Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z 14.08.2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. z urzędu ponownie ustalił kapitał początkowego dla J. R. na dzień 1.01.1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 540,49 zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od 1.01.1989 r. do 31.12.1998 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 44,27%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wynoszącego 44,27% przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową określoną w ustawie z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 887 ze zm.) (44,27%x1220,89zł=540,49 zł). Okresy składkowe przyjęto w ilości 6 lat, 8 miesięcy, 23 dni, tj. 80 miesięcy. Współczynnik proporcjonalny do – osiągniętego do 31.12.1998 r. – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wynosi 42,28%. Zakład wyjaśnił, że współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł. Do ustalenia współczynnika przyjęto: wiek ubezpieczonego w dniu 31.12.1998 r. po zaokrągleniu do pełnych lat wynoszący 48 lat, łączny staż ubezpieczeniowy po zaokrągleniu w górę do pełnych lat wynoszący 7 lat. Średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat wynosi 209 miesięcy (komunikat Prezesa GUS z 25.02.1999 r. w sprawie tablic średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn – M.P. Nr 12, poz. 173). Zakład podał następujący sposób wyliczenia wartości kapitału początkowego:

293,01 zł x 42,28% (współczynnik proporcjonalny) = 123,88 zł

(80 miesięcy składkowych x 1,3%) : 12 x 540,49 zł (podstawa wymiaru) = 46,86 zł

Razem 170,74 zł

170,74 zł x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 35684,66 zł.

Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wynosi 35684,66 zł,

Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład nie uwzględnił okresów:

- od 8.11.1973 r. do 15.09.1974 r. z uwagi na brak świadectwa pracy, a z zeznań świadków wynika, że świadectwo zostało wystawione,

- od 16.09.1974 r. do 31.03.1990 r. ponieważ ubezpieczony ma ustalone prawo do świadczeń przewidzianych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym służb mundurowych.

(decyzja z 14.06.2021 r. k. 51 akt ZUS)

Odwołanie od powyższej decyzji złożył wnioskodawca, wnosząc o jej zmianę w wyniku uwzględnienia przy ustaleniu wartości kapitału początkowego informacji zawartej w druku (...)6 z dnia 14.04.2021 r. wywodząc, że zgodnie z tym dokumentem okres składkowy przyjęty do obliczenia kapitału początkowego powinien wynosić 3 lata, 7 miesięcy, tj. 43 miesiące pracy. Podał, że okresy pracy od 25.08.1970 r. do 15.09.1974 r. wraz ze służbą wojskową, zostały doliczone przy ustaleniu prawa do świadczeń przewidzianych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym służb mundurowych.

(odwołanie k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując zajęte w sprawie stanowisko. Zakład wyjaśnił, że w zaskarżonej decyzji uwzględniono łączny okres składkowy w ilości 6 lat, 8 miesięcy, 23 dni, tj. 80 miesięcy, okresów nieskładkowych brak, przy czym na uwzględnione okresy składkowe składają się okresy:

- od 25.08.1970 r. do 28.10.1972 r. Przedsiębiorstwo (...) w Ł.,

- od 29.10.1970 r. do 14.10.1972 r. zasadnicza służba wojskowa,

- od 6.11.1972 r. do 5.06.1973 r. (...) w Ł.,

- od 1.06.1973 r. do 15.09.1974 r. (...) Związek Kółek Rolniczych w Ł.,

- od 1.06.1995 r. do 29.02.1996 r. (...) Sp. z o.o. w Ł.,

- od 1.03.1996 r. do 31.12.1998 r. jw.

W konkluzji Zakład stwierdził, że tym samym okres zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. w Ł. został uwzględniony w ogólnym stażu pracy.

Jednocześnie Zakład wyjaśnił, że do ustalenia wartości kapitału początkowego nie uwzględniono okresów:

- od 8.11.1973 r. do 15.09.1974 r. z uwagi na brak świadectwa pracy, a przedłożenie wyłącznie dowodów z zeznań świadków (dotyczy zatrudnienia w Spółdzielni Kółek Rolniczych w Ł.)

- od 16.09.1974 r. do 31.03.1990 r. z uwagi na ustalone prawo do świadczenia przewidzianego w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym służb mundurowych.

Pozwany wskazał na notatkę kolegialną z 31.03.2021 r., którą - w oparciu o dowody z zeznań świadków i zapis w legitymacji ubezpieczeniowej - Zakład uwzględnił okres zatrudnienia w w/w Spółdzielni od 1.06.1973 r. do 7.11.1998 r. na podstawie wpisu do legitymacji ubezpieczeniowej, natomiast nie uwzględnił okresu od 8.11.973 r. do 15.09.1974 r.

Zakład wyjaśnił, że uwzględnił minimalne wynagrodzenie obowiązujące w sferze gospodarki narodowej w okresach: od 25.08.1970 r. do 28.10.1970 r., od 6.11.1972 r. do 31.12.1972 r., od 1.01.1973 r. do 5.06.1973 r.

Pozwany podał, że w stosunku do lat 1989-1994 przy ustalaniu podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wartości zerowe.

(odpowiedź na odwołanie k. 4-5)

W piśmie procesowym z 15.11.2021 r. wnioskodawca poparł odwołanie, wnosząc o zaliczenie do wyliczenia kapitału początkowego od 1.06.1995 r. do chwili obecnej, bez uwzględnienia zaliczonych przez ZUS okresów zatrudnienia: od 25.08.1970 r. do 28.10.1973 r., od 29.10.1970 r. do 14.10.1972 r., od 6.11.1972 r. do 5.06.1973 r., od 1.06.1973 r. do 15.09.1974 r., ponieważ ww. okresy zostały uwzględnione przy wyliczaniu jego emerytury mundurowej, ostatecznie wskazując, że okres składkowy powinien zostać uwzględniony w wymiarze 3 lat, 7 miesięcy, tj. 43 miesięcy.

(pismo procesowe wnioskodawcy z 15.11.2021 r. k. 15)

Pozwany organ rentowy w piśmie procesowym z 21.12.2021 r. odnosząc się od w/w pisma wnioskodawcy stwierdził, że ZUS oblicza wartość kapitału początkowego na podstawie przedłożonych dokumentów i nie jest zobligowany do prowadzenia postępowania wyjaśniającego z Wojskowym Biurem Emerytalnym. Zakład podniósł, że w aktach sprawy znajduje się tylko świadectwo pracy za okres zatrudnienia od 16.09.1974 r. do 31.03.1990 r. z Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych, na podstawie, którego można stwierdzić uprawnienia do emerytury dla służb mundurowych i okres ten nie został uwzględniony do wyliczenia kapitału początkowego. Dalej ZUS podniósł, że okres zatrudnienia od 8.11.1973 r. do 15.098.1974 r. w (...) Związku Kółek Rolniczych w Ł. nie został uwzględniony w sumarycznym stażu pracy, z uwagi na brak świadectwa pracy, a dowody z zeznań świadków wskazują na fakt, że świadectwo takie zostało wystawione. Pozostałe okresy zatrudnienia zostały natomiast uwzględnione do okresów składkowych zgodnie z dokumentacją. Zakład stwierdził, że pomimo uwzględnienia w stażu pracy okresów zatrudnienia z lat 1970-1973, okresem do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wynagrodzenie wynikające z zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 17.02.2021 r. z tytułu zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. w Ł., pozostaje okres od 1.06.1995 r. do 31.12.1998 r. (podstawę wymiaru kapitału początkowego obliczono z kolejnych 10 lat kalendarzowych, tj. z okresu od 1.01.1989 r. do 31.12.1998 r., ze wskaźnikiem wysokości podstawy wymiaru 44,27% przy czym za lata 1989-1994 przyjęto wartości zerowe). Zakład podniósł, że w piśmie wnioskodawcy z 19.04.2021 r. złożonego do ZUS 21.04.2021 r., o ponowne ustalenie kapitału początkowego, brak wzmianki o prawie do świadczenia z (...) podobnie jak w odwołaniu.

(pismo procesowe ZUS z 21.12.2021 r. k. 21)

W piśmie procesowym z 14.01.2022 r. wnioskodawca w odpowiedzi na ww. pismo ZUS oświadczył, że potwierdza, że okres od 25.08.1970 r. do 15.09.1974 r. został uwzględniony przy ustalaniu prawa do emerytury mundurowej z MSWiA łącznie 4 lata, 13 dni zatrudnienia przed służbą. Zaznaczył, że nigdy składał do ZUS żadnych dokumentów związanych z (...). Do wniosku w sprawie kapitału początkowego z 24.02.2021 r. załączył druk (...)6, w którym wyszczególnił okres od 16.09.1974 r. do 31.03.1990 r. jako pracę w Wojewódzkim Urzędzie Spraw Wewnętrznych w Ł. i jako dowód dołączył świadectwo pracy. Odwołujący podniósł, że okres zatrudnienia od 8.11.1973 r. do 15.09.1974 r. w (...) Związku Kółek Rolniczych w Ł. nie został uwzględniony przez ZUS w sumarycznym stażu pracy ze względu na brak świadectwa pracy mimo zeznań świadków, zarzucając, że na podstawie tych samych zeznań świadków okres ten został uwzględniony przy ustalaniu prawa do emerytury mundurowej w MSWiA. W konkluzji wniósł o prawidłowe wyliczenie wartości kapitału początkowego na dzień 1.01.1999 r.

(pismo procesowe wnioskodawcy k. 26)

W kolejnym piśmie procesowym z 27.01.2022 r. wnioskodawca wyjaśnił, że decyzją z 16.05.1990 r. zostało mu przyznane prawo do emerytury milicyjnej, jednocześnie akcentując, że nigdy nie składał do ZUS żadnych dokumentów związanych z Wojskowym Biurem Emerytalnym i takiej emerytury nie posiada.

(pismo procesowe wnioskodawcy k. 30)

Na rozprawie z 12.04.2022 r. wnioskodawca poparł odwołanie, oświadczając, że w związku z uchwałą SN z grudnia 2021 r., na obecnym etapie wnosi o dokonanie przeliczenia kapitału początkowego przy uwzględnieniu wszystkich okresów zatrudnienia cywilnego, w tym w szczególności w (...) Związku Kółek Rolniczych w okresie od 8.11.1973 r. do 15.09.1974 r. Oświadczył, że co do tego okresu są zeznania świadków z 1982 roku, dodając, że nie miał z nimi kontaktu po tym terminie. Podał także, że zwracał się z pismem do Wojewódzkiego Związku Kółek Rolniczych, ale uzyskał jedynie informację, że nie ma żadnej dokumentacji osobowej dotyczącej spornego okresu. Natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

(stanowiska stron: e-prot. z 12.04.2022 r.: 00:01:00, 00:07:44)

W piśmie procesowym z 2.06.2022 r. pozwany ZUS wyjaśnił, że z pisma Zakładu Emerytalno – Rentowego MSWiA z 6.05.2022 r. wynika, iż do emerytury mundurowej wnioskodawcy został uwzględniony okres zatrudnienia od 6.06.1973 r. do 15.09.1974 r. Zakład wskazał, że w n/n postępowaniu odwołujący wnosi o uwzględnienie w kapitale początkowym wszystkich okresów zatrudnienia cywilnego i chce zaliczenia pracy w (...) Związku Kółek Rolniczych od 8.11.1973 r. do 15.09.1974 r. Pozwany organ rentowy podniósł, że jeżeli powyższy okres został zaliczony do prawa do emerytury mundurowej przez Zakład Emerytalno– Rentowy MSWiA to nie można go już zaliczyć do wyliczenia kapitału początkowego i obliczenia wysokości emerytury ustalonej z ZUS, argumentując, że nie jest bowiem możliwe dublowanie okresów do dwóch różnych systemów emerytalnych.

(pismo procesowe ZUS z 2.06.2022 r. k. 293)

Odnosząc do w/w pisma strony pozwanej, wnioskodawca w piśmie procesowym z 23.05.2022 r. podniósł, że we wszystkich wnioskach o naliczenie kapitału początkowego składanych do ZUS wnosił o obliczenie kapitału początkowego od 1.06.1995 r., aby nie dublować okresów pracy do dwóch różnych systemów emerytalnych. Natomiast ZUS wyliczał w wydawanych decyzjach kapitał początkowy za wszystkie okresy zatrudnienia cywilnego, z pominięciem pracy w (...) Związku Kółek Rolniczych od 8.11.1973 r. do 15.09.1974 r., mimo że skarżący pracował tam od 1.06.1973 r. do 15.09.1974 r. co potwierdzają zeznania świadków. Konkludując oświadczył, że zależy mu na wyliczeniu kapitału początkowego przez ZUS za wszystkie okresy zatrudnienia cywilnego, aby mógł wybrać korzystniejszą emeryturę.

(pismo procesowe wnioskodawcy z 23.06.2022 r. k. 298)

W piśmie procesowym z 4.08.2022 r. pozwany organ rentowy podniósł, że:

- do wyliczenia kapitału początkowego przyjął tylko okresy wskazane we wniosku o wyliczenie kapitału początkowego, dodając, że ZUS przy wyliczeniu kapitału początkowego nie weryfikował tych okresów z Zakładem Emerytalno– Rentowy MSWiA, gdyż dopiero na etapie wniosku o przyznanie prawa do emerytury okresy te są weryfikowane,

- jak wynika z pisma MSWiA okresy od 25.08.1970 r. do 27.10.1972 r., od 6.11.1972 r. do 5.06.1973 r., od 6.06.1973 r. do 15.09.1974 r. zostały zaliczone do prawa do emerytury mundurowej, wobec czego okresy te będą podlegały wyłączeniu przy ustalaniu kapitału początkowego,

- powołując się na pismo procesowe z 1.06.2022 r. Zakład podał, że okres od 6.06.1973 r. do 15.09.1974 r. został także przyjęty do ustalenia prawa do emerytury mundurowej i w związku z tym, także i ten okres nie może być przyjęty do kapitału początkowego,

- w wysłudze lat przyjęto do ustalenia prawa do emerytury mundurowej wnioskodawcy lata od 1.06.1995 r. do 12.10.2011 r. i w związku z powyższym wniosek odwołującego, aby kapitał początkowy ustalić z lat od 1995 r. jest także bezpodstawny ponieważ okres ten jest przyjęty przy emeryturze mundurowej.

(pismo procesowe (...) z 4.08.2022 r. k. 301)

Na rozprawie z 9.08.2022 r. – bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku w n/n sprawie – wnioskodawca poparł odwołanie, natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie, przyznając ostatecznie, że w przypadku kapitału początkowego Zakład nie weryfikuje okresów zaliczonych do służby mundurowej.

(stanowiska stron: e-prot. z 9.08.2022 r.: 00:02:31, 00:26:43)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wnioskodawca - J. R. urodził się (...)

(okoliczność niesporna)

Zaskarżoną decyzją z 14.08.2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. z urzędu ponownie ustalił kapitał początkowego dla J. R. na dzień 1.01.1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 540,49 zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od 1.01.1989 r. do 31.12.1998 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 44,27%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wynoszącego 44,27% przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową określoną w ustawie z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 887 ze zm.) (44,27%x1220,89zł=540,49 zł). Okresy składkowe przyjęto w ilości 6 lat, 8 miesięcy, 23 dni, tj. 80 miesięcy. Współczynnik proporcjonalny do – osiągniętego do 31.12.1998 r. – wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wynosi 42,28%. Zakład wyjaśnił, że współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01 zł. Do ustalenia współczynnika przyjęto: wiek ubezpieczonego w dniu 31.12.1998 r. po zaokrągleniu do pełnych lat wynoszący 48 lat, łączny staż ubezpieczeniowy po zaokrągleniu w górę do pełnych lat wynoszący 7 lat. Średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat wynosi 209 miesięcy (komunikat Prezesa GUS z 25.02.1999 r. w sprawie tablic średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn – M.P. Nr 12, poz. 173). Zakład podał następujący sposób wyliczenia wartości kapitału początkowego:

293,01 zł x 42,28% (współczynnik proporcjonalny) = 123,88 zł

(80 miesięcy składkowych x 1,3%) : 12 x 540,49 zł (podstawa wymiaru) = 46,86 zł

Razem 170,74 zł

170,74 zł x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 35684,66 zł.

Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wynosi 35684,66 zł,

Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład nie uwzględnił okresów:

- od 8.11.1973 r. do 15.09.1974 r. z uwagi na brak świadectwa pracy, podając, że z zeznań świadków wynika, że świadectwo zostało wystawione,

- od 16.09.1974 r. do 31.03.1990 r. ponieważ ubezpieczony ma ustalone prawo do świadczeń przewidzianych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym służb mundurowych.

(decyzja z 14.06.2021 r. k. 51 akt ZUS)

Odwołujący nie figuruje w ewidencji świadczeniobiorców Wojskowego Biura Emerytalnego.

( pisma (...) w Ł. k. 24, 33)

Na mocy decyzji z 16.05.1990 r. wnioskodawcy zostało przyznane od 1.04.1990 r. prawo do emerytury milicyjnej. Do wysługi emerytalnej zaliczono służbę w w łącznej ilości 15 lat, 6 miesięcy, 1 dnia, inne okresy zaliczane do wysługi w ilości 4 lat, 13 dni, razem po zaokrągleniu 20 lat wysługi.

(decyzja k. 31-32, 57-58)

Przy przyznaniu ubezpieczonemu prawa do emerytury milicyjnej do wysługi uwzględniono następujące okresy:

1.  służby: od 16.09.1974 r. do 31.03.1990 r.,

2.  zatrudnienia: od 25.08.1970 r do 27.10.1972 r., od 6.11.1972 r. do 5.06.1973 r., od 6.06.1973 r. do 15.09.1974 r.

Aktualnie w wysłudze emerytalnej – poza w/w okresami – uwzględniono również okresy pracy wykonywanej po zwolnieniu ze służby:

- od 1.06.1995 r. do 12.10.2011 r.,

- od 1.04.2012 r. do 7.05.2012 r.,

- od 9.06.2012 r. do 31.12.2021 r.

(pismo Zakładu Emerytalno – Rentowego MSWiA z 6.05.2022 r. k. 56)

W spornym okresie od 1.06.1973 r. do 15.09.1974 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Związku Kółek Rolniczych w Ł. na stanowisku inspektora mechanizacji. Kierownikiem odwołującego w tym czasie był C. N.. Świadectwo pracy z w/w okresu zatrudnienia zaginęło. C. N. złożył w dniu 26.05.1982 r. zeznania, w których potwierdził, że w badanym okresie od 1.06.1973 r. do 15.09.1974 r. J. R. był zatrudniony w (...) Związku Kółek Rolniczych w Ł., które to zeznania potwierdził w toku procesu. Bezpośrednio po zakończeniu pracy w dniu 15.09.1974 r. w (...) Związku Kółek Rolniczych w Ł. wnioskodawca już od następnego dnia, tj. od 16.09.1974 r. rozpoczął pracę w Wojewódzkim Urzędzie Spraw Wewnętrznych w Ł., jako funkcjonariusz i był tam zatrudniony w okresie od 16.09.1974 r. do 31.03.1990 r.

(zeznania wnioskodawcy – e-prot. z 9.08.2022 r.: 00:06:05, 00:13:59 w zw. z 00:24:50, zeznania świadka C. N. – e-prot. z 9.08.2022 r.:00:10:38, 00:15:54, 00:18:14, życiorys wnioskodawcy z dnia 20.06.1974 r. w aktach IPN k. 75-76, opinia (...) w Ł. z 28.06.1974 r. k. 196, pisemne zeznania świadka C. N. z 26.05.1982 r. k. 8 akt kapitałowych, pisemne zeznania K. W. z 26.05.1982 r. k. 7 akt kapitałowych, świadectwo pracy k. 9 akt kapitałowych)

Powyższy stan faktyczny został odtworzony na podstawie niekwestionowanych przez strony dokumentów, a także na podstawie zeznań świadka i przesłuchaniu wnioskodawcy. Zeznania świadka i wnioskodawcy w całości korelują z dostępnymi oryginalnymi dokumentami dotyczącymi badanego okresu zatrudnienia skarżącego w (...) Związku Kółek Rolniczych w Ł.. Należy podkreślić, że życiorys wnioskodawcy z dnia 20.06.1974 r. w aktach IPN k. 75-76, opinia (...) w Ł. z 28.06.1974 r. k. 196, pisemne zeznania świadka C. N. z 26.05.1982 r. k. 8 akt kapitałowych, pisemne zeznania K. W. z 26.05.1982 r. k. 7 akt kapitałowych, nie były kwestionowane przez pozwanego co do ich autentyczności. Sąd zważył, że z całą pewnością nie mogły być one fabrykowane na użytek ewentualnego przyszłego sporu pomiędzy stronami, gdyż wnioskodawca w żaden sposób nie mógł nawet w czasie, gdy powstawały te dokumenty antycypować powstanie takiego sporu. Pozwany nie podważył także zeznań świadka, który jest dla stron osobą obcą i nie ma żadnego interesu w składaniu zeznań korzystnych dla jednej z nich. W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że wnioskodawca, pomimo braku stosownego świadectwa pracy, w sposób należyty wykazał, że w spornym okresie od 1.06.1973 r. do 15.09.1974 r. był zatrudniony w (...) Związku Kółek Rolniczych w Ł..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Przepis art. 173 ust 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2022 r. poz. 504 ze zm.) precyzuje, że wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy, czyli na dzień 1 stycznia 1999 roku.

Zgodnie z treścią art. 174 ust. 1 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

Natomiast zgodnie z ust. 2 tego przepisu przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6,

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5,

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2. czyli w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych.

W myśl ust. 3 w/w przepisu podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18 cytowanej ustawy, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Do obliczenia kapitału początkowego przyjmuje się kwotę bazową wynoszącą 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w II kwartale kalendarzowym 1998 r. (art. 174 ust. 7). Przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24% tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 r. Współczynnik ten oblicza się według ustalonego w ustawie wzoru (art. 174 ust. 8). Wzór ten przewiduje uwzględnienie m.in. wieku ubezpieczonego oraz osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 r. stażu ubezpieczeniowego, który oznacza udowodniony okres składkowy i nieskładkowy. Zgodnie z art. 174 ust. 9a ustawy emerytalno-rentowej, staż ubezpieczeniowy i wymagany staż, o których mowa w ust. 8, określa się w dniach, jeżeli jest to dla ubezpieczonego korzystniejsze.

Zasadą jest przy tym, stosownie do treści art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, że podstawę wymiaru stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne. Wynagrodzenie uwzględnianie w podstawie wymiaru kapitału początkowego nie może zatem budzić wątpliwości co do jego wysokości i faktycznej wypłaty.

W rozpoznawanej sprawie spór sprowadzał się do ustalenia czy nie zaliczenie przez organ rentowy do stażu pracy wnioskodawcy okresu pracy w (...) Związku Kółek Rolniczych w Ł. od 1.06.1973 do 15.09.1974 r. z uwagi na fakt, że wnioskodawca nie przedłożył świadectwa pracy – było prawidłowe.

Dodać należy, że pozwany organ rentowy na ostatnim terminie rozprawy w dniu 9.08.2022 r. przyznał, że w przypadku kapitału początkowego ZUS nie weryfikuje okresów zaliczonych do służby mundurowej, a zatem kwestia ta ostatecznie na gruncie badanej sprawy nie była sporna.

Należy podkreślić, iż w istocie zaliczenie nieudokumentowanych okresów składkowych do uprawnień oraz wzrostu świadczeń emerytalno-rentowych wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1998 roku, II UKN 440/97, Lex 34199, wyrok SA Rzeszów z dnia 07-10-2015 r. III AUa 503/15 Teza pochodzi z portalu (...) Zaliczenie nieudokumentowanych spornych okresów składkowych z przebiegu ubezpieczenia do stażu ubezpieczeniowego na podstawie zeznań świadków lub przesłuchania strony zainteresowanej jest dopuszczalne tylko w przypadkach nie budzących żadnych wątpliwości co do spójnego i precyzyjnego - rodzajowego oraz czasowego potwierdzenia się udowadnianych okoliczności. /Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 9 stycznia 1998 r. II UKN 440/97 Numer (...)

Niemniej jednak Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nie jest związany ograniczeniami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organami rentowymi, co wynika z treści art. 473 k.p.c. i w sprawie każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane i ich dopuszczenie za celowe. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wyłączone jest, zastosowanie przepisów ograniczających dopuszczalność dowodów ze świadków i przesłuchania stron (art. 246 i 247 k.p.c.). W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych dopuszczalne jest wykazywanie wszelkimi dowodami okoliczności, od których zależą uprawnienia do świadczeń, z ubezpieczenia społecznego, także gdy brak dokumentów na te okoliczność.

Dlatego, w niniejszej sprawie Sąd przeprowadził dowód z dokumentów dostępnych akt osobowych z okresu służby w milicji, zalegających w postaci kserokopii w aktach niniejszej sprawy (k. 66- 283), protokołu zeznań świadków z 26.05.1982 r., w których potwierdzili fakt spornego zatrudnienia wnioskodawcy, a które zalegają w aktach kapitałowych (k. 7-8 akt kapitałowych), zeznań świadka C. N. i przesłuchania wnioskodawcy, co pozwoliło w sposób wszechstronny przeanalizować zasadność jego żądania.

W ocenie Sądu na gruncie rozpatrywanego przypadku wnioskodawca udowodnił fakt zatrudnienia w (...) Związku Kółek Rolniczych w Ł. od 1.06.1973 do 15.09.1974 r. W świetle przedłożonego w sprawie materiału dowodowego zwłaszcza treści akt osobowych z okresu służby w milicji, w tym życiorysu wnioskodawcy z 20.06.1974 r. (k. 75-76), opinii z (...) w Ł. z 28.06.1974 r., protokołu zeznań świadka C. N. z 26.05.1982 r. (k. 8 akt kapitałowych) i korelującego z nim protokołu zeznań świadka K. W. z tego samego dnia (k. 7 akt kapitałowych), a nadto ze złożonych na rozprawie w dniu 9.08.2022 r. zeznań świadka C. N. i przesłuchania wnioskodawcy - nie istnieje żadna wątpliwość co do tego, że w istocie wnioskodawca był pracownikiem we wskazanym okresie w (...) w Ł..

Znamiennym jest, iż w dokumentacji osobowej z okresu służby wnioskodawcy znajdują się w/w dokumenty w postaci życiorysu wnioskodawcy z 20.06.1974 r. (k. 75-76) i opinii z (...) w Ł. z 28.06.1974 r. (k 196). We wskazanej opinii (...) podkreślił, że odwołujący jest zatrudniony w Kółku Rolniczym od 1 czerwca 1973 roku do nadal. Z kolei w życiorysie z 20 czerwca 1974 roku sam wnioskodawca napisał, że w dniu 1 czerwca 1973 roku podjął pracę w (...) w Ł. i pracuje tam do chwili pisania życiorysu. Powyższych dokumentów organ rentowy nie podważał ani nie kwestionował. Nadto są one całkowicie zbieżne z zeznaniami odwołującego, który od początku wskazywał, że pracował w (...) w Ł. od 1 czerwca 1973 roku aż do przejścia do służby w MO tj. do 15 września 1974 roku, kiedy to zakończył pracę w K., a 16 września 1974 roku rozpoczął służbę w MO. Podkreślenia wymaga też fakt, iż świadek C. N. potwierdził, że na okazanym mu protokole zeznań z 26.05.1982 r. widnieje jego podpis, a tym samym potwierdził również wskazywany przez odwołującego okres zatrudnienia. W końcu dodać należy, że przy przyznaniu ubezpieczonemu prawa do emerytury milicyjnej do wysługi uwzględniono okres cywilnego zatrudnienia od czerwca 1973 r. do 15.09.1974 r..

Tym samym Sąd uznał, że w świetle powołanych wyżej dokumentów nie ma wątpliwości, że skarżący był zatrudniony od 1.06.1973 r. do 15 września 1974 roku w (...) w Ł..

W tej sytuacji zaskarżona decyzja organu rentowego, we wskazanym zakresie, jako nieprawidłowa nie mogła się ostać. Materiał zgromadzony w sprawie potwierdza fakt i okres zatrudnienia powoda w (...) w Ł..

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję orzekając, jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego wraz z aktami rentowymi oraz pouczeniem, iż w terminie 14 dni od dnia otrzymania wyroku z uzasadnieniem przysługuje mu prawo złożenia apelacji do tutejszego Sądu Okręgowego w Łodzi, które rozpoznaje Sąd Apelacyjny w Łodzi

A.P.