VIII U 1433/24 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2024-11-19
Sygn. akt VIII U 1433/24
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 18.04.2024 r., sprostowaną postanowieniem z dnia 28.05.2024 r., ZUS I Oddział w Ł. stwierdził, że (...) B. (...) w A. pobrał nienależne świadczenie za okres od 1.02.2019 r. do 31.08.2020 r. w kwocie 101 633,46 zł w postaci emerytury, dodatku pielęgnacyjnego, dodatku dla stulatka, jednorazowego świadczenia pieniężnego oraz dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego wypłaconego H. B. i zobowiązał (...) B. (...) w A. do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia w kwocie 101 633,46 zł.
/decyzja k. 122 akt ZUS, postanowienie k. 117 akt ZUS/
(...) B. (...) w A. uznał powyższą decyzję za krzywdzącą i złożył od niej odwołanie, wnosząc o jej uchylenie i umorzenie postępowania w całości, ewentualnie zaś o uchylenie ww. decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania organowi rentowemu, a nadto wniósł o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, wg norm przepisanych. Odwołujący zarzucił naruszenie:
1) art. 138 ust.1 i 3 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2023 r., poz. 1251 ze zm.) poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, polegające na zobowiązaniu skarżącego do zwrotu świadczeń, jako osoby, która nienależnie pobrała świadczenia H. B., podczas, gdy skarżący nigdy nie pobrał ww. świadczeń i nie był ich dysponentem, a ww. świadczenia zostały jedynie wypłacone na prowadzony przez niego rachunek bankowy;
2) art. 118 k.c. per analogiam poprzez zobowiązanie skarżącego do dokonania zwrotu nienależnie pobranych świadczeń pomimo przedawnienia się ww. obowiązku jeszcze przed wydaniem zaskarżonej decyzji, argumentując, że sporne świadczenia emerytalne są wypłacane comiesięcznie stanowiąc świadczenia okresowe w rozumieniu art. 118 k.c. podlegające 3-letniemu terminowi przedawnienia, a ponieważ w najpóźniejszym okresie objętym zaskarżoną decyzją były świadczenia wypłacone do sierpnia 2020 r., wobec czego całość ww. świadczeń uległaby przedawnieniu najpóźniej do dnia 31.12.2023 r.
3) art. 3 ustawy z 28.11.2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1378 ze zm.) w zw. z art. 80 k.p.a. w zw. z art. 123 ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez ustalenie w oparciu o informację uzyskaną z zagranicznego organu zabezpieczenia społecznego, że świadczeniobiorca H. B. zmarła w dniu 31.01.2019 r., podczas gdy ww. okoliczność może być wykazana wyłącznie za pomocą aktu zgonu danej osoby, którego organ rentowy w toku postępowania nie uzyskał, co skutkowało bezzasadnym obciążeniem skarżącego obowiązkiem zwrotu świadczeń, które miały zostać wypłacone po śmierci świadczeniobiorcy.
/odwołanie k. 3- 9/
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów zastępstwa radcowskiego wg norm przepisanych w kwocie 180 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
/odpowiedź na odwołanie k. 11-12/
Na ostatnim terminie rozprawy z 28.10.2024 r. strony podtrzymały zajęte stanowiska, przy czym w złożonym piśmie procesowym z 28.10.2024 r. pełnomocnik (...) B. S. w A. sprecyzował wnioski zawarte w odwołaniu wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania w całości, ewentualnie zaś o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez ustalenie, że skarżący nie ma obowiązku zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń w okresie od 1.02.2019 r. do 31.08.2020 r. w kwocie 101 633,46 zł, ewentualnie zaś o uchylenie kwestionowanej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania organowi rentowemu, a nadto wniósł o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, wg norm przepisanych.
/e-prot. z 28.10.2024 r.: 00:00:17, 00:02:41, pismo k. 28/
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
H. B. (ur. (...)) miała przyznaną emeryturę od 1.01.1990 r. /niesporne/
W dniu 28.07.2020 r. do organu rentowego wpłynęło pismo podpisane przez E. N. zawierające informację o zgonie H. B. w dniu 31.01.2019 r. na terytorium Holandii, a także podejrzeniu, że osoba opiekująca się ubezpieczoną nadal po jej śmierci pobiera świadczenie emerytalne zmarłej.
/pismo k. 92 akt ZUS/
Świadczenie emerytalne dla H. B. było przekazywane na rachunek prowadzony przez (...) B. (...) w A.. /niesporne/
W listopadzie 2023 r. w trakcie weryfikacji uprawnień H. B. do świadczenia ZUS uzyskał informację z S. V. o nr (...).0, z której wynika, że wymieniona zmarła na terytorium Holandii w dniu 31.01.2019 r.
/ informacja z holenderskiej instytucji ubezpieczeniowej k. 24-27/
Pismem z dnia 13.11.2023 r. organ rentowy wezwał (...) B. (...) w A. do zwrotu przekazanych na rachunek bankowy H. B. świadczeń związanych z pobraną emeryturą za miesiące luty 2019 r. – sierpień 2020 r. w łącznej kwocie 101 633,46 zł.
/pismo k. 93 akt ZUS/
Pismem z dnia 29.11.2023 r. (...) B. (...) w A. odmówił zwrotu ww. kwoty. Odwołujący się Bank powołał się na to, że to ZUS powinien z dniem śmierci ubezpieczonej zaniechać dalszej wypłaty na jej rachunek emerytury, czego Zakład nie uczynił. Bank poinformował, że 24.05.2021 r. zamknął rachunek bankowy prowadzony dla zmarłej ubezpieczonej, a o jej śmierci dowiedział się 17.11.2023 r. z ww. pisma ZUS czyli prawie z 5-letnim opóźnieniem licząc od dnia śmierci ubezpieczonej i ustania prawa do wypłaty świadczenia. Bank poinformował, że przekazywane kwoty z ZUS tytułem świadczenia emerytalnego dla zmarłej ubezpieczonej były systematycznie co miesiąc wypłacana przez ustanowionego dla rachunku bankowego pełnomocnika.
/pismo k. 95 akt ZUS/
Pismem z 15.12.2023 r. ZUS zwrócił się do (...) B. S. w A. z prośbą o podanie informacji czy osobą upoważnioną do rachunku bankowego zmarłej ubezpieczonej była J. H. będąca jednocześnie pełnomocnikiem do wykonywania czynności prawnych w relacjach z ZUS, a jeżeli uprawnionym do dokonywania wypłaty z rachunku był ktoś inny o podanie informacji o tym fakcie do ZUS oraz pełnych danych pełnomocnika ustanowionego do rachunku zmarłej ubezpieczonej.
/pismo k. 99 akt ZUS/
(...) B. (...) w A. pismem z 13.12.2023 r. poinformował ZUS, że po zwolnieniu z tajemnicy bankowej postanowieniem Sądu, udostępni Zakładowi dane osobowe pełnomocnika ustanowionego do rachunku bankowego H. B., który w okresie od lutego 2019 r. do sierpnia 2020 r. za pomocą wydanej dla niego imiennej karty płatniczej dokonał wypłaty środków pieniężnych z rachunku.
/pismo k. 101 akt ZUS/
(...) B. (...) w A. pismem z 20.12.2023 r. poinformował ZUS, że w wyniku podjętych czynności sprawdzających otrzymano poprawną informację zwrotną, że dla H. B. w bazie PESEL nie wpisano daty zgonu, co dla Banku oznacza, że ww. żyje.
/pismo k. 102 akt ZUS/
ZUS poinformował pismem z 25.01.2024 r. (...) B. (...) w A., że w listopadzie 2023 r. w trakcie weryfikacji uprawnień H. B. do świadczenia uzyskano informację z S. V. o nr (...).0, z której wynika, że wymieniona zmarła na terytorium Holandii w dniu 31.01.2019 r.
/pismo k. 108 akt ZUS, informacja z holenderskiej instytucji ubezpieczeniowej k. 24-27/
(...) B. (...) w A. nie dokonał zwrotu nienależnie wypłaconego świadczenia - w związku z czym ZUS I Oddział w Ł. wydał zaskarżoną decyzję z 18.04.2024 r. (sprostowaną postanowieniem z 28.05.2024 r.), w której stwierdził, że (...) B. (...) w A. pobrał nienależne świadczenie za okres od 1.02.2019 r. do 31.08.2020 r. w kwocie 101 633,46 zł w postaci emerytury, dodatku pielęgnacyjnego, dodatku dla stulatka, jednorazowego świadczenia pieniężnego oraz dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego wypłaconego H. B. i zobowiązał (...) B. (...) w A. do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia w kwocie 101 633,46 zł.
/pismo (...) B. (...) k. 109 akt ZUS, decyzja k. 112 akt ZUS, postanowienie k. 117 akt ZUS/
Powyższy stan faktyczny został odtworzony na podstawie powołanych dokumentów, których autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron, a i Sąd nie znalazł z urzędu powodów by to czynić.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie jest niezasadne.
Zgodnie z art. 138 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251 ze zm.) osoba, która nienależnie pobrała świadczenie, jest obowiązana do jego zwrotu, przy czym za nienależnie pobrane świadczenie uważa się:
1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania;
2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenia;
3) świadczenia uważa się również świadczenia wypłacone z przyczyn niezależnych od organu rentowego osobie innej niż wskazana w decyzji tego organu.
Jak wynika zaś z art. 138a ustawy emerytalnej, podmiot prowadzący rachunek płatniczy oraz bank i spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa prowadzące rachunek inny niż płatniczy, a także wydawca instrumentu płatniczego są obowiązani zwrócić Zakładowi kwoty świadczeń przekazane na ten rachunek albo instrument płatniczy, za miesiące następujące po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć świadczeniobiorcy; przepis art. 144 ust. 1 stosuje się odpowiednio.
Powyższe oznacza, że na banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej ciąży obowiązek zwrotu świadczenia, mającego charakter pobranego nienależnie, za miesiące przypadające po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć świadczeniobiorcy, a wpłaconego przez organ rentowy na rachunek bankowy świadczeniobiorcy prowadzony indywidualnie dla niego.
W świetle art. 138a ustawy o emeryturach i rentach z FUS brak winy organu w przekazaniu świadczeń na rachunek nie jest przesłanką zwrotu kwot tych świadczeń za miesiące następujące pod miesiącu, w którym nastąpiła śmierć świadczeniobiorcy. Przepis ten w istocie reguluje sytuację, w której nie ma osoby zobowiązanej do zwrotu świadczenia mającego charakter pobranego nienależnie, a wpłaconego przez organ rentowy na rachunek bankowy świadczeniobiorcy. Założeniem tej regulacji jest umożliwienie organom rentowym odzyskania świadczeń wypłaconych mimo ustania do nich prawa, a w szczególności wykluczenie sytuacji, w której podmiot prowadzący rachunek pokrywałby z kwot nienależnych świadczeń obciążenia figurujące na rachunku lub wypłacał je osobom nieuprawnionym.
Ww. przepis art. 138a ustawy emerytalnej zawiera bezwzględne zobowiązanie banku czy spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej do zwrotu Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych kwoty świadczeń przekazanych na rachunek za miesiące następujące po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć świadczeniobiorcy, nie ustanawiając w tym zakresie żadnych ograniczeń czy wyjątków.
Ten obowiązek, wynikający ze wskazanej regulacji, ma na celu umożliwienie organowi rentowemu odzyskanie świadczeń, które zostały wypłacone, pomimo ustania do nich prawa, a nie ma podstaw, aby uznać, że pobrała je jakakolwiek osoba, która zobowiązana byłaby do ich zwrotu w myśl zasad wynikających z art. 138 ustawy emerytalnej (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2006 r., II UZP 7/06). Podobne stanowisko zajął także Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 3 marca 2016 r. (sygn. akt III AUa 1679/15).
Jak stanowi przepis art. 55 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. z 2015 r. poz. 158), w przypadku śmierci posiadacza rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej bank jest obowiązany wypłacić z tych rachunków kwotę równą wpłatom na rachunek, jakich dokonał organ wypłacający świadczenie z ubezpieczenia, które nie przysługiwały za okres po śmierci posiadacza rachunku, wskazaną we wniosku organu wypłacającego to świadczenie lub uposażenie, skierowanym do banku wraz z podaniem numerów rachunków, na które dokonano wpłat.
W orzecznictwie sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego przyjmuje się, że art. 138a ustawy emerytalnej stanowi jedynie podstawę do wydania przez organ rentowy, w przypadku odmowy dobrowolnej wpłaty przez bank, decyzji obciążającej bank zwrotem świadczenia wpłaconego na rachunek bankowy po śmierci jego posiadacza oraz otwiera drogę postępowania egzekucyjnego w administracji, natomiast podstawą obowiązków banku jest art. 55 ust. 1 pkt 2 Prawa bankowego (uchwały Sądu Najwyższego: z dnia 13 czerwca 2006 r., II UZP 7/06; z dnia 6 maja 2009 r., II UZP 2/09; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2012 r., I UK 327/11).
Jak wynika z art. 101 pkt 2 ustawy emerytalnej, prawo do świadczeń ustaje ze śmiercią osoby uprawnionej. W sytuacji H. B. nastąpiło to od 31.01.2019 r., zaś wypłacone na wskazany rachunek w odwołującym się Banku świadczenia za okres od 1.02.2019 r. do 31.08.2020 r. były świadczeniami nienależnymi.
Na podstawie art. 55 ust. 3 ustawy Prawo bankowe oraz art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2065 j.t. ze zm.) odpowiednio - bank i spółdzielcza kasa oszczędnościowo - kredytowa mogą zwolnić się z tego obowiązku, przy spełnieniu określonych przesłanek.
Zgodnie z art. 55 ust. 3 Prawa bankowego, bank jest zwolniony od wypłaty pełnej lub częściowej kwoty, o której mowa w ust. 1 pkt 2, jeżeli przed otrzymaniem wniosku organu wypłacającego świadczenie lub uposażenie dokonał z tych rachunków wypłat innym uprawnionym osobom, które to wypłaty nie pozwalają zrealizować wniosku w całości lub części, oraz w terminie 30 dni od otrzymania wniosku poinformuje o tym ten organ, wraz ze wskazaniem osób, które pobrały wypłaty.
W uchwale z dnia 6 maja 2009 r. (sygn. akt II UZP 2/09) Sąd Najwyższy stwierdził, że bank może zwolnić się od obowiązku zwrotu pełnej lub częściowej kwoty, o której mowa w art. 55 ust. 1 pkt 2 , jeżeli zgodnie z art. 55 ust. 3 Prawa bankowego spełnione zostaną łącznie dwie przesłanki: 1. przed otrzymaniem wniosku dokonał z tych rachunków wypłat "innym uprawnionym osobom", które to wypłaty nie pozwalają zrealizować wniosku w całości lub części, 2. w terminie 30 dni od otrzymania wniosku poinformuje o tym ten organ, wraz ze wskazaniem osób, które pobrały wypłaty. Co więcej, przepis regulujący przesłanki zwolnienia banku od odpowiedzialności musi być interpretowany ściśle. Jednocześnie, zdaniem Sądu Najwyższego, wypłata dokonana po śmierci posiadacza karty przez osobę posługującą się tą kartą i kodem (...) nie może być kwalifikowana jako wypłata innym "uprawnionym" osobom, w rozumieniu art. 55 ust. 3 Prawa bankowego. Oznacza to, że w tej sytuacji bank nie może zwolnić się z odpowiedzialności i jest zobowiązany do zwrotu świadczeń wpłaconych na rachunek po śmierci świadczeniobiorcy. W ocenie Sądu Najwyższego bez znaczenia pozostaje więc okoliczność, że bank nie ma możliwości wskazania osoby, która dokonała wypłat. Na tej podstawie Sąd Najwyższy stwierdził, że uniemożliwia to spełnienia drugiej przesłanki z art. 55 ust. 3 Prawa bankowego, tj. wskazania osób, które pobrały wypłaty.
Do kwestii zwolnienia banku z obowiązku zwrotu wpłaconego świadczenia z ubezpieczenia lub zabezpieczenia społecznego z rachunku bankowego zmarłego posiadacza odniósł się także Sąd Apelacyjny w Gdańsku (wyrok z dnia 13 czerwca 2012 r., sygn. akt III AUa 79/12), wskazując, że do zwolnienia banku z obowiązku zwrotu wpłaconego świadczenia niezbędne jest wskazanie osoby, której dokonano wypłaty z rachunku zmarłego posiadacza rachunku przed otrzymaniem wniosku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o jego zwrot. Jeśli bank taką osobę wskazał imiennie, informując, że wypłaty świadczenia emerytalnego przekazanego przez organ rentowy na rachunek zmarłego ubezpieczonego świadczenia emerytalnego dokonała osoba upoważniona w drodze pełnomocnictwa ogólnego, to tym samym zwolnił się od obowiązku zwrotu kwoty, o której mowa w art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 ze zm.), albowiem kumulatywnie spełnił wszystkie przesłanki wskazane w powołanym wyżej przepisie. Zdaniem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, jeśli bank wskazuje organowi rentowemu imiennie osobę uprawnioną, która przy pomocy własnej karty bankomatowej, przed uzyskaniem przez bank informacji na temat śmierci posiadacza rachunku, dokonała wypłaty środków zgromadzonych na koncie zmarłego ubezpieczonego, to tym samym przepis art. 138a ustawy emerytalnej nie będzie miał do niego zastosowania.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd Okręgowy stwierdził, że pozwany organ rentowy słusznie obciążył odwołujący się (...) B. (...) obowiązkiem zwrotu kwoty 101 633,46 zł tytułem świadczenia rentowego za okres od 1.02.2019 r. do 31.08.2020 r. przekazanej na rachunek bankowy ubezpieczonej H. B..
Z ugruntowanego i zaprezentowanego wyżej poglądu w orzecznictwie wynika, że do zwolnienia banku z obowiązku zwrotu wpłaconego świadczenia niezbędne jest wskazanie osoby, której dokonano wypłaty z rachunku zmarłego posiadacza rachunku przed otrzymaniem wniosku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o jego zwrot. Jeśli bank taką osobę wskazał imiennie, informując, że wypłaty świadczenia emerytalnego przekazanego przez organ rentowy na rachunek zmarłego ubezpieczonego świadczenia emerytalnego dokonała osoba upoważniona w drodze pełnomocnictwa ogólnego, to tym samym zwolnił się od obowiązku zwrotu kwoty. Z kolei w niniejszym postępowaniu odwołujący się Bank (reprezentowany przez pełnomocnika profesjonalnego będącego adwokatem) nie udowodnił, aby zaistniały przesłanki wymienione w art. 55 ustawy Prawo bankowe, zwalniające go z wypłaty na rzecz pozwanego objętej sporem kwoty, tj. przed otrzymaniem wniosku organu rentowego o zwrot należności nie wskazał imiennie osoby, której dokonywano wypłaty z rachunku zmarłej. Zdaniem Sądu wnioskodawca ograniczył się do poinformowania organu rentowego o braku środków na rachunku ubezpieczonej i że wypłaty z rachunku nastąpiły przed pozyskaniem informacji przez Bank o zgonie właściciela rachunku. Dodano również, że środki były wypłacane regularnie przy użyciu karty płatniczej /k. 101 akt ZUS/ Z przedstawionych przez bank informacji nie wynika, kto faktycznie dokonywał wypłat z tego rachunku.
Sąd Okręgowy odnosząc się do zarzutu odwołującego się Banku co do opieszałości ze strony organu w zakresie poinformowania o konieczności zwrotu spornej kwoty na rzecz organu, zważył, że z akt sprawy wynika jednoznacznie, iż o śmierci ubezpieczonej organ rentowy dowiedział się w związku z wpływem w dniu 29.07.2020 r. pisma E. N., która podała, że ubezpieczona zmarła 31.01.2019 r. w Holandii i że istnieje przypuszczenie, że osoba która się nią opiekowała pobiera jej emeryturę do chwili obecnej /k. 92 akt ZUS/. Natomiast pismem z dnia 13.11.2023 r. pozwany organ rentowy wystąpił do odwołującego się Banku o zwrot kwoty 101 633,46 zł za okres od 1.02.2019 r. do 31.08.2020 r. przekazanej na wskazany rachunek bankowy prowadzony dla H. B..
Wskazać należy, że potwierdzenie śmierci osoby ubezpieczonej przez zagraniczną instytucję ubezpieczeniową jest dokumentem urzędowym potwierdzającym zgon i nie wymaga dodatkowo sporządzenia aktu zgonu przez Urząd Stanu Cywilnego. Takie potwierdzenie śmierci ubezpieczonej H. B. wynika z informacji z S. V. o nr (...).0, w której podano, że wyżej wymieniona zmarła na terytorium Holandii w dniu 31.01.2019 r.
Sąd zważył, że świadczenia wypłacone przez organ rentowy za miesiące przypadające po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć świadczeniobiorcy, mają charakter wypłaconych nienależnie i jeżeli tego rodzaju świadczenie wypłacono osobie trzeciej, to zastosowanie znajduje art. 138 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z którym za nienależnie pobrane świadczenia w rozumieniu art. 138 ust. 1 uważa się również wypłacone z przyczyn niezależnych od organu rentowego innej osobie niż wskazana w decyzji tego organu. Do zwrotu takich świadczeń jest wówczas zobowiązana osoba, która je pobrała. Wskazać należy, że z art. 138a ustawy emerytalnej wynika, że bank nie zwraca stricte „nienależnie pobranych świadczeń” lecz konkretną kwotę świadczeń bezpodstawnie przekazanych na rachunek za miesiąc następujący po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć uprawnionego.
Sąd Okręgowy uznał, że w analizowanej sprawie odwołujący się nie zwolnił się z obowiązku wypłaty kwoty, o której mowa w art. 55 ust. 1 ustawy Prawo bankowe. W przepisanym terminie odwołujący się Bank nie zawiadomił pozwanego o braku możliwości wypłaty żądanej kwoty, nie wskazał imiennie uprawnionej osoby, która ich dokonała za pomocą własnej karty płatniczej i przed uzyskaniem przez bank informacji o zgonie posiadacza rachunku.
Należy też wskazać, jak trafnie stwierdził Sąd Najwyższy, że odrębnym problemem, wykraczającym poza zakres przedstawionego do rozstrzygnięcia zagadnienia jest ewentualna odpowiedzialność karna osoby dokonującej wypłat oraz możliwość dochodzenia przez bank odszkodowania za zwrot kwot zwróconych organowi rentowemu (cytowana wyżej uchwała SN z 6 maja 2009 r., sygn. akt II UZP 2/09).
Wbrew argumentacji strony skarżącej w n/n sprawie brak jest podstaw do odwoływania się do stosowania przepisów prawa cywilnego do oceny wymagalności czy przedawnienia. Obowiązek ten nie ma charakteru odszkodowawczego, nie wynika z deliktu ani z kontraktu, lecz wyłącznie z mocy ww. przepisu (por. wyrok Sądu Najwyższego z 16 grudnia 2008 r., I UK 154/08, OSNP 2010/11-12/148). Stąd też argumentacja odwołującego powołująca się na przedawnienie z art. 118 k.c. nie mogła odnieść zamierzonego skutku.
Mając powyższe na uwadze, na zasadzie art. 477 (14) § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy w punkcie 1 sentencji wyroku oddalił odwołanie, nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia.
W punkcie 2 sentencji wyroku Sąd orzekł o kosztach zastępstwa procesowego ustalając je w wysokości 180 zł i zasądzając wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik sporu, na podstawie art. 98 § 1 i § 1 [1] KPC, art. 99 KPC oraz na podstawie § 9 ust. § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265 j.t.).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Jacek Chrostek
Data wytworzenia informacji: