specjalnych. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, dotyczących prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, do dokonywania ustaleń w zakresie oceny stopnia zaawansowania chorób oraz ich wpływu na stan czynnościowy organizmu, uprawnione są osoby posiadające fachową wiedzę medyczną, a zatem okoliczności tych można dowodzić tylko przez dowód z opinii biegłych sądowych, zgodnie z treścią art. 278 k.p.c. Opinia biegłego ma na celu ułatwienie Sądowi należytej oceny zebranego materiału dowodowego wtedy, gdy potrzebne są do tego wiadomości specjalne. Dlatego też opinie sądowo - lekarskie sporządzone w sprawie przez lekarzy specjalistów, mają zasadniczy walor dowodowy dla oceny schorzeń wnioskodawcy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 11 lutego 2016r., III AUa 1609/15).

Wnioskodawca, w świetle zgromadzonych w sprawie dowodów z uwagi na posiadane schorzenie nie jest osobą niezdolną do pracy zarobkowej zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. W konsekwencji wobec braku dowodów potwierdzających stanowisko ubezpieczonego, żądanie odwołania zmiany zaskarżonej decyzji i przyznania wnioskodawcy prawa do renty nie mogło zostać zaakceptowane.

Z dokonanych ustaleń wynika, ze G. S. ma 55 lat.. Wnioskodawca od 1988 r. pracuje w Spółdzielni (...) w S. jako monter podzespołów indukcyjnych. Posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Skarżący zamieszkuje ze swoja matką, która ma 89 lat, i przyznaną emeryturę rolniczą . W. się urodził się w dniu (...) , jest zatem, osobą młodą, w aspekcie aktywności zawodowej. Jest osobą, w wieku nie wyłączającym, możliwości wykonywania aktywności zawodowej, lub ewentualne przekwalifikowanie się, albowiem wnioskodawca posiada przygotowanie i doświadczenie zawodowe - praktyczne, umożliwiające podjęcie trudu , na przykład - przekwalifikowania się i uzyskania uprawnień do wykonywania innej formy aktywności – zawodowej, na obecnym rynku pracy. I, jak wynika z opinii biegłego sądowego, stopień naruszenia sprawności organizmu wnioskodawcy, nie ogranicza jego zdolności do pracy; wnioskodawca nie u tracił, zdolności do wykonywania pracy, a, jego potencjalnie możliwości mobilnej aktywizacji zawodowej, mając na uwadze zakres, już posiadanych kwalifikacji i doświadczenia zawodowego, istnieją, choć , z uwagi na sytuację ekonomiczną na rynku pracy, wykonywanie pracy – dotychczas świadczonej lub podjęcie nowej, czy też, właśnie - przekwalifikowanie się, nie jest zadaniem łatwym .

Sąd przeanalizował sytuację wnioskodawcy pod kątem art. 13 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 cyt. ustawy.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14§ 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawcy jako bezzasadne.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Beata Łuczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Barbara Kempa
Data wytworzenia informacji: