Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 czerwca 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. stwierdził ,że wnioskodawca P. G. nie podlega jako pracownik u płatnika składek (...) Spółka z o.o. w Ł. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu , rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 7 listopada 2014 roku.

W uzasadnieniu decyzji wskazano ,że P. G. został zgłoszony do ubezpieczeń w dniu 7 listopada 2014 roku natomiast w dniu 2 grudnia 2014 roku stał się niezdolny do pracy z powodu choroby. Wynagrodzenie wnioskodawcy z tytułu umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy było ustalone na kwotę 7100 zł. Do zadań wnioskodawcy miało należeć jeżdżenie po Polsce i zawieranie kontraktów z dziedziny gastronomii. Wnioskodawca był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na stanowisku prezesa spółki. Zgłoszenie do ubezpieczeń nastąpiło dopiero z dniem 8 grudnia 2014 roku. W ocenie organu rentowego zawarcie umowy o pracę nastąpiło na krótko przed niezdolnością do pracy wnioskodawcy i jego zamiarem nie było świadczenie pracy. Brak jest również wiarygodnych dowodów na świadczenie pracy przez wnioskodawcę w spółce. W ocenie organu zawarta umowa o pracę była fikcyjna. Miała posłużyć tylko w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego. / decyzja z uzasadnieniem w aktach ZUS/.

W dniu 13 lipca 2015 roku odwołanie od powyższej decyzji złożył wnioskodawca P. G. oraz płatnik składek (...) spółka z o.o. w Ł., reprezentowani przez pełnomocnika. W uzasadnieniu podniesiono ,że wnioskodawca nie był zatrudniony na podstawie umowy pozornej ale faktycznie wykonywał pracę w miesiącu listopadzie 2014 roku. W dniu 2 grudnia 2014 roku wnioskodawca został odwieziony przez karetkę pogotowia do Szpitala im (...) w Ł. gdzie rozpoznano u niego ostry zespól wieńcowy – zawal serca. . To spowodowało dalsza niezdolność do pracy wnioskodawcy oraz pogorszenie kondycji finansowej spółki. Wobec powyższego pełnomocnik wnioskodawców wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji uznanie ,że wnioskodawca P. G. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom w okresie wskazanym w spornej decyzji./ odwołanie k- 2-11/.

Postanowieniem z dnia 8 marca 2016 roku Sąd połączył sprawę z odwołania P. G. ze sprawą z odwołania spółki (...) do wspólnego rozpoznania na podstawie art. 219 kpc/ postanowienie w aktach VIIIU 2000/15/.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podniesiono ,że organ rentowy nie kwestionuje wykonywania obowiązków prezesa przez P. G. ale kwestionuje ,że czynności te były wykonywane w ramach umowy o pracę. W ocenie organu rentowego zawarcie umowy o pracę miało charakter pozorny. Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych nastąpiło po przekroczeniu terminu na dokonanie tej czynności, już w okresie niezdolności do pracy. / odpowiedź na odwołanie k- 38-39/.

Sad ustalił następujący stan faktyczny :

Spółkę z o.o. w Ł. działająca pod nazwą (...) zawiązał pod koniec września 2014 roku wnioskodawca , który był w niej 100% udziałowcem. W dniu 7 listopada 2014 roku R. S. odkupił od wnioskodawcy 80% udziałów. Do KRS spółka została wpisana w dniu 4 listopada 2014 roku/ zeznania świadka S. 00:02;52 CD k- 79, informacja z KRS, umowa z 7.11.2014 w aktach /

W dniu 7 listopada 2014 roku została sporządzona umowa o pracę łącząca P. G. ze spółką (...) Sp. z o.o. w Ł. . W imieniu spółki , na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników z dnia 7 listopada 2014 roku zawarł ją R. S.. Zgodnie z postanowieniami powyższej umowy P. G. został zatrudniony na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony , w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku prezesa zarządu spółki z wynagrodzeniem 7100 zl miesięcznie brutto. Miejscem wykonywania pracy miała być siedziba spółki w Ł. , przy ul. (...). / umowa o pracę w aktach osobowych, uchwały k- 148,149/.Do ubezpieczeń wnioskodawca został zgłoszony w dniu 8 grudnia 2014 roku przez biuro księgowe. Biuro to prowadziła I. S., będąca żoną kuzyna R. S.. Na dzień zawarcia umowy księgowa dysponowała tylko umową o pracę i nie posiadała innych dokumentów dotyczących zatrudnienia wnioskodawcy. Biuro księgowe prowadziła w B.. Nigdy nie była w siedzibie spółki. W sprawach księgowych kontaktował się z nią R. S. i wnioskodawca , którzy przyjeżdżali do niej do domu wspólnie / zeznania świadka S. 00:56:09 CD k- 79/.

Wnioskodawca został skierowany tego samego dnia na badanie profilaktyczne , które wykonał w prywatnym gabinecie lekarskim M. N. , mieszczącym się w Ł. , przy ul (...) , na terenie jego prywatnego domu. Lekarz profilaktyk nie zlecił żadnej konsultacji specjalistycznej ani przeprowadzenia badań laboratoryjnych pomimo ,że wnioskodawca miał być zatrudniony na stanowisku decyzyjnym prezesa spółki/ zaświadczenie w aktach osobowych, zeznania świadka N. 00:06:36 CD k- 330 /.

Wnioskodawca w dacie zawierania umowy o pracę był prezesem zarządu trzech firm (...) sp z o.o. Sp .K. , (...) E. (...) sp.z.o. w (...) EG Sp.z o.o. w W. Z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej i zatrudnienia w innych spółkach wnioskodawca odprowadzał składki na ubezpieczenie społeczne od najniższej podstawy wymiaru/ zeznania wnioskodawcy 00:06:39 CD k- 298 /

Spółka (...) nie zatrudniała żadnych pracowników poza wnioskodawcą zarówno na umowy o pracę jak i umowy cywilne. W miejsce wnioskodawcy , po dniu 2 grudnia 2014 roku nie został zatrudniony nikt na miejsce prezesa zarządu spółki. Obowiązki prezesa przejął R. S.- udziałowiec spółki ale nie był on w stanie poprowadzić spółki bez udziału wnioskodawcy/ zeznania świadka S. 00:02;52 CD k- 79/.

W dacie zatrudnienia wnioskodawcy, spółka nie dysponowała przychodami pozwalającymi na wypłacenie wnioskodawcy wynagrodzenia za pracę w kwocie wskazanej w umowie oraz uregulowania zobowiązań publicznoprawnych wynikających z faktu zatrudnienia pracownika. Wnioskodawca jako osoba fizyczna udzielił spółce pożyczki na wypłacenie wynagrodzenia dla prezesa zarządu spółki w swojej osobie / kopia umowy k- 262/.

W okresie od 7 listopada 2014 roku spółka nie przyniosła żadnych zysków, generowała wyłącznie stratę .Wnioskodawca wraz z R. S. planowali przejęcie firmy China B.. Do przejęcia firmy China B. nie doszło, pomimo odbycia czterokrotnie rozmów handlowych . Umowa została podpisana ale następnie odstąpiono od niej za zgodą obu stron. Wnioskodawca wraz z R. S. prowadzili rozmowy handlowe również z firmą (...) ale do żadnej transakcji nie doszło. W efekcie w trakcie działalności spółki nie doszło do sfinalizowania żadnej transakcji handlowej z jakimkolwiek kontrahentem / zeznania świadka S. 00:14:31 CD k- 79, zeznania świadka B. k- 134-134odw/./

Wnioskodawca w ramach wykonywania obowiązków prezesa nie miał normowanego czasu pracy, godziny pracy nie były w ogóle określone, nie podpisywał listy obecności . Pracę wykonywał w siedzibie spółki oraz w miejscu zamieszkania jak tez w terenie, podczas wyjazdów służbowych. Koszt wyjazdów wnioskodawca pokrywał ze środków własnych. Wnioskodawca rozmawiał na tematy służbowe z R. S. , który nie wydawał mu poleceń służbowych. Jego wypowiedzi kierowane do wnioskodawcy miały charakter sugestii. Nie było spisanego zakresu obowiązków wnioskodawcy na piśmie. Wnioskodawca miał zajmować się wszystkimi sprawami dotyczącymi spółki. W siedzibie spółki wnioskodawca bywał początkowo 2-3 razy w tygodniu , w miarę potrzeby i spędzał w niej średnio po 3 godziny. Spółka wynajmowała w Ł. przy ul. (...) pomieszczenie biurowe, za kwotę czynszu miesięcznego w wysokości 100 zł.. Na jego wyposażeniu było biurko i fotel. Wnioskodawca w pracy korzystał z prywatnego komputera i prywatnego oprogramowania. W biurze nie było linii telefonicznej . Spółka nie posiadała telefonu służbowego, zarejestrowanego na spółkę ale wnioskodawca w celach służbowych korzystał ze swojego prywatnego telefonu. W umowie o pracę strony nie zawarły żadnych postanowień dotyczących rozliczania prywatnych narzędzi pracy w celach służbowych./ zeznania wnioskodawcy 00:06:39 CD k- 298, zeznania świadka S. 00:02;52 CD k- 79, kopia umowy najmu k- 263-264/.

W dniu 2 grudnia 2014 roku wnioskodawca stał się niezdolny do pracy z powodu choroby – ostrego epizodu wieńcowego( zawału serca). Został przewieziony pogotowiem do Szpitala im. (...) w Ł., gdzie przebywał na oddziale kardiologicznym przez cztery dni / karta informacyjna leczenia szpitalnego k- 32-34/.

Powyższy stan faktyczny Sad ustalił na podstawie materiału dowodowego zebranego w sprawie opierając się na dokumentach załączonych do akt sprawy w tym akt ZUS oraz zeznaniach świadków B. , S. i S. oraz wnioskodawcy. Sąd odmówił wiarygodności zeznaniom wnioskodawcy i świadków w zakresie ich twierdzeń ,że wnioskodawca w spornym okresie czasu podjął zatrudnienie i faktycznie wykonywał czynności w ramach umowy o pracę w spółce (...). W ocenie Sądu zeznania w tym zakresie świadka S. i wnioskodawcy są wzajemnie sprzeczne. Podczas trwania procesu wnioskodawca trzykrotnie składał wyjaśnienia w tym dwa razy był przesłuchiwany jako strona. W swoich zeznaniach wnioskodawca twierdził początkowo ,że wspólnik R. S. nie wydawał mu wiążących poleceń a następnie twierdził ,że był przez świadka kontrolowany i wykonywał jego polecenia. Ponadto zeznania zarówno świadka S. jak i wnioskodawcy co do czynności wykonywanych w spółce są nielogiczne. Zeznają oni bowiem o szeregu przedsięwzięć , które miały przynieść spółce zyski i świadczyłyby o jej faktycznym funkcjonowaniu ale nie doszły do skutku pozostając tylko w sferze planów. Transakcje zawarte na znaczące kwoty pieniężnie w efekcie nie doszły do skutku, ponieważ za zgoda obu stron zostały unieważnione. Trudno również uznać za przekonywujące i logiczne zeznania tych osób , według których R. S. był pomysłodawcą przedsięwzięć finansowych w spółce a w momencie choroby wnioskodawcy nie był w stanie go zastąpić, poprowadzić spółki ani zatrudnić jakiejkolwiek osoby na zastępstwo wnioskodawcy.

Sad zważył , co następuje :

Odwołanie wnioskodawcy nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

W ocenie Sądu organ rentowy zasadnie przyjął ,że zawarta z wnioskodawcą umowa o pracę jest pozorna i nie doszło do wykonywania pracy w reżimie pracowniczym.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1, art.12 ust. 1 i art. 13 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r. poz. 121), pracownicy, to jest osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz. U. z 2014r. poz. 159) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

W myśl art. 4 w ust 1 ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Według zaś art. ust. 3 pkt 3 przywołanego przepisu od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasiłku chorobowego przysługuje ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego;

W niniejszej sprawie wnioskodawca w dniu 7 listopada 2014 roku zawarł ze spółką (...) umowę o pracę, która z formalnego punktu widzenia stanowiła stosowną podstawę do zastosowania w/w regulacji ustawy zasiłkowej. Nie może umknąć uwadze okoliczność ,że wnioskodawca zawiązał spółkę wcześniej sam i dopiero w dniu podpisania umowy część udziałów odsprzedał drugiej osobie- R. S.. Czynność ta zmierzała do umożliwienia mu zawarcia umowy o pracę . Ponadto należy zwrócić uwagę ,że w dacie zwarcia umowy o pracę wnioskodawca posiadał tytuły do ubezpieczenia z racji wiążącego go z inną spółką stosunku pracy i prowadzenia działalności gospodarczej ale jak sam przyznał z tych tytułów składki były odprowadzane od najniższych podstaw.

Ważność zawartej przez wnioskodawcą umowy ze spółką została jednak – słusznie – zakwestionowana przez organ rentowy. W ocenie organu rentowego przedmiotowa umowa była czynnością pozorną, mającą na celu obejście przepisów prawa i uzyskanie dodatkowego tytułu do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Należy podkreślić, iż Sąd Okręgowy podziela stanowisko organu rentowego, w zakresie badanej umowy o pracę , że miała ona głównie na celu ominięcie przepisów prawa i uzyskanie dodatkowego tytułu do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Zdaniem Sądu ponadto odwołujący nie wykazali, że wnioskodawca faktycznie wykonywał czynności w ramach nawiązanego stosunku pracy.

W ocenie Sądu poczynione w sprawie ustalenia uzasadniają twierdzenie, iż zakwestionowana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych umowa o pracę pomiędzy wnioskodawczynią a płatnikiem została zawarta dla pozoru, to jest bez zamiaru realizacji obowiązków z niej wynikających na czas określony, a jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Umowa taka z mocy art. 83 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p. jest nieważna.

Zgodnie z treścią art. 83 k.c. w związku z art. 300 k.p. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Złożenie oświadczenia woli dla pozoru oznacza, że osoba oświadczająca wolę nie chce, aby powstały skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. Inaczej mówiąc strony niejako udają, że dokonują jakiejś czynności prawnej np. zawierają umowę o pracę. Podleganie pracowniczym ubezpieczeniom społecznym jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ale legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, na co Sąd Najwyższy wielokrotnie zwracał uwagę, iż nie skutkuje w sferze prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego taka umowa o pracę, która nie wiąże się z wykonywaniem tej umowy, a zgłoszenie do ubezpieczenia następuje tylko pod pozorem istnienia tytułu ubezpieczenia w postaci zatrudnienia. Chodzi tu zatem o "fikcyjne" zawarcie umowy, gdzie następuje zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego jako pracownika osoby, która w rzeczywistości pracy nie świadczyła /por. wyrok Sądu Najwyższego z 16 marca 1999 r. II UKN 512/98, opubl: OSNAPiUS rok 2000, Nr. 9, poz. 36; wyrok Sądu Najwyższego z 28 lutego 2001 r. II UKN 244/00, opubl: OSNAPiUS rok 2002, Nr. 20, poz. 496; wyrok Sądu Najwyższego z 17 grudnia 1996 r. II UKN 32/96, opubl: OSNAPiUS rok 1997, Nr. 15, poz. 275; wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 122; wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 122; wyrok Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2005 r. II UK 141/04, opubl: OSNAPiUS rok 2005, Nr. 15, poz. 235, str. 712/. O tym, czy strony istotnie nawiązały umowę o pracę nie decyduje formalne zawarcie (podpisanie) umowy nazwanej umową o pracę , lecz faktyczne i rzeczywiste realizowanie na jej podstawie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy – przede wszystkim świadczenie pracy przez pracownika z zamiarem wykonywania obowiązków pracowniczych czyli świadczenie pracy podporządkowanej, w charakterze pracownika, w czasie i miejscu oznaczonym przez pracodawcę / wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 28 stycznia 2015 r (...) , opubl. LEX nr 1680000/.

Tytułem do ubezpieczenia, z którym przepisy prawa ubezpieczeń społecznych łączą podleganie ubezpieczeniu i prawo do świadczeń, miało być w przedmiotowej sprawie zatrudnienie, jako wykonywanie pracy w ramach stosunku pracy. Nie jest istotne przy tym, czy strony miały realny zamiar zobowiązania się – przez pracownika do wykonywania pracy a przez pracodawcę do przyjmowania tego świadczenia i wypłacania wynagrodzenia, lecz to czy zamiar taki został w rzeczywistości zrealizowany.

Pozorność wyraża się w braku zamiaru wywołania skutków prawnych i jednoczesnym zamiarze stworzenia okoliczności mających na celu zmylenie osób trzecich. Istotne znaczenie ma niezgodność między aktem woli a jego uzewnętrznieniem. Założeniem unormowania jest zgoda drugiej osoby na złożenie oświadczenia woli dla pozoru.

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych należy stwierdzić, że mamy do czynienia z pozornością oświadczeń woli w zawarciu umowy o pracę przez oboje skarżących. Celem działania stron, nie było bowiem świadczenie pracy w ramach stosunku pracy i uzyskiwanie z tego tytułu wynagrodzenia, a jedynie osiągnięcie innych korzyści, które prawo wiąże z istnieniem stosunku pracy, jak na przykład uzyskanie ochrony ubezpieczeniowej.

Głównym celem zawarcia umowy o pracę winno być nawiązanie stosunku pracy, a jedynie rezultatem i pośrednim celem zatrudnienia jest uzyskanie wskazanych korzyści. Podkreślić przy tym należy, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają kształtować elementy stosunku pracy zgodnie z wolą stron. W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości ,że wnioskodawca w spornym okresie czasu wykonywał czynności na rzecz spółki ale nie można ich w żaden sposób traktować jako świadczenie pracy w rozumieniu art.22 k.p.

Przede wszystkim cechą charakterystyczną wykonywania pracy w stosunku pracy jest podporządkowanie pracownika pracodawcy w procesie pracy. Przejawia się to tym ,że pracodawca w ramach zawartej umowy wydaje pracownikowi wiążące polecenia dotyczące pracy, nadzoruje ich wykonywanie i kontroluje sposób pracy. Tak samo pracodawca ponosi gospodarcze ryzyko zatrudnienia pracownika i ma obowiązek zapewnić i wypłacać pracownikowi wynagrodzenie. Pracownik w ramach stosunku pracy wykonuje pracę najemną , podporządkowaną , nie ponosząc ciężaru dostarczania chociażby narzędzi pracy czy ponoszenia ryzyka gospodarczego prowadzonej przez pracodawcę działalności. W rozpoznawanej sprawie , w dacie podjęcia rzekomego zatrudnienia na umowę o pracę, spółka nie miała żadnych środków na wypłatę tak wysokiego wynagrodzenia. Fundusze na ten cel pożyczył spółce wnioskodawca czyli „sam sobie”. Pracodawca nie dostarczył wnioskodawcy żadnych narzędzi pracy takich jak komputer , telefon czy oprogramowanie jak również nie uregulował zasad korzystania z tych prywatnych narzędzi przez wnioskodawcę. Nie uregulowano zwrotu kosztów podróży służbowych, które odbywał wnioskodawca. Brak jest również dokumentów potwierdzających zwrot jakichkolwiek kwot z tego tytułu. Z punktu widzenia interesów spółki nie było żadnego uzasadnienia aby na umowę o pracę z tak wysokim wynagrodzeniem zatrudniać wnioskodawcę. W trakcie jego niezdolności do pracy nie zatrudniono żadnej osoby na jego miejsce, a drugi wspólnik który miał być autorem koncepcji i pomysłów na prowadzenie interesów przez spółkę nie podjął się jej prowadzenia. Z uwagi na niezdolność do pracy wnioskodawcy spółka w krótkim czasie przestała faktycznie funkcjonować. W ocenie Sadu okoliczność ,że żadne transakcje z udziałem spółki , które rzekomo przygotowywał wnioskodawca nie doszły do skutku świadczy o fikcyjności tego przedsięwzięcia. Żaden pomysł, plan czy zamiar zarówno R. S. jak i w efekcie wnioskodawcy faktycznie nie został zrealizowany. Wszystkie projekty nad jakimi rzekomo pracował wnioskodawca pozostały w sferze planów i zamiarów. Jedyne transakcje jakie spółka była w stanie potwierdzić fakturami zostały unieważnione. Jedynym wymiernym efektem powstania spółki i działalności w niej wnioskodawcy było uzyskanie tytułu do ubezpieczenia przez wnioskodawcę od wysokiej podstawy. Ponadto zważyć należy ,że cechą charakterystyczną dla stosunku pracy jest pracownicze podporzadkowanie . W stosunku pracy mamy bowiem do czynienia z pracą podporządkowaną. Z ustaleń Sądu wynika ,iż nie sporządzono pisemnego zakresu obowiązków wnioskodawcy i miał on zajmować się wszystkimi sprawami dotyczącymi prowadzenia i funkcjonowania spółki. Nigdzie nie zostało w dokumentach pracowniczych wskazane ,kto ma być przełożonym bezpośrednim wnioskodawcy i na bieżąco kontrolować jego pracę. Kontrola jaką rzekomo miała wykonywać R. S. była w ocenie Sądu iluzoryczna . z jednej strony bowiem wnioskodawca twierdzi ,że to świadek S. kontrolował go i był autorem pomysłów a sam świadek zeznał ,że działalność spółki opierała się na inwencji i zaangażowaniu wnioskodawcy. Bez jego osoby spółka nie byłaby w stanie działać a on sam nie miał możliwości jej prowadzenia. Z zeznań świadka S. nie wynikało ,iż sprawował bezpośrednią kontrolę w procesie pracy na bieżąco nad wnioskodawcą.

W ocenie Sądu w rozpoznawanej sprawie wnioskodawca nie wykazał ,iż istniała realna potrzeba zatrudnienia go w oparciu o umowę o pracę , skoro swoje czynności mógł wykonywać w spółce jako prezes bez zawierania takiej umowy. Z punktu widzenia interesu spółki było to postępowanie pozbawione elementarnej racjonalności.

Zdaniem Sądu należy podzielić stanowisko organu rentowego ,że w rozpoznawanej sprawie stronom chodziło o uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego i temu celowi podporządkowały konstruowanie określonej sytuacji prawnej – umowa o pracę stanowić miała przede wszystkim narzędzie do realizacji tego celu.

Podkreślić przy tym trzeba, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają tak kształtować elementy stosunku pracy, jaka jest wola stron. Jednakże przestaje powyższa kwestia być tylko sprawą stron nawiązujących stosunek pracy, gdy po uregulowaniu składek przerzuca się ciężar wypłaty świadczeń na fundusz dysponujący publicznymi pieniędzmi, którymi zarządza Zakład Ubezpieczeń Społecznych niejednokrotnie w sytuacji kiedy odprowadzone składki są niewspółmiernie niskie w porównaniu z wypłacanymi świadczeniami.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 6 k.c. to na wnioskodawcy i spółce spoczywał ciężar dowodowy w niniejszej sprawie. Oparcie polskiej procedury cywilnej na zasadzie kontradyktoryjności jedynie w wyjątkowych przypadkach dozwala Sądowi na podjęcie czynności mających na celu pobudzenie inicjatywy stron, a zasadą w tym zakresie jest samodzielne dążenie uczestników postępowania do wykazania prawdziwości podnoszonych twierdzeń. Jeżeli twierdzenie istotne dla rozstrzygnięcia nie zostanie udowodnione, to o merytorycznym rozstrzygnięciu sprawy decyduje rozkład ciężaru dowodu. Zatem strona, na której spoczywa ciężar dowodu, ponosi ryzyko ujemnych skutków niedopełnienia swoich obowiązków w tym zakresie. Sąd Okręgowy uznał również, zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku, iż nie jest zarówno zobowiązany, jak i uprawniony do przeprowadzenia dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (vide: wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, opubl. OSNC 1997/6-7/76). Wnioskodawca i spółka reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika nie wykazali natomiast aktywności dowodowej, ażeby wykazać, że w badanym okresie rzeczywiście świadczyła pracę na rzecz płatnika składek na podstawie kwestionowanej umowy o pracę.

W ocenie Sądu Okręgowego, w świetle poczynionych ustaleń faktycznych, wątpliwości organu rentowego co do rzeczywistego celu i zamiaru stron nawiązujących ten stosunek prawny były uzasadnione, a zatem zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odpowiada prawu.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

W przedmiocie kosztów Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził od wnioskodawców na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
I Oddziału w Ł. kwoty po 2400,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – stosownie do treści § 6 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 490)w brzmieniu obowiązującym na dzień wniesienia odwołania uwzględniając wartość przedmiotu sporu w kwocie (...) i treść uchwały 7 sędziów SN z dnia 20.07.2016 roku w sprawie III UZP 2/16 .

Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności, które pozwalałyby na odstąpienie od zasady ponoszenia odpowiedzialności za wynik procesu przy orzekaniu o kosztach. Okoliczności takie nie były też podnoszone przez pełnomocnika wnioskodawców.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pel. wnioskodawców.

27.03.2018