Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 czerwca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił G. K. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ, powołując się na przepis art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego 60 lat dla mężczyzn, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 roku) osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat, oraz okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat dla mężczyzn. Emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 roku nie udokumentował 15 letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Nie uznano okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach w okresie od 15 lutego 1973 roku do 14 kwietnia 1992 roku oraz od 15 kwietnia 1992 roku do 1 grudnia 1996 roku, ponieważ stanowisko młodszego asystenta geodety nie figuruje we wskazanej przez zakład pozycji zarządzenia resortowego, a ponadto w w/w. okresach zatrudnienia wykonywał prace na stanowiskach kierowniczych. Bezspornym jest fakt przebywania na halach produkcyjnych w warunkach występujących szkodliwych substancji. Biorąc jednak pod uwagę fakt wykonywania innych czynności, charakterystycznych dla obowiązków kierowniczych - prac organizacyjnych, koncepcyjnych - sprawowanie bezpośredniego nadzoru i kontroli jako pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze pozostaje wątpliwe. Pozostałe warunki zostały spełnione. (decyzja k. 16 akt ZUS)

Od powyższej decyzji G. K. złożył odwołanie w dniu 11 lipca 2016 roku i wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji ZUS oraz o przyznanie prawa do emerytury od dnia 11 maja 2016 roku, ewentualnie od dnia 1 lipca 2016 roku oraz o zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, ustalonych według norm przepisanych.

Wnioskodawca wskazał, że wykonywał nieprzerwanie od 15 lutego 1973 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku (pracodawca w piśmie skierowanym do organu rentowego oraz w świadectwie pracy błędnie podał datę końcową 1 grudnia 1996 roku, zamiast 31 grudnia 1998 roku), w sposób stały i nieprzerwany prace w szczególnych warunkach - "bezpośrednia obsługa aparatów reprodukcyjnych w drukarniach oraz produkcja i obróbka drukarskich form kopiowych i form drukowych" (wykaz A, dział XI, poz. 3 załącznika do Rozporządzenia). Uprzednio prace te - "bezpośrednia obsługa aparatów reprodukcyjnych w drukarniach oraz produkcja i obróbka drukarskich form kopiowych i form drukowych" - wymienione były w załączniku (dział XI pkt 3) do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 maja 1979 r. w sprawie pierwszej kategorii zatrudnienia oraz w powoływanym przez pracodawcę załączniku nr 1 (dział XI, poz. 3) do zarządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska nr 21 z dnia 22 września 1982 r. w sprawie prac zaliczonych do pierwszej kategorii zatrudnienia.

(odwołanie k. 2- 7)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie k. 17 – 18)

Na terminie rozprawy w dniu 18 stycznia 2017 roku pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie modyfikując je poprzez przyznanie świadczenia od dnia 1 maja 2016 roku. (oświadczenie pełnomocnika wnioskodawcy z dnia 18.01.2017 roku - 00:00:51, 00:02:38)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje:

G. K. urodził się w dniu (...). (okoliczność bezsporna)

Wnioskodawca w okresie od 1 września 1970 roku do 31 grudnia 1998 roku był zatrudniony w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł., w tym w okresie od 15 lutego 1973 roku do 31 grudnia 1998 roku świadczył pracę na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy i wykonywał prace związane z obsługą aparatów reprodukcyjnych. (świadectwo pracy z dnia 14 kwietnia 1992 roku, k. 8, zaświadczenie z dnia 1 października 2000 roku k. 9)

W okresie od dnia 25 listopada 1970 roku do 14 listopada 1972 roku obył służbę wojskową. ( karta powołania - akta osobowe część B k. 27, podanie - akta osobowe część B k. 27)

We wskazanym wyżej zakładzie pracy wnioskodawca otrzymał angaże na następujące stanowiska pracy:

- od 14 listopada 1972 roku - stażysta

- od 15 lutego 1973 roku - młodszy asystent geodety,

- od 1 lipca 1974 roku - starszy asystent geodety,

- od 9 stycznia 1978 roku - geodeta,

- od 1 grudnia 1984 roku - geodeta - kierownik robót kameralnych,

- od 15 kwietnia 1992 roku - kierownika robót geodezyjnych,

- od 1 lutego 1994 roku - kierownik ośrodka reprodukcji,

- od 1 stycznia 1997 roku do 31 grudnia 1998 roku - kierownik pracowni,

(umowa o pracę z dnia 14 listopada 1972 roku, angaż z dnia 1 lutego 1992 roku, pismo z dnia 27 czerwca 1974 roku, angaż z 9 marca 1978 roku, angaż z dnia 28 listopada 1984 roku k, umowa o pracę z dnia 15 kwietnia 1992 roku, angaż z 1 lutego 1994 roku,, angaż z 16 stycznia 1997 roku - akta osobowe część B k.27 )

W okresie od 15 lutego 1973 roku do 31 grudnia 1998 roku ubezpieczony świadczył stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w warunkach szczególnych na stanowisku młodszego asystenta geodety, kierownika zespołu geodezyjnego związaną z obsługą aparatów reprodukcyjnych jako wymienioną w dziale XI poz. 3 pkt. 2 wykazu stanowiącego załącznik Nr 1 do Zarządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska Nr 21 z dnia 22 września 1982 roku w sprawie prac zaliczanych do pierwszej kategorii zatrudnienia.

(świadectwo pracy z dnia 14 kwietnia 1992 roku, k. 8, zaświadczenie z dnia 1 października 2000 roku k. 9)

Do obowiązków pracowniczych wnioskodawcy na stanowisku starszego asystenta geodety, należało:

1. wykonywanie negatywów i diapozytywów stykowych,

2. analiza jakości i kartometryczności materiałów kartogra­ficznych napływających do Pracowni Reprodukcyjne j

3. przygotowywanie roztworów fotochemicznych,

4. ocena i ewentualne osłabianie negatywów i diapozytywów,

5. wykonywanie montażu negatywów lub diapozytywów w układach sekcyjnych lub jednostkowych i retusz styków,

6. kontrola kartometryczności wykonanych montaży,

7. wykonywanie retuszu diapozytywów w zakresie uzupełnień brakującego rysunku,

8. uzgadnianie ramek stykowych na kroju matryc jednostkowych i wnoszenie siatki kwadratów p,

9. oznaczanie na szkicach przeglądowych poszczególnych zleceń sukcesywnie wykonywanych czynności /montaży, negatywów, diapozytywów/,

10. rejestrowanie danych o wykonanych czynnościach dla poszczególnych zleceń /formaty, ilości części, sztuk/,

11. wykonywanie retuszu specjalnego,

12. pomoc współpracownikom, u których wystąpiło spiętrzenie prac,

13.wykonywanie innych czynności zleconych przez Kierownika Pracowni Reprodukcyjnej.

Natomiast gdy wnioskodawca zajmował stanowisko kierownika robót geodezyjnych to do jego obowiązków należały wszystkie wymienione powyżej zadania oraz dodatkowo organizacja, przygotowanie oraz wykonanie montażu.

(wykaz obowiązków powoda k. 11- 13)

Wnioskodawca, pracując w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) został skierowany do Pracowni Reprodukcyjnej, w grupie kilku osób wykonywał mapy do celów projektowych. W tej pracowni było około 5 osób. Większość z tych osób to byli geodeci tak jak wnioskodawca, a jedynie jedna była technikiem fotografikiem. Praca wnioskodawcy polegała na wykonywaniu fotografii mapy zasadniczej kamerą reprodukcyjną i po sfotografowaniu powstawał negatyw, następnie musiał to wywołać w ciemni, po wyschnięciu negatywy podlegały dalszej obróbce tj. montowaniu, przycinaniu, retuszowaniu. Później znów należało zrobić zdjęcie tego negatywu, aby uzyskać tzw. diapozytyw. Oznaczało to, że musiał znów powtórzyć wszystkie czynności związane z wywołaniem, naświetleniem, utrwaleniem. Pozytyw musiał wnioskodawca przetrzeć środkiem chemicznym - żelazicyjankiem potasu. W ten sposób powstawała mapa do celów projektowych. G. K. pracował na cały etat od godziny 7 do 14-tej, bo brano pod uwagę warunki szkodliwe, a po paru latach do 15-tej. Do końca 1998 roku wnioskodawca cały czas wykonywał tego rodzaju pracę. W spornym okresie wnioskodawca nie wykonywał prac geodezyjnych, polegających na mierzeniu w terenie. (...) Reprodukcyjna mieściła się w innym miejscu niż Miejskie Przedsiębiorstwo (...), musiała być wydzielona ciemnia. Wnioskodawca nie miał wydzielonego biurka, był dostępny tylko pokój socjalny na posiłek. Nie przygotowywał żadnej dokumentacji pisemnej do zdjęć, które wykonywał. Był zobowiązany przygotować obiekt do sfotografowania, odpowiednio go oświetlić, a potem przechodził do ciemni, gdzie obsługiwał specjalny aparat do robienia zdjęć. Wywoływanie odbywało się bezpośrednio po zrobieniu zdjęcia, przy czym klisza na której było to zdjęcie również była dużych rozmiarów max. formatu A1. Zdarzało się, że musiał przygotować roztwory fotochemiczne do wykonywania błękitnych kopii czyli odtworzenia zniszczonych map. W połowie lat 90-tych został kierownikiem Pracowni. Zajmując powyższe stanowisko, oprócz dotychczasowych zadań miał obowiązek kontaktować się ze zleceniodawcami, ale nie zabierało mu to dużo czasu, ponieważ klient pojawiał się raz na dzień lub raz na kilka dni. (...) Reprodukcyjna obsługiwała całe województwo (...).

(zeznania wnioskodawcy z dnia 26 września 2016 roku 00:29:55 - 00:32:59 w zw. z 00:01:52 - 00:28:200)

G. K., będąc zatrudnionym w okresie od 15 lutego 1973 roku do 31 grudnia 1998 roku w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. - w Ośrodku (...), na stanowiskach: młodszego asystenta geodety, asystenta geodety, starszego asystenta geodety, geodety i kierownika zespołu geodezyjnego, wykonując prace przy bezpośredniej obsłudze aparatów reprodukcyjnych w drukarniach oraz przy produkcji i obróbce drukarskich form kopiowych i form drukowych, był narażony na taką samą ekspozycję czynników szkodliwych jak pracownicy zatrudnieni na stanowiskach pracy, o których mowa w dziale XI (w przemyśle poligraficznym) wykazu A pozycja 3, stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego (...) dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Wnioskodawca w trakcie zatrudnienia w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w ramach swoich obowiązków zajmował się bezpośrednią obsługą aparatów reprodukcyjnych oraz produkcją i obróbką drukarskich form kopiowych. (...) aparatów reprodukcyjnych to nic innego tylko produkcja i obróbka form kopiowych (wykonywanie negatywów i diapozytywów, które są formami kopiowymi). Pracodawca miał wydzieloną wewnętrznie jednostkę organizacyjną - Pracownię Reprodukcyjną, która świadczyła usługi nie tylko na rzecz pracodawcy, ale także na rzecz innych podmiotów. Wnioskodawca G. K. wykonywał mapy do celów projektowych. Praca polegała na wykonywaniu formy kopiowej (negatyw mapy zasadniczej) wielkoformatową kamerą reprodukcyjną typu (...) (karta 31 z akt sprawy) oraz dalszą obróbką na kopiarkach stykowych otrzymanej formy stykowej (negatyw) w celu otrzymania następnej formy kopiowej - diapozytyw. (...) ten przewidywał znaczny udział technologii fotochemicznej. Obróbkę fotochemiczną wykonywano ręcznie w ciemni fotograficznej. Po sfotografowaniu powstawał negatyw, który był wywołany (przez wnioskodawcę G. K.) w ciemni. Wywoływanie odbywało się bezpośrednio po zrobieniu zdjęcia, klisza na której było to zdjęcie była różnych rozmiarów, formatu A1 i większych. Po wyschnięciu negatywy podlegały dalszej obróbce tj. montowaniu, przycinaniu, retuszowaniu. Później znów należało zrobić zdjęcie tego negatywu, aby uzyskać tzw. diapozytyw. Oznaczało to, że należało znów powtórzyć wszystkie czynności związane z wywołaniem, naświetleniem i utrwalaniem (z użyciem czynników szkodliwych). Diapozytywy wykorzystywane były do uaktualniania zmian sytuacji i po uaktualnieniu służyły jako następna forma kopiowa do kopiowania na różnych materiałach (papier amoniakalny - ozalid, folia fotograficzna lub papier fotograficzny). W przemyśle poligraficznym musiał być stosowany analogiczny sprzęt jak w Pracowni Reprodukcyjnej Miejskiego Przedsiębiorstwa (...), gdyż wykonywanie drukarskich form kopiowych to nic innego jak produkcja negatywów i diapozytywów. Tym samym czynniki szkodliwe były tożsame. Przy produkcji map do celów projektowych stosowano kamerę (...) i kopiarki stykowe. Przy obsłudze aparatów reprodukcyjnych i obróbce drukarskich form kopiowych był stały kontakt wnioskodawcy G. K. z czynnikami szkodliwymi (chemikaliami). Stosowane czynniki szkodliwe to m.in.: wywoływacz fotograficzny (mieszanina związków chemicznych: metol, hydrochinon, fenidon, chlorki miedzi rtęci), przerywacz chemiczny (substancje kwasu octowego), utrwalacz chemiczny (tiosiarczan sodu, amonu, chlorek amonowy), żelazicyjanek potasu oraz narażanie wzroku na bardzo duże różnice natężenia światła (ciemnia oraz wychodzenie z niej w obszar oświetlenia fotografowanych arkuszy map, gdzie stosowane były m.in. lampy łukowe).

(opinia biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz urządzeń i instalacji elektroenergetycznych B. K. k. 41- 51 oraz pisemna opinia uzupełniająca k. 69- 79)

Wnioskodawca nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego.

(okoliczność bezsporna)

W dniu 11 maja 2016 roku ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury, do którego załączył świadectwa pracy w szczególnych warunkach.

(wniosek k. 1 – 6 akt ZUS)

Decyzją z dnia 17 czerwca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił G. K. prawa do emerytury. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 roku nie udokumentował 15 letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

(decyzja k. 16 akt ZUS)

Oceniając dowód z opinii biegłego Sąd w pełni uznał jego wartość dowodową, podzielając - jako przekonujące - wnioski wypływające z treści opinii. W ocenie Sądu opinia jest rzetelna i nie zawiera braków. Została sporządzona zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym jej przedmiot. Do wydania opinii biegły dysponował dokumentacją zgromadzoną w sprawie tj. angaże, umowy o pracę, świadectwa pracy, zakresy obowiązków.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych należy uznać, że odwołanie G. K. od zaskarżonej decyzji zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 748 z późn. zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz,

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Według treści § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany (...) wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok SN z 15.12.1997 r. II UKN 417/97 – (...) i US (...) i wyrok SN z 15.11.2000 r. II UKN 39/00 Prok. i Prawo (...)).

Stosownie do § 2 ust. 2 okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości, że wnioskodawca nie należy do Otwartego Funduszu Emerytalnego, spełnia przesłanki ustawowe lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz ukończenia wieku emerytalnego w dacie rozstrzygnięcia. W ocenie Sądu wnioskodawca spełnia również warunek dotyczący posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma jednak zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków .

Podkreślić należy, że istotnym jest, jakie prace realnie w toku swojego zatrudnienia faktycznie wykonywał skarżący oraz czy prace te są wymienione w cytowanym wykazie A, stanowiącym załącznik do Rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku, gdyż właśnie to Rozporządzenie jest aktem prawnym, w oparciu o który należy orzekać, czy dana praca była pracą w warunkach szczególnych. Sama natomiast nazwa stanowiska (lub brak tej nazwy) nie może dyskwalifikować faktycznie wykonywanych prac w spornym okresie zatrudnienia jako prac wykonywanych w szczególnych warunkach. Dla celów ustalenia pracy w warunkach szczególnych znaczenie ma nie nazewnictwo zajmowanych stanowisk, lecz faktyczny zakres wykonywanych prac.

W toku procesu wnioskodawca udowodnił własnymi zeznaniami, załączoną dokumentacją oraz w oparciu o opinię biegłego, że w spornym okresie zatrudnienia tj. od 15 lutego 1973 roku do 31 grudnia 1998 roku w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł., pracując przy bezpośredniej obsłudze aparatów reprodukcyjnych oraz przy produkcji i obróbce drukarskich form kopiowych i form drukowych, wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy czynności zaliczane do pracy w warunkach szczególnych. Praca wnioskodawcy polegała na wykonywaniu formy kopiowej (negatyw mapy zasadniczej) wielkoformatową kamerą reprodukcyjną typu (...) oraz dalszą obróbką na kopiarkach stykowych otrzymanej formy stykowej (negatyw) w celu otrzymania następnej formy kopiowej - diapozytyw. (...) ten przewidywał znaczny udział technologii fotochemicznej. Obróbkę fotochemiczną wykonywano ręcznie w ciemni fotograficznej. Po sfotografowaniu powstawał negatyw, który był wywołany (przez wnioskodawcę G. K.) w ciemni. Wywoływanie odbywało się bezpośrednio po zrobieniu zdjęcia, klisza na której było to zdjęcie była różnych rozmiarów, formatu Al i większych. Po wyschnięciu negatywy podlegały dalszej obróbce tj. montowaniu, przycinaniu, retuszowaniu. Później znów należało zrobić zdjęcie tego negatywu, aby uzyskać tzw. diapozytyw oznaczało to, że należało znów powtórzyć wszystkie czynności związane z wywołaniem, naświetleniem i utrwalaniem (z użyciem czynników szkodliwych). Diapozytywy wykorzystywane były do uaktualniania zmian sytuacji i po uaktualnieniu służyły jako następna forma kopiowa do kopiowania na różnych materiałach (papier amoniakalny - ozalid, folia fotograficzna lub papier fotograficzny). W przemyśle poligraficznym musiał być stosowany analogiczny sprzęt jak w Pracowni Reprodukcyjnej Miejskiego Przedsiębiorstwa (...), gdyż wykonywanie drukarskich form kopiowych to nic innego jak produkcja negatywów i diapozytywów. Tym samym czynniki szkodliwe były tożsame. Przy produkcji map do celów projektowych stosowano kamerę (...) i kopiarki stykowe. Przy obsłudze aparatów reprodukcyjnych i obróbce drukarskich form kopiowych był stały kontakt wnioskodawcy G. K. z czynnikami szkodliwymi (chemikaliami). Stosowane czynniki szkodliwe to m.in.: wywoływacz fotograficzny (mieszanina związków chemicznych: metol, hydrochinon, fenidon, chlorki miedzi rtęci), przerywacz chemiczny (substancje kwasu octowego), utrwalacz chemiczny (tiosiarczan sodu, amonu, chlorek amonowy), żelazicyjanek potasu oraz narażanie wzroku na bardzo duże różnice natężenia światła (ciemnia oraz wychodzenie z niej w obszar oświetlenia fotografowanych arkuszy map, gdzie stosowane były m.in. lampy łukowe). Z kolei gdy wnioskodawca zajmował stanowiska kierownicze, to zakres jego obowiązków nie zmienił się i nadal był zobligowany dotychczasowe zadania wykonywać. Przy czym dodatkowo - jako kierownik - był zobligowany do kontaktowania się ze zleceniodawcami, ale nie zabierało mu to dużo czasu, ponieważ klient pojawiał się raz na dzień lub raz na kilka dni.

Jednocześnie ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że zakład pracy wnioskodawcy, Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w Ł., miał w swych strukturach wyodrębnioną jednostkę tj. Pracownię Reprodukcyjną, która to zajmowała się przygotowaniem map do celów projektowych. Wnioskodawca został zatrudniony we wskazanej jednostce do przygotowywania wskazanych map, chociaż kolejno zawierane angaże wskazywały stanowisko pracy jako młodszy, później starszy asystent godety, zaś później zostały powierzone mu obowiązki stanowisko kierownika robót geodezyjnych, kierownika pracowni. Jednak wnioskodawca przez cały okres zatrudnienia nie wykonywał żadnych obowiązków związanych ze stanowiskiem geodety.

Podkreślić także należy, że prace o charakterze administracyjnym stanowiły faktycznie bardzo znikomą część obowiązków wnioskodawcy, który, jak już wyżej wskazano, pracował przy maszynach jak pozostali pracownicy. W spornym okresie obowiązki kierownicze sprowadzały się do kontaktu z klientem, który to do pracowni przychodził jeden na dzień lub na kilka dni. Ponadto wnioskodawca nie posiadał swojego pokoju. A co za tym idzie, cała jego aktywność skupiała się na pracy przy bezpośredniej obsłudze aparatów reprodukcyjnych oraz przy produkcji i obróbce drukarskich form kopiowych i form drukowych. Prace organizacyjne stanowiły zatem znikomą część obowiązków wnioskodawcy.

Okoliczność, że wnioskodawca wykonywał zarówno prace przy bezpośredniej obsłudze maszyny do zrobienia zdjęć jak i przy sporadycznej obsłudze klientów, pozwala na stwierdzenie, że prace te wykonywane były w warunkach szczególnych, ponieważ pracownik, który w szczególnych warunkach u jednego pracodawcy w tym samym czasie wykonywał różne zadania, nie powinien być pozbawiony uprawnienia do zaliczenia tego okresu do stażu wymaganego do uzyskania wcześniejszej emerytury ( vide wyrok SN z dnia 27 stycznia 2012 roku w sprawie III UK 103/11).

Stwierdzić zatem należy, że ubezpieczony wykazał, że stale, a więc w sposób ciągły w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy świadczył prace od 15 lutego 1973 roku do 31 grudnia 1998 roku, wymienione w dziale XI poz. 3 cytowanego wykazu A załącznika do Rozporządzenia RM z dnia 7 lutego 1983 r. Nadto obowiązki jakie wykonywał w spornym okresie zostały wyszczególnione w zarządzeniu resortowym tj. w Zarządzeniu nr 21 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 22 września 1982 roku w Dziale XI poz. 3 pkt. 2 prace wykonywane w przemyśle poligraficznym tj. bezpośrednia obsługa aparatów reprodukcyjnych w drukarniach oraz produkcja i obróbka drukarskich form kopiowych i form drukowych - fotochemik.

Udowodniony przez ubezpieczonego staż pracy w szczególnych warunkach wynosi zatem 25 lat, 10 miesiąc i 15 dni, tym samym przekracza ustawowe minimum 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W myśl art. 100 ust. 1. ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

Na mocy art. 129 ust. 1 cytowanej ustawy świadczenia wypłaca się, poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

W rozpoznawanej sprawie pełnomocnik wnioskodawcy ostatecznie sprecyzował, że wnosi o przyznanie świadczenia do dnia 1 maja 2016 roku.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał świadczenie od dnia 1 maja 2016 roku uznając odwołanie wnioskodawcy za zasadne.

Stosownie do wyniku postępowania na podstawie przepisu art. 98 k.p.c. Sąd obciążył organ rentowy obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez wnioskodawcę. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił w oparciu o § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804).

E.W.