Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 czerwca 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 15zq Ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, z późno zm.) w związku z art. 83 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266, z późno zm.) odmówił A. L. (1) prawa do świadczenia postojowego. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że w miesiącu kwietniu i maju 2020 r wnioskodawca wykazał kwotę przychodu 0 zł, zatem nie nastąpił w maju 2020 r spadek przychodów w stosunku do kwietnia 2020 roku. W związku z powyższym, nie przysługuje prawo do świadczenia postojowego na podstawie wniosku z dnia 8 czerwca 2020 r. ( decyzja k. 7 akt ZUS)

Od powyższej decyzji A. L. (1) odwołał się w dniu 31 lipca 2020 r. do Sądu Okręgowego w Łodzi uznając ją za krzywdzącą i wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie prawa do spornego świadczenia wraz z odsetkami za opóźnienie. Ubezpieczony wskazał, że przedstawiona interpretacja organu rentowego stoi w sprzeczności z celem ustawy. (odwołanie k. 3)

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wywodząc jak w zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie k. 6)

Na rozprawie w dniu 20.11.2020 r ubezpieczony wniósł o zmianę decyzji i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

(e-prot. z dnia 20.11.20 00:00:57)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje:

Wnioskodawca A. L. (1) zamieszkuje na terytorium Polski i posiada obywatelstwo RP. (okoliczności bezsporne)

Wnioskodawca od daty wcześniejszej niż 1 kwietnia 2020 r. prowadzi jednoosobową pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych i nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu. ( wniosek o świadczenie postojowe k. 1 – 1 verte akt ZUS)

Ubezpieczony nie zawiesił prowadzenia działalności gospodarczej. (okoliczność bezsporna, a nadto wniosek o świadczenie postojowe k. 1 – 1 verte akt ZUS)

Wysokość przychodów wnioskodawcy z tytułu przedmiotowej działalności wniosła:

- w maju 2020 r.- 0,00 zł;

- w kwietniu 2020 r. – 0,00 zł. (okoliczność bezsporna, a nadto wniosek o świadczenie postojowe k. 1 – 1 verte akt ZUS)

Od dnia 20 marca 2020 r. w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązuje stan epidemii w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa (...)2 wywołującego chorobę (...) 19. Powyższy stan epidemii nie został zniesiony. (okoliczności bezsporne)

W dniu 8 czerwca 2020 r. A. L. (1) złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o przyznanie świadczenia postojowego w związku z przeciwdziałaniem skutkom wywołanym (...) 19 dla osób prowadzących działalność gospodarczą. (wniosek k. 1 – 1 verte akt ZUS)

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 czerwca 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 15zq Ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, z późno zm.) w związku z art. 83 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266, z późno zm.) odmówił A. L. (1) prawa do świadczenia postojowego. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że w miesiącu kwietniu i maju 2020 r wnioskodawca wykazał kwotę przychodu 0 zł, zatem nie nastąpił w maju 2020 r spadek przychodów w stosunku do kwietnia 2020 roku. W związku z powyższym, nie przysługuje prawo do świadczenia postojowego na podstawie wniosku z dnia 8 czerwca 2020

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie w szczególności o załączone do akt sprawy akta rentowe dotyczące A. L..

Należy w tym miejscu podkreślić z całą stanowczością, iż powyższy stan faktyczny był między stronami – w zakresie koniecznym dla rozstrzygnięcia sprawy – w całości bezsporny, natomiast strony wywodziły z niego odmienne skutki prawne, ta zaś kwestia należy do oceny prawnej zebranego w sprawie materiału dowodowego, czego Sąd dokona poniżej w ramach rozważań prawnych.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych
na jego podstawie ustaleń faktycznych, odwołanie nie jest zasadne.

Zgodnie z art. 15zq ust. 1 pkt 1 i ust. 2 i 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374), świadczenie postojowe przysługuje osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. -Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych oraz jeżeli nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu, chyba że podlega ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Świadczenie postojowe przysługuje osobom zamieszkującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są:

1) obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub

2) posiadającymi prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, lub

3) cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. (Ust. 2)

Świadczenie postojowe przysługuje, gdy w następstwie wystąpienia (...)19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności, odpowiednio przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą. (Ust. 3)

Na podstawie art. 15zq ust. 4 pkt 1 ww. ustawy, osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą świadczenie postojowe przysługuje, jeżeli rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej przed dniem 1 kwietnia 2020 r. i nie zawiesiła prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz jeżeli przychód z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe był o co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc, zawiesiła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej po dniu 31 stycznia 2020 r. (ust. 4 pkt. 2);

Ochrona zatrudnienia oraz zmniejszenie obciążeń i zachowanie płynności finansowej przedsiębiorców to główne zadania pakietu regulacji, które składają się na tarczę antykryzysową. Rozwiązania tam zawarte obejmują nie tylko przedsiębiorców zatrudniających pracowników, a więc zapewniających miejsca pracy, ale również osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą oraz wykonują pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Wśród rozwiązań, które mają zapobiegać skutkom epidemii (...)19 w Polsce, jest wsparcie realizowane przez ZUS w postaci wypłacania świadczeń postojowych.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że głównym warunkiem, który należy spełniać, aby móc ubiegać się o świadczenie postojowe, jest fakt niepodlegania ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu, ale ustawodawca wprowadził także więcej kryteriów, których spełnienie warunkuje nabycie prawa do otrzymania świadczenia z ZUS.

Reasumując pozostałe warunki, jakie musi spełnić osoba prowadząca działalność gospodarczą, gdy ubiega się o świadczenie postojowe to :

1) rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej przed 1.04.2020 r. i niezawieszenie tej działalności , a przychód z miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym złożony został wniosek o świadczenie postojowe, był o co najmniej 15% niższy od przychodu, który uzyskano w miesiącu poprzedzającym,

2) rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej przed 1.04.2020 r. z jednoczesnym jej zawieszeniem po 31.1.2020 r.,

3) brak innego tytułu do ubezpieczeń społecznych,

4) zamieszkiwanie na terytorium Polski i posiadanie obywatelstwa RP lub posiadanie prawa czasowego lub stałego pobytu na terytorium RP. (vide pomoc dla pracodawcy w sprawach pracowniczych w dobie kryzysu. Tarcza antykryzysowa, prawo pracy, RODO, ZUS, PIT 2020, wyd. 1 red. Łukasz Prasołek, opubl. Legalis)

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że ubezpieczony nie zawiesił prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej zaś jego wniosek o świadczenie postojowe wpłynął do organu rentowego w dniu 8 czerwca 2020 r. W przedmiotowym wniosku został wskazany przychód za miesiące kwiecień oraz maj 2020 r., który w każdym z tych miesięcy wyniósł 0,00 zł.

Z powyższego wynika zatem bezsprzecznie, że przychód wnioskodawcy z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej z miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym złożony został wniosek o świadczenie postojowe (maj 2020 r.), nie był o co najmniej 15% niższy od przychodu, który uzyskano w miesiącu poprzedzającym (kwiecień 2020 r.), gdyż w obu tych miesiącach przychód nie został w ogóle osiągnięty.

W tym stanie rzeczy wnioskodawca nie spełnił jednego z wymaganych przez ustawodawcę warunków do uzyskania prawa do świadczenia postojowego, określonych w cytowanym art. 15zq ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, to jest przychód z miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym złożony został wniosek, nie był o co najmniej 15% niższy od przychodu, który uzyskano w miesiącu poprzedzającym. Bezprzedmiotowym jest więc badanie pozostałych przesłanek warunkujących przyznanie prawa do przedmiotowego świadczenia.

Prawo do świadczenia postojowego uzależnione jest bowiem od łącznego spełnienia wszystkich warunków przewidzianych w przepisach przytoczonej wyżej ustawy .

Zaznaczyć trzeba, że także interpretacja art. 15 zq cytowanego aktu prawnego dokonana w piśmie z dnia 13 maja 2020 r. przez Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na wniosek Rzecznika Małych i Średnich (...) odpowiada powołanej literalnej wykładni powyższych przepisów.

Podkreślić w tym miejscu również należy, że przepisy ubezpieczeń społecznych mają charakter bezwzględnie obowiązujących. W konsekwencji nie ma możliwości wykładania przepisów tego prawa na korzyść wnioskodawcy z uwzględnieniem reguł słuszności. Do złagodzenia rygorów prawa ubezpieczeń społecznych nie stosuje się ani art. 5 k.c., ani art. 8 k.p. (zasady współżycia społecznego), bo przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter przepisów prawa publicznego.

Zgodnie z poglądem judykatury „Do złagodzenia rygorów prawa ubezpieczeń społecznych nie stosuje się ani art. 5 k.c., ani art. 8 k.p., bo przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter przepisów prawa publicznego.” „W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych niedopuszczalne jest powoływanie się na zasady współżycia społecznego, jako że prawo ubezpieczeń społecznych, w odróżnieniu od przepisów prawa pracy (art. 300 k.p.), nie zawiera normy o charakterze takiej klauzuli generalnej, ani też normy zezwalającej na stosowanie w zakresie nieuregulowanym przepisów kodeksu cywilnego. ” (por. wyrok SN z dnia 16 czerwca 2011 r. sygn. akt III UK 214/10 opubl. LEX 1095955, wyrok SA w Katowicach z dnia 20 maja 2010 r., sygn. akt III AUa 3616/09, opubl. LEX nr 785483 wyrok SN z dnia 2 grudnia 2009 r., sygn. akt I UK 174/09, opubl. LEX nr 585709, wyrok NSA w W. z dnia 18 maja 2011 r., sygn. akt I OSK 124/11, opubl. LEX 990161, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 listopada 2008 r., sygn. akt III AUa 330/08)

W związku z powyższym brak jest podstaw prawnych do uwzględnienia odwołania skarżącego.

(tożsame stanowisko stanowisko zajął SO w Łodzi w sprawie VIII U 1338/20, 1343/20).

Powoływany przez skarżącego wyrok SO w Olsztynie z dnia 2.09.2020 roku wydany w sprawie IV U 1195/20 jako przykład uwzględnionego odwołania, zapadł w odmiennym stanie faktycznym, albowiem dotyczył rodzaju działalności gospodarczej w branży najbardziej poszkodowanej na skutek epidemii, co do których ustawodawca uniemożliwił osiąganie przychodów (odgórnie zakazano prowadzenia działalności gospodarczej ze względu na bezpieczeństwo ogółu obywateli).

Mając na względzie wskazane okoliczności Sąd Okręgowy w Łodzi, w oparciu o treść art. 477 ¹⁴ § 1 kpc, oddalił odwołanie uznając tym samym prawidłowość decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł..