Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z 8.08.2024 r. ZUS (...) Oddział w Ł., po rozpoznaniu wniosku z 8.07.2024 r., wznowił wypłatę emerytury B. D. od 1.07.2024 r., tj. od miesiąca, w którym został zgłoszony wniosek.

/decyzja k. 21 akt emerytalnych/

Uznając ww. decyzję za krzywdzącą ubezpieczona złożyła od niej odwołanie wnosząc o jej zmianę w zakresie daty wypłaty emerytury poprzez wznowienie wypłaty od 2.01.2024 r.

/odwołanie k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie ZUS (...) Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie.

/odpowiedź na odwołanie k. 20/

Na rozprawie z 3.12.2024 r. pełnomocniczka wnioskodawczyni w osobie jej córki poparła odwołanie, podnosząc naruszenie zasad współżycia społecznego i wnosząc o uchylenie decyzji i o podjęcie wypłaty emerytury dla ubezpieczonej od stycznia 2024 r., a pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie.

/e-prot. z 3.12.2024 r.: 00:01:04, 00:01:41, 00:09:25/

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wnioskodawczyni - B. D. (urodz. (...)) pobierała świadczenie emerytalne od 1997 r.

/niesporne, a nadto decyzja z 12.01.1997 r. w aktach emerytalnych przed k. 37/

W dniu 23.07.2021 r. odwołująca złożyła wniosek o zawieszenie wypłaty jej emerytury, ponieważ zamierza pobierać świadczenie pielęgnacyjne na męża K. D. (1), które jest wyższe.

/niesporne, a nadto wniosek k. 2 akt ZUS/

Decyzją z 6.08.2021 r. wstrzymano wypłatę emerytury wnioskodawczyni od 1.08.2021 r., tj. od następnego miesiąca.

/niesporne, a nadto decyzja k. 5 akt sprawy, a także k. 3 akt ZUS/

W dniu (...) córka wnioskodawczyni i jej męża K. G. G., działając jako pełnomocnik K. D. (1), złożyła do (...) w Ł. wniosek o uzyskanie decyzji ustalającej poziom potrzeb wsparcia dla K. D. (1).

/niesporne/

W dniu 20.04.2024 r. (...) w Ł. wydał decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia dla K. D. (1) na podstawie art. 4b ustawy z 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych /t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 44/ ustalając go w wartości wyrażonej w punktach na 99 punktów.

/niesporne, a nadto decyzja k. 7/

Postanowieniem z 27.05.2024 r. (...) Ł. wstrzymał od 1.05.2024 r. wypłatę świadczenia pielęgnacyjnego dla B. D. z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przyznanego na K. D. (1) mocą decyzji z 13.08.2021 r., gdyż w dniu 16.05.2024 r. do (...) w Ł. wpłynęło oświadczenie B. D. informujące, że córka G. G. w dniu 27.04.2024 r. złożyła do ZUS wniosek o świadczenie wspierające na ojca K. D. (2).

Następnie (...) Ł. postanowieniem z 19.07.2024 r. wznowił wypłatę świadczenia pielęgnacyjnego na rzecz B. D. z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przyznanego na K. D. (1) od 1.05.2024 r. gdyż w dniu 18.07.2024 r. wpłynęło pismo z ZUS, z którego wynika, że K. D. (2) ma przyznane świadczenia wspierające na okres od 2.01.204 r. do 31.01.2031 r.

/niesporne, a nadto postanowienia k. 8, 16/

ZUS informacją z 7.06.2024 r. powiadomił K. D. (2) o pozostawieniu wniosku z dnia 7.06.2024 r. o świadczenie wspierające dla K. D. (2) bez rozpoznania, ponieważ decyzja (...) ustalająca poziom potrzeby wsparcia z 20.04.2024 r. nie jest ostateczna na dzień rozpatrywania wniosku o świadczenie wspierające. /niesporne, a nadto informacja ZUS k. 9/

W związku z tym G. G. złożyła 10.06.2024 r. drugi wniosek o świadczenie wspierające dla K. D. (2). /niesporne/

Informacją z dnia 17.06.2024 r. ZUS, na skutek wniosku z dnia 10.06.2024 r., poinformował K. D. (2) o przyznaniu świadczenia wspierającego od 2.01.2024 r. do 31.01.2031 r.

/niesporne, a nadto informacja ZUS k. 11-12/

Mąż wnioskodawczyni K. D. (1) zmarł 2.07.2024 r. /niesporne/

Świadczenie wspierające zostało wypłacone.

/niesporne, a nadto okoliczność przyznana przez wnioskodawczynię e-prot. z 00:07:00/

Decyzją z 8.08.2024 r. (...) Ł. uchylił od 1.05.2024 r. decyzję (...) z 13.08.2021 r. wskazując, że w dniu 18.07.2024 r. wpłynęło pismo ZUS, z którego wynika, że K. D. (2) ma przyznane świadczenie wspierające od 2.01.2024 r. do 31.01.2031 r.

/decyzja k. 17/

W dniu 8.07.2024 r. ubezpieczona złożyła wniosek o podjęcie wypłaty jej zawieszonej emerytury od 1.05.2024 r. Podała w tym wniosku, że do kwietnia 2024 r. pobierała świadczenie pielęgnacyjne na męża K. D. (2), który zmarł 2.07.2024 r., zaznaczając, że 3.01.2024 r. złożony został wniosek o świadczenie wspierające dla K. D. (2), któremu przyznano 99 punktów. Wyjaśniła, że 28.04.2024 r. został następnie złożony wniosek do ZUS i zawieszono świadczenie. Zaznaczyła, że czekając na decyzję ZUS nie miała przez 2 miesiące od dnia złożenia tego wniosku żadnych świadczeń.

/wniosek k. 5 akt ZUS/

W dniu 9.07.2024 r. odwołująca skorygowała przedmiotowy wniosek wnosząc o podjęcie wypłaty jej emerytury od 2.01.2024 r. Wyjaśniła w nim, że otrzymała świadczenie wspierające w kwocie 26472,30 zł dla męża K. D. (2), który zmarł 2.07.2024 r. Podała, że musi oddać do MOPS-u świadczenie pielęgnacyjne, które pobrała na K. D. (2) od stycznia do kwietnia 2024 r. Zaznaczyła, że nie składała wcześniej wniosku do ZUS o wypłatę jej zawieszonej emerytury ponieważ nie wiedziała jaka będzie decyzja w sprawie świadczenia wspierającego dla K. D. (2). Z uwagi na powyższe wniosła o wypłatę jej zawieszonej emerytury od stycznia 2024 r. Argumentowała, że nie może ponosić negatywnych konsekwencji tego, że ZUS nie wydał przez 6 miesięcy decyzji w sprawie świadczenia wspierającego dla K. D. (2).

/korekta wniosku k. 6 akt ZUS/

B. D. dokonała w dniu 15.07.2024 r. drogą przelewu bankowego zwrotu świadczenia pielęgnacyjnego za okres od stycznia do kwietnia 2024 r.

/potwierdzenie przelewu k. 15/

Zaskarżoną decyzją z 8.08.2024 r. ZUS (...) Oddział w Ł., po rozpoznaniu wniosku B. D. z 8.07.2024 r., wznowił wypłatę emerytury B. D. od 1.07.2024 r., tj. od miesiąca, w którym został zgłoszony wniosek.

/decyzja k. 21 akt emerytalnych/

Decyzją z 29.08.2024 r. (...) Ł. postanowił uznać za nienależnie pobrane przez B. D. świadczenie rodzinne na K. D. (2) za okres od 2.01.2024 r. do 30.04.2024 r. w wysokości 11855,70 zł oraz o zwrocie nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych ww. wysokości za okres od 2.01.2024 r. do 30.04.2024 r., argumentując, że w dniu 18.07.2024 r. wpłynęło pismo z ZUS, z którego wynika, że K. D. (2) ma przyznane świadczenie wspierające na okres od 2.01.2024 r. do 31.01.2031 r.

/decyzja k. 29/

Decyzją z 29.08.2024 r. (...) Ł. postanowił uchylić od 1.09.2024 r. decyzję z 18.11.2021 r., ponieważ B. D. złożyła 28.08.2024 r. oświadczenie z prośbą o uchylenia zasiłku pielęgnacyjnego od 1.09.2024 r., gdyż od 1.07.2024 r. został jej przyznany dodatek pielęgnacyjny z ZUS.

/decyzja k. 30/

Powyższy stan faktyczny był w całości niesporny i został odtworzony na podstawie niekwestionowanych przez strony dokumentów, a i Sąd nie znalazł z urzędu żadnych przesłanek by podważyć ich wartość dowodową.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 134 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1631, z późn. zm.), wypłatę świadczeń wstrzymuje się, jeżeli powstaną okoliczności uzasadniające zawieszenie prawa do świadczeń lub ustanie tego prawa.

W realiach badanej sprawy ustalono, że wnioskodawczyni miała zawieszoną wypłatę swojej emerytury od sierpnia 2021 r., ponieważ pobierała świadczenie pielęgnacyjne na męża K. D. (2), które było wyższe.

Z ustaleń w sprawie wynika też, że w związku z wejściem w życie od 1.01.2024r. ustawy z 7.07.2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. z 2023 r., poz. 1429) córka odwołującej złożyła 2.01.2024 r. wniosek do (...) w Ł. o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia dla K. D. (2).

Zgodnie z art. 9 ust 1 ww. ustawy o świadczeniu wspierającym, ustalenie prawa do świadczenia wspierającego oraz jego wypłata następują na wniosek osoby, o której mowa w art. 3 ust. 2, lub osoby upoważnionej do jej reprezentowania.

W ust. 2 art. 9 ww. ustawy postanowiono, że wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego, zwany dalej "wnioskiem", składa się nie wcześniej niż w miesiącu, w którym decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia stała się ostateczna.

Zgodnie z art. 9 ust. 3 ww. ustawy, wniosek składa się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W art. 28 ust. 2 ww. ustawy postanowiono, że jeżeli osoba, której ma zostać ustalone prawo do świadczenia wspierającego, nie posiada decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia.

Decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia dla K. D. (2) (...) wydał 20.04.2024 r. Po jej uzyskaniu został złożony do ZUS wniosek o świadczenie wspierające dla K. D. (2) w dniu 28.04.2024 r, a zatem w dacie jego złożenia rzeczona decyzja (...) z 20.04.2024 r. nie była jeszcze ostateczna. Dlatego ZUS prawidłowo poinformował w piśmie z 7.06.2024 r., że należy złożyć nowy wniosek w terminie 3 miesięcy licząc od dnia, w którym decyzja (...) stanie się ostateczne. To zaś skutkowało złożeniem nowego wniosku do ZUS o świadczenie wspierające 10.06.2024 r., gdy decyzja (...) z 20.04.2024 r. była już ostateczna.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o świadczeniu wspierającym, przyznanie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych świadczenia wspierającego nie wymaga wydania decyzji.

W ust. 2 art. 13 ww. ustawy postanowiono, że „Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępnia osobie ubiegającej się oświadczenie wspierające informację o przyznaniu tego świadczenia oraz o zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego na jej profilu informacyjnym utworzonym w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Informacja o przyznaniu świadczenia wspierającego oraz o zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego lub zawiadomienie o umieszczeniu tej informacji oraz zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego na profilu informacyjnym mogą zostać przesłane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych osobie ubiegającej się oświadczenie wspierające na wskazany we wniosku adres poczty elektronicznej lub numer telefonu. Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępnia osobie ubiegającej się oświadczenie wspierające informację o przyznaniu tego świadczenia oraz o zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego na jej profilu informacyjnym utworzonym w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Informacja o przyznaniu świadczenia wspierającego oraz o zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego lub zawiadomienie o umieszczeniu tej informacji oraz zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego na profilu informacyjnym mogą zostać przesłane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych osobie ubiegającej się oświadczenie wspierające na wskazany we wniosku adres poczty elektronicznej lub numer telefonu.”

W realiach n/n sprawy ustalono, że ZUS po rozpoznaniu wniosku z 10.06.2024 r. wydał w dniu 17.06.2024 r. informację o przyznaniu świadczenia wspierającego dla K. D. (2) na okres od 2.01.2024 r. do 31.01.2031 r.

Nie można zatem twierdzić, że po stronie ZUS postępowanie w sprawie przyznania świadczenia wspierającego dla K. D. (2) trwało zbyt długo, skoro od wpłynięcia w dniu 10.06.2024 r. wniosku o to świadczenie wraz z ostateczną decyzją (...) z 20.04.2024 r. do dnia sporządzenia informacji przez ZUS o przyznaniu świadczenia wspierającego upłynęło 7 dni. Wskazać należy, że ZUS nie miał żadnego wpływu na to w jaki sposób przebiegało postępowanie poprzedzające złożenie wniosku do Zakładu czyli przed (...), gdzie w wyniku rozpoznania wniosku z 2.01.2024 r. została wydana decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia dla K. D. (2) dopiero w dniu 20.04.2024 r. Stąd też nie można czynić żadnych zarzutów względem ZUS-u w zakresie tego, czy (...) wydał swoją decyzję we właściwym czy też nie terminie, zgodnie z przepisami postępowania administracyjnego.

Wnioskodawczyni czekała ze złożeniem wniosku o wznowienie wypłaty jej emerytury do czasu uzyskania informacji z ZUS, że świadczenie wspierające zostało przyznane K. D. (2), bo taka dopiero informacja ZUS skutkowała utratą prawa przez wnioskodawczynię do świadczenia pielęgnacyjnego na K. D. (2). Wnioskodawczyni złożyła w dniu 8.07.2024 r. do ZUS wniosek o wznowienie wypłaty jej emerytury czyli po otrzymaniu informacji ZUS z dnia 17.06.2024 r. o przyznaniu świadczenia wspierającego dla K. D. (2) na okresie od 2.01.2024 r. do 31.01.2031 r. Powyższa informacja ZUS skutkowała tym, że (...) Ł. stwierdził, że ubezpieczona pobrała nienależnie świadczenie pielęgnacyjne na męża K. D. (2) od stycznia do kwietnia 2024 r. i zobowiązał odwołującą do zwrotu tych świadczeń w ustalonej decyzją z 29.08.2024 r. wysokości. Prawdą jest, że na skutek informacji ZUS z 17.06.2024 r. o przyznaniu świadczenia wspierającego dla K. D. (2) wnioskodawczyni utraciła prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na męża od stycznia 2024 r. W tym czasie wypłata emerytury ubezpieczonej była zawieszona. Odwołująca zwróciła wypłacone świadczenie pielęgnacyjne, które pobrała od stycznia do kwietnia 2024 r. W efekcie od stycznia 2024 r. powódka nie pobierała swojej emerytury, bo jej wypłata była wciąż zawieszona w związku z tym, że pobierała świadczenie pielęgnacyjne na męża, natomiast pobrane przez nią od stycznia do kwietnia 2024 r. świadczenia pielęgnacyjne w wyniku informacji ZUS z 17.06.2024 r. o przyznaniu świadczenia wspierającego dla K. D. (2) na okres od 2.01.2024 r. do 31.01.2031 r. były nienależne i zostały przez ubezpieczoną za ten okres zwrócone.

Jednak ZUS wydając w n/n sprawie zaskarżoną decyzję z 8.08.2024 r. o podjęciu wypłaty emerytury dla B. D. działał prawidłowo, albowiem zgodnie z art. 135 ust. 1 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, w razie ustania przyczyny powodującej wstrzymanie wypłaty świadczenia, wypłatę wznawia się od miesiąca ustania tej przyczyny, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano z urzędu decyzję o jej wznowieniu, z uwzględnieniem ust. 2.

Sytuacje szczególne przewidziane są w ust. 2 i 3 art. 135 ww. ustawy emerytalnej. Sytuacjami szczególnymi, jest wstrzymanie wypłaty świadczenia z powodu niemożliwości ich doręczenia z przyczyn niezależnych (art. 134 ust. 1 pkt 5) i błąd organu rentowego. W takich przypadkach wypłatę wznawia się od miesiąca, w którym ją wstrzymano, jednak za okres nie dłuższy niż 3 lata poprzedzające bezpośrednio miesiąc, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano z urzędu decyzję o wznowieniu wypłaty (w przypadku błędu organu rentowego) albo od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty (niemożliwość doręczenia świadczenia; organ rentowy nie wznawia wypłaty świadczenia z urzędu - w tym przypadku konieczny jest wniosek).

Zdaniem Sądu Okręgowego opisane sytuacje szczególne - w rozpoznawanej sprawie - nie zaistniały. Bezsporne jest natomiast, że ubezpieczona złożyła wniosek o wznowienie wypłaty jej emerytury w dniu 8.07.2024 r. - dlatego ZUS, zgodnie z treścią cytowanego wyżej art. 135 ust.1 ustawy emerytalnej, mógł podjąć wypłatę świadczenia emerytalnego dla powódki od 1 lipca 2024 r. i nie miał możliwości podjęcia wypłaty tego świadczenia za wcześniejsze miesiące. Badana decyzja ZUS odpowiada zatem obowiązującemu prawu.

Bezsprzecznie argumenty strony skarżącej odnoszące się do zasad współżycia społecznego pozostają bez wpływu na uzyskanie świadczeń bądź uprawnień z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych. Prawo to opiera się bowiem na normach bezwzględnie obowiązujących, to jest ściśle określających warunki otrzymania poszczególnych uprawnień i wykluczających odwołanie do zasad słuszności. Podstawą przyznania świadczeń z ubezpieczenia społecznego mogą być tylko przepisy prawa, a nie zasady współżycia społecznego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 15.12.1998 r., II UKN 379/98, Legalis Numer 45844).

W świetle powyższych rozważań żądanie wnioskodawczyni jest więc bezzasadne, zatem odwołanie podlega oddaleniu, o czym Sąd Okręgowy orzekł, na podstawie art. 477 [14] § 1 k.p.c., jak w sentencji wyroku.