Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 22 września 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. stwierdził, że L. Z. jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek (...) sp. z o.o. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 20 grudnia 2022 r. do 9 stycznia 2023 r. oraz ustalił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ubezpieczenie wypadkowe, ubezpieczenie zdrowotne (za okres od grudnia 2022 r. do lutego 2023 r.) oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (za okres od grudnia 2022 r. do lutego 2023 r.) w kwotach wskazanych w decyzji.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ze zgromadzonych w systemie informatycznym dokumentów wynika, że płatnik składek (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we wskazanym okresie zgłosił L. Z. – obywatelkę Ukrainy, z tytułu wykonywania umowy zlecenia, wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego. Ponadto ustalono, że w okresie spornym nie posiadała ona innego tytułu do ubezpieczeń społecznych, który zwalniałby z obowiązku podlegania ubezpieczeniom z tytułu umowy zlecenia zawartej z płatnikiem składek. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaznaczył jednocześnie, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy jest przychód faktycznie otrzymany lub postawiony do jej dyspozycji, a nie wynikający z umowy.

(decyzja – k. 17-23 załączonych do sprawy akt organu rentowego dot. L. Z.)

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością odwołała się od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę poprzez uznanie, że ubezpieczony jako wykonujący pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. Wniosła nadto o zasądzenie kosztów zastępstwa adwokackiego i kosztów postępowania według norm przepisanych.

Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych polegającą na wadliwym stanowisku, że przepis ten wyłącza z obowiązku podlegania ubezpieczeniu społecznemu jedynie obywateli państw obcych, których pobyt nie ma charakteru stałego i którzy są jednocześnie zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i misjach międzynarodowych. W uzasadnieniu wskazano, że płatnik składek, w sprawie o sygn. akt VIII U 1614/19 przed Sądem Okręgowym w Gliwicach uzyskał korzystny wyrok określający, iż nie ma obowiązku odprowadzania składek z ubezpieczenia społecznego, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w przypadku obecnie oraz w przyszłości zatrudnianych cudzoziemców, ponieważ zatrudnienie cudzoziemców następuje na pobyt czasowy, niemający charakteru stałego, a zatrudnieni cudzoziemcy nie posiadają kart stałego pobytu.

(odwołanie – k. 3-5)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie od płatnika składek na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w kwocie 180 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

(odpowiedź na odwołanie – k. 9-12)

Decyzją nr (...) z dnia 29 września 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. stwierdził, że O. M. jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek (...) sp. z o.o. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 11 stycznia 2021 r. do 29 czerwca 2021 r. i od 11 stycznia 2022 r. oraz ustalił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ubezpieczenie wypadkowe, ubezpieczenie zdrowotne (za okres od stycznia 2021 r. do sierpnia 2023 r.), Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy (za okres od lutego 2021 r. do sierpnia 2023 r.) oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (za okres od stycznia 2021 r. do sierpnia 2023 r.) w kwotach wskazanych w decyzji.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ze zgromadzonych w systemie informatycznym dokumentów wynika, że płatnik składek (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we wskazanym okresie zgłosił (...) M. – obywatela Ukrainy z tytułu wykonywania umowy zlecenia wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego. Ponadto ustalono, że w spornych okresach nie posiadał on innego tytułu do ubezpieczeń społecznych, który zwalniałby z obowiązku podlegania ubezpieczeniom z tytułu umowy zlecenia zawartej z płatnikiem składek. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaznaczył jednocześnie, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy jest przychód faktycznie otrzymany lub postawiony do jej dyspozycji, a nie wynikający z umowy.

(decyzja – k. 9-13 załączonych do sprawy akt organu rentowego dot. (...) M.)

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością odwołała się od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę poprzez uznanie, że ubezpieczony jako wykonujący pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. Wniosła nadto o zasądzenie kosztów zastępstwa adwokackiego i kosztów postępowania według norm przepisanych.

Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych polegającą na wadliwym stanowisku, że przepis ten wyłącza z obowiązku podlegania ubezpieczeniu społecznemu jedynie obywateli państw obcych, których pobyt nie ma charakteru stałego i którzy są jednocześnie zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i misjach międzynarodowych. W uzasadnieniu wskazano, że płatnik składek, w sprawie o sygn. akt VIII U 1614/19 przed Sądem Okręgowym w Gliwicach uzyskał korzystny wyrok określający, iż nie ma obowiązku odprowadzania składek z ubezpieczenia społecznego, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w przypadku obecnie oraz w przyszłości zatrudnianych cudzoziemców, ponieważ zatrudnienie cudzoziemców następuje na pobyt czasowy, niemający charakteru stałego, a zatrudnieni cudzoziemcy nie posiadają kart stałego pobytu.

(odwołanie – k. 3-5 akt VIII U 2122/23 załączonych do sprawy)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie od płatnika składek na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w kwocie 180 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

(odpowiedź na odwołanie – k. 9-13 akt VIII U 2122/23 załączonych do sprawy)

Wszelkie przesyłki wysyłane na podane adresy zainteresowanych: L. Z. (...) M. od początku postępowania, łącznie z odpowiedzią na odwołanie i odwołaniem, wracały po dwukrotnej awizacji.

(bezsporne)

Zarządzeniem z 11 grudnia 2023 roku, Przewodnicząca zarządziła połączyć sprawę VIII U 2122/23 (dot. zainteresowanego (...) M.) do łącznego rozpoznania
i rozstrzygnięcia ze sprawą VIII U 1989/23 (dot. zainteresowanej L. Z.) oraz prowadzić sprawę pod numerem VIII U 1989/23.

(zarządzenie k. 17 akt VIII U 2122/23 załączonych do sprawy)

Postanowieniem tutejszego Sądu z 18 marca 2024 roku ustanowiono dla nieznanych z miejsca pobytu zainteresowanych: L. Z. i (...) M. kuratora w osobie adwokata.

(postanowienie k. 34)

W piśmie procesowym z 25 czerwca 2024 roku ustanowiony dla nieznanych
z miejsca pobytu zainteresowanych kurator przyłączył się do stanowiska organu rentowego i wniósł o oddalenie odwołań oraz zasądzenie na rzecz kuratora kosztów reprezentacji zainteresowanych wg. norm przepisanych.

(pismo procesowe k. 55 )

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Przedmiotem przeważającej działalności (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. jest prowadzenie agencji pracy tymczasowej. Płatnik składek zatrudnia cudzoziemców na podstawie umów zlecenia i zgłasza ich z tego tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego.

(bezsporne, wypis z KRS – k. 7-7 odwrót)

Płatnik składek, jako zleceniodawca, zawarł z obywatelami Ukrainy: L. M. jako zleceniobiorcami, umowy zlecenia, na mocy których powyższe osoby zobowiązały się do wykonania prac na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł..

Umowa z L. Z. obowiązywała w okresie od 20 grudnia 2022 roku do 9 stycznia 2023 roku, z O. M. od 11 stycznia 2021 roku do 29 czerwca 2021 r. oraz od 11 stycznia 2022 r..

(bezsporne)

W powyższych okresach, zainteresowani z tytułu wykonywania powyższych umów zlecenia byli zgłoszeni przez płatnika jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego.

(bezsporne)

Płatnik złożył za ww. dokumenty rozliczeniowe, w których obliczył i rozliczył składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne od miesięcznych podstaw ich wymiaru w wysokości:

1.  w przypadku (...) M.

- 0,00 zł – za styczeń 2021 r.;

- 3477,00 zł – za luty 2021 r.;

- 4282,20 zł – za marzec 2021 r.;

- 4941,00 zł – za kwiecień 2021 r.;

- 5233,80 zł – za maj 2021 r.;

- 5435,10zł – za czerwiec 2021 r.;

- 5563,20 zł – za lipiec 2021 r. (z kodem tytułu po ustaniu zatrudnienia);

- 0,00 zł – za styczeń 2022 r.;

- 3132,30 zł – za luty 2022 r.;

- 4531,00 zł – za marzec 2022 r.;

- 4668,90 zł – za kwiecień 2022 r.;

- 4944,70 zł – za maj 2022 r.;

- 4944,70 zł – za czerwiec 2022 r.;

- 5811,50 zł – za lipiec 2022 r.;

- 3821,80 zł – za sierpień 2022 r.;

- 3152,00 zł – za wrzesień 2022 r.;

- 2974,70 zł – za października 2022 r.;

- 3246,50 zł – za listopad 2022 r;

- 5886,00 zł – za grudzień 2022 r.;

- 4687,00 zł – za styczeń 2023 r.;

- 3693,60 zł – za luty 2023 r.;

- 6034,08 zł – za marzec 2023 r.;

- 5266,80 zł – za kwiecień 2023 r.;

- 5061,60 zł – za maj 2023 r.;

- 5928,00 zł – za czerwiec 2023 r.;

- 7090,80 zł – za lipiec 2023 r.;

- 5328,00 zł – za sierpień 2023 r.;

2. w przypadku L. Z.

- 0,00 zł – za grudzień 2022 r.;

- 881,50 zł – za styczeń 2023 r.;

- 456,00 zł – za luty 2023 r.;

(bezsporne)

Zainteresowani w spornych, wskazanych powyżej okresach, nie posiadali żadnego innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.

(bezsporne)

W okresie objętym skarżoną decyzją L. Z. przebywała w Polsce – zgodnie z informacjami dotyczącymi wjazdów i wyjazdów z kraju:

- od 19 września 2020 roku do 13 grudnia 2020 roku;

- od 11 lipca 2021 r. ;

W okresie objętym skarżoną decyzją O. M. nie przekraczał granicy – zgodnie z informacjami dotyczącymi wjazdów i wyjazdów z kraju:

- od 1 stycznia 2022 roku do 1 stycznia 2024 roku.

(pisma k. 22 i 27)

Płatnik składek pozostawał w sporze sądowym z ZUS w zakresie obowiązku odprowadzania składek z ubezpieczenia społecznego, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w przypadku obecnie oraz w przyszłości zatrudnianych obcokrajowców spoza Unii Europejskiej. Wyrokiem z 27 lipca 2021 roku Sąd Apelacyjny w Katowicach oddalił apelację organu rentowego od wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 6 marca 2020 roku sygn. akt VIII U 1614/19, którym zmieniono decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 14 czerwca 2019 roku uznającą za nieprawidłowe stanowisko odwołującej przedstawione we wniosku o interpretację z dnia 27 maja 2019 roku w sprawie niepodlegania ubezpieczeniom społecznym przez obywateli państw obcych spoza Unii Europejskiej (Ukrainy, Federacji Rosyjskiej, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Azerbejdżanu), z którymi wnioskodawca zawarł lub zamierzał zawrzeć umowy zlecenia, na czas nie dłuższy niż 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, którzy uzyskali zezwolenie typu A na pobyt czasowy i pracę cudzoziemca na terytorium RP oraz przez obywateli tych państw, którzy uzyskali zezwolenie na pracę i pobyt czasowy do 3 lat , którzy będą wykonywali pracę sezonową i uznał za prawidłowe stanowisko odwołującej przedstawione we wniosku interpretację z dnia 7 maja 2019 roku.

(bezsporne)

Natomiast wyrokiem z dnia 15 lutego 2021 roku w sprawie III AUa 774/20 Sąd Apelacyjny w Łodzi na skutek apelacji (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 11 grudnia 2019 roku, VIII U 2203/18 zmienił zaskarżony wyrok oraz poprzedzająca go decyzję organu rentowego i uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością w Ł., że nie podlegają ubezpieczeniom, społecznym cudzoziemcy z Ukrainy, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Republiki Białorusi, Uzbekistanu, Republiki Azerbejdżanu, Republiki Armenii, Federacji Rosyjskiej, Republiki Tadżykistanu, Republiki Kazachstanu, Federalnej Demokratycznej Republiki Nepalu, Ludowej Republiki Bangladeszu, których pobyt w Polsce ma charakter tymczasowy tj. nie ma charakteru stałego, a z którymi wnioskodawca zawarł lub będzie zawierał umowy zlecenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

(bezsporne)

Organ rentowy wniósł skargę kasacyjną od ww. wyroku.

( bezsporne)

Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2023 roku Sąd Najwyższy (w sprawie I (...) 60/22) uchylił powyższy wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi i oddalił apelację odwołującej się Spółki od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 11 grudnia 2019 roku.

(bezsporne)

Podobnie wyrokiem z dnia 15 lutego 2021 roku w sprawie III AUa 1342/20 Sąd Apelacyjny w Łodzi na skutek apelacji (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 18 marca 2020 roku VIII U 4108/19 zmienił zaskarżony wyrok oraz poprzedzająca go decyzję organu rentowego i uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością w Ł., że nie podlegają ubezpieczeniom, społecznym cudzoziemcy z Ukrainy, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Republiki Białorusi, Uzbekistanu, Republiki Azerbejdżanu, Republiki Armenii, Federacji Rosyjskiej, Republiki Tadżykistanu, Republiki Kazachstanu, Federalnej Demokratycznej Republiki Nepalu, Ludowej Republiki Bangladeszu, których pobyt w Polsce ma charakter tymczasowy tj. nie ma charakteru stałego, a z którymi wnioskodawca zawarł lub będzie zawierał umowy zlecenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

(bezsporne)

Organ rentowy wniósł skargę kasacyjną od ww. wyroku.

( bezsporne)

Wyrokiem z dnia 20 kwietnia 2023 roku Sąd Najwyższy (w sprawie I (...) 31/22) uchylił powyższy wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi i oddalił apelację odwołującej się Spółki od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 18 marca 2020 roku.

(bezsporne)

Sąd Okręgowy w około 10 prawomocnych wyrokach oddalił odwołania płatnika składek w identycznym stanie faktycznym. Natomiast wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 2 lipca 2021 roku w sprawie sygn. akt III AUa 2155/20 z analogicznym stanem faktycznym do sprawy niniejszej oddalono apelację płatnika od wyroku Sądu Okręgowego
w Ł. z dnia 21 października 2020 roku sygn. akt VIII U 523/20, którym oddalono odwołanie.

(bezsporne)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dokumenty, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała. Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się właściwie do odmiennej oceny prawnej bezspornego stanu faktycznego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz poczynionych na jego podstawie ustaleń odwołania nie są zasadne i podlegają oddaleniu.

W realiach badanej sprawy stan faktyczny jest między stronami niesporny, natomiast przedmiotem sporu jest kwestia prawna dotycząca podlegania ubezpieczeniom społecznym cudzoziemców wykonujących zatrudnienie na terytorium Polski.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r. poz. 497) osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy oświadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej „zleceniobiorcami”, oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4.

Zleceniobiorcy podlegający ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu (art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy).

Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają zleceniobiorcy od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy (art. 13 pkt 2 ustawy).

Każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązkiem płatnika składek – z mocy art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 ustawy systemowej – jest obliczanie, rozliczanie i opłacanie należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklaracji rozliczeniowych, imiennych raportów miesięcznych oraz opłacanie składek za dany miesiąc. Płatnik składek jest zobowiązany do zgłoszenia w terminie 7 dni zleceniobiorcy do ubezpieczeń społecznych od daty powstania obowiązku ubezpieczenia oraz do zgłoszenia wyrejestrowania od dnia wygaśnięcia tytułu do ubezpieczeń społecznych (art. 36 ust.1, ust. 2, ust. 4 i ust. 11 ustawy systemowej).

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt. 1 lit. „e” ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z 27 sierpnia 2004 roku (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r. poz. 146 ze zm.) osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi przychód, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy oświadczenie usług, jeżeli w umowie o świadczenie usług określono odpłatność za jej wykonanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie (art. 18 ust. 1 i 3 w związku z art. 4 pkt ustawy).

Jak stanowi art. 20 ust. 1 powołanej ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

Zgodnie z § 2 ust. 6 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych z 21 września 2017 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 1771) dla każdego ubezpieczonego, którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnik składek w raporcie lub imiennym raporcie miesięcznym korygującym,
o którym mowa w art. 41 ust. 6 ustawy, zwanym dalej „raportem korygującym”, oraz
w deklaracji i deklaracji rozliczeniowej korygującej, o której mowa w art. 47 ust. 3 ustawy, zwanej dalej „deklaracją korygującą”, uwzględnia należne składki na ubezpieczenia społeczne od wszystkich dokonanych lub postawionych do dyspozycji ubezpieczonego wypłat - od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, którego deklaracja dotyczy - stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, z uwzględnieniem ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ustawy. Z powyższego wynika, że podstawę wymiaru składek stanowi przychód faktyczny wypłacony w danym miesiącu.

Do ustalenia zaś podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których wyżej mowa, z mocy art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6. ust. 5 art. 81 stanowi, że przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Z kolei wymieniony ust. 6 art. 81 przewiduje, że podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.

Według art. 104 ust. 1 pkt 1 lit. c i art. 107 ust. 1 ustawy z 20 kwietnia 2004 roku
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r. poz. 475), obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, opłacają pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne za osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o Funduszu Solidarnościowym (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r. poz. 296) do obowiązkowych składek na Fundusz stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące obowiązkowych składek na Fundusz Pracy.

W świetle art. 9 i art. 29 ust. 1 ustawy z 13 lipca 2006 roku o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1087), pracodawca jest obowiązany opłacać składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za zleceniobiorców od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do ustalenia, czy do ubezpieczonych ma zastosowanie czy też nie – norma przewidziana w art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a zatem czy stanowisko organu rentowego w przedmiocie podlegania przez ww. obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu w okresie wskazanym w treści zaskarżonej decyzji, jako osoby wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek jest prawidłowe.

Płatnik składek – (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. prezentował stanowisko, że do ubezpieczonych (cudzoziemców) nie mają zastosowania przepisy dotyczące podlegania przez nich ubezpieczeniom społecznym w związku z zawartymi umowami zlecenia, biorąc pod uwagę treść normy przewidzianej w art. 5 ust. 2 ustawy systemowej. W ocenie płatnika jego stanowisko jest spójne z ugruntowaną linią orzecznictwa Sądu Najwyższego – w przypadku obecnie oraz w przyszłości zatrudnianych cudzoziemców nie istnieje obowiązek odprowadzania składek z ubezpieczenia społecznego, o których mowa w przywołanej ustawie, gdyż zatrudnienie cudzoziemców następuje na pobyt czasowy, który nie ma charakteru stałego.

Przywoływane stanowisko nie znajduje jednak zastosowania na gruncie przedmiotowej sprawy, ani nie ma odzwierciedlenia w ukształtowanym w tym temacie orzecznictwie.

W tym miejscu warto przytoczyć treść analizowanego przepisu, art. 5 ust. 2 ustawy systemowej, który stanowi, że nie podlegają ubezpieczeniom społecznym określonym w ustawie obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego i którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych lub instytucjach międzynarodowych, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej.

Tym samym z przepisu tego nie wynika wymóg łącznego spełnienia dwóch wymienionych w tym przepisie przesłanek niepodlegania obowiązkowi ubezpieczenia społecznego przez obywateli państw obcych. Przepis ten kreuje dwie niezależne od siebie kategorie określonych w nim osób, które obowiązkowi temu nie podlegają. Są nimi - po pierwsze - obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Polski nie ma charakteru stałego oraz - po drugie - obywatele państw obcych, którzy zatrudnieni są w wymienionych w tym przepisie placówkach. W tym ujęciu stały pobyt, o którym mowa w art. 5 ust. 2 ustawy systemowej, to pobyt niezmienny w okresie realizacji tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym. Formalny status pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest zatem nieistotny. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 października 2019 r., (...) UK 194/18, OSNP 2020, nr 12, poz. 137)

Z cytowanej normy prawnej wynika zaś, że jedynie ratyfikowana umowa międzynarodowa, jako prawo nadrzędne, może wykluczyć zastosowanie polskich przepisów w tym zakresie.

Obowiązująca w stosunkach z Ukrainą umowa zawarta dnia 18 maja 2012 r. między Rzecząpospolitą Polską a Ukrainą o zabezpieczeniu społecznym (Dz.U. z 2013 r. poz. 1373) nie wyklucza stosowania polskich przepisów w tym zakresie.

Co więcej, zgodnie z brzmieniem art. 4 podkreślona została zasada równego traktowania obywateli na terenie danego Państwa, stanowiąc, że jeżeli niniejsza Umowa nie stanowi inaczej, osoby do których stosują się postanowienia niniejszej Umowy, podlegają obowiązkom i korzystają z uprawnień wynikających z ustawodawstwa drugiej Umawiającej się Strony na tych samych warunkach, co obywatele tej Umawiającej się Strony.

Przewidziane w art. 7 ust. 1-6 tej umowy wyjątki od zasady lex loci laboris obejmują delegowanie, prowadzenie działalności na własny rachunek, zatrudnienie w charakterze podróżującego personelu przedsiębiorstwa transportowego lub na statku morskim, odnoszą się także do urzędników i osób z nimi zrównanych, a także członków personelu misji dyplomatycznych oraz urzędów konsularnych i nie znajdują w analizowanej sprawie zastosowania.

Ze stanu faktycznego nie wynika, aby w sprawie zastosowanie znajdował art. 8 umowy, zgodnie z którym władze właściwe obu Umawiających się Stron lub wyznaczone przez nie instytucje mogą, za obopólną zgodą ustalić wyjątki od postanowień artykułów 6 i 7 ustępy od 1 do 5 w odniesieniu do jakiejkolwiek osoby lub grupy osób.

Z wykładni powołanych przepisów wprost daje się formułować wniosek, że zarówno w przypadku pracowniczego tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym jak i tytułu wynikającego z wykonywania umowy zlecenia sam zamiar czasowego przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy też legitymowanie się jedynie zezwoleniem na pobyt czasowy nie mają rozstrzygającego znaczenia. Istotne jest jedynie, czy podczas wykonywania wyżej wymienionych działalności można mówić o stałym przebywaniu danej osoby na terytorium Polski. W konsekwencji przyjazd, choćby i cykliczny (regularny) do Polski celem wykonywania pewnych aktywności zawodowych jak np. prowadzenie wykładów, czy świadczenie usług doradczych na podstawie umowy zlecenia albo umowy o pracę nie będzie powodował objęcia obywatela państwa trzeciego polskim systemem ubezpieczenia społecznego. Natomiast stałe przebywanie w Polsce w okresie wykonywania tych czynności (np. zamieszkanie w Polsce i prowadzenie wykładów lub badań przez jeden semestr), chociażby przez krótki (sumarycznie) okres czasu determinowany czasowym zezwoleniem na pobyt, będą prowadzić do objęcia polskim systemem ubezpieczeń społecznych.

Sąd Najwyższy opowiedział się wyraźnie za tym, by o zastosowaniu art. 5 ust. 2 ustawy systemowej decydowało to, gdzie w okresie wykonywania czynności stanowiących tytuł do podlegania ubezpieczeniom społecznym znajduje się centrum interesów życiowych i zawodowych danej osoby, co z kolei należy analizować z perspektywy sposobu realizacji działalności, z której wynika ustawowy obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym. (por. wyroki Sądu Najwyższego z 6 września 2011 r., (...) UK 60/11, LEX nr 1102994, z 17 września 2009 r., II UK 11/09, OSNP 2011, nr 9-10, poz. 134 z glosą M. Paluszkiewicz)

Również w doktrynie prezentowane jest stanowisko, zgodnie z którym decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii, czy pobyt cudzoziemca na terytorium Polski ma „stały charakter” w rozumieniu art. 5 ust. 2 ustawy systemowej, ma ustalenie tego, gdzie (w którym kraju) znajduje się centrum jego interesów życiowych (w tym rodzinnych i zawodowych). Taka ocena jest każdorazowo uzależniona od konkretnych okoliczności faktycznych rozpatrywanego przypadku, w tym - w szczególności - od wyników prowadzonego w tym kierunku postępowania dowodowego. Jeśli w wyniku takiego badania zostanie stwierdzone, że centrum interesów życiowych cudzoziemca znajduje się poza Polską, to osoba ta zostaje wyłączona z podlegania polskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych. (por. D. Wajda (w:) B. Gudowska, J. Strusińska-Żukowska (red.), Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz. Wyd. 2, Warszawa 2014, komentarz, s. 44-47)

Skoro ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych określa zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, to podlegają im także obywatele państw obcych, którzy podejmują działalność stanowiącą podstawę objęcia ich obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (…). Dlatego charakter pobytu (stały albo niestały) należy odnosić w relacji do powszechnego obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, czyli do podstawy ubezpieczenia. Ten charakter nie zależy w konsekwencji od tego, jaki zamiar, co do okresu przebywania w Polsce, przejawia cudzoziemiec. Stały pobyt w rozumieniu art. 5 ust. 2 cytowanej ustawy podlega zatem ocenie w zależności od realizacji działalności, z której wynika ustawowy obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym. Stały pobyt to pobyt niezmienny w danym okresie, czyli w okresie realizacji podstawy ubezpieczenia, przy czym nie ma większego znaczenia okoliczność dotycząca tego, jaką administracyjną gwarancję prowadzenia działalności lub zapewnienie pobytu miał w Polsce obywatel państwa obcego (…). O tym, czy dany pobyt ma charakter stały nie decyduje więc stały pobyt w sensie „długotrwałości i stałości pobytu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej”, albowiem w takim wypadku wyłączeniu z ubezpieczeń społecznych podlegaliby ci cudzoziemcy, których pobyt nie ma „takich cech”, choć spełnialiby warunki podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako wspólnicy jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. (por. wyrok SN z dnia 12 lipca 2017 r., II UK 295/16, wyrok SN z dnia 12 lipca 2017 r., II UK 295/16)

Termin „nie podlegają ubezpieczeniom społecznym obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego”, zawarty w treści art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, należy dekodować w powiązaniu z systemem ubezpieczenia społecznego, a nie przez odwoływanie się do przepisów o charakterze meldunkowym, ilościowym (ile razy dana osoba wjeżdża do kraju i jak długo tu pozostaje). Wobec tego uzyskanie przez cudzoziemca zezwolenia na pobyt na czas oznaczony wcale nie przeczy stałemu pobytowi w rozumieniu art. 5 ust. 2 ustawy systemowej, jako że nawet taki pobyt jest również stały w sensie „niezmienny w danym okresie”. (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 12 czerwca 2019 r., II UK 229/18, LEX nr 2689006)

W wyroku z 17 września 2009 r. (II UK 11/09, OSNP 2011, nr 9-10, poz. 134) Sąd Najwyższy uznał, że pojęcie „pobytu stałego” z art. 5 ust. 2 ustawy systemowej nie może bezpośrednio zależeć od przepisów ustaw o cudzoziemcach z 25 czerwca 1997 r. (Dz.U. z 2001 r. nr 127, poz. 1400 ze zm.) i z 13 czerwca 2003 r. (Dz.U. z 2011 r. nr 264 poz. 1573 ze zm.), a ściślej od czasu, na który cudzoziemcowi udziela się zezwolenia na pobyt w Polsce.

Nie jest uprawnione założenie wykluczające z pojęcia pobytu stałego w rozumieniu wskazanego przepisu pobytu cudzoziemca na podstawie zezwolenia na czas oznaczony i akceptujące taki stały pobyt dopiero w przypadku zezwolenia na pobyt na czas nieoznaczony (art. 19 ust. 4 ustawy o cudzoziemcach z 1997 r.) albo zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego WE (art. 65 ust. 7 ustawy o cudzoziemcach z 2003 r.). (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 22 maja 2019 r., II UK 167/18, LEX nr 2671070, postanowienie Sądu Najwyższego z 22 maja 2019 r., II UK 169/18, LEX nr 2671115)

Sąd Okręgowy podziela powyższe zapatrywania, a także wyrażane w piśmiennictwie tezy, że istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii, czy pobyt cudzoziemca na terytorium Polski ma „stały charakter” w rozumieniu art. 5 ust. 2 ustawy systemowej ma ustalenie tego, gdzie (w którym kraju) znajduje się centrum jego interesów życiowych. „Taka ocena każdorazowo uzależniona jest od konkretnych okoliczności faktycznych rozpatrywanego przypadku, w tym w szczególności od wyników prowadzonego w tym kierunku postępowania dowodowego. Jeśli w wyniku takiego badania zostanie stwierdzone, że centrum interesów życiowych cudzoziemca znajduje się poza Polską, to osoba ta jest wyłączona z podlegania polskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych” (zob. „Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz” pod red. B. Gudowskiej, wyd. C.H.Beck, Warszawa 2014, teza 6 do art. 5).

W świetle przytoczonego powyżej orzecznictwa zasadne jest twierdzenie, że pobyt na terenie Polski choćby nawet czasowy, którego ramy są ściśle określone nie oznacza, że pobyt ten nie ma charakteru stałego, o którym mowa w art. 5 ust. 2 ustawy systemowej (por. cytowany wyrok Sądu Najwyższego z 12 lipca 2017 r., II UK 295/16, LEX nr 2347776)

Wskazać wreszcie należy na najnowsze orzecznictwo, które stoi na stanowisku, że wykonywanie przez obywatela Ukrainy aktywności zarobkowej stanowiącej tytuł ubezpieczeń społecznych (w tym umowy zlecenia) na terenie RP oznacza jego podleganie polskim ubezpieczeniom społecznym bez względu na charakter pobytu, gdyż wyjątek z art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie znajduje zastosowania. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2023 r., sygn. (...) USKP 60/22, LEX nr 3572289)

W orzecznictwie podnosi się nadto, że charakter pobytu obywatela państwa obcego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (stały albo niestały) należy odnosić do powszechnego obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, czyli do podstawy ubezpieczenia. Kluczowy jest zatem charakter aktywności zarobkowej cudzoziemca stanowiącej tytuł ubezpieczeniowy i sposób jej realizacji w okolicznościach indywidualnej sprawy. Charakter pobytu nie zależy natomiast od zamiaru, jaki co do okresu przebywania w Polsce przejawia cudzoziemiec; rodzaju posiadanego dokumentu pobytowego; kwestii formalno-meldunkowych itp. W szczególności uzyskanie przez cudzoziemca zezwolenia na pobyt na czas oznaczony nie przeczy stałemu pobytowi w rozumieniu art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2023 r., sygn. (...) USKP 31/22, OSNP 2023, nr 10, poz. 113)

W kwestii zakresu podmiotowego art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych należy uznać, że charakter pobytu obywatela państwa obcego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (stały albo niestały) trzeba odnosić do powszechnego obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, czyli do podstawy ubezpieczenia; kluczowy jest zatem charakter aktywności zarobkowej cudzoziemca stanowiącej tytuł ubezpieczeniowy i sposób jej realizacji w okolicznościach indywidualnej sprawy, zaś charakter pobytu nie zależy natomiast od zamiaru, jaki co do okresu przebywania w Polsce przejawia cudzoziemiec. Rodzaju posiadanego dokumentu pobytowego; kwestii formalno-meldunkowych itp.; w szczególności uzyskanie przez cudzoziemca zezwolenia na pobyt na czas oznaczony nie przeczy stałemu pobytowi w rozumieniu art. 5 ust. 2 ustawy systemowej. W tym kontekście za objęciem ubezpieczeniem cudzoziemca przemawia „niezmienny” pobyt na terenie RP w okresie realizacji podstawy ubezpieczenia; nawiązując do wypracowanej w orzecznictwie przesłanki „centrum interesów życiowych cudzoziemca”, można wręcz przyjąć, że w okresie jakkolwiek czasowego, to jednak długookresowego pobytu takich cudzoziemców na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej ich „centrum interesów życiowych” znajduje się właśnie na terytorium Polski. Nie bez znaczenia jest przy tym także argumentacja dotycząca konieczności zapewnienia ochrony ubezpieczeniowej osobom faktycznie wykonującym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej aktywność zarobkową stanowiącą tytuł ubezpieczeniowy. W konsekwencji należy uznać, że wyjątek przewidziany w art. 5 ust. 2 ustawy systemowej nie dotyczy cudzoziemców spoza Unii Europejskiej zatrudnionych przez polskiego przedsiębiorcę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy zlecenia. Obowiązkowe ubezpieczenie społeczne powstaje ipso iure, co odwołujący się płatnik musiał mieć na względzie zawierając umowę z ubezpieczonym. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2023 r., I (...) 79/22, LEX nr 3616248)

Wykonywanie przez obywatela Ukrainy aktywności zarobkowej stanowiącej tytuł ubezpieczeń społecznych (w tym umowy zlecenia) na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oznacza jego podleganie polskim ubezpieczeniom społecznym bez względu na charakter pobytu, gdyż wyjątek z art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie znajduje zastosowania. Rolą ustawodawcy jest jednak budowanie takich systemów instytucji ogólnych, które prawu pozytywnemu umożliwiają nadanie cechy zrozumiałego i spójnego zbioru norm prawnych, z odniesieniem do aksjologii oraz ekonomicznej analizy prawa. (por. postanowienie

Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2023 r., (...) 97/23, LEX nr 3645246 )

Obowiązkowe ubezpieczenie społeczne powstaje ipso iure, co odwołujący się płatnik musiał mieć na względzie zawierając umowę z ubezpieczonymi.

W przedmiotowej sprawie ubezpieczone zawarły z płatnikiem składek umowy zlecenia, w ramach których były zobowiązane do wykonywania na jego rzecz pracy. Powyższe umowy opiewały na określony czas, podczas którego ubezpieczone systematycznie wykonywały pracę i przebywały stale w Polsce. Tym samym działania ubezpieczonych nie miały bez wątpienia charakteru incydentalnego, przykładowo sprowadzającego się do przyjazdu na jeden dzień pracy.

Reasumując – stały pobyt w rozumieniu art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podlega ocenie w zależności od charakteru aktywności zarobkowej cudzoziemca, stanowiącej tytuł ubezpieczeniowy – od rodzaju oraz sposobu realizacji umowy, z której wynika ustawowy obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym; w przypadku realizacji przez cudzoziemca (obywatelki Ukrainy) umowy zlecenia zawartej na czas określony kilku miesięcy, wykonywanej stale na terenie RP, nie jest możliwe zakwalifikowanie tego stanu jako zmienności (niestałości) jego pobytu, zwalniającej płatnika z obowiązku zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego takiej osoby.

W świetle powyższych uwag uznać należy, że ubezpieczone nie są adresatkami normy wskazanej w art. 5 ust. 2 ustawy systemowej.

Oznacza to, że w przypadku badania rzeczywistego charakteru pobytu cudzoziemca w Polsce i ustalenia, że pobyt ten nie ma charakteru tymczasowego, a mimo to obywatel państwa obcego nie został zgłoszony do ubezpieczeń jako zleceniobiorca, organ rentowy powinien wydać stosowną decyzję, jak w niniejszej sprawie.

Tym samym należało uznać, że decyzje organu rentowego w przedmiocie podlegania przez ubezpieczonych ubezpieczeniom społecznym w spornych okresach na zasadach ogólnych, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, jako osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek, są prawidłowe.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołania jako niezasadne o czym orzekł w punkcie 1. sentencji wyroku.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł w punkcie 2. sentencji wyroku, na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2023 poz. 1935), zasądzając od odwołującego się płatnika (jako strony przegrywającej proces) na rzecz organu rentowego kwotę 360 złotych (2x180 zł) – mając na uwadze, że niniejsze postępowanie dotyczyło odwołań od dwóch decyzji ZUS. O odsetkach ustawowych za opóźnienie od zasądzonej kwoty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

W punkcie 3 sentencji wyroku Sąd Okręgowy przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa kasy Sądu Okręgowego w Łodzi wynagrodzenie dla kuratora ustanowionego dla nieznanych z miejsca pobytu ubezpieczonych w kwocie 177,12 zł, ustalonej na podstawie na podstawie art. 91a § 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U z 2024 r., poz. 959); § 2 oraz § 1 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej z 9.03.2018 r. (tj. Dz.U. z 2018 r., poz. 536) w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 265 ze zm.).