Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 września 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku Z. N. z dnia 24 sierpnia 2023 r., odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca:



przed dniem 1 stycznia 1999 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy emerytalnej,



nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat,



po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Zakład poinformował również, iż nie uwzględnił do pracy w szczególnych warunkach okresu od 3 marca 1986 r. do 31 stycznia 1992 r., ponieważ wnioskodawca wykonywał w tym okresie pracę równocześnie na różnych stanowiskach i w obrębie dwóch różnych działów zarządzania resortowego, tj. w wykazie A dziale II oraz dziale VIII. Do prac warunkach szczególnych można uwzględnić okresy pracy na dwóch różnych stanowiskach określonych w zarządzeniu resortowym w obrębie tylko tego samego działu lecz pod różnymi pozycjami oraz okresy wykonywania pracy na stanowisku, którego nazwa składa się nazw dwóch stanowisk pracy, a każde stanowisko jest wymienione odrębnie w wykazie resortowym w tym samym dziale, lecz pod inną pozycją. Nadto, organ wskazał, iż wnioskodawca za pozostałe okresy nie przedłożył świadectw wykonywania prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Po 31 grudnia 2008 r. ubezpieczony nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął za udokumentowany ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy w wymiarze 42 lat, 6 miesięcy i 26 dni, w tym 41 lat, 9 miesięcy i 11 dni okresów składkowych oraz 9 miesięcy i 15 dni okresów nieskładkowych.

(decyzja z dnia 25.09.2023 r. k. 16-16 verte pliku 3 akt ZUS)

Uznając w/w decyzję za krzywdzącą Z. N., działając przez profesjonalnego pełnomocnika, złożył od niej odwołanie, wnosząc o jej zmianę oraz przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej.

(odwołanie k. 3-5)

W odpowiedzi na odwołanie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o oddalenie odwołania powołując się na argumenty, jak w zaskarżonej decyzji, dodatkowo wskazując, iż od 1 stycznia 2009 r. wnioskodawca nie został zgłoszony w ZUS jako pracownik wykonujący pracę w warunkach szczególnych.

( odpowiedź na odwołanie k. 15-16)

Na rozprawie z dnia 29 stycznia 2024 r. wnioskodawca poparł odwołanie, natomiast pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania.

(stanowiska końcowe stron na rozprawie z dnia 29.01.2024 r. e-protokół (...):01:58, k. 40)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Z. N. urodził się w dniu (...)

(bezsporne)

W dniu 24 sierpnia 2023 r. ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę pomostową.

(wniosek k. 1-2 verte pliku 3 akt ZUS)

W toku postępowania przed organem rentowym wnioskodawca udokumentował w sposób bezsporny ogólny staż pracy w wymiarze w wymiarze 42 lat, 6 miesięcy i 26 dni, w tym 41 lat, 9 miesięcy i 11 dni okresów składkowych oraz 9 miesięcy i 15 dni okresów nieskładkowych.

(bezsporne, a nadto karta przebiegu zatrudnienia k. 15-15 verte pliku 3 akt ZUS)

W okresie od dnia 3 marca 1986 r. do dnia 31 stycznia 1992 r. wnioskodawca był zatrudniony w Zakładzie (...) przy montażu i remoncie urządzeń elektromagnetycznych. W związku z ww. pracą ubezpieczony otrzymał świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych.

(świadectwo pracy k.12)

W/w zakład pracy został przekształcony w Zakład Budownictwa (...) S.A. W okresie od dnia 1 kwietnia 1993 r. do dnia 12 stycznia 2004 r. skarżący pracował w Zakładzie Budownictwa (...) S.A. jako elektromonter rozdzielni i sieci elektrycznych + spawacz, starszy elektromonter rozdzielni i sieci elektrycznych, starszy elektromonter rozdzielni i sieci + kierowca pow. 3,5 t. W świadectwie pracy wystawionym przez Zakład Budownictwa (...) S.A. wskazano, że wnioskodawca w okresie zatrudnienia nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Świadek J. C. (1) zajmujący w Zakładzie Budownictwa (...) S.A. takie samo stanowisko jak wnioskodawca przeszedł na wcześniejszą emeryturę ze względu na pracę w szczególnych warunkach.

(świadectwo pracy k.7-7 verte, zeznania wnioskodawcy na rozprawie z dnia 29 stycznia 2024 r. e-protokół (...):47:27, k. 40, zeznania świadka J. C. (1) na rozprawie z dnia 29 stycznia 2024 r. e-protokół (...):23:41, k. 40, akta ZUS dot. świadka J. C. (1))

W obu w/w zakładach pracy wnioskodawca był elektromonterem linii napowietrznych (były to remonty kapitalne, wymieniano przewody przyłącza i drewniane słupy). Wnioskodawca posiadał wymagane uprawnienia do pracy. Sieci w większości przypadków były wyłączone. Skarżący czasami pełnił również funkcję kierowcy (dowoził pracowników na budowę, prowadził pojazd w przypadku delegacji). Praca trwała 8h dziennie, czasami dłużej. We wskazanych powyżej okresach czasu nie zmieniał się rodzaj pracy ubezpieczonego, a jedynie nazwa pracodawcy.

(świadectwo pracy k.12, świadectwo pracy k.7-7 verte, zeznania wnioskodawcy na rozprawie z dnia 29 stycznia 2024 r. e-protokół (...):47:27, k. 40, zeznania świadka J. C. (1) na rozprawie z dnia 29 stycznia 2024 r. e-protokół (...):23:41, k. 40)

Następnie, od dnia 16 stycznia 2004 r. do dnia 9 marca 2009 r. odwołujący się świadczył pracę w (...) Sp. z o.o. (od dnia 16 stycznia 2004 r. do dnia 30 listopada 2004 r. i od dnia 1 października 2006 r. do dnia 2 stycznia 2007 r. na stanowisku elektromontera, zaś od dnia 1 grudnia 2004 r. do dnia 30 września 2006 r. i od dnia 3 stycznia 2007 r. do dnia 9 marca 2009 r. na stanowisku elektromontera-kierowcy kategorii C powyżej 3,5t). W świadectwie pracy wystawionym przez pracodawcę wskazano, że wnioskodawca w okresie zatrudnienia nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

(świadectwo pracy k. 6-6verte, zeznania wnioskodawcy na rozprawie z dnia 29 stycznia 2024 r. e-protokół (...):47:27, k. 40)

W 2009 r. ubezpieczony rozpoczął pracę w firmie Zakład (...) S.C. B. G. B. na stanowisku elektromonter. W świadectwie pracy obejmującym okres od dnia 1 kwietnia 2009 r. do dnia 31 lipca 2017 r. wskazano, że wnioskodawca w okresie zatrudnienia nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Pracodawca nie zgłosił wnioskodawcy do ZUS-u jako pracownika wykonującego pracę w szczególnych warunkach. Wnioskodawca pracował na sieciach, wykonywał wszystkie prace na słupach, zajmował się montażem, wymianą, pracował przy awariach i budowach (w większości awariach). Praca była wykonywana pod wyłączonym napięciem. Wnioskodawca pracował na cały etat, zdarzały się nadgodziny. Po wskazanym okresie wnioskodawca miał przerwę w zatrudnieniu. Ubezpieczony obecnie pracuje w ww. firmie.

(świadectwo pracy k. 8-8 verte, , zeznania wnioskodawcy na rozprawie z dnia 29 stycznia 2024 r. e-protokół (...):47:27, k.40, zeznania świadka G. B. (2) na rozprawie z dnia 29 stycznia 2024 r. e-protokół (...):06:04, k. 40)

Sąd Okręgowy powyższy stan faktyczny odtworzył na podstawie powołanych dokumentów znajdujących się w aktach ZUS-owskich oraz dodatkowo złożonych dokumentach z akt osobowych wnioskodawcy, których autentyczności żadna ze stron nie kwestionowała, a i Sąd z urzędu nie znalazł powodów by to czynić.

Ponadto Sąd oparł się o zeznania świadka J. C. (1), który pracował w dwóch tych samych zakładach pracy co wnioskodawca, świadka G. B. (2) – pracodawcy wnioskodawcy oraz o zeznania ubezpieczonego, dając im wiarę w całości, albowiem korelowały wzajemnie ze sobą, a także z w/w dokumentami, tworząc spójną, logiczną całość.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, że:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych, która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2009 r. (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 164 z późn. zm., dalej: ustawa pomostowa), prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)  urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2)  ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)  osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)  ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5 - 9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)  przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6)  po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Należy podkreślić, iż ustawą z dnia 9 marca 2022 roku o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2022.755), która weszła w życie z dniem 20 kwietnia 2022 roku (z wyjątkiem art. 1 pkt 5 i art. 5 ustawy – wchodzących w życie z dniem 1 stycznia 2023 roku), na podstawie art. 1 pkt 1 wyżej wymienionej ustawy doszło do uchylenia punktu 7 artykułu 4 ustawy pomostowej tzn., że od dnia 20 kwietnia 2022 roku ustawodawca nie przewiduje już, że jednym z warunków nabycia uprawnień do emerytury pomostowej jest rozwiązanie z pracownikiem stosunku pracy.

Z art. 4 w/w ustawy, wynika, że jakkolwiek w świetle art. 4 pkt 2 i 5 w związku z art. 3 ust. 7 ustawy, do wymaganego przez ustawę stażu przypadającego przed dniem jej wejścia w życie, tj. przed 1 stycznia 2009 r., wlicza się okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu zarówno art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jak i art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, to właściwego ograniczenia do zamierzonego przez ustawodawcę kręgu osób uprawnionych do emerytury pomostowej dokonuje konieczność spełnienia przesłanki z art. 4 pkt 6. Wymaganie to spełnia zasadniczą funkcję eliminacyjną, ograniczając ostatecznie prawo do emerytury pomostowej do kręgu osób wykonujących pracę kwalifikowaną jako szczególną w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Przed dniem 1 stycznia 1999 roku może to być zarówno praca wymieniona w nowych wykazach prac (prace w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych), jak i prace wymienione w załącznikach A lub B do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. nr 8, poz. 43 z późn. zm.). Natomiast po dniu 31 grudnia 2008 roku muszą to być prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wymienione wyłącznie w nowych wykazach (praca w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych).

Możliwość uzyskania emerytury pomostowej, przez osoby, niespełniające warunku z art. 4 pkt 6, przewiduje art. 49 ustawy, według którego prawo do emerytury pomostowej, przysługuje również, osobie, która:

1)  po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2)  spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i art. 5-12;

3)  w dniu wejścia w życie ustawy (to jest w dniu 1 stycznia 2009 r.) miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Przytoczony przepis zmienia wymagania konieczne do uzyskania emerytury pomostowej dla osób niespełniających warunku z art. 4 pkt 6 ustawy, zwalniając je z konieczności wykonywania po 31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jednakże wprowadza w to miejsce wymaganie, aby ubiegający się o rozważane świadczenie spełniał w dniu wejścia w życie ustawy (tj. 1 stycznia 2009 r.) warunek posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3. Warunek ten został jasno wyrażony, wynika wprost z literalnego brzmienia art. 49 pkt 3 ustawy i jest zgodny z jej celem.

A zatem stosownie do powołanego powyżej przepisu, prawo do emerytury pomostowej może nabyć również osoba, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, jednakże w dniu wejścia w życie ustawy miała okres wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z tym, że praca ta musi być pracą w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów tej ustawy tj. art. 3 ust. 1 i 3, a nie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (por. min. wyrok Sądu Najwyższego z 4.12.2013 r. II UK 159/13, opubl. LEX nr 1405231, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 13.03.2014 r., III AUa 1531/13, opubl. LEX nr 1441422, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 27.02.2014 r., III AUa 1045/13, opubl. LEX 1439028, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 14.01.2014 r. III AUa 577/13, opubl. LEX 1441543, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 9.01.2014 r., III AUa 705/13, LEX 1415788, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 7.11.2013 r., III AUa 343/13, LEX nr 1403681).

Należy przy tym podkreślić, że jedynie, łączne, spełnienie wszystkich przesłanek, uprawnia do uzyskania prawa do wskazanej emerytury. Przesłanki nabycia prawa do emerytury na podstawie przepisów o emeryturach pomostowych muszą być spełnione łącznie. Oznacza to, że brak choćby jednego z tych warunków powoduje niemożność nabycia uprawnień emerytalnych (por: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 kwietnia 2012 roku, III AUa 252/12, LEX nr 1164689). Innymi słowy, niespełnienie jednej z przesłanek wymienionych w art. 4 lub 49 cytowanej ustawy, pozbawia wnioskodawcę prawa do emerytury pomostowej.

W myśl art. 51 w/w ustawy o emeryturach pomostowych, płatnik składek jest zobowiązany do wystawiania zaświadczeń o okresach pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, za okresy przypadające przed dniem 1 stycznia 2009 r. Przepis art. 12 stosuje się odpowiednio.

Natomiast zgodnie z art. 38 ust. 1 cytowanej ustawy płatnik składek przekazuje informację o pracowniku, za którego był obowiązany opłacać składkę na (...), zawierającą następujące dane: 1) nazwisko i imię, 2) datę urodzenia, 3) numer PESEL, a w razie gdy pracownikowi nie nadano numeru PESEL - serię i numer dowodu osobistego lub paszportu, 4) okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, 5) kod pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o którym mowa w przepisach art. 33 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - zwaną dalej „zgłoszeniem danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze”. Ustęp 2 tego artykułu stanowi, że zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze płatnik składek przekazuje do Zakładu do dnia 31 marca danego roku kalendarzowego za poprzedni rok kalendarzowy. W przypadku wystąpienia pracownika z wnioskiem o przyznanie emerytury pomostowej, zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w danym roku kalendarzowym, płatnik składek przekazuje do Zakładu w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia wniosku. (ust. 3). Jeżeli z wnioskiem o przyznanie emerytury pomostowej pracownik wystąpi przed przekazaniem zgłoszenia danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze za poprzedni rok kalendarzowy, w terminie, o którym mowa w ust. 3, płatnik składek przekazuje do Zakładu także zgłoszenie za poprzedni rok kalendarzowy (ust. 4).

Prace w szczególnych warunkach w myśl art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Z kolei, prace o szczególnym charakterze w myśl art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

W niniejszym postępowaniu, niesporne było, iż wnioskodawca, który wiek 60 lat osiągnął 18 listopada 2019 r., udowodnił ogólny staż pracy w wymiarze w wymiarze 42 lat, 6 miesięcy i 26 dni, w tym 41 lat, 9 miesięcy i 11 dni okresów składkowych oraz 9 miesięcy i 15 dni okresów nieskładkowych.

W zaskarżonej decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych podnosił jednak, iż wnioskodawca nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat, a po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywał prac szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

W odwołaniu od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wnioskodawca podnosił, iż w okresie od dnia 3 marca 1986 r. do dnia 31 stycznia 1992 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach w Zakładzie (...). Według odwołującego się okres ten powinien zostać zaliczony do pracy w szczególnych warunkach. Tym bardziej, iż wnioskodawca otrzymał z tego tytułu świadectwo pracy w warunkach szczególnych. W opinii strony odwołującej się, również okres pracy w latach 1993-2004 w Zakładzie Budownictwa (...) S.A. w Ł., a taże w firmie (...) Sp. z o.o. powinien zostać zaliczony do pracy w szczególnych warunkach, albowiem zdaniem wnioskodawcy praca w tych trzech miejscach niczym się od siebie nie różniła.

Organ rentowy nie uznał pierwszego w wyżej wymienionych okresów do pracy w warunkach szczególnych, ponieważ wnioskodawca wykonywał pracę równocześnie na różnych stanowiskach w obrębie dwóch różnych działów zarządzenia resortowego, co w opinii ZUS-u wyklucza możliwość zaliczenia takiego okresu do pracy w warunkach szczególnych. Nadto, organ rentowy nie uznał innych okresów pracy wnioskodawcy, ponieważ nie przedłożył on świadectw pracy w warunkach szczególnych.

Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż nie może powodować nieuwzględnienia żądań ubezpieczonego okoliczność, że nie przedłożył on świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych w spornym okresie i że w złożonym świadectwie pracy przez wnioskodawcę, pracodawca nie wskazał właściwego zarządzenia resortowego i charakteru pracy wnioskodawcy, albowiem zgodnie z utrwalonym orzecznictwem w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego, w tym dowodami z zeznań świadków (por.m.in. wyrok SN z 9.04.2009 r., I UK 316/08, LEX nr 707858).

Nadto, praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (obowiązującym w danym systemie czasu pracy i na danym stanowisku) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Ustalenie zatem jakie prace faktycznie wykonywał wnioskodawca, nie zaś nazwa zajmowanego stanowiska, przesądza o ewentualnym istnieniu przesłanek do przyznania dochodzonego świadczenia (por. wyrok SN z 21 kwietnia 2004 r., II UK 337/03, OSNP 2004/22/392).

Mając na względzie powyższe, Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe celem ustalenia rzeczywistego charakteru i rodzaju pracy wykonywanej przez skarżącego w okresie zatrudnienia w w/w zakładach pracy, i w tym celu przesłuchał powołanych świadków, samego wnioskodawcę, a także dokonał analizy dokumentów z oryginalnych akt osobowych odwołującej z tego okresu zatrudnienia.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony w okresie zatrudnienia w Zakładzie (...), Zakładzie Budownictwa (...) S.A. oraz (...) Sp. z o.o. nie tylko zajmował się remontowaniem linii na powietrzu (jako elektromonter), ale także był kierowcą (dowoził pracowników na budowę, prowadził samochód w trakcie delegacji).

W tym miejscu należy jednak podkreślić, że prace wskazane pod poz. 17 załącznika nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych dotyczą prac elektromonterów bezpośrednio przy usuwaniu awarii oraz eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach prac pod napięciem. Prace elektromonterów muszą więc być wykonywane bezpośrednio przy usuwaniu awarii napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach pod napięciem i eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach prac pod napięciem. Nie są tu kwalifikowane jako prace w szczególnym charakterze tylko same prace bezpośrednio przy usuwaniu awarii napowietrznych sieci elektroenergetycznych, bez warunków prac pod napięciem. Przepis wszakże wskazany w poz. 17 załącznika 2 co do warunków pracy pod napięciem dotyczy awarii i eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych. Gdyby dotyczył on usuwania awarii tych sieci bez warunków prac pod napięciem, to po słowach "przy usuwaniu awarii" nie byłby przerwany słowami "oraz eksploatacji". Poza tym słowa "przy usuwaniu awarii" nie wiadomo czego dotyczyłyby. Tak więc słowa "przy usuwaniu awarii" i "oraz eksploatacji" trzeba czytać łącznie, jako dotyczących napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach prac pod napięciem. Prace pod napięciem to wszelkie prace, podczas których pracownik ma kontakt z częściami pod napięciem lub sięga w strefie pod napięciem dowolną częścią ciała albo trzymanymi narzędziami, elementami wyposażenia lub sprzętu (por. wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 18.09.2023 r., VIII U 2334/22, LEX 3620603).

Prawidłowa interpretacja rodzaju prac wykonywanych w szczególnym charakterze, a wymienionych pod liczbą porządkowa 17 załącznika nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych wskazuje, że praca wnioskodawcy stanowiłaby pracę w szczególnym charakterze, o której mowa w art. 3 ust. 3 ustawy pomostowej, gdyby wnioskodawca zajmował się usuwaniem awarii napowietrznych sieci energetycznych w warunkach prac pod napięciem, lub eksploatacją napowietrznych sieci energetycznych w warunkach prac pod napięciem (por. Wyrok SA w Lublinie z 7.05.2015 r., III AUa 99/15, LEX nr 1683315).

Przy tak rozumianym zapisie poz. 17 załącznika nr 2 wymieniającym prace wykonywane w warunkach szczególnych, w świetle dostępnych dowodów, a zwłaszcza zeznań świadków i wnioskodawcy, nie można zatem zaliczyć żadnego z wymienionych powyżej okresów do stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych. Świadkowie, jak i sam wnioskodawca jednoznacznie wskazali, iż wykonywana przez ubezpieczonego praca na stanowisku elektromontera nie była pracą stale wykonywaną w warunkach pod napięciem. Do obowiązków skarżącego należało także montowanie i demontowanie słupów. Sieci zaś w większości przypadków były na wyłączeniu.

Biorąc powyższe pod uwagę, wnioskodawca nie wykazał 15 – letniego stażu pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze.

Wnioskodawca nie spełnia także warunków wskazanych w art. 4 ustawy pomostowej, dlatego iż po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w myśl art. 3 ust. 1 i 3 w/w ustawy. Zgodnie z art. 38 ustawy emeryturach pomostowych płatnik składek począwszy od 1 stycznia 2009 r. ma obowiązek przekazywać do ZUS informację o pracowniku, za którego obowiązany jest opłacać składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych na deklaracjach (...). Pracodawca nie złożył za wnioskodawcę deklaracji (...). Niezależnie od powyższego, jak już Sąd wskazywał, praca na stanowisku elektromontera, który nie pracuje stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod napięciem, nie jest uznawana za pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnych charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej.

Należy dodać, że wnioskodawca nie spełnia również warunków do przyznania emerytury pomostowej na podstawie art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych, ponieważ na dzień 1 stycznia 2009 r. nie udowodnił wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 w/w ustawy.

Nie można bowiem pominąć, iż w myśl art. 49 ustawy pomostowej, wymagany okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze musi obejmować takowe prace, które w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej są pracami w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, zatem odpowiednie prace winny być uwzględnione w wykazach stanowiących załączniki 1 i 2 do wyżej wymienionej ustawy. Jak już zostało powyżej wskazane, praca świadczona przez wnioskodawcę nie miała takiego charakteru.

Na koniec zauważyć należy, że sytuacja świadka J. C. (2) jest zgoła inna niż wnioskodawcy. Świadek wykazał staż pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze według przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast świadek nie przedstawił żadnego dokumentu, z którego wynikałoby, iż świadczył pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Mając na względzie wszystkie okoliczności sprawy oraz poczynione rozważania prawne, Sąd uznał, iż wnioskodawca nie może nabyć prawa do emerytury pomostowej na podstawie powołanych w treści uzasadnienia przepisów.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, jako bezzasadne.