Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 sierpnia 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych - (...) Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 11 sierpnia 2023 r. odmówił P. Z. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 14 marca 2022 r.

W uzasadnieniu organ wyjaśnił, iż uznał zdarzenie z dnia 14 marca 2022 r. za wypadek przy pracy, ale odmawia przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, ponieważ z protokołu wypadku wynika, iż w dniu 14 marca 2022 r. ubezpieczony obsługiwał ciągnik siodłowy służący do przewozu drobiu i w związku z otrzymaniem informacji, że główna droga jest zablokowana ubezpieczony postanowił wykorzystać tzw. „objazd”, w trakcie jazdy wykonując na skrzyżowaniu manewr skrętu w prawo naczepa zjechała na mokre, miękkie pobocze i zsunęła się do rowu wraz z całym zestawem samochodowym, za zaistniałe wykroczenie P. Z. został przez policję ukarany mandatem karnym.

W ocenie Zakładu wnioskodawca jako zawodowy kierowca powinien przewidzieć skutki swojego postępowania. Ponieważ wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowiu spowodowane wskutek rażącego niedbalstwa organ postanowił odmówić przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

(decyzja – k. 57 pliku II akt ZUS)

Odwołanie od przedmiotowej decyzji wniósł P. Z., zaskarżając ją w całości. Zaskarżonej decyzji zarzucił:



naruszenie art. 6 ust. 1 pkt 6 i art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w związku z wypadkiem przy pracy poprzez odmowę renty przy spełnieniu warunków wynikających z art. 6 cyt. ustawy;



naruszenie art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych przed odmowę prawa do renty przez naruszenie przepisów ochrony życia i zdrowia wskutek rażącego niedbalstwa. ZUS uznał, iż wyłączną przyczyną wypadku było zachowanie ubezpieczonego, ponieważ został ukarany mandatem karnym;



naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów z dokumentów na podstawie których organ uznał, że wyłączną winę za wypadek ponosi wnioskodawca, ponieważ naruszył przepisy i został ukarany mandatem. Natomiast dowód w postaci protokołu powypadkowego w którym zespół powypadkowy nie stwierdził, że wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przepisów ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez umyślne lub wskutek rażącego niedbalstwa organ podatkowy pominął.

W konsekwencji ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji organu rentowego w całości i przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem pry pracy począwszy od dnia 11 sierpnia 2023 r. tj. od dnia w którym zgłoszono wniosek o przyznanie renty, ewentualnie – o zmianę decyzji i przyznanie renty z tytułu ogólnego stanu zdrowia – niezdolności do pracy, a także o zasądzenie od organu na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

(odwołanie – k. 3-7)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wywodząc jak w zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie – k. 9-9 verte)

Na rozprawie w dniu 29 października 2024 r. wnioskodawca poparł odwołanie, natomiast pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania. (stanowiska końcowe stron na rozprawie z dnia 29 października 2024 r. e-protokół (...):20:03-00:21:12 – koperta k. 53)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

P. Z. od 12 stycznia 2020 r. do 10 stycznia 2023 r. był zatrudniony w (...) spółce z o.o. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego i operatora wózka widłowego i z tego tytułu podlegał ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu wypadkowemu. (bezsporne, a nadto świadectwo pracy z dnia 24 stycznia 2023 r. – k. 43-44 pliku II akt ZUS, informacja z ZUS – k. 3 pliku III akt ZUS)

W dniu 14 marca 2022 r. ubezpieczony rozpoczął pracę o godz. 01:25. Wykonywał swoje rutynowe, zwykłe czynności zawodowe. Warunki pogodowe były sprzyjające. Tego dnia obsługiwał ciągnik siodłowy do przewozu drobiu. Wiózł ok. 8 tys. sztuk drobiu. Ciągnik z naczepą i towarem ważył około 40 t. Będąc w trasie ok. godziny 10:00 otrzymał informację od dyspozytora firmy (...) spółki z o.o. – M. M., że droga główna jest zablokowana. W związku z powyższym wnioskodawca postanowił wykorzystać tzw. „objazd”. Dojechał do skrzyżowania w kształcie litery (...). W trakcie jazdy na drodze lokalnej na wysokości miejscowości Huta (...) (woj. (...), powiat G.) wykonując na skrzyżowaniu manewr skrętu w prawo, naczepa zjechała na mokre, miękkie pobocze i zsunęła się do rowu wraz z całym zestawem samochodowym. (protokół nr (...)r. – k. 22-23 pliku (...) akt ZUS, zeznania wnioskodawcy na rozprawie z dnia 29 października 2024 r. e-protokół (...):18:22-00:20:03 – koperta k. 53 w zw. z wysłuchaniem informacyjnym na rozprawie z dnia 16 lipca 2024 r. e-protokół (...):02:25 - 00:17:52 – koperta k. 39)

Droga, którą jechał ubezpieczony nie była wyłączona z użytkowania dla samochodów ciężarowych. Ubezpieczony dojeżdżał do skrzyżowania z prędkością 7 km/h. Ubezpieczony nie przewidział, że samochód zapadnie się w pobocze, ponieważ jechał drogą asfaltową. Był to objazd. Droga była wąska. Pobocze to był bruk. Kury w samochodzie i naczepie zawsze sadowią się po prawej stronie, bo od lewej słyszą bardziej huk samochodów jadących z przeciwka. W związku z powyższym samochód i naczepa są zawsze lekko pochylone na prawo. (zeznania wnioskodawcy na rozprawie z dnia 29 października 2024 r. e-protokół (...):18:22-00:20:03 – koperta k. 53 w zw. z wysłuchaniem informacyjnym na rozprawie z dnia 16 lipca 2024 r. e-protokół (...):02:25-00:17:52 – koperta k. 39)

Zdarzenie miało miejsce na wiejskiej drodze. Pobocze było niestabilne, ponieważ nie było utwardzone, dalej było pole uprawne. Na wsiach, przy wąskich drogach nie ma dużego pobocza. Jest to bardziej ujeżdżona ziemia, która może ustąpić pod ciężarem takiego samochodu. (zeznania świadka T. D. na rozprawie z dnia 29 października 2024 r. e-protokół (...):03:18- 00:14:05 – koperta k. 53)

Przy aktywnej pomocy miejscowej ludności poszkodowanemu udało się wydostać na zewnątrz rozbitej kabiny. Następnie został odwieziony karetką do szpitala w K.. W szpitalu wykonano zabiegi operacyjne i podjęto decyzję o hospitalizacji. Ubezpieczony przebywał w szpitalu od 14 marca do 25 marca 2022 r. (protokół nr (...)r. – k. 22-23 pliku (...) akt ZUS)

W (...) Szpitalu (...) u ubezpieczonego rozpoznano złamanie dwukostkowe, wielodłamowe z podwichnięciem, złamanie podstawy V kości śródstopia prawego, stłuczenie i rany tłuczone głowy okolicy czołowej. (karta informacyjna z (...) Sp. z o.o. – k. 8 pliku VI akt ZUS)

Badanie wnioskodawcy na zawartość alkoholu we krwi dało wynik ujemny. (protokół badania trzeźwości – k. 5 dokumentacji nadesłanej przez Komendę Powiatową w G.).

Przybyli na miejsce wypadku funkcjonariusze Policji ocenili, że kierujący pojazdem P. Z. popełnił wykroczenie z art. 97 k.w. w związku z art. 19 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym. W konsekwencji nałożyli na kierującego grzywnę w wysokości 200,00 zł za popełnione wykroczenie z art. 97 k.w. Mandat został przyjęty przez ubezpieczonego. (notatka urzędowa – k. 11 dokumentacji nadesłanej przez Komendę Powiatową w G.)

Wnioskodawca zgodził się na przyjęcie mandatu, ponieważ kwota do zapłaty była niska. Nie był świadomy, że jego przyjęcie może mieć później znaczenie w sprawie o przyznanie mu prawa do renty z tytułu wypadku przy pracy. (zeznania wnioskodawcy na rozprawie z dnia 29 października 2024 r. e-protokół (...):18:22-00:20:03 – koperta k. 53 w zw. z wysłuchaniem informacyjnym na rozprawie z dnia 16 lipca 2024 r. e-protokół (...):02:25-00:17:52 – koperta k. 39)

Pracodawca ubezpieczonego sporządził protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, w którym stwierdził, że zdarzenie z dnia 14 marca 2022 r. jest wypadkiem przy pracy. W protokole wskazano również, że zdarzenie, któremu uległ wnioskodawca jest zdarzeniem nagłym, powodowanym przyczyną zewnętrzną i jest związane z pracą – wyczerpuje więc wymogi definicji wypadku przy pracy. Nie stwierdzono nieprzestrzegania przez pracodawcę przepisów prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy lub innych przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia. Nie stwierdzono, że wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez poszkodowanego pracownika przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Nie stwierdzono również u wnioskodawcy stanu nietrzeźwości albo użycia środków odurzających lub substancji psychotropowych przyczyniających się w znacznym stopniu do powstania wypadku przy pracy. (protokół nr (...)r. – k. 22-23 pliku (...) akt ZUS)

Wnioskodawca nie złożył uwag ani zastrzeżeń do opisanego protokołu. (protokół nr (...)r. – k. 22-23 pliku (...) akt ZUS)

Pracodawca wypłacał wnioskodawcy wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy. Wynosiło ono 100 %. Następnie ubezpieczony pobierał świadczenie rehabilitacyjne. (zeznania wnioskodawcy na rozprawie z dnia 29 października 2024 r. e-protokół (...):18:22-00:20:03 – koperta k. 53 w zw. z wysłuchaniem informacyjnym na rozprawie z dnia 16 lipca 2024 r. e-protokół (...):02:25-00:17:52 – koperta k. 39, decyzja z dnia 20 września 2022 r. – k. 10-11 pliku V akt ZUS, decyzja z dnia 22 grudnia 2022 r. – k. 16 verte-17 pliku V akt ZUS)

Decyzją z dnia 4 maja 2023 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 10 kwietnia 2023 r. do 6 września 2023 r. w wysokości 75% podstawy wymiaru. Jednocześnie Zakład odmówił wnioskodawcy prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za wskazany okres z funduszu wypadkowego, w wysokości 100% wymiaru. W ocenie organu ubezpieczony przyczynił się do zaistnienia wypadku z dnia 14 marca 2022 r. Wobec powyższego brak było podstaw do przyznania świadczenia rehabilitacyjnego z funduszu wypadkowego. (decyzja z dnia 4 maja 2023 r. – k. 34-35 pliku V akt ZUS)

W dniu 11 sierpnia 2023 r. ubezpieczony złożył do organu rentowego wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 14 marca 2022 r. (wniosek – k. 1-4 pliku II akt ZUS)

Decyzją z dnia 31 sierpnia 2023 r. organ rentowy odmówił P. Z. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 14 marca 2022 r. W ocenie Zakładu wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowiu spowodowane wskutek rażącego niedbalstwa. (decyzja – k. 57 pliku II akt ZUS)

W dniu 25 września 2023 r. P. Z. złożył do organu rentowego wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy. (wniosek z dnia 25 września 2023 r. – k. 1-3 verte pliku (...) akt ZUS)

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 15 listopada 2023 r. ubezpieczony został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do 30 listopada 2024 r. Jako datę powstania częściowej niezdolności do pracy wskazano 14 marca 2022 r. (orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS – k. 6-6 verte pliku (...) akt ZUS)

Decyzją ostateczną z dnia 29 kwietnia 2024 r. (znak: (...)/10/021337939) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 25 września 2023 r. przyznał ubezpieczonemu rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 7 września 2023 r., tj. od zaprzestania pobierania świadczenia rehabilitacyjnego do 30 listopada 2024 r. (decyzja z dnia 15 stycznia 2024 r. – k. 43-43 verte pliku (...) akt ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty zawarte w aktach niniejszej sprawy, w załączonych do akt sprawy aktach ZUS oraz dokumentację nadesłaną przez Komendę Powiatową w G..

Zgromadzone dokumenty nie budzą wątpliwości, co do ich wiarygodności i w ocenie Sądu mogą stanowić podstawę rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie.

Ponadto Sąd oparł się o zeznania wnioskodawcy oraz świadka T. D. – dając im wiarę w całości, albowiem korelowały z powołanymi dokumentami tworząc spójną, logiczną całość.

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt   2 i 5 k.p.c. Sąd pominął wniosek dowodowy zgłoszony przez pełnomocnika organu rentowego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na fakt ustalenia czy wnioskodawca mógł uniknąć przewrócenia naczepy – jako zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania i nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy.

Należy mieć bowiem na względzie, iż art. 21 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2189) nie wyłącza prawa do świadczeń, jeżeli do spowodowania wypadku dołączyły inne przyczyny, poza naruszeniem przepisów przez pracownika. Powyższe miało miejsce w przedmiotowej sprawie. W konsekwencji w ocenie Sądu Okręgowego zebrany w sprawie materiał dowodowy był wystarczający do wydania merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawę rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie stanowią przepisy ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2189, dalej: ustawa).

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 ustawy za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

1.  podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;

2.  podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;

3.  w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

W myśl art. 3 ust. 3 pkt 2 ustawy za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy, ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy.

Stosownie zaś do art. 21 ust. 1 ustawy świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu, gdy wyłączną przyczyną wypadków, o których mowa w art. 3, było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.

W tym miejscu zauważenia wymaga, iż w rozpoznawanej sprawie nie było przedmiotem sporu to, czy zdarzenie z dnia 14 marca 2022 r. spełniało kryteria wypadku przy pracy. Spór między stronami sprowadzał się do ustalenia czy zachodziły podstawy do pozbawienia odwołującego się prawa do renty w związku z wypadkiem przy pracy z uwagi na wystąpienie przesłanek, o których mowa w przywołanym powyżej art. 21 ust. 1 ustawy.

Przepis ten przewiduje trzy przesłanki, których łączne spełnienie powoduje utratę przez ubezpieczonego prawa do świadczeń. Zachowanie takiej osoby po pierwsze musi stanowić wyłączną przyczynę wypadku; po drugie musi polegać na naruszeniu przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia; po trzecie winno być spowodowane umyślne lub wynikać z rażącego niedbalstwa. Niespełnienie którejkolwiek z tych przesłanek powoduje, iż organ rentowy nie może odmówić ubezpieczonemu prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego.

Zachowanie ubezpieczonego stanowi wyłączną przyczynę wypadku tylko w sytuacji, kiedy nie można wyodrębnić jakiejkolwiek innej przyczyny, niezależnej od pracownika, która miała wpływ na powstanie wypadku. Jeśli zaś można wyłonić taką okoliczność, wówczas niemożliwe jest przyjęcie wyłącznej winy ubezpieczonego. W związku z tym oprócz zachowania samego ubezpieczonego należy uwzględnić również całokształt okoliczności spornego zdarzenia, biorąc pod uwagę zachowanie innych uczestników, zaniedbania organizacyjno-techniczne.

Drugą przesłanką jest udowodnione naruszenie przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia.

Ostatnim warunkiem jest przypisanie zachowaniu ubezpieczonego winy w postaci umyślności lub rażącego niedbalstwa. Wina umyślna występuje wtedy, kiedy mamy do czynienia z zamiarem popełnienia czynu, a więc jest to element świadomości sprawcy, a ponadto element jego woli skierowanej na popełnienie tego czynu („chce popełnić”) lub chociażby godzenia się na jego popełnienie - przy jednoczesnym przewidywaniu możliwości tego popełnienia. Istota nieumyślności polega zaś na braku zamiaru popełnienia czynu, lecz mimo to na jego popełnieniu wskutek niezachowania należytej ostrożności wymaganej w danych okolicznościach.

O ile umyślność oznacza zamiar wywołania określonego skutku lub choćby godzenie się na niego przy przewidywaniu możliwości jego zaistnienia, o tyle rażące niedbalstwo stanowi kwalifikowaną formę winy nieumyślnej. Ta ostatnia przejawia się w naruszeniu reguł ostrożności, jeżeli sprawca, chociaż nie ma zamiaru wywołania danego skutku i nie godzi się na niego, to jednak skutek ten wywołuje w wyniku niezachowania staranności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość taką albo przewidywał lecz bezpodstawnie przypuszczał, że skutku tego uniknie, albo wystąpienia określonego skutku swojego zachowania nie przewidywał, chociaż mógł i powinien go przewidzieć. Ocena zachowania należytej staranności (ostrożności) wymaga odniesienia jej do przeciętnej przezorności osób znajdujących się w zbliżonych sytuacjach, natomiast możliwość i obowiązek przewidywania skutku powinny być oceniane indywidualnie, w zależności od poziomu wiedzy, doświadczenia i możliwości intelektualnych konkretnego sprawcy. Przyjmuje się, że rażące niedbalstwo stanowi kwalifikowaną postać braku należytej staranności w przewidywaniu konsekwencji własnego zachowania i polega na przekroczeniu podstawowych, elementarnych reguł ostrożności, a więc na zachowaniu się poniżej minimalnego, elementarnego poziomu wiadomości, umiejętności i możliwości intelektualnych. O przypisaniu konkretnej osobie winy w tej postaci decyduje zatem zachowanie się przez nią w określonej sytuacji w sposób odbiegający od miernika staranności minimalnej. Ocena, czy zasady takie zostały przekroczone, musi być dokonywana w okolicznościach konkretnego przypadku (por. wyrok Sąd Najwyższy z dnia 3 sierpnia 2016 roku (...) UK 439/15, LEX nr 2135804; Legalis Numer 1514852).

Rażące niedbalstwo zachodzi wówczas, gdy poszkodowany zachowuje się w sposób odbiegający jaskrawo od norm bezpiecznego postępowania i świadczący o całkowitym zlekceważeniu przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia (tak SN w wyroku z dnia 8 kwietnia 1999 roku w sprawie II UKN 557/98, (...) z (...); SA w B. w wyroku z dnia 3 marca 1999 roku w sprawie III AU 14/99, OSA 1999/6/34, SN w wyroku z dnia 9 września 1998 roku w sprawie II UKN 186/98, OSNAP 1999/17/558). W judykaturze przyjmuje się, że rażące niedbalstwo jest zachowaniem graniczącym z umyślnością i jednocześnie takim, które daje podstawę do „szczególnie negatywnej oceny postępowania” (por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 15 maja 2001 roku w sprawie II UKN 392/00, OSNAP z 2003 roku, nr 2, poz. 46).

W konsekwencji wskazać należy, iż art. 21 ustawy nie wyłącza prawa do świadczeń, jeżeli do spowodowania wypadku dołączyły inne przyczyny, poza naruszeniem przepisów przez pracownika, a także jeśli stopień winy nie osiągnął poziomu rażącego niedbalstwa w znaczeniu tego pojęcia przyjętym w zaprezentowanej wykładni.

Zgodnie z przyjętą w judykaturze linią orzeczniczą przepisy o ruchu drogowym są poza wszelką wątpliwością przepisami dotyczącymi ochrony życia (por wyrok SN z dnia 13 stycznia 1998 roku w sprawie II UKN 446/97; wyrok SN z dnia 23 kwietnia 1998 roku w sprawie II UKN 11/98; wyrok SN z dnia 30 listopada 1999 roku w sprawie II UKN 221/99).

Do pozbawienia świadczeń wymagane jest zatem udowodnienie, że nie było innej przyczyny wypadku poza zawinionym zachowaniem ubezpieczonego. Takie ustalenie możliwe jest tylko w sytuacji, gdy w toku postępowania ujawniono wszystkie przyczyny zdarzenia.

W niniejszym postępowaniu, w ocenie Sądu Okręgowego – wbrew twierdzeniom organu rentowego – nie zostały spełnione wszystkie przesłanki wskazane w art. 21 ust. 1 ustawy wypadkowej, które prowadziłyby do pozbawienia wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

Niewątpliwie w przedmiotowej sprawie – mimo ukarania wnioskodawcy mandatem za wykroczenie - nie można uznać, iż wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez niego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowiu spowodowane wskutek rażącego niedbalstwa.

Zauważenia w tym miejscu wymaga, iż ubezpieczony ze względu na zamknięcie drogi był zmuszony skorzystać z „objazdu”, do czego zobowiązał go pracownik zakładu pracy skarżącego; do zdarzenia doszło na wiejskiej drodze, której pobocze było niestabilne, ponieważ nie było utwardzone. Dalej znajdowało się pole, gdzie była ziemia uprawna. Świadek T. D. (funkcjonariusz Policji) jednoznacznie wskazał, iż na wsiach, przy wąskich drogach nie ma szerokiego pobocza, jest to bardziej ujeżdżona ziemia, która mogła ustąpić pod ciężarem takiego samochodu. Podkreślenia przy tym wymaga, iż ciągnik z naczepą i towarem ważył ok. 40 t. i nie było zakazu wjazdu na ten odcinek drogi przez samochody ciężarowe, a prędkość z jaką jechał P. Z. nie mogła w żaden sposób powodować zdarzenia.

Tym samym należy stwierdzić, iż do wypadku przyczynił się zły stan nawierzchni drogi na odcinku, w którym doszło do przewrócenia się pojazdu, czego kierujący nie mógł przewidzieć.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostrożność albo gdy ustawa tego wymaga – szczególną ostrożność, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie.

Organ rentowy podkreślał, iż wnioskodawca, jako kierowca zawodowy prowadząc pojazd z określoną prędkością powinien uwzględniać swoje predyspozycje wynikające przede wszystkim z własnych doświadczeń zdobytych podczas nauki jazdy i doświadczenia w poruszaniu się na drodze.

W ocenie Sądu Okręgowego ubezpieczony nie uchybił temu obowiązkowi. Z protokołu powypadkowego sporządzonego przez pracodawcę jednoznacznie wynika, iż zdarzenie, któremu uległ wnioskodawca było zdarzeniem nagłym, spowodowanym przyczyną zewnętrzną. Co istotne, powołana komisja nie stwierdziła, że wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez poszkodowanego pracownika przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Nie stwierdzono również u ubezpieczonego stanu nietrzeźwości albo użycia środków odurzających lub substancji psychotropowych przyczyniających się w znacznym stopniu do powstania wypadku przy pracy. Ponadto droga, którą jechał ubezpieczony nie była wyłączona dla samochodów ciężarowych.

Mając na względzie wskazane powyżej okoliczności przyjąć należało, że jedną z przyczyn wypadku z dnia 14 marca 2022 r. był zły stan nawierzchni drogi.

Podsumowując, postępowanie dowodowe przeprowadzonego w przedmiotowym postępowaniu nie wykazało, że przyczyną zdarzenia z dnia 14 marca 2022 r. było zachowanie wnioskodawcy naruszające zasady ruchu drogowego.

W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, odmawiająca ubezpieczonemu prawa do renty w związku z wypadkiem przy pracy była nieprawidłowa.

W tym miejscu przypomnienia wymaga, iż ubezpieczony do dnia 6 września 2023 r. pobierał przyznane przez organ rentowy świadczenie rehabilitacyjne. Natomiast zgodnie z orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 15 listopada 2023 r. wnioskodawca został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do dnia 30 listopada 2024 r.

W konsekwencji Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał P. Z. prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy – od 7 września 2023 roku do 30 listopada 2024 roku (za Lekarzem Orzecznikiem ZUS), o czym orzekł jak w sentencji wyroku.

SSO Paulina Kuźma