Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z 5.07.2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustalił dla K. S. na dzień 1.01.1999 r. wartość kapitału początkowego. Do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z kolejnych 10 lat kalendarzowych, tj. od 1.01.1977 r. do 31.12.1986 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 70,69%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 70,69% przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową określoną ww. ustawie (70,69%. x 1 220,89 zł = 863,05 zł). Do obliczenia kapitału początkowego organ rentowy przyjął łącznie: 17 lat, 5 miesięcy, 26 dni, tj. 209 miesięcy okresów składkowych, 10 miesięcy, 23 dni okresów nieskładkowych, tj. 10 miesięcy. Współczynnik proporcjonalny do - osiągniętego do 31.12.1998 r. – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniósł 59,36%. Współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł. Do ustalenia współczynnika przyjęto: wiek w dniu 31.12.1998r. - po zaokrągleniu do pełnych lat - wynoszący 40 lat, a także łączny staż ubezpieczeniowy – wynoszący 18 lat, 4 miesiące, 19 dni. Średnie dalsze trwanie życia - wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat - wynosi 209 miesięcy (komunikat Prezesa GUS z 25.03.1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn - M.P. Nr 12, poz.173). Kapitał początkowy został obliczony w następujący sposób:

293,01 zł x 59,36% (współczynnik proporcjonalny) = 173,93 zł,

(209 miesięcy składkowych x 1,3%) : 12 x 863,05 zł = 195,39 zł,

(10 miesięcy nieskładkowych x 0,7%)) : 12 x 863,05 zł = 5,01 zł,

razem 374,33 zł

374,33 zł x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 78.234,97 zł

Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wyniósł 78.234,97 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego nie uwzględniono okresu od 1.07.1991 r. do 31.07.1991 r., tj. urlopu bezpłatnego.

( decyzja w aktach kapitałowych)

Decyzją z 13.07.2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., po rozpoznaniu wniosku z 6.06.2022 r., przyznał K. S. emeryturę pomostową od 1.06.2022 r., tj. od miesiąca, w którym został zgłoszony wniosek, do dnia poprzedzającego dzień osiągnięcia przez wnioskodawcę powszechnego wieku emerytalnego.

Zakład wyjaśnił, że emerytura pomostowa stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osoby w wieku 60 lat, ustalone według tablicy średniego dalszego trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę. Podstawę obliczenia emerytury pomostowej stanowi kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz kwota składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem ich waloryzacji, zewidencjowana na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego 379.69,54 zł;

- kwota składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem ich waloryzacji 280.708,47 zł,

- średnie dalsze trwanie życia dla osoby w wieku 60 lat ustalone według tablicy średniego dalszego trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę pomostową 238,90 miesięcy;

- wyliczona kwota emerytury pomostowej wynosi 2762,57 zł

Emerytura pomostowa została obliczona zgodnie z art. 41 ust. 1-3 ustawy o emeryturach pomostowych:

(379.69,54 + 280.708,47 zł) / 238,90 miesięcy = 2762,57 zł

Zakład wyjaśnił, że ponownie ustalenie wysokości emerytury pomostowej z uwzględnieniem składek należnych od wynagrodzenia za okres od 1.06.2022 r. do 10.06.2022 r. nastąpi po zewidencjonowaniu tych składek na koncie i po zgłoszeniu przez ubezpieczonego stosownego wniosku w tej sprawie, pod warunkiem, że na dzień zgłoszenia wniosku nie będzie wnioskodawca pozostawał w zatrudnieniu (ubezpieczeniu).

( decyzja w akt ZUS k. 41)

Wnioskodawca odwołał się od obu w/w decyzji, wnosząc o ich zmianę w wyniku ponownego prawidłowego wyliczenia wartości kapitału początkowego a następnie emerytury pomostowej, zarzucając, że:

- staż pracy powinien być uwzględniony w ciągłości od 24.08.1976 r. do 31.12.1998 r., wywodząc z powyższego, że powinien tym samym wynosić 22 lata, 4 miesiące,

-twierdził, że ze względu na wykonywanie prac w warunkach szczególnych, zarówno wartość kapitału początkowego, jak i emerytury pomostowej, powinna być wyższa od przyjętej przez Zakład,

- podniósł, że na dzień 13.07.2022 r. miał ukończone 63 lata, 3 miesiące, a nie jak wskazano w decyzji emerytalnej 60 lat życia.

( odwołanie k. 3, k. 2 akt VIII U 1810/22)

W odpowiedziach na odwołania ZUS wniósł o ich oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko, dodatkowo podając, że zgodnie z ustawą o emeryturach pomostowych, rekompensata jest odszkodowaniem za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej, a ubezpieczony prawo do emerytury pomostowej nabył.

(odpowiedzi na odwołania – k. 4-5, k. 3-4 akt VIII U 1810/22)

Obie sprawy połączono do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia. (postanowienie - k. 8 akt VIII U 1810/22)

Na rozprawie z 18.10.2022 r. wnioskodawca poparł odwołania, oświadczając jednocześnie, że nie zostały uwzględnione pewne okresy zatrudnienia, ale nie wie konkretnie które. Dodał, że nie wie z jakiego powodu w ramach zatrudnienia w MPK przyjęto minimalne wynagrodzenie. Podał, że od 1998 r. nadal pracował w MPK, wyjaśniając, że musi się wybrać do w/w pracodawcy po zaświadczenie na druku RP-7. Przyznał, że jeżeli chodzi o okres zatrudnienia w G. to nie ma żadnych dokumentów. Podał, że w przypadku firmy (...) dokumenty z tego okresu zatrudnienia są w archiwum. Zakwestionował również okres średniego dalszego trwania życia przyjęte przez ZUS, podnosząc, że powinny być w tym celu przyjęte tabele z czerwca tego roku.

Pełnomocnik ZUS wniósł natomiast o oddalenie obu odwołań.

( stanowiska stron - e-prot. z 18.10.2022 r.: 00:00:45, 00:01:05, 00:14:41-00:18:11)

Na rozprawie z 10.01.2023 r. wnioskodawca poparł odwołania oraz złożył pismo procesowe, w którym wymienił brakujące okresy zatrudnienia, których pozwany nie uwzględnił, tj.: od 1.08.1979 r. do 12.09.12.09.1981 r. w MPK Ł. (podał, że Zakład uwzględnił tylko okres od 1.08.1979 r. do 31.12.1979 r.), od 17.03.1982 r. do 2.04.1984 r. w MPK Ł., od 14.09.1984 r. do 14.06.1985 r. w MPK Ł., od 6.09.1985 r. do 12.06.1986 r. w Stomil Ł., od 18.05.1990 r. do 30.09.1990 r. w Spółdzielni (...), od 5.12.1990 r. do 10.02.1992 r. w Pantoflarstwo, od 29.12.1992 r. do 20.02.1993 r. w P.. Odwołujący zakwestionował przyjęcie minimalnego wynagrodzenia za okresy wskazane w decyzji kapitałowej. Oświadczył, że w okresie 24.08.1976 r.-26.03.1977 r. pracował w P. M. i jednocześnie złożył do akt zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach z tego okresu wystawione 28.06.2022 r. przez archiwum zakładowe, wnosząc o jego uwzględnienie. Podał, że kolejnym spornym okresem jest okres od kwietna 1977 r. do czerwca 1979 r., gdy był zatrudniony w E. E. (1), jednocześnie wyjaśniając, że z tego okresu ma tylko świadectwo pracy, z którego nie wynika wysokość wynagrodzenia. Podał, że w tym czasie zarabiał 2000-2500 zł miesięcznie. Wyjaśnił, że od 1.08.1979 do 31.12.1979 pracował w MPK, a od maja 1987 r. do października 1989 r. pracował w G. i za ten okres ma tylko świadectwo pracy, dodając, że uzyskiwał w tym czasie spore zarobki, bo ponad 3000 zł na miesiąc. Podał, że w latach 1993-1998 pracował w MPK Ł.. Skarżący zakwestionował przyjęty wskaźnik dalszego trwania życia, a dodatkowo zarzucił różnicę w przyjęciu okresu dalszego trwania życia w decyzji kapitałowej i emerytalnej.

Pełnomocnik pozwanego organu emerytalnego wniósł natomiast o oddalenie odwołań.

( pismo procesowe wnioskodawcy k. 284, e-prot. z 10.01.2023 r.: 00:00:56, 00:06:16-00:10:07)

Na ostatnim terminie rozprawy z 24.03.2023 r. wnioskodawca poparł odwołania, oświadczył, że kwestionuje to, że za okresy pracy w (...) są przyjęte minimalne wynagrodzenie, a powinno być zaliczone jako mundurówka, I kat. zatrudnienia, w okresie 1979-1981, 1982-1984, 1984-1985. Podał, że w 1979 r. zaczął pracę w dniu 1 sierpnia.

Pełnomocnik ZUS wniósł natomiast o oddalenie odwołań.

( e-prot. z 24.03.2023 r.: 00:00:48, 00:06:12)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wnioskodawca - K. S. urodził się (...) ( niesporne)

W dniu 6.06.2022 r. odwołujący złożył wniosek o emeryturę pomostową ( niesporne, a nadto wniosek k. 1 akt emerytalnych)

W wyniku rozpoznania tego wniosku ZUS wydał obie zaskarżone decyzje, tj.:

1)  decyzję z 5.07.2022 r., mocą której ustalił dla K. S. na dzień 1.01.1999 r. wartość kapitału początkowego. Do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z kolejnych 10 lat kalendarzowych, tj. od 1.01.1977 r. do 31.12.1986 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 70,69% i został obliczony przy przyjęciu następujących zarobków:

- 1977 r. – 14.760,00 zł, kwota rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za rok kalendarzowy 55.152,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 26,76%,

- 1978 r. – 18.400,00 zł, kwota rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za rok kalendarzowy 58.644,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 31,38%,

- 1979 r. – 19.000 zł, kwota rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za rok kalendarzowy 63.924,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 32,42%,

- 1980 r. – 79.776,00 zł, kwota rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za rok kalendarzowy 72.480,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 110,07%,

- 1981 r. – 71.088,00 zł, kwota rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za rok kalendarzowy 92.268,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 102,73%,

- 1982 r. – 117.233,00 zł, kwota rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za rok kalendarzowy 139.572,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 100,79%,

- 1983 r. – 164.748,00 zł, kwota rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za rok kalendarzowy 173.700,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 94,85%,

-1984 r. -102.373,00 zł, kwota rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za rok kalendarzowy 202.056,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 76,00%,

- 1985 r. – 130.835,00 zł, kwota rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za rok kalendarzowy 240.060,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 65,40%,

- 1986 r. – 96.193,00 zł, kwota rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za rok kalendarzowy 289.140,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 66,54%.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 70,69% przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową określoną ww. ustawie (70,69% x 1 220,89 zł = 863,05 zł). Do obliczenia kapitału początkowego organ rentowy przyjął łącznie: 17 lat, 5 miesięcy, 26 dni, tj. 209 miesięcy okresów składkowych, 10 miesięcy, 23 dni okresów nieskładkowych, tj. 10 miesięcy. Współczynnik proporcjonalny do - osiągniętego do 31.12.1998 r. – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniósł 59,36%. Współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł. Do ustalenia współczynnika przyjęto: wiek w dniu 31.12.1998r. - po zaokrągleniu do pełnych lat - wynoszący 40 lat, a także łączny staż ubezpieczeniowy – wynoszący 18 lat, 4 miesiące, 19 dni. Średnie dalsze trwanie życia - wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat - wynosi 209 miesięcy (komunikat Prezesa GUS z 25.03.1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn - M.P. Nr 12, poz.173). Kapitał początkowy został obliczony w następujący sposób:

293,01 zł x 59,36% (współczynnik proporcjonalny) = 173,93 zł,

(209 miesięcy składkowych x 1,3%) : 12 x 863,05 zł = 195,39 zł,

(10 miesięcy nieskładkowych x 0,7%)) : 12 x 863,05 zł = 5,01 zł,

razem 374,33 zł

374,33 zł x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 78.234,97 zł

Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wyniósł 78.234,97 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego nie uwzględniono okresu od 1.07.1991 r. do 31.07.1991 r., tj. urlopu bezpłatnego.

Za okresy nieudokumentowane przez ubezpieczonego wysokościami wynagrodzeń Zakład przyjął obowiązujące w tym czasie minimalne wynagrodzenia w jednostkach gospodarki uspołecznionej w następujących okresach: od 24.08.1976 r. do 31.12.1976 r., od 1.01.1977 r. do 26.03.1977 r., od 28.04.1977 r. do 31.12.1977 r., od 1.01.1978 r. do 31.12.1979 r., od 6.05.1987 r. do 31.12.1987 r., od 1.01.1988 r. do 31.12.1988 r., od 1.01.1989 r. do 16.10.1989 r., od 4.03.1993 r. do 31.12.1993 r., od 1.01.1994 r. do 31.12.1994 r., od 1.01.1995 r. do 31.12.1995 r., od 1.01.1996 r. do 31.12.1996 r., od 1.01.1997 r. do 31.12.1997 r., od 1.01.1998 r. do 31.12.1998 r.

(decyzja w aktach kapitałowych, obliczenie wwpwkp w aktach kapitałowych, wykaz wprowadzonych okresów ubezpieczenia oraz wykaz wprowadzonych zarobków w aktach kapitałowych)

2) decyzję z 13.07.2022 r., którą przyznał K. S. emeryturę pomostową od 1.06.2022 r., tj. od miesiąca, w którym został zgłoszony wniosek, do dnia poprzedzającego dzień osiągnięcia przez wnioskodawcę powszechnego wieku emerytalnego. Emerytura pomostowa stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osoby w wieku 60 lat, ustalone według tablicy średniego dalszego trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę. Podstawę obliczenia emerytury pomostowej stanowi kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz kwota składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem ich waloryzacji, zewidencjowana na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego 379.69,54 zł;

- kwota składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem ich waloryzacji 280.708,47 zł,

- średnie dalsze trwanie życia dla osoby w wieku 60 lat ustalone według tablicy średniego dalszego trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę pomostową 238,90 miesięcy - zgodne z literalnym brzmieniem art. 14 ust.1 ustawy o emeryturach pomostowych;

- wyliczona kwota emerytury pomostowej wynosi 2762,57 zł

Emerytura pomostowa została obliczona zgodnie z art. 41 ust. 1-3 ustawy o emeryturach pomostowych: (379.69,54 + 280.708,47 zł) / 238,90 miesięcy = 2762,57 zł

Zakład podał, że ponownie ustalenie wysokości emerytury pomostowej z uwzględnieniem składek należnych od wynagrodzenia za okres od 1.06.2022 r. do 10.06.2022 r. nastąpi po zewidencjonowaniu tych składek na koncie i po zgłoszeniu przez ubezpieczonego stosownego wniosku w tej sprawie, pod warunkiem, że na dzień zgłoszenia wniosku nie będzie wnioskodawca pozostawał w zatrudnieniu (ubezpieczeniu).

( decyzja w akt ZUS k. 41)

Ustalając w zaskarżonych decyzjach K. S. wartość kapitału początkowego według stanu na dzień 1.01.1999 r. oraz wysokość emerytury pomostowej, Zakład nie rozpoznawał spełnienia przesłanek do ustalenia prawa do rekompensaty z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ponieważ wnioskodawca ubiegał się o emeryturę pomostową.

( okoliczność niesporna, a także przyznana przez pozwanego k. 5)

W okresie zatrudnienia w (...) od 24.08.1976 r. do 26.03.1977 r. wynagrodzenie wnioskodawcy było ustalane według stawki godzinowej wynikającej z umowy o pracę i angażu tj. od 24.08.1976 r. - 8,50 zł/h, a od 1.12.1976 r. - 12,50 zł/h. Odwołujący był w tym czasie zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy. W 1977 r. zgodnie z zaświadczeniem o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 28.06.2022 r. wnioskodawca uzyskał zarobki w wysokości 5398 zł. Zarobki wnioskodawcy w (...) od 24.08.1976 r. do 31.12.1976 r. –przy przyjęciu w/w stawek godzinnych i pełnego wymiaru czasu pracy wyniosły - 7060 zł, a od 1.01.1977 r. do 26.03.1977 r. - 5398 zł.

( zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach k 285, 294, świadectwo pracy k. 293, umowa o pracę k. 297, karta obiegowa k. 296, angaż k. 299)

W okresie zatrudnienia w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. w 1979 r. na podstawie karty zasiłkowej i karty wynagrodzeń za okres 1.08.1979 r. -21.12.1979 r. zarobki wnioskodawcy wynosiły 21823,00 zł.

( karty zasiłkowej – k. 32, karty wynagrodzeń – k. 39 – 39 odw.)

Za ostatni pełny miesiąc pracy w Przedsiębiorstwie (...) tj. za okres od 15.09.1989 r. do 16.10.1989 r. wynagrodzenie zasadnicze wnioskodawcy ustalone według stawki wynikającej ze świadectwa pracy - 935 zł/h. Kwota wynagrodzenia za ten miesiąc wynosi 164560,00 zł.

( świadectwo pracy za okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w Ł.– k. 16 akt ZUS)

W okresie zatrudnienia w (...) sp. z o.o. od 4.03.1993 r. na podstawie zestawienia wynagrodzeń i kart zasiłkowych wnioskodawca za okres 4.03.1993 r. – 17.12.1998 r. uzyskał następujące zarobki:

- 1993 r. - 53800987,00 zł,

- 1994 r. - 73121300,00 zł,

- 1995 r. - 8598,78 zł,

- 1996 r. - 10312,83 zł,

- 1997 r. 13151,10 zł,

- 1998 r. 16665,65 zł.

( karty zasiłkowej – k.25-26, list płac – k. 46-69, zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach część C akt osobowych karta nienumerowana za k. 25 i przed k. 26 )

Do hipotetycznego wyliczenia kapitału początkowego i emerytury pomostowej wnioskodawcy w najkorzystniejszej wersji uwzględniono zarobki wynikające z:

- za okres 24.08.1976 r. – 26.03.1977 r. z umowy o pracę i angażu, w których podano stawkę godzinową od 24.08.1976 r. - 8,50 zł/h, a od 1.12.1976 r. - 12,50 zł/h przy uwzględnieniu pełnego wymiaru czasu pracy, a także zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 28.06.2022 r.

- za okres 1.08.1979 r. -21.12.1979 r. w/w karty zasiłkowej i karty wynagrodzeń,

- stawkę godzinową i normatywny czas pracy za ostatni pełny miesiąc pracy wynikający ze świadectwa pracy za okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w Ł., - za okres 4.03.1993 r. – 17.12.1998 r. – w/w karty zasiłkowej i list płac.

Hipotetyczna wartość kapitału początkowego na dzień 1.01.1999 r. wynosi 82 674,13 zł (w zaskarżonej decyzji 78234,97 zł). Hipotetyczny wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego liczony z 10 kolejnych lat kalendarzowych od 1.01.1989 r. do 1.01.1998 r wynosi 78,18 % i został obliczony przy przyjęciu następujących zarobków:

- 1989 r. 325873,38 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 15,76 % ,

- 1990 r. 3569921,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 57,79 % ,

- 1991 r. 6 885000,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 35,36 % ,

- 1992 r. 1 291700,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 22,01 % ,

- 1993 r. 57917587,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 120,81 % ,

- 1994 r. 73121300,00 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 114,37 % ,

-1995 r. 8598,78 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 101,98 % ,

- 1996 r. 10312,83 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 98,44 % ,

- 1997 r. 13151,10 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 103,20 % ,

- 1998 r. 16665,65 zł, stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w % - 112,05 % .

Hipotetyczna wysokość emerytury pomostowej na dzień 1.06.2022 r wynosi 2852,65 zł(w zaskarżonej decyzji 2762,57 zł).

( hipotetyczne wyliczenia ZUS k. 306-310, 312-317)

Powyższy stan faktyczny Sąd odtworzył na podstawie powołanych dokumentów, których autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron, a i Sąd nie znalazł powodów by czynić to z urzędu, uznając, że pozwalają one na odtworzenie w sposób pewny, bez obawy, że zostały zawyżone kwoty zarobków skarżącego, które faktycznie uzyskał w badanych okresach. Sąd pragnie podkreślić, że wszystkie dokumenty, które pozwalały na odtworzenie rzeczywistych zarobków ubezpieczonego jakie zostały zgromadzone w n/n sprawie zostały uwzględnione w całości.

Należy podkreślić, że odwołujący nie zaoferował poza zgromadzonymi w aktach sprawy żadnych innych dowodów na okoliczność uzyskiwanych przez niego faktycznie wynagrodzeń w spornych okresach, mimo iż został przez Sąd pouczony o obowiązku dowodzenia prawdziwości swoich twierdzeń oraz skutkach procesowych zaniechania temu obowiązkowi. Zgodnie zaś z art. 6 k.c., którego procesowym odpowiednikiem jest art. 232 zd. I k.p.c., to na stronie spoczywał ciężar udowodnienia wszystkich istotnych w sprawie okoliczności (art. 227 k.p.c.) i obowiązek przedstawienia wszystkich dowodów na ich wykazanie (art. 3 k.p.c.), jako na osobie wywodzącej z danego faktu skutki prawne (zob. wyrok SN z 17.12.1996r., I CKU 45/96 (opubl. OSNC z 1997r./6-7/76). Są to naczelne zasady postępowania dowodowego obciążające w postępowaniu sądowym stronę, która z danego faktu wywodzi dla siebie określone skutki prawne. Jeżeli w toku postępowania strona nie udowodni przytoczonych przez siebie twierdzeń, wówczas nie będą one mogły stanowić podstawy zapadłego rozstrzygnięcia Sądu. Obecnie, przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego, rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). /por. wyrok SN z 23.07.2003r., II CK 320/01, LEX nr 1129330/. Ewentualne nowe dowody potwierdzające rzeczywistą wysokość zarobków wnioskodawcy jeśli do takich odwołujący dotrze w przyszłości będzie ubezpieczony mógł zaoferować składając nowy wniosek o ponowne obliczenie wartości jego kapitału początkowego i przeliczenie jego emerytury pomostowej. W n/n postępowaniu wszystkie dokumenty jakie pozwalały odtworzyć faktyczne zarobki skarżącego w sposób pewny co do ich kwoty zostały w pełni uwzględnione.

Ponadto Sąd oparł się na hipotetycznym wyliczeniu ZUS, którego co do poprawności rachunkowej wnioskodawca nie kwestionował i które nie budziło również z urzędu zastrzeżeń ze strony Sąd.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania skutkują zmianą zaskarżonych decyzji.

Warunki nabywania prawa do emerytury pomostowej określa ustawa 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 164), która weszła w życie z dniem 1.01.2009 r. W/w ustawa o emeryturach pomostowych zastąpiła przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS określające zasady przyznawania emerytur w niższym wieku pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze nowymi regulacjami określającymi zasady nabywania wcześniejszych emerytur z tytułu tego rodzaju pracy. Najogólniej rzecz ujmując celem tej ustawy jest ograniczenie kręgu uprawnionych do emerytury z powodu pracy w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze do mniejszej liczby sytuacji uzasadnionych rzeczywistą koniecznością przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w których oczekiwania osób, które rozpoczęły wykonywanie takiej pracy na starych zasadach, na wcześniejsze przejście na emeryturę powinny zostać zaspokojone.

Ustawa z 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych ma charakter przejściowy, ograniczając prawo do uzyskania emerytury pomostowej do osób urodzonych po 31.12.1948 r., które pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) rozpoczęły przed 1.01.1999 r. (art. 4 pkt 5 ustawy). Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny emerytura pomostowa ma być „pomostem między dotychczasowym systemem z licznymi możliwościami przechodzenia na emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym i nowym systemem, w którym tego typu rozwiązania będą wyjątkiem” (zob. wyrok TK z 16.03.2010 r., K 17/09, OTK 2010 nr 3, poz. 21). Wskazany wyżej cel ustawy realizują w najbardziej widoczny sposób jej przepisy określające przesłanki nabycia emerytury pomostowej.

W przedmiotowej sprawie wnioskodawca m.in. kwestionował zastosowaną przez organ rentowy w decyzji przyznającej mu prawo do emerytury pomostowej przy obliczaniu wysokości tej emerytury ilość miesięcy „238,90” średniego dalszego trwania życia, a ustaloną dla osoby w wieku 60 lat w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę pomostową. Wnioskodawca stanął bowiem na stanowisku, iż w jego sytuacji winna mieć zastosowanie ilość miesięcy dotycząca średniego dalszego trwania życia w wieku, który osiągnął w dniu złożenia wniosku o przyznanie prawa do emerytury pomostowej tj. w dniu 06.06.2022 r. Ponadto kwestionował też różnicę średniego dalszego trwania wieku pomiędzy przyjętą do wyliczenia kapitału początkowego i do wyliczenia emerytury pomostowej.

Stanowisko wnioskodawcy jest błędne.

Zgodnie z treścią art. 14 ustawy z 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych, emerytura pomostowa stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury, ustalonej w sposób określony w art. 25 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według obowiązujących w dniu zgłoszenia wniosku o przyznanie emerytury pomostowej tablic średniego trwania życia, o których mowa w art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Stosownie zaś do treści ust. 4 art. 14 powołanej ustawy, jeżeli po dniu, od którego przyznano emeryturę pomostową, uprawniony podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, wysokość emerytury pomostowej ulega ponownemu ustaleniu na zasadach określonych w art.108 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zgodnie zaś z ust. 5 art. 14 powołanej ustawy emerytura pomostowa podlega waloryzacji na zasadach i w terminach przewidzianych dla waloryzacji świadczeń w art. 88, art. 89 i art. 93 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Gramatyczna wykładnia przepisu art. 14 ustawy z 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych pozwala jednoznacznie uznać, iż przy ustalaniu wysokości emerytury pomostowej przyjmuje się wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o przyznanie emerytury pomostowej tablicy średniego trwania życia.

Zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 28 marca 2022 r. (M.P. z 2022 r., poz. 372) w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn dla osób w wieku 60 lat średnie dalsze trwanie życia wynosi 238,90 miesięcy.

Takie właśnie średnie dalsze trwania życia zostało uwzględnione przez organ rentowy przy obliczeniu wysokości należnej wnioskodawcy emerytury pomostowej w zaskarżonej decyzji o przyznaniu emerytury pomostowej.

Mając na uwadze powyższe Sąd zważył, że z przytoczonych przepisów wynika po pierwsze, że ani ubezpieczony, ani też ZUS nie mają żadnego wpływu na określenie wartości średniego dalszego trwania życia, bo ta zgodnie z wyraźną wolą ustawodawcy wyrażoną w dyspozycji w/w przepisu, jest corocznie do dnia 31 marca określona jest w formie komunikatu Prezesa GUS. Tym samym odnosząc się do analizowanego zarzutu odwołującego należy zaakcentować, że nie ma w tym zakresie jakiejkolwiek uznaniowości, ani tym bardziej dowolności po stronie organu emerytalnego, który nie dokonuje żadnych wyliczeń w tym przedmiocie.

Podstawę obliczenia emerytury pomostowej stanowiła ustalona na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury:

- kwota kapitału początkowego zaewidencjonowana na koncie wnioskodawcy z uwzględnieniem waloryzacji tj. 379269,54 zł,

- kwota składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie wnioskodawcy tj. 280.708,47 zł,

- średnie dalsze trwanie życia dla osoby w wieku 60 lat, według tablic średniego trwania życia obowiązujących w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę - 238,90 miesięcy.

Podobnie nie ma żadnego uzasadnienia dla uwzględnienia zarzutu, że odmienną ilość miesięcy średniego dalszego trwania życia przyjął organ rentowy w decyzji przyznającej emeryturę pomostową i w poprzedzającej ją decyzji kapitałowej. Co do tej ostatniej decyzji to wskazać należy, że zgodnie z art. 173 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31.12.1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacili składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacili płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy. Zgodnie zaś z ust. 2 art. 173 w/w ustawy, kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art. 174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 dla osób w wieku 62 lat. Stąd też i w tym przypadku nie ma żadnej dowolności po stronie pozwanego organu rentowego, który trafnie w decyzji kapitałowej przyjął zgodnie z wolą ustawodawcy średnie dalsze trwanie życia w ilości 209 miesięcy dla osób w wieku 62 lat stosownie do komunikatu Prezesa GUS z 25.03.1999 r. w sprawie tablic średniego dalszego trwania życia dla kobiet i mężczyzn – M.P. Nr 12, poz. 173.

Z tych względów, Sąd Okręgowy z mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołania w tym zakresie w jakim dotyczyły prawidłowości przyjętej ilości miesięcy średniego dalszego trwania życia w decyzji o przyznaniu emerytury pomostowej, jak i decyzji kapitałowej, jako bezzasadne.

Wnioskodawca zarzucił też, że organ rentowy nie uwzględnił, że pracował w MPK który był zakładem pracy I kategorii, i nie przyznał mu rekompensaty za pracę w warunkach szczególnych, o której mowa w art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych. Wobec powyższego Sąd zważył, że w myśl art. 21 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Punkt 2 wyżej wymienionego przepisu stanowi, że rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na postawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Z kolei art. 2 pkt 5 ww. ustawy stanowi, że rekompensata jest to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Skoro zatem ubezpieczony prawo do emerytury pomostowej nabył to jego żądanie przyznania mu rekompensaty na podstawie art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych jest bezzasadne. Żadnych innych niż rekompensata dodatków za pracę w warunkach szczególnych ustawa o emeryturach pomostowych nie przewiduje. Mając na uwadze powyższe Sąd po myśli powołanych wyżej przepisów z mocy art. 477 ¹⁴ § 1 kpc orzekł jak w sentencji wyroku i również oddalił odwołanie w analizowanej wyżej części.

W pozostałym zakresie w jakim wnioskodawca kwestionował wysokość zarobków przyjętą do wyliczenia kapitału początkowego przez organ rentowy, co miało bezpośredni wpływ na wysokość emerytury pomostowej Sąd uwzględnił w takim zakresie w jakim przedłożone w toku postępowania oryginalne dokumenty ze spornych okresów pozwoliły na ustalenie faktycznych zarobków wnioskodawcy w sposób pewny bez obawy, że zostały zawyżone. Dodać należy, że wszystkie udokumentowane okresy ubezpieczeniowe zostały przez pozwanego prawidłowo uwzględnione zgodnie z dostępnymi dokumentami, a wnioskodawca nie potrafił wskazać jaki konkretnie okres nie został zaliczony.

Sąd zważył, że zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, emerytura pomostowa stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury, ustalonej w sposób określony w art. 25 ustawy emerytalnej, przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według obowiązujących w dniu zgłoszenia wniosku o przyznanie emerytury pomostowej tablic średniego trwania życia o których mowa w art. 26 ustawy emerytalnej.

Zgodnie z treścią art. 173 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 504 t.j.), dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Stosownie do art. 174 ust. 1 tejże ustawy, kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12. Zgodnie z ust. 2, przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Zgodnie z ust. 3 przywołanego artykułu, podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Według ust. 3b jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu.

Natomiast w myśl ust. 7 analizowanego przepisu do obliczenia kapitału początkowego przyjmuje się kwotę bazową wynoszącą 100 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w II kwartale kalendarzowym 1998 roku. Zgodnie natomiast z treścią ust. 8 przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24% tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku, według wskazanego w nim wzoru.

Z kolei w myśl art. 15 ust. 1 powyższej ustawy podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.

Natomiast stosownie do brzmienia ust. 2a tego samego przepisu, jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy.

Z kolei na postawie ust. 6 omawianego przepisu na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Jak stanowi art. 15 ust. 4 w/w ustawy w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:

1.  oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,

2.  oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu,

3.  oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, oraz

4.  mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19, przy czym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%, jednakże przy ponownym przeliczeniu wysokości emerytury należy mieć na względzie, iż zgodnie z art. 111 ust. 2 ustawy uwzględnia się kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.

W związku z treścią zacytowanych przepisów można stwierdzić, iż kwota kapitału początkowego zależy od długości udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych przebytych przed 1 stycznia 1999 rokiem, podstawy wymiaru oraz współczynnika proporcjonalnego do wieku ubezpieczonego, który służy do obliczenia tzw. części socjalnej.

Należy przypomnieć, że w postępowaniach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych sąd nie jest obowiązany do poszukiwania dokumentów zatrudnieniowo - płacowych, o które nie zadbała osoba dochodząca świadczenia ubezpieczeniowego. W związku z tym to na ubezpieczonym spoczywał ciężar dowodzenia i udokumentowania podnoszonych twierdzeń. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki wnioskodawca powinien udowodnić, że w spornym okresie uzyskiwał wynagrodzenie w konkretnie określonej wysokości oraz to, że od wynagrodzenia tego była odprowadzana składka./Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 31.08.2016 r. III AUa 1723/15 LEX nr 2149641 /

Wysokość podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne w danych okresach, przyjmowana dla potrzeb ustalenia wysokości świadczeń emerytalno-rentowych, wynikać musi z nie budzących żadnych wątpliwości, spójnych i precyzyjnych dowodów (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 3 grudnia 2015 r., III AUa 1088/15 LEX nr 1960794).

Jak stanowi § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Należy podkreślić, iż Sąd nie jest związany ograniczeniami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organami rentowymi, co wynika z treści art. 473 k.p.c. i sprawia, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe.

Wskazana regulacja § 21 ust. 1 powołanego rozporządzenia stanowiąca odpowiednik obowiązującego do dnia 23 listopada 2011 roku § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń wyznacza kierunek postępowania dowodowego, nie oznacza to jednak aby wysokość uzyskiwanego uposażenia nie mogła być wskazana i w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia danego zainteresowanego (tak stanowi m. in. teza wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997r. - II UKN 186/97, OSNAP 1998/11/324, a także wyroki: Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 1997r. - III AUa 105/97, Apel. W-wa 1997/2/7, Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 27 czerwca 1995 - III Aur 177/95, OSA 1996/10/32, czy Sądu Apelacyjnego Białymstoku - III Aur 294/93, PS - wkład. 1994/3/6).

Wysokość zarobków, której pochodną jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, jest faktem mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c), który w postępowaniu przed sądem może być udowadniany wszelkimi środkami dowodowymi, które sąd uzna za celowe i pożądane. Wysokość uzyskiwanego uposażenia może być zatem ustalana także przy pomocy innych pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia zainteresowanego (por. wyrok Sądu Najwyższego z 25.07.1997 r., II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342; wyrok Sądu Najwyższego z 14.06.2006r., I UK 115/06, (...) 2007, nr 17-18, poz.257, str. 753).

Przy czym nie jest możliwe obliczanie wysokości emerytury wyłącznie na podstawie twierdzeń wnioskodawcy – stąd gołosłowne twierdzenia skarżącego, że w okresie pracy w E. E. (2) i w G. miał spore zarobki, przy jednoczesnym przyznaniu, że poza świadectwem pracy nie ma żadnych dokumentów potwierdzających wysokość tychże zarobków nie mogły zostać uwzględnione, bo nie zostały udowodnione.

Rzeczą sądu w sprawach o wysokość emerytury jest dokładne ustalenie wysokości wynagrodzenia otrzymywanego przez ubezpieczonego w danym okresie. Zarobki za poszczególne miesiące i wybrane lata kalendarzowe wykazane muszą być w sposób nie budzący wątpliwości w ściśle określonej kwotowo wysokości i co do odprowadzonych od nich składek na ubezpieczenie społeczne. Nie można natomiast przyjmować wysokości wynagrodzenia opartego wyłącznie na przypuszczeniach, czy też twierdzeniach ubezpieczonego, jak też dowodach niejasnych. Przepisy prawa ubezpieczeń społecznych są normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań pozwalających na ustalanie wynagrodzeń w sposób przybliżony lub prawdopodobny. / tak wyrok SA w Łodzi z 19.10.2016, III AUa 2185/15LEX nr 2152862/.

Mając na uwadze powyższe do hipotetycznego wyliczenia kapitału początkowego i emerytury pomostowej wnioskodawcy w najkorzystniejszej wersji należało uwzględnić dodatkowo przedłożone w toku n/n postępowania dokumenty i na ich podstawie przyjąć: za okres 24.08.1976 r. – 26.03.1977 r. zarobki wynikające z umowy o pracę i angażu, w których podano stawkę godzinową przy uwzględnieniu pełnego wymiaru czasu pracy (przyjmując normatywny czas pracy z uwagi na brak dostatecznych dowodów, że wnioskodawca wykonywał pracę ponad przewidziane normy i w jakim zakresie), a także zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 28.06.2022 r., za okres 1.08.1979 r. -21.12.1979 r. oryginalne karty zasiłkowe i karty wynagrodzeń, stawkę godzinową i normatywny czas pracy za ostatni pełny miesiąc pracy wynikający ze świadectwa pracy za okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w Ł., za okres 4.03.1993 r. – 17.12.1998 r. oryginalne karty zasiłkowej i list płac. Zdaniem Sądu dokumenty te pozwoliły w sposób pewny ustalić kwoty zarobków wnioskodawcy bez obawy, że zostały zawyżone.

Hipotetyczna wartość kapitału początkowego wyliczona przez pozwanego na dzień 1.01.1999 r. przy uwzględnieniu tych dokumentów wynosi 82 674,13 zł i jest korzystniejsza niż przyjęta w zaskarżonej decyzji w kwocie 78234,97 zł. Hipotetyczny wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego liczony z 10 kolejnych lat kalendarzowych od 1.01.1989 r. do 1.01.1998 r. wynosi 78,18 % i także jest korzystniejszy niż w zaskarżonej decyzji kapitałowej, w której wynosił 70,69%. Również hipotetyczna wysokość emerytury pomostowej na dzień 1.06.2022 r okazała się korzystniejsza bo wynosi 2852,65 zł, a w zaskarżonej decyzji 2762,57 zł. Wnioskodawca nie kwestionował pod względem rachunkowym hipotetycznych wyliczeń pozwanego, które nie budzą także zastrzeżeń ze strony sądu.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił wysokość emerytury pomostowej K. S. przy przyjęciu kapitału początkowego w kwocie 82674,13 zł, wyliczonego przy uwzględnieniu wskaźnika podstawy wymiaru w wysokości 78,18 %, ustalonego z lat 1989 – 1998, orzekając jak w punkcie 1 sentencji wyroku, a w pozostałym zakresie odwołanie, jako niezasadne oddalił na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., o czym orzekł w punkcie 2 sentencji wyroku.