Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 lipca 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ponownie ustalił kapitał początkowy dla M. P. na dzień
1.01.1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1885,18 zł, ustaloną w decyzji z dnia 9 sierpnia 2019 roku. Okresy składkowe przyjęto w ilości 25 lat, 1 miesiąc i 16 dni, tj. 301 miesięcy, a nieskładkowe w ilości 1 miesiąca i 27 dni, czyli 1 miesiąca. Współczynnik proporcjonalny do – osiągniętego do 31.12.1998 r. – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wynosi 72,52 %. Zakład wyjaśnił, że współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł.

Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wynosi 173 131,42 zł.

(decyzja – k. 5-6 akt ZUS 21000/0648000/2023-SER-1)

Decyzją z 27 lipca 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 5 lipca 2023 roku na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 roku, poz. 1251) przyznał M. P. emeryturę od dnia 1 lipca 2023 roku, czyli od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wyplata emerytury. Podstawa obliczenia emerytury podlega pomniejszeniu o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur, w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia na dzień zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty emerytury, tj. na dzień 5 lipca 2023 roku

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 645905,43 zł,

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 1092963,51 zł,

- suma kwot pobranych emerytur wynosi 259231,25 zł,

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 209,30 m-cy.

- wyliczona kwota emerytury wynosi 7069,46 zł.

Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej:

( (...),43 + (...),51) - (...),25 / 209,30 = 7069,46 zł.

Wysokość świadczenia wyniosła 7069,46 złotych (do wypłaty 5885,21 złotych). Organ wskazał, że wcześniejsza emerytura wypłacana wnioskodawcy zostaje zawieszona jako mniej korzystna.

(decyzja – k. 7 akt ZUS 21000/0648000/2023-SER-1)

Odwołanie od powyższych decyzji w dniu 28 sierpnia 2023 roku złożył M. P., wnosząc o ich zmianę przy uwzględnieniu wszystkich okresów składkowych poprzez ustalenie jego kapitału początkowego zgodnie z decyzją z dnia 9 sierpnia 2019 roku. Odwołujący podnióśł, że w decyzji ustalającej kapitał początkowy z dnia 9 sierpnia 2019 roku wskazanych jest 348 miesięcy okresu składkowego i wartość kapitału początkowego wynosi 193 184,97 złotych, natomiast w decyzji z dnia 27 lipca 2023 roku wskazanych jest 301 miesięcy okresu składkowego i wartość kapitału wynosi 173 131,42 złotych.

(odwołanie k. 3 i k.3 akt VIII U 1471/23)

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie, podtrzymując argumentację wskazaną w zaskarżonych decyzjach. Dodatkowo organ rentowy podniósł, że w dniu 26 lipca 2019 roku wnioskodawca złożył wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury na podstawie art.184 ustawy emerytalnej, tj. po osiągnięciu 60 roku życia z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych. W związku z tym, w dniu 9 sierpnia 2019 roku wydano prawomocną decyzję o ponownym ustaleniu kapitału początkowego – w oparciu o treść art.185 powołanej ustawy – do obliczenia którego przyjęto 25 lat, 1 miesiąc i 16 dni okresów składkowych oraz 1 miesiąc i 27 dni okresów nieskładkowych oraz dodatkowo 3 lata i 11 miesięcy okresu dodanego, traktowanego jako okres składkowy. Dodano 3 lata i 11 miesięcy z uwagi na fakt, że wnioskodawca przeszedł na emeryturę wcześniejszą w wieku 61 lat i 1 miesiąca (wiek z art.184) i taki okres brakował mu do pełnego wieku emerytalnego 65 lat (art.24). Zaskarżoną decyzją z dnia 26 lipca 2023 roku ustalono wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku, przyjmując 25 lat, 1 miesiąc i 16 dni okresów składkowych oraz 1 miesiąc i 27 dni okresów nieskładkowych i nie zastosowano już tzw. okresu dodanego wynoszącego 3 lata i 11 miesięcy z uwagi na to, że przy wniosku o emeryturę na podstawie art.24 ustawy emerytalnej nie ma zastosowania art.185 ustawy. Organ rentowy podniósł, że pomimo wyłączenia tzw. okresu dodanego obliczona emerytura jest korzystniejsza dla wnioskodawcy, gdyż kapitał początkowy podlegał waloryzacji do miesiąca złożenia wniosku o emeryturę na podstawie art.24 ustawy, tj. do lipca 2023 roku (nie zaś do lipca 2019 roku) i taka sama sytuacja miała miejsce przy waloryzacji składek. Zastosowano także średnie dalsze trwanie życia obowiązujące w lipcu 2023 roku, a więc korzystniejsze niż w 2019 roku (209,30 miesiąca niż 248,70 miesiąca).

(odpowiedź na odwołanie k. 5, k.4 akt VIII U 1471/23 )

Postanowieniem z dnia 6 września 2023 roku Sąd połączył sprawę o sygn. akt VIII U 1471/23 ze sprawą VIII U 1470/23 i postanowił o rozpoznaniu spraw pod sygn. akt VIII U 1470/23.

(postanowienie k. 6 akt VIII U 1471/23 )

Na rozprawie w dniu 14 lutego 2024 roku wnioskodawca poparł odwołania, pełnomocnik ZUS wniósł o ich oddalenie.

( stanowiska procesowe stron protokół z rozprawy z dnia 14 lutego 2024 roku 00:00:43-00:21:36 – płyta CD k. 18 )

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca M. P. urodził się (...).

(okoliczność niesporna)

Decyzją z dnia 29 czerwca 2007 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustalił kapitał początkowy dla M. P. na dzień 1.01.1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1885,18 zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od
1 stycznia 1989 roku do 31 grudnia 1998 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 154,41 %. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wynoszącego 154,41 % przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową (154,41 % x 1220,89 zł = 1885,18 zł). Okresy składkowe przyjęto w ilości 24 lata 11 miesięcy i 29 dni, tj. 299 miesięcy, a nieskładkowe w ilości 1 miesiąca i 27 dni, czyli 1 miesiąca. Współczynnik proporcjonalny do – osiągniętego do 31.12.1998 r. – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wynosi 72,52 %. Zakład wyjaśnił, że współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł.

Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wynosi 172 013,27 zł.

(decyzja – k. 21-23 akt ZUS dotyczące kapitału początkowego)

Kolejną decyzją z dnia 13 sierpnia 2007 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych po otrzymaniu nowych dowodów ponownie ustalił kapitał początkowy dla M. P. na dzień 1.01.1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1885,18 zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od 1 stycznia 1989 roku do 31 grudnia 1998 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 154,41 %. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wynoszącego 154,41 % przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową (154,41 % x 1220,89 zł = 1885,18 zł). Okresy składkowe przyjęto w ilości 25 lat 1 miesiąc i 16 dni, tj. 301 miesięcy, a nieskładkowe w ilości 1 miesiąca i 27 dni, czyli 1 miesiąca. Współczynnik proporcjonalny do – osiągniętego do 31.12.1998 r. – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wynosi 72,52 %. Zakład wyjaśnił, że współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł.

Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wynosi 172 880,62 zł.

(decyzja – k. 36-37 akt ZUS dotyczące kapitału początkowego)

W dniu 26 lipca 2019 roku wnioskodawca złożył wniosek o wcześniejszą emeryturę.

(wniosek k. 1-6 akt ZUS 210000/0477261/2019)

Decyzją z dnia 9 sierpnia 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 26 lipca 2019 roku na podstawie ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ponownie ustalił kapitał początkowy dla M. P. na dzień 1.01.1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1885,18 zł, ustaloną w decyzji z dnia 13 sierpnia 2007 roku. Okresy składkowe przyjęto w ilości 25 lat, 1 miesiąc i 16 dni, okres dodany – 3 lata, 11 miesięcy, tj. 47 miesięcy. Łączny okres składkowy przyjęty do obliczenia kapitału początkowego wyniósł 29 lat, 0 miesięcy, 16 dni, tj.348 miesięcy. Natomiast okresy nieskładkowe przyjęto w ilości 1 miesiąca i 27 dni, czyli 1 miesiąca. Współczynnik proporcjonalny do – osiągniętego do 31.12.1998 r. – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wynosi 72,52 %. Zakład wyjaśnił, że współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł.

Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wynosi 193 184,97 zł.

(decyzja – k. 51-53 akt ZUS dotyczące kapitału początkowego)

Decyzją z dnia 9 sierpnia 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 26 lipca 2019 roku na podstawie ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał M. P. emeryturę od dnia 1 lipca 2019 roku, czyli od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, którą ustalono na dzień złożenia wniosku o emeryturę.

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 430605,04 zł,

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 834274,51 zł,

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 250,20 m-cy,

- wyliczona kwota emerytury wynosi 5055,47 zł.

Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej:

( (...),04 + (...),51) / 250,20 = 5055,47 zł.

Wysokość świadczenia wyniosła 5055,47 złotych. Organ wskazał, że decyzja ma charakter zaliczkowy.

(decyzja – k. 17-19 akt ZUS 210000/0477261/2019)

Decyzją z dnia 2 października 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 26 września 2019 roku na podstawie ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustalił wysokość emerytury M. P. i podjął jej wypłatę od dnia 1 września 2019 roku, czyli od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, którą ustalono na dzień złożenia wniosku o podjęcie wypłaty emerytury, tj. na dzień 26 września 2019 roku.

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 433872,28 zł,

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 834274,51 zł,

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 248,70 m-cy,

- wyliczona kwota emerytury wynosi 5099,10 zł.

Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej:

( (...),28 + (...),51) / 248,70 = 5099,10 zł.

Wysokość świadczenia wyniosła 5099,10 złotych, wysokość świadczenia do wypłaty 4212,18 zł.

(decyzja – k. 27-29 akt ZUS 210000/0477261/2019)

W dniu 5 lipca 2023 roku wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę z racji ukończenia odpowiedniego wieku.

(wniosek k. 1-6 akt ZUS 21000/0648000/2023-SER-1)

Zaskarżoną decyzją z dnia 26 lipca 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 roku, poz. 887) ponownie ustalił kapitał początkowy dla M. P. na dzień 1.01.1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1885,18 zł, ustaloną w decyzji z dnia 9 sierpnia 2019 roku. Okresy składkowe przyjęto w ilości 25 lat, 1 miesiąc i 16 dni, tj. 301 miesięcy, a nieskładkowe w ilości 1 miesiąca i 27 dni, czyli 1 miesiąca. Współczynnik proporcjonalny do – osiągniętego do 31.12.1998 r. – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wynosi 72,52 %. Zakład wyjaśnił, że współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł.

Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wynosi 173 131,42 zł.

(decyzja – k. 5-6 akt ZUS 21000/0648000/2023-SER-1)

Zaskarżoną decyzją z 27 lipca 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 5 lipca 2023 roku na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 roku, poz. 1251) przyznał M. P. emeryturę od dnia 1 lipca 2023 roku, czyli od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wyplata emerytury. Podstawa obliczenia emerytury podlega pomniejszeniu o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur, w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia na dzień zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty emerytury, tj. na dzień 5 lipca 2023 roku

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 645905,43 zł

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 1092963,51 zł

- suma kwot pobranych emerytur wynosi 259231,25 zł,

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 209,30 m-cy,

- wyliczona kwota emerytury wynosi 7069,46 zł.

Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej:

( (...),43 + (...),51) - (...),25 / 209,30 = 7069,46 zł.

Wysokość świadczenia wyniosła 7069,46 złotych (do wypłaty 5885,21 złotych). Organ wskazał, że wcześniejsza emerytura wypłacana wnioskodawcy zostaje zawieszona jako mniej korzystna.

(decyzja – k. 7 akt ZUS 21000/0648000/2023-SER-1)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił przede wszystkim na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach rentowych oraz dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania podlegają oddaleniu.

Na wstępie wskazać należy, że zgodnie z art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251), zwanej dalej ustawą emerytalną, emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 ustawy przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183 ustawy. Z kolei z art. 25 ust. 1 ustawy emerytalnej wynika, że podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zaewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Kapitał początkowy, stanowiący jeden ze składników decydujących o wysokości podstawy obliczenia emerytury z art. 26 ustawy emerytalnej - zgodnie z treścią art. 173 ust. 1 tejże ustawy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ww. ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek. Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art. 174 ustawy, pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia, ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy dla osób w wieku 62 lat (art. 173 ust. 2). Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy (art. 173 ust. 3). W myśl art. 174 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1. okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2. okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3. okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2 (art. 174 ust. 2).

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r. (art. 174 ust. 3).

Szczególną regulację dotyczącą kapitału początkowego zawiera art. 185 ust. 1 ustawy emerytalnej, który przewiduje, że przy ustalaniu wysokości emerytury dla osób nabywających prawo do emerytury w wieku określonym w art. 184, kapitał początkowy podlega przeliczeniu poprzez dodanie do okresów składkowych okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym, o którym mowa w art. 24, a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę. Do przeliczonego kapitału początkowego stosuje się przepisy art. 173 ust. 3-6.

Zacytowany przepis dotyczy kwestii przeliczania kapitału początkowego w przypadku ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r., takich którzy nabywają prawo do emerytury w wieku określonym w art. 184, tj. w wieku, w którym przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 (zatrudnienie w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze), w art. 33 (ubezpieczenie z tytułu działalności twórczej lub artystycznej), w art. 39 (praca górnicza) i art. 40 (emerytura kolejowa) ustawy emerytalnej. W takim przypadku przeliczenie kapitału początkowego polega na dodaniu do okresów składkowych okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym, o jakim mowa w art. 24 ustawy emerytalnej a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę. W wyniku tej operacji dochodzi do zwiększenia kapitału początkowego, przy czym nie można zapominać, że takie uzupełnienie przewidziane w art. 185 ust. 1 ustawy traktowane jest jako "fikcyjny" okres składkowy . Faktycznie nie jest to udowodniony, rzeczywiście przebyty przez ubezpieczonego okres składkowy.

W niniejszej sprawie wnioskodawca wnosił o ustalenie wysokości kapitału początkowego i jego emerytury zgodnie z decyzją z dnia 9 sierpnia 2019 roku, która dotyczyła ponownego ustalenia kapitału początkowego. Decyzja ta poprzedzała wydanie decyzji o przyznaniu ubezpieczonemu prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, a zatem kapitał początkowy został ustalony zgodnie z art. 185 wyżej wymienionej ustawy.

W przedmiotowej sprawie organ rentowy, wyliczając wysokość wcześniejszej emerytury ubezpieczonego i w związku z tym kapitał początkowy, zastosował ww. przepis art. 185 ustawy emerytalnej. Nie uczynił tego natomiast, przyznając M. P. prawo do emerytury powszechnej. Ubezpieczony z tym się nie zgodził, wskazując na bezprawne zaniżenie przez ZUS kapitału początkowego, a następnie emerytury powszechnej.

Sąd nie podzielił wskazanego stanowiska ubezpieczonego, gdyż cytowane przepisy w przypadku ubezpieczonego zostały prawidłowo zastosowane przez organ rentowy. W decyzji z dnia 9 sierpnia 2019 roku wydanej w związku z wnioskiem ubezpieczonego o przyznanie emerytury, ZUS uwzględnił 348 miesiące okresów składkowych w tym 47 miesięcy okresu składkowego dodanego, inaczej zwanego „fikcyjnym” okresem składkowym, i 1 miesiąc okresów nieskładkowych, zaś wysokość kapitału początkowego została ustalona na dzień 1 stycznia 1999 r. w kwocie 193.184,97 zł.

Przyjęta wartość kapitału początkowego z decyzji z dnia 9 sierpnia 2019 roku mogła być zastosowana wyłącznie na potrzeby obliczenia emerytury wcześniejszej. W momencie zaś, gdy ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę powszechną, to organ rentowy przyznając mu prawo do tego świadczenia i obliczając jego wysokość na podstawie art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, nie mógł zastosować art. 185 ustawy emerytalnej. W związku z tym zasadnie z urzędu ponownie ustalił wartość kapitału początkowego w kwocie 173.131,42 zł, pomijając fikcyjne okresy składkowe wcześniej uwzględnione. Innymi słowy, w wyniku przejścia ubezpieczonego na emeryturę w wieku powszechnym, organ rentowy pominął przy wyliczeniu okresów składkowych 47 miesiące stanowiące różnicę pomiędzy wiekiem emerytalnym 65 lat a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę. Do wyliczenia kapitału początkowego nie uwzględnił więc art. 185 ustawy emerytalnej, co było zasadne, gdyż już wykładnia literalna tego przepisu nie pozostawia wątpliwości, iż dotyczy on jedynie emerytur przyznawanych w wieku określonym w art. 184 ww. ustawy, tj. m.in. emerytur w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach. W przepisie tym nie wskazano na inny rodzaj świadczeń emerytalnych, w tym emerytury z art. 26 ustawy emerytalnej, co w konsekwencji sprawia, że przepisu tego nie można było zastosować wydając zaskarżone decyzje.

Zaprezentowane stanowisko dotyczące wykładni art. 185 ustawy emerytalnej i braku możliwości jego zastosowania przy obliczaniu innych świadczeń niż wcześniejsza emerytura, znalazło odzwierciedlenie w orzecznictwie sądów powszechnych, a w szczególności w wyrokach Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 30 września 2014 r. (III AUa 605/14) oraz z dnia 5 czerwca 2014 r. (III AUa 50/14), jak również w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7 listopada 2018 r. (III AUa 15/18), gdzie wprost wskazano, że „przepis art. 185 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie znajduje zastosowania do emerytury przyznawanej na podstawie art. 24 tej ustawy, gdyż prawo do tego świadczenia przysługuje wyłącznie po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. Nie istnieje zatem możliwość powiększenia wymiaru okresów składkowych przyjętych do ponownego ustalenia wysokości kapitału początkowego o okres stanowiący różnicę pomiędzy powszechnym wiekiem emerytalnym a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę.”.

Mając na uwadze powyższe Sąd oddalił odwołanie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc.

D.J.